Bloggfærslur mánaðarins, febrúar 2013
18.2.2013 | 01:36
Góð hlýindi
Hungurdiskar hafa gaman af því að smjatta á hlýindaspám reiknimiðstöðvanna. Lítum á þykktarspá evrópureiknimiðstöðvarinnar fyrir mánudaginn 18. febrúar kl 18.
Svörtu heildregnu línurnar sýna þykktina í dekametrum (1 dam = 10 metrar). því meiri sem hún er því hlýrra er loftið. Það er 5400 metra línan sem liggur um Snæfellsnes. Þetta er um 160 metrum yfir meðallagi árstímans, jafngildir því að hiti í neðri hluta veðrahvolfs sé um 8 stigum hærri en að meðallagi.
Litafletirnir sýna hitann í 850 hPa en hann er á kortinu í um 1400 metra hæð. Frostlaust gæti verið sums staðar á háfjöllum. Hiti fór í dag (sunnudag) í 10 stig á fáeinum veðurstöðvum sunnanlands. Á veðurstöðinni í Tindfjöllum fór hiti í dag í rúm 3 stig - stöðin er í 870 metra hæð yfir sjó.
Nú er spurningin hversu lengi hlýindin endast. Þykktin verður heldur lægri á þriðjudag og áfram en síðan virðist hún eiga að ná nýjum hæðum síðar í vikunni. Við smjöttum áfram.
17.2.2013 | 01:53
Munur á snjóhulu norðanlands og sunnan
Talverður munur er á snjóhulu norðanlands og sunnan. Á tímabilinu 1961 til 1990 var meðalfjöldi alhvítra daga á Akureyri 117, en 55 í Reykjavík, munar 62 dögum.
Með því að reikna meðalsnjóhulu allra veðurstöðva á Norðurlandi annars vegar en hins vegar á Suðurlandi má slá á þennan mun. Það hefur verið gert á myndinni hér fyrir neðan.
Gögnin ná aftur til 1924. Lárétti ásinn sýnir árin en sá lóðrétti fjölda daga. Meðaltalið er um 60 dagar - svipað og áðurnefndur munur á Reykjavík og Akureyri. Virðist heldur hafa farið minnkandi. Á nýhlýindaskeiðinu sýnir myndin minni mun heldur en gerðist á hlýskeiðinu stóra eftir 1930.
Mestur var munurinn árið 1977 107 dagar. Þá var nauðaþurrt allan veturinn sunnanlands en nyrðra var snjór með eðlilegum hætti. Minnstur var munurinn 1984, 26 dagar. Þá var sérlega snjóþungt syðra og hittist þannig á að snjór var þar óvenjumikill bæði fyrstu mánuði ársins sem og í desember. Næstminnstur var munurinn 1964 - þá var sérlega snjólétt bæði sunnanlands og fyrir norðan - allt aðrar aðstæður heldur en 20 árum síðar.
Það er 2010 sem stingur sér upp úr hneppi síðustu ára. Þá voru aðstæður ekki ósvipaðar og 1977, sérlega snjólétt syðra en snjór nær meðallaginu nyrðra.
16.2.2013 | 01:12
Hlýir dagar framundan (rétt einu sinni)
Spár virðast sammála um að hlýindin nái undirtökunum aftur og endist jafnvel í nokkra daga. Veðurkortið hér að neðan sýnir byrjunarstöðuna ágætlega, en það er úr ranni evrópureiknimiðstöðvarinnar og gildir um hádegi á laugardag (16. febrúar 2013).
Jafnþrýstilínur eru svartar og heildregnar, litafletir sýna úrkomu síðustu 6 klukkustunda. Kvarðinn batnar sé myndin stækkuð. Strikaðar línur sýna hita í 850 hPa-fletinum. Það er mínus 5 stiga línan sem liggur við suðurströnd Íslands á myndinni. Í þumalfingursfræðum er hún tekin sem ábending um það hvar skiptir úr snjókomu yfir í rigningu.
Nú liggur þunnt lag af köldu lofti yfir landinu og tíma getur tekið að ýfa það upp og flæma brott þegar vindur vex. Fyrsta úrkoman að sunnan getur því alveg eins verið snjór - vonandi ekki frostrigning. En síðan hlýnar.
