Hugsaš til įrsins 1955

Ķ huga vešurįhugamanna tengist žetta įr fyrst og fremst „rigningasumrinu mikla“. Ekkert fasttengt vešri man ritstjórinn frį įrinu 1955, rétt of ungur til žess, en heyrši sķfellt um žaš talaš. Flestir višmęlendur voru sammįla um aš žetta hefši į Sušur- og Vesturlandi veriš verst allra rigningasumra. Einn og einn gamall mašur minntist į 1913 sem einhvers įmóta. Sķšan fékk žetta sumar veršugan keppinaut įriš 1983 sem var jafnvel enn verra, alla vega kaldara heldur en 1955. 

Įriš 1955 var stórvišralķtiš į landsvķsu, ólķkt flestum nįgrannaįrunum. Margt geršist žó sem glatt gat vešurnörd. Hér er vališ śr slķku, meš hjįlp blašanna og timarit.is og gagnasafns Vešurstofunnar. Eins og venjulega ķ yfirferš sem žessari er nokkuš tilviljanakennt hvar boriš er nišur. Svo vill til aš fréttir dagblašsins Tķmans hafa oftast oršiš fyrir valinu, en flestum atburšum er einnig lżst ķ öšrum blöšum. 

Įriš ķ heild var tališ sęmilega hagstętt, nema sumariš į Sušur- og Vesturlandi, eins og įšur er į minnst. Śrkoma var talsvert undir mešallagi į landinu, en hiti ekki fjarri mešallagi, žó kaldara en viš höfum löngum įtt aš venjast į nżju öldinni. Ķ janśar var tķš talin stirš nema fyrstu vikuna. Frost uršu talsverš um tķma, klaki kom ķ įr og lęki og ófęrš gerši um tķma. Ķ febrśar var hęglįt tķš, en allmikill snjór. Gęftir mjög góšar. Fremur žurrvišrasamt. Hiti var undir mešallagi. Svipaš var meš mars tķš var sęmileg, en samt haglķtiš, gęftir misjafnar. Aprķl byrjaši vel, en tķš varš sķšan verri. Ķ maķ var mjög kalt og žurrvišrasamt fyrri hluta mįnašarins, en sķšan hlżnaši. Grasspretta var léleg vegna žurrka. Tķš var allgóš ķ jśnķ og vel ręttist śr sprettu. Bęši jślķ og įgśst voru mjög óhagstęšir į Sušur- og Vesturlandi, śrkoma žrįlįt og vešur oft vond. Noršaustan- og austanlands var hins vegar mikil gęšatķš. Votvišrin héldust framan af september, en eftir žaš var tķš talin allgóš. Október var žurr og hagstęšur og nóvember sömuleišis. Desember žótti óhagstęšur vķša var mjög snjóžungt og samgöngur voru erfišar. 

Įšur hefur hér į hungurdiskum veriš minnst į frostakaflann ķ janśar og febrśar hér į hungurdiskum ķ pistli um Vatnsveitu Borgarness - žaš veršur ekki endurtekiš hér.

Slide1

Vķšįttumikiš hįžrżstisvęši réši rķkjum į landinu fyrstu viku mįnašarins, góšvišri var žį į landinu. Hęšin žokašist sķšan vestur į bóginn og settist aš yfir Gręnlandi. Var hśn žaulsetin žar allt fram į vor, en žó aušvitaš ekki samfellt. Kortiš sżnir hęš 1000 hPa-flatarins. Jafnhęšarlķnan 320 metrar fellur saman viš 1040 hPa sjįvarmįlsžrżsting.

Tķminn segir frį 4.janśar:

Mikil hlżindi eru nś svo aš segja um allt land og var sérstaklega gott vešur į Noršurlandi um nżįrshįtķšina. Į Akureyri var jörš hvķt į nżįrsdag en logn og blķša og nutu Eyfiršingar hįtķšavešursins vel. Ķ gęr var žar 9 stiga hiti, jörš oršin auš ķ byggš og fjallvegir fęrir, bęši austur og vestur. Svo aš segja um allt land var hitinn 4—7 stig. Žoka var vķša viš sušausturströndina.

