Fyrstu 10 dagar septembermánaðar

Fyrstu 10 dagar september hafa verið hlýir um meginhluta landsins. Meðalhiti í Reykjavík er 10,9 stig og er það 1,2 stigum ofan meðallags áranna 1991 til 2020 og síðustu tíu ára einnig. Þetta er fjórðahlýjasta septemberbyrjun á þessari öld (af 22). Hlýjast var árið 2010, þá var meðalhiti sömu daga 13,8 stig, kaldastir voru þessir sömu dagar árið 2012, meðalhiti 8,1 stig. Á langa listanum er hitinn nú í 13. hlýjasta sæti (af 148). Kaldastir voru þessir sömu dagar árið 1977, meðalhiti þá 5,7 stig.

 

Á Akureyri er meðalhiti fyrstu tíu daga mánaðarins 9,9 stig, +0,3 stigum ofan meðallags 1991 til 2020, en -0,1 stigi neðan meðallags síðustu tíu ára.

 

Að tiltölu hefur verið hlýjast á Miðhálendinu*, þar er þetta næsthlýjasta septemberbyrjun aldarinnar. Kaldast að tiltölu hefur verið við Breiðafjörð og á Ströndum og Norðurlandi vestra. Þar er þetta tíundahlýjasta septemberbyrjun á öldinni.

 

Á einstökum veðurstöðvum er jákvætt vik mest í Sandbúðum, þar er hiti 4,5 stigum ofan meðallags síðustu tíu ára. Neikvætt vik er mest á Skagatá, þar sem hiti er -1,0 stigum undir meðallagi síðustu tíu ára.

 

Úrkoma hefur mælst 40,5 mm í Reykjavík, um 60 prósent umfram meðallag. Á Akureyri hefur úrkoman mælst aðeins 0,8 mm, ekki algengt, en þó hefur það komið fyrir að engin úrkoma hefur mælst á Akureyri fyrstu 10 daga septembermánaðar (1958 og 1946).

 

Sólskinsstundir hafa mælst 68,9 í Reykjavík, 28 stundum umfram meðallag og hefur aðeins 8 sinnum mælst meiri sömu daga síðust 100 árin rúm. Á Akureyri hafa sólskinsstundirnar mælst 26,9, átta stundum færri en að meðallagi.

 

Loftþrýstingur hefur verið með hærra móti, hefur aðeins 9 sinnum verið meiri sömu daga síðustu 200 ár, síðast 1991.

 

*við ritum hér stóran staf vegna þess að hér er um nafn á spásvæði Veðurstofunnar að ræða. 

 

Hlýindi á landinu suðvestanverðu

Mjög hlýtt hefur verið víða á landinu undanfarna daga, sérstaklega þó inn til landsins á Suður- og Vesturlandi. Á allmörgum stöðvum hefur hiti verið sá mesti á árinu. Hæsta tala sem sést hefur til þessa eru 22,1 stig sem mældust á stöð vegagerðarinnar við Skálholt í gær, 6. september. Hæsti hiti sem mælst hefur á hefðbundinni sjálfvirkri stöð undanfarna daga er 21,9 stig í Hjarðarlandi í fyrradag (5. september). Þetta er jafnframt hæsti hiti sem mælst hefur í september á spásvæði því sem nefnt er Suðurland, sjónarmun hærri en 21,8 stig sem mældust á Þingvöllum 11. september 1971. Um þann merka dag var fjallað í fyrri hungurdiskapistli (hugsað til ársins 1971). Faxaflóaspásvæðismetið er orðið gamalt, 22,7 stig, var sett á Hvanneyri í hitabylgjunni miklu 3.september 1939. Septemberhitamet Reykjavíkur er úr sömu syrpu [20,1 stig), um hana má fræðast í öðrum hungurdiskapistli (áttatíu ára gamalt septemberhitamet). Hæsti hiti á Faxaflóaspásvæðinu í syrpunni nú (til þessa) mældist í dag á Húsafelli, 20,9 stig.

Hveravellir hafa nú einnig jafnað hæsta septemberhita á vestanverðu hálendinu. Þar fór hiti í dag í 18,2 stig, jafnhár hiti mældist við Sátu (norðan Hofsjökuls) 12. september 2002 (óstaðfest tala). Hæsti hiti sem við höfum frétt af á hálendinu öllu í september mældist við Upptyppinga þann 1. árið 2017, 21,0 stig, sama dag og septemberlandshitametið var sett á Egilsstöðum (26,4 stig) - um það met var einnig fjallað í hungurdiskapistli (meira af hitametinu á Egilsstöðum). 

Kortið sýnir hlýindin í dag. Hægur vindur í háloftunum og þykkt yfir suðvestanverðu landinu í kringum 5520 metrar, um 120 metrum hærri en meðaltal septembermánaðar, neðri hluti veðrahvolfs um 6 stigum hlýrri en að meðaltali. Við Vestur-Grænland er dálítill kuldapollur sem á að fara til suðausturs skammt fyrir vestan land aðra nótt og á föstudaginn. Talsvert ósamkomulag hefur verið í spám um framhaldið eftir það. Líkur benda til þess að heldur kólni. Syðst á kortinu má sjá fellibylinn Danielle - sem virðist vera að missa afl í dag. Leifarnar dóla síðan í einhverja hringi, en koma vart við sögu - og ekki hér á landi. 

Sumareinkunn Reykjavíkur og Akureyrar 2022

Ritstjóri hungurdiska hefur nú reiknað „einkunn“ sumarsins 2022 í Reykjavík og á Akureyri. Aðferðin hefur verið skýrð áður (og er auðvitað umdeilanleg). Sumarið nær hér til mánaðanna júní til ágúst - aðferðin gæti gengið fyrir maí líka en varla september. Hæsta mögulega einkunn í þessu kerfi er talan 48 - ekkert sumar hefur náð slíkum hæðum - hvorki í Reykjavík né á Akureyri. Lægsta talan er núll, sumarið 1983 komst nærri henni - einkunn þess sumars var einn. Rétt er að taka fram að einkunnin er háð hverjum stað - hún gefur engan tölulegan samanburð milli stöðva (sem sumardagatalningin sem hér var fjallað um fyrir nokkrum dögum gerir frekar).

 

Sumareinkunn Reykjavíkur 2021 er 18. Það er fimm stigum undir meðalagi síðustu 101 árið (meðaltalið er 23), en 10 stigum undir meðallagi aldarinnar til þessa. Súlurnar á myndinni sýna einkunn hvers árs. Tvö sumur síðustu 10 ára voru áberandi lakari en nú, það var 2013 og 2018, staðan 2014, 2020 og í fyrra (2021) er á svipuðu róli og nú. Ágúst gaf flest stig (10 af 16 mögulegum), júnístigin voru 6, en ekki nema 2 í júlí (sama og í júlí 2018).

Það vekur alltaf athygli á sumareinkunnarmyndinni í Reykjavík hversu tímabilaskipting er mikil. Tíuárameðaltal fór lægst niður í 15 stig á árunum 1975 til 1984, en hæst í 32 stig, á árunum 2003 til 2012 - árin 2009 til 2012 skera sig sérstaklega úr fyrir gæði - og 2019 síðan í sama flokki. Meðaltal síðustu tíu ára 26 stig, alveg „á pari“ við fyrra hlýskeið - Hvað síðan verður næstu árin vitum við auðvitað ekki, en 2015, 2016, 2017 og 2019 voru öll í flokki öndvegissumra í Reykjavík.

Ritstjórinn reiknar einnig einkunn á kvarðanum 1 til 10 (eða rúmlega 10 reyndar), sumarið nú fær 4,9 í einkunn á þeim kvarða - kannski er það falleinkunn. Hæsta einkunn fær sumarið 2009, 9,3, en lægst er sumarið 1983 (auðvitað) með 0,9 í einkunn.

 

Sumarið einnig til þess að gera dauft fyrir norðan, fær 22 stig (einu undir meðallagi). Þetta eru sérstaklega mikil viðbrigði frá sumrinu í fyrra - en það sumar náði 43 stigum og hefur aldrei náð jafnhátt. Ágúst fékk 10 stig, júní 8 og júlí 4.

Heildaútlit línurits fyrir Akureyri er nokkuð annað en fyrir Reykjavík. Lægsta tíu ára meðaltalið er þannig 19 (1966 til 1975) og það hæsta 29 (2000 til 2009) - munar 10 stigum, en 17 í Reykjavík. Ritstjóri hungurdiska túlkar það svo að meiri þráviðri séu syðra heldur en nyrðra - mánuðirnir „sjálfstæðari“ á Akureyri heldur en í Reykjavík. Þannig eru það 6 sumur í Reykjavík sem ekki ná 10 stigum, en aðeins 1 á Akureyri (1985). Ellefu sumur ná 35 stigum eða meira í Reykjavík - en ekki nema sex á Akureyri. Þetta bendir til þess að mánuðir í Reykjavík „vinni“ fremur sem heild heldur en fyrir norðan. Ekki er þó á þessari hegðan byggjandi við langtímaveðurspár.

Það er nákvæmlega ekkert samband á milli sumareinkunnar nyrðra og syðra. Þó eru fleiri sumur góð á báðum stöðum (samtímis) heldur en vond á báðum. Frábærlega góð á báðum stöðum voru 1931, 1939, 1957, 2004, 2007, 2008 og 2012, en 1959, 1969 og 1992 voru slök á báðum stöðum - 1983 var ekki sérlega gott á Akureyri heldur - á mörkum hins slaka.

Ritstjóri hungurdiska hefur gert tilraunir með aðrar reikniaðferðir. Efnislega verður útkoman nánast sú sama - innbyrðis röð sumra breytist þó auðvitað lítillega. Til dæmis má reyna að bæta vindhraða við. Gallinn er hins vegar sá að vindmæliröð Reykjavíkur er mjög ósamfelld. Mjög mikil breyting varð við mæliskipti í maí árið 2000. En hægt er að nota mælingar síðan þá og gera samanburð á þeim 22 sumrum sem liðin eru síðan. Sé það gert er sumarið nú (í merkingunni júní til ágúst) það fjórðalakasta það sem af er öldinni (á eftir 2013, 2018 og 2001).

Munum að lokum að þetta er bara ábyrgðarlaus leikur - ekki má nota þessar niðurstöður í neinni alvöru.

Hugsað til ársins 1930

Tíðarfar ársins 1930 var talið fremur óhagstætt og úrkomusamt. Um mánaðamótin febrúar/mars urðu miklir vatnavextir, í Hvítá í Árnessýslu voru þeir hinir mestu um langt skeið. Mjög mörg óhöpp urðu á sjó á árinu og bátar fórust. Ekki er alltaf ljóst í hvaða tilvikum veður kom við sögu og hér er því fárra sjóslysa getið. 

Í janúar voru miklir umhleypingar og fannfergi allmikið um nær allt land. Í Reykjavík er hann í hópi snjóþyngstu janúarmánaða sem mælst hafa. Í febrúar var tíð talin hagstæð austanlands, en óhagstæðari annars staðar, storma- og úrkomusamt var vestanlands, en lítil úrkoma á Norðausturlandi. Í mars var hagstæð tíð fyrstu vikuna, en síðan kuldar og fyrir norðan snjóaði. Í apríl gerði nokkur hret, en tíð var annars talin nokkuð hagstæð. Hlýtt var í veðri. Maí var hagstæður og hlýr, þó ekki alveg hretalaus. Sunnanlands var votviðrasamt í júní, snörp norðanhret gerði. Tíð talin hagstæð norðaustanlands. Júlí var hagstæður víðast á landinu, en votviðratíð var í ágúst, sérstaklega á Norður- og Austurlandi. Í september var hagstæð tíð á Vestur- og Norðurlandi, en votviðrasamt syðra og eystra. Í október var góð til á Suður- og Vesturlandi, en talsverður snjór norðaustanlands undir lok mánaðar. Nóvember var vindasamur. Það var talsveður snjór og samgöngur tepptust. Snjór var óvenjumikill í Reykjavík, einn sá mesti í þeim mánuði. Kalt var í veðri. Í desember var óstöðug tíð, þó talin góð á Norður- og Austurlandi. Mjög úrkomusamt suðaustanlands. 

Við förum yfir helstu veðurtíðindi ársins eins og þau komu fram í blöðum, hjá veðurathugunarmönnum og í Veðráttunni, tímariti Veðurstofunnar. Þetta árið var Morgunblaðið leiðandi í fréttum af veðri. Við leyfum okkur að færa stafsetningu til nútímahorfa (að mestu). Talsvert var um að vera í veðri (eins og venjulega).  

Við lítum á hvað nokkrir veðurathugunarmenn höfðu um janúar að segja:

Lambavatn (Ólafur Sveinsson): Það hefir mátt heita óslitin austan- og norðaustan hvassviðri allan mánuðinn. Enn snjólítið og snjólaust hér, því þó einhver snjór komi, þá er hann óðar farinn af veðrunum.

Þórustaðir í Önundarfirði (Hólmgeir Jensson): Veðrið í þessum mánuði hefur verið mjög óstöðugt. Lengstum austlæg og norðaustlæg átt, með allmikilli snjókomu, svo að kalla má að algjört jarðbann hafi verið síðan eftir miðjan síðastliðinn mánuð.

Hraun í Fljótum (Guðmundur Davíðsson): Versta tíðarfar, ákaflega umhleypingasamt og snjókomur miklar.

Húsavík (Benedikt Jónsson): Veðráttan afa óstillt og stormasöm og úrkomur miklar, en ekki harðindi.

Höfn í Bakkafirði (Halldór Runólfsson): Mánuður þessi allur óhagstæður. Sífelld hríðarveður og rigningar. Í þessum mánuði tekur sjór út mann úr fjöru frá Völlum í Þistilfirði, var hann að ganga fyrir forvaða. Rak hann á land örendan eftir stutta stund.

Fagridalur í Vopnafirði (Kristján N. Wiium): Óslitin ótíð með stórviðrum og áköfum úrfellum með köflum.

Fagurhólsmýri (Ari Hálfdanarson): Tíðarfarið hefur verið óstöðugt og snjóasamt.

Vík í Mýrdal (Haraldur Jónsson): Ótíð. Stormar, umhleypingar, snjókomur og hagleysur. Nóttina milli þess 23. og 24. var hér mikill stormur; sími og rafmagnsvír slitnaði af krapa sem hlóðst á vírinn og símastaurar brotnuðu.

Sámsstaðir (Klemenz Kr. Kristjánsson): Það hefur verið óvenju snjóasamt yfir þennan mánuð.

Eins og áður sagði var mikill snjór í janúar, Morgunblaðið segir frá þann 8.janúar:

Það er langt síðan að öðrum eins snjó hefir kyngt niður hér eins og undanfarna daga. Innanbæjar, hvað þá á vegunum utan við bæinn, hafa bílferðir stöðvast og bílar teppst í snjó. Hefir svo að segja tekið fyrir mjólkurflutninga úr sveitunum til Reykjavíkur, nema það sem flutt hefir verið á bátum eða sleðum. Í fyrradag tepptust bílferðir til Hafnarfjarðar. Komst aðeins einn bíll héðan og var 5—6 tíma á leiðinni. Aðrir sneru aftur, eða urðu fastir í snjó. Um morguninn hafði snjóbíllinn farið yfir veginn og rutt snjónum út af í hauga báðum megin, en svo fennti og skefldi í farið og varð vegurinn ófær. Bíllinn var síðan sendur upp Mosfellssveitarveginn til að moka þar, en þar varð hann fastur. Í gærmorgun voru 9 bílar frá Steindóri fastir í snjó hingað og þangað — höfðu teppst í fyrradag. Þrír þeirra voru fyrir sunnan Hvaleyri, einn í Kópavogi, einn hjá Blönduhlíð, tveir hjá járnbrautinni og tveir syðst á Laufásveginum. Höfðu þessir bílar ýmist ætlað suður eftir, eða voru að koma að sunnan. Auk þess voru ýmsir aðrir bílar fastir í snjó á vegunum, t.d. bæði flutningabílar og fólksbílar á kafi í snjó syðst á Laufásveginum og hjá járnbrautinni, nokkrir inni á Kleppsvegi og víðar. Fólkið, sem var í bílunum, er ætluðu milli Hafnarfjarðar og Reykjavíkur, var ekki þannig útbúið að það gæti farið langt gangandi í öðru eins veðri og þá var, og varð að koma sumu þeirra fyrir á bæjunum hér á milli, t.d. í Leynimýri. Er það ósiður, sem fólk ætti að venja sig af, að útbúa sig illa í bílferðir, sérstaklega að vetrarlagi.

Ekki var bara snjór fyrir sunnan, Morgunblaðið segir af hríð á Siglufirði í pistli þann 12.janúar:

Siglufirði FB 11. janúar. Austan og norðaustan stórhríðar hafa verið hér í meir en viku undanfarandi með veðurofsa og fannkomu. Um ellefuleytið í gærkvöldi fauk alveg þakið af húsi Matthíasar Hallgrímssonar kaupmanns. Fólkið bjargaðist nauðlega út, en án þess slys yrði af. Þakið lenti á Félagsbakaríinu og braut þar reykháfinn og þakið, fauk þaðan á hús Jóns Gunnlaugssonar, og braut stórt gat á norðurgafl efrihæðar.Auk þess urðu minni skemmdir á fleiri húsum, svo og á símalínum og ljósameti bæjarins. Stórfenni hefir lagst yfir nokkur fjárhús og geymsluhús. Í dag er austan stórhríð.

Morgunblaðið birti á þessum árum pistla sem það kallaði vikuyfirlit - einskonar forveri Reykjavíkurbréfs líklega. Þar var alloft minnst á veður (en ekki alltaf). Í pistlinum þann 19. janúar segir: 

Norðaustangarðurinn sem talað var um í síðasta vikuyfirliti hélst á Norðurlandi fram á miðvikudag [15. janúar]. Þá birti upp. Var bjart og gott veður á fimmtudaginn; en á föstudag skall á norðanhríð að nýju, og hélst fram til helgarinnar. Á Suður- og Austurlandi hefir veðráttan verið breytilegri. Hlánaði á þeim landshlutum á föstudag. En á laugardaginn skall aftur á þar sami norðangarrinn sem áður með frosti.

Svo komu fréttir af snjóflóðum, Morgunblaðið segir frá 22. janúar:

Seyðisfirði, FB. 20.janúar. Snjóflóð nokkur hér við fjörðinn um fyrri helgi og urðu nokkrar símaskemmdir af þeirra völdum. Eitt þeirra féll á sunnudagsnótt þ. 12. þ.m. og tók grindahúsin með bryggju í sjó fram. Gereyðilagðist annað húsið. Í enda hins hússins bjuggu þrír menn. Björguðust þeir allir. Snjóþyngsli mikil. Hreindýraflokkar eru komnir á Úthérað.

Og áfram heldur Morgunblaðið 23.janúar:

Flateyri 21. janúar. Hinn 19. janúar kl.16 féll snjóflóð á bæinn Grafargil í Mosvallahreppi í Vestur-Ísafjarðarsýslu. Fólkið bjargaðist allt, en bærinn og flest hús brotin og innanstokksmunir allir undir rústunum. Aftaka veður var á. Bóndinn náði þó í mannhjálp, en heimilisfólk hafðist við í bæjarrústunum til næsta dags. — Þá var bjargað öllum fénaði nema þrem hrossum og 6 kindum.

Ísafirði FB. 22. janúar: Um síðastliðna helgi féll snjóflóð á Norðureyri í Súgandafirði og fórust 45 kindur, en 15 meiddust. Fjósið skemmdist. — Tíð mjög umhleypingasöm. Gæftir því nær engar.

Enn segir af snjóþyngslum í vikuyfirliti Morgunblaðsins 26.janúar:

Sami veðrahamurinn sem var mesta fyrri viku, hélst vikuna sem leið að mestu. Snjóþyngsli eru nú svo mikil víða um sveitir norðan og austanlands, að slík munu ekki hafa þar komið síðasta áratug.

Veðrátta í febrúar var með nokkuð öðrum hætti. Suðlægar áttir ríkjandi með mikilli úrkomu á Suður- og Vesturlandi og endaði með óvenjumiklum vatnavöxtum víða um land. 

Lambavatn: Það hefir verið stórgert og óstöðugt. Stórgerð sunnan- og suðvestanátt með stórgerðu brimi og veðrum. Oftast snjólítið.

Hraun í Fljótum: Tíðarfarið hefur verið mjög vindasamt og rosasamt og ónotalegt fyrir menn og skepnur, jafnvel þótt frost hafi sjaldnast verið mikil.

Fagridalur í Vopnafirði: Þann 7. byrjaði að hlána og úr því kom góð tíð og varð góð jörð, alautt síðustu dagana, en nokkuð óstöðugt og vindasamt.

Papey (Gísli Þorvarðsson): Tíðin mjög mild. Tún og úteyjar slá á grænan lit, en mjög vindasamt, stundum stormar.