Við sjáum að kerfið er tvöfalt. Á undan fer veikt (ljósgrænt) úrkomusvæði sem er að leysast upp. Aðalkerfið er sunnar og kemur að landinu á sunnudag. Þá hlýnar verulega - fyrst um landið sunnanvert. Það verða vonbrigði ef hitinn fer ekki einhvers staðar upp í tveggja stafa tölu þegar suðaustanáttin hlýja nær sér á strik. Dægurmet í Reykjavík um miðjan febrúar eru rétt um eða við tíu stigin.
Þegar úrkomusvæði nálgast ofan í léttskýjað veður er vel þess virði að fylgjast með skýjafari og reyna að rýna í far skýjanna - hreyfistefnu þeirra. Bakki gengur upp úr suðri, en ef vel er að gáð sést að hreyfingin í blikunni er úr vestri eða í þessu tilviki sennilega suðvestri. Við jörð er vindur hins vegar úr austri - jafnvel norðaustri í byrjun en snýst síðan í suðaustur. Þegar hlýtt loft nálgast landið er snúningur með hæð einmitt svona, austur-suðaustur-suður-suðvestur, sólarsinnis með hæð.
Þótt hlýja aðstreymið hafi nær örugglega vinninginn í þetta sinn er það ekkert sjálfgefið þegar bliku slær upp. Stundum blæs á móti henni - hún stöðvast, hann gengur síðan öfugur upp í og endar í margra daga norðaustanþræsingi. Algengt er það á útmánuðum. Kannski að dæmi um það birtist síðar.
15.2.2013 | 00:42
Kalt við Korpu
Á vef Veðurstofunnar má sjá hvar hiti er hæstur eða lægstur á landinu - bæði fyrir daginn í heild og síðastliðna klukkustund. Oftast er lægsti hiti landsins einhvers staðar inni í landi, uppi á hálendinu eða á fjallatindum. Í dag miðvikudaginn 14. nóvember ber hins vegar svo við að veðurstöðin á Korpu í úthverfi Reykjavíkur nær því að vera með lægsta lágmarkshita landsins. Lítum á listann klukkustund fyrir klukkustund:
STÖÐ MÁN DAGUR KLST lágmark NAFN stöðvar
1479 2 14 1 -4.6 Korpa
1479 2 14 2 -5.2 Korpa
1479 2 14 3 -5.4 Korpa
1473 2 14 4 -4.4 Straumsvík
1479 2 14 4 -4.4 Korpa
1479 2 14 5 -4.5 Korpa
6459 2 14 6 -4.9 Lónakvísl
6459 2 14 7 -5.2 Lónakvísl
6459 2 14 8 -4.7 Lónakvísl
6459 2 14 9 -4.5 Lónakvísl
6459 2 14 10 -4.5 Lónakvísl
6459 2 14 11 -4.0 Lónakvísl
1479 2 14 11 -4.0 Korpa
6459 2 14 12 -3.6 Lónakvísl
6459 2 14 13 -5.1 Lónakvísl
6459 2 14 14 -4.2 Lónakvísl
2636 2 14 15 -3.2 Þverfjall
6459 2 14 16 -3.6 Lónakvísl
2636 2 14 17 -3.6 Þverfjall
3474 2 14 17 -3.6 Vaðlaheiði
2636 2 14 18 -3.8 Þverfjall
1486 2 14 19 -4.0 Bláfjöll
1486 2 14 20 -4.6 Bláfjöll
6975 2 14 21 -4.4 Sandbúðir
6975 2 14 22 -4.5 Sandbúðir
1479 2 14 23 -4.9 Korpa
1479 2 14 24 -4.9 Korpa
Lágmarkið á Korpu kl. 3 er lægsti hiti sólarhringsins á landinu (miðað við almennar stöðvar). Dægursveifla á Korpu er allstór þannig að Lónakvísl á Tungnáröræfum [hæð 675 metrar] og nokkrar aðrar stöðvar hátt yfir sjó verða lægstar yfir daginn. Í dag var skýjað um mestallt land og víða vindur, en lygnt var á höfuðborgarsvæðinu og bjart. Við skulum líta á vegagerðarstöðvarnar líka:
STÖÐ MÁN DAGUR KLST lágmark NAFN stöðvar
31488 2 14 1 -7.1 Sandskeið
31488 2 14 2 -7.4 Sandskeið
31488 2 14 3 -6.9 Sandskeið
31488 2 14 4 -6.8 Sandskeið
31950 2 14 5 -4.0 Stórholt
31950 2 14 6 -4.1 Stórholt
31488 2 14 7 -2.8 Sandskeið
33357 2 14 8 -2.0 Öxnadalsheiði
31579 2 14 9 -2.3 Kjalarnes
31950 2 14 10 -4.0 Stórholt
31950 2 14 11 -3.9 Stórholt
31950 2 14 12 -1.7 Stórholt
34238 2 14 13 -1.5 Möðrudalsöræfi II
34326 2 14 13 -1.5 Biskupsháls
34238 2 14 14 -1.4 Möðrudalsöræfi II
34326 2 14 15 -1.3 Biskupsháls
32474 2 14 16 -1.4 Steingrímsfjarðarheiði
33357 2 14 16 -1.4 Öxnadalsheiði
33357 2 14 17 -1.6 Öxnadalsheiði
31488 2 14 18 -3.3 Sandskeið
31488 2 14 19 -3.2 Sandskeið
31488 2 14 20 -3.4 Sandskeið
31488 2 14 21 -2.2 Sandskeið
31392 2 14 22 -2.7 Hellisheiði
31488 2 14 23 -4.7 Sandskeið
31488 2 14 24 -5.4 Sandskeið
Sandskeið er í nágrenni borgarinnar og þar var enn kaldara heldur en á Korpu síðastliðna nótt. Kjalarnes náði því meira að segja að verða kaldasta vegagerðarstöðin kl. 9 Yfir miðjan daginn var lágmarkið á hefðbundnari stöðum.