Hęšin réši įfram rķkjum en žaš kólnaši nokkuš hratt. Fór aš bera į lagnašarķs, klakastķflum fjölgaši ķ įm og lękjum og vķša truflašist rennsli og eftir 10 daga frost eru menn farnir aš telja žau langvinn. 

Tķminn 16.janśar 1955:

Lagķsinn į Pollinum [į Akureyri] fęrist nś utar og utar meš degi hverjum, og er nś kominn śt undir Oddeyri. Er kominn ķs fram undir Torfunesbryggju, en skip geta žó hęglega brotiš hann enn, er žau fara eša koma aš bryggju.

Tķminn 18.janśar:

Ķ gęr hafši lķtil bergvatnsį, sem heitir Ljósį, sem fellur ķ Markarfljót rétt hjį brśnni undir Eyjafjöllum, bólgnaš svo upp og hlaupiš yfir bakka og flętt allvķtt um eyrarnar. Hafši vatnselgurinn umkringt alveg hśs Eysteins Einarssonar vegaverkstjóra, en žaš stendur rétt viš fljótsbrśna aš austan, Var žaš alveg umflotiš ķ gęr og hętta į aš skemmdir yršu af völdum žessa vatns og krapaelgs į hśsinu. Markarfljót hefir bólgnaš nokkuš upp en annars eru nś vötn vķšast frosin austur žar.

Frį fréttaritara Tķmans ķ Vķk ķ Mżrdal:

Žessi harši og langvinni frostakafli hefir nś haft žaš ķ för meš sér, aš mjög margar heimilisrafstöšvar Skaftfellinga, einkum į Sķšu og ķ Skaftįrtungu standa vegna vatnsskorts, og er žaš allt annaš en žęgilegt ķ žessum kuldum. Stöšvar žessar eru flestar geršar viš fjallalęki eša smįįr, og vatn žeirra žverr ķ frostunum. Einkum kvešur mjög aš žessu į Sķšu, žar sem margar slķkar rafstöšvar eru. Rafstöšin į Kirkjubęjarklaustri gengur žó enda er žar góš vatnsmišlun śr Systravatni. Įr hafa töluvert bólgnaš upp viša, en žó er vel fęrt austur yfir sand og vegir léttir, žvķ aš snjólaust er aš kalla.

Frį fréttaritara Tķmans į Fosshóli. Nżja rafstöšin viš Laxį stendur nś [oršaš svo], žar sem klakastķfla ķ įnni hindrar aš vatn geti runniš frį frįrennslispķpu hennar. Er rafmagn skammtaš į orkuveitusvęšinu. Gamla stöšin, sem er ofar, hefir ešlilega vinnslu, en viš frįrennsli nešri stöšvarinnar hefir klakinn hrannast svo upp, aš hefti frįrennsli og var žį ekki um annaš aš gera en stöšva hana. Mį bśast viš, aš svo verši žar til frosti kippir śr. Laxį er annars sögš hin versta višureignar. Leggur hana venjulega seint vegna mikilla kaldavermsla, en krap hlešst upp. Ķ fyrradag var hśn svo ill višureignar, aš Pétur póstur i Įrhvammi ķ Laxįrdal komst ekki yfir hana, hvorki į hest eša bįt eša ķsi, og komst ekki ķ póstferš. Er žetta tališ sjaldgęft. Ķ fyrradag var allhvasst og nokkur snjókoma ķ Eyjafirši og Žingeyjarsżslu. Vašlaheiši er ófęr en fęrt um sveitir. Ķ dag er 13—18 stiga frost hér um slóšir. Hefir žessi frostakafli veriš óvenjulega haršleikinn. Ķ Svartįrkoti ķ Bįršardal komst frostiš upp ķ 28 stig s.l. fimmtudag [13.], en žaš var mesti frostadagurinn. Ķ Mżvatnssveit mun žaš eina nóttina hafa nįš 30 stigum [męldist mest -24,5 stig ķ Reykjahlķš, žaš var žann 13.].

Strandferšaskipiš Heršubreiš laskašist ķ ķsalögum į Hornafirši ķ gęrmorgun, gat ekki losaš neitt teljandi af vörum žar og ekki haldiš įfram strandferš noršur. Varš aš rįši aš draga skipiš til Reykjavķkur til višgeršar, og er žaš nś į leišinni žangaš.

