Af þrumutíðni

Í tilefni af þrumuveðrinu um landið sunnanvert í gær (þriðjudag 11.desember) hnykkjum við á fróðleik um árstíðasveiflu þrumuveðra á Íslandi. Þrumuveður hafa alloft komið við sögu á hungurdiskum - langítarlegasti pistillinn birtist 29.júlí 2018. 

Fyrri myndin sýnir þrumudagafjölda á íslenskum veðurstöðvum á árunum 1949 til 2017 - úr gagnagrunni Veðurstofunnar (þar er ekki alveg allt). Talið er eftir dögum ársins. 

Til að veturinn skerist ekki í tvennt nær ferillinn til 18 mánaða. Hér má glögglega sjá að þrumuveður eru mun algengari hér á landi að vetrarlagi heldur en á sumrin. Að vísu á sumarið áberandi hámark - um það bil frá sólstöðum fram í ágústbyrjun. Lágmark er snemma í september en síðan vex tíðnin eftir því sem á haustið líður - og áberandi þrep upp á við í kringum 10.desember. Tíðni helst síðan svipuð fram að mánaðamótum febrúar/mars, en þá dregur úr og lágmarki náð í kringum sumardaginn fyrsta. Lesa má um mismunandi eðli vetrar- og sumarþrumuveðra í pistlinum sem nefndur var hér að ofan.

Megnið af þessum þrumum sætir litlum tíðindum, en tjón af völdum eldinga er samt meira hér á landi heldur en margan grunar. Nokkrir menn hafa beðið bana, bæir og hús hafa brunnið, búfénaður farist og tjón orðið á rafmagnsbúnaði margs konar. Í lista ritstjóra hungurdiska um veðuratburði er tjóns af völdum eldinga oft getið - á listann komast einnig þau þrumuveður sem samtímamenn hafa af einhverjum ástæðum talið merkileg eða mikil. 

Á myndinni hefur atburðum þessum verið raðað á árið. Við sjáum að þeir eru þéttastir á vetrum - í samræmi við fyrri mynd og sömuleiðis er einnig tíðnihámark í júlímánuði - gisnastur er tíminn frá miðjum ágúst fram í miðjan september - ekki ósvipað og á fyrri mynd. Sömuleiðis má sjá skyndilega aukningu með desembermánuði.