Þá er spurningin hvort Korpa hafi áður átt lægsta hita á landinu frá því að sjálfvirkar athuganir hófust þar á bæ. Svarið er já, en aðeins einu sinni. Það var 29. september árið 2000. Lágmarkshitinn var þá 1,0 stig. Það er mun oftar að Sandskeið á lægsta lágmark vegagerðarstöðvanna, síðast 5. febrúar í ár.
Vísindi og fræði | Breytt s.d. kl. 00:43 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (2)
14.2.2013 | 01:12
Tvær mestu febrúarfyrirstöðurnar
Febrúar er ákaflega fjölbreyttur mánuður - í ökkla eða eyra. Við lítum hér snögglega á efri endann - mestu fyrirstöðurnar. Í titlinum eru þær tvær - í tímalengd - náðu yfir mestallan mánuðinn. Veðurfar var alveg út úr kortinu í febrúar 1932. Hlýindin þau afbrigðilegustu í nokkrum vetrarmánuði hér á landi. Í næstu sætum koma svo mars 1929, desember 1933, janúar 1847 og mars 1964. Þrír afbrigðilegustu vetrarhlýindamánuðirnir komu allir á inni á fimm ára tímabili. Nýhlýindaskeiðið sem við upplifum á enn eftir að toppa þennan árangur gamla tímans.
En fyrsta kortið sýnir hæðarvik í 500 hPa þennan ágæta mánuð með augum amerísku endurgreiningarinnar.
Risahlýindavik er yfir landinu. Harla mikil norðanáttarauki í Skandinavíu.
Ámóta atburður gerðist síðan aftur í febrúar 1965 - en ekki alveg eins hlýr.
Hér er hæðin aðeins vestar en 1932. Elsta kynslóð veðurnörda man vel þennan mánuð. Hann var mjög hlýr - með tveimur ofsaveðrum þó. Nákvæmlega þarna byrjuðu hafísárin svonefndu hér á landi - en í baksýnisspeglinum má þó sjá nokkurn aðdraganda. Í veðrinu er yfirleitt skýrari sýn í baksýnisspeglinum heldur en þangað sem leiðin liggur. Í þessu afbrigðilega mynstri náði hafísinn að breiðast út fyrir norðan land - með töluverðri nýmyndun auk stíflunnar á Grænlandssundi.
Ís kom líka vorið 1932 - en miklu minni - minna var þá fyrir af honum heldur en 1965.
Þessar fyrirstöður entust í margar vikur - en stöku sinnum birtast þær án þess að setjast að til langframa. Ef við lítum á einstaka daga finnur endurgreiningin ákaflega afbrigðilegan dag í febrúar 1890.
Þetta kort sýnir ekki vik heldur hæð 500 hPa-flatarins þennan ákveðna dag. Miðjuhæðin er 5840 metrar. Ansi gott þykir að ná 5700 metrum og gerist ekki nema stöku sinnum hér við land að vetrarlagi eða á fimm til tíu ára fresti í febrúar.
