Hámarkshiti á veðurstöðvum í maí (aðallega fóður fyrir nördin)

Nördin verða að fá eitthvað að bíta og hér er smáfóður. Háar tölur koma við sögu, en hitaeiningar í bitanum eru fáar og hann er örugglega ekki fitandi.

En í viðhenginu má sjá lista yfir hæsta hita sem mælst hefur á veðurstöðvunum hverri fyrir sig - að minnsta kosti frá 1924. Hann er fjórskiptur eins og fyrirrennarar hans hér á hungurdiskum, fyrstar koma sjálfvirku stöðvarnar og síðan vegagerðarstöðvarnar (hvoru tveggja er nýmeti). Eitthvað ferskt er í listanum yfir mönnuðu stöðvarnar 1961 til 2010 - en flest er þar legið eða kæst. Neðst er síðan tímabilið 1924 til 1960 sömuleiðis mjög legið.

Hér er fyrst tafla yfir hæstu tölurnar í listanum:

ár	dagur	hámark	stöð
1992	26	25,6	Vopnafjörður
1991	28	25,0	Egilsstaðir
1992	26	25,0	Raufarhöfn
1980	22	24,6	Akureyri
1941	11	24,4	Hallormsstaður
1956	26	24,1	Teigarhorn
1992	26	24,0	Garður í  Kelduhverfi
1987	26	24,0	Mánárbakki
1987	26	23,8	Staðarhóll
1987	26	23,5	Húsavík
1987	22	23,5	Birkihlíð í Skriðdal
2000	11	23,5	Hallormsstaður sj.
1987	25	23,3	Reykjahlíð
1987	26	23,1	Lerkihlíð í Fnjóskadal
1987	22	23,0	Hallormsstaður
1992	26	23,0	Sandur í Aðaldal
1987	26	23,0	Sandur í Aðaldal
1991	28	23,0	Kollaleira
1992	26	22,9	Sauðanes

 

Hér má sjá að tölurnar eru allar frá stöðvum á svæðinu frá Eyjafirði austur um til Fljótsdalshéraðs, ein há tala er að vísu frá Teigarhorni við Berufjörð. Sólin hækkar á lofti og snjór bráðnar þannig að innsveitir fara að njóta sín betur í samkeppni um heitasta stað á landinu á hverjum tíma. 

Ég bendi hér á eitt grunsamlegt atriði. Af 19 tölum enda 8 á núlli. Væntigildi er 2.  Þetta bendir til þess að menn rúnni af lesturinn af hámarksmælinum enda eru strikin á honum aðeins á hálfrar gráðu bili. Hvort ætli sé líklegra að núllin séu upphækkun úr ,6 til ,9 eða lækkun úr ,1 til ,4? Ekki veit ég - að meðaltali ætti slík útjöfnun að vera til beggja átta - en er hún það? Tölur sem enda á 2 og 7 koma ekki fyrir.

Við sjáum af listanum að hitabylgjur í maí árin 1987, 1991 og 1992 hafa gefið vel af sér. Yngsta gildið í töflunni hér að ofan er frá árinu 2000. Ætli sé ekki kominn tími á alvöru maíhitabylgju?

Í heildarlistanum eru stöðvarnar flestar ungar og sjálfvirkar og ber þar mest á nýlegri (og minni) hitabylgjum. En fróðlegt er samt að athuga hvaða hitabylgjur hafa gefið vel af sér.

Nýleg er hitabylgja dagana 8. og 9. maí 2006 - kólnaði ekki hræðilega strax á eftir? Sömuleiðis komu góðir dagar í lok maí 2004, sérstaklega sá 30. Fyrir utan þau hlýindi sem birtust í töflunni hér að ofan má nefna 15. maí 1988. Enginn maídagur hefur gert það jafngott á mönnuðu stöðinni í Reykjavík síðan þá, en sjálfvirka stöðin jafnaði þá tölu þann 17. maí 2009. Þann dag fór hiti á Reykjavíkurflugvelli upp í 19,1 stig.

Hlýju dagarnir í maí 1960 lifa enn á nokkrum stöðvum, þar á meðal 20,6 stig í Reykjavík, þótt hæsti hiti í maí þar á bæ hafi mælst 20,7 stig þann 19. árið 1905 (grunsamlegt?).

Hinn 26. maí 1956 hefur verið mjög hlýr, átti háu töluna á Teigarhorni í töflunni hér að ofan. Annars gekk fádæma vestanveður yfir landið þann dag og næstu daga - það versta sem mér er kunnugt um á þessum árstíma. Trjágróður sem rétt var að lifna eftir hryssingslegt vor vikurnar næst á undan stórskaddaðist um mestallt vestanvert landið og sagt var að salt hefði sest á rúður allt austur í Þingeyjarsýslu. Ef menn óku til vesturs í kjarrlendi Borgarfjarðar blasti grænn vorgróður við, en ef ekki var til austurs var allt í augsýn svart og sviðið. Minnir á vestanrokið mikla á þjóðhátíðardaginn 1988 - ekki satt.

Stundum varð hlýtt í maí fyrir 1924. Minnst var á Reykjavíkurmetið hér að ofan og þann 26. maí 1890 fór hiti á Akureyri í 23,8 stig - það nægir til að komast á listann að ofan. Hiti fór líka í 23,0 stig á Akureyri í maí 1901 og 1911.  

En lítið á listann þar er margur fróðleikur - en varist þó stöðvar sem athuga stutt - tölur þar eru oft óeðlilega rýrar í roðinu. Fyrstu árin sem stöð er starfrækt er það stöðugt metaregn en það gisnar smám saman.

Síðan mæli ég með úrvalsmaífærslu hjá nimbus sem fjallar um svipað efni.

 

 

 

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• stöðvahámörk í maí