21.4.2011 | 01:12
Kalt eða hlýtt?
Nánast hvar sem ég hef komið undanfarna daga hef ég verið spurður að því hvort vorið sé að koma og hvort kuldunum fari ekki að linna. Tilfinning flestra virðist því benda til þess að kalt hafi verið í veðri - en mælarnir sýna allt annað - vel að merkja ef tekin eru nokkurra daga meðaltöl. Þessar köldu sleikjur kuldans í vestri hafa einhvern veginn vakið meiri athygli heldur en allir hlýju dagarnir. Þeir hlýjustu svo hlýir að nokkur dagshitamet voru slegin fyrr í mánuðinum. Enn hafa engin kuldamet verið nálægt því í hættu.
En hvers konar veðurlag er þetta þá eiginlega? Eins og margoft hefur verið rakið hér á hungurdiskum á undanförnum mánuðum hafa mjög skæðir kuldapollar verið óvenjuþrálátir skammt vestan Grænlands. Kuldinn á Vestur-Grænlandi hefur þó ekki keyrt um þverbak fyrr en núna í apríl. Mér sýnist við smáþukl að mánuðurinn eigi möguleika á einhverjum af toppsætum (botnsætum?) kulda í apríl. Frostið hefur að meðaltali verið nærri -10 stig í Nuuk það sem af er mánuðinum. Hafa verður í huga að enn eru 10 dagar eftir sem gætu lyft mánaðarmeðaltalinu rækilega.
Ágengum kuldapollum í vestri fylgir venjulega sunnanátt hér á landi og mjög órólegt veðurlag - eins og við höfum svo sannarlega fengið að kynnast. Við skulum líta á tvær myndir úr smiðju bandarísku veðurstofunnar. Þær taka báðar yfir tímabilið frá 1. febrúar til 15. apríl á þessu ári og eru vikakort. Vikakort sýna hversu langt frá meðallagi viðkomandi veðurstiki er.
Myndin sýnir vik hæðar 1000 hPa-flatarins frá meðallagi umrætt tímabil. Jafnvikalínur eru dregnar fyrir 8 metra bil, en 8 metrar samsvara 1 hPa. Sjá má að þrýstingur á Snæfellsnesi hefur verið 8 hPa undir meðallagi (64 metra). Kortið er býsna líkt að formi til eins og þau sem sýna meðalþrýsting. Lægðin suðvestan við Ísland er sterkari en hún á að sér og þrýstingur yfir Evrópu er yfir meðallagi. Þetta þýðir að sunnan- og suðvestanáttir eru sterkari en að meðaltali hér á landi. Sunnanáttin er nærri því alltaf hlý, en suðvestanáttin bara stundum. Hvernig því er háttað sést betur á næstu mynd.
Hún sýnir hæðarvikin í 500 hPa-fletinum. Hér sést hversu ágengur kuldapollurinn er (L-ið) og að suðvestanáttin er talsvert sterkari en vant er á N-Atlantshafi austanverðu. Ég hef sett rauða (hlýtt) og bláa (kalt) ör til að sýna mismunandi uppruna suðvestanáttarinnar hér á landi að undanförnu. Ef við fylgjum vikalínunum má sjá að bilið milli línanna minnkar úr suðvestri og í átt til Íslands. Hér hafa tekist á hlýtt loft (í hæðarbeygju) og kalt loft (í lægðarbeygju). Í þeim átökum hefur oft verið hvasst.
Þetta með lægðar- og hæðarbeygjurnar er mjög mikilvægt. Lægðarbeygjuloftið er óstöðugt og kalt, en það í hæðarbeygjunni er stöðugt og hlýtt. Lægðarbeygjum á háloftakortum fylgir að jafnaði kalt loft, en hlýtt hæðarbeygjum. Suðvestanátt í hæðarbeygju er mun líklegri til að koma ís til Íslands heldur en suðvestanátt í lægðarbeygju eins og hefur verið fram að þessu í vetur. Suðvestanátt í lægðarbeygju er orðin að sunnanátt skammt norðan Íslands, en í hæðarbeygju verður hún að vestanátt fyrir norðan land og munar miklu á sunnan- og vestanáttinni við að koma ís hingað til lands. En við verðum auðvitað alltaf að hafa í huga að á þessum tíma árs er ísinn sjaldan meira en í 10 daga fjarlægð frá Íslandi - og oft minna - miðað við rétta vindátt.