Sķšdegis žann 18. tók lęgš aš dżpka į Gręnlandshafi - hįloftalęgšardrag, „barmafullt af kulda“, kom vestan yfir Gręnland og virkjaši lęgšamyndunina.Žessi lęgš olli töluveršri śrkomu og leišindum ķ samgöngum nęstu daga. Ein af žeim lęgšum sem vešurnörd eins og ritstjóri hungurdiska hafa sérlega gaman af žvķ aš fylgjast meš (śr fjarska). 

Tķminn 22.janśar: 

Aš žvķ er Davķš Jónsson, fulltrśi į vegarnįlaskrifstofunni, skżrši blašinu frį ķ gęrkveldi, voru óskaplegir erfišleikar į vegum ķ nįgrenni Reykjavķkur og raunar alls stašar sušvestan lands ķ gęr, og margar leišir alveg tepptar. Gekk į meš hvössum og dimmum éljum, og tafši blinda för bifreiša auk ófęršar. Hvalfjöršur var algerlega ófęr ķ gęr. Var žar hiš versta vešur, allmikil snjókoma og blinda. Fjórar įętlunarbifreišar, tvęr śr Stykkishólmi, ein śr Stašarsveit og ein frį Akureyri lögšu af staš frį Reykjavķk ķ gęrmorgun. Komust žęr upp ķ Kollafjörš, en uršu aš snśa žar viš og komust viš illan leik til Reykjavķkur um sexleytiš ķ gęrkveldi og voru žį miklir snjóskaflar komnir vķša į veginn. Um klukkan nķu ķ gęrkveldi bįrust fréttir um žaš, aš öll umferš vęri stöšvuš į Keflavķkurvegi viš Kįlfatjörn, en bifreišir höfšu komist leišar sinnar žar ķ gęr. Munu žaš hafa veriš litlar bifreišar, sem stönsušu og tepptu veginn. Vegageršin sendi žegar drįttarbķl žangaš og sķšar żtu. Er žaš mjög fįtķtt aš ryšja žurfi snjó af žeim vegi. Tafir austan fjalls. Fréttaritarar blašsins austan fjalls sķmušu ķ gęr, aš fęrš hefši veriš žung. Mjólkurbķlar töfšust allmikiš, einkum vegna blindu ķ éljunum śr uppsveitunum. Bifreiš var um žrjįr stundir milli Selfoss og Eyrarbakka ķ gęr. Holtavöršuheiši var alófęr ķ gęr og reyndi enginn bķll aš fara yfir hana. Kerlingarskarš var ófęrt en įtti aš ryšja vörubķlum meš fóšurbęti leiš yfir žaš ķ gęr.
Mikil ófęrš var komin' vķša ķ Borgarfirši, og įętlunarbķlar til Reykjavķkur uršu aš hętta viš feršir. Hafnarfjaršarbķlarnir gengu alveg fram į kvöld, en erfitt var og smįbķlar sįtu fastir og tepptu leišina og gįtu žeir žvķ ekki haldiš įętlunartķmum. Kópavogsbķlar hęttu aš fara upp į Digraneshįls kl. sex. Vķša uršu tafir į strętisvagnaleišum ķ śthverfi Reykjavķkur en lögšust žó ekki nišur.

Žegar flóabįturinn Eldborg var aš leggja frį bryggju ķ Borgarnesi ķ gęrdag sķšdegis lenti hśn ķ ķsreki og laskaši skrśfuna svo, aš ekki žótti fęrt aš halda sušur, og var henni lagt viš akkeri žar efra. Ķ henni er mikil mjólk.

Tķminn 23.janśar:

