Ágúst - nærri liðinn

Svo virðist sem ágústmánuður muni verða sá kaldasti á öldinni á landsvísu - og sá kaldasti frá 1993 að telja, en þá var talsvert kaldara en nú. Að vísu munar mjög litlu á meðalhita ágústmánaðar nú og ágústmánaðar í fyrra. Sem kunnugt er hafa ágústmánuðir þessarar aldar verið sérlega hlýir flestir miðað við það sem almennt gerðist hér á árum áður. Sem dæmi má nefna að á árunum 1961-1990 var meir en helmingur ágústmánaða kaldari en sá sem nú er nær liðinn. Það sem okkur þykir kaldur ágúst hefði okkur þótt í góðu meðallagi um þær mundir sem ritstjóri hungurdiska vann við veðurspár. Svona breytast væntingarnar. Vik á landsvísu er nú -0,8 stig miðað við síðustu tíu ár, en -0,1 stig miðað við 1961-1990. 

Taflan hér að neðan sýnir meðalvik og aldarröðun hitans á einstökum spásvæðum.

 

Hér má sjá að þetta er kaldasti ágúst aldarinnar um landið norðan- og norðaustanvert, en hlýjast að tiltölu hefur verið á Suðausturlandi. [Viðbót 1.sept.: Hiti þann 31. breytti töfluröð lítillega, Austfirðir og Suðausturland hröpuðu um 1 sæti og enduðu í því 17 og 15. - vik breyttust sömuleiðis lítillega]. 

Hiti sumarsins, það sem af er, er á landsvísu -0,1 stig neðan meðallags síðustu tíu ára. Sú tala felur auðvitað þann mikla mun sem hefur verið viðvarandi á hita á landinu, góðviðra go sólskinsdaga suðvestanlangs og kuldans og súldarinnar á Ströndum og mestöllu Norður- og Austurlandi. 

Taflan sýnir hitann í sumar (það sem af er, einn mánuður er eftir af Veðurstofusumrinu), hvernig hann raðast miðað við önnur sumur aldarinnar og hvert vik er miðað við síðustu tíu sumur, skipt á spásvæði Veðurstofunnar. Ef við notum svonefnda þriðjungaskiptingu teljast 6 sumur af 19 köld, 6 hlý, en 7 í meðallagi. Sumarið 2019 telst þannig kalt á þremur spásvæðum, frá Ströndum austur að Glettingi, en annars í meðallagi (blámerkt), aðeins þrjú sumur (til ágústloka) kaldari á öldinni. Mest er jákvæða vikið (miðað við síðustu tíu ár) á Suðurlandi, +0,4 stig, og mánuðirnir þrír þeir 8.hlýjustu á öldinni þar, en mest er neikvæða vikið á Austurlandi að Glettingi, -0,8 stig miðað við síðustu tíu ár. 

Þetta er búið að vera þráviðrasumar hingað til - en nú er komið fram yfir höfuðdag (29. ágúst) og Egedíusmessa er víst á morgun (1.september). Gömul trú sagði að veður fyrstu þrjá daga september segði til um veður hausts til jólaföstu. Brygðist breyting um höfuðdaginn töldu menn breytinga von á Fiskivatnsréttardag, fimmtudag í 21.viku sumars, en hann ber nú upp á 12.september („réttir byrja“ stendur í almanaki háskólans). Að meðaltali er sú dagsetning 9.september - en í gamla stíl bar það meðaltal upp á höfuðdaginn - ekki alveg auðveld breyting fyrir almanaksveðurspámenn. Um höfuðdaginn og marktækni hans hefur oft verið rætt hér á hungurdiskum (höfuðdiskum var ritsjórinn nærri því búinn að skrifa) - og verður ekki endurtekið hér og nú.