Færsluflokkur: Vísindi og fræði
13.5.2023 | 20:36
Stutt kuldaskot
Allkröpp lægð gengur nú norður yfir landið austanvert. Henni fylgir stroka af köldu lofti og af ritstjórnarskrifstofu hungurdiska má sjá snjó niður í um 4-500 metra hæð í fjöllum - gæti farið neðar þegar kemur fram á nótt - enda úrkomuákefð töluverð. Veðurstofan hefur gefið út nokkrar gular viðvaranir, bæði vegna vinds og snjókomu.
Klukkan 9 í fyrramálið (sunnudag) á lægðin að vera komin norðaustur fyrir land. Þá verður hvassast, og úrkoma mest, á Norðurlandi vestanverðu eins og kort evrópureiknimiðstöðvarinnar sýnir. Lægðin heldur síðan áfram norðaustur í haf og veður skánar. Kuldinn sem fylgir þessari lægð er fremur grunnstæður, hans gætir mest í neðsta hluta veðrahvolfsins yfir landinu. Mesti háloftakuldinn fer framhjá, alveg fyrir sunnan land.
En - svo vill til að á mánudaginn kemur kalt háloftadrag beint úr vestri. Því fylgir ný lægð, meiri úrkoma og meiri kuldi.
Hér er mánudagsspákortið. Fyrri lægði er komin norður til Jan Mayen og er að grynnast, en ný lægð er á hraðri leið til austurs yfir landið sunnanvert og henni fylgir kalt loft úr norðri. Sá má af kortinu eð úrkoma er allmikil um landið vestan- og sunnanvert. Sé rétt til getið um kuldann er ekki ólíklegt að það snjói nokkuð suður eftir Vesturlandi (ekki endilega þó á höfuðborgarsvæðinu) seint á aðfaranótt mánudags eða á mánudagsmorgunn. En það styttir upp og sólin verður væntanlega fljót að hreinsa til.
Síðasta kortið sýnir háloftalægðardragið og kuldann sem því fylgir. Á bletti yfir Vestfjörðum á hiti í 500 hPa að fara niður fyrir -36 stig, ekki er það met, en samt í óvenjulegra lagi þegar komið er fram í miðjan maí.
En svo á að koma hlýrra loft að landinu strax á þriðjudag.
11.5.2023 | 08:14
Fyrstu tíu dagar maímánaðar
Fyrstu tíu dagar maímánaðar hafa verið hlýir. Meðalhiti í Reykjavík er 7,8 stig, +2,2 stigum ofan meðaltals sömu daga áranna 1991 til 2020 og +1,6 stigum ofan meðallags síðustu tíu ára. og raðast í 6. hlýjasta sæti aldarinnar (af 23). Hlýjastir voru sömu dagar 2011, meðalhiti þá 8,6 stig, en kaldastir voru þeir 2015, meðalhiti 1,7 stig. Á langa listanum er hitinn nú í 15. hlýjasta sæti (af 149). Hlýjast var 1939, meðalhiti þá +9,1 stig, en kaldast var 1979, meðalhiti -1,0 stig.
Á Akureyri er meðalhiti nú 6,7 stig, +1,8 stigum ofan meðallags sömu daga 1991 til 2020 og +1,6 ofan meðallags síðustu tíu ára.
Á spásvæðunum hefur verið tiltölulega hlýjast á Miðhálendinu. Þar byrjar mánuðurinn sem sá þriðjihlýjasti á öldinni, en á öðrum spásvæðum er hitinn almennt í 5. til 7. hlýjasta sæti aldarinnar. Miðað við síðustu tíu ár hefur verið hlýjast við Sátu norðan Hofsjökuls, +4,8 stig ofan meðallags síðustu tíu ára, en kaldast á Reykjum í Hrútafirði þar sem hiti hefur verið +0,6 stig ofan tíuárameðaltalsins.
Úrkoma í Reykjavík hefur mælst 17,4 mm og er það í tæpu meðallagi. Á Akureyri hefur úrkoman aðeins mælst 1,5 mm, innan við fimmtungur meðalúrkomu.
Sólskinsstundir hafa mælst 29,2 í Reykjavík, 35 stundum færri en í meðalári. Á Akureyri hafa sólskinsstundirnar mælst 68,8 og er það 21 stund umfram meðallag.
10.5.2023 | 18:42
Hugsað til ársins 1957
Árið 1957 þótti hagstætt, nema fyrstu mánuðirnir. Úrkoma var undir meðallagi. Hiti var yfir meðallagi. Janúar var sæmilega hagstæður framan af, en síðan var veðurlag mjög óhagstætt á Suður- og Vesturlandi, með mikilli ófærð, illviðrum og slæmum gæftum. Febrúar var óhagstæður, nema á Suðausturlandi. Samgöngur mjög erfiðar, en úrkoma ekki mikil. Gæftir sæmilegar. Veður voru hæglát í mars en snjóþyngsli mikil. Hreindýr féllu úr hor. Gæftir góðar. Í apríl var tíð hagstæð og hlý. Gæftir góðar. Í maí var heldur kalt og óhagstætt fyrstu þrjár vikurnar, en síðan tók gróður vel við sér. Gæftir góðar. Í júní var tíð hagstæð á Vesturlandi, en annars staðar var hún óhagstæð gróðri. Engin úrkoma mældist í Reykjahlíð í júní. Gæftir voru góðar. Júlí var hagstæður um land allt. Þurrkar góðir, heyskapur gekk vel. Tíð var hæglát í ágúst, mjög hagstæð á Norður- og Austurlandi, en annars þurrkar daufir. Í september var tíð hagstæð nema norðaustanlands, þar voru óþurrkar. Uppskera úr görðum góð, heyfengur góður. Berjaspretta með afbrigðum góð. Október var umhleypingasamur, en fyrri hlutinn talinn hagstæður. Gæftir voru stopular. Mjög hagstæð tíð var í nóvember, nema fyrstu vikuna. Fyrri hluti desember var hagstæður, en síðan varð tíð órólegri og þá spilltist færð. Gæftir voru slæmar.
Við rifjum nú upp fréttir ársins tengdar veðri. Ekki er sá listi tæmandi. Blaðatextar eru langflestir fengnir af vefnum timarit.is, oft styttir hér og stafsetning oftast færð til nútímahorfs (vonandi sætta höfundar sig við þá meðferð). Textar úr dagblaðinu Tímanum verða mjög fyrir valinu þetta ár. Heimildir eru að auki úr Veðráttunni, tímariti Veðurstofu Íslands, og töluleg gögn úr gagnagrunni Veðurstofunnar. Talnasúpu má finna í viðhenginu.
Einstakir atburðir eru rétt utan seilingar minnis ritstjóra hungurdiska. Hann man þó vel hið sérlega góða sumar (svona eiga sumur að vera) og illviðrið mikla á aðfangadagskvöld jóla. Einnig man hann vel tal um hina miklu ófærð vetrarins. Sumum lesendum kann að þykja hún fá óþarflega mikið vægi hér - en ritstjórinn biður forláts og vísar til persónulegra ástæðna.
Tvær verulegar illviðrasyrpur gengu yfir í janúar. Sú fyrri var af vestri og stóð yfir vikuna 13. til 20. Gríðarmikil hæð var fyrir sunnan land en lægðir tróðust til norðausturs með austurströnd Grænlands. Síðari syrpan hófst síðan nokkrum dögum síðar og stóð út mánuðinn, og rétt rúmlega það. Mjög djúpar lægðir fóru hjá landinu, sumar yfir það og ollu hvassviðrum af ýmsum áttum og mikilli úrkomu, oftast snjókomu.
Janúar byrjaði ekki illa þó alldjúpar lægðir færu hjá:
Tíminn segir frá 5.janúar:
Frá fréttaritara Tímans á Sauðárkróki. Hér í Skagafirði hefur verið einmunatíð síðan fyrir jól, stöðugt logn og hlýindi. Hér er nú ágætur afli inni í firði og er það óvenjulegt á þessum tíma árs. Stunda trillur héðan frá Sauðárkróki veiðar í net og afla vel. Mikil áta er
í sjónum.
Þann 5. snjóaði nokkuð um landið sunnanvert. Tíminn segir frá 6.janúar:
Í gær hlóð niður talsverðum snjó á Suðurlandsundirlendinu og í Reykjavik, en hvergi þó svo að til verulegra umferðatálmana kæmi. Vegurinn fyrir Hvalfjörð var ágætlega fær í gærkvöldi síðast þegar blaðið hafði spurnir af og sömu sögu er að segja á öðrum aðalvegum út frá Reykjavík. Hætt er við að færð spillist ef hvessir og skaflar geta myndast á vegunum.
Rauði ferillinn á línuritinu sýnir lægsta þrýsting á landinu á 3 klukkustunda fresti frá 12. janúar til 3. febrúar. Blágráu súlurnar eru hins vegar þrýstispönn yfir landið, munur á hæsta og lægsta þrýstingi hvers athugunartíma. Allgott samband er á milli þrýstispannar og meðalvindhraða landsins. Staðbundin veður koma síður fram. Mjög óróleg tíð var þessar þrjár vikur. Í fyrstu var þrýstingur nokkuð hár, en síðan kom mjög svalt loft í háloftum vestan frá Kanada og ríkti við landið frá og með þeim 20. Það loft var mjög óstöðugt, snjókomur miklar og þrumuveður tíð. Lægðir voru mjög djúpar.
Fyrri illviðrasyrpan náði hámarki þann 14. og 17./18. janúar, þótt hvasst væri líka aðra daga. Eðlilegt er að þessum tveimur veðrum verði einhvern tíma ruglað saman - en af fréttum sem bárust af fyrra veðrinu áður en það síðara skall á sýna vel hörku þess.
Mynd sýnir þrýstirit frá Galtarvita dagana 7. til 21. janúar. Allmikil lægð gekk hjá þann 10., en frá því síðdegis þann 13. þar til eftir kl.15 þann 18. var stöðugt illviðri á Galtarvita. Við sjáum það meira að segja á loðnum ferli þrýstiritans, mikið sog virðist hafa verið í vitavarðarhúsinu.
Kortið er úr safni bresku veðurstofunnar (UK-Met Office) og sýnir veðrakerfi og athuganir um hádegi þann 14. janúar. Þá slær háloftaröstin sér niður á Vestfirði og landið norðanvert.
Daginn eftir fór þrýstingur í um 1050 hPa vestur af Skotlandi. Þar var miðja gríðarmikillar hlýrrar hæðar. Þótt öflugar hæðir séu algengar á þessum slóðum á þessum árstíma er þessi hæð í flokki þeirra allraöflugustu. Hiti fór víða í meir en 10 stig á Norður- og Austurlandi þessa daga.
Næsta lægð tróð sér norðaustur milli Vestfjarða og Grænlands þann 17. og 18. Kortið gildir kl.6 að morgni þ.17. þegar kuldaskil nálguðust.
Klukkan 9 voru kuldaskilin rétt vestan við land. Vindur var minni á Suðurlandi heldur en fyrir norðan og vestan.
Háloftakort (500 hPa) á hádegi 17. janúar (bandaríska endurgreiningin).
Tíminn er með fréttir frá Flateyri og Ísafirði 15.janúar:
Frá fréttaritara Tímans á Flateyri í gær. Hér í Önundarfirði gerði aftakaveður af vestri í nótt [aðfaranótt 14], og var hvassviðrið með eindæmum. Stóð veðrið fram eftir degi en var verst í morgunsárið. Miklir skaðar hafa orðið, einkum á einum bæ, Vífilsmýrum innarlega í Önundarfirði.Þar fuku fjárhús og hlöður og fjós stórskemmdist. Einn maður slasaðist illa í veðri þessu.
Snemma í morgun hleyptu bændum á Vífilsmýrum, sem eru tveir, fé sínu út úr húsum. Rétt á eftir tók þakið af fjárhúsunum tveim, sem Kristinn Guðmundsson, bóndi átti og einnig af hlöðu og kastaði þessu langt brott. Einnig tók þak af fjárhúsi og hlöðu Guðjóns Hálfdánssonar bónda. Fjós skemmdist einnig allmikið á bænum. Hjá Kristni fauk mikið hey, líklega um hundrað hestar og einnig eitthvað hjá Guðjóni. Nágrannarnir þustu að til hjálpar, og einnig fóru menn á bíl frá Flateyri með yfirbreiðslur og fleira til hjálpar. Óku þeir að Vífilsmýrum og lögðu bílnum á ská upp í veðrið neðan við bæinn og héldu af stað heim. En þeir voru skammt komnir þegar þeir sáu, að veðrið svipti bílnum á hliðina, feykti honum síðan um 10 metra leið, en þar hvolfdi honum í mýri. Þetta var þó fimm tonna vörubíll. Enginn var í bílnum. Um sama leyti slengdi veðrið einum mannanna, sem komið hafði með bílnum, til jarðar og hlaut hann mikið höfuðhögg og lá í öngviti. Var það Guðmundur Arason, bóndi í Kotum. Var hann borinn til bæjar og raknaði þar við. Læknir kom til hans. Hafði hann fengið heilahristing og marist, en var óbrotinn. Var hann fluttur í sjúkrahús í gærkveldi og töluvert þungt haldinn. Á ýmsum öðrum bæjum urðu smá skaðar. Á Flateyri fauk þak af nýbyggðum peningshúsum sem 1 Magnús Jónsson átti. Nú er veðrið að lægja, en þó hefir verið mjög hvasst í allan dag.
Frá fréttaritara Tímans á Ísafirði í gær. Ofsaveður af norðvestri hefir verið hér síðari hluta nætur og í dag en var verst í morgun. Ýmsir skaðar hafa orðið hér um slóðir en þó ekki stórvægilegir. Allstór vélbátur slitnaði upp í Súgandafirði og rak upp á sker. Veður og sjógangur var svo mikill, að bátarnir í Bolungavík héldust ekki við brimbrjótinn þar og urðu að halda út. Komust þeir heldur ekki til hafnar á Ísafirði og urðu að andæfa fram eftir öllum degi úti í Djúpi. Ekkert mun þó hafa orðið að hjá þeim. Á Ísafirði var veðrið svo mikið, að Pollurinn rauk sem snædrífa að sjá. Órólegt hefir verið í bátahöfninni. Rákust bátar mjög saman og brotnuðu nokkuð og skemmdust. Munu t.d. borðstokkar hafa brotnað á einum þrem bátum. Á Súgandafirði lá Freyja eldri við festar á legu. Er það allstór bátur og í góðum færum. Slitnaði báturinn upp og rak upp á sker í firðinum. Situr hann þar og óttast menn að hann sé brotinn og stórskemmdur. Á Hafrafelli í Skutulsfirði tók þak af hlöðu og fjósi og fauk það út á Poll. Hús þessi eru eign Gunnars Guðbjörnssonar. Klukkan hálfátta í morgun varð rafmagnslaust, höfðu spennistöðvar við bæi bilað. Línan til Suðureyrar stóðst þó veðrið vel. Var rafmagnslaust hér til kl. 11 í morgun. Í dag var kafald öðru hverju, en í kvöld er farið að rigna og veður að lægja en er þó enn allhvasst. GS.
Og daginn eftir, 16.janúar, voru fleiri fréttir í Tímanum:
Frá fréttaritara Tímans í Ólafsfirði í gær. Stórviðri eitt hið mesta gekk hér yfir í gær [14.] og olli margvíslegu tjóni í bænum og sveitinni. M.a. sprakk leiðsla frá olíugeymi Shell norðan við bæinn og runnu um 200 þúsund lítrar af bátaolíu úr geyminum, að mestu í sjó fram. Hér hefur einmuna mild tíð verið síðan á Þorláksmessu, en allstormasamt. Í fyrrinótt skall á vestan rok og stóð fram yfir hádegi í gær. Er þetta eitt hið mesta veður, sem hér hefir komið lengi. Urðu ýmislegar skemmdir í veðri þessu. Á Þverá fauk 5060 hesta uppborið hey að mestu í heilu lagi, svo að nær ekkert sat eftir. Átti það Magnús Sigurðsson bóndi á Þverá. Á Vermundarstöðum fauk þak af votheyshlöðu og á Syðriá á Kleifum fauk bílskúr. Hér í bænum urðu ýmsar smærri skemmdir. Járnplötur sleit af mörgum húsum, og fuku þær um, svo að um tíma var mannhætta að vera á ferli í bænum. Í morgun tóku menn eftir því að olía hafði runnið frá stórum olíugeymi, sem Shell á hér, og stendur norðanvert við bæinn. Þegar nánar var að gáð var geymirinn tómur, og höfðu þarna runnið niður um 200 þús. lítrar af olíu. Höfðu leiðslur sprungið við geyminn. Olían hafði að mestu runnið í sjó fram, og var mikil olíubrák á sjónum. Telja menn, að veðrið hafi skekið geyminn svo til, að leiðslurnar hafi nuddast sundur. BS.
Akureyri: Á mánudaginn [14.] gerði hér alveg óvenjulegt hvassviðri af norðvestri og telja sumir veðurhæðina meiri en orðið hefir í áratug eða meira, einkum mun þó hafa verið hvasst í útsveitum Eyjafjarðar og í Grímsey. Á Akureyri og í grennd urðu ekki skemmdir af veðrinu svo að teljandi sé, en rafmagnslaust var um stund, er stíflulok féll fyrir vatnsæð í Laxárvirkjun, en ekki var sú truflun langvinn. Hér er annars hlýviðri á degi hverjum, jörð alauð og vegir greiðfærir.
Fosshóli: Í rokinu á mánudaginn fauk þak af fjárhúsi á Birningsstöðum í Fnjóskadal. Gekk ofsaveður yfir sunnanverðan dalinn. Veðrið fór með þakið og hraut ofan af torfveggjum, þeytti burt dyraumbúnaði og jötustokkum, og er allt gjörónýtt. Bóndi á Birningsstöðum er Ferdínand Jónsson.
Þingeyri í gær. Hið versta vestan hvassviðri gekk hér yfir í fyrrinótt og gær [14.] og varð af nokkurt tjón, en þó hvergi í stórum stíl. Járnplötur og þök fuku af húsum, einstaka bátur skemmdist lítillega og fleiri smávegis skemmdir urðu.
Í gær hafði blaðið tal af Jósúa Magnússyni, sem ekið hefir áætlunarbifreiðum milli Reykjavíkur og Akureyrar í þrettán ár og segist hann ekki muna eftir jafngóðu vetrarfæri á norðurleið og nú um þessi áramót. Um jólin var vegurinn alauður alla leið til Akureyrar og mun það mjög fátítt á þeim tíma árs.
Tíminn segir af góðri færð 17.janúar - og síðan enn af illviðrinu þann 14.:
Frá fréttaritara Tímans í Þingvallasveit. Það getur varla heitið að snjó hafi fest í byggð hér í Þingvallasveit, það sem af er þessum vetri. Nú er nær alauð jörð í byggð og vatnið íslaust með öllu. Kann að vera að eitthvað sé um veiði í net ennþá.
Í aftakaveðri því, sem gekk yfir vestan- og norðanlands í fyrradag varð veðurofsi og hafrót með þeim fádæmum, að menn hafa ekki séð þær hamfarir öllu meiri þar. Olíugeymir, sem Olíufélagið á í Grímsey færðist til á grunni undan briminu, nokkur olía rann niður, en heimamönnum tókst með harðfylgi að stöðva rennslið. Geymir þessi er nýlega byggður, tekur um 140 lestir, en í honum voru nú 6070 lestir. Hann stendur á mjög traustri og sterkri undirstöðu, gerðri á klöpp og stendur um sex metra ofan við venjulegt sjávarmál. Brimið gekk svo hátt, að braut á geyminum af slíku afli, að hann færðist til á grunninum, þrátt fyrir þungann, um hálfan metra. Rofnuðu að sjálfsögðu leiðslur frá honum, og rann allmikið af olíu niður, eða um 30 lestir, en þá tókst heimamönnum með harðfylgi að komast út að geyminum og skrúfa fyrir aðalloka. Undirstöður geymisins hreyfðust ekki. Særokið var svo mikið yfir eyna að hún má heita öll sæstokkin, og óttast menn að gróðurland hafi beðið hnekki við. Grímseyingum tókst að bjarga bátum sínum svo undan sjá áður en hamfarirnar skullu yfir, að þá sakaði ekki.
Tíminn 19.janúar:
Frá fréttaritara Tímans í Reykhólasveit. Um helgina [13.] fauk samkomuhúsið í Gufudal í Gufudalshreppi. Tók það af grunninum og kom niður í túnið og brotnaði við það í spón. Samt er talið að hægt sé að bjarga einhverju af nothæfu timbri úr brakinu og er verið að vinna að því. Eins og kunnugt er, þá var mikið hvassviðri á þessum slóðum um helgina. Fauk einnig þak af hesthúsi, við samkomuhúsið í Berufirði í Reykhólasveit, en ungmenna félagið þar átti húsið. Samkomuhúsið í Gufudal var eign Gufudalshrepps og ungmennafélagsins og var þinghús hreppsins og skemmtistaður. Þetta var lítið hús, 4x8 m, byggt úr timbri og klætt járni og byggt fyrir tuttugu og sjö árum.
Frá fréttaritara Tímans í Vopnafirði í gær. Í dag [18.] milli kl.1 og 2 slitnaði vélbáturinn Báran NS-18 af bóli sínu í bátahöfninni, rak út höfnina og strandaði á skeri. Mun báturinn vera eyðilagður eða stórskemmdur, og fer þar með síðasti dekkbáturinn, sem Vopnfirðingar eiga.
Blaðið átti í gærkveldi tal við Pál Bergþórsson veðurfræðing um óveður það, sem gekk yfir landið undanfarin dægur og í gær. Sagði hann, að þetta suðvestan hvassviðri væri þá komið um allt land og mundi vart hvessa meira í þetta sinn. Með nóttinni var búist við, að veðrið snerist í norðvestur og kólnaði þá um leið, en ekki yrði teljandi frost eða snjókoma hér suðvestan lands, en búast mætti við éljum eða snjókomu norðan lands.
Flateyri í gær. Í Önundarfirði, einkum á Flateyri, urðu miklir skaðar af ofsaveðri í nótt sem leið [aðfaranótt 18.]. Hefir fokið fiskaðgerðarhús og fiskhjallur, einnig skemmdust íbúðarhús, og munaði litlu, að meiðsli yrðu á mönnum. Veðrið sópaði fiskhúsinu, sem er eign Kaupfélags Önfirðinga, á brott, svo að aðeins stóðu eftir grunnstöður og veggpartur. Fauk brak úr húsinu á íbúðarhús, sem nærri stóð, en þar býr á efri hæð, Trausti Friðbergsson kaupfélagsstjóri ,en á neðri hæð Guðmundur Jónsson, starfsmaður kaupfélagsins. Brotnuðu gluggar í húsinu, og var fólk í hættu af glerbrotum, sem þeyttust inn. Brak fauk einnig á bílskúr, fór inn úr vegg hans og braut rúður í bíl. Þá fauk einnig hjallur með allmiklu af fiski, sem ísfell átti. Skemmdist fiskurinn nokkuð, en fauk ekki teljandi. Enn var veður mikið í Önundarfirði og óttuðust menn þá, að enn myndi hvessa. Nokkuð tjón mun hafa orðið á bæjum í Önundarfirði, en þó var hvergi vitað um stórtjón í gærkveldi.
Haganesvík í gær. Í Haganesvík og þar í kring urðu ýmsar skemmdir í fárviðri því sem staðið hefir undanfarið. Þak tók af gistihúsi staðarins í heilu lagi. Allar símalínur slitnuðu s.l. mánudag og var símasambandslaust í tvo daga. Meiri og minni skemmdir hafa orðið til sveita og hey víða fokið og skemmst. Síðastliðinn mánudag [14.] brast á suðvestan ofsaveður í Haganesvík. Þakið fauk af gistihúsinu í heilu lagi og hluti af þaki sölubúðar kaupfélagsins. Símasambandslaust var frá því á mánudag þar til í fyrradag, vegna þess að allar langlínur slitnuðu. Að Lundi í Holtshreppi fauk þak af hundrað kinda fjárhúsi og varð bóndinn að koma fénu fyrir á næstu bæjum. Á Bjarnargili fauk járn af þaki íbúðarhússins og einnig sextíu til sjötíu hestar af heyi. Á Brúnastöðum og Stór-Holti fauk af íbúðarhúsunum og á Sléttu fauk hey og hluti af fjárhúsþaki. Að Litla-Holti fauk hey en náðist aftur að mestu. Einstök hlýindi hafa verið að undanförnu og er jörð alauð, og er slíkt fátítt um þetta leyti árs. Í gær var suðvestan hvassviðri í Haganesvík. SE.
Í fyrrinótt [aðfaranótt 18.] var veður fádæma hvasst í Patreksfirði og jafnframt stórrigning. Á bænum Stapadal urðu miklar skemmdir. Þar fuku tvö fjárhús alveg og þak af hlöðu. Margt fé var í húsunum og fannst ein kindin dauð. Þar býr Einar Ásgeir Torfason. Allmikið af heyi fauk úr hlöðunni. Allmikið rok gerði í Stykkishólmi í fyrrinótt, með verri veðrum sem orðið hafa þar í vetur. Skemmdir urðu þó ekki svo teljandi sé nema á einum stað fauk allmikið af heyi, kýrfóður eða meira. Heyið fauk allt úr stórum galta og skemmdist þó meira en fauk.
Tíminn segir þann 19.janúar einnig frá sjávarflóði á Álftanesi - og fleiri skaðafréttir að vestan:
Í fyrrinótt og gærmorgun urðu stórfelldar skemmdir af völdum sjávargangs á Álftanesi. Brimið, sem gekk hátt á land, braut mörg skörð í sjóvarnargarðinn og sópaði honum að kalla burtu á köflum og bar grjót og sand á ræktunarland jarða og stórskemmdi það. Þá rann sjór inn í Bessastaðatjörn, svo að allir hólmar fóru í kaf, og er stíflan fyrir tjarnarósnum í bráðri hættu. Eyðileggingin mest á morgunflóðinu. Á kvöldflóðinu í fyrrakvöld gekk sjór allhátt, en ekki svo að stórvirki yrðu að, en á morgunflóðinu í gærmorgun gekk sjórinn úr öllum ham og braut á skömmum tíma víða skörð í varnargarðinn yst á nesinu. Garður þessi er ekki fullgerður, en verið unnið að honum undanfarin ár. Brimið braut víða stór skörð í garðinn og flæddi inn um þau og sópaði burt löngum köflum hans. Þá gekk brimið upp á tún og ræktunarlönd og bar á þau sand og grjót. Voru bæir yst á nesinu umflotnir í gær árdegis. Miklar skemmdir urðu á mörgum bæjum, og má segja að um einhverjar skemmdir sé að ræða á öllum jörðunum vestan á nesinu, en einna mestar á Breiðabólstöðum, Akrakoti, Grund og Sveinskoti. Sjór gekk yfir veginn og bar á hann stórgrýti, og var hann ófær um skeið. Er enn sjór víða á túnum og mýrarsundum þarna. Sjórinn flæddi yfir allt eiðið milli sjávar og Bessastaðatjarnar, og hækkaði yfirborð tjarnarinnar um 2530 cm. Mikil fylla var þó í tjörninni eftir langvarandi rigningar, þar sem affallið hafði ekki haft undan. Nú eru allir hólmar í tjörninni komnir í kaf. Stíflan, sem gerð hafði verið fyrir tjarnarósinn, og er mikið og dýrt mannvirki, stendur enn, en er auðsjáanlega í mikilli hættu. Eru mikilsverðar framkvæmdir í hættu, ef hún brestur, t.d. er á góðum vegi að myndast gott æðarvarp í hólmum í tjörninni eftir að tjörnin var friðuð fyrir sjávargangi. Tjón það, sem hér hefur orðið, verður ekki metið þegar í stað, en vafalaust nemur það hundruðum þúsunda króna, bæði fyrir hið opinbera og bændur. Ræktarland þeirra er stórspillt, og mikið verk að hreinsa af því. Af þessu og fyrri ágangi sjávar er auðsætt, sagði Sveinn, að aðeins er um tvennt að velja, annað hvort að menn gefist upp á því að búa hér, eða að varnaraðgerðum verði hraðað og lokið, því að verði sami seinagangur á framkvæmdum, eyðileggur sjórinn jafnharðan það, sem gert er. Ég tel, að öflugur varnargarður hefði staðist raunina, einkum ef hann hefði verið gerður úr nógu stóru grjóti. Það sést, að þar sem grjótið í honum hefir verið nógu stórt, hefir hann staðist, en þar sem smærra var grjótið, hefir hann látið undan. Það væri illt til þess að vita, ef þessar jarðir færu í eyði þar sem hver blettur er ræktaður.
Í fyrrinótt og gærmorgun gekk fárviðri yfir Vestfirði og varð stórfellt tjón á Flateyri, og einnig bárust í gærkvöldi fregnir um skaða á Suðureyri í Súgandafirði. Óttast er, að skemmdir hafi víðar orðið. Ekki var talssamband við Vestfirði í gær, og eru fregnir því enn af skornum skammti. Áttin var norðvestlæg. Komu úthafsöldur æðandi inn Önundarfjörð, sem er stuttur inn að Flateyri, og brotnuðu á eyrinni, sem er lág, en varin að norðan af steyptum sjóvarnargarði. Varð þó lítið skjól af honum í ofsanum, því að öldurnar komu óbrotnar upp á kamb og skullu á húsunum nyrst á eyrinni, brutu hurðir og vatni. Enn er ekki búið að kanna skemmdir til hlítar, þær munu samt teljast í hundruðum þúsunda króna og er þetta mikið áfall fyrir lítið byggðarlag. Enn er óséð hver varanleg hervirki brimið hefur unnið á sjálfri eyrinni, sem þorpsbúar hafa reynt að verja með varnargarði á undanförnum áratugum. Mun skarð hafa komið í landið ofarlega á eyrinni og víðsvegar um landið er urð af fjörugrjóti, sem brimið hefur skilið eftir. Á Suðureyri gekk sjór á land og vann þar einnig mikið tjón, þótt ekki hafi það orðið eins stórkostlegt og á Flateyri.
Um kl. 17 í fyrradag rofnaði háspennulínan frá Andakílsárvirkjun til Akraness. Bilunin átti sér stað á Súlueyrum, norðan Leirárósa. Sjór gekk þar á land og braut tvær staurasamstæður. Strax í fyrrakvöld fóru viðgerðarmenn af stað til þess að kanna hvort tiltækilegt væri að hefja viðgerðir, en urðu frá að hverfa vegna ofsaveðurs og sjógangs. Í gærmorgun var strax hafist handa um viðgerð, en verkið var mjög miklum erfiðleikum bundið og var ekki búist við að því yrði lokið í gær. Samt tókst viðgerðarmönnum með harðfengi, að koma línunni saman og komst straumur á bæjarkerfið laust fyrir kl. 20 í gærkvöldi.
Hellissandi í gær. Hér var óskaplegt hvassviðri í gær og nótt, og sjór gekk hátt á land, en ekki olli hann þó teljandi tjóni. Sjór flæddi yfir veginn hjá Krossnesi. MP
Stokkseyri, 17. janúar. Hér hefir verið óskaplega brimasamt í vetur, og varla að bátar hafi komist út, einn og einn bátur aðeins skotist út sem snöggvast. Sjór hefir oft gengið hátt, og t.d. farið tvisvar sinnum að undanförnu yfir veginn hér austan kauptúnsins.
Sauðárkróki í gær. Hér hefir verið hinn mesti veðrahamur síðustu daga, oft hvassviðri, t.d. mjög hvasst í gær. Ekki hafa þó orðið teljandi skaðar hér í sveitunum svo frést hafi um. Þak hefir fokið af hlöðu á einum bæ og víðar orðið smáskemmdir. GÓ
Frá fréttaritara Tímans á Patreksfirði í gær. Ofsaveður af vestri gekk yfir hér á Patreksfirði í gær [17.] og hafa orðið nokkrar skemmdir af. Mestar eru skemmdirnar á höfninni, einnig brotnaði gömul trébryggja, gróf undan olíugeymi, leiðslur sprungu og eitthvað af olíu rann niður. Höfnin í Patreksfirði er, sem kunnugt er, þannig gerð, að hún er grafin inn í Vatneyrina, en opin rás fyrir skipin inn í lónið. Í stórbriminu í gær gekk sjór mjög á eyrina við rásina, og braut úr henni, og hrundi niður í rásina, svo að hún mjókkaði og grynnkaði. Óttast menn, að hún sé nú vart skipgeng, og var þó nógu grunnt fyrir. Í dag var verið að byrja að mæla dýpið en ekki séð enn, hvort rásin hefir þrengst og grynnkað svo mikið, að hún sé ekki fær skipum lengur. Þarna á eyrinni stóð olíugeymir Olíufélagsins, og gróf sjórinn undan honum, svo að hann rann til og hallaðist, en stendur enn utan í kambinum. Ekki fór þar teljandi af olíu niður, því að lítið var í geyminum. Gömul en allstór trébryggja, sem stóð hér við eyrina, brotnaði og er gerónýt. Fram eftir henni lágu olíuleiðslur frá geymi Shell. Rofnuðu þær og rann nokkuð af olíu niður. Vitað er um ýmsar minni háttar skemmdir á ýmsum stöðum hér í firðinum.
Tíminn heldur enn áfram að segja fréttir af sköðum þann 20.janúar:
Talsímasamband var ekkert við Vestfirði í gær, og munu símabilanir vera allmiklar. Ekki hafa því enn fengist nákvæmar fregnir af atburðum á Flateyri, þar sem særótið gerði mestan usla á föstudagsnóttina, en auðséð er af skeyti, sem blaðinu barst í gær, að hervirkin eru geysimikil og tjónið eftir því Fréttaskeytið var svohljóðandi: Síðdegis í fyrradag gerði hér enn ofsaveður af suðvestri og vestri, og á háflóði um nóttina var ókaflegt særót og gekk þá víða sjór hér yfir eyrina, sums staðar óbrotinn að húsveggjum. Götur skemmdust, garðar um húslóðir hrundu, þar sem undan þeim gróf, vörur skemmdust hjá verslununum í geymsluhúsum og einnig hjá einstaklingum. Sjór fyllti víða kjallara og sums staðar fór sjór í íbúðarhúsnæði, geymsluhús og gripahús. Skreiðarhjallar hrundu, og skreið og hjallar fóru á sjó út. Járn fauk af nokkrum þökum, hita- og rafmagnslaust var víða fram eftir degi í gær. Fólk flutti úr mörgum húsum meðan hamfarirnar stóðu sem hæst. Skaði af eyðileggingu þessari allri, svo og fiskhúsi og hjöllum Kaupfélags Önfirðinga, sem fuku degi áður og gereyðilögðust, nemur hundruðum þúsunda króna samtals. Í dag er gott veður. ... Margir gátu ekki sinnt vinnu vegna þess að þeir urðu að bjarga eignum sínum og lagfæra hervirkin. Vegurinn umhverfis Önundarfjörð er víða sundur skorinn eftir ágang sjávar. Skaðar hafa enn orðið hér í sveitinni Þak fauk af geymsluhúsi í Holti og af fjósi í Hvilft. TF.
Frá fréttaritara Tímans á Ísafirði í gær. S.l. fimmtudagsmorgun [17.] var hér ofsarok af suðvestri með hellirigningu. Gróf þá sundur Seljalandsveg á tveim stöðum. Sjór komst í kjallara tveggja húsa við Hafnarstræti. Miklar skemmdir urðu í húsum þessum, einkum á heimilisvélum. Fólkið flutti úr öðru þessara húsa, húsi Böðvars Sveinbjörnssonar, því að sjórinn gróf allmikið undan því, og var um tíma nokkur hætta á því að húsið raskaðist á grunni og að á því yrðu miklar skemmdir. Hafnarstræti er stórskemmt af sjávargangi, svo að viðgerð mun kosta tugi þúsunda. Eftir hádegið gekk til vestanáttar, og var ofsarok um kvöldið með hagléljum. Klukkan átta rofnaði rafstraumurinn frá Fossum, hafði brotnað einn staur við Árbæ í Skutulsfirði og víða slit á línunni. Rafmagn fékkst aftur á föstudag. Í bátahöfninni var allt á tjá og tundri, og áttu bátarnir í miklum erfiðleikum með að haldast þar. Einn þeirra, Sæbjörn, slitnaði upp og rak hann á land, en mun þó vera heill. Sæfari frá Súðavík brotnaði allmikið ofan þilja. Bryggjan á Langeyri í Álftafirði fór alveg, auk þess urðu meiri og minni skemmdir víða. GS
Svo sem þegar er kunnugt af fréttum hefir veðurofsi mikill verið á Vestfjörðum undanfarna daga, svo sem víðar á landinu. Hafa þar vestra hlotist af þessu margvíslegar skemmdir ekki síst á vegum, einkum þeim er með sjó liggja. Mestar urðu skemmdirnar á Dalavegi, Bíldudal og úti á Hvestu. Má svo heita, að vegina hafi tekið algerlega af, þar sem þeir liggja með sjó á þessu svæði. Einkum er þetta svo undir Svörtuhömrum, þar sem sjór hefir gengið alveg upp að berginu. Samgöngur á bifreiðum við Dalahrepp eru gjörsamlega tepptar og geta bændur ekki komið frá sér sölumjólk til Bíldudals. Þá hefir vegurinn milli Tungu og Sveinseyrar í Tálknafirði skemmst verulega af sjógangi. Miklar skemmdir urðu á veginum í kringum Patreksfjörð, sérstaklega frá Rakknadal og Hlaðseyri og í Skápadalshlíð, þar sem vegurinn er að mestu brotinn niður á eins km. kafla. Nokkrar skemmdir urðu einnig á vegum á Rauðasandi Truflar þetta mjög allar samgöngur, þar eð einungis er hægt að komast um veginn á jeppabifreiðum, en víða verður að aka í fjörum. Háir þetta mjólkurflutningum til Patreksfjarðar, þar sem ekki hefir heldur verið hægt að flytja mjólkina á sjó síðustu daga. Á Hvallátrum var ofsaveður og aftaka brim. Þar gekk sjór svo langt á land, að litlu munaði að tæki út báta, sem settir höfðu verið í vetrarskorður. Vöktu menn yfir bátum sínum um kvöldflóðið. Muna menn ekki eftir að sjór hafi þar áður gengið svo hátt. Í Kollsvík eyðilagðist sandgræðslugirðing, sem stóð langt frá sjó og minnast menn þess ekki að sjór hafi gengið þar yfir áður. Á Patreksfirði urðu einnig skemmdir á vegum. Veginn, sem liggur á milli Geirseyrar og Vatneyrar með sjónum tók af að mestu.
