Raunverulegur og reiknaður snjór

Á Veðurstofunni er í gangi reikniverkefni. Háupplausnarveðurlíkan sem kallað er harmonie reiknar spár án afláts rétt rúma tvo sólarhringa fram í tímann. Að mörgu er að hyggja þegar slíkt er gert með aðeins fárra kílómetra upplausn. Eitt af því sem nauðsynlegt er að vita er hvort landið er snævi hulið eða ekki.

Í vetur hefur verið gerð tilraun til að láta líkanið sjálft búa snjóhuluna til. Það var núllstillt í haust með snjólausu landi (utan jökla) og síðan hefur snjóað og bráðnað í líkaninu í allan vetur. Svo virðist sem talsvert vit sé í þessari reiknuðu snjóhulu - en nú fara hlutirnir að verða spennandi. Tekst líkaninu að bræða allan vetrarsnjóinn á eðlilegan hátt á næstu vikum og mánuðum? Það er fyrirfram ekki víst.

En við skulum líta á snjóhuluna eins og líkanið segir hana verða síðdegis á fimmtudag (9. maí). Við þökkum harmoniehóp Veðurstofunnar fyrir útsjónasemina og gera tilraunina jafnframt sýnilega.

Á brúnu svæðunum er snjólaust, en kvarðinn frá gráu yfir í hvítt táknar mismunandi magn snævar. Á dekkstu svæðunum er sáralítill snjór -  en mikill á þeim hvítu. Kvarðinn sýnir ekki snjódýptina heldur er magnið tilfært sem vatnsgildi í kílóum á fermetra. Sýnist líkaninu að magnið sé meira en 200 kg á fermetra er hvíti liturinn notaður. Tölur eru á stangli um kortið, misháar. Athuga þarf að þær eru settar við hámörk í snjómagninu og eiga því flestar við um snjó á fjöllum og fjallatindum.

Sé kortið borið saman við gervihnattamyndir og snjóathuganir á veðurstöðvum virðist sem talsvert vit sé í kortinu. En eins og áður sagði skera næstu vikur um það hversu vel þessi fyrsti vetur með reiknuðum snjó kemur út.  

Athyglisvert er að líta á hæstu tölurnar (kortið batnar lítillega við stækkun). Sú alhæsta er á Öræfajökli 8948. Tæp 9 tonn á fermetra af vetrarsnjó þar. Mestöll úrkoma fellur þar sem snjór á vetrum og talan ætti því að samsvara úrkomumagni sem fallið hefur frá því í september (um 8 mánuðir). Næsthæst er talan á Mýrdalsjökli, 8554 kg á fermetra.

Það er sérlega athyglisvert að snjómagnið á Drangajökli er 5305 kg á fermetra, um 2000 kg meira heldur en á Langjökli og Hofsjökli. Hæsta talan á Tröllaskaga er 2491 kg á fermetra og á skaganum austan Eyjarfjarðar (nafnakeppnin stendur víst enn yfir) er hæsta gildið 2968 kg á fermetra. Talan á Snæfellsjökli er ívið lægri, en hafa verður í huga að hann er aðeins lægri í líkaninu heldur en í raunveruleikanum. Á Austurlandi eru Smjörfjöll sunnan Vopnafjarðar með býsna háa tölu, 3622 kg á fermetra.

Rétt er að ítreka að háu tölurnar eiga við fjöll en ekki byggðir.

En líkanið heldur ekki aðeins utan um ákomu heldur líka bráðnun. Hér að neðan er reiknuð 12 tíma bráðnun (og ákoma) á fimmtudag 9. maí.

 

Það virðist hvergi eiga að bæta í snjó nema á smábletti á Mýrdalsjökli, þar segir líkanið að 6 kg á fermetra eigi að bætast við snjómagnið. Bráðnunin er mjög mismikil, sjá má tölur á bilinu 10 til 12 kg á fermetra á allmörgum stöðum. Í innsveitum norðaustanlands eru gildi á bilinu 5 til 9 kg á fermetra nokkuð algeng.