Dálítið lúmskt

Snemma í nótt (aðfaranótt 25.maí) fer nokkuð snarpt háloftalægðardrag hratt yfir landið úr suðvestri. Því fylgir úrkomubakki sem sjá má á gervihnattamynd frá því kl.22 í kvöld (af vef Veðurstofunnar).

Eins og sjá má er hér um nokkuð háreista flóka að ræða - sennilega kembir ofan af klakkaflækjum í bakkanum - blika gekk hratt upp úr suðvestri séð frá Reykjavík í kvöld, gráblika sem þó er ekki eiginleg gráblika - sýndarblika? Það sem gerir bliku af þessu tagi lúmska er að miklu styttra er í það veður sem hún er að segja frá heldur en í frásögn venjulegrar bliku. Á árum áður þurftu menn að átta sig á þessu - því þó ekki sé neinn stormur á ferð er vindur í bakhlið bakkans samt hættulegur opnum bátum. 

Lítum á spá iga-harmonie-líkansins sem gildir kl.1 í nótt:

Hér má sjá að vindur er mjög hægur á sjó næst undan Reykjanesi - jafnvel logn á blettum. En óreglulegur jaðar á vindstreng er skammt suður undan. Þegar hann fer yfir vex vindur á örskotsstund upp í 10 til 13 m/s - getur verið afar óþægilegt fyrir smábáta, töluverð úrkoma verður svo um stund lendi menn að auki undir aðalklökkunum. - Líklega snjóar skamma stund á Hellisheiði þegar garðurinn fer þar hjá ekki svo löngu síðar en hér er sýnt. 

Það er skarpt lægðardrag á hraðferð í háloftunum sem „leyfir“ þetta.

Uppi í rúmlega 5 km hæð er vindurinn allt að 40 m/s. Lóðstreymi í éljaklökkunum getur gripið eitthvað af skriðþunganum niður í átt til jarðar og valdið hviðum sem eru nokkru sterkari en meðalvindurinn við sjávarmál. 

Eins og oft hefur verið minnst á á hungurdiskum áður hafa garðar af þessu tagi eða líku drepið fjölmarga forfeður okkar, bæði á sjó og landi. Einmitt ekki síst vegna þess hve stuttur tími líður á milli blikuppsláttar og þess að veðrið skelli á - sérstaka reynslu hefur þurft til að átta sig á muninum. 

En þéttbýlisbúar nútímans verða varla varir við - bara enn ein hryðjan í blautum maímánuði.

Smáviðbót - daginn eftir.

Ekki var þetta stórt í sniðum - en telst samt með.

Myndin sýnir hvað gerðist á Keflavíkurflugvelli. Hak kom í þrýstirita - loftvog fór snögglega að stíga þegar garðurinn gekk hjá. Vindátt snerist skyndilega úr 170 gráðum í 270 og vindhraði jókst úr tæpum 5 m/s í 10 m/s, vindhviða komst upp í 14,4 m/s. Úti á sjó gætu umskiptin hafa orðið enn snarpari.