Vík í Mýrdal: Yfirleitt hagstæð tíð fyrir landbúnað, hlýtt en úrkomusamt, Brimasamt.

Morgunblaðið segir í yfirliti 9. febrúar:

Veðráttan þessa viku hefir verið breytileg, byrjaði með austanátt og hlákublotum, einkum á Suðurlandi, en um miðja vikuna breyttist í stillur með frosti og hreinviðri. Á föstudag brá til sunnanáttar og hláku um allt land. Var asahláka hér á laugardag og rigning, en hiti var þá 7-8 stig um allt land.

Morgunblaðið 16. febrúar - vikuyfirlit:

Tíðarfarið breyttist til batnaðar þessa viku, frá því sem var áður. Samfeld hláka um land allt, fyrstu 4 daga vikunnar, segir Veðurstofan, með suðvestan átt, og allt að 6—7 stiga hita. Mikil leysing á Norður- og. Austurlandi, svo snjólaust er nú á láglendi, þar sem til hefir frést. — Á fimmtudag [13. febrúar] gekk til vestanáttar með snjóéljum, og aðfaranótt föstudags gekk hann í norðrið með 5—6 stiga frosti á Norðurlandi. Gerði þá lítið föl. Á laugardag hægviðri um land allt, með 3—6 stiga frosti norðanlands.

Morgunblaðið 23. febrúar - vikuyfirlit:

Vestanáttin og hlákublotarnir sem héldust vikuna á undan, héldu áfram þessa viku til fimmtudags, með snjó- og krapaéljum. Á fimmtudag [20. febrúar] kom á snörp vestanátt með hríðarbyljum um allt suðvestur, vestur- og vestanvert Norðurland. Hélst það veður til föstudagskvölds. Á laugardag snerist til suðaustanáttar. Á Austurlandi hefir verið bjart veður alla vikuna, en stundum hvasst af vestri. Hlýjast þar, t.d. allt að 9 gráða hiti á Seyðisfirði.

Morgunblaðið er með febrúarfréttir af Norðausturlandi þann 4.mars:

Af Langanesströnd. 12.febrúar FB. Telja má að tíðin hafi verið sæmilega góð fram yfir hátíðarnar oftast þítt og snjólétt lengst af. En upp úr nýárinu gekk i sífeldar norðan og norðaustan stórhríðar með frosthörkum og mikilli fannkomu. Setti þá niður svo mikinn snjó, að slíkur mun ekki hafa komið hér í tólf ár. Urðu menn að taka hverja skepnu í hús, því að algerð jarðbönn urðu á öllum bæjum í sveitinni. Voru menn lítt undir þetta búnir og  gripahús víða í ólagi. Nú er tíðin aftur farin að batna og snjórinn mikið farinn að síga, en þó er viðast hart til jarðar enn.

Þórshöfn, FB. í febrúar. Ódæma fannkoma. Allt fram að áramótum var hin besta tíð og gekk sauðfé og hestar alsstaðar sjálfala. En upp úr nýári fór að versna tíð og tóku þá flestir sauðfé á hús. Kringum 9. janúar gekk í stórhríðar með fádæma fannkomu, svo nær varð ófært bæja milli. Tóku þá nær allir bændur sauðfé og hesta á fulla gjöf.

Mars byrjaði með flóðum - en síðan snerist vindur til norðlægra átta. Úrkomu var þá nokkuð misskipt, mjög þurrt var sums staðar inn til landsins á Suður- og Vesturlandi. En mestar fréttir voru af flóðum í upphafi mánaðarins - við styttum þær talsvert hér. 

Morgunblaðið segir frá 2.mars:

Hláka og þíðviðri hélst svo til óslitið um allar byggðir landsins þessa viku, með sunnan og suðaustan átt. Eftir þeim fregnum, sem Veðurstofan hefir fengið, mun nú vera auð jörð um allar lágsveitir landsins. Á fimmtudagskvöld [27.febrúar] snerist til norðanáttar með nokkurra stiga frosti á Norðurlandi. — Gerði þá föl um nóttina, er hvarf aftur næsta dag.

Kortið sýnir hæð 1000 hPa-flatarins (jafngild sjávarmálsþrýstingi) síðdegis 28.febrúar. Mikil hæð er yfir Bretlandseyjum [1037 hPa], og vestan við hana er áköf sunnanátt langt sunnan úr höfum, þrungin raka og hlýindum. Mikil líkindi eru með þessari stöðu og þeirri sem var uppi í Hvítárflóðunum miklu 1948 og 1968. Mikil úrkoma og þar að auki gríðarleg snjóleysing á hálendinu. 

Og Alþýðublaðið 3.mars:

Þegar fréttist hingað í gær um að Hvítá flæddi yfir Skeiðin og FLóa, héldu menn í fyrstu að hér væri um jakastíflun að ræða. Síðar, þegar fréttist um að óvenjumikill vöxtur væri í Hvítá í Borgarfirði og í Héraðsvötnum í Skagafirði héldu menn að hér hlytu eldsumbrot og jökulhlaup að valda og var þó erfitt að hugsa sér, nema eldsumbrot væri bæði í Langjökli og Hofsjökli. Þegar svo fréttir komu um óvenjulegan vöxt í Eyjafjarðará og Vatnsdalsá, sem báðar eru bergvötn, var auðséð að hér var að eins um óvenjulega leysing að ræða. Skýringin á þessum snöggu og áköfu vatnvöxtum mun vera þessi (og hefir blaðið hana eftir Jóni Eyþórssyni veðurfræðing). Hlákurnar undanfarna viku hafa ekki náð til hálendisins fyrr en föstudag [28.febrúar] og laugardag, en þá verður hitinn hér 8—9 stig og 10 stig norðanlands. Sjálfsagt hefir verið mikill snjór á hálendinu, sem hefir þiðnað bæði af hlýjunni og af rigningunni, því gera má ráð fyrir að mikið hafi rignt uppi á hálendinu. Hér sunnanlands rigndi 35 mm og 29 mm á Norðurlandi. En það sem hefir valdið þessari feikna hláku er að heitur loftstraumur hefir streymt norður á Ísland, beina leið sunnan frá Azoreyjum. Hefir kaldan loftstraum lagt suður Grænland suður á Labrador og Nýfundnaland og síðan út yfir Atlantshaf. Var 15 stiga kuldi í Suður-Grænlandi, en í Kape Race á Nýfundnalandi var ekki minna en 18 stig frost. Aðfaranótt sunnudags [2.mars] fyllti lægðina, sem var milli kalda loftstraumsins er fór suður og heita loftsins, er streymdi hér norður á Ísland og kólnaði þá hér um 8 stig og þornaði upp.

Víðtal við Auðunn að Dalseli í Vestur-Eyjafjallahreppi milli Ála og Markarfljóts. Blaðið átti í morgun tal við Auðun í Dalseli, er sagði svo frá: Geysilegir vatnavextir hófust hér eystra á föstudag og jukust laugardag og munu hafa orðið mestir aðfaranótt sunnudags. Öll vötn hér uppbelgd af vatni: Dalselsáll, Fauski, Markarfljót, Þverá og Affallið. Engar skemmdir hafa orðið hér það mér sé kunnugt.

Viðtal við Runólf Jónsson á Svínafelli í Öræfum. „Hlákur hafa gengið hér afskaplega miklar í 7 eða 8 daga og ógurlegt vatnsrennsli verið úr fjöllunum. Hafa tvær skriður fallið, heil jarðföll, féll önnur á laugardaginn, en hin í gær (sunnudag). Féll hún á hesthús þar sem voru inni sex hestar, Sundraði skriðan húsinu, og varð 4 hestum að bana, en 2 hestarnir sluppu lifandi og ómeiddir.

Viðtal við Einar Brynjólfsson í Þjórsártúni „Þjórsá hefir ekki verið svona mikil í mannaminnum“, segir Einar, er við áttum tal við hann í morgun, „hún var mest í gær, en er nú farin að minnka, en þó er það ekki mikið. Hvítá rann inn á Skeiðin að ég held báðum megin við Vörðufell, en Þjórsá hefir engan skaða gert þó hún sé svona mikil“.

Viðtal við Elísabet Fjeldsted að Ferjukoti. „Hér byrjaði vöxtur í Hvítá (í Borgarfirði) aðfaranótt föstudags og varð áin mest á laugardaginn. Skemmdir hafa orðið víða þannig, að áin hefir brotið úr bökkum og líka hefir vegurinn skemmst, en aðrar skemmdir hafa ekki orðið. Áin varð álíka mikil og þetta um jólaleytið í hitt eð fyrra“.

Viðtal við Halldór Friðjónsson á Akureyri. „Hér gengu afamiklar rigningar laugardag og föstudag, sem er alveg einsdæmi með sunnanátt og suðvestanátt og Pollurinn er, af vatni úr Eyjafjarðará, eins mórauður og mest í vorleysingum“.

Viðtal við Elínborgu Guðmunds á Sauðárkróki. „Hér hafa orðið stórfenglegir vatnavextir og meiri en dæmi eru til. Brú tók af Grafargilsá Seyluhreppi og það flæddi alveg yfir veginn, sem liggur austur Hólminn. Aftur á móti er ekki rétt, sem ég hefi heyrt, að sagt væri í Reykjavík, að vatnið hafi flóð alveg yfir Hólminn. Flóðið er nú mikið minkað, enda komið frost hér“.

Morgunblaðið segir af vatnavöxtunum í fréttum þann 4. mars:

Stórkostlegir vatnavextir urðu núna um helgina víða um land, en hvergi þó meiri en í Hvítá syðri. Flæddi hún yfir Skeið og Flóa og muna elstu menn ekki jafn mikinn vöxt í henni. Eftirfarandi skeyti um vatnavexti þessa bárust Morgunblaðinu á sunnudaginn.

Ölfusárbrú, kl. 5 síðdegis Stórflóð skall hér á úr Ölfusá í nótt og fyllti kjallarann í Tryggvaskála. Síðan hefir flóðið farið vaxandi fram að þessu og er vatnið komið upp í stofur skálans og er þar fet á dýpt. Jafnframt er flóðið komið upp í skörð stöplanna undir Ölfusárbrú og hefir grafið sér farveg í gegnum þjóðveginn austan við brúna, svo að þar verður ekki komist nema á ferju. Hvítá flæðir niður Flóann og er Flóavegurinn ófær nálægt Bitru og Skeggjastöðum, svo að landpóstur kemst ekki leiðar sinnar.

Ölfusárbrú, kl.6:45. Bát hvolfdi áðan undir ferjumönnum, sem voru að fara yfir elfuna, er brotist hefir í gegnum þjóðveginn austan við Ölfusárbrú. Lá nærri, að þeir drukknuðu. Fólkið flýr nú úr Tryggvaskála.

Á Skeiðunum. Þaðan fréttist á sunnudagskvöld, að Hvítárflóðið næði alla leið austur að Hlemmiskeiði, og að nokkrir bæir væru umflotnir. Væri ekki hægt að komast nema á ferjum að bæjunum Útverkum, Fjalli, Árhrauni og Ólafsvallatorfu. Alls staðar, þar sem flóðið hefir hlaupið heim á bæi, hefir það valdið miklum skemmdum, sérstaklega á heyjum. Er talið, að vatn hafi komist í hlöður á flestum bæjum á Skeiðum

Kiðjabergi, FB. 3. mars: Eftir miklar úrkomur og lofthita að undanförnu fór Hvítá að vaxa fyrir nokkrum dögum. Áin óx ekki brátt, en stöðugt, og var orðin mikil á föstudag, en á laugardag var komið afar mikið flóð. Muna engir annað eins flóð hér um slóðir. Áin er um 120 faðma breið hér fram undan og mun hafa hækkað fast að sex álnum [3,5 m]. — Víða flæddi áin yfir, þar sem enginn man til að flætt hafi yfir áður. ... Áin mun hafa runnið alveg yfir Bræðratunguengjar heim að bæ, yfir alla Skálholtstungu upp að Skálholtshálsum. Bærinn Reykjanes í Grímsnesi, við Brúará, var umflotinn, og varð ekki í tvo daga komist úr bænum. Bátur úr Skálholti komst þangað í morgun. Vatnið var á miðjar síður á hestunum í hesthúsinu í Reykjanesi.

Enginn maður, í þeim sveitum eins vöxt í henni, og þeir, sem kunnugastir eru, fullyrða, að annað eins flóð hafi ekki komið í 64 ár, enda hafði verið látlaus stórrigning í sjö dægur að undanförnu. Flóðið ,fór fyrst yfir Biskupstungurnar og var þar eins og sjó að sjá, sérstaklega umhverfis Bræðratungu. Síðan fór það yfir Skeiðin og voru þau um tíma sem eitt haf. Hljóp flóðið svo í Hestvatn og yfir Grímsnesið neðst. ... Um hádegi í gær hafði vatnsborð Ölfusár lækkað um eina tvo metra frá því sem það var hæst, við brúna. Var áin þó svo vatnsmikil þá, og hrikaleg ásýndum, að svipmikil sjón var að horfa yfir hana, þar sem hún beljaði fram kolmórauð og í hvítfyssandi straumköstum. Bændur austanfjalls eru þess fullvissir, að aldrei hafi komið eins mikið flóð í Hvítá sem nú í síðustu 130 ár a.m.k., með sama hætti og nú. Það furðulegasta er, að öll vötn voru auð, er flóðið skall yfir, og er því eigi um jakastíflur að ræða, sem aukið gætu flóðin. Á Skeiðum mun hafa flætt eins mikið og nú fyrir 64 árum. En þá „lögðu þær saman“ Hvítá og Þjórsá. Nú flóði Þjórsá hvergi yfir bakka sína.

Norðurá í Borgarfirði flæddi svo mikið fyrir neðan Dalsmynni, að vegurinn varð þar algerlega ófær. Á Hvítárbakka fór. flóðið um allt tún, umkringdi fjárhús, sópaði áburði af túninu og eins á næstu bæjum, og skemmdi smábrýr og vegi. Sama máli er að gegna í Stafholtstungum. Hjá Ferjukoti byrjaði flóðið á föstudaginn og varð mest á laugardag — rann þá inn í hús þar og víðar. Vegurinn vestan við Ferjukot skemmdist stórkostlega, er nú ófær bílum og hestvögnum, og er það mjög bagalegt, þar sem ekki verður gert við hann á þessum tíma árs.

Morgunblaðið átti tal við sýslumanninn á Blönduósi í gærdag. Var hann þá nýkominn vestan úr sýslunni og sagði, að fyrir helgina hefði verið gríðarmikill vöxtur í öllum ánum þar. Miðfjarðará hljóp yfir alt Melsnesið, og var þ>að eins og einn fjörður yfir að líta, en ekki hljóp áin heim á neina bæi, því að þeir standa svo hátt. Maður, sem fylgdi presti yfir ána á sunnudaginn, varð að hleypa á sund á sunnudaginn til þess að ná brúnni. Víðidalsá og Vatnsdalsá voru með öllu ófærar á laugardaginn.

Daginn eftir, 5.mars, heldur Morgunblaðið áfram með flóðafréttir:

Í gær bárust hingað fregnir um það, að svo mikill hefði vöxturinn verið í Hvítá hjá  Brúarhlöðum að hún hefði skollið á brúnni og sópað henni burtu. Á einum bæ í Biskupstungum, Lambhúskoti, sem er ein af jörðunum í Bræðratunguhverfinu, missti bóndinn allar ær sínar nema tvær. Bóndinn heitir Bjarni Gíslason, og voru fjárhús hans á bökkum Hvítár, suður af Pollengi. Þar hefir hann haft ær sínar undanfarna vetur. Á föstudaginn varð ekki komist til fjárhúsanna, vegna flóðsins, og ekki fyrr en á mánudag. Var þar ljót aðkoma, því að þar lágu um 70 dauðar i húsunum, en aðeins tvær voru lifandi og stóðu þær ofan á skrokkum hinna. Að Árhrauni varð ekkert slys.

Tryggvaskála, FB 4. mars. Í gær varð komist að Árhrauni en þar var betur ástatt en búist hafði verið við — engin skepna drepist. Menn komust ekki í hús þar fyrr en vatnið fór að fjara út, en þá kom í ljós að vatn hafði ekki náð í húsin til nokkurra muna. Skepnutjónið á Skeiðunum varð svipað og giskað var á í byrjun, um 100 fjár og 1 hross. Í Norðurgarði fórust 47 kindur, á Útverkum 34 og á Minni-Ólafsvöllum 17 fjár og 1 hross. Sauðir frá Vesturkoti voru niðri á svokölluðu Merkurhrauni fyrir sunnan Ólafsvallahverfið og er enn óvíst, hvort þeir hafa sloppið. Ölfusá er nú komin aftur í sinn gamla farveg, en mikið flug er í henni enn. Í allan gærdag var unnið að því að lagfæra veginn við brúarstöpulinn og verður því verki haldið áfram í dag.

Vegarskemmdir hjá Tungufljóti. Torfastöðum, FB 4. mars. Flóðin urðu miklu meiri en jökulflóðin í sumar. Man enginn hér önnur eins flóð. Fjárskaðar urðu hvergi nema í Lambhúskoti. Mun bóndinn hafa átt milli 60—70 fjár og misst allt nema 2 kindur. Hins vegar kom vatn upp í öllum hlöðum og skemmdist hey mikið. Sumstaðar var vatnið mannhæð í hlöðunum. Er nú mikið farið að minnka. Skemmdir urðu við Tungufljótsbrúna, þannig, að vatnið gróf sig í gegnum uppfyllinguna bak við eystri stöpulinn, en stöplar brúarinnar og brúin sjálf er ósködduð. Er komið allstórt skarð þarna og verður brúin sem stendur ekki nema fótgangandi mönnum að notum. Hefir stigi verið fluttur að brúnni, svo menn komist yfir í skarðið í uppfyllingunni.

Borgarnesi, FB 4. mars. Í Norðurárdal var afar mikið flóð, en skemmdir litlar, helst smáskemmdir á vegum. Vatnið mun hafa farið í kvið á hesti á kílómeterssvæði, þegar flóðið var mest. Skemmdir eru ekki teljandi af völdum flóðsins nema á veginum yfir Ferjukotssíkið. — Vegurinn mun hafa skolast burtu niður að grunni á 12 metra svæði og mun brúnin hafa losnað frá á löngum kafla. Vegurinn hefir farið þarna áður, sem kunnugt er. Er vegarlagningin miklum erfiðleikum bundin, mikil upphleðsla og erfið aðstaða. Engin tök munu vera á að lagfæra veginn svo hann komi að notum fyrr en í vor.

Tungufljót í meira vexti en í sumar. Það sagði síra Eiríkur, að miklu meiri vöxtur hefði komið í Tungufljót núna heldur en í sumar, þegar mikla jökulhlaupið varð. En nú er flóðið farið að sjatna mikið, að vísu vöxtur í ánum, en. þær hættar að flæða yfir bakka sína þar efra.

Morgunblaðið birti þann 9. mars viðtal við Jón Eyþórsson veðurfræðing:

Um orsakir stórflóðanna um síðastliðna helgi, segir Jón Eyþórsson veðurfræðingur. Fyrri hluta vikunnar var sunnan og suðvestanátt með 2—4 stiga hita í lágsveitum. Eftir því að dæma hafa frostmörk verið í nál. 600. metra hæð. Snjóað hefir á hálendi ofan við 600 metra yfir sjávarmál þá daga, en úrkoma var mikil. Á föstudaginn þ. 28. febrúar skall óvenjuleg hitabylgja yfir landið af suðvestri. Loftstraumar þeir hafa komið langt sunnan yfir höf. Á Suðurlandi var hitinn 8—10 stig, á Norður- og Austurlandi 10—15 stig í byggð. Í 1000 metra hæð yfir sjávarmál, þ.e. upp um hálendið, hefir hitinn þá verið um 5—7 stig. Nýfennið frá síðustu dögun hefir þá leyst svo að segja i svipan, og af því hafa flóðin fengið mestan vöxt sinn.

Bændur austan fjalls hallast að þeirri skoðun, að jökulhlaup hafi átt sinn þátt í því, hve mikill vöxtur hljóp í Hvítá. En Jón Eyþórsson telur það vart geta komið til greina, heldur sé orsakakeðjuna að rekja til úrfella og hitabreytinga. Um flóðið á Skeiðum fá menn glögga hugmynd af greinargerð Eiríks Jónssonar í Vorsabæ, sem birtist hér í blaðinu.