Loftþrýstingur var mjög hár og hefur aðeins tvisvar mælst jafnhár eða meiri í febrúar hér á landi. Taflan sýnir þetta - ekki er marktækur munur á efstu gildunum:
ár | mán | dagur | hámark (hPa) | Staður | |
1892 | 2 | 14 | 1051,8 | Stykkishólmur, Akureyri | |
1962 | 2 | 26 | 1051,7 | Akureyri, Dalatangi (25.) | |
1890 | 2 | 26 | 1051,6 | Akureyri | |
1889 | 2 | 25 | 1050,4 | Akureyri | |
2006 | 2 | 24 | 1050,0 | Skjaldþingsstaðir og Dalatangi | |
1965 | 2 | 21 | 1048,6 | Vopnafjörður | |
1932 | 2 | 10 | 1047,4 | Seyðisfjörður | |
1895 | 2 | 5 | 1047,0 | Akureyri | |
1944 | 2 | 25 | 1046,3 | Akureyri | |
1988 | 2 | 28 | 1046,3 | Bergstaðir |
Mánuðirnir tveir, 1932 og 1965 eru efstir á lista yfir þrýstihæstu febrúarmánuðina:
ár | febrúar | landið (hPa) | |
1932 | 2 | 1027,0 | |
1965 | 2 | 1026,9 | |
1947 | 2 | 1025,5 | |
1986 | 2 | 1023,6 | |
1895 | 2 | 1021,9 |
Síðan kemur febrúar 1947 í þriðja sæti - en hann var einnig afskaplega afbrigðilegur. Frægur í Evrópu fyrir snjó og kulda í skorti eftirstríðsáranna - við lá að allt færi á höfuðið.
13.2.2013 | 01:35
Norðurhvelsstaðan (auk klípu af nördmeti)
Fyrst lítum við á hefðbundinn hátt á stöðuna á norðurhveli á fimmtudaginn (14. febrúar) en síðan eru nokkur korn fyrir veðurnördin.
Ísland er rétt neðan við miðja mynd, N-Ameríka til vinstri en mestöll Asía til hægri. Jafnhæðarlínur eru heildregnar - því þéttari sem þær eru því meiri er vindurinn í veðrahvolfi miðju. Litafletir sýna þykktina en hún mælir hita í neðri hluta veðrahvolfs, því meiri sem hún er því hlýrra er loftið. Mörkin á milli bláu og grænu litanna eru sett við 528 dekametra (1 dam = 10 metrar). Þau liggja einmitt yfir Ísland á myndinni - frá suðvestri til norðausturs.
Þau svæði þar sem þykktin er minni en 4920 metrar eru lituð fjólublá. Þar eru höfuðstöðvar kuldans hverju sinni. Þær eru tvískiptar eins og oftast á þessum árstíma, önnur miðjan er yfir kanadísku heimskautaeyjunum en hin yfir strönd Síberíu. Köld svæði með lítilli þykkt og lágum veðrahvörfum eru kölluð kuldapollar. Til auðkennis hafa hungurdiskar gefið þessum tveimur meginpollum nöfn - Kanadapollinn höfum við kallað Stóra-Bola - en hinn er Síberíu-Blesi. Eini tilgangur nafnanna er að auðvelda umtal og forðast rugling. Fleiri kuldapollar - veigaminni og skammlífari eru oftast á sveimi á kortinu. Hér er t.d. einn yfir Miðjarðarhafi og veldur þar leiðindaveðri allt suður til Afríkustranda - mikið ef ekki snjóar þar í fjöll.
Kuldapollarnir stóru eru frekar rólegir á kortinu. Það sjáum við af því að þykktarfletir og jafnhæðarlínur liggja nokkuð samsíða kringum þá og bratti þessara sviða er þar svipaður. Litakvarðinn sem notaður er (batnar mjög við stækkun) gerir ráð fyrir fjórum fjólubláum litatónum. Hér eru aðeins þrír notaðir - sá fjórði sést ekki nema stundum - þar er þykktin minni en 4740 metrar.
Umhverfis Ísland er vindur frekar hægur og bratti þykktarsviðsins ekki mikill. Fyrirstaðan sem verndað hefur okkur undanfarna daga hefur hörfað til austurs - en spár gefa góða von um að hún muni enn á ný endurnýja sig ekki fjarri Íslandi eins og gerst hefur hvað eftir annað í vetur. Þessi fyrirstaða hefur lengst af verið af veikari gerðinni - en það er að sumu leyti bara betra. Öflugar fyrirstöður stugga frekar við kuldapollunum og geta ýtt þeim úr bólum sínum.
