Horfinn? (í bili)

Undanfarin þrjú ár rúm hefur svokallaður „blár blettur“ á Norður-Atlantshafi fyrir sunnan Grænland og Íslands oft verið áberandi í umræðum um veður og veðurfar. Bletturinn sá er stórt svæði þar sem yfirborðssjávarhiti hefur verið neðan meðallags - og því (oftast) litaður blár á vikakortum. 

Nú ber svo við að hann virðist horfinn - að vísu er sjávaryfirborð lítillega kaldara (miðað við meðallag) á slóðum blettsins heldur en umhverfis - þar sem hiti er langt ofan meðallagsins. 

Kortið er úr greiningu evrópureiknimiðstöðvarinnar. Eins og sjá má er hiti á því nokkuð ofan meðallags víðast hvar - sums staðar mikið. 

En - það er samt varla ástæða til að fagna svo mjög - alla vega ekki í bili. Sumarsólin hitar yfirborð sjávar mjög að sumarlagi en ekki svo langt niður - kaldi sjórinn sem norðvestanáttin bjó til veturna 2014 og 2015 er að líkindum ekki búinn að jafna sig. Hann liggur trúlega enn í leyni neðan yfirborðs. Óvíst er hvort umframvarmi sumarsins nægir til að halda hita ofan meðallags þegar að vinda herðir nú í haust og hlýr sumarsjórinn fer að marki að blandast við þann kalda. 

„Blái bletturinn“ gæti því hæglega birst aftur nokkuð skyndilega í haust - en við vitum það auðvitað ekki með vissu. Síðan er spurning hvernig veturinn fer með sjóinn - þegar kalt loft frá heimskautasvæðum Kanada fer að ryðjast út yfir hann úr vestri og norðvestri.

Síðari myndinni er nappað frá Noregi (sjá tengil á mynd).

Hún sýnir hitamælingar frá bresku hafrannsóknadufli sem staðsett er á milli Nýfundnalands og suðurodda Grænlands. Dufl sem þessi (argo) sökkva niður á um 2 km dýpi og gera mælingar, fljóta síðan upp aftur og senda gögnin frá sér. 

Lóðrétti ásinn sýnir dýpi í kílómetrum en sá lárétti hitann í gráðum. Við sjáum að yfirborðshitinn er rúm 10 stig, en rétt undir yfirborði er hann aðeins um 3,5 stig. Vindur mun hræra upp í þessu efsta lagi og blanda við kaldari sjó neðar. Blöndunin ræðst líka af seltumagni. Í þessu tilviki er yfirborðið reyndar mun seltuminna heldur en það sem dýpra er. Það veldur því (líklega) að þegar vetrar mun blandsjórinn sem verður til með hjálp vinda ekki sökkva þótt hiti fari niður fyrir 3,5 stig - heldur hugsanlega kólna enn meira. - 

En ekki skal ritstjóri hungurdiska neitt um framtíðina fullyrða til þess hefur hann ekki vit. En lesendur mega samt gjarnan velta fyrir sér þessari mynd.