Eins og sagt var frį hér ķ blašinu ķ gęr var öngžveiti į Keflavķkurvegi. Žar voru 50—100 bķlar stórir og smįir, sem ekki komust leišar sinnar einkum vegna žess aš smįbķlar sįtu fastir og tepptu leišina. Vegageršin sendi drįttarbķla og żtur žangaš og tókst aš greiša śr og komust fólk og bķlar leišar sinnar, en nokkuš var lišiš į nótt, er greišfęrt var oršiš. Įętlunarbķlarnir frį Reykjavķk voru um 8—9 stundir og komu ekki til Keflavķkur fyrr en kl. 1—2 ķ nótt. Ķ gęr var fęrš sęmileg žarna. Aš žvķ er Grétar Sķmonarson mjólkurbśstjóri tjįši blašinu ķ gęrkveldi var mjög žungfęrt um sveitirnar austanfjalls ķ gęr. Voru mjólkurbķlarnir mjög į eftir įętlun og voru aš koma alveg fram į kvöld. Fimm eša sex bķlar munu hafa öxulbrotnaš ķ gęr ķ ófęršinni. Heišskķrt vešur var žar ķ gęr, en skóf nokkuš. Ķ gęr var unniš aš snjómokstri į Hvalfjaršarleišinni sem varš ófęr ķ fyrradag. Var žar mikill snjór, einkum hjį Žyrli. Var unniš bįšum megin frį, og ķ gęrkveldi mįtti heita lokiš viš aš opna leišina, svo aš hśn veršur vęntanlega fęr ķ dag. Ekkert višlit er tališ aš koma bķlum yfir Holtavöršuheiši. Til dęmis mį nefna, aš tveir Akureyringar lögšu af staš frį Fornahvammi ķ gęrmorgun, en um hįdegi voru žeir ašeins komnir aš Krókslęk, og skruppu žį heim ķ Fornahvamm til aš borša.

Frį fréttaritara Tķmans ķ Hornafirši ķ gęr. Hornafjaršarbįtar komust ķ hann krappan ķ fyrradag, er ofsavešur skall snögglega į af sušaustri, er žeir voru ķ róšri. Uršu žeir aš hverfa frį hįlfdreginni lķnu, žvķ aš sjór rótašist upp į skammri stundu. Fengu tveir bįtanna įföll og brotnušu nokkuš ofan žilja, og tveir žeirra uršu aš liggja śti um nóttina.

Nęstu daga komu mjög djśpar lęgšir aš landinu śr sušvestri. Austlęg įtt žrengdi mjög aš köldu lofti sem streymdi til sušurs viš Gręnland noršaustanvert. Śr varš versta vešur į Vestfjaršamišum og um tķma lķka į Vestfjöršum. Ķsing var mikil og skip lentu ķ verulegum eftirleikum. Žrķr togarar fórust, žar į mešal einn ķslenskur. Vešriš er stundum kennt viš nöfnin į togurunum, „Egil rauša“ eša breska togarann „Roderigo“. Um žessi slys mį vķša lesa, t.d.  ķ fróšlegri grein sem Įsgeir Jakobsson ritaši ķ Sjómannadagsblašiš 1987 (timarit.is - leitiš aš Roderigo). Borgžór H. Jónsson vešurfręšingur ritaši einnig grein žar sem žetta vešur kemur viš sögu (Vešriš 1. įrgangur 1956, s.16 og įfram).

Slide2 

Kortiš sżnir stöšuna sķšdegis žrišjudaginn 25.janśar. Glögglega mį sjį hinn grķšarlega vindstreng śti af Vestfjöršum. Skil lęgšarinnar komu fyrst śr sušri og žį hvessti nokkuš um landiš sunnan- og vestanvert, langmest į Stórhöfša ķ Vestmannaeyjum, en sķšan voru skilin aš dóla fram og til baka viš Vestfirši, vindstrengurinn noršan og vestan žeirra nįši oftast ekki langt inn į land. 

Tķminn 27.janśar:

Ķ fįrvišrinu, sem geisaši sķšdegis ķ gęr [26. janśar] noršvestur af Horni og Vešurstofan telur helst nįlgast vešriš, žegar norsku selveišiskipin fórust um įriš [aprķl 1952], er tališ vķst, aš tveir breskir togarar hafi farist, og var annar žeirra stęrsti og fullkomnasti togari Breta, mjög nżlegur.

Tķminn 28.janśar:

Sķšdegis ķ gęr hafši tekist aš bjarga alls 29 mönnum af togaranum Agli rauša, sem strandaši innst vķš Gręnuhlķš ķ fyrrakvöld, en fimm menn fórust, žvķ aš į togaranum voru 34 menn. Björgun mannanna hófst skömmu fyrir hįdegi og var lokiš um klukkan žrjś. Björgunarsveitin bjargaši 16 mönnum į land, en 13 mönnum var bjargaš af bįtum og skipum viš strandstašinn. Į Agli rauša voru 15 ķslendingar og 19 Fęreyingar.