Þótt Evrópumenn hafi sumir kvartað um kulda í vetur hefur sá kuldi verið af vægara taginu - í norðan- og norðaustanátt austan við veika fyrirstöðuna. Síberíu-Blesi hefur nær ekkert látið á sér kræla vestan Úralfjalla. Í vetur hafa öflugar fyrirstöður stundum birst í nágrenni Íslands í viku til tíu daga spám - en hingað til hefur ekkert orðið úr þeim. Við þurfum auðvitað stóra fyrirstöðu til að slá einhver hitamet - en það er áhættuleikur - við gætum alveg eins lent á austurhliðinni í klóm kuldans.
En lítum nú á töflu - hér kemur að nördafóðrinu.
mán | mhæð | mánmism | mþykkt | mánmism | h1000 | mánmism | þrýstingur |
jan | 524,3 | -1,1 | 523,4 | -0,9 | 0,9 | -0,2 | 1001,1 |
feb | 526,4 | 2,1 | 523,8 | 0,4 | 2,6 | 1,7 | 1003,3 |
mar | 527,8 | 1,4 | 524,0 | 0,2 | 3,7 | 1,1 | 1004,7 |
apr | 537,1 | 9,3 | 528,9 | 4,9 | 8,2 | 4,5 | 1010,3 |
maí | 546,7 | 9,6 | 535,5 | 6,6 | 11,3 | 3,1 | 1014,1 |
jún | 552,7 | 6,0 | 543,0 | 7,5 | 9,7 | -1,6 | 1012,2 |
júl | 555,9 | 3,2 | 547,5 | 4,5 | 8,4 | -1,3 | 1010,5 |
ágú | 553,7 | -2,2 | 546,2 | -1,3 | 7,5 | -0,9 | 1009,4 |
sep | 545,9 | -7,8 | 540,5 | -5,7 | 5,4 | -2,1 | 1006,8 |
okt | 537,3 | -8,6 | 533,9 | -6,6 | 3,4 | -2,0 | 1004,2 |
nóv | 530,9 | -6,6 | 528,0 | -5,9 | 2,9 | -0,5 | 1003,7 |
des | 525,4 | -5,5 | 524,3 | -3,7 | 1,1 | -1,8 | 1001,4 |
Taflan er ekki flókin en krefst samt nokkurrar yfirlegu - á varla heima í bloggmiðli. Hún sýnir árstíðasveiflu meðalhæðar 500 og 1000 hPa-flatanna og þykktarinnar yfir Íslandi miðju á tímabilinu 1951 til 2012.
Fyrsti dálkurinn sýnir meðalhæð 500 hPa-flatarins í dekametrum. Við sjáum að í febrúar er hún 526 dam. Á kortinu að ofan er hún 529 dam, þremur dekametrum ofan meðallags. Næsti dálkur sýnir breytingu meðalhæðarinnar frá einum mánuði til þess næsta. Hæðin er í lágmarki í janúar en er hæst í júlí. Hún hækkar lítillega frá janúar og fram í mars en þá kemur stórt stökk yfir í aprílmeðaltalið og annað ámóta yfir í maí. Minna þrep er síðan milli maí og júní. Meðalhæðin fellur lítilega milli júlí og ágúst, en verulega milli ágúst og september. Mikið fall er allt haustið.
Þriðji dálkurinn sýnir meðalþykktina. Hún er svipuð allan veturinn frá desember og fram í mars. Þykktin tekur líka vorstökk - en miklu minna heldur en hæðin. Þetta stafar trúlega af tvennu. Annars vegar dregur fyrr úr sunnanátt vetrarins heldur en vestanáttinni. Þá aukast líkur á norðanátt meðan á snúningnum stendur. Nokkru síðar dregur snögglega úr vestanáttinni og þá er köldu lofti sturtað frá heimskautaslóðum til suðurs. Þetta hægir á vorhlýnuninni sem kemur fram í því að þykktin (sem er mælikvarði á hita) tregðast við að hækka. Haustið er síðan önnur saga.
Fimmti dálkurinn sýnir hæð 1000 hPa-flatarins (mismunur hæðar og þykktar). Hann er hæstur þegar misgengið er mest í maí. Þá er meðalloftþrýstingur hæstur á Íslandi - aftasti dálkur sýnir þann þrýsting sem 1000 hPa-hæðin gefur til kynna. Misgengið á haustin kemur fram í því að þrýstingur fellur lítið milli október og nóvember - en meira á milli nóvember og desember - við látum vangaveltur um ástæður þess liggja á milli hluta.