Í Morgunblaðinu 9, mars má einnig finna ítarlega frásögn Eiríks Jónssonar oddvita á flóðinu á Skeiðum. Þar segir í lokin:

Það má segja að Hvítá flæði hér eitthvað yfir á hverju ári. En venjulega koma flóðin ekki að sök - fénaði t.d. óhætt í húsum þeim sem nú flæddi inn í. Síðasta flóð sem komið hefur á undan þessu er nokkuð kvað að kom í apríl 1907. Kom það þó ekki að sök. En mesta flóð sem núlifandi elstu menn muna komu um jólin (að öllum líkindum) 1865. Í því flóði fórust nokkrar ær. Var þá hætt komið að 2 menn sáluðust úr kulda og vosbúð, er urðu að hafast við uppi á fjárhúsþaki úti í flóðinu heila nótt. En þess á milli hafa komið mörg smærri flóð er eigi fara sögur af. Eftir því sem gamalt fólk skýrir frá, mun þetta flóð hafa verið alt að einum meter hærra en mestu flóð sem sögur fara af. Flæddi í þetta sinn yfir alt að því helming af öllum Skeiðunum, og var flóðið á láglendinu umhverfis Útverk og Ólafsvallahverfi frá 2-4 metrum að dýpt. Nánar verður þetta athugað síðar. Menn telja hér víst að jökulhlaup hafi átt sinn þátt í því hve flóð þetta var mikið. Þótti ekki einleikið hver ört það óx. Frá því klukkan 4 e.h. á laugardag til kl.6 á sunnudagsmorgun hækkaði flóðið um 1,5 meter. Fyrri flóð hafa hækkað hægt og hægt í 2-3 daga, einkum þegar snjór hefir Það má segja, að hvert óhappið hafi rekið annað, sem dunið hafa yfir þessa sveit síðastliðið ár. 

Símon Jónsson bóndi á Selfossi hefir skrifað Morgunhlaðinu þessa fróðlegu grein um fyrri hlaup Ölfusár og hvernig á því stóð, að brúin yfir ána var höfð hærri heldur en gert var ráð fyrir í fyrstu. 

Þess skal hér getið að álíka hlaup kom í Ölfusá og Hvítá fyrir rúmum 40 árum, hinn 10. janúar 1888. Þá höfðu verið stórrigningar af hafsuðri í nærfellt viku. Áður höfðu verið frost og hreinviðri svo að öll vötn voru á ísi. Braut nú Ölfusá af sér klakann og bar hrannarburð af jökum fram og varð flóðið þá litlu lægra en nú hjá brúarstæðinu. Varð hámark þessa flóðs til þess að Tryggvi Gunnarsson, er stóð fyrir stöplagerð brúarinnar, lét hækka stöplana frá upphaflegri teikningu og lengja landbrúna að austan og gera þann brúarsporðinn sem árstraumurinn reif nú í sundur.

En síðan snerist til norðlægra átta. Morgunblaðið segir frá þann 16.mars:

Svo til óslitin norðanátt hefir haldist alla þessa viku, með allmiklu hvassviðri og hörkufrosti, en lítilli snjókomu. Frostið hefir víðast hvar verið 7—10 stig, en talsvert meira i köldustu byggðarlögum og komst í 28 stig á fimmtudagsmorgun á Grímsstöðum á Fjöllum.

Morgunblaðið 22.mars:

Siglufirði, FB. 20. mars. Í dag og undanfarna daga stórhríð á norðan með tíu til fjórtán stiga frosti. Í dag er níu stiga frost. Mikil fannkoma. Útlitið bendir til þess að ís sé nálægur. Lausafregn hermir, að tvo hafísjaka hafi rekið á Úlfsdalafjörum í fyrradag og að íshroði sjáist úr Grímsey.

Morgunblaðið 23. mars:

Um helgina var veður stillt um land allt, og fram á þriðjudag. En á miðvikudaginn skall á norðangarður með 8—12° frosti og ofsaveðri, er hélst fram á föstudag.

Segja má að illa hafi litið út með hafís þann 23. mars. Sumarið áður, 1929, hafði verið töluverður ísslæðingur á Húnaflóa og við Strandir. Ekki var hér langur tími liðinn frá allmiklum hafísárum snemma á öldinni og voru þau í fersku minni fjölda manna - og sömuleiðis hin miklu ísaár síðustu áratugi 19. aldar. En þetta virðast bara hafa verið dreifar, ísinn hvarf fljótlega alveg. Ágæt samantekt um ískomuna 1930 er að finna í Ægi 1931. Sennilega er það Bjarni Sæmundsson sem tekur saman: 

Snemma í marsmánuði varð vart við hafís út af Straumnesi og um miðjan mánuðinn sást hann frá Grímsey. Um 22. mars var komið hrafl af ís inn fyrir Reykjarfjörð. Síðast í mánuðinum var hrafl af hafís komið inn á Patreksfjörð, og um líkt leyti var hann orðinn landfastur í Grímsey. Samgöngur tepptust þó hvergi og flest skip héldu áfram ferðum sínum, þó sneri Drottning Alexandrína við á leið sinni 31. mars frá Siglufirði til Reykjavikur og fór austur um land. ísinn stóð stutt við og fór fljótlega aftur, og varð hans ekki vart á grunnmiðum síðar á árinu.

Morgunblaðið 30.mars:

Ísinn sem sást frá Grímsey, Húnaflóa og Ísafjarðardjúpi um síðustu helgi hvarf frá landinu fyrstu daga vikunnar og hefir ekki sést til hans síðar.

Dagur á Akureyri segir af óhappi í pistli þann 3. apríl:

Snjóhengja sprakk fram úr brekkunni í innbænum á laugardaginn [29.mars] og urðu þrír drengir fyrir henni; fóru tveir þeirra í kaf og varð að moka þá upp; var mannhæð ofan á annan, og var hann orðinn dasaður þegar upp kom.

Morgunblaðið 6.apríl

[Sunnudag] 30. mars til 5. apríl. Veðrið. Fyrir síðustu helgi var norðangarður. En um helgina stillti til. Var á mánudag [31. mars] stillt veður, en á þriðjudaginn hvessti af suðaustri og hlánaði á Suður- og Austurlandi. Síðan gekk til sunnanáttar með hlýindum um land alt, og 6—8 stiga hiti um miðjan daginn. Hefir síðari hluta vikunnar verið mikil leysing á Norðurlandi. Þó er þar ekki enn auð jörð, því mikilli fönn kyngdi niður í norðangarðinum. Ís sást frá Grímsey og Vestfjörðum í byrjun víkunnar, en hann hvarf alveg er brá til sunnanáttar.

Alþýðublaðið segir þann 6. apríl frá hvassviðri í Reykjavík:

Um ellefuleytið í gærkveldi fuku bifreiðaskúrar hjá B.S.R. sem voru byggðir um daginn í gamla B.P. portinu suður á Melum. Skúrar þessir voru fyrir 6 bifreiðar. Um leið og þeir fuku, slitu þeir ljósalínuna suður á Grímsstaðaholt, og brutu tvo ljósastaura. Varð því algerlega ljóslaust á Grímsstaðaholti. Tvær bifreiðar voru i skúrunum, en þær stóðu eftir og skemmdust ekki.

Morgunblaðið 13. apríl: 

Vikan 6. til 12. apríl: Hlýindin, sem byrjuðu í vikunni á undan, héldust með sunnan- og suðaustanátt, þangað til á föstudag {11.apríl]. Þá brá til norðanáttar með hríð á Vestfjörðum, og var hríðarveður þar og á Norðurlandi laugardag, með nokkurra stiga frosti. Aðfaranótt mánudags var suðaustan rok á Suðvesturlandi, með mikilli rigningu. Annars hefir veður verið hægt þessa viku.

Morgunblaðið 27.apríl - vikuyfirlit:

20. til 26. apríl. Næstu viku á undan voru hlýindi um land allt með hægviðri. Hélst sú veðrátta fram til 21. apríl [2. páskadags]. — Þá snerist til norðanáttar og varð úr hinn versti norðangarður, með fannkomu á Norður- og Austurlandi svo og Vestfjörðum. Frost var þó lítið sem ekkert í lágsveitum, en á Vestfjörðum var nokkurra stiga frost. — Á Austur. og  Suðurlandi hélst norðangarðurinn fram á fimmtudag [sumardaginn fyrsta, 24. apríl] en á Vestfjörðum alt þangað til á aðfaranótt laugardags. Margir óttuðust að í þessu páska- og sumarmálahreti mundi ísinn koma upp að landinu. En engar ísfregnir fékk Veðurstofan á laugardag. Þá var þó bjartviðri og hefði átt að sjást til íssins, ef hann væri einhversstaðar nærri landi. Illviðri þetta, sem geisaði yfir landið, náði ekki yfir langt svæði. Á Jan Mayen var t.d. hlý austanátt, og eins var gott veður í Grænlandi. En vegna þess hve garðurinn náði lítið yfir Norðuríshafið, hefir hann minni áhrif haft á ísrek. Stormur var og austlægur, og því minni hætta á að ísinn ræki upp að landinu.

Morgunblaðið 4.maí - vikuyfirlit:

27. apríl til 3. maí. Eftir sumarmálahretið, er endaði þ. 26.apríl, brá til hægrar sunnanáttar, er hélst svo til óslitin alla þessa viku, með hlýindum. Á fimmtudag brá þá snöggvast til norðanáttar á Norðurlandi, með snjókomu í útsveitum á Norðausturlandi, og helst kuldinn á þeim slóðum, aðeins 1° hiti á Langanesi og þar um slóðir á laugardag, en annars 6—10° hiti um land alt. Á föstudag hvessti snöggvast af suðaustri á Suðurlandi. Annars óslitið hægviðri þar með hlýindum, og er jörð talsvert farin þar að gróa.

Vísir birtir fréttir úr Mýrdal 16.maí:

Úr Mýrdal. 1. maí. Tíðarfar allgott, gerði þó slæmt norðankast upp úr páskum. Á annan páskadag [21. apríl] var hér með hvössustu norðanveðrum; gerði þó ekki mikinn skaða. Þó fauk þak af bátaskýli við Jökulsá. Gróður beið ekki stórkostlegan hnekki við norðankast þetta, annars er spretta fremur léleg, sökum of mikilla þurrka.

Morgunblaðið 24. maí:

Siglufirði, FB. 23. maí. Suðvestan ofsarok í gær og dag. Margir bátar voru á sjó í gær, en komust allir klakklaust í höfn.

Morgunblaðið 1. júní - vikuyfirlit:

25.—31. maí. Vikan byrjaði með vestan átt og skúrum á Vesturlandi, en þurrviðri á Norður-og Austurlandi. Á þriðjudag [27.maí] gerði norðangarð með hríð og 1—2 stiga frosti á Vestfjörðum, en rigningu og kalsa á Norður- og Austurlandi. Þetta veður hélst fram á fimmtudag, en þá brá til austanáttar og hlýinda. Á föstudagskvöld [30.maí] gerði suðaustan hvassviðri á Suðvesturlandi, en síðan hefir haldist fremur hæg sunnan- og vestanátt með rigningu, einkum á Suður- og Vesturlandi.

Morgunblaðið 3. júní:

Borgarnesi PB 2. júní. Óþurrkatíð að undanförnu í héraðinu. Grasspretta ágæt. Skepnuhöld eru góð yfirleitt. Þó hefir allmargt af lömbum veikst og drepist í Sveinatungu. Unnið er að viðgerðum á veginum yfir Ferjukotssíkið, sem skolaði burt í flóðunum í vetur. Verkið er erfitt, enda miðar viðgerðinni bágt áfram.

Alþýðublaðið segir af hreti í frétt 13. júní:

Siglufirði, FB„ 12. júní. Fannkomuhríð í fyrrinótt og gærdag. Setti niður knéháan snjó á öllu láglendi hér í sjó fram. Allur fénaður var tekinn á gjöf. Hríðinni létti í gærkveldi og er nú sæmilegt veður, en norðanstórsjór.

Tjöldin fuku á Þingvöllum aðfaranótt miðvikudags [11.júní], öll sem búið var að setja upp, nema. 50, sem stóðu eftir. Það er byrjað að setja þau upp aftur, en það er töluvert verk, því yfir 1000 tjöld fuku.

Mjölnir spyr 18.júní (vegna tjaldfoksins - vísað er í Alþingishátíðina sem haldin var á Þingvöllum dagana 26. til 28. júní. Þess var minnst að 1000 ár voru liðin frá stofnun þingsins). 

Er náttúran farin að gjöra grín að þessari auðborgara-hátíð?

Veðráttan segir: Að morgni 12. júní var alhvítt nyrst á Vestfjörðum, í útsveitum nyrðra (18 cm á Hrauni í Fljótum) og norðaustanlands (22 cm á Grímsstöðum). Alhvítt varð á Akureyri og hnésnjór sagður á Siglufirði. Þann 26. var krapahríð sums staðar vestanlands, en snjó festi ekki í byggð.

Morgunblaðið 20. júlí - vikuyfirlit:

Þurrkdagarnir þessa viku hafa verið mörgum atvinnurekanda dýrmætir. Stórkostlegar fiskbirgðir lágu undir skemmdum sakir langvarandi óþurrka, og eins töður manna, sem slegnar eru, Þar sem landbændur hafa haft tök á því, hafa þeir dregið að slá, uns þurrkurinn rann upp.

Morgunblaðið 10. ágúst - vikuyfirlit:

3. til 9. ágúst. Veðrið. Norðaustanáttátt og mikil rigning á Norður- og Austurlandi og kalsa veður. Á Vestur- og Suðvesturlandi var yfirleitt þurrkur, þangað til á föstudag að brá til austanáttar og rigndi dálítið á suðurströndinni. Á laugardag var allhvasst í Vestmannaeyjum, annars hægviðri um land allt. Undanfarnar vikur, síðan um miðjan júlí hefir yfirleitt verið þurrkur á Suðvesturlandi, nema í Mýrdal og Fljótshlíð héldust stöðugir óþurrkar, þangað til um síðustu helgi að birti upp og komu nokkrir góðir þurrkdagar einnig.

Alþýðublaðið 11.ágúst:

Úr Mýrdal er FB. skrifað: 25. júlí er skrifað: Snemma í þessum mánuði hljóp Hafursá [í Mýrdal] úr farvegi sínum og undan brúnni, sem sett var í fyrra. Þrátt fyrir það hafa hinir þrautseigu bifreiðastjórar Skaftfellinga haldið uppi bifreiðaferðum, þó svallsamt hafi verið með köflum. Hins vegar er hætt við, að ógerlegt reynist að halda uppi stöðugum ferðum, nema bætt verði úr vegartálma þessum, og þyrfti að gera það sem fyrst.

Miklar rigningar urðu austanlands um þann 20. ágúst, Morgunblaðið segir frá 22. ágúst:

Frá Norðfirði. Tjón af skriðuhlaupi. 21. ágúst: Óhemju rigningar hafa verið undanfarið. Í gær hlupu þrjár aurskriður í sjó fram og ollu miklum skemmdum á túnum og vegum. Ein skriðan lenti á útgerðarhúsi og braut það og skemmdi stórkostlega mikið af fiski. Tveir menn, sem voru við vinnu í húsinu björguðust með naumindum. Í dag er hér fjöldi manns önnum kafinn að hreinsa vegina og moka upp fiskstakka af reitum. - Tjónið er talið mörg þúsund krónur.

Veðráttan bætir því við að skriður hafi einnig valdið tjóni í Loðmundarfirði. Heyskaðar urðu í vatnavöxtum á Héraði og kom hlaup í Selfljót á Úthéraði og tók hey á bæjum þar í grennd. Lagarfljót flæddi einnig yfir bakka sína og tók mikið af heyi og einnig símalínu. Hey stórskemmdust á túnum í Eyjafirði.

Háloftakort (500 hPa) þann 20.ágúst. Dæmigerð úrhellastaða á Austurlandi, hvöss og rök austanátt í háloftum, norðlægari við sjávarmál. 

Morgunblaðið segir af hlýjum Golfstraumi og fleira 2. september:

Úr allflestum héruðum landsins berast þær fregnir, að óþurrkar hafi verið svo miklir undanfarnar vikur að mikil vandræði stafi af. Hey hrekjast tilfinnanlega, sumstaðar talsvert af töðunni úti enn; hlýindatíð og flæsur dag og dag, gera það að verkum, að hey sem flatt liggur, stórspillist. Hafið umhverfis landið er með allra hlýjasta móti í sumar. Tólf gráðu sjávarhiti hér í Faxaflóa, eins og nú hefir verið, er óvenjulegur. Golfstraumurinn er með öflugasta móti við Noregsstrendur, segja þeir sem það hafa athugað, og eru straumamótin milli Golfstraums og Pólstraums í sumar mikið norðar en venjulega. Hafa þessi tilbrigði haft áhrif á fiskigöngur við Finnmörk. Óvenjuleg hlýindi hafa verið norður á Svalbarða, og leysingar þar meiri en venja er til. Þegar um svo mikil tilbrigði í straumum er að ræða, má vænta óvenjulegrar veðráttu.

Veðurathugunarmenn segja frá tíðarfari í september:

Lambavatn: Það hefur verið hagstætt hlýtt og hæg væta, þar til síðustu dagana að var stórgerð rigning. Heyskapur gekk allstaðar ágætlega.

Hraun í Fljótum: Tíðarfarið hefir verið fremur gott, jafnvel þótt oft hafi verið lítið um þurrka. Hlýindi mega heita að hafi verið meginhluta mánaðarins og stormar sama og engir.

Fagridalur í Vopnafirði: Stórkostlegir óþurrkar svo hey hröktust og skemmdust, en náðust þó um lok mánaðarins.

Teigarhorn (Jón Kr. Lúðvíksson): Til lands óþurrkar áfram til 24. Þá komu 3-4 góðir dagar, náðist þá hey mjög skemmd inn. 26. heyrðust dynkir frá 11-3 í suðvestur af Teigarhorni. 27. síðari part dags mjög mikið öskumistur.

Vík í Mýrdal: Mjög óþurrkasamt. Gamlir menn telja þetta sumar eitthvert mesta rosasumar sem þeir muna. Mikið af heyi eyðilagt. Mjög mikið úti af heyi við lok mánaðarins, en sumt svo hrakið og ónýtt að það verður eigi hirt, þó hægt verði að þurrka það.

Sámsstaðir; Tíðin mjög votviðrasöm yfir allan mánuðinn, þó rigndi sjaldan mikið í neinu. Alltaf súldarlegt loftslag og rakasamt.

Dagur segir af vatnavöxtum eystra í september í pistli þann 26.:

Skaðar af bruna og vatnavöxtum hafa orðið austur á Fljótsdalshéraði. Á Ketilsstöðum á Völlum er talið að hafi brunnið 200 hestar af heyi og á Ketilsstöðum í Jökulsárhlíð hafa brunnið 150 hestar af heyi hjá Björgvin bónda þar. — Þá hefir komið hlaup mikið í Selfljót á Úthéraði, tók það mikið hey frá Ara lækni á Hjaltastað og einnig urðu heyskaðar af sömu völdum á Bóndastöðum þar í grennd. — Mikill vöxtur kom og í Lagarfljót og tók nálega alla símastaura, sem búið var að flytja í símalínuna milli Hjaltastaðar og Kirkjubæjar. Þá tók Lagarfljót mikið af heyi á Vífilsstöðum og Dagverðargerði í Hróarstungu og ennfremur urðu þá dálitlir heyskaðar í Húsey í Jökulsárhlíð og víðar. — Áður hefir verið getið um heyskaða á Egilsstöðum á Völlum. Nýting á heyjum þar austur frá er sögð mjög bág og óhugur í bændum.

Veðráttan segir að þak af hlöðu og bátur hafi fokið á Barðaströnd í illviðri 15. október. Þá brotnaði og sökk línuveiðari við Lundey á Skjálfanda (Veðráttan segir á Skagafirði). Þann 22. október hrapaði maður til bana í hríðarveðri í Víðidalsfjalli og fé fennti sum staðar inn til landsins nyrðra.

Vísir segir þann 20.október af stórviðri í Reykjavík:

Stórviðri af norðri-norðaustri skall hér á i nótt um miðnætti. Varð Veðurhæðin 10 (rok) nokkra stund og náði jafnvel 11 (ofsaroki) í svip. Fylgdi þessu veðri nokkur snjókoma á fjöllum, en festi lítt hér í bænum. — Engar fregnir hafa enn borist um slys af veðrinu, en skemmdir urðu allvíða á símalínum, en ekki stórvægilegar. Mestar urðu þær í Hveradölum. Þar fauk hænsnakofi á símastaur og braut hann. — Einhverjar skemmdir urðu á símalínum austan Akureyrar, en nákvæmar fregnir ókomnar, þegar þetta er ritað. Sambandslaust var við Seyðisfjörð i morgun, en ófullkomið samband náðist þangað fyrir hádegi.

Nóvember var snjóþungur, en ekki er þó mikið um fréttir af tjóni af völdum veðurs. 

Morgunblaðið 2. nóvember:

Siglufirði, FB 1. nóvember. Hríðar og kuldar að undanförnu og hefir sett niður talsverðan snjó.