Þessi staða platar nao mælingar dálítið. Venjulega þegar þrýstingur er lágur við Ísland er hann óvenju hár við Asóreyjar. Nú bregður svo við að þrýstingur er í meðallagi á Asóreyjum þótt hann sé lágur við Ísland, hvað þá með nao? Rétt er að taka fram að vikin á kortunum hér að ofan eru ekki mjög stór miðað við hvað vik geta orðið á stundum.
En átökin milli suðvestanáttanna tveggja halda áfram næstu daga með skakviðrum sínum. Kannski að fólki haldi áfram að finnast kalt þótt í raun sé býsna hlýtt. Svo er hækkandi loftþrýstingi spáð eftir helgi - það verður spennandi að sjá hvort af verður eða hvaða stöðu möguleg háþrýstisvæði velja sér.
Flokkur: Vísindi og fræði | Breytt s.d. kl. 02:23 | Facebook
Um bloggið
Hungurdiskar
Færsluflokkar
Heimsóknir
Flettingar
- Í dag (11.11.): 219
- Sl. sólarhring: 469
- Sl. viku: 1708
- Frá upphafi: 2409139
Annað
- Innlit í dag: 204
- Innlit sl. viku: 1531
- Gestir í dag: 203
- IP-tölur í dag: 198
Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar
Eldri færslur
- Nóvember 2024
- Október 2024
- September 2024
- Ágúst 2024
- Júlí 2024
- Júní 2024
- Maí 2024
- Apríl 2024
- Mars 2024
- Febrúar 2024
- Janúar 2024
- Desember 2023
- Nóvember 2023
- Október 2023
- September 2023
- Ágúst 2023
- Júlí 2023
- Júní 2023
- Maí 2023
- Apríl 2023
- Mars 2023
- Febrúar 2023
- Janúar 2023
- Desember 2022
- Nóvember 2022
- Október 2022
- September 2022
- Ágúst 2022
- Júlí 2022
- Júní 2022
- Maí 2022
- Apríl 2022
- Mars 2022
- Febrúar 2022
- Janúar 2022
- Desember 2021
- Nóvember 2021
- Október 2021
- September 2021
- Ágúst 2021
- Júlí 2021
- Júní 2021
- Maí 2021
- Apríl 2021
- Mars 2021
- Febrúar 2021
- Janúar 2021
- Desember 2020
- Nóvember 2020
- Október 2020
- September 2020
- Ágúst 2020
- Júlí 2020
- Júní 2020
- Maí 2020
- Apríl 2020
- Mars 2020
- Febrúar 2020
- Janúar 2020
- Desember 2019
- Nóvember 2019
- Október 2019
- September 2019
- Ágúst 2019
- Júlí 2019
- Júní 2019
- Maí 2019
- Apríl 2019
- Mars 2019
- Febrúar 2019
- Janúar 2019
- Desember 2018
- Nóvember 2018
- Október 2018
- September 2018
- Ágúst 2018
- Júlí 2018
- Júní 2018
- Maí 2018
- Apríl 2018
- Mars 2018
- Febrúar 2018
- Janúar 2018
- Desember 2017
- Nóvember 2017
- Október 2017
- September 2017
- Ágúst 2017
- Júlí 2017
- Júní 2017
- Maí 2017
- Apríl 2017
- Mars 2017
- Febrúar 2017
- Janúar 2017
- Desember 2016
- Nóvember 2016
- Október 2016
- September 2016
- Ágúst 2016
- Júlí 2016
- Júní 2016
- Maí 2016
- Apríl 2016
- Mars 2016
- Febrúar 2016
- Janúar 2016
- Desember 2015
- Nóvember 2015
- Október 2015
- September 2015
- Ágúst 2015
- Júlí 2015
- Júní 2015
- Maí 2015
- Apríl 2015
- Mars 2015
- Febrúar 2015
- Janúar 2015
- Desember 2014
- Nóvember 2014
- Október 2014
- September 2014
- Ágúst 2014
- Júlí 2014
- Júní 2014
- Maí 2014
- Mars 2014
- Febrúar 2014
- Janúar 2014
- Desember 2013
- Nóvember 2013
- Október 2013
- September 2013
- Ágúst 2013
- Júlí 2013
- Júní 2013
- Maí 2013
- Apríl 2013
- Mars 2013
- Febrúar 2013
- Janúar 2013
- Desember 2012
- Nóvember 2012
- Október 2012
- September 2012
- Ágúst 2012
- Júlí 2012
- Júní 2012
- Maí 2012
- Apríl 2012
- Mars 2012
- Febrúar 2012
- Janúar 2012
- Desember 2011
- Nóvember 2011
- Október 2011
- September 2011
- Ágúst 2011
- Júlí 2011
- Júní 2011
- Maí 2011
- Apríl 2011
- Mars 2011
- Febrúar 2011
- Janúar 2011
- Desember 2010
- Nóvember 2010
- Október 2010
- September 2010
- Ágúst 2010
Athugasemdir
Þessi apríl hefur verið óvenju hlýr finnst mér, hér á Austurlandi. Hlýtur að vera töluvert yfir meðallagi... eða hvað?