12.2.2013 | 00:55
Sýndarvor
Nú eru liðnar réttar 6 vikur frá áramótum og sýndarvorið heldur áfram. Já, auðvitað er það ekkert vor - en meðalhiti það sem af er ári hefur samt verið á svipuðu róli og gerist í þriðju viku aprílmánaðar, rétt fyrir sumardaginn fyrsta. Næstu daga verða varla hlýindi en ekki heldur kuldar og spár lengra fram í tímann eru ekki kuldalegar. Standi veðurlag af þessu tagi nógu lengi verður það merkilegt. Við skulum líta á hvernig árið stendur sig (lítið líka endilega á vef nimbusar þar sem fylgst er með stöðunni frá degi til dags).
Upplýsingar liggja fyrir um morgunhita í Stykkishólmi allt aftur til 1846. Meðalhiti kl. 9 fyrstu 42 daga ársins í ár er 1,9 stig. Aðeins fjórum sinnum hefur árið byrjað betur:
ár | hiti °C | |
1987 | 2,47 | |
1929 | 2,28 | |
1972 | 2,15 | |
1964 | 1,93 | |
2013 | 1,90 | |
1847 | 1,82 | |
2010 | 1,71 |
Við splæsum hér í tvo aukastafi í °C - þótt það sé vafasamt. Ársbyrjun 1987 er hlýjust, síðan í röð 1929, 1972 og 1964. Mikið þrek þarf til að halda í 1929 og 1964 til lengdar - þau ár voru sérlega hlý alveg fram í apríl. Fleiri ár áttu svo góða spretti í febrúar og mars að þau rífa sig upp listann fljótlega og lenda í harðri samkeppni.
Í Reykjavík og Akureyri ná upplýsingar um daglegan hita ekki alveg á lausu nema aftur til 1949, en á því tímabili hafa fyrstu 42 dagarnir aðeins fjórum sinnum orðið hlýrri en nú. Á Akureyri átta sinnum á sama tímabili.
Það er fyrst og fremst á þráanum (ef svo má að orði komast) og jöfnuði sem þessar fyrstu sex vikur hafa staðið sig svona vel. Þrátt fyrir góða byrjun á febrúar er hann samt ekki kominn nærri toppsæti enn (sjá xls-fylgiskjal nimbusar). Meðalhiti í hlýjasta febrúar í Reykjavík er 5 stig - ótrúlegt en satt (1932). Sýnist helst að hiti afgang mánaðarins þyrfti að haldast í einum sjö stigum til að nútímanum takist að toppa það. Slíku er alla vega ekki spáð þessa dagana.
11.2.2013 | 00:28
Sumarsvipur á þrýstisviðinu
Nú hittist svo á að lítið sést til öflugra þrýstikerfa á N-Atlantshafi - svo lítið að helst minnir á sumarið. Kortið að neðan sýnir spá evrópureiknimiðstöðvarinnar sem gildir kl. 18 síðdegis mánudaginn 11. febrúar.
Hæðin fyrir norðaustan land rétt slefar í 1030 hPa og engin lægðanna á kortinu nær niður í 990 hPa. En við sjáum auðvitað að ekki er um sumarkort að ræða með því að horfa á hitann í 850 hPa-fletinum. Hann er sýndur með strikuðum jafnhitalínum. Með því að rýna í kortið (það batnar við stækkun) má sjá að yfir Íslandi er hitinn í fletinum einhvers staðar milli mínus 5 og mínus 10. Á raunverulegu sumarkorti værum við hinu megin frostmarks, í plús 5 til plús 10. Hér munar 10 stigum en það er einmitt meðalmunur sumar- og vetrarhita við sjávarsíðuna hér á landi.
Reiknimiðstöðin er helst á því að láta þetta ástand ná yfir mestalla vikuna - þó með þeirri skammvinnu undantekningu að ívið öflugri lægð á að fara til norðausturs skammt suður- og suðaustur af landinu á miðvikudag. Þrýstingi í miðju hennar er spáð niður í um 977 hPa - það er heldur sjaldséð tala á sumrin.
10.2.2013 | 01:02
Nokkuð snúið - en vonandi meinlaust
Eftir hlýindin í dag, laugardag, kólnar til morguns. Kaldara loft sækir að úr báðum áttum, austri og vestri. Tölvuspár hafa hringlað með það hvor áttin nær undirtökunum - og gera enn. Komist loftið úr vestri að snjóar sennilega vestast á landinu - en þótt loftið úr austri sé ekkert hlýrra fylgir því vindur af austri en sú vindátt er oftast þurr vestanlands. Ein spáin sem nú er í gildi segir að á aðfaranótt mánudags snjói 5 til 7 cm í Keflavík, en ekki neitt í Reykjavík. Síðan er það reglan (?) - ef nægilega mikið rignir í logni - snjóar.