Blöšin halda įfram aš birta fréttir af ķs og ófęrš ķ febrśar og fram ķ mars. 

Tķminn 5.febrśar:

Frį fréttaritara Tķmans į Hellissandi. Vélbįturinn Valdķs, sem rak į land viš Sand ķ fįrvišri į dögunum, liggur enn ķ stórgrżttri fjörunni žar og mį bįturinn teljast ónżtur. Er hann mikiš brotinn og fullur af sjó.

Frį fréttariturum Tķmans į Egilsstöšum og Reyšarfirši. Ķ gęr var hér tķu stiga frost og allmikill snjór er nś į jörš. Gengur žvķ erfišlega aš komast leišar sinnar, og aš halda uppi samgöngum viš firšina. Mikinn póst žarf nś aš flytja héšan frį Egilsstöšum, žar sem einu samgöngurnar eru loftleišis. Flogiš er hingaš fjórum sinnum ķ viku.

Tķminn 23.febrśar:

Ķsinn į Akureyrarpolli sprengdur meš dżnamķti gręr voru starfsmenn bęjarins aš sprengja ķsinn meš dżnamķti viš; Torfunesbryggju. Reykjafoss kom ķ gęr til Akureyrar meš mikiš af vörum, og įtti aš reyna ķ gęrkvöldi hvort skipiš gęti brotist inn aš bryggju gegnum žęr vakir, sem myndast höfšu viš sprengingarnar.

Sķšasta dag febrśarmįnašar kom dżpsta lęgš įrsins aš landinu og fór yfir žaš. Į Sušurlandi gerši hrķšarvešur sem nįši hįmarki ķ kjölfar lęgšarinnar, en noršanlands varš tjón af völdum hvassvišris af sušvestri. 

Tķminn 5.mars:

Frį fréttaritara Tķmans ķ Hśsavķk. s.l. mįnudagskvöld [28. febrśar] gerši ofsarok hér um slóšir af sušvestri og var hvassast ķ noršanveršu Reykjahverfi og Ašaldal. Į nokkrum bęjum ķ utanveršu Reykjahverfi uršu töluveršir skašar at vešrinu, mestir ķ Skógahlķš. Žar fuku žök af hlöšum og nokkuš af heyi. Tvö steinolķuföt, sem stóšu full viš bęinn, fuku, og fannst annaš žeirra tómt uppi ķ heiši en hitt hefir ekki fundist enn. Bóndi ķ Skógahlķš er Siguršur Pįlsson. Į öšrum bęjum ķ hverfķnu uršu skemmdir nokkrar einkum į heyjum. Munu flest hey, sem uppborin stóšu į vķšavangi, hafa fokiš aš meira eša minna leyti. Einnig uršu nokkrar skemmdir ķ Ašaldal, en annars var vešriš langmest į belti, sem lį yfir noršanvert Reykjahverfiš, en miklu kyrrara bęši ķ Hśsavķk og sunnar ķ sżslunni.

Tķminn 2.mars:

Frį fréttaritara Tķmans į Selfossi. Óhemjumikinn snjó gerši į skömmum tķma ķ uppsveitum Įrnessżslu ķ gęrmorgun og var sķšdegis ķ gęr kominn jafnfallinn hnédjśpur snjór į žessum slóšum. Mjólkurbķlar, sem fóru ķ uppsveitirnar, voru aš brjótast įfram ķ allan gęrdag og sumir į uppleiš enn į sjöunda tķmanum ķ gęrkvöldi og ekki von til baka fyrr en einhvern tķma ķ nótt. Var sums stašar svo mikil blinda į vegum, aš rķšandi menn voru fengnir til aš fara bę frį bę į undan bķlunum til aš marka slóš į veginn. Snjórinn var mestur ķ Biskupstungum, Laugardal, Grķmsnesi og Grafningi. Var žar hnésnjór jafnfallinn og allt aš žvķ eins mikill ķ Hreppum og talsveršur ķ Landsveit. Ķ Flóanum var kįlfasnjór. Snjókoman hófst ķ fyrrinótt og var mest snemma ķ gęrmorgun. Mjólkurbķlar śr Rangįrvallasżslu og śr austurhreppum Įrnessżslu komu nokkurn veginn į ešlilegum tķma. En bķlar, sem fór ķ Grafning og Grķmsnes komu ekki fyrr en kl. 8 ķ gęrkveldi. Bķll, sem fór frį Selfossi kl. 7 ķ gęrmorgun, var ekki kominn nema upp aš Minniborg kl. 1 ķ gęr. Žó kastaši tólfunum hjį žeim žrem bķlum, sem fóru upp ķ Biskupstungur og ķ Laugardal. Biskupstungnabķlarnir tveir voru enn į uppleiš um kl. 8 ķ gęrkveldi. Var žar jöfn ófęrš og óskapleg blinda, sem tafši mjög. Voru bķlstjórarnir bśnir aš sķma į bęina į undan sér og bišja žess, aš rķšandi menn yršu sendir eftir veginum bę frį bę til žess aš marka slóš į veginn, svo aš til hans sęist. Ekki var bśist viš žessum bķlum til mjólkurbśsins fyrr en einhvern tķma ķ nótt, ef žeir komast žį leišar sinnar. Ef vešur hvessir į žennan lausa og jafnfallna snjó, veršur alófęrt į skammri stundu, telja bķlstjórarnir. Hellisheiši var vel fęr ķ gęr, en žó versnaši fęrš heldur er į daginn leiš.

Tķminn 6.mars:

Frį fréttaritara Tķmans į Hornafirši. Svo lķtiš er nś ķ vötnum, sem falla hér undan jöklum, aš einsdęmi er tališ. Er og žykkur ķs į öllum vötnum. Menn, sem fóru nżlega śt aš Jökulsį į Breišamerkursandi gįtu vart sé aš hśn nęši aš renna fram til sjįvar og vęri alveg žurr viš ós. Er žykkur ķs į įnni, og vafalaust um stķflur aš ręša viš upptök, og žaš litla, sem fram nęr aš renna, hverfur ķ sand.

Žó ekki vęri mikiš af hafķs ķ noršurhöfum um žetta leyti (žó meira en nś oršiš) komst ķshrafl samt til landsins undir mišjan mars - ekki mikiš en olli samt įkvešnum vandręšum.

Tķminn 16.mars:

Hafķsinn fyrir Vestfjöršum rak allhratt aš landi ķ fyrrinótt, og var ķshrafl vķša landfast ķ gęr og olli žaš nokkrum töfum fyrir skip og bįta. Bolungarvķk er full af ķshroša og uršu bįtar aš fara žašan til Ķsafjaršar. Tališ er, aš ķsbreišan viš landiš sé um sjö mķlna breiš, en utan viš hana er aušur sjór og tališ, aš greiš siglingaleiš sé žar noršur og austur um Horn. Hinn landfasti ķshroši nęr sunnan frį Önundarfirši og noršur aš Straumnesi. Fréttaritari Tķmans į ķsafirši sķmaši ķ gęr, aš allmikill ķshroši vęri undir Óshlķš og Stigahlķš og einnig aš noršanveršu viš Djśpiš en sęmilega greiš leiš um mitt Djśpiš. ... Bolungarvķk full. Fréttaritari blašsins ķ Bolungarvķk sķmaši, aš heita mętti, aš Bolungarvķk vęri full af ķshroša. Ķsjaki byrjaši aš reka inn į vķkina fyrir mišnętti ķ fyrrakvöld. Er žetta mest smįhrafl en žó nokkuš af stórum jökum. Bįtarnir uršu aš fara til Ķsafjaršar. Jónas Halldórsson bóndi ķ Skįlavķk sagši aš žaš en sęist mikil ķsspöng frį landi. 

Fréttaritari Tķmans į Flateyri sķmaši, aš samfelld breiša af rekķs hefši veriš śt af Önundarfirši, og ķ gęrmorgun hefši ķs verši oršinn landfastur aš noršanveršu viš fjöršinn. Žó voru raufar ķ breišuna svo aš skip og bįtar gįtu fariš ferša sinna. Tveir bįtar réru žašan en annar sneri viš vegna ķssins. Hinn hélt vestur til Bķldudals. Mešan ķsinn rak aš landi var noršvestan įtt, en ķ gęr hafši snśist til noršaustanįttar, og getur žaš valdiš žvķ, aš ķsinn lóni heldur frį.