Nokkrar snarpar lægðir fóru hratt yfir landið fyrri hluta nóvembermánaðar. Kortið sýnir háloftastöðuna þann 7., en þann dag hvessti mjög um landið austanvert. Veðráttan (nóvemberhefti) segir af sköðum í þessu veðri:

Fé fennti víða og í Lóni hrakti fé út í ár og vötn og fórst. Piltur frá Eldjárnsstöðum á Langanesi varð úti. Miklar símabilanir urðu á Raufarhöfn og staurar brotnuðu við Vopnafjörð. Þak tók af hlöðu í Gunnólfsvík og af íbúðarhúsi á Starmýri í Álftafirði, á Teigarhorni fauk vélbátur og tveir bátar á Djúpavogi. Samgöngutruflanir urðu víða um land næstu daga vegna snjóa, m.a. suður með sjó frá Reykjavík og víða á Suðurlandi var ófærð. Mjólk var flutt á sleðum til Reykjavíkur, fjöldi bíla var tepptur á Kolviðarhóli.

Verkamaðurinn á Akureyri segir þann 15.nóvember:

Tíðin er heldur umhleypingasöm og viðsjárverð. Á þriðjudaginn [11. nóvember] var austan ofsaveður og hláka um kvöldið. Á miðvikudaginn var suðvestan rok framan af deginum, en rauk upp á norðan í rökkurbyrjun og gerði stórhríð á útkjálkum og hafrót afskaplegt. Á Húsavík sukku 4 vélbátar og 4 rak á land. Gereyðilögðust tveir þeirra. Hinir skemmdust nokkuð. Aðeins einn báturinn var vátryggður. Óefað hafa skaðar orðið víðar, þó ekki hafi frést af því enn.

Þann 30. nóvember var lægð í foráttuvexti fyrir suðvestan land og hreyfðist síðan til norðaustur nærri landinu, fór mjög nærri Vestfjörðum snemma að morgni 1. desember og síðan norðaustur í haf. Var þetta mesta hvassviðri á landinu á árinu. Kortið að ofan sýnir stöðuna í 500 hPa-fletinu síðdegis þann 30.nóvember, en kortið að neðan hæð 1000-hPa flatarins á hádegi þann 1. desember, eins og bandaríska endurgreiningin lýsir henni. Lægðin er ívið of grunn í greiningunni (eins og oft er með krappar lægðir), var um 951 hPa í miðju, en greiningin segir 959 hPa. 

Ýmiskonar tjón varð í veðrinu, merkast að eldingu sló niður í bæinn Flögu í Skaftártungu. Af því eru fróðlegar frásagnir sem birtust í blöðum, við styttum þær lítillega hér. Togarinn Apríl fórst skammt suður af landinu, líklega í þessu veðri. En lítum fyrst á lauslega lýsingu Níelsar Jónssonar veðurathugunarmanns á Grænhóli við Gjögur og Haraldar Jónssonar athugunarmanns í Vík í Mýrdal:

Grænhóll við Gjögur: Fyrsta desember ofsarok af vestri og sorta krapahríð frá kl. 11:30 til 18:40, en vindmagn 10 frá kl. 12:15 til 13:34. Í því roki tók veðrið þakið af húsi Jóns Sveinssonar kaupmanns hér í heilu lagi alllangan kipp í loftinu, yfir símann sem þó lá hærra. Kom það niður í heilu lagi á smáþýfismóum og molnuðu þar allir viðir, en hékk mikið til saman af þakjárninu, á þakinu var allsver bútur af steyptum reykháf. Einnig fauk bátur og brotnaði í spón og fleira smálegt fauk. Annan desember um dagsetrið sást hér víða í hreppnum rosaljós og leiftur, einnig hér og er það mjög sjaldgæft.

Vík í Mýrdal: Í óveðrinu 1. urðu miklir skaðar. Eldingu laust niður í símann fyrir utan Flögu í Skaftártungu og kviknaði af því í húsinu sem brann til kaldra kola. Á Leiðvelli í Meðallandi fauk fjárhús, á Hunkubökkum fjárhús, á Höfðabrekku tvær hlöður.

Morgunblaðið segir af eldingartjóninu í Flögu þann 3.desember:

Í gær barst sú fregn austan úr Skaftafellssýslu að eldingu hefði slegið niður í íbúðarhúsið í Flögu í Skaftártungu, og að húsið hefði brunnið til kaldra kola. Átti Morgunblaðið tal við Gísla Sveinsson sýslumann í Vík og skýrði hann þannig frá: Aðfaranótt mánudags (1. desember) gerði hér aftaka veður af haf-útsuðri; var það með verstu veðrum sem hér hafa komið. Urðu víða símslit, svo að ekki fengust strax fregnir af veðrinu. Sambandslaust varð á aðallínunni við Skaftártungu, en þó gat stöðvarstjórinn í Vik heyrt óljóst samtöl á aukalínum austan Mýrdalssands. Fékk hann þá þær fregnir að klukkan um 3 aðfaranótt 1. desember hafði eldingu slegið niður í íbúðarhúsið í Flögu í Skaftártungu og húsið brunnið til kaldra kola. Símastöð var í Flögu og hafði fólkið orðið þess vart að eldingu sló niður í skiptiborð símans og klofnaði borið, en húsið stóð þegar í björtu báli. Fólkið komst nauðuglega út og ómeitt, að því er vitað verður, en missti allt sem inni var, búsáhöld, húsmuni, fatnað, matvæli og yfir höfuð allt, smátt og stórt sem í húsinu var.

(Síðan er nánari lýsing) - en að lokum segir: Íbúðarhúsið brann til kaldra kola, ofan frá rjáfri og niður í kjallara. Aðeins múrveggir stóðu eftir; þá hrundi norðurveggur sem var úr steinsteypu og undir honum stóðu kerrur og sláttuvél og molaðist það undir veggnum. Þarna brann, auk verðmæta og peninga, aleiga fólksins. Geymsluhús var áfast íbúðarhúsinu og brann það með öllu sem í var. Þetta var allt ótryggt. Rafmagnsstöðin var ekki í gangi þessa nótt og enginn eldur í húsinu, svo ekki getur minnsti vafi leikið á því, að hér hefir,eldingin kveikt í húsinu. — Á Hrífunesheiði voru símastaurar meira og minna brotnir, sumir voru klofnir niður eftir endilöngu, flísar klofnar úr öðrum og nokkrir þverkubbaðir og  glerkúlurnar einnig kubbaðar sundur. Á sama tíma og eldingunni hafði lostið niður í Flögu, vaknar stöðvarstjórinn í Vík við brest mikinn í símastöðinni þar og öryggisglös öll brotna. Vík er um 40 km frá Flögu. Einnig höfðu brestir heyrst í stöðinni að Kirkjubæjarklaustri og öðrum símastöðvum í sýslunni. Gísli Sveinsson sýslumaður hefir lagt fyrir hreppstjóra Skaftártunguhrepps, að taka ítarlega skýrslu af viðburði þeim, er gerðist aðfaranótt 1. þ.m. Eftir þeim fregnum, sem fengist hafa, má telja vísa, að elding hafi slegið niður í símalínuna nálægt Flögu og leiðst með símanum inn í húsið. Og þar sem síminn er orsök tjónsins, og hér er um landsímastöð að ræða, er það að sjálfsögðu skylda landsímans að bæta tjón það, sem hér hefir orðið.

Síðar, þann 18. desember birti Morgunblaðið nánari lýsingu:

Nánari frásögn af eldingunni í Flögu. Vigfús bóndi Gunnarsson skýrir þannig frá atburðinum aðfaranótt 1. desember: „Um klukkan 3 var ég vakandi; fáum mínútum eða örskotsstund eftir að ég vaknaði; glampaði af mjög sterkri eldingu, svo að mér fannst óvenju bjart af þrumuljósi og heyrði á sama augnabliki hvell mikinn, því næst þrumu, eins og þær eru venjulega. — Hnykkti mér nokkuð við hvell þenna, en þegar þruman fylgdi (eða hélt áfram), varð ég strax rólegur og hugði ekkert óvenjulegt á ferðinni, enda þótt hlé yrði milli hvellsins og þrumunnar. Enn glömpuðu 2 ljós og fylgdu þrumur báðum. Heyrðist mér þá annar hvellur koma hér um bil samtímis öðru ljósinu, en daufari eða lægri hinum fyrri. Þriðja ljósinu fylgdi enginn slíkur hvellur, að ég gæti greint. Jafnskjótt eftir 1. eldinguna og hvell þann hinn mikla, er henni var samfara, litum við hjónin á klukku í herbergi okkar, og var hún 10 mínútur yfir þrjú. Vöknuðu allir í húsinu við hvell þenna, nema Gísli sonur okkar, en enginn hugði nánar að, hvað á ferðinni væri, þá þegar. En ekki leið á löngu áður en pilturinn Bjarni Jónsson og stúlkurnar tvær frá Hrífunesi, er sváfu í vesturhlið hússins, urðu vor við reykjarlykt og heyrðu snark nokkurt undir lofti. Fór þá Sigríður Jónsdóttir á fætur, en klæddist þó eigi, og gerði aðvart þeim er voru í öðrum herbergjum, sem eigi höfðu þá varir orðið reykjarlyktar.

Þustu þá allir fram úr rúmum, enda tók þegar mjög að magnast reykjarsvæla. Fór ég þegar ofan á nærklæðum og fylgdi mér pilturinn Bjarni Jónsson. Fór þegar til útidyra og opnaði þær, en allt var þar fullt af reykjarsvælu. Flýtti ég mér sem ég mátti til þess að herða á fólkinu til að bjargast. Komst ég ekki alveg upp stigann, því að þá var kallað til mín, að alt fólk væri að bjargast út um glugga. Hér skal þess getið, að er ég fór fyrst fram til dyra, varð mér litið inn í símaherbergið og sá þá að glórði í eld innan á þiljum til og frá um allt herbergið, en í þessum svifum fékk ég ekki frekar aðgætt, með því að ég flýtti mér upp til fólksins að herða á björgun, sem fyrr segir. Fólkið bjargast með naumindum út um glugga. Björguðust nú allir út um glugga á austurhlið í náttfötum einum, út í óveðrið. Kona mín og börnin komust þannig til reika í mjög lélegt útihús,skammt frá íbúðarhúsinu. Nokkrar af stúlkunum reyndu nú að grípa til þess ráðs, að hverfa aftur inn í reykinn og ná ílátum til þess að skvetta vatni á eldslogana, er nú tóku mjög að gægjast inn um þiljur, en slíkt reyndist að vonum gersamlega þýðingarlaust. Samtímis fór ég inn í símaherbergið, sem var fullt af reyk, en sá þá í glóð gegnum reykinn og að glösin voru úr leiðslunum, þreif til skiptiborðsins, en fann mér til undrunar að það var sundurtætt. Gripum við nú úr símaherberginu skáp símans og lítið eitt af húsgögnum, og köstuðum út.

Fór ég nú að skrifstofunni og (Sveinborg) Sigríður dóttir mín með mér. Lykil vantaði til að opna hurðina, en Sigríði tókst að brjóta hana upp. Bjargaði ég þaðan hreppsbókum þrem: Gjörðabók hreppsnefndar, kassabók og kjörbók og sveitarsjóðnum að mestu. Meira fékk ég þar ekki að gert, því að Sigríður hafði þá farið aftur upp á loft (2. hæð) til þess að reyna frekari björgun, en ég óttaðist um hana. Var þó enn vært þar uppi og tókum við að bjarga rúmfötum og íverufatnaði og kasta út um glugga. Tókst okkur í ofboði að ná þannig mestu af rúmfatnaði og allmiklu af íverufatnaði og kasta út á skúrþak neðan við glugga. Tók nú eldurinn svo að magnast, að ekki var lengur vært inni. Náðu logarnir þegar mestu af fatnaðinum á skúrþakinu og eyddu. — Það síðasta, er ég fékk að gert, var að grípa nokkrar hurðir og kasta út. Nú tóku logarnir að gjósa út um gluggana, enda hörfuðum við Sigríður nú alfarin út úr húsinu. Tóku logarnir þegar að flaksa til beggja hliða við útihús það, er kona mín ásamt börnunum hafði flúið í. Kallaði ég þá hátt til þeirra og þeirra, er úti voru, að forða sér burt þaðan, því þar væri ekki fært að vera. Fóru nú allir að kofa þessum. Greip Sigríður dóttir mín þegar Gísla litla og vafði hann sæng, og hljóp með hann frá kofanum og aðrir samtímis. Féll Sigríður þá á svelli, í ofveðrinu, með drenginn, en eldslogarnir geystust yfir okkur; eigi sakaði þó og sluppum við úr eldshættunni fram á túnið. Tók nú við ný þraut, að komast áfram á svellglærunum í ofviðrinu, er nú stóð sem hæst, og í móti veðri og vindi að sækja, til þess að ná útihúsum, þar sem helst þótti öryggi fyrir eldinum, en það var fjárhús ásamt heyhlöðu vestur á túninu. Þetta tókst þó, og leitaði fólkið skjóls í heyinu, mjög aðframkomið af kulda, sem von var, þar sem allir voru í náttfötum einum að kalla mátti, berfættir og berhöfðaðir, í náttmyrkri út á svellaðri jörð, í ofviðri. Enn hurfum við heim að bænum, ég og eldri stúlkurnar; var þá ekki viðlit að koma nærri hænum, nema áveðurs.

Stóð nú húsið allt í björtu báli. Tókum við kýr og hænsni úr fjósi og fluttum með okkur í fjárhúsið. hér var nú staðar numið um hríð. Var þá þakið á húsinu fallið niður um miðju, enda hrundi nú yfirbygging öll á skömmum tíma, og járnið fauk sem skæðadrífa út í veður og vind.“ Meðan á björgunartilraununum stóð, hafði Katrín Jónsdóttir  kennslukona tekið hest og haldið að Hrífunesi, til þess að segja hvernig komið væri og fá hjálp. Er talsverður spölur milli bæjanna, en þó tókst Katrínu, að komast alla leið í ofviðrinu. Kom hún að Hrífunesi um klukkan 5, og segir Jón bóndi Pálsson frá, hvernig hún var útbúin, er þangað kom. Hann segir: „Þess skal hér getið, að þegar Katrín kom hingað, var hún berhöfðuð, í skyrtubol, er var slitinn af henni og lafði niður um mitti, en í einum yfirfrakka og í einum lastingsbuxum [bómullarbuxum] og stígvélum. — Voru buxurnar mjög tættar utan af henni, enda hafði hún ekki haldist á hesti nærri alla leiðina og orðið sums staðar að skríða vegna ofveðursins“. Jón bóndi í Hrífunesi brá skjótt við og fór með menn með sér að Flögu og höfðu þeir með sér fatnað o.fl.

Bilanir á símalínu á Hrífunesheiði. Þess hefir áður verið getið, að umrædda ofviðrisnótt, hafi talsverðar bilanir orðið á Símalínu á Hrífunesheiði. Er sennilegt, að eldingunni hafi fyrst slegið niður þar og síðan leiðst með símanum í húsið í Flögu.

Jóni Pálssyni bónda í Hrífunesi og Gísla Sigurðssyni bónda á Búlandi var falið að athuga símabilanir þessar og gáfu þeir skýrslu um þær. Segir svo í skýrslu Jóns Pálssonar: „Ég fór meðfram línunni að kvöldi þess 1. desember og taldi þá níu staura meira og minna skaddaða, og úr sumum klofnar flísar alt að 4 álna langar, mismunandi að gildleika. Ennfremur einn staur, sem brotinn var sundur um efri krókinn á  landssímalínunni, krókurinn brotinn sundur neðan við kúluna og kúlan klofin sundur í miðju; enn fann ég einn staur, sem klofinn var eftir endilöngu, frá toppi að jörð, en stóð þó uppi. Þann 3. desember fann ég enn einn staur vestast á Hrífunesheiði, sem brotið var úr. Efri þráður landssímalínunnar lá niðri hjá staur þeim, er brotið var ofan af, en hvergi slitið“. „Þess skal hér getið“, segir Jón enn fremur, „að eldingavarar hér í Hrífunesi eru sprungnir, og símaþráðurinn gegn um húsvegginn brunninn í sundur eftir ofviðrið og eldingarnar aðfaranótt 1 desember".

Alþýðublaðið segir af frekara tjóni í veðrinu í pistli 5.desember:

Í ofviðrinu 1. desember síðastliðinn urðu nokkrar skemmdir á Eyrarbakka. Nýtt íbúðar- og fjárhús, er Þorleifur Andrésson pípugerðamaður hafði reyst að Borg í Hraunshverfi, eyðilagðist næstum alveg. Gamla, stóra hlaðan á Stóru-Háeyri fauk upp á mýrar. Rúður fuku úr mörgum húsum. Allt járn og pappi fauk af íbúðarhúsinu Deild, rúður brotnuðu og austurgaflinn á húsinu eyðilagðist. Regn og sandur gerði íbúunum, konu og tveimur dætrum hennar, óvært inni, og flýðu þær í annað hús undir morgun. — Elstu menn á Eyrarbakka muna varla eftir verra veðri en þessu. — Sjór var kyrr um þetta leyti, en hann hefur þó oft gert mikinn óskunda í ofviðrum þarna eystra.

Afgang mánaðarins var lengst af þokkaleg tíð, en talin hagstæðari nyrðra og eystra heldur en á Suðurlandi. 

Vísir 29. desember:

Siglufirði, 28. des., FB. Í gær gerði hér ofsarok af norðaustri með rigningu. Hélst veðrið í nótt, en með morgninum gekk það heldur til norðurs og er nú nokkru hægra með slydduéljum. Sjógangur mikill. Skemmdir urðu nokkrar. Fauk heyhlaða á Hvanneyri af grunni og skemmdist hey og annað, sem þar var geymt. Járn og trjábrak úr hlöðunni gerði skemmdir talsverðar bæði á prestsetrinu og fleiri húsum. Einnig urðu nokkrar skemmdir á ljósaneti bæjarins.

Lögrétta birti þann 31. desember tvö fróðleg bréf sem lýstu tíðarfari ársins, annars vegar í Þingeyjarsýslu, en hins vegar á Fljótsdalshéraði:

Fréttabréf úr Þingeyjarsýslu. Ár þetta, sem nú er að lokum komið, hefir í mörgu orðið óhagstætt atvinnurekstri hér í héraði.En það mun jafnan verða talið mest til gildis hverju ári, að atvinnulífið glæðist og að efnarhagur lands og þjóðar fari batnandi. Því miður mun ekki þetta ár bæta þann kafla sögunnar. Vetur frá nýári til marsloka var hretasamur með miklu fannkynngi og þurfti þann tíma mikil hey handa beitpeningi. Þó gerði hlákublota í febrúar, einkum er á leið mánuðinn, sem lítið unnu þó á gaddinum. En 1. mars var asahláka. Varð hitinn þá hér á Laxamýri 12° á R. En fáum dögum síðar brá til norðanáttar með mikilli snjókomu og frostum, er hélst til loka þess mánaðar. Með aprílmánuði fór tíð batnandi og varð frekar gott og stórhretalaust, þar til dagana 10. og 11. júní að gerði vonda hríð með miklu snjófalli. Varð þó til lítils tjóns fyrir lambfénað. 13. júní hlóðu börnin hér snjókerlingu í varpanum af nýföllnum snjó. 15. júní var hitinn hér 20° á R. móti sól kl. 6 að morgni, og hélst úr því til júlíloka blíð og góð sumartíð, en 1. ágúst dró fyrir sólu með norðanátt og úrkomum úr öllum áttum, sem haldist hafa til þessa að undanteknum þó þurrviðra- og hlýviðra-dögum er vöruðu hér frá 15. sept. til 5. okt. Náðu menn þá síðustu heyjum inn. Heyskapur varð hér í héraði sæmilegur að vöxtum. Töður af fyrra slætti náðust með verkun, en annað hey gekk illa að verka og hröktust hey víða mikið, einkum í útsveitum.

Af Fljótsdalshéraði 12. des. 1930. Síðastliðinn vetur var í gjaffelldara lagi, svo farið var að tala um heyþrot á einmánuði, en til þeirra kom ekki svo ég vissi. Hlákur gerði bæði úr miðjum þorra og miðjum einmánuði. Fénaðarhöld urðu ágæt og í meira lagi tvílembt í uppsveitum, sem talið var að stafaði af því, að upp úr áramótum var ánum gefið inni og vel verkað hey. Dilkar reyndust vel í haust. Meðalvigt á skrokkum var á nokkrum bæjum 35 pund. Það er orðið tíðast um langt árabil, að Lagarfljót leggur seint og með ótryggum ís niður um brúna. Í fyrra vetur lagði það þó þrisvar um Egilstaði og þar inn fyrir. Það var í nóv. er það lagði svo manngengt varð, en braut upp í des.; svo lagði það aftur í jan. inn um Hreiðarstaði, en eftir miðjan febr. braut þann ís út að brú. 1 mars lagði Fljótið inn í botn með traustum ís. Ég man ekki eftir svona umskiptilegum ísalögum á Fljótinu. Nú í nóv. lagði ís á Fljótið inn fyrir Egilsstaði svo manngengt mun hafa orðið, en sá ís er nú horfinn. Þá hefir láðst að geta þess, að í fyrra sumar (1929) var lítill berjavöxtur á Fljótsdalshéraði, var sú orsök til þess að á einmánuði var svo góð tíð að lyng var farið að setja vísir, er svo dó í miklum kuldum er gerð. upp úr sumarmálum. Síðastliðið sumar var grasspretta góð og sláttur byrjaði snemma eða síðast í júní og varð nýting hér á héraði allgóð víðast út júlí. Þá gekk í óþurrk og upp úr miðjum águst gerði stórrigningu, svo engjar á Út-héraði fóru í vatn og þornuðu tæpast úr því. Í Lagarfljótið og Selfljótið kom geysivöxtur svo hey tapaðist eða fór í vatn. Urðu meiri brögð að þessu en oft hefur orðið af því að áður höfðu gengið óþurrkar svo mikið var undir af heyi. Samt var heyskapur fyrir ofan mitt hérað um meðallag. Veldur því aukin túnrækt og sáðgresi.