Frá fréttaritara Tímans í Súgandafirði í gær. Í gær [18.] gerði hér í Súgandafirði ofsarok með miklu sjógangi og urðu nokkrar skemmdir á hafnargarði og er kafli af honum óbílfær. Hjá Sturlu Jónssyni skemmdist bryggja og hliðar brotnuðu á fiskmóttökuhúsi. Svipaðar skemmdir urðu hjá Fiskiðjunni Freyju, og að auki fauk þar stór fiskhjallur úr skorðum og beitingaskúrar á stólpum skemmdust við bryggju Ísvers, fuku upp á bryggjuna, sem einnig skemmdist töluvert. Sjór og grjót gekk inn um glugga á nokkrum húsum næst sjó. Nokkrar skemmdir urðu á þökum, og kona meiddist illa á handlegg. Illviðri þetta er einsdæmi hér, og tjón skiptir hundruðum þúsunda króna. JÞJ
Tíminn 22.janúar:
Frá fréttaritara Tímans á Flateyri. Eins og kunnugt er af fréttum, þá var ákaflega mikill sjógangur hér á Flateyri í óveðrinu og hlaust af margvíslegt tjón. Er þetta tjón álitið nema aldrei undir hálfri milljón króna. Skemmdust húsmunir og matvæli auk ýmislegs fleira, er fór forgörðum. Um 4050 tunnur af garðávöxtum voru geymdar í jarðhúsi fremst á eyrinni, en sjór gekk í það og skemmdi eða eyðilagði. Sjórinn gekk yfir miðja eyrina og skildi eftir eyju fremst á eyraroddanum. Sjógangurinn var slíkur, að öldur braut stöðugt á húsunum og löðrið þeyttist yfir þau. Sjór komst í bensíngeymi og flæddi bensínið úr honum en sjórinn sat eftir. Þegar vatnsaginn var sem mestur, var varla gengt í klofháum stígvélum fremst af eyrinni til gömlu verslunarhúsanna fyrir ofan. Tjónið sem einstaklingar hér hafa orðið fyrir, er gífurlegt, þar sem tryggingarfélög munu greiða minnst af skemmdunum. Nokkuð af skreið skemmdist og eyðilagðist og mun eitthvað af því fást greitt. Í sveitinni hér í kring mun einkum hafa orðið tjón á þökum íbúðarhúsa og skepnuhúsa, en mest mun hafa fokið um þrjátíu járnplötur af einu þaki. Skemmdir urðu í Holti, Hjarðardal innri og Kirkjubóli í Korpudal. TF
Síðan tók ófærð við. Tíminn segir frá 24.janúar:
Frá fréttaritara Tímans á Selfossi í gær [23.]. Hér hefir verið hæg austanátt og snjóstitringur í dag, alveg frostlaust en færð er orðin mjög ill á vegum, og hafa bílar tafist mjög. Tveir bílar hafa brotnað í ófærðinni, og bílar, sem fóru í tvær sveitir að minnsta kosti hafa ekki komist leiðar sinnar í kvöld. Mjólkurbílarnir, sem fóru í Flóann, Skeiðin og Ölfus, komust hingað aftur fyrir miðjan dag, en þó nokkuð seinni á ferð en venjulega. Bílar, sem fóru í Gnúpverjahrepp, komu aftur til Selfoss rétt fyrir klukkan sex í kvöld eftir erfiða ferð. Í Hrunamannahreppi var færð enn verri. Tveir bílar, sem fóru í Biskupstungur, lentu í mikilli ófærð og brotnuðu báðir. Tveir bílar, sem fóru í Grímsnes og í Laugardal lentu í mikilli ófærð og voru í allan dag að brjótast áfram. Voru þeir ekki komnir nema upp að Minni-Borg klukkan sex í kvöld, og koma því ekki fyrr en mjög seint, ef þeir komast þá leiðar sinnar. Bílar, sem fóru upp á land í dag komu síðdegis, og bílar, sem fóru austur í Rangárvallasýslu, komust leiðar sinnar, en voru seint á ferð. Hellisheiði mun hafa verið mjög erfið, en bílar komust þó yfir hana með mikilli hjálp. Áætlunarbíllinn, sem fór frá Reykjavík í morgun, kom hingað austur um klukkan 5 í dag.
Allmikill ljósagangur var hér í gærkveldi og nótt og þrumur heyrðust, en ekki hefir frést um tjón af því. Í dag er besta veður. ÁG
Færðin hér í Reykjavík og í nágrenninu hefir verið erfið undanfarið vegna snjókomunnar. Færðin var farin að léttast nokkuð í fyrrinótt vegna krapa, en í gær snjóaði og þéttist þá snjórinn að nýju og færið versnaði.
Frá fréttaritara Tímans á Hvolsvelli í gær. Óvenjulega mikið eldinga- og þrumuveður gekk hér yfir í nótt [aðfaranótt 23.] og olli smávegis tjóni, einkum á símatækjum í símstöðvum. Mesta tjónið var það, að skiptiborð og fleiri tæki símstöðvarinnar á Seljalandi undir Eyjafjöllum sprakk og gereyðilagðist. Í gærdag var hér austanátt og allmikil snjókorna fram undir kvöld, en þá snerist hann til suðvestlægrar áttar, hlýnaði og gekk á með krapaéljum og rigningu. Samfara þessu varð ljósagangur mikill og þrumuveður, svo að einsdæmi má kallast hér um slóðir. Gekk á þessu fram á morgun. Virtust skruggurnar ganga mjög nærri, svo að undir tók í húsum. Þetta hafði þau áhrif á símann, að hann hringdi í tíma og ótíma, öryggi sprungu og ljósaperur í stæðum sínum, virðist veðrið hafa valdið nokkru tjóni á síma, því að árdegis í dag er símasambandslaust frá Hvolsvelli í Landeyjar og austur undir Eyjafjöll. Klukkan hálfátta í morgun sló eldingu niður í símann við símstöðina á Seljalandi undir Eyjafjöllum, með þeim afleiðingum, að skiptiborð tvístraðist, framhliðin fleygðist úr því, og allar rúður í gluggum símaherbergisins brotnuðu nema ein, en það var rúðan sem hægt var að opna. Eldingin eyðilagði tengikassa á símastaur nokkuð frá húsinu. Eldingin kveikti í gluggatjöldunum. Enginn var í herberginu og sakaði því engan, en þegar að var komið, var herbergið fullt af reyk. Öll öryggi sprungu í heimilisrafstöðinni á Seljalandi.
Hvolsvelli í gær. Hér er kominn töluvert mikill snjór, enda hefir honum kyngt niður síðustu dægur, einkum þó í dag. Færð er mjög farin að spillast. Mjólkurbílarnir frá Mjólkurbúi Flóamanna voru um fjóra klukkutíma hingað austur frá Selfossi í morgun, sem venjulega er um klukkustundar ferð. Jörð er þó alveg þíð undir snjónum, og fram til þessa hefir verið unnið með jarðyrkjuvélum að skurðgreftri og jarðvinnslu hér í sveitinni. PE
Tíminn segir 25.janúar enn af tjóni á Vestfjörðum, nú af Ströndum - en einnig af óvenjulegri snjókomu á sunnanverðu Snæfellsnesi:
Frá fréttaritara Tímans, Bæ, Trékyllisvík. Á fimmtudaginn í fyrri viku urðu spjöll á húsum á tveimur stöðum hér í Árneshreppi. Þessir skaðar urðu á Reykjanesi og Gíslabakka. Á Reykjanesi eyðilagðist gamalt fjárhús úr timbri og skemmdist þak á öðru, en á Gíslabakka tók þak af hlöðu. Hér var um gamlar byggingar að ræða og ekkert haft í þeim. Undanfarið hefir snjóað dálítið hér, en annars hefir verið snjólaust fram á síðustu daga og er það óvenjulegt á þessum slóðum.
Frá fréttaritara Tímans í Miklaholtshreppi í gær. Tvo síðastliðna sólarhringa hefir kyngt hér niður snjó, og er hann 30-50 sentímetrar á dýpt á jafnsléttu. Eru mörg ár síðan jafnmikill snjór hefir komið á eins stuttum tíma. Vegir eru tepptir. Áætlunarbílar fóru þó yfir Kerlingarskarð í dag með aðstoð ýtu og voru tvær klukkustundir frá Vegamótum að Fáskrúðsbakka, sem er 4 km leið. Þeir ætla að reyna að ná í Borgarnes í kvöld. Snjór er minni norðan fjalls. Símabilanir eru miklar hér um slóðir, bæði slitnar línur og brotnir staurar. Snjórinn hefir sest á línurnar, svo að þær eru sem mannshandleggur að gildleika. Má búast við enn meiri skemmdum á línunum, ef hvessir.
Tíminn 26.janúar:
Frá fréttaritara Tímans í Þorlákshöfn í gær. Í gærmorgun [24.] gekk hér á með þrumum og eldingum, og urðu af því nokkur spjöll á rafkerfi og síma, en þau mest að stór spennistöð eyðilagðist og var kauptúnið rafmagnslaust nær sólarhring. Eldingunni laust niður í spennistöðina, sem var nokkuð frá jörð milli fjögurra staura, sem héldu henni uppi, og gereyðilagði hana að því er talið er. Varð þá rafmagnslaust. Einnig urðu miklar truflanir á síma, og hefir verið símasambandslaust héðan frá því þetta gerðist og þar til í morgun. Þessar skemmdir af eldingunum urðu laust fyrir hádegið í gær.
Kortið sýnir gríðarkrappa lægð yfir Suðurlandi að morgni 28. janúar. Bandarísku endurgreiningunni tekst hér vel til. Mikið hríðarveður var um landið vestanvert, en þítt eystra.
Tíminn segir frá slysi 29.janúar:
Ung stúlka verður úti á Keflavíkurflugvelli. [3.febrúar segir blaðið: Samkvæmt upplýsingum, sem blaðið fékk í gærkveldi hjá lögreglustjóranum á Keflavíkurflugvelli, er rannsókn vegna dauða stúlkunnar, sem varð úti þar við völlinn um daginn, nú lokið. Réttarkrufning, sem fram hefir farið, sýndi að stúlkan hafði króknað. Með stúlkunni var varnarliðsmaður, og fóru þau úr bíl skammt frá girðingunni um völlinn nokkru eftir miðnætti. Gengu þau eftir vegarspotta að girðingunni, og fóru gegnum hana. Veður var þá allgott, en alllöng leið að ganga að húsum við völlinn. Mun veður hafa versnað skyndilega, skollið á dimm hríð, og hafa þau villst. Varnarliðsmaðurinn fannst rúman kílómetra frá stúlkunni um morguninn, nær dauða en lífi af kulda, er honum var bjargað. Segist hann hafa ætlað að reyna að sækja hjálp handa stúlkunni, en ekki komist alla leið. Varð maðurinn að fara í sjúkrahús um sinn, vegna kals].
Frá fréttaritara Tímans á Selfossi í gær. Heldur treglega gekk að ná mjólk úr sveitunum í dag, en þó mun allmikið mjólkurmagn hafa borist. Mjólk kom úr öllum Flóanum í morgun nema Villingaholtshreppi, en síðdegis var verið að sækja mjólk þangað eftir annarri leið en venjulega er farin. Þá kom mjólk af Skeiðum og úr Hreppum, og einnig úr flestum sveitum Rangárvallasýslu.
Frá fréttaritara Tímans á Stokkseyri í gær. Í gær, sunnudag. fóru tveir ungir menn héðan af Stokkseyri upp.á Selfoss með áætlunarbíl til þess að skemmta sér, en sú för endaði þó ekki sérlega skemmtilega, þar sem þeir urðu að dveljast í alla nótt í bíl, sem sat fastur í snjó á leiðinni hingað frá Selfossi. Piltarnir fóru með áætlunarbíl til Selfoss og munu hafa farið þar í bíó í gærkvöldi, en eftir að sýningu lauk, fengu þeir sér leigubifreið til að skjóta sér heim. Sú [bifreið festist og skollið] var á stórhríðarveður. Piltarnir voru illa búnir og treystust ekki til að ná til byggða fótgangandi í þessu veðri, og tóku það ráð að sitja í bifreiðinni nóttina af og bíða dags og mannaferða. Leið þeim þar þolanlega, því að þeir settu bifreiðina í gang við og við, til þess að hita upp. En eitt sinn, er þeir settu hana í gang, mun hafa verið snjóað fyrir útblásturspípuna, og komst kolsýringur inn í bílinn. Leið einn mannanna út af, en hinir áttuðu sig þó fljótt á því, hvað á seyði var, og drógu hann út úr bifreiðinni og raknaði hann þá brátt við. Í morgun voru menn mjög farnir að óttast um mennina, og var sendur kranabíll frá Selfossi til þess að brjótast niður veginn og
svipast eftir þeim, Var komið til þeirra um kl. 10 í morgun, og um sama leyti kom mjólkurbíl einnig á vettvang. Piltarnir voru sæmilega hressir, þótt þeim hefði verið nokkuð kalt. BT
Ekki fréttist af jafn miklu foktjóni í síðari illviðrasyrpunni og þeirri fyrri. Það varð þó eitthvað víða um land. Tíminn segir t.d. frá 30.janúar:
Frá fréttaritara Tímans í Siglufirði. Að undanförnu hefir verið mjög illviðrasamt í Siglufirði og í fyrrinótt [aðfaranótt 29.] urðu þar mikil spjöll á mannvirkjum vegna veðurofsans. Snjór er hins vegar ekki mjög mikill, enda Siglfirðingar ýmsu vanir í þeim efnum að vetrarlagi. Í fárviðrinu svipti þökum af húsum. Fauk alveg þak af einu húsi, en hlutar úr þökum annarra húsa. Járnplötur fuku eins og skæðadrífa um kaupstaðinn og brutu rúður og skemmdu hús. Víða brotnuðu rúður af þessum sökum og sums staðar urðu spjöll innanhúss, vegna rúðubrota. Eru þess jafnvel dæmi að járnplötur hafi fokið inn um glugga, inn í stofur og skemmt húsgögn og veggi. Veður var orðið sæmilegt í gærdag og þá stóðu vonir til þess að lygna tæki á Norðurlandi. Í fárviðrinu var Dettifoss staddur á Siglufirði og var verið að ferma skipið með síldarmjöli til útflutnings. Hætta varð vinnu við skipið og leysa það, þegar veðrið var verst, þar sem hætta var talin á því að skipið yrði fyrir skakkaföllum í fárviðrinu, ef það væri bundið við bryggju í Siglufirði, enda er einstaklega góð höfn þar inni.
Næstu fimm til sex vikur bar mest á ófærðarfréttum af landinu vestanverðu. Var þessi ófærð öll lengi í minnum höfð í Borgarfirði, á Mýrum og á Snæfellsnesi sunnanverðu. Öll síðari ófærðartilvik borin saman við hana.
Tíminn segir frá 31.janúar:
Flutningaerfiðleikarnir uxu enn að miklum mun í gærdag. Bílar tepptir um allar jarðir, jafnt uppi í Hreppum og í Rangárþingi sem á Hellisheiði og Krýsuvíkurvegi. Þetta eru geysilegir erfiðleikar, sagði Helgi að lokum. Veðurlagið er svo illt, að fádæmi eru, brestur á hvern dag og fyllir á ný allar traðir, sem ruddar eru, svo að hvern dag þarf að byrja á nýtt við aukna erfiðleika. Annars er veðurlagið ákaflega svipað og verið hefir síðustu vikurnar, loftið aðeins 23 stigum kaldara Og það gerir allan muninn, og sá munur er mikill.
Umferð hefir að mestu legið niðri milli Ólafsvíkur og annarra landshluta síðan vegir tepptust vegna snjóa. Fyrstu dag ana um daginn þegar vegirnir tepptust áttu tveir flutningabílar frá kaupfélaginu Dagsbrún í Ólafsvík erfiða ferð vestur, en komust þó eftir þriggja daga barning Fyrsta daginn komust þeir félagar við illan leik frá Reykjavík til Borgarness og komust þar ekki í náttstað fyrr en um klukkan fimm að morgni. Um klukkan átta lögðu þeir upp aftur og komust þann dag að Vegamótum og gistu þar aðra nótt. Nutu þeir aðstoðar snjóplógs, en víða á leiðinni vestur Mýrar og Snæfellsnes sást hvergi móta fyrir veginum upp úr fönn. Víða blöstu við mikil spjöll á símalínum og töldu leiðangursmenn 80 símastaura, sem brotnað höfðu og lágu á jörðinni. Höfðu staurarnir þverkubbast niður við jörð, undan þunga ísingar, sem hlaðist hafði á símalínuna, sem þeir héldu uppi. Verður mikið verk og erfitt að reisa línuna við á þessum kafla. Einna mestar virtust símaskemmdirnar vera vestur í Kolbeinsstaðahreppi. Eftir gistingu og góða hvíld á Vegamótum, hjá Kristjáni Breiðdal gestgjafa þar, var ferðinni haldið áfram að morgni, hins þriðja ferðadags og sóttist ferðin allgreitt vestur yfir Fróðárheiði. Var þar eini staðurinn á allri leiðinni, þar sem til voru auðir blettir á vegi, en erfiðir skaflar voru þar einnig á stöku stað.
Reykjavík fær nú orðið daglega yfir sig hríðargusu síðdegis, sem veldur truflunum í umferðinni og strætisvagnaferðir leggjast jafnvel niður á versta tíma. Í gær hríðaði mikið á tímabilinu 3:307 e.h. Strætisvögnunum gekk mjög illa og féllu ferðir niður með öllu á mörgum áætlunarleiðum. Fljótlega upp úr sjö fóru leiðirnar að opnast að nýju.
Frá fréttaritara Tímans í Miklaholtshreppi í gær. Veður hafa verið hin verstu alla daga síðustu viku, ýmist suðaustan eða suðvestan hvassviðri og oftast snjókoma eða éljaveður. Bætist því við snjóinn daglega. Vegir eru illfærir eða ófærir, til dæmis um fönnina er það, að mjólkurbíll, sem fór úr Staðarsveit á sunnudagskvöld, komst í gærkvöld með ýtuaðstoð að Brúarfossi. Ýta, sem átti að koma á móti úr Borgarnesi, bilaði. Óvíst er því hvort bíllinn kemst til Borgarness í dag. Þessi samgönguteppa er hin alvarlegasta fyrir héraðið. Flest heimili nota olíu til upphitunar húsa, og er hún flutt frá olíustöðinni í Hvalfirði eftir þörfum. Litlar olíubirgðir eru fyrir hendi á mörgum heimilum, og getur skapast neyð, ef ekki tekst að halda sæmilega greiðum samgöngum. Eins og með fóðurbæti. Hann er fluttur með bílum eftir þörfum, ýmist frá Stykkishólmi, Borgarnesi eða Reykjavík. Hann er brátt á þrotum. Ekki hefir verið annað símasamband síðustu viku til Reykjavíkur en skeytasamband. Erfitt er að gera við símalínurnar vegna illviðra. Mestar bilanir eru í Kolbeinsstaðahreppi.
Auk þeirra skaða sem taldir hafa verið hér að ofan getur Veðráttan einnig þessara í veðrinu 17. til 18.:
Miklar skemmdir urðu á mannvirkjum á Straumnesfjalli og í Aðalvík. Skaðar urðu einnig í Seyðisfirði og á Borgarfirði eystra. Víða reif þakjárn af húsum og síma- og raflínur slitnuðu. Miklar rafmagnstruflanir urðu, mest vegna salts á línum. Sjór gekk á land á Rauðasandi og spillti vegi ekki langt frá Saurbæ. Brim skemmdi vegi í Arnarfirði milli Hvestu og Bíldudals.
Ólafur Sveinsson veðurathugunarmaður á Lambavatni segir frá janúar:
Það hefur verið mjög stórgert og umhleypingasamt. Sífelld rok og ýmist snjór eða rigning. Nú seinni hluta mánaðarins er allstaðar jarðlaust eða jarðlítið. Allir vegir ófærir í byggð og á fjöllum. Það hefir hvað eftir annað gert stórflóð hér af brimi og roki. Það hefir oft komið hér eins stórar flæðar en það er óvanalegt að hver flæðin komi eftir aðra eða eins stórar og hafa verið í þessum mánuði. Síðast 31. mjög stórt flóð.
Eldingar voru óvenjutíðar frá og með þeim 22. Veðráttan segir frá: [22.] Eldingu sló niður í símstöð á Seljalandi undir Eyjafjöllum, víðar urðu skemmdir á símtækjum. [24.] Eldingu sló niður í spennistöð Þorlákshöfn og eyðilagði hana. [25.] Dráttarbraut Keflavíkur skemmdist af eldingu. Þann 25. segir Veðráttan að fjósþak hafi fokið á Reykjum í Reykjahverfi í Þingeyjarsýslu og að þann 28. hafi Flugturnarnir í Reykjavík og Keflavík báðir skemmst af völdum hvassviðris.
Tíminn segir af tjóni í Hornafirði í pistli 2.febrúar:
Frá fréttaritara Tímans í Hornafirði í gær. Símasambandslaust hefir verið við Hornafjörð alla þessa viku eftir skemmdir, sem urðu á símanum í stórviðri, sem hér gerði s.l. sunnudagsnótt [aðfaranótt 27.]. Þessa nótt hlóðst svo mikil ísing og snjór á símann, að allmargir staurar brotnuðu hér við kauptúnið, eða alls sex staurar og aðrir sex munu hafa brotnað í línum hér í Nesjunum. Er nú lokið að gera við þessar símaskemmdir. Í þessu sama veðri fauk allt járn af annarri hlið þaksins á kirkjunni í Nesjum, og hluti af þaki íbúðarhússins í Fornustekkum. Síðan hefir snjóað nokkuð, en ekki er þó snjórinn mikill.
Morgunblaðið segir frá 10. febrúar:
Borg, Miklaholtshreppi, 2. febrúar. Á miðvikudagskvöld [30. janúar] vildi það óhapp til í Haukatungu, að Páll Kjartansson skarst mikið á höfði, með þeim hætti að Páll sat við glugga, en rúðan í glugga þessum brotnaði vegna veðurofsa. Í Haukatungu var símasambandslaust vegna hinna miklu símabilana og voru engin tök á því að ná í lækni um kvöldið, en þetta var að kvöldi dags. Snemma næsta morgun var farið af stað til að vitja læknis í Borgarnes. Varð Páll að fara og fylgdarmenn hans á hestum alla leið að Arnarstapa, en þar var hægt að síma í Borganes. Leiðin milli Borgarnes og Arnarstapa hafði verið rudd og gat læknirinn komist þangað á bíl. Ennfremur var það nú eftir að símabilanirnar urðu, að annar bændanna að Stórahrauni veiktist hastarlega af lungnabólgu. Varð hann að fara í vonsku veðri að Haukatungu, til þess að ná þar sambandi við lækni, en með aðstoð annarra símstöðva tókst það. Mjög er aðkallandi að nú þegar verði gerðar ráðstafanir til þess að koma á símasambandi við Borgarnes, því að með öllu er óviðunandi fyrir okkur að hafa ekkert samband við Borgarnes. P.
Vísir segir frá 4.febrúar:
Hvert óveðrið rekur annað og í nótt var ofsaveður í Vestmannaeyjum. Vindhraðinn náði 14 stigum á Stórhöfða og óttuðust menn um að stóri bátaflotinn í höfninni myndi verða fyrir tjóni af völdum veðursins. Lögregla hafnarverðir, skipstjórar og vélamenn voru til taks að bjarga bátunum ef eitthvað kynni að koma fyrir, sem alltaf getur skeð undir slíkum kringumstæðum.
Í gærdag lokuðust allir vegir til Reykjavíkur, en helstu leiðir voru opnaðar aftur undir kvöldið eða í nótt. Leiðin til Hafnarfjarðar lokaðist eftir miðjan dag í gær og sat þá fjöldi bíla þar fastur. Tafði það allmikið fyrir mokstri Sömuleiðis lokaðist leiðin suður með sjó, en fært var til Keflavíkur. Mosfellssveitarvegurinn lokaðist með öllu í nótt og varð strax ófær fyrir innan Elliðaár.
Tíminn segir ófærðarfréttir 5.febrúar:
Heita má að allir akvegir í Borgarfirði séu nú ófærir bílum vegna fannfergis. Engin mjólk barst til Borgarness í gær. nema með þremur bílum, sem lögðu af stað upp í sveitir á sunnudag, en komust ekki heim til Borgarness fyrr en í gærkveldi. Blaðamaður frá Tímanum átti í gær samtal við Ara Guðmundsson vegavinnuverkstjóra, sem undanfarna daga hefir stjórnað aðgerðum þar í héraðinu til þess að greiða fyrir flutningum. Sagðist Ari ekki muna eftir öðrum eins erfiðleikum síðan flutningar með bílum urðu veigamikill liður í samgöngum héraðsins. Á sunnudaginn fóru mjólkurbílar upp um sveitir til að sækja mjólk eins og venjulega, enda þótt færð væri mjög þung víða. Upp úr hádeginu fór að hvessa skyndilega og gerði svo mikinn skafbyl, að allir vegir, þar sem ekið var «m mokaðar brautir, fyllti af snjó, svo að bílarnir sátu fastir. Jarðýtur vegagerðarinnar voru þá þegar sendar til hjálpar til að brjóta bílum leið, en fjórir bílar komust hvergi og urðu að láta fyrirberast úti á þjóðvegunum í fyrrinótt. Um klukkan átta í gærkveldi komust þrír þeirra loks til Borgarness með aðstoð snjóýtu. Höfðu tveir þeirra setið lengst fastir við Ferjukot en einn við Gufuá. Einn bílanna situr enn fastur uppi í Stafholtstungum og hefir setið þar síðan á sunnudag. Einna mestur er snjórinn á veginum í Borgarhrepp og vestur á Mýrum. Í gær hélt áfram að skafa í brautirnar, svo að þar sem bílum var opnuð braut í gær var aftur orðið fullt af snjó í gærkveldi. Er talið að til lítils sé að reyna að opna vegi í Borgarfirði, meðan veður kyrrist ekki þar sem ekki hefir orðið frostlaust neina stund þar efra og því enginn bloti þar eins og á Suðurlandi.
Tíminn segir 7.febrúar frá símasambandsleysi í Þingvallasveit:
Frá fréttaritara Tímans í Þingvallasveit. Undanfarinn hálfan mánuð hefir ekkert vegasamband verið við Þingvallasveit vegna snjóa. Jafnframt urðu miklar bilanir á símalínunni og má segja að Þingvallasveit hafi ekki verið í sambandi við umheiminn í rúma viku, þegar fór saman símasambandsleysi og ófær vegur. Miklar skemmdir urðu á símalínunni og mikið verk að koma henni í samt lag aftur. Línan fór niður af hundrað staurum, ýmist lagðist á jörð eða slitnaði alla leið utan úr Bæjardal og austur undir Almannagjá. Fyrst var komið á bráðabirgðasambandi, en undanfarið hefir vinnuflokkur unnið að lagfæringu á línunni. Mun því verki hafa lokið í fyrradag. Í Þingvallasveit eru nú alger jarðbönn. Snjór er þó ekki ýkjamikill, en gert hefir blota öðru hverju milli snjókoma og því ísalög í snjónum. Frost hafa ekki verið nein að ráði. Þingvallavatn hemaði í fyrradag, en í fyrrinótt gerði austan kalda og vatnið er nú autt, en nokkurt íshröngl við vesturlandið. G.E.
Tíminn segir af íshrönnum í Þjórsá í pistli 16.febrúar:
Mikill ágangur er nú í Þjórsá, og hleður hún upp íshrönnum í farvegi sínum. Hefir hún hækkað 1415 metra í gljúfrinu hjá Urriðafossi og var farin að flæða upp á túnið á Urriðafossi í gærkveldi. Eru það frostin síðustu daga, sem valda þessu. Blaðið hafði tal af Sigurjóni Rist, vatnsmælingamanni í gær, en hann fylgist nákvæmlega með öllum hræringum árinnar þarna. Sagði hann, að Þjórsá væri undir ís neðan við Egilsstaði, en með vaxandi frosti síðustu daga tók ísröndin að færast ofar. Mikið ísskrið var í ánni og hlóðst íshrönglið upp við skörina, sem spenntist upp og hækkaði sífellt og færðist ofar í ána, þar sem þrengsli voru meiri. Ofan við ísgarðinn myndast lygna í ánni og hækkar sífellt í gljúfrinu. Í gær var Urriðafoss, sem er skammt neðan við brúna, alveg horfinn, og áin hafði hækkað þar í farveginum 1415 metra og var farin að renna upp á túnið á bænum Urriðafossi. Neðar er áin að mestu undir ís, og ekki hefir frést, að hún hafi bólgnað upp á öðrum stöðum. Þjórsá hefir verið talin vatnsmesta á landsins. Hún er það að vísu á sumum árstímum, vori og sumri, en jafnaðarrennsli hennar árið um kring er svipað og í Ölfusá. Meðalrennsli Þjórsár er talið 385 teningsmetrar á mínútu en í Ölfusá 382. Að vetri er rennsli Þjórsár miklu minna, eða uni 200 teningsmetrar, en Ölfusá er þá vatnsmeiri, þar sem hún hefir jafnari vatnsmiðlun. S.l. tvo vetur hafa myndast allmiklar íshrannir við Þjórsá. Þegar líður á vor, sker áin sig niður í gegnum klakabrynjuna, og eftir stendur ísstálið beggja vegna eins og hamraveggir.
Nú fóru einnig að berast ófærðarfréttir að norðan. Tíminn 17.febrúar:
Akureyri í gær. Síðustu dagana hefir verið látlaus norðanátt með hvössum éljum og hefir sett niður allmikinn snjó. í dag brá svo til meiri snjókomu og um hádegið var orðið illfært á götum bæjarins svo að grípa varð til snjóplóga til að hreinsa þær.
Húsavík í gær: Vélskipið Goðafoss kom hér í gær og lagðist að bryggju. Flutti skipið nokkurt magn af vörum og átti að lesta hér freðfisk. Þegar vinna við skipið stóð sem hæst í nótt er leið, og eftir var að skipa á land um 20 lestum af vörum, versnaði veður mjög skyndilega. Skipið slitnaði frá bryggju að framan og var þá það tekið til bragðs, að sigla aftur á bak frá bryggjunni. Var þá komið versta veður, og braut skammt undan kinnungi skipsins. Mun skipið þá hafa tekið niðri að aftan, eða rekist í fót hafnargarðsins eða aðra fyrirstöðu því að leki kom að því. Sigldi skipið þegar til Akureyrar.
Frá fréttaritara Tímans í Borgarnesi. Mikil ófærð er á vegum í Borgarfirði og á Snæfellsnesi, vegna fannkomu. Mátti heita að engir bílar kæmust leiðar sinnar um Borgarfjörð í gær og sátu margir mjólkurbílar og aðrir flutningabílar fastir í sköflum á þjóðvegunum. Veður var skaplegt í Borgarnesi í gærmorgun og fóru þá mjólkurbílar af stað upp í héraðið. Fæstir þeirra komust lengra en upp að Gufuá, en einn komst að Norðurárbrú, en varð að snúa þar við. Sátu þessir bilar allir fastir í sköflum, síðast þegar til fréttist í gærkvöldi og var þá enn hríð og hvassviðri. Ýtur voru til hjálpar, en lítið var hægt að gera til hjálpar vegna hríðar. Vegir voru orðnir nokkuð góðir um héraðið, áður en þessi norðangarður skall á í fyrrinótt með snjókomu, sem fyllti allar traðir á þjóðvegunum á skammri stundu. Í gær voru sjö flutningabílar fastir í snjó vestur á Mýrum. Voru þeir á leið til Borgarness frá Snæfellsnesi, en þangað höfðu þeir farið í einni lest með olíu og matvöru. Gekk ferðin vestur vel, en bílarnir urðu heldur seinir fyrir að komast austur aftur, áður en skafhríð lokaði öllum leiðum. Tveir stórir flutningabílar að vestan komust þó alla leið til Borgarness í gærmorgun. En þeir voru nokkru fyrr á ferð en þeir sjö, sem fastir sátu skammt frá Hítará í gær. Úr þessu fer að horfa illa um útvegun eldsneytis og fóðurvöru í sveitirnar, sem lengst hafa búið við samgönguerfiðleika vegna snjóa að undanförnu og lítið um leiðir til bjargar, ef illa gengur að halda þjóðvegum opnum. Víða er líka erfitt að koma varningnum heim að bæjum, þótt stórir bílar komist eftir sjálfum þjóðvegunum.
Vísir segir af Þjórsá 18.febrúar:
Í gærkveldi og í nótt braut Þjórsá sér farveg undir klakahrönnina miklu, sem myndast
hafði fyrir neðan Urriðafoss og lækkaði þá í ánni um 5 metra. Þetta mun vera mesti ágangur í Þjórsá sem vitað er um með vissu en annars stíflast áin á þessum slóðum flesta vetur, en vatnsborðið hækkar sjaldan nema 1013 metra. Sigurjón Rist sagði að jakar hefðu hrannast upp í krapahafinu. allt að 6 metra hæð fyrir ofan sjálfan vatns- eða krapaflötinn og náðu jafnhátt húsþakinu á Urriðafossbænum. Sagði hann að áin hafi þarna litið út hvað líkast úfnum og ferlegum skriðjökli.
Tíminn 19.febrúar:
Mjólkurbíllinn var viku til Borgarness, 80 kílómetra veg Staðarsveit innilokuð vegna snjóa, enginn póstur hefir borist í mánuð, farið að bera á vistaskorti.
Frá fréttaritara Tímans á Egilsstöðum 16. febr. Hér á Héraði er nú kominn allmikill snjór, stöðug norðaustan átt síðustu daga og oft töluverð snjókoma. Vegir eru flestir ófærir venjulegum bílum, en hagar víða sæmilegir. Hreindýrin komin niður. Auðséð er, að farið er að verða hart í högum á venjulegum hreindýraslóðum, því að nú eru hreindýrin farin að flykkjast niður í dalina. Eru þau í stórum hópum úti í Hjaltastaðaþinghá og einnig í hlíðum Skriðdals og Fljótsdals alveg niðri undir bæjum. Eru þau sæmilega gæf, enda amast menn lítið við þeim.
Vísir 22.febrúar
Í fyrradag [20. febrúar] hlóð niður gífurlegu fannkynngi norðan Holtavörðuheiðar og í vesturhluta Vestur-Húnavatnssýslu var í gær kominn óvenju mikill snjór. En snjórinn er jafnfallinn og í gær voru vegir ruddir fyrir bílalest og mjólkurflutninga úr Hrútafirði til Blönduóss. Komust bílar sem voru með drif á öllum hjólum leiðar sinnar.
Tíminn 24.febrúar:
Frá fréttaritara Tímans í Miklaholtshreppi. Mikill snjór er enn á sunnanverðu Snæfellsnesi og Mýrum. Bændur geta ekki komið mjólkinni frá sér í Borgarnes og bíða við það mikið fjárhagslegt tjón. Hefir þetta gengið þannig til síðastliðnar fimm vikur, en nú er svo komið, að hætt er að gera frekari tilraunir til að koma á vegasambandi frá Borgarnesi og vestur. Flutningi á brýnustu nauðsynjum er hins vegar haldið uppi með snjóbílum. Snjórinn er orðinn gífurlega mikill víða í byggð hér um sunnanvert Snæfellsnes. Til marks um fannfergið má geta þess, að Sláturhús Kaupfélags Stykkishólms að Vegamótum er komið á kaf í fönn. Sést aðeins móta fyrir hvar húsið er á bungu, sem er á hjarninu, en meters þykkur snjór er á þakinu. Skafrenningur hefir alltaf verið töluverður á hverjum sólarhring í lengri tíma. Og einn morguninn, þegar afgreiðslufólkið ætlaði að fara í kaupfélagsverslunina að Vegamótum, lá skafl frá þakskeggi og eina 2030 m. frá húsinu.
Færð er nú að verða sæmileg upp um sveitir Borgarfjarðar. Eru allir vegir færir nema kaflinn frá Gufuá að vegamótunum við Ferjukot. Hafa bílar orðið að fara um Kljáfossabrúna undanfarið. En nú er verið að ryðja vegarkaflann og standa vonir til að hann verði fær á næstunni. Vegurinn vestur á Snæfellsnes er sæmilega fær víðast hvar. Á 5 km kafla við Arnarstapa verður þó ýta að aðstoða bílana.
Færð versnaði aftur í Borgarfirði. Tíminn 28.febrúar:
Frá fréttaritara Tímans í Borgarnesi. Færð er nú mjög farin að spillast á vegum í Borgarfirði að nýju. Mjólkurbílar, sem fóru frá Borgarnesi snemma í gær, voru flestir ókomnir heim aftur seint í gærkvöldi og áttu í miklum erfiðleikum að komast áfram, vegna þess að snjóað hafði og skafið í djúpar traðir, sem ekið er um víðast á þjóðvegunum.
Veðráttan segir frá því að þann 16. febrúar hafi hafnargarður í Höfðakaupstað laskast í brimróti, þar gróf einnig undan vegi.
Framan af mars héldu ófærðarfréttir áfram, en svo fór að skána.
Tíminn 3.mars:
Akureyri í gær. Stórhríð var á Norðurlandi í dag, og hefir bætt mjög á. Allar leiðir frá Akureyri eru lokaðar, og barst engin mjólk til bæjarins nema nokkrir bændur komu með mjólk á hestasleðum úr nágrenninu, og ein ýta kom með mjólkurbrúsa á tveimur sleðum. Í kvöld er veðurspáin betri, og verður þá hafist handa um að ryðja vegina á morgun. ED.
Stykkishólmi í gær. Fátíð harðindi hafa verið hér á annan mánuð. Síðan 20. janúar hafa verið hér mikil og illa gerð snjóalög og haglaust fyrir fénað nema í góðum eyjum. Samgöngur hafa verið mjög erfiðar á landi og aðeins bílfært spölkorn út fyrir kauptúnið. Mjólkurflutningar úr Helgafellssveit hafa gengið illa, og hafa bændur flutt mjólk á hestum, en það hefir ekki verið gert hér árum saman. Bátar afla heldur illa, fá 36 lestir í róðri, mest 89 lestir og er það viðburður. Átta bátar eru byrjaðir róðra hér, þar af einn útilegubátur. Snjóbíll hefir komið hingað einu sinni. Var það Páll í Fornahvammi, sem kom með sjúkling í fyrradag. KG
Tíminn 6.mars:
Frá fréttaritara Tímans í Trékyllisvík í gær. Hér er hríðarveður og norðanstormur dag eftir dag og svifar sjaldan til. Snjór er orðinn geysimikill, samgöngulaust með öllu á landi og sjaldan fært frá landsteinum. Haglaust er og hefir verið lengi, og fjörubeit notast illa vegna harðviðra.
Dalvík í gærkveldi. Hér bætir sífellt á snjó. S.l. föstudag, er nýlokið var að ryðja snjó af vegi hér fram í dalinn og eins til Akureyrar, brast á stórhríð og fyllti allar slóðir svo að miklu verra var yfirferðar en áður og ófært hestum að kalla. Ýtur brutust þó fram í dal í gær og í slóð þeirra gátu dráttarvélar farið, og draga þær sleða með mjólkinni á. Færðin til Akureyrar er einnig mjög erfið. Fjórir trukkbílar lögðu af stað kl. 6 í morgun og voru í allan dag að brjótast þennan spöl, komu til Akureyrar í kvöld. PJ
Frá fréttaritara Tímans á Vegamótum í gær. Fannkyngin er enn hin sama, og samgönguleysið veldur miklum erfiðleikum. Útibú kaupfélagsins á Vegamótum hefir þó reynt að bæta úr þörfum bænda eftir megni með hjálp tveggja snjóbíla, sem þar hafa verið í förum síðustu vikuna, Eru þar á ferð Páll í Fornahvammi og Guðmundur Jónasson.
Tíminn segir af ófærð í Þingeyjarsýslum 7.mars:
Frá fréttaritara Tímans í Húsavík í gær. Snjókoma er hér flesta daga og aukast snjóþyngslin því sífellt. Samgöngur eru mjög erfiðar. Mjólk er flutt til Húsavíkur á bíl úr næstu sveitum enn, en úr hásveitum við og við á snjóbíl, sem dregur sleða, svo sem úr Mývatnssveit. Snjóbíll fer einnig við og við til Akureyrar. Engar skipakomur eru nú hingað. Bátur var sendur í gær til Akureyrar eftir pósti og fólki.
Tíminn 12.mars:
Snjóþyngsli aukast enn á Norðurlandi, og mátti heita að þar væri stórhríðarveður í gær, að minnsta kosti austan til. Í gærkveldi var enn spáð snjókomu. Allir vegir eru nú tepptir, og mjólkurflutningar úr sögunni á landi um sinn.
Enn voru ófærðarvandræði í uppsveitum á Suðurlandi og Snæfellsnesi. Tíminn 13.mars:
Frá fréttaritara Tímans á Selfossi í gær. Hér er þíðviðri í lágsveitunum, en þess mun ekki gæta í hásveitum. Hefir jafnvel snjóað þar og færð spillst sums staðar. Er nú ófært um Grímsnesið og hefir engin mjólk borist þaðan eða úr Laugardal og Biskupstungum í tvo daga. Fyllti þar traðir á vegum í gær.