Hér kemur ķ ljós ķ frétt aš ófęrt hafši veriš landleišina noršur til Akureyrar um mįnašarskeiš frį žvķ um mišjan febrśar. 

Tķminn 19.mars:

Noršurleišin allt til Akureyrar er nś aš verša fęr aftur, en hśn hefir veriš ófęr bifreišum um mįnašartķma. Ķ gęr fóru allmargar bifreišar yfir Holtavöršuheiši og noršur į Blönduós, en ķ dag munu żtur ryšja snjó į veginum yfir Öxnadalsheiši, og bifreišar aš sunnan fara alla leiš žangaš.

Ekki var žaš hafķs sem talaš er um ķ frétt śr Bśšardal, heldur lagnašarķs į Hvammsfirši. Tķminn segir frį 25.mars:

Frį fréttaritara Tķmans i Bśšardal. Samfelldur ķs hefir veriš hér śt ķ fjaršarkjafti sķšan ķ lok janśar og žvķ engin skip komist hingaš. Ofan į žaš hefir bęst, aš feršir į landi hafa veriš mjög takmarkašar, og nś er svo komiš aš żmsan smįvarning vantar.

Žann 1. aprķl gerši allmikla jaršskjįlftahrinu ķ Ölfusi. Stęrsti kippurinn fannst um allt sušvestanvert landiš og olli tjóni, en ekki miklu. Vešrįttan segir žetta mesta jaršskjįlfta į landinu ķ 20 įr, frį 1935. 

Talsveršur ķs var į Žingvallavatni žennan vetur:

Tķminn 16.aprķl:

Ķs er nś óšum aš leysa af Žingvallavatni, enda er hér žeyr į hverjum degi. Meyrnar ķsinn mikiš og stórar vakir eru komnar ķ hann fyrir framan Žingvelli og ķ Vatnsvķkinni. Aš öšru leyti er hellan enn heil į vatninu. Um tķma ķ vetur var hellan 70 cm į žykkt.

Žann 18. uršu töluverš skrišuföll į Siglufirši og sama dag fórst ungt barn ķ skrišu sem féll į bęinn Hjalla ķ Kjós eftir stórrigningu. 

Morgunblašiš segir af skrišunni viš Hjalla 19.aprķl:

Valdastöšum, Kjós. Sś fregn barst śt um sveitina um klukkan 6 ķ kvöld [18.aprķl], aš skriša hefši hlaupiš į bęinn Hjalla, undir Mešalfelli, ķ landi Eyja. Klukkan um hįlf tólf, er menn frį bęjunum, sem fóru žangaš til hjįlpar, komu heim aftur, skżršu žeir frį žvķ aš tveggja įra ... hefši farist. — Ašra sakaši ekki, ... Hjalli er nżbżli og stendur aš sunnanveršu undir Mešalfelli, en śr žvķ hljóp skrišan į bęinn. sem stendur skammt frį fjallsrótunum. Skrišan kom į ķbśšarhśsiš, ašaldyramegin. Beljaši aurinn og vatnselgurinn inn ķ hśsiš, inn um dyrnar, sem molušust. Žar sem dżpst var nįši aurinn manni ķ mitt lęri, en ekki var allsstašar svo žykkt į. Heimilisfólk var allt heima er skrišan skall į bęinn. Litla barniš sem fórst grófst undir aurlešjunni ķ hśsinu og nįšist ekki fyrr en eftir fullan klukkutķma. Skrišan hljóp ekki į śtihśsin, og skemmdirnar į ķbśšarhśsinu munu ekki eins miklar og įstęša hefši veriš til aš ętla. Fregnir hafa borist af skrišuhlaupum hér og žar ķ sveitinni, en óhemju rigning hefur veriš hér ķ dag. Ķ mannaminnum munu skrišur ekki hafa falliš žarna śr Mešalfelli.