Lýkur hér frásögn hungurdiska af veðri og veðurfari ársins 1930. Ýmsar tölulegar upplýsingar (mánaðameðalhiti og margt fleira) er í viðhenginu. 

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• tölur ársins 1930

Sumardagafjöldi 2022

Þá er komið að árlegri sumardagatalningu hungurdiska (þó sumarið sé ekki alveg búið). Skilgreiningu á hungurdiskasumardegi má finna í pistli [20.júní 2013] - (nokkuð frjálslegt - ekki satt - enda er þetta bara leikur). 

Almannarómur hefur nokkuð kvartað undan skorti á hlýjum dögum - nokkuð til í því ef við tökum mark á talningunni.

Tólf dagar er talan í Reykjavík, þar af þrír í maí, fimm í júní, aðeins einn í júlí og svo þrír í ágúst. Að meðaltali bætist einn við í september. Að sumardagur sé aðeins einn í júlí hefur ekki gerst síðan 1989, en svo nokkrum sinnum áður. Árið 1983 taldist enginn sumardagur í júlí og aðeins einn allt sumarið. 

Sumardagafjöldinn í ár, tólf, er svipaður og algengt var á unglingsárum ritstjóra hungurdiska og fram á fyrstu ár hans á Veðurstofunni. Honum hefur því í sumar fundist hann eiginlega „kominn heim“ - harla ánægður. Yngra fólk, sérstaklega það sem er undir fertugu og þaðan af yngra man auðvitað miklu betri sumur. Meðalfjöldi þessarar aldar er þannig 31 og meðaltal allra 74 áranna sem hér er litið til er 20. Á öldinni keppir sumrið nú við 2013 og 2018 í sumardagarýrð, enn einum degi rýrari en þessi sumur, en ekki er ólíklegt að september hali inn einhverja daga, þarf tvo til að vera ekki á botninum. Sumardagar hafa flestir orðið 11 í september, það var 1958 - ef það gerðist nú færi fjöldinn upp í 23, yfir langa meðaltalið. Einn sumardagur finnst í október, 1958 líka. 

Ritstjórinn notar sömu skilgreiningu fyrir Akureyri líka. Það er e.t.v. vafasamt, en allt í lagi sé um leik að ræða. Gallinn er helst sá að þar finnst einn „sumardagur“ í desember og einn í mars - heldur vafasamt. En það spillir samt ekki heildartölum að ráði.

Hér tökum við eftir því að ekki er jafn mikill munur á meðaltölunum tveimur og í Reykjavík, en að meðaltali hafa sumardagar á Akureyri þó verið 7 fleiri á ári á þessari öld heldur en að meðaltali allt tímabilið. Það sem virðist hafa gerst er að rýrum sumrum hefur fækkað, en bestu sumrin eru svipuð, þar til í fyrra að segja (2021). Það sumar nánast sprengdi kvarðann sem hér er notaður, 80 sumardagar, 16 fleiri en flestir höfðu orðið áður. 

Í ár eru sumardagar á Akureyri orðnir 36 þegar þetta er skrifað (1. september), 11 færri en að meðaltali það sem af er þessari öld. En að meðaltali eru 5 sumardagar ókomnir á Akureyri 1. september. Því er ekki ótrúlegt að einhverjir bætist við. Flestir urðu sumardagarnir í september á Akureyri árið 1996, 16 talsins - og 14 í september 1958 þegar þeir urðu flestir í Reykjavík. 

Síðan er „sumareinkunn“ hungurdiska - ritstjórinn reiknar hana eftir að Veðurstofan hefur reiknað meðalhita, úrkomusummu og talið úrkomudaga og sólskinsstundir bæði í Reykjavík og á Akureyri. Ekki er fullvíst að hún segi nákvæmlega sömu sögu (en það kemur í ljós). 

Alþjóðasumarið 2022

Við lítum hér á meðalhita í byggðum landsins mánuðina júní til ágúst 2022, það er sumartímabil Alþjóðaveðurfræðistofnunarinnar. Veðurstofan telur september hins vegar með sumrinu. Meðalhiti þess er 9,5 stig. Það er 0,4 stigum neðan meðallags síðustu tíu ára og 0,2 stigum neðan meðallags 1991 til 2020. 

Á línuritinu má sjá meðalhita aftur til 1823, en við tökum lítið mark á fyrstu 50 árunum. Þó er ábyggilega rétt að heldur hlýrra var fyrir 1860 heldur en næstu áratugi þar á eftir. Súlurnar á myndinni sýna hita einstakra alþjóðasumra, en breiðari línur eru 10-ára keðjumeðaltöl. Eftir sumarkuldana á síðari hluta 19. aldar hlýnaði talsvert um 1890 og svo aftur og meira um og eftir 1925. Sumarhlýindi náðu hámarki á fjórða áratugnum en fór síðan kólnandi, sérstaklega kalt var fram yfir 1985, en þá fór að hlýna. Fyrst hægt en síðan meira. Hámarki náðu hlýindin nýju fyrir 10 til 15 árum. 

Árið í ár sker sig ekki sérstaklega úr, það er hlýrra heldur en flest sumur áranna 1961 til 2002. Meðaltal síðustu 10 sumra er hærra heldur en öll tíu ára meðaltöl á fyrra hlýskeiði (hvað sem síðar verður). Sumarið í fyrra (2021) var sérlega hlýtt, +1,0 stigi hlýrra heldur en næstu tíu sumur á undan. Við sjáum í raun ekkert lát á sumarhlýindum - þó ekki hafi bætt í þau undanfarin 15 ár. 

Hugsað til ársins 1961

Það var haustið 1961 sem ritstjóri hungurdiska fór að fylgjast náið með veðri, varlega fyrst, en síðan með auknum þunga og má segja að samfellt sé frá því seint á árinu. Það eru nú rúm 60 ár. Þá voru 60 ár liðin frá aldamótunum 1900 - og ekki mörg tímabil af slíkri lengd aftur í móðuharðindi. Svona er sagan stutt. 

Tíð þótti fremur óhagstæð á árinu 1961 nema fyrstu 2 mánuðina. En það var samt hlýtt lengst af og úrkoma nærri meðallagi. Í janúar var tíð hagstæð en nokkuð stormasöm um tíma. Lítill snjór. Hlýtt í veðri. Í febrúar var mjög hagstæð tíð og hiti var yfir meðallagi. Í mars var Óstöðug og óhagstæð tíð vestanlands, en góð eystra. Apríl var óhagstæður fram undir sumarmál, en síðan var góð tíð. Samgöngur tepptust vegna snjókomu um miðjan mánuð. Í maí var lengst af hagstæð tíð, en þó gerði slæmt hret seint í mánuðinum. Hlýtt. Júní var fremur hráslagalegur og sprettu miðaði hægt. Nokkrum sinnum snjóaði niður í byggð. Hiti var þó nærri meðallagi. Júlítíðin var fremur óhagstæð, einkum norðaustanlands. Ágúst var óhagstæður á Norður- og Austurlandi, en sæmilegur syðra. September var óhagstæður sökum hvassviðra og votviðra. Hlýtt var í veðri og uppskera úr görðum fremur góð. Október var hagstæður vestanlands en eystra var votviðrasamt. Hlýtt var í veðri. Mjög umhleypingasamt var í nóvember, milt var framan af en síðasta vikan var óhagstæð nyrðra. Desember var lengst af hægviðrasamur og þótti hagstæður, þrátt fyrir frosthörkur. 

Hæsti hiti ársins var lágur, ekki nema 20,6 stig, mældist í júlí á Kirkjubæjarklaustri og Hæli í Hreppum 15. júlí, (og líka 4. júlí á Kirkjubæjarklaustri). Mest frost mældist -28,3 stig í Möðrudal. Það var 4. apríl, óvenjuharka á þeim tíma árs. 

Við nýtum okkur - eins og venjulega - frásagnir dagblaða og rit Veðurstofunnar, Veðráttuna. Að þessu sinni eru flestar fréttir sem birtar eru nánast orðréttar úr dagblaðinu Tímanum.

Blaðamanni Tímans þótti mikill munur á hita við sjávarsíðuna og inn til landsins og í blaðinu þann 10. er rétt við Pál Bergþórsson veðurfræðing um þetta atriði. 

Okkur þótti kynlega bregða við nú um helgina, þegar veðráttunni var svo háttað, að t.d. í Vestmannaeyjum var tveggja stiga hiti, en 27 stiga frost á Möðrudal. — Við hringdum því í Pál Bergþórsson veðurfræðing, og fengum hjá honum eftirfarandi upplýsingar um veðrið:

Nú er hæð yfir Grænlandi, sem teygir sig suðaustur yfir Ísland, og önnur yfir landinu vegna kuldans. Þá er hlýrra yfir sjónum en landinu, t.d. var tveggja stiga hiti í Vestmannaeyjum. eins stigs frost á Dalatanga, og tveggja stiga hiti úti á Halamiðum. Sem sagt: Allt í kring um landið nálægt frostmarki eða heldur hlýrra. En svo inn til landsins er kalt, t.d. 27 stiga frost á Möðrudal í nótt. Mishiti þessi stafar af því, að landið tekur miklu betur við kuldanum en hafið, og hafið heldur miklu frekar sínu hitastigi en það. Þegar yfirborð sjávarins kólnar, sekkur kalda vatnið en hið hlýrra stígur upp. Þó er það ekki einhlítt, að hlýjast sé við ströndina, því að kaldur straumur getur komið ofan af fjöllunum og niður á láglendið. Þannig er það t.d. á Sauðárkróki og Blönduósi. Á báðum þeim stöð, um er 12 stiga frost.Það er heldur lygnt um allt land, hæg fjallagola af landi, norðanátt hér og sunnanátt fyrir norðan o.s.frv. Alls staðar er bjartviðri, í morgun kastaði úr éli á norðurmiðum og snjóaði í Grímsey. Og í Möðrudal er frostmóða og skyggni 10 km. Þar var frost 24 stig í morgun kl. 11, og á sama tíma var 4 stiga frost í Reykjavík og 11 stig á Akureyri. Ekki er nein veðurfarsbreyting sjáanleg á næstunni. 

Viðtalið er tekið á mánudegi og taka má eftir því að þá er ekki gert ráð fyrir  „veðurfarsbreytingu á næstunni“ - en lægðin sem má sjá við Nýfundnaland á kortinu dýpkaði og stefndi óðfluga til landsins aðeins sólarhring síðar. Sýnir þetta dæmi vel hve veðurspár voru erfiðar á þessum tíma. Nú á dögum hefði illviðri þessu verið spáð með margra daga fyrirvara. Tjón varð nokkuð. Tíminn segir frá þann 12. janúar:

Í fyrrinótt gerði aftakaveður af suðaustri um Suðvesturland. Víða urðu nokkrir skaðar í óveðri þessu. en sviplegastur var sá þáttur, sem veðurhæðin mun hafa átt í því, að togarinn Marie Jose Rosette fórst við Vestmannaeyjar. Aftökin urðu mest í Vestmannaeyjum. Þar fór vindhraðinn upp í 13 vindstig. Varð þar hvassast um þrjúleytið í fyrrinótt. Voru komin 11 vindstig um miðnætti. Fauk þar þak af hlöðu í Þórlaugargerði, og varð bóndinn þar, Páll Árnason, fyrir allmiklu tjóni. Telur hann þetta hafa verið með verstu veðrum í Eyjum. Í Reykjavík varð hvassast á fimmta tímanum í gærmorgun, en veðurhæðin mun varla hafa farið yfir 10 vindstig. Ofviðrið geisaði um allt Suðvesturland, en var verst meðfram ströndinni. Víða varð nokkurt tjón af völdum veðursins. Í Reykjavík mun einna mest tjón hafa orðið á Hallgrímskirkju á Skólavörðuholti. Þar fuku steypumót, sem búið var að slá upp, allmikið mannvirki, og fauk spýtnabrak og fjalir vítt um völl. Búið var að setja járnbinsli í nokkurn hluta af mótunum. Það verk er auðvitað einnig ónýtt, og er þetta tjón allt mjög  tilfinnanlegt. Stór vinnuskúr tókst á loft í Álfheimum í Reykjavík. Kastaðist hann á raflínu og braut niður staur. Við það slógust leiðslurnar í tólf hæða íbúðarstórhýsi, en rafmagnið læstist í hráblauta veggi og hljóp eins og eldingar um allt húsið utanvert. Bátar slitnuðu upp í höfninni, og áttu lögregla og hafnsögumenn fullt í fangi við að festa þá og koma á reglu og láta eigendur vita, hvernig komið væri. Braggi við Skúlagötu fauk. og brak úr honum fór víða. Bæjarstarfsmenn voru vaktir upp til að tína saman hráviði og járnplötur, en af þessu gat stafað mannhætta. Ýmislegt fleira en hér var talið fór á hreyfingu í fyrrinótt. Rigning mikil fylgdi veðrinu. M.a. flæddi inn í kjallara Grensássbakarís, og hjálpaði lögreglan við að bera út úr geymslu þar. Allvíða urðu truflanir á síma og rafmagni í óveðri þessu.

Ekki er vitað um skemmdir á húsum eða öðrum mannvirkjum í Vestmannaeyjum, þar sem veðrið var þó verst. Í Keflavík sukku tveir trillubátar i höfninni. Í Sandgerði flæddi vatn inn í kjallara, enda var þar óvenjumikið vatnsveður. Í Grindavík var bálhvasst snemma dags í fyrradag, og töpuðu sumir bátanna, sem á sjó voru, nokkru af línum. Einn mun hafa misst 15 bjóð. Veðrið gekk skyndilega niður milli klukkan 7 og 8 í gærmorgun. Það komst norður yfir hálendið, og gerði 9 vindstiga rok í framhluta Skagafjarðar snemma um morguninn Einnig varð nokkuð hvasst á Austfjörðum.

Í veðrinu sökk einnig bátur í Grímsey. Þann 14. dró aftur til tíðinda. Tíminn segir frá þann 17.:   

Frá fréttaritara Tímans í Staðarsveit 14. janúar. Laust fyrir klukkan 12 á hádegi í dag varð sá óvenjulegi atburður hér í sveit, að mikilli eldingu laust niður í íbúðarhús og kveikti í því, og brann það til grunna á skammri stundu. Fólk sakaði ekki, en fimm kýr drápust í fjósi skammt frá bænum. Þegar atburður þessi gerðist var allhvöss suðlæg átt og gekk á með hryðjum á frostmörkum. — Á Neðri-Hól í Staðarsveit búa hjónin Jónas Þjóðbjörnsson og Elísabet Kristjánsdóttir, ásamt tveim sonum sínum uppkomnum, Jónasi og Sigurjóni. Þeir feðgar, Jónas bóndi og Jónas sonur hans, voru úti við gegningar. Elísabet húsfreyja var í eldhúsi, en Sigurjón niðri í kjallara að dæla vatni í vatnsgeymi heimilisins. Eldingunni laust niður í mitt þakið, að því er virtist, rauf það og þeyttust járnplötur úr því undan eldingunni. Samstundis kviknaði í húsinu, og varð það fljótlega alelda. Elísabet húsfreyja mun hafa staðið á miðju eldhúsgólfi og varð ekki meint af, en Sigurjón, sem stóð við dæluna niðri í kjallaranum, fékk mikið rafmagnshögg og fell við, en varð að öðru leyti ekki meint af. Er talið, að þykkir gúmmísólar undir skóm hans hafi bjargað honum. Mjög skammt er til næstu bæja, og sá fólk þaðan fljótlega eldinn og kom til. Ekki varð þó við eldinn ráðið, og brann húsið á hálfri klukkustund. Var nær engu bjargað.

Skammt frá íbúðarhúsinu var fjós, og vatnsleiðsla út í það úr vatnsgeymi í íbúðarhúsinu og brynningartæki við bása kúnna. Í fjósinu voru tíu nautgripir. þar af átta mjólkurkýr. Fjósið tókst að verja fyrir eldinum, en þegar að var gáð, lágu fimm mjólkurkýr dauðar á básunum. Kom í ljós, að eldingin hafði drepið þær. Höfðu þær legið og snert vatnsleiðslupípuna. Þeir gripir, sem staðið höfðu, sluppu ómeiddir. Heyhlöðu við fjósið tókst að verja. Þegar eldingunni laust niður, brotnuðu flestar rúður í gluggum og rigndi glerbrotum yfir húsfreyjuna. Veggir karsprungu og hrundu sumir eftir brunann. Húsið var steinsteypt, en innrétting að nokkru úr tré og tréloft yfir hæð. Miðstöðvarofnar í húsinu sprungu sumir eða þöndust út, svo að þeir líkjast belgjum á eftir. Húsið og innbú mun hafa verið vátryggt, en mjög lágt og er skaði hjónanna mikill. Eldingarinnar varð vart á næstu bæjum. T. d. eyðilögðust tvö útvarpstæki í Glaumbæ, sem er tvö hundruð metra frá Neðri-Hól.

Í veðri þessu sló eldingu einnig niður í háspennulínu til Akranes. Upp úr miðjum mánuði varð víða mikil úrkoma og leysing. Mesta flóðið varð í Ölfusá neðanverðri vegna klakastíflu - og e.t.v. hafáttar líka. Tíminn segir frá þann 18. og 19.:

[18.] Fólki í Ölfusi brá í brún, er það kom á fætur á mánudagsmorguninn. Þar var þá rafmagnslaust og símasambandslaust á allmörgum bæjum, og kom brátt í ljós, að Ölfusá hafði hlaupið úr farvegi sínum og um flætt yfir láglendið nóttina. Þegar birti af degi, sást, að allar Ölfusforir voru á kafi í vatni, og Arnarbælishverfið, sem er á bakka Ölfusár. var umflotið. Að vísu var þegar á sunnudagskvöldið sýnt, að hverju dró, því að þá snarhækkaði í Ölfusá. Árnar austan fjalls voru á þunnum ís, sem þær sprengdu af sér, og myndaðist þá jakahrönn mikil í Ölfusá skammt ofan við Arnarbælishverfið. Hafa og sennilega sjávarföll og rok af suðvestri átt þátt í því, að ísinn hrannaðist þar og stíflaði ána. Þegar framrás árinnar stíflaðist, tók hún brátt að flæða yfir bakka sína, einkum að vestan, hjá svonefndum Stapaklettum, sunnan við Auðsholt, og var vatnsmagnið svo mikið, að allar Forirnar voru orðnar einn hafsjór að morgni. Fylgdi þessu mikill jakaburður, og brutu jakarnir símastaura og tvo rafmagnsstaura og sópuðu burt girðingunni. Að austan flæddi áin einnig á land upp austan við Kaldaðarnes. Var þegar á sunnudagskvöldið komið þar svo mikið vatn, að maður, er þar var á ferð, varð að skilja bíl sinn eftir. Mjólkurbílar komust hins vegar leiðar sinnar þeim megin árinnar. Talið er, að rafstraumurinn hafi rofnað klukkan fjögur til fimm á mánudagsmorguninn, og á mánudaginn var rafmagnslaust á níu bæjum í Ölfusi fram á kvöld. Tveir voru enn rafmagnslausir í gær. Símasamband rofnaði einnig á mörgum bæjum.

Úr Arnarbælishverfi var engin mjólk flutt í fyrradag, en í gær var komið með hana á bátum að Auðsholti frá Ósgerði, Króki og Egilsstöðum. Flóðið var í rénum í gær, en þó var vatn heim undir bæ í Auðsholtshjáleigu, er blaðið átti tal við Bjarna Kristinsson, bónda þar. Sagði hann, að hvergi sæist á veginn út í Arnarbælishverfi og mætti búast við, að hann hefði skemmst víða. Brúin á Sandá stóð ein uppúr vatninu. Ég hef búið hér í níu ár, sagði Bjarni, og á þeim tíma hefur ekki komið nema eitt flóð, sem nefnandi er í samanburði við þetta og samt var það ekki eins stórkostlegt. Jakahrönnin í Ölfusá er enn eins og veggur, og má búast við, að hún sitji þar, ef ekki helst þíða nógu lengi til þess að vinna á
ísnum.