Frá fréttaritara Tímans í Miklaholtshreppi í gær. Hér er blindhríð í dag og var einnig í gær. Bætir sífellt á fannfergi það, sem fyrir var. Alltaf er unnið að vöruflutningum, þegar unnt er, enda er þess mikil þörf. Er notaður til vöruflutninganna stór sleði, sem ýta dregur.
Tíminn sagði 21.mars frá ófærð austur á Héraði:
Egilsstöðum í gær. Í dag er hér snjókoma og hefir enn bætt á. Nú er svo komið, að snjóbílar komast ekki einu sinni leiðar sinnar. Snjóbíll og ýta lögðu á Fjarðarheiði í morgun en urðu að snúa við. Í gær kom snjóbíll upp yfir Fagradal en er hér tepptur enn. Í dag lagði snjóbíll af stað inn í Skriðdal, en varð að snúa við. ES
Tíminn 22.mars:
Aðal snjóþyngslasvæðið í Grímsnesinu er á um 16 kílómetra svæði frá Kerhólnum upp fyrir Svínavatn. Víða í Flóanum er snjórinn lítið eða ekkert minni. Við snjóruðning í Flóanum vinna nú tvær ýtur, einn snjóplógur og tveir vegheflar, en í Grímsnesinu eru plógur og ýta, sem voru búin að vinna þar í fulla 40 klst til að gera veginn færan, og munu þó eiga þar eftir að minnsta kosti helmingi meira verk að moka snjónum út til þess að traðirnar sléttfyllist ekki í næstu gusu.
Tíminn segir 24.mars fréttir úr Rangárvallasýslu - og að loks sé farið að sjatna á Snæfellsnesi:
Rauðalæk í gær. Hér er nú hláka í dag og tekur töluvert. Hér í Holtunum hefir verið ákaflega snjóþungt síðustu tvo mánuðina. Bændur hafa þó flesta daga komið mjólkinni frá sér, en ýtur hafa orðið að vera stöðugt að verki til að hjálpa bílum. Sums staðar hefir þó orðið að fara nýjar leiðir og vegleysur. ÓÓ.
Snjólétt austan Rangárvalla Hvolsvelli, 21. mars. Vegir hér austan Eystri-Rangár eru yfirleitt ágætir. Snjólaust að kalla er í Landeyjum og undir Eyjafjöllum en nokkur snjór í Hvolhreppi og Fljótshlíð. Hins vegar skiptir um þegar kemur vestur fyrir Ytri-Rangá. Þar eru snjóþyngsli mikil. t. d. í Holtum. PE.
Hjarðarfelli í gær. Hér er blíðviðri í dag, þíða og sólbráð, og er farin að koma upp jörð. Búið er að ryðja veginn frá Vegamótum vestur í Staðarsveit en ófært um aðrar leiðir.
Nokkur veðrabrigði virðast þessa dagana, og hefir dregið til hlýrra veðurs en áður, jafnvel svo að þíðviðri og hláka var i ýmsum landshlutum í gær. Voru þessi veðrabrigði kærkomin, þar sem fannfergi hefir hert að svo að jarðlaust hefir verið vikum saman.
Rétt að birta hér eina fregn að utan. Tíminn segir frá 26.mars:
Kaupmannahöfn 25. mars. Einkaskeyti til Tímans: Mikið óveður gekk yfir Danmörk í gær og olli milljónatjóni. Þrír menn fórust í óveðrinu en sjómenn urðu fyrir milljónatjóni er þeir misstu net sín. Tjón varð einnig mikið í landi, þök fuku af húsum og þúsundir rúða brotnuðu.
Farið að hlána í Staðarsveit. Tíminn 27.mars:
Frá fréttaritara Tímans í Staðarsveit. Eins og kunnugt er, hefur mikið vetrarríki verið á Snæfellsnesi undanfarið, en í góðviðri undanfarna daga hefur snjórinn heldur minnkað, og eru nú komnir hagar á stöku stað. Vegir til Stykkishólms og Borgarness eru þó ófærir ennþá. Öðru hvoru er brotist yfir Fróðárheiði með vörur og eftir mjólk á innstu bæi sveitarinnar. Bændur hafa ekki komið mjólk sinni á markað í átta vikur samfleytt og nemur tjón þeirra af þeim sökum tugum þúsunda. Forðagæslumenn sveitarinnar hafa nú lokið athugun á fóðurbirgðum bænda. Telst þeim svo til að fóðurbirgðir séu nægar fram til 20. maí, ef miðað er við fulla gjöf allan tímann. Allar nauðsynjar sem komast í sveitina eru fluttar yfir Kerlingaskarð að Vegamótum við ærna erfiðismuni og dreift þaðan meðal bænda með snjóbíl, sem jarðýtur aðstoða. Björn Pálsson flugmaður hefur komið fjórar ferðir í sveitina á flugvél sinni og flutt bæði sjúkt fólk og heilbrigt. ÞG.
Kröfur komu upp um ófærðarviðbrögð og fjárstyrki. Tíminn 28.mars:
Samþykkt á Alþingi í gær þingsályktunartillaga frá fjárveitinganefnd um vetrarflutninga á mjólkurframleiðslusvæðum. Halldór Sigurðsson benti síðan á þá staðreynd, að þrátt fyrir tiltölulega milda veðráttu hér á landi undanfarna áratugi hafa oft orðið alvarlegar truflanir á flutningum og oft orðið að verja miklu fé til að geta haldið þeim uppi. Í vetur hafa snjólög, sérstaklega vestanlands, verið mun meiri en um langt skeið að undanförnu og valdið mönnum erfiðleikum og miklu tjóni. Þannig féllu að heita má alveg niður mjólkurflutningar um mánaðartíma í mörgum sveitum á Snæfellsnesi og í Mýrasýslu. Mjólkurbússtjórinn í Borgarnesi telur að tjón bænda, sem þangað senda mjólk sé orðið 150 200 þús. kr. vegna truflana á flutningum í vetur. Þó hefir verið varið miklu fé af hálfu hins opinbera til þess að reyna að halda leiðum opnum á þessu svæði, sem víða annars staðar. Gripið hefir verið til ýmissa ráða til þess að reyna að koma flutningunum áfram. Snjóbílar eru notaðir, en burðarmagn þeirra er takmarkað til þungavöruflutninga og. hefir reynst einna best að draga nokkra fremur litla sleða aftan í jarðýtum. Hraði slíkra farartækja er hins vegar mjög takmarkaður.
Tíminn segir 29.mars frá snjómokstri á Mýrum - og vatnsleysi í Andakílsá:
Frá fréttaritara Tímans í Borgarnesi. Jarðýtur vinna nú að því að ryðja veginn frá Borgarnesi til Snæfellsness. Í gærkveldi var fært að Arnarstapa, 15 km veg frá Borgarnesi. Verður verkinu haldið áfram næstu daga. Þá er verið að útbúra bifreiðar með drif á öllum hjólum til að annast mjólkurflutninga frá Snæfellsnesi. Undanfarna daga hefur verið þíðviðri í Borgarfirði og hefur snjór sigið verulega, en enn hefur ekki rignt verulega. Alltaf er jafn vatnslítið í Andakílsá og rafmagnsskortur tilfinnanlegur, verður að skammta rafmagn frá virkjuninni niður í 5 tíma á dag. Í frosti og hörkum jafngilti þetta neyðarástandi, því að megnið af olíukyndingartækjum er óstarfhæft án rafmagns.
Veður voru góð undir lok marsmánaðar. Tíminn segir frá 31.mars:
Akureyri í gær. Hér er hlýviðri, komst hitinn í dag í 12 stig. Er því asahláka og tekur snjó ört. Mikill vöxtur er í ám og lækjum. Starfsmenn vegagerðarinnar voru önnum kafnir í dag úti á þjóðvegum að veita vatni í ræsin og forða skemmdum á veginum. Enn er alhvítt í Eyjafirði, nema þegar kemur fram í sveitina, þar er jörð mjög komin upp úr.
Ásgarði í Grímsnesi í gær. Mjög hefir snjórinn minnkað síðustu daga, en þó er enn allmikill snjór um miðhluta sveitarinnar, einkum við Svínavatn. Jörðin kemur klakalaus undan snjónum og með grænum blæ. Vatnselgur er ekki mikill í þessum leysingum, enda gleypir jörðin leysingarvatnið þar sem hún er þíð. ÁE.
Hjarðarfelli í gær. Mikil breyting hefir orðið hér síðustu dagana. Í hlákunni hefir snjóinn mjög tekið, og er víða komin góð jörð. Bílar eru farnir að hreyfa sig innsveitist, og verið er að ryðja veginn til Borgarness og vonir til að hann opnist í kvöld. Ófært er enn yfir Kerlingaskarð en ekki mjög mikill snjór á því. Við erum sem leystir úr álögum eftir hinn langa snjókafla. GG
Tíminn birti 3.apríl óljósar fregnir af öskufalli - ekkert eldgos hefur þó fundist:
Biskupstungum í gær. Í dag þóttust menn verða varir við öskufall hér í sveitinni. Þó getur það ekki talist í stórum stíl og sér ekki á snjósköflum, enda eru þeir óhreinir fyrir. Hins vegar var fé kolkrímótt, er það kom heim af beit í dag, og virtist auðsætt. að bað stafaði af smágerðri eldfjallaösku. Vindátt var á háaustan. ÞS
Blaðið átti tal við Veðurstofuna í gær, og sagði hún, að engar fréttir um öskufall hefðu borist frá veðurathugunarstöðvum Einnig átti blaðið tal við frétta ritara sína í Öræfum, Kirkjubæjarklaustri og á Hvolsvelli, höfðu þeir engar spurnir af öskufalli. Sigurður Þórarinsson, jarðfræðingur, sagði blaðinu í gærkveldi, að sér hefði ekki borist neinar fregnir um eldgos eða öskufall. Ef til vill gæti verið um kolaryk erlendis frá, sem bærist stundum hingað til lands, eða um gamla ösku að ræða. Ljóst er að þetta gæti ekki stafað frá Heklu, og menn mundu hafa orðið varir við, ef Katla hefði bært á sér, enda byrjaði hún vart með svona sendingum. Um eldgos í Vatnajökli hefði ekki frést.
Tíminn segir 14.apríl af reka á Ströndum:
Trékyllisvík, 30. mars. S.l. ár var sérstakt rekaleysisár hér um slóðir. En núna síðustu mánuðina er norðanáttin var svo stöðug, rættist nokkuð úr þessu og hefir töluvert af rekavið borið á fjörur til nytja fyrir þá, sem að því búa. SPV
Vísir segir 16.apríl frá þrumuskúr í Reykjavík:
Þrumuskúrir og þrumuél gengu yfir bæinn á ellefta tímanum árdegis og var úrfelli mikið í tveimur skúrum feikn mikið í einu svo að líktist skýfelli, a.m.k. í Hlíðunum.
Vísir segir 17.apríl frá góðum vetri í Skagafirði, en samgönguerfiðleikum vegna aurbleytu:
Frá fréttaritara Vísis. Sauðárkróki í gær. Veðrátta hefur verið einmunagóð í Skagafirði að undanförnu og sunnanátt með hlýviðri. Snjór er nú horfinn með öllu af láglendi og hefur mikið tekið upp til fjalla Í heild hefur síðastliðinn vetur verið með afbrigðum góður og í innsveitum hefur verið snjólétt, en í útsveitum sýslunnar var nokkuð snjóþungt á tímabili og lokuðust þá samgöngur um skeið. Vegna bleytu á vegum ... er víða komið slark í vegina og samgöngur þess vegna erfiðar um héraðið sem stendur. Vegbann ríkir fyrir stóra bíla á Norðurlandsleiðinni og fyrir þær sakir ganga ekki áætlunarbílar milli Suður- og Norðurlands.
Tíminn segir 17.apríl frá sjávarflóði á Álftanesi - trúlega afleiðing af garðaskemmdum í janúarflóðinu:
Á háflóðinu um klukkan 7 í gærkveldi [16. apríl] gekk sjór á land á Álftanesi og flæddi yfir nesið út í Bessastaðatjörn. Bæir yst á nesinu voru umflotnir sjó og veginn hafði alveg tekið af. Allhvöss norðaustanátt var á, en það er hættulegasta áttin fyrir Álftnesinga, einkum ef svo hittist á, að stórstreymt er samfara henni. Eins og kunnugt er kom stórflóð á Álftanesi í vetur og gerði mikið tjón á sjóvarnarmannvirkjunum, túnum og vegum. Nokkuð hafði verið reynt að gera við skemmdirnar og fylla ( skörðin, en því verki var hvergi nærri lokið. Var því minna um varnir en áður og nesið í sárum að þessu leyti. Miklar skemmdir urðu á túnum á Álftanesinu í vetur, sjórinn bar á þau grjót, möl og þang, og voru bændur rétt að ljúka við að hreinsa þau, en það var mikið verk. Nú fá þeir heimsókn Ægis á ný og vafalaust með sömu afleiðingum, og er það allt annað en fýsilegt í þann mund, sem ávinnsla hefst og tekið er að gróa. Eftir áganginn í vetur var auðséð, að ekki mátti lengur við svo búið standa, að ekki yrði lokið varnarmannvirkjum þeim, sem þarna voru hafin, því að auðséð er, að annars jafnar sjórinn við jörðu jafnharðan það, sem gert er. Á fjárlögum yfirstandandi árs eru ætlaðar 220 þús. kr. til sjóvarnarmannvirkja á Álftanesi.
Tíminn segir af vorkomu 25.apríl:
Í dag, á sumardaginn fyrsta, má segja að allvel sé farið að sumra um allt land. Snjór er allsstaðar að mestu horfinn í byggð og sumstaðar farið að gróa. Jörð má heita klakalaus víðast hvar á láglendi. Fréttaritari Tímans á Ísafirði sagði í gær, að snjór sá, sem kom þar í páskahretinu [páskadagur var þann 21.apríl], væri alveg horfinn í byggð, en þó nokkur á fjöllum enn. Þar er þó nær ekkert farið að gróa enn, enda hefir verið kalt í veðri síðustu vikuna.
Fréttaritari blaðsins á Akureyri sagði, að þar og víðast hvar á Norðurlandi hefði enginn snjór fallið á láglendi í kuldakastinu fyrir páskana, aðeins gránað sem snöggvast. Frost hafa þó verið nokkur á Norðurlandi síðustu sólarhringa og ekki er hægt að segja, að teljandi gróður sé kominn. Fréttaritari blaðsins á Egilsstöðum sagði, að þar hefði verið næturfrost að undanförnu, farið væri að votta fyrir gróðri, en honum hefði ekki farið fram síðustu vikuna. Snjólaust er með öllu í byggð og jörð frostlaus. Fréttaritari Tímans í Vík í Mýrdal sagði, að þar væri hin mesta blíða, jörð að verða græn og sumarlegt yfir að líta, þótt frostnætur hefðu verið að undanförnu. Mun gróður þar vera lengst á veg kominn á landinu, en tún þó farin að grænka dálítið um allt Suðurland. Í gær hlýnaði mjög í veðri um allt land, og var víðast hvar sunnan hlýviðri í gærkvöldi, svo að litlar vonir stóðu til að saman frysi sumar og vetur, en það þótti áður fyrr góður boði um sumarið.
Veðráttan segir frá því í aprílheftinu að þann 21. (páskadag) hafi rafstrengur slitnað í brimróti við Hrísey og að þann 24. hafi skúr fokið í Skerjafirði.
Vor og sumar 1957 voru lengst af hagstæð, þó eitthvað brygði út af stund og stund, alla vega var stundum kvartað.
Tíminn segir af snjókomu í pistli 5.maí - og birtir einnig ágætt yfirlit um veðurfar vetrarins í Skagafirði:
Snjókoma í gær í Skaftafellssýslum og á Norðausturlandi en birti upp um hádegi. Þetta kuldakast, sem gengið hefir yfir landið síðustu dagana mun nú vera að mildast og er spáð fremur hlýnandi veðri, að því er Veðurstofan sagði blaðinu í gær. Fram undir hádegi í gær var hríðarslitringur í Skaftafellssýslum og nær því hvítt af snjó, t.d. á kirkjubæjarklaustri og í Öræfum. Hríðarhraglandi var og á Norðausturlandi og grátt í rót. En um hádegi birti til og tók fyrir snjókomuna.
Í fréttabréfi, sem Tímanum hefir borist frá Ólafi bónda á Hellulandi í Skagafirði, dags. 28. apríl, segir á þessa leið: Þessi vetur verður að teljast í röð hinna bestu hér í Skagafirði. Að vísu var haustið rosasamt með einni vondri stórhríð dagana 3. og 4. okt. en þann snjó tók mjög fljótt. En frá veturnóttum og fram yfir miðjan febrúar var tíðarfar milt og snjólaust að kalla. 19. febrúar hófst snjóakafli, sem stóð um fimm vikna skeið. Varð þá að ryðja vegi, svo að bílar kæmust leiðar sinar, en þó ekki nema á köflum. T.d. þurfti aldrei að ryðja vegi í Blönduhlíð eða framhéraðinu, en aftur á móti yfir Hegranes og heim í Hjaltadal, út á Hofsós og svo frá Sauðárkrók til Varmahlíðar. Nú er orðið snjólaust með öllu og hvergi ís á vatni á láglendi. Vegir eru teknir að þorna en voru blautir og víða skornir illa. Hross hafa mjög lítið komið á gjöf í vetur og eru í ágætum holdum. Sauðfé er vel fram gengið og heilsugott eftir hætti. Aftur á móti hafa kýr verið hvellisjúkar og allmargar drepist. Flestum ber saman um, að hey hafi reynst létt og því mikilgæf, þó eru heybirgðir alls staðar nægar og á það sem hér að undan er sagt við sýsluna í heild. Á Skaga var mjög snjólétt og komu þar engin hross á gjöf önnur en þau, sem daglega voru notuð. Fjörubeit var þar góð og stöðug og er sauðfé þar ágætlega á sig komið. Fiskihlaup kom þar snemma í apríl og náðu flestir bændur þá fiski til heimila sinna. Í Hjaltadal kom dyngjusnjór 19. febrúar svo að jarðlaust varð með öllu, og varð að gefa öllum hrossum. Einnig varð mikill snjór
í Óslandshlíð og á Höfðaströnd en nú er orðið snjólaust í þessum byggðarlögum á láglendi. Í Fljótum er enn mikill snjór að vanda. Var verið að ryðja þar snjó af vegum síðustu daga. Í Austur-Fljótum eru einungis hæstu hólar komnir upp úr og öll vötn eru þar undir ís enn. Á veginum fram Fljótin fram í Stífluhóla er víða 23 metra djúpur snjór. Fært er litlum bílum héðan innan úr firði út í Haganesvík, en vegurinn mjög skorinn á köflum.
Nokkuð kólnaði undir miðjan mánuð og segir Tíminn frá í pistlum 15. og 24. maí:
[15.] Allkalt var á Norðurlandi í gær. Á Húsavík var hríðarfjúk öðru hverju en festi þó ekki snjó. Gróðri fer mjög lítið fram. Sauðburður er nú að hefjast, og sums staðar kominn nokkuð áleiðis, t.d. í Þingeyjarsýslu. Verður þar að gefa lambfé að mestu inni.
[24.] Bæ, Trékyllisvík. Í byrjun einmánaðar breyttist veðráttan hér til batnaðar og leysti að verulegu leyti upp snjó á láglendi, frá þeim tíma og fram til sumarmála. Upp úr páskum kólnaði aftur og hefir lengst af verið kalt í veðri síðan. Síðastliðna ellefu daga hefur verið látlaus norðaustan og austan stormur og hiti aðeins um frostmark á daginn og oft frosið á nóttunni. Af þessum sökum er nú alveg gróðurlaust. G.V.P
Tíminn segir 26.maí frá úrhellisrigningu á sauðburði:
Úrhellisrigning og rok var á Suður- og Vesturlandi í fyrrinótt og fram eftir degi í gær, og lentu bændur, einkum á Suðurlandi í miklum erfiðleikum með lambfé sitt. Sauðburður stendur nú sem hæst í sveitunum á þessum slój'um, og eru ærnar úti. Urðu bændur víða á Suðurlandi að vera við fé sitt úti í haga meginhluta nætur við að bjarga nýbornum ám í hús og forða lambfénu frá hættum. Mun þó eitthvað hafa drepist af lömbum, þótt ekki sé í stórum stíl, en erfið nótt hefir þetta verið. Eftir hádegi í gær stytti upp og veður batnaði nokkuð.
Vísir segir 29.maí frá leysingaflóðum fyrir norðan:
Akureyri í morgun. Stórskemmdir hafa orðið í Bárðardal og Köldukinn af völdum vatnsflóða. Skjálfandafljót sem verið hefur síðustu dágana í foráttuvexti vegna hlýinda og leysingu á hálendinu hefur flætt yfir farveg sinn og tekið veginn af á nokkrum kafla austan við brúna hjá Stóruvöllum. Hefur áin brotið þar skarð í veginn á 100 metra löngum kafla og er hann algjörlega ófær öllum farartækjum sem stendur. Má búast við að nokkur tími líði þangað til hægt verður að koma veginum í samt lag aftur. Þá hafa vegskemmdir orðið af völdum vatnsflóða í Köldukinn. Óvenjumikill vöxtur hljóp í Skálará svo hún hljóp langt yfir bakka sína og tók veginn af á löngu svæði. Þar er og öllum farartækjum ófært sem stendur. Allt láglendi norðan við Ófeigsstaði í Köldukinn liggur að mestu leyti undir vatni þar eð bæði Sjálfandafljót og aðrar ár hafa flætt yfir farvegi sína og fá ekki næga framrás. Undanfarna daga hefur verið 1518 stiga hiti nyrðra og mikil leysing.
Vísir segir af hreti 31.maí:
Frá fréttaritara Vísis. Húsavík í morgun. Í gærkveldi og nótt kólnaði skyndilega í veðri hér nyrðra og komst hitinn niður að frostmarki í nótt. Í morgun var orðið alhvítt niður undir bæi í nágrenni Húsavíkur, en á láglendi var ennþá auð jörð.
Veðráttan segir frá því í maíhefti að þann 25. hafi átján skreiðarhjallar hrunið í Hafnarfirði (vegna vatnavaxta?) mikið tjón varð á fiski. Skriða teppti veg í Kjós.
Mánaðamótahretið hélt áfram, Vísir segir frá 4.júní:
Frá fréttaritara Vísis. Akureyri í gær. Undanfarna daga hefur verið hríðarveður niður undir byggð norðanlands og frost, allt niður í 4 stig. Á laugardaginn var veður hvað verst og hríðaði þá niður í byggð þannig, að fjöll eru enn hvít niður í miðjar hliðar. Í Fnjóskadal varð jörð hvít allt niður að Vaglaskógi. Frost varð þar mest 3 stig, en 4 stig í Mývatnssveit og á fremstu bæjum í Eyjafirði. Í nótt var 1 stigs frost á Akureyri, en í morgun var sólskin og bjart veður.
Tíminn segir 6.júní frá staðbundinni jarðskjálftahrinu í Reykholtsdal:
Síðustu dagana hefir orðið vart óvenjulegra og tíðra jarðskjálftahræringa í Reykholtsdal. Eru þessar hræringar allharðar, en þó varla meira en 3. eða 4. stigs jarðskjálfti, að því er jarðskjálftafræðingar kalla. En það sem kynlegast er við hræringar þessar er það, að þær eru bundnar við mjög lítið svæði. Breytingar hafa og orðið á heitum laugum á þessu svæði. Tíðindamaður blaðsins átti í gær tal við séra Einar Guðnason í Reykholti um þetta. Það var á föstudagskvöld s.l., sem fyrstu hræringarnar fundust, sagði séra Einar. Þær voru allsnarpar, einkum fyrst í stað, svo að hlutir hristust. Hafa þessar hræringar svo haldið áfram með nokkrum hvíldum allt þangað til um hádegi í gær, en þá fundust þær síðast. Hræringar þessar eru titringur og ölduhreyfing, sem virðist koma úr norðaustri í átt frá Úlfsstöðum, héðan miðað. Hræringar þessar hafa aðeins fundist á mjög litlu svæði á Norður-Reykjum handan hálsins, og á Úlfsstöðum, Breiðabólsstað, Reykholti og niður að Sturlureykjum, en varla lengra. Jarðskjálftamælar í Reykjavík munu ekki hafa sýnt hræringar. Þá hefir orðið vart breytinga á laugum, einkum á Úlfsstöðum, þar sem vatn er leitt heim úr þrem litlum laugum. Hvarf vatn úr þeim að mestu fyrir helgina, en í gær var það komið aftur að nokkru, en þó ekkert úr efstu lauginni, sem er nokkuð uppi í hálsinum.
Tíminn segir af framtíðardraumum Veðurfræðinga 22.júní. Má segja að nú, hátt í 70 árum síðar séu þessar væntingar Geirmundar Árnasonar veðurfræðings komnar fram. Geirmundur var þekktur meðal fræðimanna á sinni tíð fyrir rannsóknir sínar.
Sennilegt er, að eftir nokkur ár muni útreikningar með rafheilum geta að miklu leyti komið í stað þeirra aðferða, sem nú tíðkast við veðurspár. Þannig fórust Geirmundi Árnasyni, mag. scient, orð í viðtali við blaðamenn á föstudagsmorgun. Hann mun flytja fyrirlestur í háskólanum á mánudagskvöld um sérgrein sína, vélreiknaðar veðurspár.
Hingað er Geirmundur nýkominn af ráðstefnu, sem haldin var í Stokkhólmi þ. 3.7. júní, þar sem menn báru saman ráð sín um nýjustu framfarir í vélreiknuðum veðurspám. Á fundi þessum mættu Rússar og Kínverjar og skýrðu frá tilraunum sínum á þessu sviði. Þar voru og margir fulltrúar frá Vestur-Evrópu og Bandaríkjunum. Á fundi þessum í Stokkhólmi skýrði Geirmundur frá starfsemi þeirrar stofnunar í Bandaríkjunum, sem hann var fulltrúi fyrir. Nefnist hún Joint Numerical Weather Prediction Unit, og var sameiginlega til hennar stofnað af flota, flugher og veðurstofu Bandaríkjanna. Er hún því hin langstærsta sinnar tegundar og hefur aðsetur í Washington. Síðustu tvö árin hefur stofnun þessi gert daglega vélreiknaðar veðurspár fyrir verulegum hluta af norðurhveli jarðar, aðallega þó um loftstraumana í h.u.b. 5 kílómetra hæð frá jörðu. Þessar spár hafa verið sambærilegar að gæðum við þær, sem gerðar eru með vanalegum aðferðum á veðurstofum. Sá er þó munurinn, að meiri möguleikar eru til þess að bæta vélreiknuðu spárnar, og telur Geirmundur allar líkur til þess að þær verði betri innan tíðar. Geirmundur er einn af þeim sex veðurfræðingum, sem vinna í rannsóknadeild þessarar reikniveðurstofu Bandaríkjanna, en rannsóknadeildin sér um hina fræðilegu hlið starfseminnar. Hinar deildirnar tvær sjá um undirbúning veðurkorta og reikninga með hinum geysihraðvirka rafheila, sem notaður er við þessar tilraunir. Má geta þess, að sá nýjasti þeirra getur lagt saman 40.000 tíu stafa tölur á einni sekúndu, en við margföldun lætur hann sér þó nægja 4000 tölur á sama tíma.
Vísir segir 25.júní frá því að hafís sé með minnsta móti í norðurhöfum:
Osló, í fyrradag. Blöðin hér og víðar í Noregi hafa sagt frá því undanfarið, að ísalög í norðurhöfum séu mjög óvenjuleg. Hafa borist fregnir frá selföngurum, sem hafa verið ísnum milli Grænlands, og Svalbarða vikum saman í vetur og vor. Segja skipverjar á þeim, að ís sé óvenjulega lítill meðfram austurströnd Grænlands og milli hennar og Jan Mayen, svo að ísbeltið sé mörgum tugum kílómetra mjórra en það hafi verið um lagt árabil. Þá var enginn ís við vesturströnd Svalbarða í nær allan vetur, og eru þess vart dæmi um margra áratuga skeið. Flugmenn frá SAS, sem fljúga yfir norðurheimskautið til og frá Japan, skýra einnig frá því, að í vetur hafi ísröndin ekki sést fyrr en komið var um 200 sjómílur norður fyrir Svalbarða. Aftenposten í Osló birtir þá fregn eftir fréttaritara sínum í Tromsö, að íslög í Norðuríshafi virðist vera með svipuðum hætti og vorið 1933, en þá var sumar mjög hlýtt í Noregi.
Tíminn segir af óvenjulangvinnum þurrki um landið norðaustanvert í pistli 4.júlí. Vorþurrkar eru sjaldnast vel séðir:
Akureyri: Lömbin hér í sýslu, sem flest eru fædd fyrir um það bil sex vikum, höfðu aldrei séð rigningu á ævinni fyrr en á laugardaginn var, sagði Baldur bóndi Baldvinsson á Ófeigsstöðum í Kinn við fréttamann blaðsins hér nú fyrir fáum dögum, og átti vitaskuld við þingeysku lömbin. Pétur Jónsson í Reykjahlíð telur, að slíkt samfellt þurrkatímabil hafi ekki komið í Mývatnssveit síðan 1920. Jörð er víða sem væri kalin, brennd af þurrki. En á laugardaginn breyttist veður í lofti og tók að rigna, og kom steypiregn á sumum stöðum, en misjafnlega gekk það yfir. Fréttamaður blaðsins var staddur í Reykjadal um miðjan s.l. sunnudag og gekk þá yfir steypiregn með þrumum svo að undir tók í fjöllunum. Víða hér í Eyjafirði rigndi mjög mikið um helgina og síðan annað slagið, en eftir helgi kólnaði mjög í veðri. Þótt steypiflóð þetta stæði ekki lengi, nægði það til að belgja upp ár og læki. Urðu talsverðir vatnavextir hér í Eyjafirði, sem best má merkja af því, að pollurinn varð kolmórauður af framburði Eyjafjarðarár, og náði móryglan langt út fyrir Oddeyrarál, og svo voru mórauð svæði á firðinum, hvar sem á eða lækur og sjór mættust. Menn vona nú, að þessi hressilega væta hafi gert gróðrinum nauðsynlegt gagn. En kuldatíð síðan um helgi hefir þó eitthvað spillt árangrinum.
Tíminn segir af sláttarbyrjun 7.júlí:
Sláttur er nú byrjaður víðast um land og sums staðar, einkum í Borgarfirði, Eyjafirði og Árnessýslu er víða búið að slá stóra túnbletti og á nokkrum stöðum þegar búið að þurrka og hirða fyrsta töðufeng sumarsins.
Tíminn segir enn af þurrki og gróðurleysi norðaustanlands í pistli 11.júlí:
Kópaskeri 21. júní. Hér greri snemma í vor en sá gróður var seinn til þroska síðar vegna mikilla kulda og þurrka. Þó er skógur nú loks að verða laufgaður. Dræmt og lítið kemur upp í görðum enn, og hér virðist langt í land að hefja slátt. GÞ
Vísir segir af kjarreldi 11.júlí:
Frá fréttaritara Vísis. Selfossi í gær. Skjót viðbrögð Selfyssinga og ýmissa nágranna þeirra komu í veg fyrir, að Þrastaskógur eyddist af eldi síðastliðinn þriðjudag [9.júlí], því skógurinn var farinn að loga á allstóru svæði nærri Álftavatni, þegar slökkvistarfið hófst. Eldurinn mun fyrst hafa átt upptök sín i húsi, sem byggt er yfir rafstöðvarmótor, er tilheyrir eigendum nokkurra sumarbústaða við Álftavatn, Húsið brann til kaldra kola og náði eldurinn skjótri útbreiðslu um kjarrskóginn, sem er þéttvaxinn og sprekþurr eftir langvarandi þurrka.
Tíminn segir aðallega af hagstæðri tíð 26.júlí:
Sauðárkróki í gær. Heyskapartíðin hefir verið fádæmagóð, samfelldir þurrkar og hirðingin gengið eins og í sögu, töðufengurinn því mikill og góður. Margir eru langt komnir að hirða tún sín fyrra sinni. Spretta er góð. GÓ.
Egilsstöðum í gær. Hér hefir brugðið veðri. Eftir langa röð skínandi sólskinsdaga er komin úrgrá þoka og í dag hellirigning. Bændur voru þó yfirleitt búnir að ná inn eða upp meginhluta af töðu sinni. Nokkurt hey er þó enn úti einkum upp til dala en á miðhéraðinu er hún að mestu komin í hlöðu. ES.
Hvolsvelli í gær. Heyskapurinn hefir gengið eins og best verður á kosið. Margir eru langt komnir með fyrri slátt á túnum og sumir búnir. Víða er þó mikil hey úti í göltum, því að menn telja vissara að láta hina kraftmiklu töðu standa áður en hún er sett í hlöður. Þurrkur hefir verið hvern dag langan tíma, þar til síðari hluta dags í gær, er rigndi nokkuð hér um slóðir. PE.
Þórshöfn í gær. Heyskapur hefir gengið ágætlega hér á Langanesi og í Þistilfirði. Þurrkar hafa verið góðir og margir að mestu búnir að slá og hirða tún sín. Seint spratt þó og mun sprettá almennt ekki vera meira en í meðallagi.
Mývatnssveit 21. júlí. Fyrstu viku júlí rigndi hér nokkuð. vikuna milli 7. og 14. júlí var ágæt sprettutíð. Spruttu tún þá fljótt, þar sem ekki var alveg brunnið niður í grjót áður, en víða er grunnt á hraun í mývetnskum túnum. Túnasláttur hófst ekki af fullum krafti fyrr en 15. júlí, þegar rúningi sauðfjár var að fullu lokið. Síðustu viku hefir aldrei dregið fyrir sól og heyskapur á túnum gengið með afbrigðum vel. Tún eru víða ágætlega sprottin. Silungsveiði í Mývatni hefir verið mjög lítil og er svo enn. PJ.
Tíminn segir 30.júlí af áhyggjum manna af kola- og olíubirgðum heimsins:
Það gengur stöðugt meira og metra á eldneytisbirgðir heimsins aðallega kol og olíu og menn reyna því að finna ný ráð til þess að framleiða orku. Þetta vandamál hefir verið rætt innan Sameinuðu þjóðanna, sem hafa látið semja ítarlega skýrslu um málið. Skýrslan, sem nýlega er komin út, verður til umræðu á síðari hluta ársþings Efnahags- og félagsmálaráðs Sameinuðu þjóðanna, sem haldið verður í Genf í sumar. Ráðið ræddi þessi mál nokkuð í fyrra og var samþykkt, að láta rannsaka að hvað miklu leyti, nýir orkugjafar gætu komið í stað þess eldneytis, sem nú er almennt notað. Nefndi ráðið fimm orkugjafa: sólina, vinda loftsins, jarðhitann, sjávarhita og sjávarföllin, Ráðið lagði áherslu á, að ef takast mætti að framleiða orku og hagnýta hana úr þessum fimm orkugjöfum, gæti það haft hina mestu þýðingu fyrir bætta lifnaðarhætti í hinum svonefndu vanyrktu löndum heimsins. Fjöldi sérfræðinga hefir unnið að samningu skýrslunnar. Í formála hennar er bent á að af þeim fimm orkugjöfum sem skýrslan ræði um sé aðeins einn nýr, þ.e. sjávarhitinn. Þegar orðið nýr er notað í sambandi við hina fjóra aflgjafa er fyrst og fremst átt við nýjar aðferðir til þess að notfæra sér orkuna á hagkvæman hátt.
Tíminn segir enn af hagstæðri tíð 1.ágúst:
Vopnafirði í gær: Hér hefir verið einmuna heyskapartíð, látlausir þurrkar og eru nær allir bændur búnir að hirða tún sín að fyrra slætti. Vatnsskortur hefir verið hér mikill og hefir orðið að sækja vatn á bílum inn í á og flytja til kauptúnsins. Unnið er að nýrri vatnsleiðslu og standa vonir til, að hún komist í notkun í haust.
Frá fréttaritara Tímans í Þykkvabæ. Mjög lítið er farið að taka upp kartöflur hér enn, enda svo snemmt. að varla er h,ægt að búast við teljandi uppskeru enn úr köldum görðum. Þó munu nokkrir pokar hafa verið teknir upp og sendir á markað. Upptaka mun þó vart hefjast að marki fyrr en um miðjan ágúst. Uppskeruhorfur eru góðar.
Sumartíðin var hagstæð um nær allt land, en þó ekki alveg alls staðar. Tíminn segir frá 2.ágúst:
Kirkjubæjarklaustri í gær. Þótt eintómar þurrkfréttir hafi borist úr flestum sveitum lands í sumar, er ekki þá sögu að segja austan af Síðu. Þar hefir verið sanni kölluð óþurrkatíð það sem af er slætti og lítið búið að hirða. Oft hefir verið þykkt loft og þótt sólskin hafi komið, hafa fjallaskúrir eyðilagt þurrkdagana. Menn hafa slegið niður, en taðan hefir hrakist. Óþurrkar hafa einnig verið í í Landbroti og Meðallandi, en þó heldur betri þurrkar þar en á Síðunni.
Ekki var mikið af fréttum af hinu ágætta veðri í ágúst. Tíminn segir þó frá þann 11.;
Akureyri: Hér er nú sól og hiti á daginn, en heiðskírt og svalt á næturnar. Í fyrrinótt var frost, en mun ekki hafa valdið tjóni.
Tíminn segir af rýrum fönnum á fjöllum 3.september:
Vík í Mýrdal í gær. Sumarið hefir verið svo hlýtt að snjóa hefir leyst óvenjulega mikið til fjalla. Það er eftirtakanlegt, hve jöklar hafa minnkað mikið, t. d. Kötluskriðjökullinn sem hefir styst til muna. Fannir, sem þraukað hafa mörg undanfarin sumur, hafa horfið úr fjöllum.
Frá fréttaritara Tímans á Akureyri. Mikil veðurblíða hefur verið á Norðurlandi undanfarið, hlýviðri en þó ekki heyþurrkur. Heyfengur bænda í Eyjafirði er mjög góður eftir sumarið, enda segja bændur að það hafi verið eitt hið besta um margra ára skeið.
Í Vísi 6.september er frétt að vestan um góða tíð, en einnig viðtal við Jón Eyþórsson um jökla. Þar segir m.a.:
Um jökla á Norðurlandi er það annars að segja að ... í flestum dalbotnum, einkum á hálendinu milli Eyjafjarðar og Skagafjarðar, svo og í mörgum fjallaskörðum á þessu svæði, eru smærri eða stærri jökulkökur. Stærst þeirra er svonefndur Tungnahryggsjökull, sem er á áður fjölfarinni leið milli Kolbeinsdals í Skagafirði og Hörgárdals í Eyjafirði. Að lokum sagði Jón að auðséð væri á þeim jöklum er hann hefði skoðað norðanlands, að þeir hafi náð 6001000 metrum lengra fram en þeir gera nú. Þar eru víða nýlegar og greinilegar jökulöldur og vottar litt fyrir gróðri innan við þær, en utan við þær er víðast fjölskrúðugur og allmikill gróður.
Ísafirði, 3. sept. Heyskap er nú almennt að ljúka hjá bændum. Sumir hættu heyskap síðustu daga ágúst. Aðrir hættu næstu daga. Nokkrir halda á með heyskap fram undir miðjan september Heyskapur hér vestra er alls staðar mikill, bæði að vöxtum og gæðum, og að mestu tekinn á ræktuðu landi. Er svo komið á mörgum bæjum og býlum að ekkert er heyjað nema á véltæku landi. Hefði slíkt þótt fyrirsögn hér á árum áður. ... Maklega fær þetta indæla sumar lof af öllum. Sumir elstu menn líkja því við sumarið 1896, er var sérlega gott. Aðrir líkja því við sumarið 1939, er einnig var gott. Rétt mun þó, að yfirstandandi sumar taki báðum hinum fram, a.m.k. með einstaka lognsæld hér í Vestfjörðum um langan tíma. Að heita má frá síðari hluta júnímánaðar til þessa dags. Svo löng veðurkyrrð mun vera einsdæmi hér vestra og eflaust víðar hérlendis.
