Óróatíð

Ef trúa má reiknimiðstöðvum fer nú í hönd nokkur óróatíð. Fyrst fara tvær mjög djúpar lægðir hratt til norðausturs ekki langt fyrir suðaustan land - en síðan er boðið til skyndihláku - jafnvel tvisvar áður en árið er úti. - En hlákurnar eru auðvitað bara líklegar - ekki vísar.

Þó aðalvindstrengir förulægðanna tveggja fari hratt hjá - og komi e.t.v. ekki mikið við sögu um landið vestanvert er veðrið á þeim slóðum líka harla óvisst næstu þrjá dagana og ætti fólk á faraldsfæti að fylgjast vel með veðri og veðurspám - nýta birtustundir vel. 

Nú í kvöld (fimmtudag 22. desember) náðist mjög góð innrauð mynd af fyrri förulægðinni (af vef Veðurstofunnar - aðeins klippt). Blikubakki lægðarinnar nálgaðist þá landið og leggst væntanlega yfir það allt í nótt. Við sjáum að lægðin er búin að hringa sig - en er samt enn að dýpka.

Spá evrópureiknimiðstöðvarinnar sem gildir um hádegi á morgun (þorláksmessu) sýnir lægðina um 250 km, fyrir sunnan land - þá um 952 hPa í miðju. Þrýstilínur eru þéttar - sérstaklega sunnan og vestan lægðarinnar - við sleppum við þau ósköp. 

Litirnir sýna 3 klst þrýstibreytingu - rauðir fallandi þrýsting, en bláir stígandi. Á hvítu blettunum norðaustan- og suðvestanvið lægðarmiðjuna hefur breytingin sprengt litakvarðann. Þrýstibreytingamynstrið sýnir hreyfistefnu lægðarinnar glögglega. 

Önnur lægð - miklu grynnri - er vestur undir Grænlandsströnd. Þetta er lægðin sem sendi élin inn á landið vestanvert í dag - vestanáttin og élin hörfa um stund meðan lægðin hraðfara fer hjá með austanátt sína. Á mótum áhrifasvæða lægðanna byggist hins vegar upp skýjabakki með allmikilli úrkomu, eins og lægðirnar tvær tengist sameiginlegu bandi eða böndum. [Nú langar ritstjórann til að fara að fjalla um hugtökin „samstreymi“ og „ístreymi“ og hinn fíngerða mun þeirra - en ætlar að standast freistinguna - lesendur geta andað léttar.] 

Örlög þessa úrkomulinda á milli lægðanna eru mjög óljós í spánum - bæði hvar hann fer yfir og hversu öflugur hann verður á hverjum tíma. - En þar sem mikið snjóar - ef það þá snjóar á annað borð - verður sá snjór ávísun á leiðindi fái hann á sig hvassviðri eða hláku. 

Ritstjórinn vildi gjarnan tala um „spillisnjó“ í svona tilvikum - það þekkir hins vegar enginn - og málvenja snýr hlutunum við og vill frekar tala um skammvinna hláku ofan í svona snjó sem „spilliblota“. Eitthvað segir þetta um viðhorfin á árum áður - pólitísk táknmynd? 

En lítum að lokum upp í mitt veðrahvolf - í 500 hPa-flötinn. Kortið gildir á sama tíma og kortið að ofan og sýnir hæð 500 hPa-flatarins (heildregnar línur), hita í fletinum (ekki þykkt) og síðan vind með hefðbundnum vindörvum. - Hér kemur hið fremur óvænta í ljós. - Lægðin mikla er bara lítið innlegg í miklu stærra kerfi sem hefur miðju á sama stað og grunna lægðin á hinu kortinu - við Grænland. Grunna lægðin er bara grunn við sjávarmál vegna þess að hún er full af köldu lofti - Öflug sunnanátt nær alveg upp undir Vesturland - og kembir þar ofan af úrkomubakkanum - dælir burt því lofti sem að honum berst úr tveimur áttum neðar - auðveldar uppstreymi (samstreymi - ístreymi - úrstreymi, minnir á gamalt slagorð stjórnmálaflokks(a) - hverjir átta sig á því?).