[19.] Jakastíflan er enn í Ölfusá, en allmikið vatn er nú tekið að renna undir hana, og er hinn mikli hafsjór beggja megin árinnar mjög tekinn að fjara. Þó voru gífurleg flæmi enn undir vatni í gærkvöldi. Tekur það áreiðanlega talsverðan tíma, að flóðið sjatni til fulls. Enn var vatn á vegum, bæði frá Kaldaðarnesi og Arnarbælishverfi, og er talið, að vatnið á Kaldaðarnesveginum hafi tekið í mitti, er það var mest. Það var mishermi, sem sagt var í gær, að mjólkurbílar hefðu komist ferða sinna þeim megin árinnar. Þeir komust ekki að Kaldaðarnesi fyrr en í dag.

Síðan tóku við margir góðir dagar. Tíminn segir þann 22.:

Nú er svo umhorfs um allt Suðurland, að því er líkast að vorið sé komið. Hitinn hefur oft verið ofar frostmarki síðustu dagana og stundum skafheiður himinn. — Jörðin er alauð, og þarf að líta til fjalla til að sjá fannir, en það er vissulega ekki venjulegt í þorrabyrjun. Í gær var góða veðrið um allt land, fyrir norðan stilla og bjartviðri með ofurlitlu frosti. Austanlands hefur tíðin verið svo blíð, að menn hafa brugðið sér í steypuvinnu til að ljúka byggingum sínum um miðjan janúar. 

Þann 24. var enn austanhvassviðri í Vestmannaeyjum og togaraflak (frá því í fyrra veðri) braut úr görðum. Þann 26. nálgaðist síðan dýpsta lægð vetrarins. Tíminn segir frá þann 27.:

Versta veður af suðaustri gekk yfir Reykjavík í gær, og komst veðurhæðin í 12 vindstig í hryðjum. Um fimmleytið í gærdag hafði veður heldur lægt, og hið versta var um garð gengið. 13 vindstig voru á Stórhöfða í Vestmannaeyjum klukkan tvö í gærdag, og 15 metra háar öldur við veðurskipið India,- um 500 km suður af Dyrhólaey. „Þetta er eins og vetrarveður geta orðið", sagði Jónas Jakobsson, veðurfræðingur, er blaðið hafði tal af honum laust eftir kl. fimm í gær. Veðri þessu olli lægð, sem um hádegisbilið í fyrradag var suðaustur af Nýfundnalandi og þá ekki beysin. Síðari hluta dags í fyrradag fór lægð þessi að færast í norðaustur, dýpkaði hún þá og færðist öll í aukana. Um klukkan tvö í gærdag var hún 300 km. suður af Vestmannaeyjum, farin að hægja á sér og orðin mjög djúp, 935 millibarar, þar sem loftvogin stóð lægst. - Klukkan tvö í gær voru 13 vindstig í Vestmannaeyjum. Klukkan fimm var farið að hægja um lægðina og veðrið að mestu gengið yfir á Suðurlandi, en færðist norður. Hvasst var þá orðið víða norðan lands, 7—9 vindstig. Rigning var um mestallt landið. Í Reykjavík voru 8 vindstig klukkan fimm í gær. Við veðurskipið India, um 500 km. suður af Dyrhólaey, risu 15 metra háar öldur, og gerast úthafsöldur ekki öllu hærri.

[kort] Endurgreining japönsku veðurstofunnar nær þessari lægð allvel. Hún fór svo til norðvesturs skammt fyrir suðvestan lands og grynntist ört. Varð þrýstingur hér á landi lægstur í Vestmanneyjum, 942 hPa. 

Tíminn hrósar tíðarfari í pistli þann 11.febrúar (stytt hér):

Á meðan þvílíkar hríðar og harðviðri geisa í hinum „hlýrri" löndum að fjöldi manna bíður þar lífstjón og lima, minna þorradægrin á Íslandi meira á sæmilega milda aprílveðráttu en yfirstandandi árstíma. Samtímis því, að þykkt snjóskafla í „góðlöndum" er mæld í metrum er hér snjólaust að kalla, utan lítilsháttar í fjöllum. Heiða- og fjallvegir, sem löngum liggja undir fönn mánuðum saman, eru nú færir venjulegum bílum. 

En hlákan olli líka flóðum - eins og vill gerast á þessum tíma árs. Tíminn segir frá 24.febrúar:

Í gærmorgun dró til tíðinda austur í Rangárvallasýslu er flóðgarðar sprungu á fjórum stöðum. Mest skarð kom í svokallaðan Affallsgarð, þar sem hann liggur nokkurn veginn hvert á tungunni, sem aðskilur Markarfljót og Affall. Hljóp Markarfljót úr farvegi sínum og rauf garðinn á 300 metra kafla. Vatnselgurinn ruddist þar í gegn og kom niður á Suðurlandsveg rétt á móts við Leifsstaði og olli þar nokkrum skemmdum, sem þegar var gert við. Þá komu tvö skörð í svokallaðan Fauskagarð, sem er sunnan við Suðurlandsveg. Þar flæddi vatn úr Markarfljóti yfir varnargarðinn og braut hann á tveimur stöðum, en ekki urðu skemmdir á fleiri mannvirkjum. Einnig brast varnargarður á 30—40 metra svæði milli Marðarár og Þórólfsár, rétt innan við Barkarstaði í Fljótshlíð. Vegurinn í Fljótshlíð er einnig mjög skemmdur og reyndar ófær vegna hafta. Leysingarvatn gróf hann sundur við Háamúla, og innan við Múlakot féll aurskriða á hann á 30—40 metra svæði, og er aurlagið um 70—80 sm. þykkt. Önnur skriða féll vestan við Bleiksárgljúfur, en þar fyrir ofan er landið skógi vaxið. Undir jarðveginum var klöpp, og stendur hún nú nánast ber eftir, en jarðvegurinn og skógargróðurinn liggur á veginum. — Símastaur brotnaði við Háamúla, þar sem leysingin gróf veginn sundur, og er nú símasambandslaust við bæina þar fyrir austan. Þegar Affallsgarðurinn brast, hafði rignt samfleytt í 34 tíma í byggð, en þó mun úrkoman hafa verið meiri til fjalla, auk þess sem þar var mikil fönn. Ein heimild blaðsins austur þar lét svo um mælt, að hefði Affallsgarðurinn ekki látið undan, hefði Markarfljót líklega brotið sér leið austan við brúna og skemmt veginn þar stórkostlega og þar með kippt öllum byggðum þar fyrir austan úr vegasambandi. Nú er komin snjókoma fyrir austan og kul til fjalla, svo að vonandi minnkar í vötnunum. Ef vöxtur hlypi í Markarfljót á ný gæti vatnið flætt yfir Markarfljótsaura og lokað veginum austur. — Svo mikið var í Þverá í gærkvöldi, að Fljótshlíðarbændur óttuðust, að Þverárgarðurinn (næsti garður ofan við Affallsgarð) hefði brostið. Sá ótti reyndist bó ekki á rökum reistur.

Kirkjubæjarklaustri 23.febrúar. Í morgun.urðu allverulegar skemmdir á veginum austan við Eldvatnsbrú hjá Stóra-Hvammi í Skaftártungu. Austan við aðalbrúna er Önnur minni brú og eru um 150 m milli brúnna. Þar liggur vegurinn á tveggja metra háum garði, og mun hann að mestu eða öllu leyti hafa sópast burt. Austan við minni brúna eru einnig tvö skörð í veginn. Til marks um það, hversu flóðið í ánni var stórfellt, er að venjulega stendur minni brúin á þurru. En þegar mest var í ánni i morgun, sá aðeins á handriðið. Hins vegar mun hafa skort um það bil metra upp á, að vatnsborðið næði gólfi stærri brúarinnar. Tíðindamaður blaðsins átti tal við Sæmund Björnsson í Svínadal, og sagðist hann ekki muna eftir jafnmiklum vexti í fljótinu sem nú. Hverfisfljót í Fljótshverfi óx einnig mjög og rann austan við brúna, en þó mun vegur þar slarkandi.

Stórrigning hefur gengið yfir mikinn hluta landsins að undanförnu, og hafa ýmis vatnsföll verið í foráttuvexti. Sums staðar hefur rigningin og flóðin, sem af henni hafa leitt, valdið tjóni, þótt yfirleitt sé það minna en vænta mátti. Blaðið hafði í gær tal af ýmsum  fréttariturum sínum á flóðasvæðunum norðan lands og höfðu þeir m.a. þetta að segja: Blanda gerðist allófrýn í fyrrakvöld, svo að fáir eða engir muna hana slíka. Það var á 9. tímanum i fyrrakvöld, sem hún ruddist fram með þeim hamförum, að hún sprengdi af sér ís allan, sem sums staðar var orðinn álnar þykkur. Í árósnum hlóðst upp ferleg jakahrönn, sem stíflaði framrennsli árinnar, og snöggóx hún þá svo, að hún fyllti farveginn og flæddi inn í þorpið. Rann sums staðar inn í kjallara íbúðarhúsa og það svo mjög, að rúm og dívanar voru á floti. Fjárhús eitt fylltist af vatni, svo að fé var þar á sundi, og varð því bjargað út um glugga. Er hæpið, að sú björgun hefði tekist, ef flóðið hefði ekki sjatnað eins fljótt og raun varð á. Heyfúlga allmikil færðist úr stað, en fór þó ekki um koll. Miklar jakahrannir voru á götunum, en þeim hefur nú verið rutt burt með jarðýtu. Vegurinn norðan Blöndu varð ófær á kafla, en brúna sakaði ekki, þótt aldin sé. Hins vegar bilaði símastrengur, sem lá á milli þorpshlutanna, og var símasambandslaust þar á milli. Manntjón varð ekki, en munaði þó mjóu. Eins og fyrr segir var Blanda á hellugaddi. Tíðkaðist því mjög, að - þeir, sem fara þurftu milli þorpshlutanna, styttu sér leið með því að ganga ána, í stað þess að fara inn á brú. Kvöldið, sem áin ruddi sig, heyrði maður sem býr spölkorn upp með henni á nýbýlinu Kleifum, Magnús Kristinsson, skruðninginn, er hún sprengdi af sér ísinn. Var hann í fjósi við gegningar, þegar þetta gerðist. Þeysti hann þegar í jeppa sinum niður í þorpið til að vara fólk við. Einn maður, Friðrik Indriðason, var á leið yfir ána á ís. Bílstjórinn varaði hann við hættunni. Maðurinn sneri þegar við ,og hljóp til baka. Náði hann landi í tæka tíð, en svo mjóu munaði, að ef hann hefði verið kominn út á miðja á, er nokkurn veginn víst, að hann hefði ekki sloppið.

Í Héraðsvötnum hefur einnig verið hressilegt flóð. Stífla kom í þau undan Höskuldsstöðum í Blönduhlíð um hádegi í gær. Tóku þau brátt að flæða yfir alla bakka og allt upp á tún á bæjum í Akratorfu. Vallhólmurinn fór að verulegu leyti undir vatn. Farið var í jeppa yfir Hólminn upp úr hádegi í gær, og var vatn þá svo djúpt á veginum, að litlu munaði að flyti inn í farartækið. Ekki er vitað um tjón í Skagafirði af völdum vatnsagans.

Tíminn heldur áfram 25.febrúar:

Bergsstöðum í Svartárdal, A-Hún. 24. febrúar. — Svartá gerðist allgustmikil núna um miðja vikuna. Fór hún í stólpaflóð, eins og stöllur hennar fleiri, og var jakaruðningurinn gífurlegur. Skemmdir af völdum árinnar urðu sums staðar nokkrar. Hún braut niður girðingar, þar sem hún náði til þeirra, og símastaura kvistaði hún á tveimur stöðum, hjá Skottastöðum og hér utan við Bergsstaði. Tilfinnanlegast var þó það, að hún tók af og eyðilagði göngubrú, sem yfir hana lá hjá Eiríksstöðum. Var brúin á járnstólpum og lagði jakaruðningurinn þá útaf. Mun brúin vera með öllu ónothæf. Er þetta mjög illt, þó að brúin væri aðeins fær gangandi mönnum, því að hún var til mikils hægðarauka .

Þann 26.febrúar féll allmikil skriða úr Fossnúp, skammt austan við Foss á Síðu. Rann hún á 2-400 m kafla yfir veginn og reif með sér símastaura (Tíminn, 28.febrúar).

Enn ollu eldingar tjóni. Tíminn segir þann 4.mars:

Frá fréttaritara Tímans Hvolsvelli. — Um hádegisbilið í gær [þann 3.], eða nánar tiltekið klukkan hálfeitt, laust niður eldingu í íbúðarhúsið að Keldum á Rangárvöllum. Upp á lofti í húsinu er rafmagnstafla og splundruðust öll öryggi í henni er eldingin kom niður í þakið. Eldur komst í gluggatjöld, og rafmagns- og símalínur rofnuðu. Nokkrar skemmdir urðu einnig á málningu af völdum elds og reyks. Þá urðu dálitlar skemmdir á kirkjunni, sem stendur í hlaðinu á Keldum, en rafmagnslína liggur þangað frá bænum. Bóndinn á Keldum, Lýður Skúlason, var staddur í stofu sinni, þegar eldingunni laust niður, og vissi hann ekki fyrr til en blossinn stóð inn í stofuna. Auk bóndans voru heima við bróðir hans og sonur. Eldur læstist í gluggatjöldin í|stofunni, en fljótlega tókst að ráða niðurlögum hans, og munu ekki hafa orðið frekari skemmdir á íbúðarhúsinu, en þegar hefur verið frá sagt. Eins og áður segir laust eldingunni i niður í þakið, og komst í rafmagnstöflu, sem var uppi á loftinu. Þaðan hefur svo straumurinn hlaupið um allt húsið og út í kirkjuna, því að rafmagnslína liggur þangað frá bænum. Fuku trélistar af stafni kirkjunnar, en ekki var vitað um meiri skemmdir á henni. Hross voru í hlaðvarpanum og hafa þau fælst illilega, því að þau voru ófundin, er blaðið hafði tal af fréttaritara sínum um klukkan hálfþrjú í gærdag. Þar sem símasambandslaust var við bæinn á Keldum, tókst Tímanum ekki að ná tali af bóndanum sjálfum, en hringdi til Sigurðar Egilssonar, bónda í Stokkalæk, en um tuttugu mínútna gangur er milli bæjanna. Sagðist honum svo frá, að þar á bæ hefðu engar skemmdir orðið utan þess, að öryggi sprungu og pera sömuleiðis í lampa nokkrum. Taldi hann að eldingarinnar hefði ekki orðið vart á fleiri bæjum. Stórt haglél var á, er þessi atburður varð, en Sigurður taldi það mikla mildi, að bjart var af degi, er eldingunni laust niður, því að ómögulegt væri að segja,  hverjar afleiðingarnar hefðu orðið, ef þetta hefði skeð um hánótt og fólk á Keldum verið í fastasvefni.

Talsverð ófærð var á vegum í mars og fram eftir apríl og kom leiðin norður í land oft við sögu hrakninga. Við látum vera (að mestu að rekja þetta). Þann 24. fórst bátur í illviðri á Húnaflóa. 

Mjög kalt var um páskana (páskadagur 2. apríl). Tíminn segir frá þann 5. apríl:

Þessir páskar hafa verið með alkaldasta móti. Í gærmorgun var 17 stiga frost á Grímsstöðum á Fjöllum og 25 stiga frost í Möðrudal [fór þar reyndar í -28,3 stig aðfaranótt 4.]. — Tíminn átti í gærdag tal við Jón Eyþórsson  veðurfræðing um veðráttuna. Jón kvað þetta veðurfar vera alveg eðlilegt meðan jafn kyrrt er, snjór er á jörðu og Grænlandsloft streymir yfir landið, eins og undanfarið hefur verið. Heldur er nú farið að réna háþrýstisvæðið, sem verið hefur yfir Grænlandi og Íslandi. Má því búast við að heldur fari að draga úr frosthörkunni. Síðdegis í gær var hægt frost vestan lands og jafnvel frostleysa á annesjum. Norðanáttin hafði vikið fyrir hægri suðvestanátt. Við megum því búast við batnandi veðri næstu daga.

En aftur gerði mikið kast undir miðjan mánuð. Þá tepptust vegir aftur illa og við berum niður í fréttir Tímans 16.apríl (styttum þó verulega): 

Í fyrrinótt [aðfaranótt 15.] voru 75 manns teppt við sæluhúsið á miðri Holtavörðuheiði í stórhríð og ófærð. Allt þetta fólk var á norðurleið á samtals 28 ökutækjum, sem lögðu á heiðina frá Fornahvammi um hádegið í fyrradag, og ætlaði flokkurinn að brjótast yfir með aðstoð tveggja ýtna frá vegagerðinni, sem fóru fyrir og ruddu af veginum. Óvenjumikill snjór er nú á heiðinni, og í fyrradag og gær, er þetta var ritað, var norðan- eða norðaustan hvassviðri með linnulausri fannkomu. Þegar bílalestin var komin upp að sæluhúsinu á heiðinni, bilaði önnur ýtan, og þótti þá ekki ráðlegt að halda lengra. 

Norðangarður sá, sem gengið hefur yfir undanfarna daga og komið mönnum í opna skjöldu nú með vorinngöngunni, eftir alla veðurblíðuna í vetur, virðist heldur að ganga niður. Verulegri fönn hefur hlaðið niður á heiðum og í snjóasamari byggðarlögum og af hlotist  samgöngutruflanir og ýmiss konar erfiðleikar. 

Síðan hlýnaði aftur. Tíminn segir frá 27.apríl:

Í bráðaleysingu um daginn hljóp mikill vöxtur í Víðidalsá í Húnaþingi, og skaddaðist brúin, líklega af jakaruðningi, svo að nú er talin hætta á að hún brotni undir þungum farartækjum. Hefur vegamálastjórnin gefið út bann við, að farartæki, sem þyngri eru en 5 smálestir, fari yfir brúna. Eftir stórhríðarnar um daginn gerði bráðan þey, og ruddi þá áin sig, og hljóp í hana geysilegur vöxtur. Brotið er úr stöplinum undan öðrum bita brúarinnar, og er viðbúið, að hún brotni, ef mikill þungi fer yfir. Enn er mikill vöxtur í ánni, þótt nokkuð hafi sjatnað, og það er mikill snjór til fjalla, svo að líklega helst áin mikil fyrst um sinn.

Mjög slæmt hret gerði seint í maí. Tíminn segir frá 24. og 26. maí (verulega stytt hér):

[24.] Um Vestfirði, Norðurland og Austurland var í gær ofsarok og snjókoma. Frá Ísafirði bárust blaðinu þær fréttir, að þar hafi í allan gærdag geisað stórhríð, jörð sé orðin alhvít og heiðar ófærar. Á Akureyri var bálhvöss norðanátt og hiti kominn undir frostmark síðdegis í gær. Á Seyðisfirði var blindhríð seint í gær, en hafði verið gott veður í gærmorgun. 

[26.] Nú er farið að lægja norðanofsann, sem gerði í fyrradag um land allt, en afarkalt er enn. Kuldakastið gerði mjög skyndilega, sérstaklega á Vestfjörðum, og urðu þar skaðar á bátum, en annars höfum við ekki fregnir af tjóni af völdum veðursins annars staðar. 

Ísafirði, 24. maí. — Í aftakaveðrinu hér á Vestfjörðum fuku tveir bátar í Bolungavík og skemmdust illa. Þar var veður byljótt og gekk á með hvirfilvindum, og rekur íbúa staðarins ekki minni til hliðstæðs veðurs þar. Annar þess-ara báta, Frímann, eign Gunnars Egilssonar, tæpar tvær smálestir að stærð, stóð uppi á malarkambi í fjörunni og var festur í gangspil, sem var tjóðrað niður rammlega með grjóti. Allt í einu kom hvirfilvindur og reif upp gangspilið, og kastaði því drjúgan spöl til. Báturinn dróst með því, og færðist um tvær bátslengdir. Í honum brotnuðu fjögur borð og 9 bönd. Hinn báturinn, 1,5 smálestir að stærð, eign Guðfinns Jakobssonar, stóð einnig uppi á malarkambinum. Hann tókst á loft og valt síðan langs eftir kambinum einar tvær veltur. Hann er allur brotinn og bramlaður. — Nú er veður hér allt skaplegra, en stinningskalt ennþá.