Siglufjarðarskarð varð oft ófært síðsumars. Vísir segir frá 9.september:
Frá fréttaritara Vísis, Siglufirði í morgun. Á Siglufirði ríkir nú vetur og fjöll alhvít niður undir rætur. Í allan gærdag snjóaði til fjalla og Siglufjarðarskarð varð ófært bílum. ... Í kaupstaðnum sjálfur var krapaslydda og leiðindaveður í allan gærdag, en snjó festi þar ekki. Sjógangur var mikill.
Tíminn minnist á ís þann 17.september, það munu þó hafa verið borgarísleifar - eins og algengt er síðla sumars. Svo segir af óþurrkum á Norðausturlandi:
Enginn hætta er á því að hafís sé að verða landfastur hér við land, sagði Páll Bergþórsson veðurfræðingur, er blaðamenn frá Tímanum hittu hann að máli í gær, og ísfregnir að vestan bárust í tal. Páll sagði, að aldrei sé minni hætta á hafís en einmitt á þessum tíma árs, og engin hætta sé á því að hafís sé að koma að landinu, og engar fregnir borist um hafís af hafinu norðan eða vestan við Ísland. Ís sá, sem sést hefir við Horn undanfarna daga er rekís, sem borist hefir hingað frá Grænlandi, að öllum líkindum. Er þar bersýnilega um fjallís (borgarís), að ræða, sem brotnað hefir úr hinum miklu skriðjöklum Grænlands, borist þar suður með landi og rekið hingað fyrir straumum og vindi. Jakar sem þessir, sem iðulega brotna úr skriðjöklunum, geta verið býsna stórir og standa mikið upp úr sjó, þannig, að þeir geta rekið langar leiðir fyrir vindi, sem hefir áhrif á ferðir þessara stóru jaka, ekki síður en straumar. Þessir stóru ísjakar berast oft langar leiðir suður á höfin, eins og sjófarendur þekkja, og þannig stendur á þessu íshrafli, sem nú mun hafa borist að Horni, og sumpart vera þar strandað við land. Munu jakarnir bráðna fljótt og molna og þá ekki von í bráð á frekari íshættu" við landið, nema þá af sama tagi. Samkvæmt fregnum, sem Veðurstofunni bárust að vestan í gær, voru nokkrir smærri jakar, sem sennilega hafa brotnað úr stóra fjallísnum, rekið á land skammt frá vitanum, en sjálfur fjallísinn lónaði undan nokkrar mílur frá landi. Bárust fregnir um ísjaka, bæði frá Látravík og strandferðaskipinu
Heklu, og einnig frá Reykjaborg.
Reykjahlíð í gær: Óþurrkur hefir verið hér síðan seint í ágúst. Eru því allmikil hey úti. Mjög kalt hefir verið síðan 7. september, en þó ekki frost fyrr en aðfaranótt þ.14, en þá var 4 stiga frost.
Haganesvík í gær: Leiðindatíð hefir verið hér í Fljótum undanfarið, en síðastliðna tvo daga hefir veður verið gott. Mikill snjór er kominn í fjöll og er snjór niður í byggð til dala. Þegar mest snjóaði varð hvítt niður að vatni í Stíflunni.
Tíminn segir 26.september af óþurrkum norðaustanlands. Þeir hófust þó ekki fyrr en um 20. ágúst, en vegna vor- og snemmsumarþurrka spratt seint:
Kópaskeri í gær. Í dag er hér sunnanátt og góður þurrkur og kom hann sér vél þótt seint væri, svo að bændur gætu hirt hána. Síðasta mánuðinn, eða síðan 20. ágúst hefir verið samfelldur rigninga- og óþurrkakafli. Háin spratt heldur seint vegna mikilla þurrka í júlí og fram eftir ágúst. En þegar leið á ágúst spratt hún ört og er farið var að slá hana almennt undir ágústlok, komu samfelldir óþurrkar er haldist hafa síðan.
Tíminn segir 27.september af Skaftárhlaupi:
Kirkjubæjarklaustri í gær. Síðustu tvo eða þrjá dagana hefir verið allmikill vöxtur í Skaftá, og mikill jökullitur á vatninu. Einnig hefir lagt megna brennisteinsfýlu af ánni. Áin virðist heldur hafa vaxið enn í dag. Um síðustu helgi var orðið mjög lítið í ánni, þar sem kalt hafði verið til fjalla og frost um nætur. Svo óx hún skyndilega án þess að veður hlýnaði til fjalla. Blaðið átti einnig tal við Hannes á Núpstað í gær. Sagði hann, að enn væri vöxtur í Súlu, en þó hefði ekki verið farið að ánni í gær og ekki sæist greinilega, hvort hún hefði vaxið síðasta sólarhring.
Tíminn segir 28.september frá óhappi við Grímsey:
Grímsey í gær. Nær miðnætti í nótt strandaði dýpkunarskipið Bergfoss. SI 92, við Grímsey austanverða hlaðið grjóti til hafnarinnar í Sandvík og með fjóra menn innanborðs. Mannbjörg varð, en skipið er talið ónýtt, þar sem það liggur nærri landi í stórgrýttri fjöru undir háum hömum. Seint í dag var reynt að ná úr því ýmsu lauslegu dóti. Skipið strandaði með mjög snöggum hætti. Hafði það verið einar þrjár klukkustundir á siglingu frá Siglufirði til Grímseyjar í hvassri vestanátt. Þegar komið var til Grímseyjar, var of mikið brim í Sandvík til að hægt væri að leggjast þar. Bergfossi var því siglt í var austur undir eyna. Sáu menn úr eynni síðast til skipsins um klukkan fimm í gær hjá eyjarendanum, og var það þá komið í skjól. Skipið lá í vari í logni og hæg um sjó til klukkan 11:20 um kvöldið. Þá hvessti snögglega á norðaustan, og telja skipverjar, að veðurhæðin hafi numið átta vindstigum og kominn haugasjór á samri stundu. Skipti það engum togum, að skipið tók niðri og strandaði. Lenti það í mikilli grjóturð og hjuggust fljótt göt á það og fylltist það um leið af sjó. Skipverjar telja, að ekki hafi liðið nema sjö mínútur frá því veðrið rauk upp og þar til skipið var strandað.
Vísir segir 30.september frá óþurrkunum norðaustanlands. Athyglisvert er að talað er um óþurrkasumar:
Frá fréttaritara Vísis Akureyri í morgun. Í Norður-Þingeyjarsýslu er nú búið að rigna samfleytt í 40 daga og 40 nætur, að vísu ekki alltaf mikið, en fullyrða má, að síðan 20 ágúst s.l. hafi ekki komið þurr dagur í sumum sveitum sýslunnar. ... Á þessu óþurrkasumri þar nyrðra hafa bændur í Kelduhverfi, Axarfirði og Þistilfirði verið sérstaklega hart leiknir. Víða liggur allt hey úr seinni slætti, en aðrir hafa náð helmingnum.
Veðráttan (og blöðin) greina frá því að 19. september hafi hluti af fjárrekstri hrapað fyrir björg í þoku og myrkri í Grafningi og að 8 kindur hafi drepist.
Tíð varð nokkuð óróleg þegar kom fram í október, en ekki eru teljandi fregnir af sköðum. Veðráttan segir þó frá því að þann 6. október hafi nokkrir bílar skemmst mikið þegar vinnupallur fauk á þá í Reykjavík og að þann 16. hafi lítil flugvél fokið á Keflavíkurflugvelli og gereyðilagst.
Tíminn segir 24.október frá fyrsta snjó haustsins í Reykjavík:
Fyrsti snjórinn á þessum vetri féll í Reykjavik í fyrradag (22.], en hann hvarf fljótt aftur, en í gærmorgun byrjaði svo aftur aS snjóa. Höfuðborgin varð brátt hvít sem á vetrardegi. Þ
Einnig snjóaði fyrir norðan. Tíminn 27.október:
Akureyri í gær: Hér hefir snjóað síðustu daga, og í dag hefur bætt verulega á. Er sumstaðar metersdjúpur snjór í Eyjafirði. Veður hefur annars verið milt til þessa. Akfæri er þungt, en allir aðalvegir heita enn færir.
Tíminn segir af þungri færð 28.október:
Veturinn gekk í garð samkvæmt almanakinu sunnanlands og snjóaði mikið sunnanlands og vestan á laugardag og sunnudag. Færð er orðin mjög þung víða á vegum.
Tíminn segir þann 30.október frá ísingartjóni í Suður-Þingeyjarsýslu:
Akureyri: Í krapahríð á sunnudagsnóttina brotnuðu 2030 símastaurar á leiðinni frá Laxamýri til Húsavíkur. Settist krap og ísing á línuna og braut staurana. Símasambandslaust var við Húsavík í dag af þessum sökum.
Tíð hélst almenn góð áfram allt fram í miðjan desember, en þó gerði nokkurt snjókast nyrðra snemma í nóvember.
Tíminn segir frá 7.nóvember:
Hið versta hríðarveður gekk yfir Norður- og Norðausturland í fyrrinótt og stóð fram eftir degi í gær, en þá hlýnaði heldur og gerði víða krapahríð. Búist er við hlýnandi veðri á þessum slóðum og suðaustlægri átt. Í fyrrinótt hlóð víða niður allmiklum snjó og þá var einnig mjög hvasst af norðaustri á Norðausturlandi og mátti heita blindbylur sums staðar. Í Skagafirði var illfært víða um vegi í gær, heiðar ófærar og í Eyjafirði var þungfært á vegum. Vaðlaheiði var gersamlega ófær og heiðar í Þingeyjasýslu einnig, nema trukkbílum. Fnjósksdælingar flytja mjólk til Húsavíkur og fara út Kinn. Þegar leið á daginn í gær batnaði veður töluvert á Norðurlandi. Á Austurlandi var og allmikil snjókoma og krapahríð í gær og talið að snjó kyngdi þá niður á fjöll og heiðar. Illfært mun yfir Fagradal og ófært um Oddskarð og Fjarðarheiði. Þar varð snjóbíll að snúa við í fyrrakvöld. Innanlandsflug til Norður- og Austurlandsins mun hafa legið niðri í gær vegna dimmviðris.
Myndin sýnir lægsta þrýsting á landinu á hverjum athugunartíma dagana 9. til 31. desember 1957 (rauð lína). Grábláu súlurnar sýna þrýstispönn (mismun á hæsta og lægsta þrýstingi á landinu) á 3 klukkustunda fresti sömu daga. Sjá má þrjú meginillviðri. Þann 15. til 16., þann 19. og þann 24. til 25. Allra þessara veðra er getið hér að neðan.
Tíminn segir af særoki og rafmagnstruflunum af þess völdum í pistli þann 17.desember:
Samkvæmt upplýsingum, sem Tíminn fékk í gær hjá Jónasi Jakobssyni veðurfræðingi, var talsvert særok samfara útsynningi á sunnudaginn [15.]. Vestur á Grænlandshafinu var hvassviðri, sem náði hingað til lands og skóf sjó með veðrinu inn yfir landið. Þegar veður er þurrt með slíkum stormi af hafi getur særokið borist langt inn yfir landið og selta komið á hluti, sem fólk veitir fljótt athygli, svo sem gluggarúður á bílum og húsum. Þannig háttaði einmitt til síðasta sunnudag. En sé hins vegar ofan fall, rigning eða snjókoma með særokinu, fellur seltan venjulega fljótt til jarðar með úrkomunni. Saltið leiðir mjög vel, og þess vegna er seltan illa séð á háspennulínur og veldur rafmagnstruflunum, eins og raun varð á hér í gær. Í gær varð Reykjavik rafmagnslaus um 2 klst, frá kl. um 1 til rösklega 3, og var ástæðan sú, að salt hafði safnast á einangrara á háspennulínu frá Soginu. En mikið útsynningsrok með særoki gekk yfir á sunnudag og fram á dag í gær. Vinna í verksmiðjum stöðvaðist, en í verslunum og heimahúsum bjargaðist fólk við kertaljós.
Þann 19. nóvember fór sérlega djúp lægð til norðurs yfir landið austanvert og olli skammvinnu illviðri. Sjávarflóð varð á Akureyri. Kortið sýnir niðurstöðu bandarísku endurgreiningarinnar og gildir á hádegi þann 19. Á sama tíma og kortið hér að neðan.
Gríðarlegur þrýstibratti er vestan lægðarinnar við Melrakkasléttu og olli hvassviðrið sem honum fylgdi sjávarflóði á Oddeyri.
Vísir segir frá 20.desember:
Fréttaritari Vísis í Húsavík símar, að þar hafi skollið á blindöskuhríð í gærmorgun [19.] mjög skyndilega og var mesta stórviðri um margra ára skeið þar í gær, en lægði síðdegis. Segjast menn ekki muna svo snögga veðurbreytingu síðan veturinn 1918. Mátti segja, að aðeins hraustustu mönnum væri fært húsa milli. Nokkrir bátar voru lagðir af stað í róður, en sem betur fer eigi komnir lengra en það, að þeir gátu snúið við í tæka tíð. Mátti áreiðanlega litlu muna. Strandferðaskipið Hekla tepptist hér við bryggju. Bifreiðastjórar höfðu komið hér, upp stóru jólatré á torginu fyrir i framan samkomuhúsið og brotnaði það. Þakplötur fuku af húsum og fleiri skemmdir urðu. Vegir eru tepptir nærlendis.
Tíminn segir frá sama veðri í pistli 20.desember:
Í fyrrinótt og gærmorgun gekk norðan stórviðri yfir Norðausturland, og olli nokkru tjóni, einkum við Eyjafjörð, þar sem sjór flæddi á land á Svalbarðseyri, Oddeyri og Krossanesi. Á Húsavík var veður mjög hart og lá við slysum, en tjón varð vonum minna.
Frá fréttaritara Tímans á Akureyri í gær: Um níunda tímann í morgun, brast hér á aftaka norðanveður með feikna fannburði. Var þá háflóð og stórstreymt og gekk sjór brátt á land norðan á Oddeyrinni og flæddi yfir götur og inn í hús. Kvað svo mikið að þessu um tíma, að neðst í Gránufélagsgötu var sjór nær metersdjúpur, og á Kalbaksvegi, neðst á Oddeyri var sjór í mitt læri. Var strætisvagn þar á ferð, er mest gekk á, og fór maður fyrir honum og var rétt bússutækt. Sjórinn komst í vörugeymslur á Oddeyrartanga, og munu hafa orðið talsverðar skemmdir á verslunarvarningi og iðnaðarvörum en ekki ljóst enn hve miklu þær nema. Sjór flæddi inn á gang frystihúss KEA, og stóðu menn þar í austri, en ekki urðu þar teljandi skemmdir. Þegar veðrinu tók að linna og sjór að fjara út. var ófagurt um að litast á Oddeyrartanga. Var unnið að því að veita sjó frá húsum og ausa úr kjöllurum, og kanna skemmdir. Mikil fannkoma var fram eftir morgni, svo að götur urðu ófærar. Mjólkurbílar brutust í bæinn úr flestum sveitum. Þetta er mesta flóð, sem orðið hefir í bænum í mörg ár.
Í veðrinu í morgun strandaði þýska fiskflutningaskipið Hermann Langreder á Leirunni innst í Akureyrarhöfn. Skipið, sem er 950 lestir að stærð, átti að lesta fisk á Eyjafjarðarhöfnum, en hélt undan veðrinu til Akureyrar. Lagðist við akkeri ó Pollinum, en sleit upp í veðurofsanum og rak upp á Leiruna á móts við Höefnersbryggjur. Stendur þar á mjúkum sandbotni, og mun vera óskemmt. Á flóðinu í kvöld ætlar Snæfell að gera tilraun til að ná skipinu út. Enginn fiskur var kominn í skipið, í því voru aðeins 300 lestir af sandi til kjölfestu.
Svalbarðseyri í gær. Veðrið rauk upp hér laust eftir miðnættið og samfara stórstreymi og aftaka brimi olli það miklu sjávarflóði, svo að fátítt er hér. Sjórinn braut niður malarkamb norðanvert á eyrinni og flæddi suður yfir hana. Fór hann í kjallara nokkurra húsa og í vörugeymslur kaupfélagsins og urðu allmiklar skemmdir á vörum, einkum sekkjavöru. Sjórinn braut upp lagís á tjörn norðan á eyrinni og bar flóðið jaka suður á hana og myndaði þar uppistöðu. Var sjór um metri á dýpt sunnan á eyrinni og urðu menn að vaða milli húsa í klofstígvélum. Timburhlaði hér á eyrinni tvístraðist. Með morgninum lægði sjó og veður. Þrír bátar skemmdust, einn héðan af eyrinni, annar frá Breiðabólstað og hinn þriðji frá Sólheimum. Aftakaveður var einnig í Suður-Þingeyjarsýslu. Bátum á Húsavíkurhöfn var mikil hætta búin, en stóðust þó veðrið. Hekla lá veðurteppt á Húsavik. Járnplötur fuku af húsum. Allmiklum snjó kyngdi niður og munu vegir vera illfærir í héraðinu.
Tíminn segir af góðri tíð eystra í pistli 23.desember:
Frá fréttaritara Tímans á Reyðarfirði. Vetur er sérlega snjóléttur það sem af er og er varla hægt að segja að snjó hafi fest á jörð í Reyðarfirði og tæpast uppi á Héraði heldur. Vegurinn yfir Fagradal hefir oftast verið ágætlega bílfær, sem á sumardegi og er svo enn nú í jólaumferðinni.
Á aðfangadag og jólanótt gerði eftirminnilegt veður. Óvenjulegast virðist það hafa verið á Akureyri og nágrenni, en varð víða slæmt. Húsbruni varð í Reykjavík sem margir muna [Þingholtsstræti 28, góð lýsing er á brunanum í Morgunblaðinu 28.desember]. Kortið sýnir stöðuna á miðnætti á jólanótt. Þá var lægðin við norðurströndina á hraðri leið norðaustur. Á undan lægðinni féll þrýstingur gríðarlega. Frá því kl.18 á Þorláksmessu til kl.18 á Aðfangadag féll þrýstingur á Galtarvita um 65,5 hPa. Þetta er í flokki þess mesta sem gerist hér á landi.
Íslandskortið kl.24 á jólanótt. Versta veðrið var þá rétt gengið niður á Akureyri.
Tíminn segir frá 28.desember:
Frá fréttaritara Tímans á Akureyri. Óvenjulegt hörkuveður gerði við Eyjafjörð á aðfangadag jóla og urðu af völdum þess talsverðir skaðar á mannvirkjum, einkum þó á síldarverksmiðjunni í Krossanesi. Veður þetta var mjög óvenjulegt, eftir því, sem tíðast gerir nyrðra. Framan af degi var hláka og rigning, en svo sneri snögglega til vestanáttar með hvassviðri og snjókomu. Er skemmst frá því að segja, að allan síðari hluta aðfangadags var veðurofsinn svo mikill að fólk komst fæst hjálparlaust á milli húsa. Lögreglan á Akureyri hafði nóg að gera við að hjálpa fólki til að komast leiðar sinnar og notaði við það lögreglubílinn, sjúkrabíl og leigubíla, sem fengnir voru til hjálpar. Beinar skemmdir urðu ekki stórvægilegar af veðrinu á Akureyri, en nokkur spjöll urðu þó á húsum og trillubát rak yfir fjörðinn. Hins vegar urðu miklar skemmdir á Krossanesverksmiðjunni. Munaði ekki miklu að þar yrði þó enn meira tjón, er þak fauk af byggingum og reykháfur skemmdist. Flestir smiðir á Akureyri unnu allan jóladaginn við viðgerðir á verksmiðjubyggingunum og mikinn hluta annars dags jóla. Þetta hörkuveður er eitt allra versta veður, sem elstu menn á Akureyri muna, enda var hvergi nærri stætt í hörðustu byljunum.
Borgnesingar fóru ekki var hluta af jólaveðrinu og urðu að sitja í myrkrinu á aðfangadagskvöld. Rafmagnið fór af kauptúninu rétt fyrir klukkan sjö, einmitt þegar aftansöngur stóð sem hæst. Var guðsþjónustugjörðinni síðan haldið áfram við kertaljósin ein. Margar húsmæður munu hafa verið að ljúka við að elda jólamatinn en víða mátti þó ekkí tæpara standa. Rafmagnið kom ekki fyrr en undir miðnætti. Hafði þá tekist að gera við bilunina, sem olli straumrofinu og vann stöðvarstjórinn við Andakílsárvirkjunina allt aðfangadagskvöldið að viðgerðum úti í mjög vondu veðri.
Mikið fannfergi er nú i Siglufirði og má segja að kominn sé meira en hnédjúpur snjór, miðað við jafnfallinn snjó. Í gær vann snjóýta að því að ryðja snjó af helstu umferðargötum svo að þær verða akfærar síórum bílum. Báðir bæjartogararnir voru inni í heimahöfn yfir jólin. Fór annar þeirra til veiða í gær, en verið er að losa hinn.
Alþýðublaðið segir af rafmagnsleysi í Grundarfirði í pistli 28.desember:
Fregn til Alþýðublaðsins. Grafarnesi í gær. Jólin voru köld og dimm hér í Grundarfirði að þessu sinni. Rafmagnslaust varð um sexleytið á aðfangadagskvöld og kom ekki aftur fyrr en um miðjan dag á jóladag. Skemmdir urðu á símalínunni til Ólafsvikur. Munu staurar hafa brotnað.
Tíminn segir þann 29.desember fleiri fréttir af jólaillviðrinu:
Frá fréttaritara Tímans í Sandgerði. Illviðrasamt hefir verið á Suðurnesjum yfir jólin, þótt ekki hafi orðið spjöll á mannvirkjum, svo teljandi sé utan það að bát rak á land í Sandgerði á jólanóttina og er ekki enn búið að ná honum á flot aftur.
Þýska flutningaskipið Herman Langreder, sem rak upp á leirur í Eyjafjarðarbotni um daginn, var statt við Skagaströnd á jólanóttina, er vestanveðrið mikla gekk yfir. Lá skipið þar við bryggju. Slitnaði skipið frá og laskaði bryggjuna nokkuð. Einnig tók það niðri en losnaði af grunni og sigldi brott. Skipstjóra hafði verið bent á að færa sig frá bryggjunni og leggjast við festar, ef veður harðnaði.
Færð er orðin mjög erfið víða um akvegi landsins og algjörlega ófært sumstaðar. Í gærdag var þó enn fært austur um Krýsuvíkurleið og norður um Hvalfjarðarleið var fært um tíma í gær, en Hvalfjörður mun hafa lokast aftur í gærkveldi. Samkvæmt upplýsingum, sem Tíminn fékk hjá Vegagerð ríkisins í gær var þá búið að vinna að því lengi dags að opna Hvalfjarðarleiðina og tókst það í gær. Færðin var samt alltaf þung þar og í gærkvöldi var aftur kominn þar svartur bylur og búist við að vegurinn lokaðist að nýju. Einna verstu kaflarnir á Hvalfjarðarleiðinni eru hjá Staupasteini, í Brynjudal, undir Þyrli og hjá Sandi og Brekku. En mokað var snjó af veginum á öllum þessum stöðum í gær.
Síðan er allgóð færð alla leið norður til Akureyrar. Óvenjulegt er það, þegar svona stendur á um snjó, að tiltölulega lítill snjór er á Holtavörðuheiði enda þótt mikið hafi snjóað vestar og Brattabrekka sé að heita má með öllu ófær bílum, og alveg ófær bílum hjálparlaust. Hefir stórum bilum verið hjálpað þar yfir með aðstoð stórvirkra tækja. Heita má hins vegar að fært sé vestur í Stykkishólm og stórum bílum er fært yfir Fróðárheiði til Ólafsvíkur.
Íslendingur segir frá 4.janúar 1958, fyrst frá tíðarfari í Fljótum, en síðan af sjávarflóðinu 19. desember og jólaillviðrinu:
Saurbæ í Fljótum 10. desember. Vorið 1957 var hér í Fljótum, sem víðar Norðanlands, þurrt og kalt, næturfrost oft margar nætur í röð fram á sumar, jörð vaknaði aldrei af hlýju regni fram yfir sólstöður. Tíðarfar þetta tafði grassprettu mjög, enda illa sprottið allt land í sláttarbyrjun, nema þau tún, er höfðu að mestu tilbúinn áburð. Hann nýttist, þó að húsdýraáburður skrölti glerharður ofan á rótinni og yrði ekki að gagni. Þau hey, sem náðust frá sláttarbyrjun fram undir miðjan ágúst voru öll vel verkuð. Úr því breyttist tíðarfar algjörlega. Gekk þá til hlýinda með vætum. Gras æddi þá upp á örstuttum tíma, en hey ónýttust að sama skapi. Man ég vart eftir að hey færu hér í sveit jafn illa á skömmum tíma sem þá. Hey náðust ekki vel verkuð það eftir var sumars, en töpuðust ekki í veður, því aldrei kom rok á slættinum. Þessum hlýja mollukafla seinni part ágústmánaðar fylgdi það mikið mýbit, að slíkt er hér óvanalegt. Máttu menn hafa verjur er verst var til að geta haldist við vinnu sína. Með vetrarkomu gerði hér vont kuldakast, hlóð niður feikna fönn. Allar skepnur fóru þá á gjöf. Fé stóð inni um hálfs mánaðartíma. Fór þá aftur að hlýna í veðri, fönn að taka og hefir verið einmunatíð nú undanfarið. Akfærir vegir um Skagafjörð að Siglufjarðarskarði og Lágheiði.
Fimmtudagskvöldið 19. desember gerði snögglega norðanveður hér um slóðir [Akureyri og grennd], og leið þá ekki á löngu, að rafmagnið tæki af, eins og rafmagnsnotendur á orkuveitusvæði Laxár eru farnir að reikna með sem sjálfsögðum hlut í fyrstu stórviðrum vetrarins. Var rafmagn skammtað á föstudaginn, en þá um kvöldið fékk allur bærinn rafmagn á ný til ljósa og suðu að minnsta kosti. Í þessu veðri gerði mikið sjávarflóð á neðanverðri Oddeyri, enda var hásjávað, er veðrið var sem mest og bar flóðölduna inn fjörðinn. Var tæplega komist þurrt á gúmmístígvélum um sumar götur þar, en unnið var að því um morguninn að bjarga hestum og öðrum gripum er stóðu í alldjúpu vatni í húsum þar. Í nokkrum vöruskemmum urðu stórskemmdir af flóðinu, er numið munu hafa hundruðum þúsunda króna. Á Svalbarðseyri gekk þessi flóðalda yfir, og urðu þar einnig stórskemmdir á vörubirgðum hjá Kaupfélaginu og ýmsum öðrum verðmætum þar á staðnum. Í veðri þessu rak þýskt fisktökuskip inn á Leirur og tók þar niðri. Náðist það þó óskemmt á flot með aðstoð bæjarskipa. Ofviðrið á jólanótt. Á ellefta tímanum á jólanótt hvessti snögglega af norðvestri og gerði eitt hið mesta rok er hér kemur. Fylgdi rokinu mikið snjókóf, þótt snjókoma væri ekki mikil. Eftir miðnættið varð veðrið hvað mest, en lægði, er nær dró morgni, og var stillt veður á jóladag. Víða um bæinn voru fjölskyldur gestkomandi hjá ættingjum og vinum, er veðrið skall á, og höfðust sumar þar við til morguns, enda mátti veðrið heita óstætt, er verst lét og engan veginn farandi með börn milli húsa. Í veðri þessu urðu miklar skemmdir hjá Krossanesverksmiðjunni. Reif veðrið þak af mjölskemmu hennar, þurrklofti og olíugeymi, og var strax hafist handa við að setja ný þök á, er veðrinu slotaði á jóladagsmorgun. Veður var víða hið versta þessa nótt, og urðu Grundfirðingar rafmagnslausir um kl.6 á jólanótt og máttu sitja í myrkri og kulda í heilan sólarhring. Snjóþungt á nýársnótt. Síðustu daga ársins hlóð hér niður miklum lognsnjó, svo að þungfært varð um götur bæjarins jafnt ökutækjum og gangandi fólki. Var veður dimmt á gamlárskvöld og nokkur snjókoma. Fólk var því með minna móti á ferli úti við, en dansleikir fóru fram eftir áætlun.
Veðurlýsing desembermánaðar frá Þorvaldsstöðum í Bakkafirði (Þórarinn Haraldsson):
Aðfaranótt 19. suðaustan rok með slyddu og rigning. Lygndi að morgni og skall á ofsaveður af vestnorðvestri með snjókomu. Skaðar urðu allvíða, þök fuku og skemmdust, rúður brotnuðu, hey fuku og fleiri skemmdir. Vestlæg átt hélst næstu daga. Vestsuðvestan ofsarok var aðfaranótt 25. með snjókomu síðari hluta nætur. Hey fuku þá einnig.
Ítarlegri lýsing Þórarins fylgir einnig: Eftir suðaustanhvassviðrið sem var aðfaranótt þess 19. desember, gerði nær því blæjalogn sem stóð í um það bil einn klukkutíma, en um kl.10:30 skall yfir ofsa vestnorðvestan rok og svartur hríðarbakkinn æddi yfir með ógnarhraða. Í einu vetfangi var komið svo mikið ofsaveður að nær óstætt var. Um hádegið mun verðrið hafa verið hafa verið allramest. Þá álít ég að hafi verið 12 vindstig. Þeir menn sem fóru til fjár og lentu í veðrinu urðu að skríða mikið, því þar sem slétt var t.d. á melum var algjörlega óstætt og eins á túnum. Á tveim bæjum fuku þök af útihúsum og annarstaðar urðu skemmdir á þökum, rúður fuku úr gluggum og hey fuku svo og flest sem lauslegt var, t.d. heyvagnar og fleira. Kindur fundust ósjálfbjarga daginn eftir. Veðrið mun hafa slengt þeim svo hart niður.
Hof í Vopnafirði (Jakob Einarsson): Tveir stormhvellir komu, hinn 19. og 25. Hinn fyrri hefði getað orðið afdrifaríkur hefði hann staðið lengur þar sem víða var búið að láta út og fé búið að dreifa sér. (Stóð 3 1/2 tíma, 10 1/2 - 2). Fauk eitthvað af heyi, skemmdi 2 heyvagna, reif járnplötur af húsum á tveim bæjum og drap fjórar kindur samtals á þrem bæjum, sem slegið hafði um á svelli í hrakningunum.
Veðráttan getur þess að þann 15. desember hafi bátur slitnað upp í Kópavogi og laskast og að þann 16. hafi mönnum verið bjargað úr eyju á Breiðafirði í foráttuveðri. Þess er einnig getið að í illviðrinu þann 19. hafi þak tekið af lýsishúsi síldarverksmiðjunnar á Raufarhöfn. Einnig sagt af því að í illviðrinu á aðfangadagskvöld hafi beituskúrar hrunið á Hellissandi. Þá hafi sömuleiðis fokið þök af útihúsum á Hamraendum og Gröf í Breiðuvík.
Morgunblaðið segir fréttir úr Fljótsdal 4.janúar 1958:
Skriðuklaustri, síðasta sunnudaginn 1957 [29. desember] Veðráttan hefur verið allstórbrotin um jólin, og tímabil fyrir hátíðina. Aðfaranótt 19. desember gerði hér suðaustan stórúrfelli, snjókomu fyrst, en síðan rigningu. Létti um morguninn laust fyrir birtingu, en aðeins stutta stund, því að rétt á eftir brast á ofsa-vestanveður með éljahrinum. Var fyrri hluta þess dags fátítt ofsaveður af vestri. Dimmviðri var öðru hverju af éljakófi og hleypti öllum krapaelgnum er var á jörðinni í svell. Var því spauglaust að komast leiðar sinnar meðan ofsinn var mestur. Tjón varð þó ekki hér um slóðir, svo vitað sé og mun svellstorkan hafa hjálpað í því efni. Loftvog stóð svo lágt að morgni 19. desember að fæstir muna svo lága stöðu. Þeir, sem loftvog höfðu og athuguðu um morguninn, settu yfirleitt ekki fé til beitar. En nokkrir voru þó búnir að láta út fé, er rokið skall á. Ekki varð þó tjón á skepnum, en ýmsir áttu í erfiðleikum við að ná fénu aftur í hús. Á nokkrum bæjum var ekki farið að hýsa ær. Aftur gerði vestan-ofsaveður á jólanóttina, sennilega engu minna en hið fyrra, a.m.k. sums staðar, en það stóð skemur. Segja má að látlaus vestan-skakviðri hafi verið lengst af þenna tíma. Jörð er mjög svelluð og ekki gott í högum og fremur erfitt umferðar vegna hálku. Fljótsdalsvegur fær víðast undir glærum ís.
Hér lýkur upprifjun hungurdiska á veðri og veðurfari ársins 1957. Alls konar talnaefni er í viðhenginu.
4.5.2023 | 21:42
Smávegis af apríl
Eins og fram hefur komið í yfirliti Veðurstofunnar var hita í nýliðnum apríl nokkuð misskipt. Fyrstu þrjár vikurnar voru sérlega hlýjar (einkum þó um landið vestanvert), en síðasta vikan rúm var hins vegar óvenjuköld. Sömuleiðis skipti úr suðlægum vindáttum yfir í norðlægar. En hlýi kaflinn varð lengri heldur en sá kaldi þannig að meðaltal mánaðarins er heldur á hlýrri hliðinni.
Kortið sýnir meðalhæð 500 hPa-flatarins í mánuðinum (heildregnar línur), meðalþykkt (daufar strikalínur) og þykktarvik (litir). Af því má ráða að suðlægar áttir ráða meðaltalinu og þykktin varð yfir meðallagi. Þykktin mælir hita í neðri hluta veðrahvolfs, því meiri sem hún er því hlýrra er loftið. Sérlega hlýtt var á Vestur-Grænlandi og við Svalbarða, og sömuleiðis suður á Pýreneaskaga, en kalt austur af Nýfundnalandi. Þó þykktarvikin séu mikil eru þau þó mun minni en í apríl 2019.
Taflan sýnir mánuðinn á spásvæðunum. Í ljós kemur að þetta er þriðji hlýjasti apríl aldarinnar við Faxaflóa og Breiðafjörð (þrátt fyrir kuldakastið), en á Austfjörðum og Suðausturlandi raðast hitinn hins vegar í meðallagsflokkinn.
Við þökkum BP að vanda fyrir kortagerðina.
30.4.2023 | 14:49
Aldur landsdægurmeta
Stöðugar fréttir berast frá útlöndum um hitametafall, langoftast er verið að tala um met sem tengjast almanaksdegi, hæsti eða lægsti hiti sem mælst hefur viðkomandi almanaksdag, ýmist þá á einstökum veðurstöðvum eða í heilu landi. Það er oft erfitt að ráða í raunverulega merkingu þessara frétta. Þess er til dæmis sjaldan getið hversu löng mælitímabil er miðað við.
Það gefur auga leið að fyrsta ár sem mælingar eru gerðar á stöð eru hámarks- og lágmarksmet slegin á hverjum degi. Næsta ár verða þau færri - og svo koll af kolli. Á stöð sem athugað hefur í hálfa öld má búast við um 7 hámarks- og 7 lágmarksdægurmetum ár hvert - haldist veðurfar nokkurn veginn óbreytt. Fari veðurfar hlýnandi má búast við því að ný hámarksmet verði flein en lágmarksmetin. Um þetta höfum við fjallað hér á hungurdiskum oftar en einu sinni. Sæmilegt samband reynist milli hlutfalls fjölda nýrra hámarks- og lágmarksdægurmeta á landinu og meðalhita ársins.
Fyrir allmörgum árum bjó ritstjóri hungurdiska til skrá yfir hæsta og lægsta hita sem mælst hefur á landinu alla daga ársins. Þessi skrá er ekki endilega mjög traustvekjandi. Í henni er fjöldi mælinga sem varla myndu standast nákvæma skoðun. Kemur margt til sem við skulum ekki ergja okkur á hér og nú. Annað sem verður að hafa í huga er að mælihættir hafa breyst á þeim tíma sem lagður er undir. Hámarksmælar voru á fáum stöðvum á árum áður (lágmarksmælar fleiri) auk þess sem mæliskýli hafa breyst. Þrjár aðaltegundir skýla (og fáeinar sjaldgæfari) hafa verið í notkun. Allar tegundirnar hafa kosti og galla, gallarnir koma helst fram einmitt þegar meta er að vænta. Hefðu mælingar verið gerðar á nákvæmlega sama hátt, á sama tíma dags, í eins skýli og með sams konar hitamælum allan tímann væri metaskráin örugglega öðruvísi heldur en hún er - og álitamál önnur (þau yrðu þó alltaf einhver).
Það sem hér fer að neðan eru ekki harðkjarnavísindi - meira til gamans gert. Ritstjórinn gæti alveg haldið áfram og skrifað fjölmarga pistla um þetta mál - sumir þeirra eru beinlínis að biðja um að vera skrifaðir (og aðrir hafa þegar verið birtir). En það er bara svo margt sem er á biðlistanum.
Að þessu sinni látum við nægja að líta á tvær myndir (línurit) - nokkuð óvenjuleg.
Hér má sjá aldur landshámarkshitameta Íslands. Á lóðrétta ásnum eru ártöl, en lárétti ásinn fer í gegnum árið, frá 1. janúar til vinstri til 31. desember til hægri. Við sjáum að elstu dægurmetin hafa haldið út allt frá því á 19. öld, það elsta sett 1885. Yfir veturinn eru mjög fá hámarksdægurmet eldri en 1970 - telja má þau á fingrum beggja handa. Langflest eru þrautseigu metin í kringum sólstöðurnar - og einnig er mikið um gömul met í september.
Meðalártalið er 1987.
Lágmarksdægurmetamyndin er nokkuð öðru vísi. Þar eru mjög gömul met talsver fleiri og auk þess má sjá að mjög fá lágmarksdægurhitamet hafa verið sett á síðari árum - en þó eru þau þarna, einna flest í júní og ágúst. Meðalártalið er 1968, 19 árum eldra en hámarksmetameðalárið. Sýnir að meira hefur verið um hámarkshitamet á síðari árum heldur en lágmarksmet. Hér er eingöngu miðað við byggðir landsins. Hálendisathuganir voru fáar fyrr en eftir 1995 og ef við bætum þeim athugunum við fjölgar nýlegum lágmarkshitalandsmetum, meðalárið færist frá 1968 til 1978. Sýnir þetta vel að fjölgun stöðva á köldum stöðvum hefur auðvitað áhrif.
En minnum aftur á það að saga hámarks- og lágmarkshitamælinga á landinu er ekki einsleit og að sum (eða jafnvel mörg) dægurmetanna standast varla skoðun.
27.4.2023 | 17:19
Snjór á hörpu
Það er ekki mjög algengt að alhvítt sé á athugunartíma að morgni í Reykjavík eftir sumardaginn fyrsta, en gerist þó endrum og sinnum. Eitthvað oftar festir snjó að nóttu sem er svo horfinn að mestu kl.9, þegar mæling er gerð. Sömuleiðis er einhver munur á efri og neðri byggðum höfuðborgarsvæðisins hvað þetta varðar.
Í morgun (fimmtudaginn 27. apríl) var snjódýpt mæld 11 cm á Veðurstofutúni, en 9 cm í nýja reitnum (Háahlíð). Snjódýptarmælingar hafa verið gerðar reglulega í Reykjavík frá 1921. Svo virðist sem snjór á jörð á þessum tíma árs sé heldur algengari á Veðurstofutúni heldur en var á eldri mælistöðvum (Sjómannaskóli, Reykjavíkurflugvöllur, Landssímahús, Skólavörðustígur). Áður en flutt var á Veðurstofutún hafði snjódýpt aðeins einu sinni mælst 10 cm í Reykjavík svo seint að vori (það var 7.maí 1923). Í þau 50 ár sem stöðin hefur verið þar sem hún er nú hefur það hins vegar gerst 5 sinnum, síðast í morgun. Næsta tilvik á undan var þann 1. maí 2011 (16 cm) - mjög eftirminnilegt tilvik. Þann 27. apríl 1975 mældist snjódýptin 12 cm (svipuð og nú), 13 cm þann 1. maí 1993 og 17 cm þann 1. maí 1987. Það er mesta snjódýpt á hörpu í Reykjavík. Daginn áður, þann 30.apríl 1987 mældist snjódýptin 10 cm. Afskaplega eftirminnilegt.