Hungurdiskar verða að segja pass og bíða eftir niðurstöðunni. Á meðan getum við litið á 500 hPa hæðar- og þykktarspá evrópureiknimiðstöðvarinnar sem gildir kl. 18 síðdegis á sunnudag (10. febrúar)
Jafnhæðarlínur eru heildregnar og merktar í dekametrum (1 dam = 10 metrar). Af þeim má ráða vindátt og vindhraða. Vindur blæs oftast nokkuð samsíða hæðarlínunum með hærri gildi til hægri við vindinn. Því þéttari sem línurnar eru því meiri er vindurinn.
Jafnþykktarlínur eru rauðar og strikaðar, einnig merktar í dekametrum. Því meiri sem þykktin er því hlýrra er í neðri hluta veðrahvolfs. Það er 528 dam jafnþykktarlínan sem snertir Suðvesturland kaldara loft er vestan hennar - en hlýrra austan við. Lína sömu þykktar liggur líka að Suðausturlandi - þar er kaldara austan línunnar. Vestari 528-línan er nánast kyrrstæð - en sú eystri hreyfist til vesturs.
Hlýja loftið sem fór yfir í dag (laugardag) er búið að byggja upp myndarlega fyrirstöðuhæð fyrir norðaustan land - eins og furðualgengt hefur verið síðustu 2 til 3 mánuði. Fyrirstaðan mun endast í nokkra daga og vernda okkur frá aðsókn meiriháttar lægðakerfa.
Lægðin við Nýfundnaland er sú sem olli laugardagssnjókomunni miklu í Bandaríkjunum. Afkomandi hennar mun komast til Íslands - en ekki fyrr en eftir verulega endurskipulagningu bylgjunnar.
9.2.2013 | 01:11
Hlýindi í hámarki á laugardag
Þegar þetta er skrifað (seint á föstudagskvöldi 8. febrúar) er hlýtt víðast hvar á landinu og hvergi meira en tveggja stiga frost. Sunnanáttin hefur ekki enn hreinsað alveg út úr Siglufirði og Ólafsfirði - en það ætti að gerast á hverri stundu. Hiti vestanlands var víða á bilinu sjö til níu stig.
Kortið sýnir þykktina á miðnætti (að kvöldi föstudags) eins og evrópureiknimiðstöðin reiknar hana.
Þykktin mælir hita í neðri hluta veðrahvolfs og er því meiri eftir því sem hlýrra er, svörtu heildregnu línurnar sýna hana. Talnagildin eru í dekametrum (1 dam = 10 metrar) og má sjá 542 dam jafnþykktarlínuna yfir vestanverðu landinu. Meðalþykkt í febrúarmánuði hér við land er um 18 dam lægri. Gróflega má segja að hiti hækki um 1 stig við hverja tvo dekametra þannig að hitinn um 9 stigum yfir meðallagi árstímans. Það er mikið.
Litafletirnir sýna hita í 850 hPa-fletinum, hann er í dag í 1200 til 1400 metra hæð. Mörkin milli gulu og blágráu svæðanna liggja við núll stig. Hér er því hláka upp í meir en þúsund metra hæð.
En hlýja svæðið stefnir beint til norðurs og á korti sem gildir um hádegi á sunnudag eru hlýindin farin að gisna.
Hér sækir kaldara loft að bæði úr austri og vestri. Eins og oftast er kaldara vestan við land heldur en austan þess. Kaldast er vestan við Grænland, þar sést aðeins í 494 dam jafnþykktarlínuna í jaðri kuldapollsins Stóra-Bola (kortið skýrist talsvert við stækkun). Í þessu tilviki stíflar Grænland framsókn hans algjörlega. Kalda loftið vestan við Ísland er komið vestan úr Kanada fyrir sunnan Hvarf.
Furðukalt er austan við Hjaltlandseyjar - þar sést í jaðar 512 dam línunnar. Kalt loft til beggja átta leitast við að fleygast undir hlýja loftið yfir Íslandi og ekki gott að segja hvor aðsóknin hefur betur - flókið skilakerfi hlýtur að verða til úr því (?).