Enn gerði slæm hret í júní. Þann 3. varð alhvítt á Hólum í Hjaltadal. Tíminn segir frá þann 20.: 

Frá fréttariturum Tímans á Akureyri og víðar. Vonskuveður geisaði um norðanvert landið um síðustu helgi. Víða snjóaði í fjöll, og fjallvegir tepptust sums staðar. Fréttir berast og um nokkurn lambadauða, en teljandi skaðar munu þó ekki hafa orðið. Bændur á Hólsfjöllum segja, að þar hafi brostið á þreifandi norðanhríð í fyrrinótt, og stóð veðrahamurinn fram eftir degi i gær. Varð öll jörð þar fannhvít á skammri stundu og víða dró í skafla, sem náðu sums staðar tveggja metra þykkt. Lömb fundust á nokkrum stöðum i snjó, og einnig munu þau hafa farið í læki og ársprænur, sem fylltust krapi. Eindæma ótíð hefur verið þar eystra, það sem af er sumri, og er gróður því mjög seint á ferðinni af þeim sökum. Horfir uggvænlega fyrir bændum á Hólsfjöllum, ef ekki rætist úr með veðráttuna. Sem dæmi um veðurofsann má nefna það, að í gærmorgun tepptist Vaðlaheiði um tíma, og komust bílar, sem lagt höfðu á heiðina, ekki leiðar sinnar, nema með aðstoð ýtu. Langferðabíll á leið til Húsavíkur sat fastur, en á eftir honum biðu 14 smærri bílar eftir því að vera dregnir yfir verstu kaflana. Nú hefur hins vegar hlýnað aftur í veðri þar nyrðra, að sögn fréttaritara, og hverfur þá snjór fljótlega úr heiðinni. Ekki mun þó Siglufjarðarskarð hafa teppst, og | má þakka það því, hve átt var austlæg. Í Húnavatnssýslu var versta veður yfir helgina, rigning og kuldi, en snjókoma til fjalla. Vegna veðurhæðarinnar leituðu vel flest skip vars á 17. júní. Við Grímsey lágu um 30 norsk skip í vari, en á miðunum þar voru nærri tíu vindstig. Á Skagaströnd lágu 16 skip við festar yfir helgina, en flest þeirra eru nú farin út á veiðar. Mikill fjöldi skipa lá í höfn á Siglufirði, en flest þeirra héldu út á veiðar, snemma í gærmorgun, enda veður þá tekið að lægja.

Lægðin sem olli þessu veðri var sérlega djúp, þrýstingur fór niður í 967,9 hPa á Kirkjubæjarklaustri þann 16. Svo neðarlega hafði þrýstingur ekki komist í júní hér á landi síðan 1894 og hefur aðeins einu sinni síðan farið neðar (957,5 hPa á Stórhöfða þann 11. árið 1983). Ingibjörg í Síðumúla segir frá óvenjulegu veðri: 

Í síðustu viku mánaðarins gerði aftakavont veður fremst í Hvítársíðunni með roki og krapahríð, skeði þá sá fágæti eða einstæði atburður að nokkrar ær úr Reykholtsdal  króknuðu, var verið að reka á fjall nýrúið fé. Reksturinn var kominn fram í Hvítársíðukrók þegar ærnar króknuðu, en þá var komið fram á kvöld. Hér í Niðursíðunni var þetta kvöld meinlaus rigning, eins og oft áður. 

Í júlí komu kaldir dagar - Tíminn segir frá þann 19.:

Frá fréttaritara Tímans í Þykkvabæ. Miklir kuldar hafa verið hér í sveit það sem af er vori og sumri, og er kartöfluspretta því óvenju hægfara þetta sumarið. Ekki munu þó kartöflurnar hafa orðið fyrir miklum skemmdum vegna kuldans, en hann hefur staðið fyrir vexti þeirra. Í júnímánuði var samt dálítið frost í görðum, en lítið var komið upp af kartöflum, svo að skemmdir urðu litlar. Sem dæmi um kuldana má nefna, að aðfaranótt síðastliðins miðvikudags [12.] voru gluggar hrímaðir. 

Eftir erfiða heyskaparbyrjun fór að ganga sæmilega vestanlands, en nyrðra og eystra hélst erfitt tíðarfar og kuldar og rigningar voru viðloðandi. Einnig var talsvert kvartað undan tíð á Suðurlandi. 

Tíminn segir 1. ágúst:

Í fyrradag og um nóttina var, víða geysileg rigning á Norður- og Norðausturlandi. Á Akureyri var rigningin sem skýfall og allt flóði í vatni. Miklar, skemmdir hafa viða orðið á heyjum.

September var í (stopulu) minni ritstjóra hungurdiska nokkuð góður, en fréttir segja þó af töluverðum illviðrum, aðallega af austri. Byrjaði slíkt strax í ágúst. 

Tíminn segir 3.september frá illviðri 26.ágúst:

Skagaströnd 28 ágúst. — Á föstudag síðastliðinn [25.] gerði hér mikið rok, er stóð allt til laugardags. Var veðurhæðin allt að tólf vindstig í snörpustu hryðjunum. Allmiklir
heyskaðar urðu af völdum stormsins. Hey, sem stóð úti, fauk, og einnig mun rokið hafa sópað nýslegnu heyi af túnum.

Ingibjörg Guðmundsdóttir athugunarmaður í Síðumúla lýsir septembermánuði:

September var úrkomusamur, en mjög mildur. Engin frostnótt, kartöflugras var ófallið þegar tekið var upp úr görðum rétt fyrir mánaðarlokin. Minnstur næturhiti var 0,8 stig þ. 24., en þá fraus á jörð til fjalla og niður undir láglendi. Heyskapartíð var erfið sakir votviðra, en endaði þó farsællega. Tún eru græn, en á úthaga slær gulum haustlit. Kýr ganga enn sjálfala.

Tíminn segir frá úrhelli og óveðri september í nokkrum pistlum (við styttum þá lítillega):

[19.] Ólafsfirði í gær. Hér rigndi þau ósköp frá því á föstudagskvöld [15.] til sunnudagsmorguns [17.], að helst leit út fyrir, að allar flóðgáttir himins væru opnaðar. Mikill vöxtur hljóp í ár og læki, svo að allt láglendi fór í kaf í flóði, og náði flóðið alla leið hér heim að bænum. Ár og lækir flóðu yfir tún og engjar og hafa valdið stórskemmdum á landi, aðallega á fjórum jörðum hér frammi í sveitinni. Svokallaður Merkislækur í Burstabrekku á Hlíðarlandi hljóp fram og bar með sér svo mikið grjót og leðju, að lækjargilið, sem er talsvert djúpt, fylltist gjörsamlega við þjóðveginn. Þar færðu skriðuföllin nokkurn hluta vegarins í kaf, en hann er nú ófær öllum bifreiðum. Enn fremur bar lækurinn aur og leðju á ræktað land, sem liggur þar að, og skemmdi það talsvert. Í Burstabrekkuána, sem er Þverá, hljóp mikill vöxtur. Hún braust út úr farvegi sínum á tveim stöðum niður á eyrum og eyðilagði nýrækt, bæði í Burstabrekku og Hlíðarlandi. Talið er að áin hafi eyðilagt tvo og hálfan til þrjá hektara af ágætu landi með framburði sínum. Smáskriður féllu víða úr Hólkotshyrnu og stórskemmdu engjar í Hólkotslandi, en ræktað land slapp við skemmdir. Þá féll mikil skriða í svokallaðan Gránulæk í Vatnsendalandi og olli miklum skemmdum, bæði á túni og mannvirkjum. Lækurinn fór í þann ógnarlega ham, að hann braut af sér tvær brýr, aðra steinsteypta, fimm metra breiða. Hana flutti lækurinn hátt á annað hundrað metra. Þá fyllti hann tveggja metra breiðan skurð neðan við túnið með grjóti og leir. Enn fremur flæddi hann yfir hluta af túninu og gjöreyðilagði á að giska einn hektara af ræktuðu landi. Vegurinn þarna er nú ófær öllum bifreiðum. Í Ósbrekkufjalli var óhemjuvöxtur í Öllum lækjum. Þar niður undan flæddi yfir nokkuð af sjúkraflugvellinum, en ekkí er sjáanlegt, að vatnið hafi fært ofaníburðinn til að nokkru ráði. Þá tepptist vegurinn yfir Lágheiði öllum smærri bílum, því að lækur hérna megin heiðar gróf veginn í sundur. [Þ]etta eru ein mestu flóð, sem hér hafa komið. Nú er hægviðri en gengur á með skúraleiðingum,

[20.] Blaðið hafði tal af Kristjáni Wíum, fréttaritara á Vopnafirði, í gær. Sagði hann, að veðrinu hefði slotað á sunnudagsmorguninn [17.]. Þverá hafði þá grafið undan öðrum brúarvængnum. Brúin er nú lögst ofan í farveginn með tveggja metra halla, brotin. Kindur fórust í Hofsá og Þverá, og Selá gerði spjöll á túnum í Engihlíð og Refsstað. Göngur hófust í gær, degi á eftir áætlun. Má búast við, að ekki verði komist um sum svæði á_ afréttinum sakir aurbleytu. Úrkoman hefur sennilega verið enn stórfelldari til heiða, en árnar eiga upptök langt inn á afrétti. Vöxturinn í þeim var með fádæmum mikill og skyndilegur.

[22.] Mýrdal 21. september. Fyrir rúmri viku gerði hér óvenjulegt veður. Þetta var dagana 13. og 14. sept. Stormur var með því versta, sem hér hefur komið, og sjógangur afskaplegur. Grandinn milli Dyrhólaeyjar og Reynisfjalls var allur einn iðandi sjór, og í Vík gekk sjór upp að fremstu húsum. Bárur frá sjó bárust upp eftir ánni alla leið að Víkurbrú. Var að vísu stórstreymt um þessar mundir, en samt er þetta óvenjulegt. Það merkilega var, að þetta gerðist ekki í opinni hafátt, heldur í austanveðri. S.E.

[23.] Í fyrrinótt (aðfaranótt 22.) var ofsaveður víða um sunnanvert landið, rok og rigning. Ekki hafa þó borist fréttir af stórfelldum sköðum af völdum veðursins. Í Reykjavík bar þó svo til, að ýmislegt lauslegt fauk af þaki 11 hæða háhýsis að Sólheimum 27, en hús þetta hefur félagið Framtak í byggingu. Er smíðinni ekki lokið og ógengið frá þaki hússins. Þetta lenti á allmörgum bifreiðum, sem stóðu við húsið, að því er lögreglan tjáði blaðinu í gær. Það, sem af þakinu fauk, var af ýmsu tæi, trjáviður, steinar og möl, naglar o.fl. Augljóst er, að ganga verður tryggilega frá öllu hreyfanlegu á húsaþökum í rysjóttu tíðarfari, þegar flestra veðra er von. Auk þess er fokhættan meiri, er byggingin teygir sig hátt í loft.

[24.] Alla síðastliðna viku mátti heita, að væri hið versta veður í Rangárvallasýslu, átta til tíu vindstig, og oft lamstursrigning. Þetta hefur ekki aðeins valdið því, að meginhluti hinna miklu kornakra þar eru enn óslegnir, heldur er sýnilegt, að stórtjón hefur þegar orðið. Sennilega hefur korn, sem að verðmæti nemur hundruðum þúsunda farið forgörðum í þessum veðrum.

Október var nokkuð umhleypingasamur og varð alloft staðbundið tjón vegna foks. Tíð var talin hagstæð vestanlands, en úrkomusamt var eystra, og norðan til á Vestfjörðum. Þann 16. urðu skemmdir urðu á hafnarmannvirkjum á Húsavík og bátur brotnaði í Grímsey. Bátar lentu í hrakningum við Norðurland. Þann 23. urðu ýmsar skemmdir á mannvirkjum á Siglufirði. Skip rak á land, girðingar fuku og gluggar brotnuðu. Einnig urðu skemmdir á Seyðisfirði. Skúr fauk og sjór flæddi í kjallara. Úrkomumælir Veðurstofunnar brotnaði. Þann 25. varð minniháttar foktjón í Reykjavík, plötur fuku af húsum og skemmdu raflínur, nokkrar trillur sukku í höfninni. Járn fauk einnig af húsum í Vestmannaeyjum. Þann 28. fuku þakplötur fuku undir Eyjafjöllum, í Mýrdal og Álftaveri og kindur fórust í Öræfum. Lítil flugvél fauk og skemmdist í Vík í Mýrdal. Símaskemmdir urðu vegna ísingar.

Þann 26. hófst eldgos í Öskju, nokkur aðdragandi hafði verið að gosinu, stóraukin hveravirkni og sprungumyndun. Talsvert hraun rann og umræður spunnust um flúormengun. Það var einnig þetta haust sem rússar sprengdu sína stærstu vetnissprengju og kjarnorkuógnin var viðvarandi, m.a. í umræðum um stóraukna geislavirkni í andrúmslofti. 

Tíminn segir af skemmdum undir Eyjafjöllum í veðrinu þann 28. október í pistli þann 31.:

Frétt undan Eyjafjöllum: Hér gekk ofsarok yfir í gær kvöldi, með því versta, sem hér verður. Símalínur slitnuðu víða, og á tveimur bæjum urðu veruleg spjöll af veðrinu. Á Steinum, hjá Bárði Magnússyni bónda, fuku 8 plötur af nýlegu fjósþaki. Undir þakinu voru bitar, að neðan fóðraðir með asbesti, og sogaðist sumt af asbestinu upp og brotnaði. Á sama bæ fuku fjórar plötur af íbúðarhúsi, en það er gamalt hús. Gömul hlaða var á bænum, nú notuð fyrir verkfærageymslu, af henni tókst þakið í heilu lagi. Einnig stóðu tveir gamlir kofar úti í túni á Steinum, með hellu og torfþökum, og fuku þau bæði með öllu, gamalgróin þök. Á næsta bæ, Hvoltungu, fuku 30 plötur af nýju íbúðarhúsi. Það þak var sett á í sumar. Þar brotnuðu einnig rúður, bæði í íbúðarhúsinu og fjósinu, vegna grjótfoks og annars lauslegs. Á þessum bæjum nær norðaustanáttin sér betur upp en nokkurs staðar annars staðar. Vindarnir dynja á neðan að, og brakið, sem þeir rífa með sér, fer alla leið upp í hamra. Hviðurnar eru líkari höggum en blæstri. Eitthvað af fokjárninu hefur fundist, en ekki allt, og allt ónýtt, sem fundist hefur. — Fokstur þessi getur verið hættulegur fyrir skepnur, en ekki er vitað til, að slys hafi orðið á þeim.

Ingibjörg í Síðumúla telur tíð í nóvember hagstæða. Þá gerði þó eitt mjög eftirminnilegt illviðri. Mikla rigningu gerði sunnan- og vestanlands um miðjan mánuð. Óvenjumikið rigndi í lágsveitum Suðurlands, t.d. yfir 100 mm á Eyrarbakka og í Laugardælum. Sólarhringsúrkoma hefur aldrei mælst meiri á Lambavatni á Rauðasandi, 106,4 mm. Yfir 100 mm mældust einnig í Kvígindisdal við Patreksfjörð, en þar hefur nokkrum sinnum áður og síðar mælst ámóta úrkoma eða meiri. 

Tíminn segir frá rigningum og skriðuföllum í pistlum 15.nóvember:

[15.] Selfossi 14. nóvember. Í fyrrinótt tók að rigna ákaflega hér um slóðir og rigndi ofsalega í gær og fram á nótt. Urðu spjöll af vatnavöxtum, bæði á vegum og húsum, hér og víðar í sýslunni. Á Selfossi flæddi inn í kjallara húsa, og a.m.k. á einum stað vakti maður í alla nótt við að ausa út úr íbúð sinni. Nokkur hús voru algerlega umflotin vatni, og sumar göturnar líkari lækjum en brautum. Í Grímsnesi fór Kiðjabergsvegur í sundur og er ófær, sama er að segja um Gaulverjabæjarveg og er ófært að og frá nokkrum bæjum þar. Þá rann úr Suðurlandsvegi skammt sunnan við Kögunarhól undir Ingólfsfjalli, en ýtur fóru á vettvang strax í nótt til þess að veita frá veginum, og varð hann ekki ófær.

Mikið tjón af skriðuföllum og vatnavöxtum kringum Patreksfjörð. Annan sólarhring þessarar viku hefur mikið vatnsveður gengið yfir vestanvert landið og valdið skriðuföllum og flóðum. Tún hafa skemmst af þessum sökum og vegasamband víða rofnað. Í gær barst svohljóðandi skeyti frá fregnritara blaðsins á Patreksfirði: Síðastliðinn sólarhring hefur verið hér hvöss sunnan átt með mjög mikilli rigningu. Mikill vöxtur hljóp í allar ár og læki, enda hafði undanfarið snjóað nokkuð á fjöll, og leysti nú allan þann snjó. Í Kvígindisdal mældist einhver mesta úrkoma, sem mælst hefur síðan veðurathuganir hófust þar fyrir um 30 árum, eða 101 mm yfir sólarhringinn. Á Lambavatni á Rauðasandi mældist úrkoman milli veðurathugana frá kl. 8 í gærmorgun til kl. 17 í gærdag 100 millimetrar. Miklar skemmdir hafa orðið af vatnavöxtum og skriðum. Vegurinn kringum Patreksfjörð að Örlygshöfn er ófær. Á hann hafa fallið skriður, aðallega á Skápadalshlíð og framan í Hafnarmúla. Vegurinn yfir Kleifaheiði á Barðaströnd er einnig ófær vegna skriðufalla í svokölluðum Kleifum, (skammt upp af Ósafirði, sem er innsti hluti Patreksfjarðar). Jeppabifreið, sem var á leið inn að Barðaströnd í gær tepptist er aurskriður runnu bæði fyrir framan og aftan bifreiðina. Á veginn niður Bjarnkötludal á Rauðasandi hafa fallið margar skriður og er hann algerlega ófær. Á  Rauðasandi hafa skriður fallið á tún þriggja jarða og skemmdir orðið miklar. Í Kirkjuhvammi hefur eyðilagst um 30 hesta tún. Þykk aur og malarskriða hefur fallið kringum fjárhús á túninu og teppt aðgang að þeim. Margar skriður hafa fallið á beitiland jarðarinnar. Í Gröf féll skriða og fyllti gamla hlöðutóft og síðan fram á túnið. Tvær skriður féllu á túnið á Stökkum og urðu miklar skemmdir á túninu. Í Gröf og Stökkum hafa vatnsból fyllst af skriðuföllunum, og er vatnslaust á báðum bæjunum.

Versta veður ársins gerði 22. til 24. nóvember. Myndin sýnir forsíðu Tímans þann 25.:

Tíminn 25.nóvember

Á fimmtudaginn brast á norðan fárviðri með stórhríð um allt Norður- og Norðausturland. Um kvöldið og nóttina gekk sjór á landið upp í mörgum kaupstöðum, allt frá Þórshöfn til Sauðárkróks og olli miklum skemmdum á hafnarmannvirkjum, íbúðarhúsum, vörugeymslum og verksmiðjum. Um miðjan dag í gær dró niður ofsann, en undir kvöldið harðnaði veðrið aftur. Búist var við nýjum stórskemmdum á næturflóðinu.

Fréttaritari blaðsins á Þórshöfn símar: Á Þórshöfn var ofsaveður í fyrradag og fyrrinótt. Á næturflóðinu gekk brimið inn í þorpið og olli þar stórskemmdum. Í gærmorgun voru göturnar þaktar fjörugrjóti og braki, líkt og sprengjuregn hefði fallið á þorpið. Um nóttina hafði fólk flúið úr átta íbúðum, þar sem sjór gekk inn. Þar urðu miklar skemmdir á fatnaði, matvælum og annarri búslóð. Sumar þessara íbúða voru í kjöllurum, aðrar á götuhæð. Um nóttina braut upp á útidyrahurðina á annarri hæð í gamla læknisbústaðnum, sem stendur fremst á sjávarkambinum. Húsið er kjallari og tvær hæðir. Bílskúr þar sem tveir bílar voru geymdir, skolaðist burt, en bílarnir eru skemmdir. Sjórinn gekk inn í annan bílskúr, sem stendur nokkuð frá sjó, braut upp hurðina og ýtti bílnum út í gegnum skúrgaflinn, sem var klæddur með asbesti. Þá gekk sjórinn inn í vöruhús kaupfélagsins og eyðilagði mikið af vörum, sement, áburð, þakjárn og fleira. Í gærmorgun voru þar fimm pokar á kafi í stæðuröð. Vegurinn suður með firðinum til Þistilfjarðar er stórskemmdur og óakfær með öllu. Vegurinn út á Langanes, norðan Sauðaness, er stórskemmdur á löngum kafla. Sums staðar er hann rifinn burt, annars staðar á kafi í vatni eða hann liggur undir malarhrönnum. Þó var brotist með bíl eftir þessum vegi í gær. Sjórinn reif skörð í malarkambinn norðan við flugvöllinn og flæddi yfir hann. Svo mikið vatn er á flugvellinum, að ekki er hægt að giska á skemmdirnar. Um nóttina brotnaði kjölur undan fjögurra tonna bát, sem búið var að setja. Tveir aðrir bátar, sem búið var að setja, dingluðu í böndunum, en þeim varð bjargað. Bátana úti á legunni sakaði ekki. Hafnargarðurinn er skemmdur, en hve mikið veit enginn. Hausinn virðist siginn, en sést ógjörla fyrir brimróti. Í gær lægði um stund, en þegar á daginn leið, tók aftur að hvessa Búist var við enn meiri sköðum á næturflóðinu. Þrír beitingaskúrar sópuðust burt í fyrrinótt, en tveir eru stórskemmdir. Fullir og tómir línustampar skoppuðu í sjó inn. Á Langanesi var fé úti á flestum bæjum. Ekki er vitað, hvernig því hefur reitt af, því að aðeins var leitarfært í nánd við bæina í gær. Í austurhluta Þistilfjarðar var allt fé í húsum. Brimið sem gekk upp í Þórshöfn í fyrrinótt, er það mesta, sem þar hefur komið síðan 1934.