Síðast var alhvítt svona seint í Reykjavík 29. apríl 2017, en snjódýpt mældist þá aðeins 2 cm. Eins og áður sagði vitum við um tilvik þar sem alhvítt var í byggðum á höfuðborgarsvæðinu að næturlagi seinna að vori, allt fram í júní.
Þess má geta að ekki hafði orðið alhvítt í Reykjavík síðan 22. febrúar og voru því - þar til í morgun - smámöguleikar á snjóleysistímameti. En þeir (litlu) möguleikar hafa nú fokið út um gluggann - alauðaskeiðið í ár (hvert sem það svo verður) styttist um rúma tvo mánuði. Ákveðin vonbrigði í heimi metanörda. Í hungurdiskapistli frá því í fyrra má lesa um lengd alauðaskeiðsins í Reykjavík. Má þar sjá að nánast óhugsandi er að slá lengdarmetið frá 1965 (en kannski gerist það einhvern tíma).
27.4.2023 | 00:15
Smálægðaveturinn?
Þegar ritstjórinn horfir út um gluggann á ritstjórnarskrifstofum hungurdiska er jörð orðin hvít. Nokkur viðbrigði frá óvenjulegum hlýindum undanfarinna vikna. Kerfið sem veldur þessari snjókomu er heldur smátt í sniðum - stærðin er sú sem þeir sem vilja flokka allt kalla miðkvarðakerfi (mesóskala). Afskaplega erfið fyrir veðurspámenn - en nákvæm veðurlíkön nútímans eru þó þrátt fyrir allt farin að ráða eitthvað við, eitthvað sem alls ekki var á veðurspárárum ritstjórans fyrir rúmum 40 árum. Það sýndi sig í vetur að smákerfi sem þessi geta haft veruleg áhrif í þjóðfélagi nútímans, jafnvel kostnaðarsamari heldur en á árum áður. Kerfið sem dengdi niður snjó á höfuðborgarsvæðinu skömmu fyrir jól var af þessu tagi (svo tók stærra kerfi við og bjó til hríð úr snjónum). Sömuleiðis má telja kerfið litla sem bjó til snjóinn sem varð aðalefni snjóflóðanna eystra fyrir um mánuði.
Hvað verður úr því kerfi sem liggur við Suðvesturland einmitt núna er ekki vitað. Það er alla vega mun erfiðara að búa til skafrenning og hríð í apríllok heldur en um hávetur - sólin er orðin dugleg. En veðurlíkön eru samt að gera ráð fyrir mikilli úrkomu næsta sólarhring.
Hér er sólarhringsúrkomuspá uwc-líkansins svonefnda. Sýnir úrkomu sem fellur í líkaninu frá því klukkan 18 í dag (miðvikudag 26. apríl) til kl.18 fimmtudag 27. apríl. Hæsta talan er 64 mm, nærri Garðskaga - það er mjög mikið - og væri feiknamikið ef allt félli sem snjór - sem það gerir varla. Önnur líkön setja hámarksúrkomuna ekki á sama stað - úti á sjó - og hæstu tölur eru ekki þær sömu. Þessar háupplausnarspár eru gerðar á 6 klukkustunda fresti og hvert rennsli flytur hámarkið frá einum stað til annars og sýnir misháar tölur. Ekkert samkomulag um það.
En reikningarnir sýna okkur samt að úrkomumætti loftsins er nokkuð mikið - fái það að lyftast. Mjög lítill vindur er í háloftunum, en svo virðist sem rakt og (til þess að gera) hlýtt loft (sem hefur fengið að malla yfir sjónum við Suður- og Suðvesturland) liggi undir þurru og (til þess að gera) köldu lofti norrænnar ættar.
Viðkvæm jafnvægisstaða - glórulítið fyrir ritstjóra hungurdiska að fabúlera meir um hana. Við sjáum hvað gerist - lýkur smálægðavetrinum mikla með þessu?
21.4.2023 | 16:54
Fyrstu 20 dagar aprílmánaðar
Fyrstu 20 dagar aprílmánaðar hafa verið óvenjuhlýir að þessu sinni. Meðalhiti í Reykjavík er 6,2 stig, +3,1 stigi ofan meðallags 1991-2020 og +2,6 stigum ofan meðallags síðustu tíu ára. Raðast hitinn í efsta sæti bæði á aldarlistanum (23 ár) og langa listanum (151 ár). Ólíklegt er þó að mánuðurinn í heild komi til með að hafa úthald á við helstu keppinauta (apríl 2019 og 1974).
Á Akureyri er meðalhiti fyrstu 20 dagana 6,2 stig, +4,2 stigum ofan meðallags 1991 til 2020 og +3,6 stigum ofan meðallags síðustu tíu ára.
Þetta er hlýjasta aprílbyrjun aldarinnar á öllu sunnan- og vestanverðu landinu - og á miðhálendinu, en er næsthlýjust á Norðurlandi og Austurlandi, þriðjahlýjust á Austfjörðum. Miðað við síðustu tíu ár er hitavikið mest á Grímsstöðum á Fjöllum, +4,8 stig, en minnst í Seley, +1,5 stig.
Úrkoma hefur mælst 73,5 mm í Reykjavík og er það um 70 prósent umfram meðallag. Á Akureyri hefur úrkoman mælst 18,5 mm og er það nærri meðallagi.
Sólskinsstundir hafa mælst 84,4 í Reykjavík, um 20 færri en í meðalári. Á Akureyri hafa sólskinsstundirnar mælst 77,4 og er það í meðallagi.
19.4.2023 | 22:18
Gleðilegt sumar
Hiti íslenska vetrarmisserisins 2022 til 2023 var afskaplega sveiflukenndur. Nóvember var á landsvísu sá hlýjasti sem vitað er um, desember aftur á móti sérlega kaldur. Janúar var einnig kaldur, en febrúar til þess að gera hlýr. Mars síðan í kaldasta lagi (þó ekki eins og desember). Fyrstu vikur aprílmánaðar hafa síðan verið sérlega hlýjar. Kuldinn hefur þó haft undirtökin. Meðalhiti vetrarins í Reykjavík er +0,8 stig, sá lægsti á öldinni. Veturinn 2000-2001 var þó nánast jafnkaldur (+0,9 stig). Síðan var heldur kaldara veturinn 1999 til 2000 (+0,5 stig).
Línuritið sýnir meðalhita vetra í Reykjavík aftur til 1920-21. Kaldastur var veturinn 1950 til 1951 (þrátt fyrir almenn hlýindi um það leyti), en hlýjast var veturinn 2002 til 2003, 1928 til 1929 og 1963 til 1964 koma ekki langt þar á eftir.
Við tökum eftir því að nýliðinn vetur er ekki sérlega kaldur í hinu langa samhengi eldri kynslóðarinnar, aðeins -0,3 stigum neðan meðallags tímabilsins alls og hefði fyrir 40 til 50 árum verið í hópi þeirra hlýrri þess áratugar. Veturnir 1974/75 til og með 1983(84 voru þannig allir kaldari heldur en veturinn nú.
Leitni tímabilsins í heild er ekki mikil, (+0,2 stig á öld), en hins vegar mjög mikil síðustu 50 ár, hátt í 4 stig á öld. Förum við í hina áttina, til 19. aldar, sýnist leitnin líka býsna mikil - það hefur hlýnað mikið hér á landi síðan þá. Hvað gerist í framtíðinni vitum við auðvitað ekkert um - nema hvað yfirgnæfandi líkur eru á hækkandi hita á heimsvísu. En áður en við freistumst til að framlengja hlýnun síðustu 50 ára hér á landi beint þurfum við að fá slatta af vetrum sem eru ámóta hlýir eða hlýrri heldur en 2002-2003. Ritstjórinn hefur reyndar ekki lent í neinu orðaskaki út af slíkum framlengingum við heimamenn, en aftur á móti hefur því verið illa tekið í orðaskiptum við erlenda bloggara þegar hann hefur bent þeim á að hlýnunin hér á landi eftir 1975 sé kannski ekki alveg dæmigerð og framlengjaleg - þrátt fyrir hina miklu heimshlýnun (sem raunverulega hefur átt sér stað).
En ritstjóri hungurdiska óskar dyggum lesendum og landsmönnum öllum gleðilegs sumars.
16.4.2023 | 21:37
Hugsað til ársins 1938
Árið 1938 var tíð hagstæð og hlý lengst af. Venjulegt ár, ef eitthvað slíkt er til. Janúar þótti hagstæður framan af, en síðan var nokkuð snjóasamt, gæftir voru stopular. Í febrúar var tíð óhagstæð framan af en síðan talin góð. Mars var nokkuð óstöðugur og stormasamur, gæftir litlar. Í apríl var úrkomusamt vestanlands, en hlýtt á landinu og tíð hagstæð. Maí var hins vegar talinn óhagstæður gróðri og sama má segja um júní, spretta var léleg. Svalt var þá inn til landsins. Í júlí var tíð hagstæð á Suður- og Vesturlandi, en norðan lands og austan var votviðrasamt. Hiti var undir meðallagi. Ágúst þótti hins vegar hagstæður um land allt og sama má segja um september. Í október var óstöðugt veðurlag, talið hagstætt til landsins en síðra til sjávarins. Umhleypingar voru ríkjandi í nóvember og desember, en lengst af var hlýtt í veðri.
Langmesta hvassviðri ársins gerði aðfaranótt 5.mars og nokkuð skæð snjóflóðahrina gekk yfir í síðari hluta nóvember. Hafís gerði vart við sig í maí. Að öðru leyti var árið fremur veðurtíðindalítið. Gríðarlegt hlaup gerði í Skeiðará seint í maí eftir eldsumbrot undir jökli norður af Grímsvötnum.
Við rifjum nú upp fréttir ársins tengdar veðri. Ekki er sá listi tæmandi. Blaðatextar eru langflestir fengnir af vefnum timarit.is, oft styttir hér og stafsetning oftast færð til nútímahorfs (vonandi sætta höfundar sig við þá meðferð). Blöðin vitna oft til FÚ sem mun vera Fréttastofa útvarpsins. Heimildir eru að auki úr Veðráttunni, tímariti Veðurstofu Íslands, og töluleg gögn úr gagnagrunni Veðurstofunnar. Sömuleiðis notum við okkur fáeinar tíðarfarslýsingar veðurathugunarmanna. Mikla talnasúpu má finna í viðhenginu.
Veðurathugunarmenn gefa janúar allgóða einkunn - framan af:
Lambavatn (Ólafur Sveinsson): Til þess 20. var ágæt tíð, snjólaust og fremur stillt veður. Síðan hefir verið óstöðug og slæm tíð og reglulegt vetrarveður og allar skepnur á gjöf. Rauð norðurljós sáust hér 25. um kvöldið og fram á nóttina.
Sandur (Heiðrekur Guðmundsson): Góð tíð til þess 13. Sneri þá gjörsamlega við blaðinu. Eftir það snjóasamt og óstillt tíð. Og er í mánaðarlokin jarðlaust víðast hvar hér í grenndinni og allmikil ófærð. En stórfennt er þó ekki, meir jafnfallið.
Nefbjarnarstaðir (Jón Jónsson): Tíð yfirleitt góð nema síðustu viku mánaðarins. Þá gerði frost töluverð með snjókomu svo að tók fyrir beit.
Árið hófst með blíðuveðri. Morgunblaðið og Vísir segja almennar fréttir:
Morgunblaðið 4.janúar; Hvarvetna á landinu er um þessar mundir sögð einmuna veðurblíða. Á Suðurlandi hefir verið rigningasamt undanfarnar vikur, en tíðarfar mjög hlýtt. Víða í lágsveitum á Suðurlandi hefir skotið upp gróðurnál og á nokkrum stöðum eru nýútsprungin blóm í görðum. Á Vestfjörðum hefir einnig verið rigningasamt undanfarið, en tíðarfar afarmilt. Snjór er þar hvergi nema á háfjöllum. Í Húnavatnssýslu er marauð jörð og skaflar aðeins í háfjöllum. Fénaður er hýstur í héraðinu, en mjög lítið er gefið. Bílar ganga viðstöðulaust um héraðið og alla leið til Borgarness. Í Skagafirði og Eyjafirði hefir verið sumarblíða undanfarnar vikur. Vindur hefir jafnan verið sunnan og suðvestan með smáskúrum og veðrátta mjög hlý. Í Þingeyjarsýslum hefir einnig verið langvinn, hæg sunnanátt og hlýindi. Snjólaust er í sveitum, en snjór á heiðum og í fjöllum. Sauðfé er hýst, en mjög lítið gefið. Bílar ganga alla leið milli Akureyrar og Húsavíkur, en Reykjaheiði er talin ófær bílum. Á Austurlandi er einnig sögð einmuna veðurblíða og víðast hvar alautt í byggðum. Víða gengur bæði sauðfé og hross sjálfala. (FÚ)
Vísir 5.janúar: Fréttaritari útvarpsins í Dalvík getur þess að á Völlum í Svarfaðardal séu blóm nýútsprungin. Blómin eru stjúpmóðir og bellis. (FÚ).
Morgunblaðið 9.janúar: En hér úti á Íslandi hafa haldist hin mestu hlýindi, allt fram til síðustu daga, svo Norðlendingar telja, að eigi hafi jafn hlý jólafasta verið í marga áratugi. Hefir jörð víða verið þíð nyrðra allt fram yfir hátíðar, og hitinn oft verið um og yfir 10 stig í lágsveitum. Hér í Reykjavík fannst útsprunginn fífill sunnanundir húsvegg 2. janúar. Svo hlýlega byrjaði þetta ár að veðursæld til, hvað sem það síðar kann að færa.
Helgi Pjeturs jarðfræðingur skrifar grein í Morgunblaðið 15.janúar. Þar varpar hann fram hugmynd sem nú á tímum er jafnvel talin sjálfsögð:
Oss getur ekki annað en komið til hugar, hvort enn muni verða einsog áður hefir orðið og endurtekist í jarðsögu landsins, að hefjast muni ógurleg gosöld, er hlýnað hefir um hríð og jökulþunga létt af landinu.
Upp úr miðjum janúar gerði nokkurn illviðrakafla. Mest kvað að austanveðri þann 18. og suðvestanveðri þann 20.
Morgunblaðið af illviðrinu aðfaranótt þess 18. í pistli 19.janúar:
Elstu Keflvíkingar segja, að óveðrið í fyrrinótt hafi verið bað versta, sem þeir muna. Tjón varð mikið og a.m.k. tvisvar voru menn hætt komnir. Manntjón varð þó ekkert. Varnargarðar, sem staðið höfðu í áratugi án þess að haggast, skemmdust talsvert. Flestir bátar voru á sjó og í fyrrakvöld fóru þeir inn fyrir hafnargarðinn í Keflavík til þess að losa aflann. Ætluðu þeir að vera þar um nóttina, en milli kl. 4 og 5 í gærmorgun var veðurhæðin orðin svo mikil, að þeir héldust þar ekki lengur við og héldu til Njarðvíkur, í Vogavík og til Hafnarfjarðar og Reykjavíkur. Einn báturinn, Reynir, var á leið út úr höfninni er vélin bilaði, og rak hann á land. Allir mennirnir voru í bátnum, en björguðust ómeiddir. Ennfremur slitnaði báturinn Sæborg frá garðinum, en þar var hann vegna vélarbilunar. Tveir menn voru í Sæborg, en þeir björguðust, er báturinn slitnaði, um borð í annan bát. Sæborg rak á land. Þar sem bátana rak upp er stórgrýtisurð og skemmdust þeir því mikið. Mikill hluti af palli hafskipabryggjunnar brotnaði. Skemmdir urðu ennfremur á hafnargarðinum og aðal bátabryggjunni. Nokkur fiskhús löskuðust, t.d. tók alveg gaflinn úr einu þeirra. Í dráttarbraut Keflavíkur brotnaði varnargarður. Fjórir bátar (712 smálestir), sem stóðu uppi í brautinni, Ása, Hafaldan, Fram og Egill Skallagrímsson, köstuðust út af garði þeim, sem þeir stóðu á, og skemmdust allmikið. Ennfremur skemmdist bryggja austan til við brautina.
Vísir segir 19.janúar einnig frá tjóni í sama veðri:
18. jan. FÚ. Aftakaveður gekk síðastliðna nótt yfir allan suðurhluta landsins og olli talsverðu tjóni í verstöðvum á Suðvesturlandi. Í Vestmannaeyjum gerði í gærkveldi afspyrnurok af austri og fylgdi snjókoma. Nokkra þiljubáta, öðru nafni skjökt-báta, tók út úr hrófum og brotnuðu sumir mikið. Íþróttavöllurinn nýi,sem liggur við höfnina, fór allur undir sjó og lá enn undir sjó um nónbil í dag, en það er mjög sjaldgæft að sjór gangi þar svo hátt á land, síðan hafnargarðarnir voru gerðir. Rafleiðslur bæjarins stórskemmdust og víða var í dag ljósalaust í bænum. Á ýmsum stöðum fuku einnig girðingar. Í Keflavik olli óveðrið miklum skemmdum. Tvo báta, Reyni og Sæborg, rak upp í fjöru fyrir innan Vatnsnes, og brotnaði önnur síðan úr Sæborg, en Reynir brotnaði talsvert á báðum hliðum. Menn björguðust úr báðum bátunum. Hafskipabryggjan í Keflavík brotnaði nokkuð, en hvort hafnargarðurinn hefir skemmst, verður enn ekki séð. Á dráttarbrautinni stóðu nokkrir bátar, en sjór og vindur reif þá af sporinu og brotnuðu þeir lítilsháttar. Ýmsar smærri skemmdir urðu á skúrum og bátabryggjum. Í Sandgerði var i gærkveldi aftakaveður af austri og versnaði er á leið nóttina. Varð þar mjög flóðhátt. Bátarnir Óðinn og Ægir, sem lágu við bryggju ásamt fleiri bátum, brotnuðu talsvert en ekki urðu þar aðrar skemmdir. Í Garði varð eitt hið mesta flóð sem menn muna. Á Gauksstöðum braut sjóvarnargarð og í Kothúsum braut aðgerðarhús.
Í Grindavik var í nótt ofsarok af austri með miklum sjávargangi og flóðhæð. Sex opnum vélbátum, sem stóðu í naustunum, kastaði sjór og veður til og skeindi þá meira og minna þó er hægt að gera við þá alla. Á Hellissandi skemmdust talsvert vélbátarnir Melsted og Grettir og árabátur brotnaði í spón. Sjór féll umhverfis bræðsluhús staðarins og gróf undan því. Húsið ónýttist að mestu og tækin skemmdust en litið eitt. E.s. Edda kom til Englands í dag. Ekkert hafði orðið að skipinu i undanförnu óveðri.
Morgunblaðið segir 26.janúar af norðurljósunum rauðu:
Reykjavík, Vestmannaeyjum, austur í sveitum og sennilega víðar á landinu sáust í gær á lofti rauð norðurljós, sem eru mjög fátíð. Allstaðar þar sem Morgunblaðið frétti til og norðurljósin sáust, óttuðust menn að um bjarma af eldgosi væri að ræða. Hér í Reykjavík studdist sú trú mjög við jarðskjálftakippina, sem urðu í fyrrinótt. [meira]
Ekki er kunnugt um hvar landskjálftakippirnir þrír, sem fundust hér í Reykjavík, áttu
upptök sín. Kippirnir fundust ekki á Reykjanesi og ekki heldur í Hveradölum eða í Borgarfirði. Fyrsti kippurinn fannst kl. 12:36 eftir miðnætti og taldist vera 45 stig að styrkleika. Landskjálftamælarnir sýndu hræringar í 1215 sekúndur. Annar kippurinn kom á sömu mínútu og sá fyrsti. Þriðji jarðskjálftakippurinn kom klukkustund síðar en hinir fyrri. Engar skemmdir urðu af völdum hræringanna, en fólk telur að húsgögn hafi nötrað og brakað hafi í húsum; einnig hrökk fólk upp úr svefni við fyrri kippina.
Morgunblaðið segir 27.janúar frá því að rauð norðurljós hafi sést víðar en hér á landi:
Rauðu norðurljósin sáust á lofti víðast hvar um Evrópu í gærkvöldi. Hér sáust þau um allt land, að því er fréttaritarar Morgunblaðsins úti um land síma. Eins og hér, vöktu norðurljósin víða í Evrópu ýmiskonar misskilning. T.d. var víða kallað á slökkvilið, þar eð álitið var að eldur væri uppi. Þetta kom fyrir í Danmörku, og íbúar í grennd við Windsor-Castle í Englandi, héldu að kastalinn stæði í björtu báli.
Þann 21. fórst élbátur frá Norðfirði fórst við Norðfjarðarhorn og með honum tveir menn. (Veðráttan).
Allmikill snjór var fyrri hluta febrúar um landið vestanvert, en síðan batnaði tíð. Norðaustan- og austanlands var tíð góð:
Síðumúli (Ingibjörg Guðmundsdóttir): Febrúarmánuður hefir sýnt okkur í veðurfari það blíðasta og stríðasta, sem þessi vetur hefir haft að bjóða. Tíðin hefir verið mjög breytileg. Fyrrihluta mánaðarins setti niður svo mikinn snjó að vegir urðu ófærir fyrir bíla, nema með miklum snjómokstri, þó varð aldrei haglaust. En seinni partinn gerði svo mikla hláku og blíðutíð að manni gat fundist vera komið vor. Tún og úthagi voru greinilega tekin að grænka, og vegir urðu bílfærir til Norðurlands um Holtavörðuheiði. Mun það einsdæmi á þessum tíma árs. Nú er jörðin aftur alhvít, en snjógrunnt enn, en nú í morgun hleður niður snjó og eykst snjórinn því óðum. Flest hross ganga enn alveg úti.
Lambavatn: Fyrri hluta mánaðarins var hér allstaðar mikill snjór og haglaust. Svo leysti allan snjó úr byggð og nærri alautt á fjöllum. En síðustu daga mánaðarins fennti töluvert.
Reykjahlíð (Jón Á. Pétursson): Febrúar hefur verið með afbrigðum mildur, sérstaklega síðari hlutinn.
Fagridalur (Oddný S. Wiium): Framúrskarandi góð tíð. Úrkomulítið og hægviðrasöm. Snjór hlánaði að mestu og góð beit síðari hluta mánaðarins.
Nokkuð var um ófærðar- og hrakningafréttir framan af mánuðinum. Morgunblaðið segir frá 5.febrúar:
Langleiðir allar frá Reykjavík á bílum, eru nú að teppast vegna snjóa. Bílfært er nú að Álafossi, en ekki að Reykjum eða upp í Mosfellsdal, Austurleiðin er fær um 20 km. frá bænum. Enn er fært til Hafnarfjarðar og suður með sjó að kalla. Þó eru miklir erfiðleikar á að komast á bíl til Sandgerðis og Grindavíkur og í gær var flutningabíll 10 klst á leiðinni frá Njarðvíkum til Reykjavíkur. Mjólk hefir verið flutt austan yfir fjall á snjóbílum og dráttarvögnum, en allir flutningar eru miklum erfiðleikum bundnir og má búast við að þeim verði hætt. Mjólk kemur sjóleiðina frá Borgarnesi, Akranesi og Kjalarnesi.
Um þessar mundir var töluverður áhugi á skíðaferðum í Reykjavík. Morgunblaðið segir 8.febrúar frá hrakningum sem stór hópur þeirra lenti í sunnudaginn 6. febrúar:
Um 800 reykvískir skíðamenn, konur og börn lentu í blindhríð við Lögberg á sunnudaginn og má heita stór mildi að ekkert óhapp eða slys skyldi vilja til. Það voru fjögur félög, sem efndu til skíðaferða á sunnudagsmorguninn: ÍR, Skíðafélag Reykjavíkur, Ármann og KR. Með ÍR voru 240 manns í 15 stórum bílum, en með hinum félögunum voru rúmlega 500 manns í 25 stórum bílum. Veður var hér allsæmilegt á sunnudagsmorguninn um það leyti sem skíðafólkið lagði af stað. Loft var þó þykkt og útlit fyrir snjókomu. Ekki lét fólk hið slæma veðurútlit aftra sér frá að fara í skíðaferðirnar, eftir hinni miklu þátttöku að dæma. Bílarnir komust viðstöðulaust að Lögbergi, þeir sem þangað ætluðu, og voru komnir þangað um kl.10. Austan hvassviðri var þar efra og dálítið fjúk. Strax og bílarnir stöðvuðust á Lögbergi spennti skíðafólk á sig skíðin og hélt í hópum suður fyrir Lögberg upp í Selfell, en þar eru ágætar skíðabrekkur. Vegna þess að vindurinn var norðaustlægur, var erfitt að vera í brekkunum norðan til í Selfelli. Hugðust því margir að fara yfir fjallið og reyna að finna skíðabrekkur sunnan til í fjallinu. Á meðan skíðafólkið var á leiðinni upp Selfell, óx vindurinn stöðugt og klukkan tæplega 11 var skollin á blindhríð, svo ekki sá handa skil. Margir sneru þá strax við að Lögbergi, en flestir munu hafa vonast til þess, að hríðin stæði aðeins stutta stund, og héldu því áfram upp á Selfell eða renndu sér í brekkunum norðan til í fellinu. En hríðin óx í stað þess að minnka, og hríðin var svo svört, að ekki sá út úr augunum, og vindhraðinn var eftir því mikill. Frost var 45 stig og frusu því föt og klaki hlóðst í hár og augnabrúnir. Margir höfðu búið sig illa um morguninn og bætti það ekki úr. Klukkan 12 var alveg orðið fullt í íbúðarhúsinu á Lögbergi og stóð þar maður við mann í öllum herbergjum og í fjósinu.
Um klukkan 1 fór fólkið að safnast í bílana og átti þá að leggja af stað í bæinn. Bílstjórarnir vildu helst fara allir af stað í einu, til þess að geta farið hver í hjólför annars. Þurfti þá ekki að moka frá nema fyrsta bílnum. En þegar bílarnir ætluðu að leggja af stað, komust þeir ekki fetið og var tilkynnt, að ekki yrði farið fyrst um sinn, heldur beðið eftir að hríðinni slotaði. Duglegustu skíðamennirnir lögðu þá margir af stað strax gangandi á skíðum til Reykjavíkur. Þótti mörgum það óráð, vegna þess hve hríðin var svört, jafnvel þó undan vindi væri að sækja. Fyrst um klukkan 3 var dálítið lát á hríðinni og þá fór fólk almennt að hugsa til heimferðar gangandi. Margir, sem óvanir voru á skíðum, skildu þau eftir á Lögbergi og fóru fótgangandi í bæinn. Flestir fóru þó á skíðum. Eftir klukkan 3 fór veðrið mjög batnandi, storminn og frostið lægði, en við það versnaði mjög skíðafærið og varð afar þungt. Voru flestir 34 klukkustundir frá Lögbergi til bæjarins. Um 60 manns voru eftir á Lögbergi og biðu eftir að bílarnir færu af stað. Bílarnir fóru í tveimur hópum og þurfti að moka undan þeim víða. Bílarnir voru 6 til 8 klukkustundir á leiðinni frá Lögbergi til Reykjavíkur. Á leiðinni til bæjarins tóku bílarnir fjölda fólks, sem var gangandi eða á skíðum og hafði gefist upp. Einnig biðu margir á Baldurshaga eftir bílunum.
Skíðafólk getur margt lært af skíðaferðunum s.l. sunnudag. En fyrst og fremst það, að nauðsynlegt er að búa sig vel út, ekki síst í tvísýnu veðri eins og var s.l. sunnudag. Einnig þurfa forstöðumenn eða fararstjórar félaganna að hafa gát á því, hvert fólkið fer úr bílunum og reyna að sjá til þess, að það haldi sem mest hópinn. Margir voru eflaust hætt komnir á sunnudaginn í hríðinni. Þannig björguðu menn stúlku, sem hafði lagst fyrir í fönninni rétt sunnan við Lögberg. Margir voru villtir og komust ekki að Lögbergi fyrr en hríðinni slotaði. Það var skíðafólkinu almennt til happs að hríðin skall á svo snemma, að fólk var ekki komið langt frá bílunum. Sumir, t.d. ÍR-ingar voru ekki farnir að stíga á skíðin, þegar óveðrið skall á. Þrátt fyrir erfiðleika og nokkra hrakninga hjá sumum, var skíðafólkið allt ánægt með þessa ferð.
Um kl.2:45 síðdegis á sunnudag varð skyndilega allur bærinn ljóslaus og komu ljós ekki aftur fyrr en um kl. 6:25 og þá frá Elliðaárstöðinni. Ástæðan til þess að rafmagnsljósin slokknuðu, var sú, að óvenjumikil ísing hafði sest á einangrara Sogslínunnar og rofið strauminn; þá hafði og brotnað línurofi nálægt Villingavatni og má vera, að þetta hafi einnig verið orsök straumrofsins.
Í hríðarveðrinu s.l. sunnudag hlóð niður svo miklum snjó, hér í bænum, að margar götur urðu ófærar bílum. Strætisvagnarnir hættu að ganga um tíma. Í gær var unnið að snjómokstri og eru nú allar götur orðnar færar. Út úr bænum er bílfært í Hafnarfjörð og að Vífilstöðum. Einnig að Álafossi og austurleiðin að Lögbergi. Þessar leiðir voru mokaðar í gær.
Þann sama dag fórst vélbátur frá Vestmannaeyjum með fimm mönnum, áhöfn og annars báts bjargaðist naumlega við Faxasker. (Veðráttan).
Morgunblaðið segir þann 9.febrúar frá skipbroti við Grímsey mánudaginn 7. febrúar:
Tveir menn úr Grímsey lentu í sjóhrakningum og brutu skip sitt í óveðri og brimi við Grímsey í fyrradag. Á mánudagsmorgun reru 7 bátar úr Grímsey. Veður var þá bjart en brátt tók að hvessa af vestri og kl. 10:30 var komið stórviðri.
Morgunblaðið segir 11.febrúar frá jarðskjálftum á Suðvesturlandi:
Jarðskjálftakippir fundust hér víða við Faxaflóa í gærmorgun og voru, sumir svo snarpir að fólk vaknaði við þá. Fyrstu kippirnir fundust klukkan 4:28 í gærmorgun og héldu þeir síðan áfram öðru hvoru til hádegis. Jarðskjálftanna varð vart víða á Reykjanesi, hér í Reykjavík og á Snæfellsnesi t.d. á Arnarstapa og við Stykkishólm. Morgunblaðið átti tal við dr. Þorkel Þorkelsson Veðurstofustjóra í gærkvöldi. Hafði hann unnið að rannsókn á jarðskjálftunum í gærdag en var ekki búinn að ljúka við rannsóknir sínar í gærkvöldi. Þó taldi hann að upptökin að jarðskjálftakippunum myndu vera um 7080 km frá Reykjavík og væri ekki útilokað að þeir hefðu átt upptök sín úti í Faxaflóa um 70 km frá landi.
Alþýðublaðið segir þann 11.febrúar frá miklu hríðarveðri á höfuðborgarsvæðinu að kvöldi 10. febrúar:
Eitt hið versta veður, sem hér hefir komið, skall á í gærkveldi á 10. tímanum. Ekki hefir þó frést ennþá um nein slys af völdum óveðursins, en kl. um 11 í gærkveldi var bílum orðið ófært um göturnar hér innanbæjar, hvað þá í útjöðrum bæjarins og utanbæjar. Margir bílar sátu fastir hér og þar í sköflum í bænum, og sumir skemmdust, en þó ekki mjög mikið. Margir bílar, sem voru á leið um Hafnarfjarðarveginn, sátu fastir í sköflum, og varð fólk að fara gangandi, sumir hingað til Reykjavíkur, en aðrir urðu að gista á leiðinni. Var fólk að koma klukkan að ganga 12 í dag, sem hafði lagt af stað frá Hafnarfirði í gærkveldi. Um kl.4 í nótt var veðrinu svo slotað, að fólk hélt gangandi hingað, sem hafði teppst á leiðinni frá Hafnarfirði. Slysavarnafélaginu hafa ekki borist neinar fregnir um slys utan af landi.
Veðurathugunarmenn tala vel um marsmánuð:
Lambavatn: Það hefir verið óstöðugt. Oftast kuldalítið og aldrei mikil snjókoma. Á gjafajörðum hafa skepnur oftast staðið inni. En á beitjörðum alltaf hagar.
Sandur: Mjög gott tíðarfar, lengst af auð jörð eða því sem næst.
Nefbjarnarstaðir: Mjög mild og hagstæð tíð að undanteknu ofviðrinu nóttina milli 5. og 6. [Mesta hvassviðri sem ég man] Kólnaði heldur undir mánaðamótin.
Mikla illviðrasyrpu gerði þann 3. til 5. þegar tvær krappar lægðir fóru yfir landið. Tjón í fyrri lægðinni varð þó miklu minna en í þeirri síðari. Veðráttan segir af tjóni af völdum fyrri lægðarinnar, þann 3:
Smáslys og skemmdir á sjó og landi í hvassviðri. Talsverðar skemmdir á flóði og í brimi í Grindavík, vegurinn að Sandgerði skemmdist í brimi. Mörg færeysk fiskiskip lentu í áföllum undan Suðurlandi, eitt þeirra fórst og með því 17 menn, menn slösuðust á öðrum eða féllu útbyrðis. Togarar fengu á sig áföll og slösuðust nokkrir menn.
Fjallað var sérstaklega um lægðina sem olli illviðrinu þann 5. mars í sérstökum pistli hungurdiska fyrir nokkrum árum og verður það ekki endurtekið hér en heldur ítarlegri grein gerð fyrir tjóninu. Fréttir bárust fyrst af tjóni suðvestanlands, en síðan kom í ljós að það varð mest á Suðurlandi og Austfjörðum.
Alþýðublaðið segir frá 5.mars:
Eitthvert mesta fárviðri, sem orðið hefir hér í Reykjavík, skall á klukkan tæplega 1 í nótt og olli miklum skemmdum á húsum og mannvirkjum bæði hér í borginni og í nærsveitum. Þær fréttir, sem borist hafa frá verstöðvunum í morgun, benda til þess að það hafi orðið til happs og valdið því að tjónið af veðrinu varð ekki ægilegt, að um það leyti sem veðrið var langverst var fjara. Veðurstofan telur að fárviðrið hafi gengið yfir mestan hluta landsins, en verið mismunandi mikið. Í nótt og í gærkveldi var allhvasst á suðvestan og kl.12 á miðnætti voru 9 vindstig. En um kl.1 snerist áttin skyndilega til vesturs og jafnframt skall yfir eitt hið mesta fárviðri, sem menn muna hér um slóðir. Sagði Veðurstofan í morgun í viðtali við Alþýðublaðið, að veðurhæðin hefði verið frá kl.12 að minnsta kosti 12 vindstíg. Gekk jafnframt á með hryðjum, og var í timburhúsum eins og allt ætlaði af göflunum að ganga. Mun mjög mörgum bæjarbúum hafa orðið lítið svefnsamt fyrri hluta næturinnar.
Akranes: Þar var veðrið mest kl. 122 og var þá fjara og mun það hafa bjargað mörgum bátum, smávegis skemmdir urðu á einstaka húsi, en hvergi verulegar. Keflavík: Þar var svo vont veður með roki og rigningu að menn muna ekki annað eins um fjölda ára bil. Urðu þó ekki miklar skemmdir. Þak fauk af húsi og járnplötur rifnuðu af þökum. Einn fiskibátur, sem lá á höfninni hvarf, er helst talið líklegt að hann hafi sokkið. Sandgerði: Þar var hið versta veður, sem menn muna og var það ægilegast á tímanum kl. 12 til 2. Varð þó furðu lítið af skemmdum. Einn bát rak á legunni og laskaðist, en þó ekki alvarlega. Grindavík: Þar var mjög flóðhátt og verra veður en menn muna öðru sinni. Skemmdir urðu þó ekki miklar, en í fyrradag [3.] urðu þar miklar skemmdir af flóði og brimi. Stykkishólmur og Sandur. Á báðum stöðunum var veður mjög slæmt, aðallega á tímanum kl. 123 í nótt. En engar skemmdir voru kunnar, þegar blaðið talaði við fréttaritara sína. Eyrarbakki: Þar var veðrið meira en menn muna og urðu miklar skemmdir á húsum. Þakið fauk af barnaskólanum og kastaðist langar leiðir. Veiðarfærahjallur Jóns Helgasonar fauk um og skemmdust ýmis tæki. Reykháfar fuku af húsum og ýmsar aðrar smávægilegar skemmdir urðu. Hefði ekki verið fjara þegar veðrið var mest, þá hefði orðið ægilegt flóð og valdið miklum skemmdum. Stokkseyri. Þar urðu hinsvegar litlar skemmdir og sakaði vélbátana ekki.
Ölfusá. Mestar virðast skemmdirnar þar hafa orðið, þaðan sem frést hefir úr sveitunum í Árnessýslu, í Flóa og upp á Skeiðum. Þegar Alþýðublaðið hafði tal af fréttaritara sínum að Ölfusá í morgun voru að berast fréttir um skemmdir á húsum upp um allar sveitir. Sagði fréttaritarinn að svo liti út sem meiri og minni skemmdir hefðu orðið í veðrinu á hverjum bæ í nágrannasveitunum. Voru skemmdirnar aðallega á útihúsum og með þeim hætti að þök rifnuðu af. Á Húsatóftum fauk t.d. bæði fjós og hlaða og eins á Sóleyjarbakka. Telja bændur eystra að slíkt veður hafi ekki komið eystra í manna minnum. Ekkert hefir frést frá Þorlákshöfn, því að sími er bilaður þangað. Í Arnarbæli fauk refabú og sluppu 4 refir; hefir einn refur fundist dauður í morgun. Brúarland: Úr Kjós og Mosfellssveit hefir lítið frést. Að Laxnesi fuku plötur af þaki og að Mosbakka skekktist hlaða á grunni.
Nýja dagblaðið greinir frá 6.mars:
Ofsaveður gerði af vestri litlu eftir miðnætti í fyrrinótt og gekk jafnframt á með krapahryðjum. Áður um kvöldið hafði verið hvassviðri af suðri eða suðvestri með rigningu. Veðurstofan telur að veðurhæðin hafi orðið 12 vindstig. Fylgdu þrumur og ljósagangur. Mest mun veðrið hafa verið hér við suðvesturströndina. Norðanlands og vestan virðist stormur hafa verið vægari, en þó skemmdist rafmagnskerfi Akureyrarbæjar mikið og var þar ljóslaust í gærmorgun, en af Suðausturlandi hafa engar fréttir borist, þar eð símasamband er rofið.
Allmiklar skemmdir hlutust af veðri þessu, en þó minni, en við hefði mátt búast. Hér í
Reykjavík brotnuðu víða rúður og rofnuðu þök á húsum. Meðal annars flettist járnið að
mestu af suðurhliðinni á þaki ÍR-hússins og mikið losnaði af plötum á Arnarhváli. Munu
hafa skemmst eigi færri en tuttugu hús í bænum. Höfðu lögregluþjónarnir nóg að gera að sinna hjálparbeiðnum fyrri hluta nætur. Fiskhersluhjallar í grennd við bæinn urðu fyrir allmiklum skemmdum. Bárujárnsgirðingin umhverfis íþróttavöllinn varð fyrir miklu áfalli. Hefir hún brotnað niður á rúmlega 100 metra löngum spöl meðfram Suðurgötu og sömuleiðis á nokkru svæði suðvestan við völlinn Hefir sumt af af járninu tæst burtu langvegu. Inni á Kleppsholti fauk húsið Klettur, eign Andrésar Andréssonar klæðskera, af grunni og brotnaði í spón. Í húsinu bjó Haukur Eyjólfsson frá Hofsstöðum í Borgarfirði og kona hans Sigrún Steinsdóttir, og tvö börn þeirra. Er hið yngra aðeins þriggja mánaða. Var það mildi mikil, að alvarlegt slys skyldi ekki af þessu hljótast.