Fyrir utan fiðringinn sem fylgir spurningunni um það hversu hátt hitinn fer á veðurstöðvum í hlýindagusunni (varla met - en samt mætti búa til veðmál um það) er ákveðin spenna samfara ástandinu á sunnudagskvöld. Lendir einhver hluti Suðvesturlands vestan við skilin? Snjóar þá? Verður krapaelgur? Fá skíðasvæðin spillihlákuna endurgreidda?
Um bloggið
Hungurdiskar
Færsluflokkar
Heimsóknir
Flettingar
- Í dag (2.1.): 908
- Sl. sólarhring: 1115
- Sl. viku: 3298
- Frá upphafi: 2426330
Annað
- Innlit í dag: 808
- Innlit sl. viku: 2964
- Gestir í dag: 790
- IP-tölur í dag: 727
Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar
Eldri færslur
- Janúar 2025
- Desember 2024
- Nóvember 2024
- Október 2024
- September 2024
- Ágúst 2024
- Júlí 2024
- Júní 2024
- Maí 2024
- Apríl 2024
- Mars 2024
- Febrúar 2024
- Janúar 2024
- Desember 2023
- Nóvember 2023
- Október 2023
- September 2023
- Ágúst 2023
- Júlí 2023
- Júní 2023
- Maí 2023
- Apríl 2023
- Mars 2023
- Febrúar 2023
- Janúar 2023
- Desember 2022
- Nóvember 2022
- Október 2022
- September 2022
- Ágúst 2022
- Júlí 2022
- Júní 2022
- Maí 2022
- Apríl 2022
- Mars 2022
- Febrúar 2022
- Janúar 2022
- Desember 2021
- Nóvember 2021
- Október 2021
- September 2021
- Ágúst 2021
- Júlí 2021
- Júní 2021
- Maí 2021
- Apríl 2021
- Mars 2021
- Febrúar 2021
- Janúar 2021
- Desember 2020
- Nóvember 2020
- Október 2020
- September 2020
- Ágúst 2020
- Júlí 2020
- Júní 2020
- Maí 2020
- Apríl 2020
- Mars 2020
- Febrúar 2020
- Janúar 2020
- Desember 2019
- Nóvember 2019
- Október 2019
- September 2019
- Ágúst 2019
- Júlí 2019
- Júní 2019
- Maí 2019
- Apríl 2019
- Mars 2019
- Febrúar 2019
- Janúar 2019
- Desember 2018
- Nóvember 2018
- Október 2018
- September 2018
- Ágúst 2018
- Júlí 2018
- Júní 2018
- Maí 2018
- Apríl 2018
- Mars 2018
- Febrúar 2018
- Janúar 2018
- Desember 2017
- Nóvember 2017
- Október 2017
- September 2017
- Ágúst 2017
- Júlí 2017
- Júní 2017
- Maí 2017
- Apríl 2017
- Mars 2017
- Febrúar 2017
- Janúar 2017
- Desember 2016
- Nóvember 2016
- Október 2016
- September 2016
- Ágúst 2016
- Júlí 2016
- Júní 2016
- Maí 2016
- Apríl 2016
- Mars 2016
- Febrúar 2016
- Janúar 2016
- Desember 2015
- Nóvember 2015
- Október 2015
- September 2015
- Ágúst 2015
- Júlí 2015
- Júní 2015
- Maí 2015
- Apríl 2015
- Mars 2015
- Febrúar 2015
- Janúar 2015
- Desember 2014
- Nóvember 2014
- Október 2014
- September 2014
- Ágúst 2014
- Júlí 2014
- Júní 2014
- Maí 2014
- Mars 2014
- Febrúar 2014
- Janúar 2014
- Desember 2013
- Nóvember 2013
- Október 2013
- September 2013
- Ágúst 2013
- Júlí 2013
- Júní 2013
- Maí 2013
- Apríl 2013
- Mars 2013
- Febrúar 2013
- Janúar 2013
- Desember 2012
- Nóvember 2012
- Október 2012
- September 2012
- Ágúst 2012
- Júlí 2012
- Júní 2012
- Maí 2012
- Apríl 2012
- Mars 2012
- Febrúar 2012
- Janúar 2012
- Desember 2011
- Nóvember 2011
- Október 2011
- September 2011
- Ágúst 2011
- Júlí 2011
- Júní 2011
- Maí 2011
- Apríl 2011
- Mars 2011
- Febrúar 2011
- Janúar 2011
- Desember 2010
- Nóvember 2010
- Október 2010
- September 2010
- Ágúst 2010