Gunnar Th. Gunnarsson, 21.4.2011 kl. 04:32
Já Gunnar, hitinn austanlands er langt yfir meðallagi og mánuðurinn, það sem af er, með allra hlýjustu aprílmánuðum sem vitað er um austanlands, sbr. athugasemd mína við blogg í gær.
Trausti Jónsson, 21.4.2011 kl. 13:22
Á bls. 38 í Fréttatímanum er frábært dæmi um það hvernig menn láta varðandi veðrið um þessar mundir. Það er ekki heil brú í öllu kuldakjaftæðinu í greininni.
Sigurður Þór Guðjónsson, 21.4.2011 kl. 15:29
Mjög leiðinlegt veður hefur verið hér s/v-lands það sem af er ári, úrkomusamt sólarlítið og vindasamt. Þó svo a 10 dagar séu eftir af apríl, tel ég ólíklegt að þetta breystist.
Við verðum að álykta sem svo, að þetta veðir ríkjandi veðrakerfi næstu vikur eða mánuði sem mun þýða lélegt sumar hér s/v-lands, en betra n/v-lands.
Það að ætla að "afsaka" þetta með því að þetta hafi einhvern tímann verið svona áður, er ekki til neins. Kannski var þetta svona einhver ár á kuldatímabilinu frá 1960-1985, en í dag á meintu alheimshlýnunarskeiði, passar þetta ekki. Í öllu falli má álykta sem svo, að alheimshlýnunarskeiðið sé á enda, enda bendir allt til þess, að kulda(drullu)polla-veðrakerfið hafið náð hér völdum næstu misserin. Ekkert getur ógnað því, enda er komið brakandi sumar í Evrópu.
Við hér á Íslandi (amk. á s/v-landi) getum búið okkur undir vætusamt, svalt og sumar árið 2011, sama hvað hámenntaðir veðurfræðingar segja, enda hefur þeim oftast skjátlast.
Vilji menn komast í sól og hlýju sumarið 2011,ættu menn að ferðast til útlanda, eða til norður eða austurlands.
Það fólk sem er að kafna úr hita og sól erlendis, verður ekki vonsvikið af því að koma til Reykjavíkur sumarið 2011, það mun örugglega geta krafist endurgreiðslu af það fær ekki skýjað og vætusamt veður hér ef það á annað borð vill forðast hita og mollu í sínum heimahögum erlendis.
Ferðaþjónustuaðilar hér á landi geta tryggt svalt og sólarlítð veður fyrir ferðalanga sem verða þreytir á sól og hita í Evrópu og Ameríku næsta sumar.
Hvað sem öllu líður, að þá mun sumairð í ár hér s/v-lands verða svalt, úrkomusamt og sólarlítð, og minna á margt um veðrið í eins og það er í september.
Fólk sem vill forðast svona veðurlag ætti að panta sér ferð til útlanda og það strax, því ólíklegt að þessar þrálátu s/v-áttir munu láta undan síga næsta mánuði.
Þó svo að ég sé ekki menntaður veðurfræðingur, hef ég iðulega haft rétt fyrir mér varðandi veðurspár ca. 3-4 mánuði fram í tímann.
Veðurfærðingar geta því óhikað farið í frí, því veðrið næstu vikur og mánuði verður svipað og það hefur verið síðustu vikur, s/v-áttir, vindasamt, úrkoma og sólarlítið. Njótið frísins á meðan veðufræðingar.
Kristján F. Kristjánsson (IP-tala skráð) 22.4.2011 kl. 01:00
Fínn húmor!
Sigurður Þór Guðjónsson, 22.4.2011 kl. 01:08
Takk fyrir það, gott að frétta af því, ekki veit ég hvernig sumarið verður. Gaman væri að fá fleiri spár.
Trausti Jónsson, 22.4.2011 kl. 01:32
Bæta við athugasemd [Innskráning]
Ekki er lengur hægt að skrifa athugasemdir við færsluna, þar sem tímamörk á athugasemdir eru liðin.