Í Keflavík rofnuðu húsþök og opinn vélbátur, er lá á höfninni, hvarf. í gærmorgun lá ókunnur vélbátur fram af Kálfatjörn á Vatnsleysuströnd og töldu menn, að það mundi vera Keflavíkurbáturinn. Í Sandgerði laskaðist bátur og tvær heyhlöður fuku. Á Akranesi urðu minni háttar skemmdir á húsum og mannvirkjum. Á Fáskrúðsfirði brotnaði vélbáturinn Katla og bryggja skemmdist. Þrjú íbúðarhús urðu þar og fyrir áföllum. Samkvæmt skeyti, sem borist hefir frá skipstjóranum á Ægi, fékk varðskipið beiðni um hjálp i fyrrinótt frá þýskum togara, Zieten, sem hlotið hafði áfall einhversstaðar í grennd við Vestmannaeyjar. Er skipið mikið brotið ofanþilja, vélarreistin rifin frá þilfarinu bakborðsmegin og borðstokkur og skipshlið þeim megin mjög beygluð. Skipstjórinn á Ægi telur togarinn ófæran til heimferðar í því ástandi, sem hann er nú. Þegar síðustu fregnir bárust af togaranum var hann kominn inn á innri höfnina i Eyjum. Þá herma óljósar fréttir,- er bárust seint í gærkvöldi, að einn eða tvo menn hafi tekið út af færeyskri skútu í grennd við Vestmannaeyjar.
Stórskemmdir á símalínunum austan við Ægissíðu. Símabilanir urðu talsverðar af völdum veðursins, einkum austan við Ægissíðu. Brotnuðu margir staurar milli Ægissíðu og Garðsauka. Ekkert símasamband er við sveitirnar þar fyrir austan og verður því ekkert sagt um skemmdir þar. Samkvæmt fregn frá Seyðisfirði er ekki símasamband lengra suður en til Fáskrúðsfjarðar. Í dag verður sendur maður austur að Ægissíðu til þess að vinna að aðgerðum og koma á bráðabirgðasambandi. Á Hellisheiði og vestan við Ölfusá slógust saman símavírar og í túninu á Kotströnd brotnuðu tveir staurar. Var gert við þessar bilanir í gær. Við Hvalfjörð norðanverðan, milli Kalastaðakots og Vogatungu, flæktust vírar saman.
Morgunblaðið fjallar um veðrið í fréttum 6. mars:
Blaðið átti í gærkvöldi tal við fréttaritara sinn við Ölfusá. Þar mun veðurhæð hafa verið engu minni en hér, enda muna menn ekki snarpara hvassviðri þar eystra. Þó reynt hafi verið í gær að fregna um það, hverjar skemmdir hafi orðið þar í sýslu, má búast við, að fréttir hafi ekki borist frá nærri öllum bæjum, þar sem orðið hafa verulegir skaðar. En um þetta hafði frést að Ölfusá í gærkvöldi. Í Súlholti í Flóa fauk þak af fjárhúsi og heyhlaða. Hross stóðu undir fjárhúsveggnum og rotaðist eitt þeirra til dauða. Á Loftsstöðum fauk þak af heyhlöðu, í Hellnahjáleigu stór heyhlaða, í Gaulverjabæ sömuleiðis hlaða stór. Þar laskaðist íbúðarhúsið. Í Bár fauk þak af fjárhúsi, og í Hróarsholti fauk hlaða og járn af annarri, nokkuð af þaki á íbúðarhúsi og fjárhús. Þar fuku um 100 hestar af heyi. Annars tapaðist óvíða hey svo nokkru verulegu næmi. Að Skeggjastöðum fauk þak af 2 hlöðum, að Hallanda fauk heyhlaða, Langholti geymsluskúr og Langholtsparti hlaða. Á Skeiðum var veðurofsinn síst minni en í Flóa. Að Útverkum fuku öll fénaðarhús nema fjósið, og heyhlaða heima við bæinn. Í Vorsabæ fauk þak af fjárhúsi, að Hlemmiskeiði skemmdust hús mikið. Að Votmýri fauk þak af stóru fjárhúsi og að Háholti fauk hlaða, að Sandlæk þak af fjósi. Að Húsatóftum fauk stór heyhlaða ásamt hesthússkúrum, sem við hana voru byggðir. Að Skarði í Hreppum fauk gamall bær að hálfu leyti, og að Sóleyjarbakka þak af íbúðarhúsi. En annars eru óglöggar fregnir úr Hreppum. Að Kiðjabergi í Grímsnesi fauk stórt fjárhús og hlaða, þak af fjósi að Kringlu og hlaða á Laugarvatni. Járn fauk af þaki íbúðarhúss að Arnarbæli í Ölfusi [átt mun vera við Arnarbæli í Grímsnesi]. Þar fauk og refabú, og drapst einn refanna. Að Syðri Reykjum í Biskupstungum fauk vandað gróðurhús. Á Stokkseyri og Eyrarbakka urðu ýmsir smáskaðar á útihúsum. í Rangárvallasýslu. Ógreinilegri eru fregnir úr Rangárvallasýslu, þegar þetta er ritað. En sennilegt, að veðurhæð hafi verið hin sama og um Árnessýslu. Að Brekkum í Hvolhreppi fauk stór hlaða með skúrum, og eitthvað af heyi, og 2 hlöður á Syðri-Rauðalæk. Ennfremur hefir frést að skemmdir hafi orðið á húsum að Keldum, Þingskálum, Geldingalæk og Heiði. Að Neðri-Þverá í Fljótshlíð fauk hlaða.
Seyðisfjörður: Fréttaritari vor á Seyðisfirði símar í gær, að hið ógurlegasta fárviðri, sem nokkrir menn muna, hafi gengið þar yfir s.l. nótt af suðvestri. Um allan fjörðinn eru meiri eða minni skemmdir á húsum og skipum. Á prestssetrinu Dvergasteini fuku þök af tveimur hlöðum og mikið af heyi. Ennfremur féll í rústir fjárhús með 150 fjár, en fénu varð þó öllu bjargað í dag. Tveir vélbátar á Hánefsstaðareyrum slitnuðu upp og rak þá út í Brimsnes, þar sem þeir brotnuðu báðir í spón. Bátarnir hétu Magnús og Ása. Magnús var ferðbúinn til Hornafjarðar á vertíð. Hafði hann innanborðs öll veiðarfæri, matvæli og annað, sem til vertíðar þurfti. Á Vestdalseyri fauk stórt fiskipakkhús af grunninum og féll í rúst. Á Daltanga fauk þak af hlöðu og 40 hestar af heyi og íbúðarhúsið skekktist og brotnuðu í því gluggar. Ekki er vitað til, að manntjón hafi orðið af ofviðrinu þar eystra. Fáskrúðsfirði: Vélbátar slitnuðu frá legufærum og rak á land. Tveir þeirra, Nanna og Hekla, skemmdust lítið, en Katla brotnaði talsvert; sérstaklega ofanþilja. Rakst hin á Stangelandsbryggju og hraut allan landgang hennar. Járnþök tók alveg af tveimur íbúðarhúsum. Heyhlaða með talsverðu af heyi fauk alveg. Á Kappeyri í Fáskrúðsfjarðarhreppi fuku 2 hey alveg og ein hlaða ásamt heyi. Á Brimnesi fauk kvisturinn af íbúðarhúsinu. (FÚ)
Akureyri rafmagnslaus. Í afspyrnu roki, er gekk yfir síðari hluta nætur og náði hámarki um kl. 5:20 í gærmorgun, urðu allmiklar skemmdir á rafmagnskerfi bæjarins. Brotnuðu þá staurar í háspennulínunni og var bærinn ljóslaus í gærmorgun. Unnið var að viðgerð í gær.
Alþýðublaðið bætir við 7.mars:
Þessar fréttir bárust síðdegis á laugardag og í gær, og virðist tjón af völdum fárveðursins hafa orðið um land allt og sérstaklega mikið á Austurlandi, bæði á húsum, mannvirkjum og skipum. Fer hér á eftir útdráttur úr þessum fréttum frá fréttariturum Alþýðublaðsins og FÚ.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins Fáskrúðsfirði, laugardag. Aftaka norðanveður gekk hér yfir í nótt. Þrjá vélbáta rak á Stauplandsbryggju og brutu hana, sérstaklega landmegin. Tveir bátanna, Nanna og Hekla. skemmdust fremur lítið. en Katla brotnaði mikið, sérstaklega ofan þilja. Járn fauk af tveimur íbúðarhúsum og hlaða með heyi fauk einnig. Úti í sveitinni fauk kvistur af íbúðarhúsi, 2 hey, ein hlaða og fjárhús. Um fleiri skemmdir er ekki vitað vegna símabilana.
Vestmannaeyjar. Í ofsaveðrinu aðfaranótt 5. þ.m. skemmdust margir vélbátar á höfninni. Vélbáturinn Ester sökk og vélbáturinn Skuld slitnaði upp og rak hann upp í nyrðri hafnargarðinn og brotnaði báturinn nokkuð. Náðist báturinn út á laugardag. Átta ára bátar um 500 króna virði hver ýmist brotnuðu eða töpuðust af höfninni. Skemmdir urðu nokkrar á útihúsum fyrir ofan Hraun. Togarinn Zieten frá Wesermúnde kom inn á innri-höfnina í gær og var mikið brotinn ofan þilja og öldustokkurinn stórskemmdur. Skipið fékk á sig stórsjó kl. 3 á laugardagsnótt suðaustur af Eyjum og lagðist á hliðina. Lá það þannig um eina klukkustund og gekk svo mikill sjór inn í kolaklefa skipsins, að kyndarar stóðu í sjó upp undir hendur er skipið loksins komst á réttan kjöl. Bráðabirgðaviðgerð fer fram í Vestmannaeyjum. Skipið er af nýjustu gerð, aðeins 4 ára gamall.
Frá Seyðisfirði: Aðfaranótt 5 þ.m. var fádæma eða dæmalaust ofviðri í Seyðisfirði og nágrannafjörðum. Urðu þar stórskemmdir á húsum og bátum. í Seyðisfjarðarkaupstað skemmdust einkum húsaþök og gluggar, þó ekki stórkostlega. Á Dvergasteini fuku þök af tveimur hlöðum. Féll annað hlöðuþakið á fjárhúsþak og braut það. Féð sakaði ekki, en það varð að reka til húsa á næsta bæ. Á Hánefsstöðum, Þórarinsstöðum og Eyrum stórskemmdust mörg hús, bæði íbúðarhús og fjárhús. Vélbátarnir Magnús og Ása lágu búnir til Hornafjarðarveiða í Hánefsstaðahöfn. Sleit þá upp og rak þá á Brimnesfjöru. Óvíst er enn um skemmdir á bátunum. Þök tveggja fjárhúsa á Grund og Dalatanga og tvö hey fuku og íbúðarhúsið stórskemmdist. Tveir bátar úr Seyðisfirði lögðu af stað á föstudagskvöldið til Hornafjarðar. Lá annar í Norðfirði á laugardag, en hinn náði höfn í Seyðisfirði aftur við illan leik. (FÚ.)
Eskifjörður. Fárviðri geisaði hér yfir síðastliðna laugardagsnótt og olli stórfeldu tjóni; braut glugga í flestum húsum í miðju kauptúninu, reif járn víða, af húsum og sums staðar gersamlega; svipti þökum af og jafnaði heil hús við jörðu. Síma- og ljósa-kerfi kauptúnsins eru stórskemmd og kauptúnið símalaust og ljóslaust. Náði veðrið hámarki frá kl. 34 um nóttina, en þó hélst ofsaveður fram til kl.9 áð morgni. Mestan hluta þaks rauf af kolahúsi svo nefndrar Andra-eignar. Var það næst stærsta hús þorpsins. Fauk mikill hluti þaksins, bæði járn og viður, um 200 metra langa leið og lenti á ljósastaur vestan við hús Kristrúnar Gísladóttur. Brotnaði staurinn og rakst á endanum gegnum vesturstafn nefnds húss, alla Leið inn í bíósal, sem er í húsinu. Aðalrekaldið breytti stefnu og lenti fyrir ofan íbúðarhús Kristrúnar, skall þar á steinsteyptri útbyggingu og braut fjögra metra breitt og meir en mannhæðarhátt skarð í hana. Er hinn brotni steinveggur þó níu þumlunga þykkur. Ef rekaldið hefði lent á húsinu sjálfu, mundi það sennilega hafa farið í rústir. Tvö hús önnur skemmdust, Íshúsið og svo nefnd Mörbúð. Af hinu fyrr talda, sem er nýlegt, fauk allt járn og rúmlega hálft þakið, eða um 70 plötur. Hið síðar talda er gamalt hús, og reif þakið af nokkrum hluta þess. Af vélahúsi Símonar Jónassonar reif alt þakið á suðvesturhorni þess. Þá lagðist saman síldarhús við framkaupstað. Eru veggir þess hrundir, en þakið stendur eitt á grunni. Mun það hafa haldist niðri vegna þungra veiðarfæra, sem í því voru. Allt járn fauk af húsi Guðmundar Stefánssonar, stóru húsi, nýlega smíðuðu, og mest allt járn af svo nefndu gamla pósthúsi. Á húsi Jóns Brynjólfssonar laskaðist vesturstafn auk járnrifs á þaki og steinsteyptur skúr við hús Leifs Björnssonar jafnaðist við jörðu. Myndasalur Sveins Guðnasonar brotnaði og vélar skemmdust, og skúr ofan við afgreiðsluhús Óskars Tómassonar hvarf gersamlega. Nokkuð af járni fauk úr þaki afgreiðsluhússins; einnig hvarf gersamlega hjallur, eign Emils Magnússonar. Meðan veðurhæð var mest var fólki ekki vært í herbergjum, sem voru orðin gluggalaus, og leitaði sumt niður í kjallara húsanna. Erfitt er að áætla fjárhagslegan skaða af völdum veðursins, en óefað skiptir hann tugum þúsunda.
Morgunblaðið heldur áfram 8.mars:
Í fárviðrinu aðfaranótt 5. mars fauk á Reynisvatni í Mosfellssveit fjárhúsasamstæða (2 hús sambyggð) og hlaða við þau, ásamt heyi því, er í henni var. Einnig bílskýli, er tók upp í heilu lagi, fauk langa leið. Á Korpúlfsstöðum rauf að mestu þak af húsi, er notað var sem fjós, áður en hið nýja fjós þar var byggt. Á Leirvogstungu rauf þak af hlöðu og nokkuð af heyi fauk. Á Álafossi og Laxnesi fuku nokkrar þakplötur af húsum.
Óveðursskemmdirnar austanfjalls. Í viðbót við það sem sagt hefir verið áður um skemmdir í Árnessýslu, frétti blaðið í gær, að að Hamarshjáleigu í Gaulverjabæjarhreppi hafi fokið hlaða, og eins í Arabæ og Ferjunesi. Í Fellskoti í Biskupstungum fauk og hlaða og hlaða með tveimur skúrum að Gröf í Ytri-Hrepp. Í frásögn blaðsins á sunnudag var sú missögn, að talað var um skemmdir á húsum að Arnarbæli í Ölfusi, en átti að vera að Arnarbæli í Grímsnesi.
Alþýðublaðið 8.mars:
Fréttir eru enn að berast um tjón af völdum ofviðrisins. Hér fara á eftir síðustu fréttirnar samkvæmt FÚ. Hallormsstað: Í Jökuldal fauk þak af nýreistu steinhúsi og fólk flutti úr því á næsta bæ. Á Eiðum skemmdist til muna þak og gluggar á skólahúsinu. Í Borgarfirði eystra tók út báta. Heyskaðar urðu í ýmsum nálægum sveitum og víða fuku þök af hlöðum. Nemur það tjón mörgum þúsundum króna. Á Héraði og sums staðar á Austfjörðum stóð veðrið af norðvestri þegar hvassast var.
Eskifirði: Auk þess tjóns, sem getið var í gær, er þetta: Á Sólvangi fauk fjós og hlaða. Fjárhús yfir 20 kindur hvarf alveg. Sjóhús Jóhanns Þorvaldssonar fauk. Sex árabátar brotnuðu í spón. Að Svínaskála fuku tvær hlöður og eitthvað af heyi og sömuleiðis hesthús. Á Búðareyri urðu nokkrar skemmdir, en ekki stórfelldar. Fauk aðallega járn af íbúðarhúsum og útihúsum og eitthvað af hlöðum og heyi, Símakerfi og rafveitukerfi bilaði og eitthvað af bátum skemmdist. Skemmdir á útihúsum hafa orðið á: Eyri, Borgargerði, Sléttu, Stuðlum og ef til vill víðar. Eitthvað hefir líka fokið af heyi.
Sauðárkróki: Hér fauk þak af íbúðarhúsi og geymsluskúr. Símaþræðir og ljósaþræðir slitnuðu. Vélbátur sökk við hafnargarðinn. Var hann dreginn á land eftir óveðrið mjög brotinn. Raufarhöfn: Á laugardaginn var hér ofsarok af vestri og norðvestri. Fylgdi því snjókoma eftir kl.17. Þak síldarverksmiðjunnar skemmdist. Gluggar brotnuðu og símastaurar. Á Rifi fauk þak af hlöðu. Í Höskuldsstaðanesi fauk þak af fjósi og kýrnar hálffennti. Fólk var ekki á bænum sakir húsbruna, er þar varð fyrir skömmu.
Norðfirði: Í ofviðrinu aðfaranótt hins fjórða og að morgni hins fimmta þessa mánaðar urðu hér ýmsar skemmdir, þar á meðal ónýttust fimm bátabryggjur og tveir skúrar, og járn fauk af húsaþökum. Veðurhæð var afarmikil.
Akureyri. Í afspyrnu vestanroki, er gekk yfir síðari hluta nætur og náði hámarki um kl. 5:20 um morguninn, urðu allmiklar skemmdir á rafmagnskerfi bæjarins. Brotnuðu þá staurar í háspennulínunni, og var bærinn ljóslaus um morguninn. Unnið var að viðgerð allan daginn. Í brunanum á Oddeyrartanga 3. þ.m., sem fyrr er getið, brann nýsmíðaður trillubátur, er stóð inni í húsinu. Búið var að ganga frá vél í bátnum. Báturinn var eign Gústavs Andersen.
Skálar. Á Skálum á Langanesi fauk mikill hluti af þaki og gafl úr stóru fiskihúsi, eign hlutafélagsins Tjaldur í Reykjavík. Á Sauðanesi fauk allt járn af annarri þakhlið á íbúðarhúsi prestsins. Í Bakkafirði fauk sláturhús og nokkuð af þaki af vörugeymsluhúsi Kaupfélagsins. Undanfarandi hefir verið auð jörð að mestu og hagstæð tíð.
Hvammstangi. Á 3 bæjum í Miðfirði urðu þessar skemmdir: Á Brekkulæk fauk hlaða og nokkuð af heyi. Í Huppahlíð skekktist hlaða á [afgang fréttar vantar]
Morgunblaðið segir 9. mars fréttir af Borgarfirði og Húsavík eystra. Í viðengi áðurnefndrar umfjöllunar hungurdiska um þetta veður má lesa nánari frásögn um atburði í Húsavík:
Feikna miklir skaðar urðu af fárviðrinu s.l. laugardagsnótt í Borgarfirði og Húsavík eystra, símar fréttaritari Morgunblaðsins á Seyðisfirði. Í Húsavík eystra jafnaði flest hús við jörðu, bæði íbúðarhús og peningshús. Þrír menn meiddust. Í Húsavík má heita að menn og skepnur hafi ekki þak yfir höfuðið á sér. Á Bakkagerði í Borgarfirði eystra fauk fiskgeymsluhús. Þrjá trillubáta, sem geymdir voru í fiskgeymsluhúsinu, tók upp, er húsið var fokið, og brotnuðu þeir í spón. Fjórða trillubátinn, sem var rammlega hlekkjaður niður úti, sleit upp úr hlekkjunum þannig að eftir stóð aðeins stefnið og hluti af kjölnum, en festar biluðu ekki. Báturinn var þungur og með vélinni. Fauk það allt langt út á sjó Eitt íbúðarhús á Bakkagerði, eign Björns Jónssonar söðlasmiðs, fór í rúst með öllum útihúsum, svo sem fjósi, hlöðu og geymsluskúrum. Á öllum húsum í þorpinu urðu meiri og minni skemmdir, svo og á bæjum í sveitinni. Tjónið er geysilega mikið fyrir svo lítið sveitafélag, því ekkert var vátryggt af hinu tapaða, fyrir svona skemmdum eða eyðileggingu.
Morgunblaðið segir enn af tjóni í veðrinu mikla í pistli 10.mars:
Vestur-Skaftafellssýsla hafði sloppið tiltölulega vel í ofviðrinu aðfaranótt 5. þ.m., símaði fréttaritari Morgunblaðsins í Vík í Mýrdal í gær. Mestar urðu skemmdirnar á Flögu í Skaftártungu. Þar fauk stór heyhlaða og nokkuð af heyi. Þak rauf einnig af annarri hlöðu á Flögu svo og fjárhúsi. Á Fossi á Síðu fauk þak af fjárhúsi. Nokkrar skemmdir urðu á hlöðum í Landbroti, en ekki stórvægilegar.
Vísir 10.mars:
Enn hafa borist fréttir af Austurlandi, um eignatjón af völdum veðursins 5. þ.m. Þetta
er helst: Vopnafirði: Í Vopnafjarðarhreppi fuku þök af 7 hlöðum, sem vitað er. Á Hofi fauk dúnhús og 20 hestar af heyi. Á Teigi fuku 25 hestar af töðu. Smáskemmdir urðu víðar í héraðinu. Í Vopnafjarðarkauptúni fauk þak af líkhúsi þorpsins, og fleiri smáskaðar urðu þar. Veturinn hefir til þessa verið óvenju mildur, og héraðið er alautt.
Seyðisfirði: Á Úlfsstöðum í Loðmundarfirði fuku tvær hlöður og mikið hey. Í Stakkahlíð fauk þak af hlöðu. Á Sævarlandi fauk hlaða, og í Neshjáleigu skemmdist íbúðarhús.
Vísir bætir enn við fréttum af óveðrinu í pistli 24.mars:
Auk þeirra frétta, sem útvarpinu hafa borist um tjón af óveðrinu 5. þ.m. hafa borist úr Hjaltastaðahreppi fréttir um meira og minna eignatjón á nær 20 bæjum. Þetta er helst: Á Ketilsstöðum fauk fjárhús yfir 120 fjár, 2 hlöður og mikið af heyi. Á Hjaltastað fauk þak af hlöðu og skúr og nokkuð af þaki af hesthúsi og fjárhúsi og mikið af heyi. Á Bóndastöðum fauk þak af tveimur hlöðum og mikið af heyi og á Hóli nokkuð af þaki af tveimur hlöðum og dálítið af heyi. Á Ásgrímsstöðum og Dratthalastöðum fauk þak af hlöðu á hvorum bæ og dálítið af heyi. Á Ekru fauk þak af hlöðu og bæjardyrum. Í Dölum fauk þak af hlöðu og skúr. Á Kókreksstöðum fauk þak af hlöðu og haughús. Í Sandbrekku fauk þak af skúr, í Gagnstöð þak af haughúsi. Í Rauðholti fauk hlaða og allmikið af heyi, og á Stóra-Steinsvaði talsvert af heyi og á Svínafelli allmikið af heyi. Hlöðuþak fauk í Þórsnesi, á Hrafnabjörgum og í Jórvík eitt á hverjum bæ.
Morgunblaðið segir frá óhappi á Akureyri 29.mars:
Akureyri, mánudag. Vélskipið Hjalteyrin sigldi síðdegis á laugardaginn var [26.mars] gegnum lagís á Pollinum og lagðist við bryggju á Oddeyrartanga, en sökk við bryggjuna um kvöldið. Er farið var að aðgæta, kom í ljós, áð ísinn hafði skorið í sundur byrðing skipsins, svo skipið fylltist af sjó. Hjalteyrin átti að flytja farþega frá Akureyri til Siglufjarðar á skíðamótið. Sennilega næst skipið upp, en skaði er töluverður, því óvíst er hvort vátrygging fæst greidd.
Morgunblaðið segir af töfum á landsmóti skíðamanna 30.mars:
Landsmót skíðamanna á Siglufirði átti að halda áfram í gær með skíðastökkkeppni og krókahlaupi (slalom) í Hvanneyrarskál, en sökum óhagstæðs veðurs varð að fresta keppninni í gær. Norðaustan hríðarveður var allan daginn í gær á Siglufirði. Mótið heldur áfram næsta góðviðrisdag.
Apríl var nokkuð óstöðugur, en hlýr. Veðurathugunarmenn gefa honum þó misjafna einkunn:
Lambavatn: Það hefir verið óhagstætt, sífelldar rigningar og krapaél. Það er nær óminnilegt að aldrei skuli hafa gefið á sjó hér úti í víkunum, nú komið í aðra viku sumars. Gróður er enginn kominn.
Suðureyri (Kristján A. Kristjánsson): Mjög hlýtt, en annars óstöðugt. Snjóþungt og haglaust til 9., en þá leysti snöggt allan snjó. Lítilfjörlegt kuldakast um miðjan mánuðinn. Fáar gæftir. Tregur afli.
Sandur: Einmuna gott tíðarfar. Ís leysir af ám og vötnum, frost fer úr jörðu og hún loksins að gróa. Þurrkar svo miklir að með eindæmum má telja um þetta leyti árs.
Reykjahlíð: Aprílmánuður verður að teljast óvenjulega hlýr og úrkomulítill að þessu sinni. Stórfelldar leysingar hófust 9. og lauk þeim eigi fyrr en allur snjór var farinn úr byggð. Seinasti ís fór af Mývatni 21. og það óvenjulega snemma. Síðari hluta mánaðar var nokkuð stormasamt af suðvestri og öll jörð orðin mjög þurr um mánaðamót. Var þá kominn nokkur gróður bæði í tún og þó einkum í mýrlendi en lítil lífsmerki komin í við.
Grímsstaðir á Fjöllum (Sigurður Kristjánsson): Veturinn yfirleitt ágætur hér á Hólsfjöllum og muna menn ekki eins snjóléttan vetur og úrkomulítið. Sauðfé ekki á húsi nema 3 mánuði og lítið gefið af heyjum, en nokkuð af kraftfóðri.
Morgunblaðið segir 8.apríl af mjög stóru snjóflóði í Öxnadal. Flóðið virðist hafa verið afleiðing leysinga. Átt var vestlæg og hiti vel ofan frostmarks:
Aðfaranótt 5. þessa mánaðar féll snjóflóð yfir þrjú samföst fjárhús rétt utan við bæinn Varmavatnshóla í Öxnadal. Í húsunum var 90 fjár þar af náðust 20 kindur lifandi, en meira og minna meiddar, og óvíst nema sumum verði að lóga. Um helmingur af fé bóndans var í þessum húsum. Stórt hey að mestu ósnert stóð að baki húsanna og sópaði snjóflóðið því gersamlega burtu. Snjóflóðið var 10 metra þykkt þar sem grafið var til húsanna. Mikið af aur og grjóti barst niður á túnið, og má gera ráð fyrir að mikill hluti þess sé eyðilagður fyrst um sinn. (FÚ).
Íslendingur segir af sama flóði í pistli 8. apríl:
Aðfaranótt þriðjudags 5 þ m. var suðvestan rok í Öxnadal og féllu mörg snjóflóð í framanverðum dalnum. Þegar komið var á fætur um morguninn að Varmavatnshólum, sem er næsti bær utan við Bakkasel, gat að líta ömurlega sjón. Heljarmikið snjóflóð hafði svo að segja strokist með bæjarveggnum, en brotið niður og tekið með sér að nokkru leyti þrjú samliggjandi fjárhús, er voru þar uppi á túninu í húsunum höfðu verið 86 kindur. Tvo næstu daga unnu nokkrir menn að því að grafa upp fjárhúsin. Meiri hluti fjárins var dautt, er það náðist, og sumt svo brotið og lemstrað, að því varð að slátra samstundis, Rúmlega 20 kindur hafa náðst, sem taldar eru óskemmdar. Bóndinn í Varmavatnshólum heitir Jónas Jónsson. Í húsunum, sem snjóflóðið þraut, átti hann mikinn hluta af sauðfé sínu, Oft hafa smáflóð fallið í landi jarðarinnar, en eigi valdið tjóni fyrr en nú, enda mun þetta flóð hið mesta, er fallið hefir þar í dalnum í tíð núlifandi manna.
Þann 29. apríl slitnaði bátur upp í Ólafsvík, annar bátur sökk við björgunaraðgerðir, en náðist upp síðar. (Veðráttan).
Þau tíðindi urðu helst í maí að nokkuð magn af hafís kom inn undir Norðurland og að gríðarlegt hlaup gerði í Skeiðará - aðeins fjórum árum eftir hlaupið mikla sem tengdist gosinu í Grímsvötnum 1934. Veðurathugunarmenn kvarta undan kulda og snjó festi í Hafnarfirði að næturlagi undir lok mánaðarins.
Lambavatn: Það hefir verið kalt og þurrt oftast. Töluvert frost með köflum svo gróðri hefir lítið farið fram. Það er nú kominn sem kallað er sæmilegur sauðgróður ... Í fyrradag [30.maí] var hér krapahríð og grátt ofan í byggð, skafmok fram af fjöllum eins og há vetur.
Suðureyri: Kalt og harðneskjulegt. Yfirgnæfandi norðaustan, þó engin stórviðri. Úrkomulítið, þurrakuldi og frost með köflum. Yfirleitt mun verra en 1937. [Þann 28. var 11 cm snjódýpt].
Sandur: Tíðarfar mjög slæmt. Kuldar og gróðurleysi.
Raufarhöfn: (Rannveig Lund): Nokkra daga sást hafíshröngl norður og vestur af Melrakkasléttu. [11. sást hafís útaf Hraunhafnartanga].
Nefbjarnarstaðir: Tíð yfirleitt mjög köld og óhagstæð. Fyrir kuldann var komið gróðurbragð fyrir fénað er hjálpaði mikið er sauðburður hófst. En vegna kuldanna varð algjör kyrrstaða í gróðri til mánaðarloka.
Víðistaðir í Hafnarfirði (Bjarni Eyjólfsson): 29.maí: Kl.4:00 var jörð alhvít og snjódýptin 5 cm.
Morgunblaðið segir hafísfréttir 7.maí:
Mikill hafís er fyrir öllu Norðurlandinu frá Grímsey vestur undir Hornbjarg. Einnig er töluverður ís kominn inn á siglingaleiðir. Upplýsingar þessar eru frá Agnari Kofoed-Hansen flugmanni, eftir símtali við hann á Akureyri í gærkvöldi. Sá hann hafísinn mjög greinilega úr flugvélinni, bæði er hann flaug frá Akureyri í gærmorgun og eins er hann flaug norður aftur síðari hluta dags í gær. Næst landi er íshrafl, en lengra úti eru miklar ísbreiður.
Riss Jóns Eyþórssonar af hafísútbreiðslu 7. maí. Ekki er hægt að lesa athugasemdina, en hún er trúlega úr (glötuðu) skeyti af þessum slóðum. Ísinn varð heldur ágengari næstu daga eins og kemur fram í fréttapistlunum hér að neðan.
Morgunblaðið segir frá 8.maí - og ræðir um hafískvíða. Fjöldi manns man hér enn slæm hafísár fyrri tíma.
Þegar vorið nálgast á Norðurlandi kemur hafískvíðinn. Hvort verður yfirsterkari ísinn, eða sunnanblær og sumarhlýindin. Undanfarnar vikur hefir verið vor í lofti um allt Norðurland. Engir nema Norðlendingar þekkja vonbrigðin sem gagntaka menn á slíku vori, þegar ísafréttir berast. Var vorinu ekki alvara? Kemur vetur í stað sumars, kuldar í stað hlýinda, ísaþokur og ömurleiki í stað gróðurs og grasa? Meðan enginn síminn var, bárust ísafréttir sveit úr sveit, aflöguðust í meðferðinni, og urðu skjótt úreltar. Því ísinn er oft fljótur að breyta um legu og stefnu. En meðan einhverjar flugufregnir heyrðust um ís á einhverri vík eða fyrir einhverju nesi, þá þorði Norðlendingurinn ekki að fagna sumrinu af heilum hug. Síðan síminn kom, hefir þetta mikið breyst. En mest er þó breytingin þegar menn geta hafið sig til flugs í 1000 metra hæð, og séð í einu frá Horni til Melrakkasléttu, eins og Akureyringar gerðu í gær ... Var nú flogið norður að Siglunesi, og þaðan í norðvestur átt til hafs. 17 km frá Siglunesi flugum við yfir ísröndina. Ísinn var ekki þéttur þarna, en virtist þéttari er norðar dró. Veður var bjart til landsins og eins vestur á bóginn, en bakki í hafinu og nálægt norðausturlandinu. Þó sáum við nokkurn veginn austur til Rauðunúpa. En í vestur sást inn yfir Skagafjörð. Húnaflóa og Strandir alla leið til Horns. Ísinn var næst landi þarna út af Siglunesi, nema hvað mjó spöng lá frá Grímsey í áttina til Flateyjar á Skjálfanda. Á siglingaleiðinni vestur um Horn var ekki að sjá nokkurn ís. En Snæfell, sem kom til Akureyrar í nótt sigldi í gegnum íshroða á Húnaflóa. Fyrripartinn i gær flaug Örninn aðra ferð norður yfir ísinn og fór þá alllangt norðaustur fyrir Grímsey. En hafþök voru að sjá af ís þar norðaustur undan svo langt sem augað eygði í allgóðu skyggni. Svo var að sjá, sem ís myndi vera mjög nálægt Langanesi.
Alþýðublaðið segir frá 9.maí:
Hafísinn er orðinn landfastur við Hornbjarg. Þessi fregn barst til Veðurstofunnar í nótt. Ísinn er mjög mikill og breiður, en með stórum vökum. Á Húnaflóa er mikið af íshröngli á siglingaleið frá Horni að Skaga og ísspöngin er enn um 15 km. út af Siglunesi og og liggur í norðaustur vestan Grímseyjar. Frá Dalvík sést allmikill ís. Út af Flatey er hafísinn á 2030 ferkílómetra svæði. Fréttaritari Alþýðublaðsins á Húsavík skýrði Alþýðublaðinu svo frá í morgun: Hafís kom inn á Skjálfandaflóa á laugardag, en nú virðist hann vera að hverfa. Frá höfðanum utan við þorpið sést þó mikið íshröngl til hafsins fyrir innan Grímsey. Í morgun eru nokkrir jakar í flæðarmálinu. Veðurstofan segir, að þetta sé mesti hafís, sem komið hefir hér að landi í mörg ár. Margir munu setja kuldann í samband við hafísinn. Í morgun var um 5 stiga frost víðast á Norðvestur-, Norður- og Norðausturlandi og víðast hvar hríð. Agnar Kofoed-Hansen flugstjóri sagði við Alþýðublaðið í morgun, að vont veður væri á Akureyri og væru flugskilyrði slæm. Hætta væri á að hann gæti ekki flogið áætlaða ferð til Reykjavíkur, því að snjór og ís settust á flugvélina og gerðu flugið hættulegt. Kvaðst hann þó mundi reyna að fljúga suður upp úr hádeginu. Alþýðublaðið spurði Jón Eyþórsson veðurfræðing um það í morgun, hvort kuldinn stafaði eingöngu af hafísnum. Hann svaraði: Að nokkru leyti mun hafísinn valda kuldanum, en norðanáttin, sem er víðast um landið, er rakin alt til Jan Mayen og Svalbarða. Þó að enginn hafís væri hér við land, myndi vera frost víða, en það myndi vera um 2 stigum minna. Hér í Reykjavík var 2 stiga frost í morgun, og væri því um það bil frostlaust hér, ef hafísinn væri ekki fyrir Norðurlandi. Veðurstofan spáir áframhaldandi norðanátt og kulda og á Norðurlandi, allt frá Horni til Langaness, hríðarveðri.
Morgunblaðið segir enn af ís og kulda 10.maí:
Kuldar miklir og hríðarveður hafa gengið um allt Norðurland og næturfrost tefja mjög fyrir öllum gróðri. Fjöll öll norðanlands eru aftur orðin alhvít af snjó, og víða er snjór yfir öllu í byggðum. Hafísfréttir berast stöðugt víðsvegar að af Norðurlandi, en ísinn rekur hratt til austurs. Á nokkrum stöðum, svo sem á Ströndum og Skagaströnd, hafa smá-ísspangir orðið landfastar. En ísinn er laus og víða vakir á honum. Ísjaka hefir rekið inn á Eyjafjörð, alla leið inn að Dalvík; varð vart tveggja jaka þar í gær. Ísinn, sem hafði rekið upp að landi við Húsavík fyrir helgi, hefir rekið frá aftur, en þó eru jakar eftir í fjöruborðinu. Hafís er kominn inn fyrir Kálfshamarsvík vestan til við Skaga og inn að Ketu að austan. Er ísinn á hraðri ferð inn beggja megin við Skaga. Skyggni var slæmt víðast fyrir Norðurlandi í gær og sást því illa til hafs. Frár Skaga sást, þá að ís er fyrir öllu mynni Skagafjarðar, en er ekki eins mikill að sjá útaf Húnaflóa. Mjó ísspöng er landföst, við Geirólfsgnúp á Ströndum. Skyggni var þarna gott í gær.
Morgunblaðið 11. maí:
Allar hafísfréttir að norðan í gær bentu til þess, að hafísinn væri að fjarlægjast landið, og að bað eru ekki nema einstakir jakar, sem eru komnir inn á flóa og firði norðanlands. Á siglingaleiðinni fyrir Horn var minna um ís í gær en undanfarna daga. Við Gjögur voru nokkrir ísjakar á reki og eins á skipaleið fyrir Reykjarfjarðarmynni. Við Skaga hefir ísinn rekið frá landi aftur og er nú hvergi landfastur þar. Talsverður ís er norður af Skaga og sést ekki útyfir hann norður yfir. Veðurstofan býst við breytilegri átt og mætti þá vænta þess, að ef vindur gengur t.d. til suðurs, þá megi vonast eftir því að ísinn reki frá og austur með landinu.
Enn eru ísfréttir í Morgunblaðinu 14.maí:
Hafísinn er nú aftur kominn fast upp að landinu við Horn og er skipaleið að verða ófær, að minnsta kosti fyrir smærri báta. Þá hefir ísinn skemmt talsímalínuna, sem liggur í sjó yfir mynni Reykjarfjarðar. Vélbáturinn Vébjörn fór í gær frá Siglufirði til Ísafjarðar og segir skipstjóri bátsins, Halldór Sigurðsson svo frá um hafís á siglingaleiðum (skv. FÚ): 45 enskar mílur norðvestur af Sauðanesvita komum við í ísbreiðu og urðum að halda 5 enskar mílur í suðvestur áður en við komumst inn í ísinn. Síðan var haldið gegnum ís alla leið þangað til eftir voru 7 enskar mílur að Horni og mátti víða heita ófært fyrir vélbáta. Meginið er stórir flatir jakar og gisnar spengur, en stórir borgarísjakar innan um.
Morgunblaðið 15.maí:
Hafís var orðinn svo mikill á siglingaleið fyrir Hornbjarg í gærmorgun, að flutningaskipið Hekla komst með naumindum vesturleiðina. Það mun vera vestanáttin, sem rekið hefir ísinn upp að landinu og ef sama átt helst, er hætta á því að siglingaleiðin fyrir Horn teppist alveg. Hinsvegar telja kunnugir menn, að ísinn muni fljótt reka frá landi aftur. ef áttin breytist. Sex ár eru síðan að siglingaleiðin fyrir Horn var illfær vegna íss, eða árið 1932. Þá var það, sem Esja og Dr. Alexandrine komust með naumindum fyrir Horn vegna íss. Algjörlega hefir þessi leið ekki teppst vegna íss síðan 1918. Veður var gott á Norðurlandi í gær og hlýrra en undanfarna daga. Nokkrir hafísjakar eru á reki í Húnaflóa og við Skaga, en ís virðist vera minni austur með landinu en hann var fyrir nokkrum dögum.