Símasambandið við Raufarhöfn slitnaði í fyrradag og sambandið við Kópasker rofnaði í gær. Af þessum sökum hefur ekki verið hægt að fá áreiðanlegar fréttir frá þessum stöðum, en fréttaritarar blaðsins annars staðar norðanlands telja, að verulegt tjón hafi orðið á báðum þessum stöðum. Truflanir hafa orðið á símasambandi við fleiri staði norðanlands í þessum veðraham. Blaðið hafði tal af Áskatli Einarssyni, bæjarstjóra á Húsavík. Hann sagði, að þar væri mikil veðurhæð og sjógangur. Í fyrrakvöld var þar foráttuveður. Ein trilla sökk í höfninni, og unnið var að því að bjarga bátnum þar í gær. Þá gekk sjórinn upp á hafnarfyllinguna.

Fréttaritari blaðsins á Akureyri sagði vegi orðna þungfæra í Eyjafirði. Þar var mikil veðurhæð í dag og snjógangur svo mikill, að tæplega sá milli húsa á Akureyri. Rafmagnsskömmtun var hafin á Akureyri í fyrrakvöld. Í gær mátti sjá fólk skjótast milli húsa með olíubrúsa og gaskúta, hlaupandi í hríðarkófinu, óþekkjanlegt í dúðum.

Fréttaritarinn í Hrísey sagði, að þar hefði staðið yfir linnulaus stórhríð á annan sólarhring. Sjórinn hefur tætt bárujárnið af gafli síldarbræðslunnar og eyðilagt vélar og raftæki þar inni. Þá hefur sjórinn rifið plötur af gafli lýsisbræðslunnar og í tveim öðrum húsum liggur undir sjógangi. Má gera ráð fyrir, að mjöl í 700—800 sekkjum sé að mestu ónýtt. Skreið liggur undir sjó, meira en pakkaþykkt. Í gær var farið á bát fyrir ofan frystihúsið, þar sem er venjulegur stígur. Fram á hafnarfyllinguna er ekki fært nema í klofháum stígvélum. Sjórinn hefur gengið upp undir brunnana, en þeir eru á annað hundrað metra frá sjávarbakkanum. Neysluvatn var illdrekkandi vegna saltbragðs. Tíu bátar eru á legunni, en þeir verða ekki eygðir fyrir sjógangi. Árið 1936 gekk mikið brim á land í Hrísey og olli þar spjöllum. Þá var kallað Sjóskaðaveður. Þetta er mesta brim, sem komið hefur í Hrísey síðan þá, en mun meira.

Fréttirnar frá Dalvík bárust um Akureyri. Þar var ofsaveður í fyrrinótt og hríð í gær. Brimið hafði tekið ofan af nokkrum hluta nýja hafnargarðsins. Hafnaruppfyllingin hafði látið undan átökunum.

Ólafsfjörður: Fréttaritari blaðsins á Akureyri hafði fréttirnar frá Ólafsfirði. Þar gekk sjórinn hátt á land í fyrrinótt. Allir Ólafsfjarðarbátar komu úr róðri á miðvikudaginn og voru inni þegar veðrið skall á. Ólafur Bekkur varð að flýja til Hríseyjar. Um kl.7 í fyrrakvöld ætlaði Sæþór, 155 tonna bátur, að flýja úr höfninni, en sogið í hafnarmynninu, sneri honum við, þannig að stefnið vissi inn. Í næstu andrá kastaðist Sæþór á hafnargarðinn og dældaðist á honum. Bátnum var svo rennt upp í fjöruna og þar liggur hann. Erfitt var að verja bátana í höfninni í fyrrinótt. Þeir voru allir mannaðir og vélar keyrðar alla nóttina. Einn bátur, Guðbjörg, slitnaði upp. Henni var beitt upp í vindinn og haldið á móti allt til morguns. Í nágrenni Ólafsfjarðar er enginn vegur bílfær.

Fréttaritari blaðsins á Siglufirði sagði, að þar hefði verið hríðarveður í gær og fyrradag. Flóðvarnargarðurinn utan á eyrinni er brostinn á kafla. Í fyrrakvöld og fyrrinótt gekk mikill sjór inn á eyrina og flæddi í kjallara og íbúðir á götuhæð nokkurra húsa. Sums staðar varð fólk að flýja íbúðir. Búist var við miklu meira brimi á flóðinu í gærkvöldi. ... Í gær var talsverður snjór á götum í kaupstaðnum, en ekki mjög hvasst. Upp undir skarðinu er fannkyngi.

Á Sauðárkróki var iðulaus stórhríð í gær og fyrradag. Sjórinn gerði mikil landbrot. Til dæmis var undirstöðunni skolað frá beituskúr, sem stendur nálægt sjávarbakkanum. Skúrinn hékk uppi, en framhliðin var fallin. Þá gekk sjór yfir, veginn austan við flugvöllinn. Engir mjólkurbílar voru hreyfðir í Skagafirði í morgun.

Á Blönduósi var hávaðaveður. Mjólkurbílum þótti ekki fært á sumum leiðum í Húnavatnssýslum í gær. Hvorugur áætlunarbílanna að norðan eða sunnan komu til Blönduóss í gær. Áætlunarbíllinn að sunnan fór út af veginum í Miðfirði. Engan sakaði. Fólkið komst áfallalaust að Húsabakka.

Ekki er kunnugt um verulegt tjón af völdum ofviðris á Austfjörðum. Á Vopnafirði var illveður í fyrrinótt. Sjór sópaði nokkrum síldartunnum af bryggjunni og tvö steinker, sem búið var að hálfsökkva í höfninni, slógust saman, en brotnuðu ekki. Á Vopnafirði var hægur vindur og bjartviðri í gær. Á Seyðisfirði var fárviðri og snjókoma í fyrradag. Þar fauk bílskúr út á sjó, og sást ekki urmull eftir af honum. Fjarðarheiði var farin á bílum í fyrradag, en þeim gekk illa sökum dimmviðris. Heiðin var fær í gærdag og veður batnandi. Á Reyðarfirði var hvassviðri en lítil snjókoma i fyrradag. Engir skaðar urðu í rokinu. Í Neskaupstað gekk á með hvössum norðvestan rokum, en engin spjöll urðu. Þæfingur er á Oddsskarði, en talið fært bílum með tvöföldu drifi.

Ofsarok var á Vestfjörðum í gær og mikil fannkoma og var búist við, að það héldist áfram í nótt og dag. Norðanáttin byrjaði á miðvikudagsmorgun [22.] nokkuð snögglega, en jókst svo í fyrradag allan og um nóttina og náði hámarki undir gærmorgun. Þá dró lítils háttar úr veðrinu, en í gær hélst veðurofsinn áfram svipaður. Margir bátar voru að veiðum, þegar ofsinn skall á á miðvikudaginn, og urðu margir þeirra fyrir talsverðu línutjóni, og er sömu sögu að segja frá öllum Vestfjarðahöfnum. ... Tveir fengu brotsjói. Allir bátar komust heilu og höldnu í höfn, en ekki allir klakklaust. ... Allar heiðar og fjallvegir á Vestfjarðakjálkanum voru orðnar ófærar í gær og víða var einnig ófært innan héraðs. Ekki er vitað, að menn hafi lent í hrakningum neins staðar vegna þess.

Fleiri skaðafréttir bættust við. Tíminn segir þann 28.nóvember:

Það var helst frétta frá Raufarhöfn, að Reykjafoss lá þar við bryggju, þegar óveðrið brast á. Tókst ekki að koma honum út vegna dimmviðris og stórsjóa, og svo áheppilega vildi til, að framvírarnir á Reykjafossi slitnuðu og hann rak aftur á bak á löndunartæki hafnarinnar og rákust stautar úr þeim í gegnum skut skipsins. Löndunartækin skemmdust einnig talsvert. Sjór gekk hátt á land og flæddi í kjallara á tveimur húsum á Raufarhöfn, og sömuleiðis tók brimið 20—30 síldartunnur af plani og hurfu þær á sjó út. — Vegurinn fyrir Melrakkasléttu til Kópaskers er víða stórskemmdur af sjó, sem bæði bar á hann möl og sand og skolaði úr honum. Snjóinn hefur dregið í skafla en autt er á milli, og eru vegir auðir þar sem ekki eru snjódyngjur eða sjóskaðar á honum. — Vont veður var í gær á Raufarhöfn, en skárra í gærkvöldi.

Mikið brim var á Bakkafirði og olli mjög miklum skemmdum. Þar var steypuker framan við hafnargarðinn, og færðist það úr stað og skemmdist. Þá var þar 15 metra steyptur varnargarður, og braut brimið hann allan. Þá var steypt plata milli kersins og gömlu bryggjunnar, þessi plata er mjög sigin og sprungin

Fréttaritari Tímans á Hofsósi símaði, að frá hafnargarðinum þar hafi losnað 20 metra framlenging, sem við hann var bætt fyrir tveimur árum, og er þar nú talsverð rifa í milli. Auk þess sprakk hafnargarðurinn í tveimur stöðum öðrum. Ekki er þó hægt að fullyrða, hve miklar skemmdir hafa af því orðið, því að kafari hefur ekki enn komist niður til þess að athuga það. Víða vantar fé, allt frá þremur upp í 12 kindur.

Fréttaritari Tímans í Trékyllisvík símaði eftirfarandi: Í veðurofsanum, sem var fyrir helgina, skemmdust tvær trillur í Gjögri. Þær höfðu verið dregnar upp eins og þurfa þótti, en það reyndist ekki nóg, sjórinn hrakti þær enn lengra á land og braut m.a. kjölinn undan annarri. Ölver Thorarensen í Gjögri átti hana. Sjógangurinn eyðilagði vegarspottann frá Árnesi til Norðurfjarðar, hann hefur rifið veginn alveg upp, þar sem hann liggur nálægt sjávarmáli.

Knútur Knudsen veðurfræðingur ritaði stutta grein um þetta veður í tímaritið Veðrið 1962. Nefnist hún „Norðanveðrið í nóvember 1961“. Þar eru ýmsar viðbótarupplýsingar, fáeinir heimamenn bera brimið saman við það sem gerðist 1934. Niðurstaða sú að 1934 veðrið hafi verið öllu meira, nema e.t.v. á svæðinu kringum Þistilfjörð. Knútur lýsir aðdraganda veðursins og birtir kort sem sýnir braut lægðarinnar og dýpkun hennar. Kortin hér að ofan sýna aðdraganda veðursins. Lægð er að grynnast á Grænlandshafi. Henni fylgir kalt háloftalægðardrag sem nær í hýrra loft langt suður í haf. Þessi staða reynist oft sérlega varasöm og fyrir tíma tölvureikninga var mjög erfitt að ráða við hana.

Við lítum líka á kort Knúts:

Samanburður sýnir að japanska endurgreiningin nær stöðunni furðuvel - öruggt merki um að tölvuspár nútímans hefðu líklega neglt þetta veður niður með nokkurra daga fyrirvara. 

Tiltölulega meinlaust veður var í desember, fyrsti þriðjungur kaldur, síðan hálfur mánuður nokkuð hlýr, en aftur kuldi undir jól. Milli jóla og nýárs gerði óvenjuhart frost. Í Borgarnesi sá ritstjórinn hungurdiska í fyrsta sinn þann 28. desember - og þótti einkennilegt og eftirminnilegt. Einnig þokan sem fylgdi. Ekki vissi hann þá að slíkt héti frostreykur - og er ekki sérlega óalgengur á firðinum fari frost niður fyrir 15 til 17 stig. Næsta opinbera mælistöð var í Andakílsárvirkjun, þar fór frostið í -22,7 stig. Orðrómur nefndi -24 stig á Hvanneyri - en ekki var mælt þar. Í Reykjavík fór frostið í -16,8 stig, hefur sárasjaldan orðið jafnmikið, síðast 31.janúar 1979. Í Síðumúla fór frostið í -21,0 stig, einnig sárasjaldgæft. 

 

Japanska endurgreiningin sýnir þennan helkulda vel. Það er ekki oft sem þykkti yfir landinu fer niður fyrir 4920 metra (dekkri fjólublái liturinn). Ekki er að sjá að þessi kuldi hafi valdið sérstökum vandræðum nema hvað mjög reyndi á hitaveitu Reykjavíkur. Til allrar hamingju var vindur mjög hægur og mesti kuldinn stóð ekki lengi. Það er ritstjóranum einnig minnisstætt að á gamlárskvöld sá hann í fyrsta sinn (með meðvitund) mikinn rosabaug um tunglið (sem þó var ekki nema hálft) og var sagt að hann boðaði hláku - sem síðan kom. 

Morgunblaðið segir fréttir af Seljalandsfossi 31. desember:

Seljalandsfoss undir Eyjafjöllum er sem kunnugt er hár og heldur vatnslítill. Í frostunum undanfarið hefur vatnið frosið í fallinu niður og hlaðist upp í ísbungu niður með ánni og niður á veginn, en vatn beljar ofan á. Er vegurinn austur af þeim sökum að verða ófær, að því er vegamálastjóri tjáði blaðinu í gær. Sagði hann að ætlunin væri að lagfæra svo að litlir bílar gætu ekið niður af Katanesgarði, suður Markafljótsaura og suður fyrir Seljahlandsgarð og upp að Seljalandi, en það er töluverður krókur.

Hér lýkur yfirferð hungurdiska um veður ársins 1961. Margt hefur sjálfsagt gleymst. Margvíslegar tölur og upplýsingar má að vanda finna í viðhenginu. 

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• tölur ársins 1961

Fyrstu 20 dagar ágústmánaðar

Heldur svalir fyrstu 20 dagar ágústmánaðar, um meginhluta landsins. Meðalhiti í Reykjavík er 10,0 stig, -1,4 stigum neðan meðallags áranna 1991 til 2020 og síðustu tíu ára. Þetta er kaldasta ágústbyrjun aldarinnar í Reykjavík og kaldasta frá 1993. Hlýjastir voru sömu dagar árið 2004, meðalhiti þá 13,5 stig. Er það jafnframt hæsta talan á langa listanum (sem nær til 150 ára. Á honum eru dagarnir nú í 122. hlýjasta sæti. Kaldast var 1912, meðalhiti 7,6 stig.

 

Á Akureyri er meðalhiti fyrstu 20 daga ágústmánaðar 10,1 stig, -1,0 stigi neðan meðallags 1991 til 2020 og meðallags síðustu tíu ára.

 

Dagarnir 20 eru kaldastir almanaksbræðra sinna á öldinni við Faxaflóa og á Suðurlandi, næstkaldastir á Miðhálendinu. Að tiltölu hefur verið hlýjast á Austurlandi að Glettingi og Austfjörðum, þar er hitinn í 14. hlýjasta sæti aldarinnar.

 

Hiti er +0,6 stigum ofan meðallags síðustu tíu ára á Gjögurflugvelli og +0,1 stig á Dalatanga. Á öllum öðrum stöðvum er hiti neðan meðallags. Sem fyrr er að tiltölu kaldast í Bláfjallaskála, vikið þar er -2,4 stig og -2,0 stig á Skálafelli.

 

Úrkoma í Reykjavík hefur mælst 35 mm og er það í meðallagi. Á Akureyri hefur hún mælst 19,9 mm og er það í kringum 80 prósent meðalúrkomu.

 

Sólskinsstundir í Reykjavík hafa mælst 115,6 og er það í meðallagi. Á Akureyri hafa mælst 94,2 sólskinsstundir sem er líka í meðallagi.

 

Eins og fram hefur komið á þessum vettvangi áður hafa hlýir dagar verið mjög fáir í sumar, sérstaklega um landið sunnan- og vestanvert, en einnig sums staðar fyrir norðan og austan. Ritstjóri hungurdiska telur árlega það sem hann kallar sumardaga í Reykjavík og reiknar sumareinkunn. Sumardagar hafa verið sérlega fáir í Reykjavík það sem af er sumri (6). Þeir langfæstu á öldinni. En bíðum mánaðamóta og uppgjörs þar sem nánari grein verður gerð fyrir tölunum.

Afmælishugleiðing

Um þessar mundir eru liðin 12 ár frá upphafi bloggs ritstjóra hungurdiska. Færslurnar orðnar 2987 - lengri og lengri tími líður þó á milli (að meðaltali) en áður var - en innihaldið rýrnar vonandi ekki svo mjög (að meðaltali). Ekki hefur verið mjög mikið um endurtekningar eða endurvinnslu - en slíks væri sannarlega þörf. Síðustu árin hefur mest rými farið í veðurannála - rifjað upp veður liðins tíma, bæði ára og farið í gegnum einstaka viðburði. Mikið er eftir óunnið - fórnar ritstjórinn oft höndum yfir því öllu saman. 

En ritstjórinn þakkar enn og aftur jákvæðar undirtektir þessi 12 ár - sömuleiðis eru þakkir til Morgunblaðsins fyrir hýsingu og birtingu.

Fyrir 8 árum birti ritstjórinn 70 pistla með myndum á fjasbókarsíðu hungurdiska undir fyrirsögninni „Skýið“. Textarnir eru óformlegir - og myndirnar oftast ekki góðar. Í viðhenginu má finna samantekt þessara pistla - þeir eru ekki prófarkalesnir eða brotnir um - virðið það til betri vegar. Skjalið er á pdf-sniði og nokkuð stórt (13 Mb). 

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• skýjapistlar hungurdiska 2014

Fyrri hluti ágústmánaðar - sérlega köld nótt.

Fyrri hluti ágústmánaðar hefur verið í kaldara lagi á mestöllu landinu. Meðalhiti í Reykjavík er 10,1 stig og er það -1,5 stigum neðan meðallags 1991 til 2020 og -1,4 stigum neðan meðallags síðustu tíu ára. Þetta er kaldasta ágústbyrjun á þessari öld í Reykjavík, hlýjastir voru sömu dagar 2004, meðalhiti þá 14,0 stig. Á langa listanum er hitinn í 119. hlýjasta sæti (af 150). Kaldastir voru sömu dagar 1912 og 1886, meðalhiti 7,5 stig (miklu kaldari en nú).

 

Á Akureyri er meðalhitinn 10,3 stig, -1,0 stigi neðan meðallags 1991 til 2020 og -0,6 stigum neðan meðallags síðustu tíu ára og í 52. hlýjasta sæti (af 87) frá 1936 að telja.

 

Fyrri hluti ágúst er sá kaldasti það sem af er á öldinni við Faxaflóa og á Suðurlandi, en að tiltölu hefur verið hlýjast á Austfjörðum. Þar raðast hitinn í 11. hlýjasta sæti (af 22).

 

Á einstökum stöðvum hefur neikvætt hitavik miðað við síðustu 10 ár verið mest í Bláfjallaskála, -2,3 stig, en hiti hefur verið rétt ofan meðallags á fáeinum stöðvum, mest á Gjögurflugvelli, +0,7 stig, og +0,3 stig á Dalatanga.

 

Úrkoma hefur mælst 14,3 mm í Reykjavík, aðeins helmingur meðalúrkomu og 9,3 mm á Akureyri, einnig helmingur meðalúrkomu.

 

Sólskinsstundir hafa mælst 82,9 í Reykjavík og er það í meðallagi. Á Akureyri hafa sólskinsstundirnar mælst 64.4, fimm stundum færri en í meðalári.

 

Óvenjukalt var á landinu síðastliðna nótt - fullur samanburður við eldri mælingar liggur þó ekki fyrir fyrr en sólarhringurinn er liðinn. Þó var sett nýtt landslágmarksdægurmet fyrir 16. ágúst. Lágmarkshiti á Þingvöllum mældist -4,3 stig. Gamla metið var -2,8 stig sett á Grímsstöðum á Fjöllum 2019. Svona mikið frost er óvenjulegt fyrir 20 ágúst, en er þó ekki met. Hiti fór í -4,5 stig á Staðarhóli í Aðaldal 10. ágúst 1970 og í -4,4 stig í Stafholtsey 11. ágúst 1993. Lægri lágmörk hafa mælst á fjöllum, lægst -10,5 stig á Dyngjujökli 13. ágúst 2017.

 

Frost mældist á óvenjumörgum stöðvum síðastliðna nótt, eða 22 prósentum allra stöðva í byggð. Er þetta hæsta hlutfall sem vitað er um svo snemma í ágúst. Svipað tilvik átti sér síðast stað 19. ágúst 1973. Slatti af hærri hlutföllum finnst í síðustu viku ágústmánaðar.