Morgunblaðið segir 17.maí frá því að ísinn sé að hverfa frá:
Tvö farþegaskip fóru fyrir Horn í gær hindrunarlítið. Voru það Dettifoss og Nova.
Svohljóðandi skeyti barst Veðurstofunni frá Dettifossi í gærmorgun; Þykk ísspöng sjö mílur austur af Horni úr því íshrafl að Kögri. Samkvæmt fréttum, sem borist hafa að norðan um helgina, er ísinn, sem borist hafði upp að landinu, og inn á firði á Ströndum, að mestu að hverfa aftur. Sjávarhiti er svipaður og venja er t.d. um þennan tíma árs og gott veður var um helgina nyrðra. Austur með landinu hefir enginn ís sést undanfarna 45 daga.
Enn voru þó tafir við Horn. Morgunblaðið segir frá 18.maí:
Skipaútgerð ríkisins barst í gær skeyti frá Súðinni um það, að skipið hefði ekki komist fyrir Horn í fyrrinótt vegna íss og þoku. Hafði Súðin reynt í 14 klukkustundir að komast fyrir Horn en ekki tekist. Lagðist skipið á Hornvík og var beðið átekta, um hádegi í gær létti þokunni og komst Súðin þá leiðar sinnar. Klukkan 4 í gær barst enn skeyti frá Súðinni þar sem sagt var frá því, að skipið væri komið fyrir Horn og að ísinn væri laus við land á hraðri hreyfingu norðaustur með landinu og að siglingaleiðin væri að verða íslaus.
Þann 23. hófst hlaup í Skeiðará. Þetta varð með mestu hlaupum. Við hugum að fréttum af því:
Morgunblaðið segir frá 25.maí:
Vatnsflóðið sprengir jökulinn með miklum krafti. Í fyrrinótt virtist nokkurt hlé á vexti Skeiðarár. En í gærmorgun byrjaði vöxturinn aftur, og var nú enn mjög mikill og sópaði vatnsflóðið burtu símastaurum austast á sandinum, og var sambandslaust við Öræfi frá hádegi í gær, á austurlínunni. Tíðindamaður Morgunblaðsins átti tal við Odd bónda Magnússon á Skaftafelli á 12. tímanum í gær, og var flóðið þá í nýjum vexti og símasamband vont. Síðdegis í gær átti svo tíðindamaður blaðsins tal við Hannes Jónsson bónda á Núpstað og sagði hann þá, að símasambandið austur í Öræfi hefði slitnað um eða laust fyrir hádegi. Sagði Hannes, að útfallið, sem braust út úr jöklinum nokkuð fyrir vestan hið venjulega útfall Skeiðarár, hefði stefnt á 5 símastaura. Þar hefir síminn slitnað. Þetta útfall er ca. 23 km. fyrir vestan útfall Skeiðarár. Skyggni var vont eystra í gær; þoka og móða yfir Skeiðarársandi. En þegar Hannes á Núpstað átti síðast tal við Öræfinga, þóttust þeir sjá nýtt vatnsflóð vestar á sandinum, eða nálægt sæluhúsinu. Hannes á Núpstað fór síðdegis í gær austur að Núpsvötnum til þess að athuga hvort þar sæist nokkur breyting. Taldi hann, að lítilsháttar vöxtur væri kominn í vötnin, en hann gæti vel verið eðlilegur, og þyrfti ekki að standa í neinu sambandi við hlaupið í Skeiðará. Ekki var sjáanlegt neitt vatn vestan til á Skeiðarársandi. Hannes hafði það eftir Öræfingum, að þeir teldu að vatnsflóðið eystra væri byrjun jökulhlaups. Úr þessu fengist væntanlega skorið til fulls eftir daginn í dag. Tíðindamaður Mbl. spurði Hannes hversu lengi Skeiðarárhlaupin stæðu venjulega yfir. Það fer eftir því, hversu ört hlaupin koma, segir Hannes. Stundum koma hlaupin mjög ört og standa þá máske ekki nema vikutíma. En svo kemur hitt einnig fyrir, að hlaupin eru að smákoma, og geta þau þá staðið í hálfan mánuð eða 3 vikur.
Morgunblaðið heldur áfram 26.maí 1938:
Hlaupið í Skeiðará er enn ört vaxandi. Breidd vatnsflóðsins um símalínu héðan að sjá, er nú yfir 3 kílómetrar. Samfellt útfall frá Jökulfelli meira en kílómetri á breidd. Mikil jökulhrönn fram á sandinum. Vatnsflóðið vestur við sæluhúsið virðist einnig í hröðum vexti. Öræfingar eiga 160 fjár á Skeiðarársandi og er það í hættu. Einhverjum kynni að þykja það einkennilegt, að fé skuli vera á Skeiðarársandi. En Öræfingar reka alltaf fé á sandinn á vorin; þótt gróður sé þar ekki mikill, er þar kjarngott og vænt féð, sem gengur á sandinum. Morgunblaðið átti tal við Hannes Jónsson bónda á Núpstaó síðdegis í gær, og sagði hann, að vatnflóðið væri nú einnig komið vestan til á Skeiðarársandi og vöxtur kominn í Súlu og Núpsvötnin. Snemma í gærmorgun var ekki sjáanlegur neinn verulegur vöxtur í Núpsvötnum, en þegar leið fram á morguninn var vöxturinn sýnilegur. Hannes fór austur að Lómagnúp, til þess að athuga betur viðhorfið þar eystra. Skyggni var ekki gott í gærmorgun, þoka og rigningarsúld, svo að ekki sást nema ógreinilega austur á Skeiðarársand. En þegar leið á daginn birti til og hafði Hannes sæmilegt yfirsýn úr Núpnum. Var þá kominn allmikill vöxtur í Núpsvötnin og þau sýnilega i örum vexti. Hannes sá nú, að mikið vatn rann fram um miðbik Skeiðarársands og einnig vestan til á sandinum. En mest virtist vatnsflóðið vera um miðbik sandsins, séð frá Hannesi. Þar sem flóðið rennur fram sandinn, er síminn vitanlega í hættu. Enn er ekki vitað hve mikil brögð eru að skemmdum á símanum. Í síðasta Skeiðarárhlaupi sópaðist síminn burtu á 5 km. svæði. Sæluhúsið, sem er austan til á sandinum sópaðist þá einnig burtu.
Enn verður ekki sagt með neinni vissu um það, hvort vatnsflóð þetta stafar af eldsumbrotum í jöklinum. En það mun nú almennt álit sérfróðra manna, að hin reglulegu Skeiðarárhlaup stafi af eldsumbrotum í jöklinum. Þótt ekki hafi enn orðið vart neinna eldsumbrota eða önnur merki þess, að eldur væri uppi þarna eystra, getur vel verið, að hlaupið stafi frá eldsumbrotum. Oft líða margir dagar frá því að vöxtur byrjar að koma í Skeiðará og þar til menn verða varir við eldsumbrot í jöklinum. Í seinasta Skeiðarárhlaupi (í mars 1934) byrjaði Skeiðará að vaxa 23. mars. En það var ekki fyrr en 30. mars, eða á áttunda degi, að menn urðu varir eldsumbrotanna í jöklinum. Öræfingar munu nú yfirleitt þeirrar skoðunar, að hér sé um reglulegt hlaup að ræða. Sömu skoðunar er Hannes, bóndi á Núpstað, sem þekkir hlaupin í Skeiðará manna best, Er því ekki ósennilegt, að innan fárra daga fari eldsumbrotin að gera vart við sig eystra.
Morgunblaðið segir fréttir af Skeiðará 28.maí:
Skeiðarársandur að mestu í kafi íshrannir um allan sandinn. Flugvélin kom til Hornafjarðar kl. 13:30 í gær, eftir þriggja stunda flug héðan úr Reykjavík. Flogið var yfir Skeiðarársand og inn yfir Vatnajökul. Þokuslæðingur var yfir jöklinum svo Grímsvötn sáust ekki. Ekki sáust nein merki um eldgos, en hlaupið virðist geysimikið. Skeiðarársandur er að mestu í kafi undir vatni og jakahrannir um allan sand. Á fimmtudag (uppstigningardag) símar Oddur svohljóðandi: Hlaupið braust geysimikið út í nótt og tekur yfir allt hlaupfar síðasta Skeiðarárhlaups (1934) og er nú héðan að sjá að heita eyrarlaust. Símalínan öll sópast burtu, nema 46 staurar á öldusporði. Klukkan 4 í nótt virtist hlaupið ná hámarki. Þá var héðan að sjá eitt ölduhafrót 2 km. í vestur og svo stórkostlegt, að annað eins hefir ekki sést. Kl. 9 í morgun var farið að lækka á boðunum. Flóðið austan við sæluhúsið virtist einnig hafa aukist; breidd þess um útfall 2300 metrar, en dreifist mikið er fram á sandinn kemur og hefir eitthvað af sauðfé farist þar í flóðinu.
Í gær símar Oddur svohljóðandi: Flóðið hér eystra fór minnkandi í gær, en óx austan við sæluhúsið vestur á sandinn. Þar breiðist nú flóðið mikið út. Verður tæpast séð fyrir jökulhrönn hvort sæluhúsið stendur. Í gær féll hér á málma, kopar varð dökkblár og óvenjumiklar truflanir urðu á viðtæki. Hlaupið er nú sýnilega í rénun. Helgi Arason á
Fagurhólsmýri fór í dag á jökul til myndatöku. Morgunblaðið átti í gærmorgun tal við Hannes á Núpsstað. Var þá gott skyggni austur. Sagði Hannes, að samfeld ísbreiða væri á sandinum frá Sigurðarfitjarálum og austur eins langt og sæist. Væri að sjá einn hafsjór austur á sandinum og næði flóðið til Núpsvatna skammt suður á sandinum. Mikill vöxtur var í Núpsvötnum, en ekki ísframburður þar. Ekki hafði Hannes séð nein merki um eldgos.
Morgunblaðið segir 29.maí af flugleiðangri:
Flugleiðangurinn til eldstöðvanna í Vatnajökli. Áður óþekktar eldstöðvar norður af Grímsvötnum. Engin eldsumbrot sjáanleg ennþá.
Tíðindamaður Morgunblaðsins náði í gærkvöldi tali af Pálma Hannessyni rektor og fékk frá honum eftirfarandi frásögn af fluginu: Við lögðum af stað úr Reykjavík kl. 10 1/2 árdegis á föstudag. Flugum fyrst hér beint austur fyrir norðan Hengil, en svo meðfram Suðurströndinni. Er við komum móts við Skeiðarársand vorum við í 1000 m hæð. Var þá bjart veður og útsýni gott. Skeiðarársandur var þá allur í kafi í vatni, að undanskildum fáeinum tungum út frá jöklinum, efst á sandinum. Fram við sjó voru einnig smáeyjar. Stórfeld útföll voru til sjávar og þar feikna straumur langt út á sjó. Við flugum nú marga hringi yfir Skeiðarársand, tókum myndir og filmuðum. Svo hækkuðum við flugið í 2000 m og héldum inn yfir jökulinn og var nú ferðinni heitið yfir Grímsvötn. En er við komum inn fyrir Grænafjall sást þokukembingur á jöklinum. Snerum við þá við og héldum suður að Öræfajökli, en hann var þá hulinn þoku. Við flugum fyrir norðan Öræfajökul og renndum okkur svo niður yfir Breiðamerkurjökul og héldum síðan til Hornafjarðar.
Veðurútlit var ekki gott á föstudagskvöld, svo við afréðum að bíða með næsta leiðangur þar til seinni part nætur, en þá léttir oft þokunni af jöklunum. Kl. 3 1/2 um nóttina kom tilkynning frá Fagurhólsmýri um að bjart væri veður. Kl. 4 1/2 lögðum við af stað frá Hornafirði. Við flugum strax í 2000 m hæð. Flugum vestur fyrir hornið á Öræfajökli, inn yfir sandinn og Skeiðarárjökul og norður yfir Vatnajökul. Þegar við komum yfir Grímsvötn sáum við mikil missmíði á jöklinum ca. 810 km fyrir norðan Grímsvötn. Þar voru miklar hringlagaðar sprungur í jöklinum og jökullinn sokkinn niður. Sást greinilega sprungurás alla leið í Grímsvötn. Þar sem rásin náði NV-horni dalsins var að sjá talsvert umrót og miklar sprungur. Hvergi sást reykur. Syðst í Grímsvatnadalnum, þar sem eldurinn var uppi 1934 var nú allt með kyrrum kjörum, nema hvað dalbotninn virtist lítið eitt siginn. Við höfðum þarna ágætt útsýni. Sáum yfir alla botna upp frá Skeiðarárjökli. Var hvergi annarsstaðar að sjá missmíði, nema suður frá Grímsvötnum á tveimur stöðum. Þar voru að sjá alveg nýjar sprungur í jöklinum.
Aðalhlaupið úr jöklinum hefir komið úr 10 stórum útrásum, auk nokkurra smærri. Sumar útrásirnar eru heljarstórir hellar. Hlaupið hefir lagt undir sig allan sandinn að neðanverðu, aðeins skilið eftir tungur út frá jöklinum. Jakahrönnin er mest austantil
á sandinum. Eru austustu útföllin langstærst Þar hafa hrannir af stórjökum borist alla leið suður á móts við Sandfell. Upp við jökul eru jakarnir á stærð við stórhýsi. Yfirleitt munu þó íshrannirnar á sandinum minni nú en 1934, því að hlaupið virðist hafa komið dreifðara úr jöklinum. [Tilgangur fararinnar] var sá, að athuga hlaupið og eldstöðvarnar. Að við tókum flugvélina í þennan leiðangur stafaði af tvennu, sagði Pálmi: 1) Með því eina móti var unnt að fá nokkra hugmynd um hlaupið meðan það var að gerast og ná af því myndum, en jökulhlaup eru óþekkt annarsstaðar á jörðinni en hér og ekki er til nema ein mynd af jökulhlaupi, þ.e. í Súlu haustið 1935. 2) Nauðsynlegt er að rannsaka jökulinn í námunda við eldstöðvarnar, til þess að geta eftir á séð hvaða breytingum hann tekur. Ef gos kemur nú eftir þetta hlaup hefði ekkert verið til samanburðar, annað en athugun sú, sem gerð var á eldstöðvunum 1934 og 1936. En þá vantaði athugun áður en gosið byrjaði. Nú tókst, þessi athugun vel. Má þakka það því, að við vorum heppnir með veður og ekki síst framúrskarandi dugnaði flugmannsins, Agnars Koefoed-Hansens. Þetta er í fyrsta skipti sem flogið er yfir Vatnajökul og Öræfajökul. Vél og flugmaður stóðust þessa raun vel.
Í gær barst Morgunblaðinu svohljóðandi skeyti frá Oddi á Skaftafelli: Hlaupið fer hægt fjarandi og er nú aðeins í breiðum álum, óreiðum á hestum. Ekki verður en sagt með vissu um tjónið af völdum hlaupsins, en það hefir orðið mikið. Síminn hefir sópast burtu á allt að 7 km svæði austan Sigurðarfitjar. Vafalaust hefir margt sauðfé, sem var á sandinum farist í flóðinu. Talsvert var af rekavið á fjörunum og hefir hann allur sópast burtu. Þá hefir selveiði Öræfinga eyðilagst á þessu ári, en hún hefir venjulega gefið 150 seli.
Morgunblaðið segir af tæpu flugi í fregn þann 31.maí. Síðustu daga maímánaðar gerði hríðarveður um landið norðvestan- og vestanvert. Alhvítt varð á Vestfjörðum og suður á Snæfellnes - og að næturlagi á höfuðborgarsvæðinu.
Flugvélin TFJÖRN lenti í hríð er hún var á leiðinni frá Búðardal hingað á sunnudagsmorgun. Hún varð að fljúga lágt, í 1215 m. hæð og þræða ströndina inn með hverjum firði og hverri vík. Einu sinni hélt flugmaðurinn að hann hefði villst af réttri leið og lenti til þess að fá upplýsingar um hvar hann væri staddur. Ef ég flaug upp í 20 m hæð, sá ég ekkert nema hríðina í kringum mig, sagði flugmaðurinn í gær. Hann var 2 klst og 20 mínútur á leiðinni að vestan, en vestur fór hann á rúmlega 50 mín.
Júní fékk ekki sérlega góða dóma, gekk á með kuldahretum og snjóaði þá í fjöll og jafnvel niður í byggð.
Ljárskógar (Hallgrímur Jónsson): 28. Fennt á fjöll og niður að bæjum.
Lambavatn: Það hefir verið mjög breytilegt. Stormur og stórrigning um miðjan mánuðinn. Oftast fremur kalt svo grasvöxtur er ekki góður. En sumstaðar er þó verið að byrja að slá.
Sandur: Tíðarfar mjög kalt og úrkomur alltíðar. Gróðri fór afarseint fram og eru sprettuhorfur í allra versta lagi.
Reykjahlíð (Gísli Pétursson): Júnímánuður var með afbrigðum kaldur og hrjóstugur. Andavarp byrjaði ca. viku síðar en vanalegt er og tún eru tæplega hálfsprottin í lok mánaðarins. [Alhvítt var í Reykjahlíð að morgni 28.].
Morgunblaðið segir af orsökum Skeiðarárhlaups bæði 4. og 9. júní:
[4.] Skeiðarárhlaupið stafar frá eldsumbrotum í Grímsvötnum. Gosið þó ekki náð upp úr jöklinum. Klukkan um 12 í gærkvöldi komu þeir Jóhannes Áskelsson, Tryggvi Magnússon og fylgdarmenn þeirra að Kálfafelli í Fljótshverfi, úr leiðangrinum til eldstöðvanna í Vatnajökli. Þeir félagar komu niður af jöklinum síðdegis á fimmtudag og héldu fylgdarmennirnir þá áfram til byggða, til þess að fá hesta til flutnings á farangrinum. Tíðindamaður Morgunblaðsins átti tal við Jóhannes Áskelsson strax eftir komu hans að Kálfafelli í gærkvöldi og fer hér á eftir frásögn hans. Ferðin hefir gengið vel, segir Jóhannes Áskelsson. Við komum norður til Grímsvatna á mánudagskvöld. Þar hafa orðið all-stórfeld umbrot í jöklinum, sem bersýnilega stafa af eldsumbrotum og teljum við ekki vafa á, að Skeiðarárhlaupið stafi frá þeim. Þessi umbrot eru á svipuðum slóðum og gosið 1934, en þó lítið eitt norðar. Ekki taldi Jóhannes neinn vafa á, að umbrotin þarna í jöklinum stöfuðu frá eldsumbrotum. Hinsvegar hefir ekki gosið upp úr jöklinum því að þar sást engin aska eða vikur. Tíðindamaður Morgunblaðsins skýrði Jóhannesi frá umbrotum þeim, er þeir flugleiðangursmenn þóttust sjá í jöklinum um 810 km. fyrir norðan Grímsvötn, en Jóhannes taldi þau ekki stafa frá eldsumbrotum.
[9.] Úr frétt um ferð í Grímsvötn - rætt er við Jóhannes Áskelsson og Tryggva Magnússon. Hvernig var svo um að litast á eldstöðvunum?, spyr tíðindamaður Morgunblaðsins. Aðalbreytingarnar sem þarna hafa orðið og við urðum varir, eru að ca. 30 ferkílómetra stór jökulspilda í norðvesturhorni Grímsvatnadals hefir sigið niður ca. 100200 metra. Ekki sáust nein merki þess, að upp úr hafi gosið. Engin aska þarna sjáanleg og enginn vikur. En auk þess lá allbreitt sprungubelti í norðvestur frá jökulsiginu og var þar alófært yfirferðar. Árið 1935 vorum við þarna á ferð, komum frá Kverfjöllum og gengum þá hindrunarlítið þvert yfir, þar sem sprungubeltið liggur nú. Allar sprungurnar þarna í jöklinum voru nýjar og teljum við ekki vafa á, að hlaupið í ánum nú nú hafi staðið í sambandi við þau umbrot, sem orðið hafa þarna undir jöklinum. En hvernig hefir svo vatnið fengið framrás? spyr tíðindamaður Mbl. Jóhannes Áskelsson. Það eitt er víst, að framrásin hefir ekki orðið á yfirborðinu, svarar Jóhannes. En að öðru leyti er þetta órannsakað. Að sunnanverðu takmarkast Grímsvatnadalurinn af móbergsvegg, sem vatnið á einhvern hátt hlýtur að fá framrás gegnum. Ekkert skarð sést á yfirborðinu gegnum þennan móbergsvegg, svo vatnið hlýtur að fá framrás einhversstaðar undir jöklinum. Í þessu sambandi má benda á, að Hvítá hverfur stundum undir Hestfjall. Þetta er staðreynd þótt menn viti ekki hvernig þetta skeður.
Veðráttan segir að þann 6. hafi stór skriða fallið við eyðibýlið Nýabæ í Hörgárdal. Leysing var mikil. Sömuleiðis er sagt frá snjókomu norðanlands og yfir í Dali, sums staðar festi snjó.
Vísir segir 10.júní af gróðureldi nærri Grindavík:
Allmikill eldur hefir komið upp í Grindavíkurhrauni meðfram þjóðveginum, en hraunið er eins og mönnum er kunnugt mosavaxið og lítt upp gróið. Ekki er vitað með vissu hvenær eldurinn hefir komið upp, en líkindi eru til að hann hafi brotist út a mánudaginn var eða þriðjudaginn og hefir hann náð allmikilli útbreiðslu og logar nú í tveimur hekturum lands. ... Eldurinn í hrauninu hefir komið upp í krika milli þjóðbrautarinnar og afleggjara að helli i hrauninu og hefir eldurinn ekki komist yfir veginn, en leitað töluvert á hann með því að vindur hefir verið áð norðvestan undanfarið. Telja má víst að eldurinn hafi komið upp með því móti að menn, sem um veginn hafa farið, hafi kastað vindlingi í mosann eða farið óvarlega með eld að öðru leyti.
Í Morgunblaðinu 14.júní er viðtal við þýskan prófessor, Niemezyk að nafni um jarðeðlisfræðimælingar á Íslandi. Þar segir m.a.:frá fyrirhuguðum mælingum á landreki hér á landi:
Eins og kunnugt. er, er Wegeners-kenningin í aðalatriðum sú, að löndin séu á hreyfingu, á floti að heita má á yfirborði jarðar. Að t.d. Ísland og Grænland annaðhvort nálgist eða fjarlægist um ákveðið bil á ári. Að meginlöndin sitt hvorumegin við Atlantshaf hafi
eitt sinn legið saman, en síðan skilið og úthaf myndast milli þeirra. Nú væri eðlilegt að rannsaka þessa landflutninga með því að gera hnattstöðumælingar og sjá þannig hvort ákveðnir staðir nálguðust eða fjarlægðust. En þó engin hreyfing finnist með þessu móti, er ekki þar með sagt, að engin hreyfing hafi átt sér stað. Hún getur hafa stöðvast, hætt í bili, og byrji máske að nýju seinna meir. Því í jarðmyndun og jarðsögu eru jafnan kyrrstöðu tímabil. Hvergi í heimi eru sprungur í jörð eins og hér á landi, hinar löngu gjár, marga tugi kílómetra á lengd, eldfjallasprungurnar. Að óreyndu er eðlilegt að menn geti sér þess til, að þar sem þær eru, þ.e. í móbergshéruðum, eldfjallahéruðum landsins, þar sé jörðin á hreyfingu, sé fljótandi, ef svo má að orði komast. Til þess að fá vissu sína um þetta höfum við ákveðið að gera nákvæmar mælingar, þvert yfir móbergssvæðið í Þingeyjarsýslum. Við byrjum mælingarnar í basaltfjöllunum austanvið Eyjafjörð, og mælum síðan með allri þeirri nákvæmni, sem hin bestu mælitæki leyfa, austur eftir sveitunum og alla leið til Grímsstaða á Fjöllum. En þar tengjum við mælingar okkar við basalthrygg, sem þar stendur upp úr móberginu. Með þessu eins og byggjum við mæliröð yfir móbergssvæðið, milli basaltfjalla. Síðari mælingar og rannsóknir eiga svo að leiða það í ljós, hvort basaltfjöllin sitt hvoru megin við móbergssvæðið nálgast eða fjarlægjast hvort annað, hvort landið er að gliðna eða
hvort það dregst saman, eða hvort þetta alt er hugarburður, eða svo lítið, að engar mælingar nái því. En það tel ég ólíklegt. Jafnframt því, sem við mælum þessar fjarlægðir, og ákveðum legu ótal margra staða á þessari 120 km leið, svo samanburðurinn verði sem gleggstur við seinni mælingar, rannsökum við jarðlögin á ýmsan hátt. T.d. athugum við með sérstökum verkfærum eðlisþyngd jarðlaganna, svo við getum gert okkur grein fyrir því, hve móbergið eða annað gosgrjót er þykkt ofan á hinu eldra bergi. Ennfremur ætlum við m.a. að rannsaka segulmagn hraunanna, en eftir því er hægt að ráða um aldur þeirra o.fl. En það er of flókið til að fjölyrða um að þessu sinni. Nú er að vita hve vel okkur gengur með hinar nákvæmu mælingar, sem við vitaskuld byggjum á mælingum herforingjaráðsins danska. Forstjóri þeirra mælinga, Nörlund prófessor, segir að þær séu ekki nákvæmari en svo, að skeikað geti 3040 sentímetrum á 2030 kílómetrum. En við verðum að hafa okkar mælingar mikið nákvæmari. ... En sem sagt. Í sumar verður þetta aðeins undirbúningsverk. Þegar við komum eftir 510 ár, og mælum að nýju, fáum við að sjá, hvort alt er með kyrrum kjörum, fjarlægðin milli Grímsstaða og Akureyrar er hin sama, ellegar minni en hún var. Spurningin er þessi: Eru Þingeyjarsýslur að verða breiðari? Eða eru þær að ganga saman? Niðurstaðan á þessu verður mikilsverður þáttur til að sanna eða afsanna kenningu Wegeners um landflutningana.
Nýja dagblaðið segir 22. júní af skriðuföllum í Eyjafirði:
Aðfaranótt sunnudagsins 19. þ.m. hljóp skriða úr Kleifargarðsfjalli í Eyjafirði og féll skammt fyrir sunnan Hleiðargarð allt niður í Eyjafjarðará. Skriðan er um 300 metra
breið sumstaðar og nálægt þriggja metra þykk þar sem mest er. Skemmdir urðu bæði á túni, engjum og girðingu. Akvegurinn hefir og tekist af, svo að þar er ófært bifreiðum uns við verður gert. Óvíst er enn hvort fé hefir farist. Skriðuhlaup og vatnarennsli hélst alla nóttina og öðru hvoru á sunnudag. FÚ.
Stöðugar fréttir eru í blöðum af gangi síldveiða. Hér er dæmi úr Morgunblaðinu 24.júní:
Þrátt fyrir gott veður fyrir Norðurlandi, varð lítil sem engin síldveiði. Telja sjómenn
að síldin vaði ekki vegna kuldatíðar. Þegar síldin veður, er hún strjál og stygg.
Alþýðublaðið segir frá 27.júní:
Um miðjan dag í gær fór að snjóa á Siglufirði og hélt áfram að snjóa, þegar blaðið átti tal við Siglufjörð í morgun. Var orðið hvítt ofan að sjó á Siglufirði.
Júlí þótti slakur, en batnaði undir lokin. Veðurathugunarmenn segja frá:
Síðumúli: Veðráttan yfirleitt köld og vætusöm. Tún og engi illa sprottin. Taðan gulnaði og hraktist á túnunum, en síðustu daga mánaðarins var þerrir, og þá þornaði mikið af því sem laust var. Að því leyti skildi júlímánuður vel við heyskapinn. Tvo fyrstu dagana af ágúst var líka þerrir og var þá taðan hirt.
Lambavatn: Það hefir verið hagstætt fyrir heyskap. Gengur heyskapur fremur vel. Tún víða alhirt og sumstaðar töluvert búið að slá á engjum.
Suðureyri: Stillt, úrkomulítið, hlýtt. Kyrr sjór. Óvenjugóðar gæftir og meiri afli á færi en í nokkrum einum mánuði s.l. 8-10 ár. Mjög hagstætt til lands og sjávar.
Sandur: Tíðarfar lengst af mjög kalt og slæm sprettutíð enda er grasvöxtur í allra minnsta lagi víðast hvar. Tín hafa þó náð sér talsvert undir mánaðamótin, en engjar eru mjög lélegar.
Fagridalur: Framúrskarandi óþurrkasöm tíð og jafnaðarlegast þykkvíðri. Óstillt en þó sjaldnast stórviðrasamt. Yfirleitt hefir þessi mánuður verið eins og allt vorið, kaldur og úrkomusamur svo til vandræða horfir.
Hallormsstaður (Guttormur Pálsson): Sólarleysi og þokur allan mánuðinn.
Morgunblaðið segir 5.júlí af kuldum og snjó á Siglufirði:
Siglfirðingar segjast ekki muna annan eins kulda á þessum árstíma, eins og var í fyrri viku. Flesta dagana snjóaði í fjöll, og 2 morgna var hvítt ofan í sjó, segir Óskar [Halldórsson].
Morgunblaðið segir 16.júlí frá dálitlu jökulhlaupi úr Fjallsá í Öræfum:
Flokkur Ferðafélags Íslands, sem fór til Hornafjarðar og þaðan landleiðina suður, um Öræfi, strandaði í gær í Suðursveit, vegna þess að jökulhlaup kom í smásprænu á Breiðamerkursandi, svo að hún varð alófær yfirferðar og er búist við að hún verði ófær í 2-3 daga. Spræna þessi er Fjallsá, nokkru fyrir austan Kvísker á Breiðamerkursandi. Venjulega er áin kornlítil, en þó kemur í hana jökulhlaup við og við, en sjaldan svo stórfeld, að hún verði ófr, því að hún dreifir sér þá um sandinn. En nú breytti áin um farveg um leið og jökulhlaupið kom í hana og rann miklu þrengra en venjulega og varð alófær yfirferðar. Hafði áin fellt 2 símastaura og menn óttuðust að hún myndi slíta símasambandið austur.
Ágúst bjargaði málum. En snörp næturfrost spilltu þó fyrir í garðlöndum.
Síðumúli: Veðráttan yfirleitt góð. Heyskapartíð sæmileg. Síðustu dagarnir yndislega sólríkir, en frost um nætur.
Suðureyri: Mjög hlýtt og kyrrt. Engin stórviðri. Þó snjóaði tvisvar í fjöll. Kyrr sjór. Hélunótt spillti kartöflukáli. Góðar gæftir. Allhagstæð tíð og nýting góð.
Sandur: Gott tíðarfar. Hagstæð heyskapartíð. Nýting góð.
Nefbjarnarstaðir: Tíð góð og þurrkar fram um miðjan mánuð, síðan mjög óþurrkasamt.
Morgunblaðið segir 4. ágúst frá góðri tíð í Vestmannaeyjum:
Fréttaritari Morgunblaðsins í Vestmannaeyjum símar, að þar hafi verið frámunalega góð tíð það sem af sé sumars. Fiskur sé nú nærri allur þurrkaður og fyrri sláttur langt kominn.
Morgunblaðið segir 24. ágúst af næturfrostum:
Um síðustu helgi [20.-21.] voru næturfrost víða um Norðurland og skemmdist þá kartöflugrasið í görðum og munu sumstaðar svo mikil brögð að þessu, að hætt er við að uppskeran eyðileggist með öllu. Hafa borist fregnir um slíkar skemmdir í görðum í Skagafirði, Svarfaðardal í Eyjafirði og í Þingeyjarsýslu. Varð kartöflugrasið víða í görðum, er hátt liggja kolsvart að ofan og fallið mjög. Vegna vorkuldanna s.l. vor gekk sprettan í görðum mjög seint framan af. Þess vegna er nú enda þótt áliðið sé ekki það vel sprottið í görðunum, að grasið megi falla. Er því hætt við tilfinnanlegum uppskerubresti víða í þessum héruðum.
Þann 21. ágúst varð alhvítt í heiðabyggðum norðaustanlands (Veðráttan).
September var hagstæður mánuður:
Lambavatn: Það hefir verið milt og stillt. En nokkuð votviðrasamt. Heyfengur yfir sumarið er í meðallagi og sumstaðar meiri. Hey eru allstaðar ágæt. Vöxtur í görðum er í meðallagi.
Suðureyri: Óvenju hlýtt og stillt. Lengstum blíðviðri. Úthagi algrænn allan mánuðinn sem er sjaldgæft. Úrkoma lítil, nema 3 daga, þó mikil. Fannir í háfjöllum með allra minnsta móti.
Sandur: Yfirleitt gott tíðarfar, milt og úrkomur óvenju litlar. Hvassviðrið 8. og 9. gerði nokkurn skaða á heyjum sumstaðar. Heyfengur er með minnsta móti yfir sumarið, en nýting hefir yfirleitt verið góð. Uppskera úr görðum helmingi minni en í meðalári. Dilkar eru með vænna móti.
Nefbjarnarstaðir: Mjög góð og hagstæð tíð.
Tíminn segir 20.september af kornrækt á Hvanneyri:
Á Hvanneyri var í vor sáð korni, bæði byggi og höfrum, í 78 dagsláttur lands. Tíð var köld í vor og hamlaði það sprettunni. Kornakrarnir hafa nú verið slegnir að mestu og kornið stakkað, en þresking hefir ekki enn farið fram. Byggið er talið hafa náð sæmilegum þroska, en hafrarnir eru heldur illa þroskaðir.
Október var einnig hagstæður, en talsvert illviðri gerði þó þann 23.
Lambavatn: Það hefir verið hagstæð tíð, nema seinustu viku mánaðarins hefir verið stórgerðir umhleypingar. Jörð alltaf auð nema nú 2 síðustu dagana.
Sandur: Tíðarfar milt en mjög úrkomusamt. Jörð þíð og snjólaus því nær allan mánuðinn.
Reykjahlíð (Pétur Jónsson): Mývatn hefir ekki lagt í mánuðinum og er það sjaldgæft.
Nefbjarnarstaðir: Tíðarfar yfirleitt gott en nokkuð votviðrasamt.
Morgunblaðið segir í leiðara af veðráttu sumarsins í byrjun vetrar 23. október:
Fyrsti vetrardagur var í gær. Sumarið, sem nú hefir kvatt, var að mörgu leyti hagstætt. Gróður kom að vísu seint til, og byrjaði sláttur með seinna móti. En þrátt fyrir það hefir heyfengur orðið sæmilegur víðast hvar. Þurrkar voru að vísu daufir og urðu margir því að hirða nokkuð djarft, enda hefir sumstaðar hitnað svo í heyjum, að tjón hefir af hlotist. En þrátt fyrir þetta má telja að nýting heyja hafi yfirleitt verið fremur góð í sumar. Spretta í görðum hefir orðið sæmileg á Suðurlandi, þrátt fyrir kuldana í vor. En á Norðurlandi ollu næturfrost um mitt sumarið miklum kyrkingi í allan gróður, einkum í görðum. En þrátt fyrir bærilega uppskeru úr görðum hér syðra, er talið að kartöfluuppskeran sé ekki meiri en það, að t.d. hér í Reykjavík muni þurfa að flytja inn erlendar kartöflur upp úr nýári. Er hörmulegt til þess að vita, hve seint sækist að því marki, að fullnægt sé þörfum landsmanna með innlendum kartöflum. Fé hefir reynst óvenjulega vænt til frálags í haust, en svo mun það jafnan vera, þegar seint sprettur en grös haldast ósölnuð lengi fram eftir.
Morgunblaðið segir þann 25.október af illviðrinu þann 23.:
Stormurinn í fyrrinótt olli miklu flóði á Stokkseyri og Eyrarbakka, og hefir ekki annað
eins flóð komið þar í mörg ár, símar fréttaritari vor á Selfossi. Sjóvarnargarðurinn brotnaði á nokkrum stöðum og flóðið gekk upp á veginn, sem liggur gegnum þorpin. Ekki urðu neinar skemmdir á húsum af völdum flóðsins, en bátar losnuðu frá festum og rak á land. Í gær var brimið farið að minnka mjög og ekki talin hætta á flóði aftur að þessu sinni. Flóðið var einna mest austan við Hraunsá og þar braut sjórinn stórt skarð í sjóvarnargarðinn og bar sand á engjar. Á Stokkseyri sleit upp bát sem rak á land. Var það Sísí, eign Guðmundar Böðvarssonar. Tveir bátar, sem lágu úti á höfninni, slógust saman og var hætta á að þeir myndu brotna. Báturinn, sem rak á land, skemmdist nokkuð. Á Eyrarbakka sleit einnig upp bát, Ingu, en það tókst að bjarga bátnum áður en hann skemmdist.
Suðvestan hvassviðri gerði hér á Suðvesturlandi í fyrrinótt og komst veðurhæðin upp í 11 vindstig í Reykjavík kl. 35 í fyrrinótt. Suðvestanáttin náði langt suður í haf og skip, sem stödd voru vestur af Skotlandi um hádegi í gær sögðu Veðurstofunni að vindur væri þar allt upp í 10 vindstig. Í Englandi var aftur á móti lygn suðvestan-átt 24 vindstig. við vesturströnd Noregs var í gær sunnan hvassviðri og norður í hafi hvöss átt, allt að 11 vindstig á Jan Mayen. Búist er við að veðrið lægi í dag hér á Suðvesturlandi. Nokkrar skemmdir hafa orðið af veðrinu, einkum á Eyrarbakka, Stokkseyri og Grindavík.
Skemmdir í Grindavík. Í Grindavík var sunnan stórviðri með stórbrimi og flóði og gekk sjór viða upp um tún og skemmdi þau, einkum á bænum Hópi. Einnig tók sjórinn báta er stóðu fyrir ofan naustin, kastaði þeim til og braut suma. Nokkrar skemmdir urðu líka á bryggjum og lendingum.
Alþýðublaðið segir af sama veðri í pistli 25.október:
Ofsaveður af suðlægri átt gekk yfir mestan hluta landsins í fyrrinótt og stóð langt fram á dag í gær. Stórbrim var af völdum veðursins við suðurströnd landsins. Grindavík: Þar gerði afspyrnu rok af suðsuðvestri með stórbrimi og flóðhæð. Gekk sjórinn sumstaðar langt upp á tún og bar á þau sand. Sjórinn náði og til nokkurra vébáta, sem stóðu efst í naustum, kastaði þeim til og skemmdi meira og minna. Vestmannaeyjar: Aftaka brim var þar í fyrrinótt og í gær. Opinn vélbát tók út en bátinn rak upp á Eiðið lítt skemmdan. Eyrarbakki: Ofsaveður var þar einkum síðdegis í fyrradag, um nóttína og í gær og fylgdi því stórbrim og sjávarflóð. Á Eyrarbakka féll sjór inn um hliðin og upp í kálgarða og upp á akveginn í gegnum þorpið. Á milli þorpanna Eyrarbakka og Stokkseyrar austan Hraunsár, braut brimið talsvert af sjóvarnargarðinum. Á Stokkseyri varð enn meira brim. Vélbátinn Sísí, 12 til 13 smálesta rak á land og brotnaði hann talsvert og tveir aðrir Haukur og Inga slógust saman og löskuðust eitthvað. Sjór gekk upp í garða og tún. Um miðaftan í gær var farið að draga úr briminu og veðrið að lægja. FÚ
Morgunblaðið segir 27.október af slysi á Síðuafrétti og öðru við Kjalarnes:
Leitarmenn á Síðuafrétti hrepptu aftaka veður s.l. sunnudag [23.] og varð einn þeirra úti. ... Um hádegi gerði austan storm með kraparigningu og snjókomu á hálendinu.
Enginn vafi leikur á því, að bátur Sigurþórs Guðmundssonar hefir farist á sunnudaginn og bæði Sigurþór og Albert Ólafsson farist með bátnum. Slysavarnafélag Íslands gerði í gær út leitarmenn til að leita að bátnum, bæði í Andriðsey og meðfram fjörum á Kjalarnesi. Fundu leitarmenn rekald úr bátnum í Andriðsey og í fjörunni milli Brautarholts og bæjarins Bakka ... Talið er víst, að báturinn Hafi farist syðst í Músarsundi.
Morgunblaðið segir af strandi togara 1. nóvember:
Breski togarinn Lincolnshire frá Grimsby strandaði aðfaranótt sunnudagsins [30. október] út af Keldudal við Dýrafjörð. Norðan stormur og hríð var er togarinn strandaði. Hafði skipið legið fyrir festum í Dýrafirði en rekið upp í veðrinu. Skipshöfnin hefir haldið sig um borð í skipinu síðan það strandaði.
Tíð í nóvember þótti góð um landið sunnan- og vestanvert og fram yfir miðjan mánuð nyrðra, en þá gerði þar víða mikinn snjó og illviðri gengu yfir.
Lambavatn: Það hefir verið óvenju gott, úrkomulítið og nær alltaf kuldalaust. Þegar hefir komið snjór hefir það ekki verið nema fjúk. En það hefir verið nokkuð vindasamt.
Suðureyri: Stirt og stórgert. Óvenju frostvægt. Úrkoma mikil og óhemjufannkynngi 21.-26. með mestu snjókomu sem hér gerist.
Sandur: Tíðarfar umhleypingasamt og úrkomur tíðar og allstórfelldar með köflum. Snjólítið lengst af, en gerði áfreða og víða jarðlaust þ.20., einkum nálægt sjó. Um það bil rak í ár.
Nefbjarnarstaðir: Tíðarfar mjög umhleypingasamt og úrkomur talsverðar, einkum rigning. Kuldar ekki miklir.
Þann 2. nóvember gerði mikið illviðri á Halamiðum. Þá fórst þar togarinn Ólafur. Enginn veit hvað gerðist. Aðrir lýsa veðri, um það er fjallað í frétt Morgunblaðsins 8. nóvember:
Mörg skip voru á Halamiðum þennan dag, þegar veðrið skall á. Meðal þeirra var togarinn Hannes ráðherra. Hefir Morgunblaðið átt tal af Guðmundi Markússyni skipstjóra á Hannesi ráðherra og fengið hjá honum eftirfarandi frásögn af veðrinu og því, sem fyrir bar (mikið stytt hér). Á mánudag, 31. október var svo mikill ís á Halamiðum, að þar var þá ekki unnt að fiska. En ísinn var á reki út, og seinnipart þriðjudags, 1. þ.m. var ísinn rekinn það út, að skip gátu farið að fiska. Var þá hrafl af ís austan til á Halanum, og til djúpsins; sáum við vel til íssins en íslaust var þar sem skipin voru. Eftir að veðrið skall á, urðum við ekki varir við ís. Þriðjudaginn 1. nóvember vorum við að toga á Halanum. Veður var sæmilegt um daginn, austnorðaustan kaldi og úrkomulaust framan af. En um kvöldið þykknaði upp með snjókomu, og snjóaði mikið um tíma, en frostlaust var allt af. Þegar komið var fram undir miðnætti aðfaranótt miðvikudags 2. þ.m. minkaði snjókoman, en þó var áfram mjög dimmt í lofti. Vindur fór þá líka heldur vaxandi af austnorðaustri. En ekki mun vindur hafa verið yfir 56 stig um nóttina, fram undir birtu. Svo um klukkan 7 á miðvikudagsmorgun [2.] versnar veðrið skyndilega. Gerði þá ofsa rok, sem helst allan daginn. Veðrið gekk á með nokkrum hrinum og mun veðurhæð hafa verið um 10 vindstig að jafnaði, en 11 vindstig í hrinunum. Snjókoma var ekki mikil, og frostlaust. Um kl.7 á miðvikudagskvöld fór að draga úr veðrinu, og um miðnætti aðfaranótt fimmtudags 3. þ.m., var orðið fært að sigla.
Strax og veðrið skall á, hafði ég hug á að komast burt af Halanum, segir Guðmundur Markússon. Það er reynsla okkar sjómanna, að hvergi eru sjóirnir eins stórkostlegir og
illir viðureignar og úti á Hala. Er líkast því, sem þar sé stórkostleg röst, þar sem straumar mætast. En sé komið ca. 14 mílur upp að landi, þá er eins og komið sé á nýjan sjó allt gerbreytist.
Vísir segir 10.nóvember frá óvenjulegri ísingu á Suðurlandi:
Aðfaranótt síðastliðins sunnudags gerði afarmikla og óvenjulega ísingu á Suðurláglendinu, einkum í Ölfusi og Flóa. Á svæðinu framanvert við Ingólfsfjall og vestur að Hveragerði brotnuðu nálega 50 staurar og allar línur slitnuðu og lögðust niður á þeirri leið. Einnig varð innanbæjarkerfið á Eyrarbakka fyrir miklum skemmdum. Þá urðu allmiklar skemmdir í Mýrdal fyrir vestan Vik brotnuðu þar einnig staurar og línur slitnuðu og lögðust niður. Loks urðu skemmdir á línum milli Ölfusár og Minni-Borgar og staurar brotnuðu nálægt Kiðjabergi. Viðgerðir hafa staðið yfir undanfarna daga, en er ekki lokið til fullnustu. FÚ.
Þann 20. nóvember urðu talsverð umskipti í veðri. Lægð dýpkaði mikið fyrir suðaustan land og olli norðanátt hér á landi og mikilli snjókomu nyrðra. Kortið sýnir stöðuna síðdegis þann 20. Lægðin grynntist næstu daga, þó þannig að norðanhríð og hvassviðri hélst á Vestfjörðum og inn um vestanvert Norðurland. Í öðrum landshlutum ver mun betra veður.
Alþýðublaðið segir frá 21.nóvember:
Norðan og norðvestan stórhríð gekk yfir Norðurland í fyrrinótt. Hefir hlaðið niður geysimiklum snjó um Norðurland, og hefir verið óslitin stórhríð á Siglufirði síðan í fyrradag. Hefir þessi mikla hríð á Siglufirði stöðvað síldarútskipun í Kötlu. Óbrotinn sjór gekk yfir sjóvarnargarðinn um háflóð í gærmorgun, og flæddi sjórinn yfir eyrina og alla leið suður að Austurgötu. Flóðgáttirnar, sem gerðar voru þarna eftir flóðin miklu um árið [1934], fylltust af snjó, svo að sjórinn flæddi yfir götuna, og varð fólk að flýja úr nokkrum húsum. Þegar í gærmorgun voru skurðirnir ruddir og tók þá flóðið að réna. Litlar eða engar skemmdir hafa þó orðið á Siglufirði af þessu flóði. Tjón á Húsavík: Á Húsavík slitnaði vélbátur af legunni í fyrrinótt, Skallagrímur, eign Stefáns og Þórs Péturssona, hrakti bátinn upp að steinstétt utan við hafnarbryggjuna og eyðilagðist. Í nótt slitnaði uppskipunarbátur af legunni, var hann eign Einars Guðjohnsens, lenti hann á sömu stétt utan hafnarbryggjunnar og brotnaði allmikið. Aftaka brim var á Húsavík í fyrrinótt og bleytuhríð á norðvestan. Í gærkveldi var kominn allmikill snjór og í dag er hríð og vegir orðnir ófærir fyrir snjó.
Þremur dögum síðar var enn norðanstrengur yfir Vestfjörðum. Gríðarkröpp lægð gekk þá austur um Bretlandseyjar. Blaðafregnir segja að veðrið þar hafi verið það mesta í 12 ár og tjón gríðarlegt.
Íslandskortið að morgni 23. sýnir vel skiptingu veðursins á landinu. Þéttar þrýstilínur vestra, en annars gisnar. Dró nú aftur til tíðinda á Siglufirði.
Vísir segir frá 23.nóvember:
Siglufirði í dag. Undanfarna þrjá sólarhringa hefir hlaðið niður feikna snjó á Siglufirði. Klukkan tólf í dag féll snjóflóð ofan úr sunnanveðri Hvanneyrarskál og lenti á einu íbúðarhúsinu og nokkrum hænsnahúsum. Stórskemmdir urðu á íbúðarhúsinu. Kona og barn, sem voru ein heima, björguðust nauðuglega. Barnið meiddist á höfði. Hænsnakofarnir mölbrotnuðu, en nýbúið var að flytja hænsnin úr þeim. Eigandi íbúðarhússins var Stefán Kristjánsson. Þráinn.
Morgunblaðið segir frá snjóflóðunum í pistli daginn eftir, 24.nóvember:
Frá fréttaritara vorum á Siglufirði. Um hádegisbilið í gærdag hlupu snjóflóð víða úr fjallinu fyrir ofan Siglufjörð. Lenti eitt þeirra á tveggja hæða steinhúsi, eign Stefáns Kristjánssonar. Stendur húsið efst sunnanvert við Þormóðsgötu. Snjóflóðið braut gluggana á efri hæð hússins og hálf fyllti það. Íbúar hússins sluppu ómeiddir, nema barn Stefán Kristjánssonar og konu hans, sem skarst lítilsháttar á höfði á rúðubroti. Barnið lá í vöggu, er flóðið skall á og bjargaði móðir þess því með naumindum. Fanndyngjan liggur upp að þakskeggi efri hæðar hússins fjall-megin. Í svonefndu Skriðuhverfi, í suðurhluta bæjarins, hlupu snjóflóð og gerðu talsverðar skemmdir. Hús Jónasar frá Hrappstaðakoti fór að mestu í kaf. Skekktist það og brotnuðu sperrur í því. Reykháfurinn brotnaði af húsinu. Snjódyngjum hlóð að fleiri íbúðarhúsum, en án þess að valda verulegum skemmdum á þeim. Fólk allt flúði úr einu húsi í Skriðuhverfinu og víða er fólk óttaslegið. Í Skriðuhverfinu tók flóðið gripahús Helga Daníelssonar með 5 kindum, sem allar drápust. Einnig hænsnahús með um 30 hænsnum og var um tvær mannhæðir af snjó niður á það. Eitthvað af hænsnunum lifði. Þá braut snjóflóð einnig fleiri hænsnahús í fjallinu ytra, sem Hinrik Thorarensen átti, en þar fórst ekkert af alifuglum. Óttast er um snjóflóðsskaða í Héðinsfirði, en þangað er ekki neitt símasamband og fréttir því engar borist um það. Geysimikil snjókoma hefir verið á Siglufirði síðan s.l. sunnudag, og í gærmorgun var kominn mittishár snjór á jafnsléttu. Skömmu fyrir hádegi tók að rigna og þá um leið byrjuðu snjóflóðin.
Og Vísir aftur og betur 24.nóvember:
Undanfarna þrjá daga hefir kyngt niður óhemju af snjó á Siglufirði, og það svo mjög, að slíks munu fá dæmi í manna minnum. Um hádegisbilið í gær gerði skyndilega bleytuhríð i og þvínæst rigningu upp úr miðjum degi. Þegar bleytuþyngslin komu í snjóinn tóku skriður að falla um alla fjallshlíðina, en þær voru flestar smáar og ollu litlu tjóni. En rétt upp úr hádeginu féll skriða úr sunnanverðri Hvanneyrarskál ofan í kaupstaðinn. Lenti hún á nokkrum hænsnahúsum, sem Hinrik Thorarensen læknir hefir látið byggja ofan við kaupstaðinn, og sópaði þeim í burtu, en því næst skall hún á íbúðarhúsi, sem er eign Stefáns Kristjánssonar, en það er nýbyggt hús úr járnbentri steinsteypu, kjallari og tvær hæðir, og var snjófargið svo mikið, sem á því lenti, að það var jafnhátt húsinu að ofanverðu gegnt fjallshlíðinni, en rann þó ekki fram yfir húsið. Snjóskriðan braut alla glugga í húsinu að ofanverðu, og fylltust þar öll herbergi af snjó. Kona Stefáns Kristjánssonar var ein heima í húsinu og var hún í eldhúsinu og hafði hjá sér ungbarn 9 mánaða, er lá i vagni. Snjóflóðið braut eldhúsgluggann og fyllti það af snjó og braut og fyllti barnavagninn. Konunni tókst þó að bjarga barninu, og gat skriðið yfir snjódyngjuna í eldhúsinu í gegn um borðstofuna og yfir i neðri hlið hússins, en þar komst hún út um glugga og gat þannig forðað sér og barninu. Var það flumbrað á höfði, en er fréttaritari Vísis átti tal við blaðið í gærkveldi, leið því vel, þannig að meiðsli þess eru ekki alvarleg. Stefán Kristjánsson hefir orðið fyrir miklu tjóni af völdum snjóflóðsins, þótt ekki sé vitað um hvert það verður endanlega, fyrri en búið er að hreinsa burtu snjóinn. Innanstokksmunirnir hafa skemmst af vatni, auk skemmda þeirra. sem orðið hafa á húsinu sjálfu. Laust eftir kl.1 féll annað snjóflóð úr Hvanneyrarskál yfir svokallað Skriðuhverfi i kaupstaðnum. Lenti það á timburhúsi, sem er eign Jónasar Jónssonar verkamanns á Siglufirði og var þunginn svo mikill, að húsið skekktist allt á grunninum og múrpípa þess brotnaði á tveimur stöðum. Þótt fólk væri i húsinu meiddist enginn svo vitað sé. Hinsvegar lenti snjóflóðið á kindakofa, sem er eign Helga Daníelssonar verkamanns og mölbraut hann og drap fimm kindur. Sprungu þær af snjóþyngslunum, þannig að innyflin lágu úti og var hörmulegt að sjá hvernig þær voru leiknar. Þá braut flóðið einnig hænsnakofa og drap 17 hænsni, en 11 náðust lifandi og varð bjargað. Í gær voru menn mjög kvíðandi á Siglufirði um frekari snjóflóð með því að búast má við að það kólni með kvöldinu og hlaði þá niður snjó að nýju.
Síðan gekk þetta veður niður. En ekki var friður nema stutta stund. Því ný lægð dýpkaði mjög fyrir sunnan landi þann 27. og olli stórviðri um mikinn hluta landsins. Lægðin dvaldi þó ekki lengi við, fór allhratt til austurs og síðar austsuðausturs.
Morgunblaðið segir frá 29.nóvember:
Austan stórviðri gerði á Siglufirði á sunnudagskvöld [27.] og helst til morguns. Urðu nokkrar skemmdir á húsum af völdum ofveðursins, símar fréttaritari vor á Siglufirði. Talsverðar skemmdir urðu á ljósakerfi bæjarins og húsið Indriðabær brann kl. 5 í gærmorgun. Um kl.1 leytið um nóttina í hafði þakið fokið af húsinu og flúði þá húsfreyjan með barn sitt í næsta hús. Húsráðandi lagði sig fyrir í húsinu, en vaknaði í morgun við reyk og var þá eldur kominn í húsið. Hús þetta var gamall steinbær, vátryggður fyrir 3000 krónur. Engu var bjargað af innanstokksmunum. Eldsupptök eru ókunn og er málið í rannsókn.
Snjóskriða á Sólbakka. Í fyrradag [27.] hljóp snjóskriða milli Sólbakka og Hvilfta. Braut hún nokkra símastaura og ónýtti að mestu vatnsgeymi ríkisverksmiðjunnar á Sólbakka. Geymirinn var úr járnbentri steinsteypu, en stóð allmikið upp úr jörð. Viðstöðutaus hríð hefir verið að heita má í 9 undanfarna sólarhringa á þessum slóðum og miklum snjó hefir hlaðið niður. (FÚ).
Vísir segir af bilunum á símalínum og snjóflóðinu við Flateyri 29. nóvember:
Miklar bilanir hafa orðið á símalínum um land alt um seinustu helgi og hafa m.a. orðið miklar bilanir á símalínunum til Seyðisfjarðar, norðanlands og sunnan og eru skeyti frá Seyðisfirði hingað afgreidd loftleiðis, uns viðgerðinni á landlínum er lokið. Vísir spurði landsímastjóra Guðmund J. Hlíðdal um símabilanirnar og sagðist honum frá á þessa leið: Í ofviðrinu undanfarna daga hafa orðið allvíðtækar skemmdir á símalínum á Vestur-, Norður- Austurlandi, allt suður til Fáskrúðsfjarðar. Þannig er nú sem stendur ekki línusamband við Austfirði, en skeyti eru afgreidd loftleiðina. Mestar bilanir urðu á hinni nýju Hesteyrarlínu við Jökulfirði og á línunni til Flateyrar við Önundarfjörð, þar sem snjóflóð sópaði burt símanum á um 200 metra breiðu svæði. Viðgerðir á skemmdum fara nú fram hvarvetna, en veður hefir verið óshagstætt og viðgerðirnar því gengið hægara en ella myndi. Í gær hljóp snjóflóð milli Sólbakka og Hvilfta. Braut hún nokkra símastaura og ónýtti að mestu vatnsgeymi ríkisverksmiðjunnar á Sólbakka. Geymirinn var úr járnbentri steinsteypu, en stóð allmikið upp úr jörð. Fleiri snjóflóð hafa og hlaupið ofan við Flateyrarkauptún, en ekki gert skaða svo teljandi sé. Viðstöðulaus hríð hefir verið að heita má i 9 undanfarna sólarhringa á þessum slóðum og miklum snjó hefir hlaðið niður. (FÚ.)
Í þessu sama veðri urðu fjárskaðar í Þistilfirði (Veðráttan).
Tíð þótti hagstæð í desember:
Síðumúli: Í desember var yndisleg tíð fram í síðustu vikuna. Þá kólnaði og snjóaði og var skafhríðarkóf síðustu daga ársins. Það er mjög snjólétt og góðir hagar fyrir hross og fé.
Lambavatn: Það hefir verið óminnileg tíð. Nær óslitin hlýja og stillt veður. Yfirleitt hefir fé og hestar gengið sjálfala, þar til nú um jólin að víðast er farið að hýsa.
Suðureyri: Úrkomusamt og snjóþungt mjög. Leysti þó nokkuð fyrir og um jólin. Hagi þó víðast sama og enginn. Fönnin var krapakennd og þung. Frostmilt. Óvenjuleg stilla og gæftir á jólaföstu frá 6. desember. Hefir eigi verið svo mörg undanfarin ár.
Sandur: Tíðarfar yfirleitt gott til jóla og jörð snjólítil, en oft mjög svelluð, einkum fyrri hluta mánaðarins. Í mánaðarlokin setti niður mikinn snjó og sléttaði yfir allt, mishæðir, vötn og lindir. Tók þá gjörsamlega fyrir alla jörð.
Nefbjarnarstaðir: Tíðarfar má telja ágætt nema fjóra daga fyrir mánaðamótin. Alautt til 26. Tíð mild.
Tíminn segir haustfréttir að austan 8.desember:
Á Fljótsdalshéraði hefir tíð verið venju fremur góð, það sem af er vetrarins. Gengur fénaður manna sjálfala og er mjög óvíða búið að taka lömb á gjöf. Snjólaust hefir verið niðri í byggðinni fram að þessu, en dálítil fannalög í fjöllum. Um Fagradal var fært bifreiðum fram undir síðastliðin mánaðamót, en þá tepptist leiðin vegna snjóa. Heyfengur manna í sumar var í minna lagi og stafar það af því, hve heyskapurinn byrjaði seint og grassprettan var treg lengi sumars. Nýting heyjanna var hinsvegar ágæt. Síðan í októberbyrjun hefir tíðarfar verið mjög umhleypingasamt, en ekki komið snjór til muna fyrr en um næstsíðustu helgi [illviðrið 27.nóvember]. Þá kom norðanstórhríð og fennti fé á nokkrum stöðum í Þistilfirði. Misstu menn þó ekki fé til muna nema á elnum bæ, Hermundarfelli. Þar fennti í einum skafli 23 kindur, og er þær fundust voru 10 þeirra dauður.
Morgunblaðið minnir á skíðamennsku 10.desember:
Undanfarna daga hefir verið ágætis skíðafæri í nærliggjandi fjöllum, þar sem bæjarbúar
eru vanastir að iðka skíðaíþróttina. Hefir ekki betra skíðafæri komið á þessum vetri, Veður hefir verið eftir því gott. Á Hellisheiði eru nú t.d. ágætis brekkur fyrir þá, sem það kjósa, og einnig er hægt að fara í langar eða stuttar gönguferðir eftir vild.
Um miðjan desember þóttust menn sjá til eldsumbrota úr Mývatnssveit. Við förum hér yfir blaðafréttir þar um - þótt flestir (eða allir) virðist nú sammála um að ekkert eldgos hafi orðið á þessum tíma. Sýnir bara hversu erfitt var í raun að fylgjast með hálendinu á þessum árum.
Alþýðublaðið segir frá 16.desember:
Eldsumbrot eða eldgos eru að því er fullvíst er talið í Dyngjufjöllum, sennilega í Öskju, sama gígnum, sem gaus hinu ógurlega gosi árið 1875 og aftur smágosum árin 1923 og 1924. Eldsbjarmi og leiftur hafa sést frá mörgum bæjum í Mývatnssveit og fremsta bænum í Bárðardal, dynkir heyrst frá Námaskarði og jarðskjálftar fundist í nótt alla leið norður á Raufarhöfn. Jarðskjálftamælirinn hér sýndi veika jarðskjálftakippi síðastliðinn laugardag [10]. Í morgun bárust svo nánari fréttir að norðan um eldsumbrotin. Átti Þorkell Þorkelsson þá símtal við Pétur Jónsson í Reykjahlíð og skýrði Pétur þá svo frá, að bjarminn hefði sést frá fleiri bæjum í Mývatnssveit og frá Mýri í Bárðardal, sem er fremsti bærinn þar. Hefði bjarmann verið að sjá í suðaustur frá Mýri og benti það ótvírætt til þess, að eldurinn væri í Dyngjufjöllum, og þá að líkindum í Öskju. Kvaðst Pétur ennfremur hafa í gærkveldi haft tal af mönnum, sem vinna í Námaskarði, sem er austur af Reykjahlíð, við brennisteinsvinnslu þar, og kváðust þeir í gær hafa orðið varir við dynki. Ennfremur hefði hann sjálfur séð í morgun klukkan 7 bjarma í sömu átt, sem honum sýndist greinilega vera af jarðeldi eða glóandi hrauni. Í nótt kl.1 höfðu fundist greinilegir jarðskjálftakippir á Raufarhöfn, en þar er enginn jarðskjálftamælir, svo að ekki var hægt að greina stefnu þeirra, eða segja nákvæmlega
um styrkleika þeirra. Eftir því sem næst verður komist, að svo stöddu, er talið líklegast, að gosið sé í gígnum í Öskju, þar sem gosin voru 1923 og 1924, en Askja gaus eins og kunnugt er miklu gosi árið 1875. Voru gosin 1923 og 1924 úr þeim sama gíg. Engar ráðstafanir hafa ennþá verið gerðar til þess, að menn fari inn á öræfin að rannsaka gosin.
Þjóðviljinn segir líka fréttir af meintum eldsumbrotum 17.desember:
Fregnir um eldsumbrot bárust norðan úr Þingeyjarsýslu í gær. Sást eldbjarmi frá mörgum bæjum í Mývatnssvelt og frá innstu bæjunum í Bárðardal. Var talið, samkvæmt upplýsingum frá Pétri Jónssyni bónda í Reykjahlíð víð Mývatn, að eldur vært kominn upp í Dyngjufjöllum. Þjóðvílfínn átti í gær tal víð Víðiker í Bárðardal, en þaðan er skemmra til Dyngjufjalla og sést betur. Frá Víðikeri höfðu sést talsverðir glampar síðastliðinn miðvikudag [14.], og hafði þá borið vestanvert yfir Dyngjufjöll, svo vestarlega, að gosið gat tæplega verið úr Öskju og þá sennilega í Vatnajökli.
Og Morgunblaðið líka - 17.desember:
Úr Mývatnssveit hafa menn undanfarna daga séð bjarma á suðurlofti í stefnu á Dyngjufjöll, sem þeir hafa talið að kynni að stafa af eldsumbrotum. En ekki hafa menn orðið varir við þetta frá öðrum stöðum, svo blaðinu sé kunnugt, t.d. ekki á Grímsstöðum á Fjöllum. Sé um eldsumbrot að ræða þarna í öræfunum eru þau sennilega í Öskju, því að þar eru þau tíðust á þessum slóðum. En komið hefir fyrir, að menn hafa í skammdeginu þar nyrðra orðið varir við bjarma, er þeir hafa sett í samband við eldgos, og ekki reynst vera, þegar að hefir verið gáð. Svo var árið 1933 síðast. Annars eru smágos tíð í Öskju, þar gaus lítilsháttar árið 1922, 1924 og 1926 svo menn viti, og er jafnvel talið, að fleiri gos hafi þar verið á síðari árum, sem hafi verið svo lítil, að menn hafa ekki orðið varir við þau. En seint á árinu 1933 var gerður leiðangur fram á öræfin til þess að athuga gos, sem menn þóttust hafa séð, og reyndist ekki að hafa verið. Jarðskjálftahræringar smávægilegar hafa fundist undanfarna daga norður á Raufarhöfn, og styður það heldur þá trú manna, að einhver eldsumbrot séu á öræfunum. En annars hafa smáhræringar verið þar nyrðra við og við síðan í sumar. Síðan Dyngjufjallagosið mikla var 1875, hafa menn á norðausturlandinu alltaf illan bifur á því, þegar einhver eldsumbrot verða þar, sem eðlilegt er. En gosin sem voru í Öskju á árunum 192226 voru ekki á sama stað og hið mikla gos 1875.
Þann 17. og 18. desember gerði mikið landsynningsveður um landið suðvestanvert með gríðarmikilli úrkomu. Sólarhringsúrkoma í Reykjavík að morgni þess 18. mældist 55,1 mm, það mesta sem mælst hefur þar í desembermánuði og það þriðjamesta frá upphafi mælinga (næsthæsta mælingin, 55,7 mm (frá 26. janúar 18929 gæti þó náð til meira en sólarhrings. Mesta sólarhringsúrkoma sem mælst hefur í Reykjavík er 56,7 mm (5. mars 1931). Kortið að ofan sýnir stöðuna. Hægfara kuldaskil eru við landið vestanvert og mikill og rakur strengur ber loft langt úr suðri norður til landsins.
Alþýðublaðið segir af illviðri í frétt 17.desember:
Ofsaveður gekk yfir Suður- og Suðvesturland í nótt, en það hefir ekki valdið teljandi skemmdum svo að vitað sé. Við vissum af því að von var á þessu veðri í gærmorgun, sagði Jón Eyþórsson veðurfræðingur í viðtali við Alþýðublaðið í morgun. Aðfaranótt föstudags á miðnætti var þessi lægð milli Nýfundalands og Suður-Grænlands og var þá mjög slæmt veður á þessum slóðum. Síðan höfðum við litlar fregnir af því, aðallega vegna þess að veðurfregnir frá Grænlandi hafa verið af mjög skornum skammti undanfarin kvöld, aðallega vegna sendinga á jólakveðjum. Það byrjaði að hvessa hér í gærkveldi laust fyrir miðnætti og vindur fór vaxandi til kl. 8 í morgun, en þá fór að lygna. Þá voru 10 vindstig á Hellissandi, hér í Reykjavík voru 8 vindstig innanbæjar, en a.m.k. 9 utan bæjarins og í úthverfunum. Veðrið náði um allt Suður- og Suðvesturland, en var þó verst hér á horninu við Reykjanes. Annars er mjög gott veður um allt Norðurland og asahláka um allt land. Á Austfjörðum hefir verið hellirigning undanfarna daga, en svo að segja um alt land er meðalhiti um 6 stig. Alþýðublaðið hafði í morgun tal af nokkrum símastöðvum á Suður- og Suðvesturlandi. Alls staðar frá voru sömu fregnir. Afspyrnuveður hafði gengið yfir í nótt, svo að sums staðar var alls ekki fært á milli húsa, eins og t.d. í Sandgerði, á Hellissandi, í Keflavík og á Eyrarbakka, en ekki var vitað um verulegar skemmdir. Bátar eru enn lítið farnir að stunda sjó. Á Eyrarbakka standa bátar enn uppi á þurru landi. Einn bátur reri í gær frá Sandgerði, en kom að í gærkveldi vegna veðurútlitsins og fór ekki út aftur. Á Sandi hafa bátar róið undanfarna daga og fiskað vel, en enginn bátur réri í gær. Engar skemmdir urðu hér við höfnina. Á nokkrum stöðum í bænum höfðu vírar slitnað, en við það var gert, þegar snemma í morgun.
Það hefði ekki verið ólíklegt að yngstu börnin, sem áttu að mæta kl. 810 í morgun í barnaskólunum, létu sig vanta, því að fullorðnir menn áttu fullt í fangi með að komast um göturnar fyrst í morgun. En þau létu ekki standa á sér. Þau hafa mætt mjög vel í morgun, sagði Elías Bjarnason yfirkennari við Miðbæjarskólann. Það er yfirleitt reynsla okkar, að börnunum þyki gaman að því að brjótast áfram í slæmu veðri, þá koma þau alt af brosandi að skóladyrunum, þar sem tekið er á móti þeim.
Morgunblaðið 18.desember:
Hvassviðri með úrhellisrigningu gerði hér um vestur og suðvesturhluta landsins í fyrrinótt og hélst í allan gærdag. Mest var veðurhæðin í Vestmannaeyjum og Sandi á Snæfellsnesi, 10 vindstig, en annars staðar var veðurhæð 79 vindstig. Veðrið kom svo snemma, að engir bátar munu hafa róið og litlar sem engar skemmdir hafa orðið á mannvirkjum af völdum óveðursins, nema lítilsháttar símabilanir. Jón Eyþórsson veðurfræðingur sagði blaðinu svo frá í gær um veðurofsann: [nánast orðrétt sama og í Alþýðublaðinu daginn áður - nema]: Rakin hvöss sunnanátt var í gær alla leið frá Íslandi suður í Norðursjó og á Svalbarða var í gær 3 stiga hiti og rigning, og er það sjaldgæft á þessum tíma árs.
Talsvert kvað að símabilunum í fyrrinótt og í gær. Sagði verkfræðingadeild Landssímans blaðinu svo frá, að mest brögð hefðu orðið að símabilunum á Reykjanesskaga. Línan til Grindavíkur var slitin í gærmorgun, en komst fljótt í lag aftur. Hafna-línan slitnaði einnig en kemst sennilega í lag í dag. Þá var slæmt samband á Sandgerðislínunni í gær. Sambandið milli Reykjavíkur og Akraness bilaði í Mosfellssveitinni, en var fljótlega lagfært og loks bilaði línan skammt fyrir norðan Borgarnes. Nokkrar bilanir urðu á símakerfi bæjarins í úthverfum í gær svo og nokkrar á rafmagnslínum.
Alþýðublaðið segir enn af meintum eldgosum nyrðra 20.desember:
Mývetningar sjá ennþá leiftur og gosmekki í stefnu á Öskju og álíta þeir, að þar sé um eldsumbrot að ræða. Alþýðublaðið átti í morgun tal við Reykjahlíð í Mývatnssveit og fékk þær fréttir, að frá Reykjahlíð sæjust á hverjum morgni á sama tíma, um kl. 7, leiftur og reykjarmekkir, sem líktust gosi, í stefnu austanvert við Bláfjall, en það er í stefnu á Öskju. Dynkir hafa ekki heyrst frá því um daginn, er menn, sem vor að vinna í Námaskarði, heyrðu þá. Í morgun, þegar fólk var að koma á fælur í Reykjahlíð, sáust tvö leiftur í sömu stefnu og áður og enn fremur reykjarmökkur, sem virtist leysast upp, þegar ofar dró. Leiftur þessi standa stutt yfir. Nýlega voru menn áð sækja hey suður fyrir Skútustaði, en þeir eru fyrir sunnan Mývatn. Sáu þeir þá reykjarmekki í stefnu á Öskju, en engin leiftur sáu þeir. Sáu þeir greinilega, að þetta var reykjarmökkur en ekki ský. Mývetningar eru farnir að tala um það sín á milli, að fara rannsóknarför suður á öræfin, en engin ákvörðun hefur þó verið tekin um það enn þá, enda ekki að búast við því, að þeir fari, án þess að fá styrk héðan að sunnan. Tíð er ágæt um þessar mundir í Mývatnssveit, hlákur á hverjum degi og jörð að verða auð. Mikil snjóþyngsli voru komin, og hafði fé verið tekið á gjöf, en nú er komin svo góð jörð, að fé hefir verið sleppt aftur.
Tíminn segir 22.desember almennar tíðarfréttir af Ströndum:
Sigmundur Guðmundsson bóndi í Árnesi, hefir skrifað Tímanum ýmsar fréttir úr byggðarlagi sínu. Segir hann heyfeng manna á Ströndum yfirleitt lítinn eftir sumarið, en góðan. Síðastliðið vor var eitt hið versta, er þar hefir komið. Um miðjan maímánuð gerði frost og snjókomu, en áður höfðu verið blíðviðri og jörð tekin að gróa. Kuldarnir héldust fram undir miðjan júlímánuð. Snjóaði svo mikið, að stundum var klofsnjór á túnum á þessu tímabili. Varð að gefa nautpeningi inni fram í júlí, víða dó mikið af unglömbum og æðarvarp stórspilltist. Varð dúntekjan aðeins röskur helmingur miðað við meðalár. Þegar á leið sumarið, gerði ágæta tíð, þurrviðri og hlýindi, og spratt útengi lengi fram eftir sumri. Bætti þetta stórum um og hafa bændur á þessum slóðum ekki þurft að fækka skepnum að mun, vegna lítilla heyja.
Morgunblaðið segir 31. desember:
Starfsmenn Veðurstofunnar hafa veitt því eftirtekt, að stundum kvartar fólk um óvenjulega kulda á síðari árum, þó hitastigið sé ekki lægra en meðaltal tilsvarandi mánaða síðan veðurathuganir hófust hér. Stafar þetta af því, hve tíð hefir verið hér óvenjulega hlý síðasta áratuginn.
Hafís var fyrir Norðurlandi um vorið. Varð vart við hann frá Hornströndum í febrúar. Í byrjun mars var hann út frá Súgandafirði og í apríllok var kominn allmikill ís á siglingaleiðina út af Horni. Framan af maí var allmikil ísbreiða úti fyrir Norðurlandi, oft skammt undan landi. En ekki hafði Veðurstofan fregnir af að hann hefði orðið landfastur nema við Horn 8. maí.
Mannskaðaveður. Mesta veður, sem skall yfir landið á þessu ári, var 5.mars. Þá urðu engir mannskaðar á sjó, en miklar skemmdir á mannvirkjum víðsvegar um land, og langmest á Austfjörðum. En mesta manntjónið varð hér þ. 2. nóvember, er togarinn Ólafur, með 21 manni innanborðs, fórst vestur á Hala. Það óveður náði ekki yfir nema tiltölulega lítið svæði.
Síðustu daga mánaðarins gerði mikla hríð um landið norðanvert. Morgunblaðið segir frá 3.janúar 1939:
Norðan stórhríð hefir verið um alt Norðurland undanfarna daga -og hefir hlaðið niður miklum snjó. Samgöngur hafa víða teppst alveg og sumstaðar hefir ferðafólk verið veðurteppt á bæjum í 34 daga.
Veðráttan getur þess að hafnargarðurinn á Sauðárkróki hafi skemmst dálítið af brimi. Húnvetningar lentu í hrakningum innansveitar á leið frá skemmtun. Á gamlaársdag féll enn snjóflóð á Siglufirði, úr Hafnarfjalli og eyðilagði túngirðingar og fleira.
Lýkur hér yfirferð hungurdiska um veður og tíðarfar ársins 1938. Í viðhenginu eru fjölbreyttar tölulegar upplýsingar að vanda.
Um bloggið
Hungurdiskar
Færsluflokkar
Heimsóknir
Flettingar
- Í dag (14.7.): 6
- Sl. sólarhring: 204
- Sl. viku: 1802
- Frá upphafi: 2484682
Annað
- Innlit í dag: 6
- Innlit sl. viku: 1619
- Gestir í dag: 6
- IP-tölur í dag: 6
Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar
Eldri færslur
- Júlí 2025
- Júní 2025
- Maí 2025
- Apríl 2025
- Mars 2025
- Febrúar 2025
- Janúar 2025
- Desember 2024
- Nóvember 2024
- Október 2024
- September 2024
- Ágúst 2024
- Júlí 2024
- Júní 2024
- Maí 2024
- Apríl 2024
- Mars 2024
- Febrúar 2024
- Janúar 2024
- Desember 2023
- Nóvember 2023
- Október 2023
- September 2023
- Ágúst 2023
- Júlí 2023
- Júní 2023
- Maí 2023
- Apríl 2023
- Mars 2023
- Febrúar 2023
- Janúar 2023
- Desember 2022
- Nóvember 2022
- Október 2022
- September 2022
- Ágúst 2022
- Júlí 2022
- Júní 2022
- Maí 2022
- Apríl 2022
- Mars 2022
- Febrúar 2022
- Janúar 2022
- Desember 2021
- Nóvember 2021
- Október 2021
- September 2021
- Ágúst 2021
- Júlí 2021
- Júní 2021
- Maí 2021
- Apríl 2021
- Mars 2021
- Febrúar 2021
- Janúar 2021
- Desember 2020
- Nóvember 2020
- Október 2020
- September 2020
- Ágúst 2020
- Júlí 2020
- Júní 2020
- Maí 2020
- Apríl 2020
- Mars 2020
- Febrúar 2020
- Janúar 2020
- Desember 2019
- Nóvember 2019
- Október 2019
- September 2019
- Ágúst 2019
- Júlí 2019
- Júní 2019
- Maí 2019
- Apríl 2019
- Mars 2019
- Febrúar 2019
- Janúar 2019
- Desember 2018
- Nóvember 2018
- Október 2018
- September 2018
- Ágúst 2018
- Júlí 2018
- Júní 2018
- Maí 2018
- Apríl 2018
- Mars 2018
- Febrúar 2018
- Janúar 2018
- Desember 2017
- Nóvember 2017
- Október 2017
- September 2017
- Ágúst 2017
- Júlí 2017
- Júní 2017
- Maí 2017
- Apríl 2017
- Mars 2017
- Febrúar 2017
- Janúar 2017
- Desember 2016
- Nóvember 2016
- Október 2016
- September 2016
- Ágúst 2016
- Júlí 2016
- Júní 2016
- Maí 2016
- Apríl 2016
- Mars 2016
- Febrúar 2016
- Janúar 2016
- Desember 2015
- Nóvember 2015
- Október 2015
- September 2015
- Ágúst 2015
- Júlí 2015
- Júní 2015
- Maí 2015
- Apríl 2015
- Mars 2015
- Febrúar 2015
- Janúar 2015
- Desember 2014
- Nóvember 2014
- Október 2014
- September 2014
- Ágúst 2014
- Júlí 2014
- Júní 2014
- Maí 2014
- Mars 2014
- Febrúar 2014
- Janúar 2014
- Desember 2013
- Nóvember 2013
- Október 2013
- September 2013
- Ágúst 2013
- Júlí 2013
- Júní 2013
- Maí 2013
- Apríl 2013
- Mars 2013
- Febrúar 2013
- Janúar 2013
- Desember 2012
- Nóvember 2012
- Október 2012
- September 2012
- Ágúst 2012
- Júlí 2012
- Júní 2012
- Maí 2012
- Apríl 2012
- Mars 2012
- Febrúar 2012
- Janúar 2012
- Desember 2011
- Nóvember 2011
- Október 2011
- September 2011
- Ágúst 2011
- Júlí 2011
- Júní 2011
- Maí 2011
- Apríl 2011
- Mars 2011
- Febrúar 2011
- Janúar 2011
- Desember 2010
- Nóvember 2010
- Október 2010
- September 2010
- Ágúst 2010