Tķminn rekur skrišuföllin į Siglufirši ķ frétt žann 20. aprķl:

Frį fréttaritara Tķmans ķ Siglufirši. Seint ķ fyrrakvöld [18. aprķl] uršu mikil skrišuföll ķ Siglufirši, sem ollu miklu tjóni. Fjórar skrišur féllu į kaupstašinn og skemmdu lóšir og götur, en tjón varš ekki teljandi į mannvirkjum. Mešan mest gekk į flutti margt fólk sem nęst fjallinu bjó śr hśsum sķnum, en flestir fóru heim til sķn aftur, žegar mestu skrišuföllin voru afstašin nokkru eftir mišnętti. Žaš var į ellefta tķmanum ķ fyrrakvöld, aš skrišuföllin byrjušu. Varš skjótt ljóst, aš miklar drunur ķ lofti stöfušu af skrišuföllum. Žeir sem nęst fjallinu bśa og töldu hęttu į aš skrišur gętu falliš į hśs sķn yfirgįfu margir hśs sķn og leitušu į nįšir fólks ķ öšrum bęjarhlutum, žar sem minni hętta var. Mikil rigning var ķ Siglufirši ķ fyrradag og stóš fram yfir mišnętti. Žegar mestu drunurnar og skrišuföllin voru um garš gengin um kl. eitt ķ fyrrinótt héldu flestir heim til sķn. Ķ gęr var unniš aš žvķ aš rannsaka skemmdirnar, en žęr eru miklar. Fjórar skrišur féllu į kaupstašinn og skemmdu 12—15 lóšir og Hlķšarveginn, sem illfęr var gangandi fólki, hvaš žį farartękjum į 12—15 metra löngum kafla. Skriša féll į eitt ķbśšarhśs en skemmdi žaš ekki, enda var žaš mikiš śr skrišufallinu dregiš, žegar aš hśsinu kom. Aurlešjan eftir skrišurnar er vķša um heill metri į žykkt og flutti hśn meš sér stóra steina. Er til dęmis tališ, aš tveir steinar, sem komu meš skrišunum ķ byggš, séu meira en heil smįlest aš žyngd. Ķ gęr var kalt vešur ķ Siglufirši, og hrķšarhraglandi.

Minnstu munaši, aš Lagarfljótsbrśin fęri alveg, er ķshrannir af fljótinu geršu öšru sinni įrįs į hana ķ fyrradag. Žann dag ruddi fljótiš sig nęr alveg og lagšist ķsinn fast aš brśnni, en žaš bjargaši henni, aš hęgvišri var. Hefši veriš nokkur kaldi, mundi hśn  vafalaust hafa brotnaš undan žunganum. Brśin hefir og lįtiš į sjį. Hśn hefir svignaš og jįrnbitarnir undir pallinum hafa hnikast til į stöplunum. Įšur var bśiš aš gera viš ķsbrjótana, er brotnušu um daginn. Voru grķšarstórir sķmastaurar settir skįhallt ķ strauminn. Voru menn sķšan til taks til aš reyna aš hamla gegn ķsnum og tókst aš verja. brśna, en ķsinn fęrši hina miklu staura nokkuš upp og munaši minnstu aš žeir létu undan. Nś er vöxtur allmikill ķ fljótinu sem og öšrum vatnsföllum hér um slóšir. 

Kuldatķš gerši seint ķ aprķl og fram yfir mišjan maķ. Sunnanlands mįtti žó heita sęmileg tķš žar til vika var af maķ. Um žetta kuldakast mį lesa ķ pistli sem Ólafur Einar Ólafsson vešurfręšingur ritaši ķ tķmaritiš „Vešriš“ 1. tölublaš 1956 og nefnir „Vorhretiš 1955“. Hann er ašgengilegur į timarit.is.  

Tķminn 26.aprķl:

Frį fréttaritara Tķmans į Fįskrśšsfirši. Undanfarna žrjį sólarhringa hefir mikiš óvešur gengiš yfir sunnanverša Austfirši. Į Fįskrśšsfirši var ķ gęr kominn meira en hnédjśpur snjór og umferš öll oršin erfiš į landi, f gęr gerši svo śrhellisrigningu meš hvassvišri. Mį heita, aš varla hafi veriš fęrt śt śr hśsi į Fįskrśšsfirši žessi dęgur, enda lķtiš viš aš starfa śti, žar sem róšrar liggja aš sjįlfsögšu nišri ķ slķku vešurfari. Vegir frį kauptśninu tepptust vegna snjóa en akfęrt var vķšast um sjįlft žorpiš. Įšur en žetta illvišriskast kom var fariš aš verša sumarlegt um aš litast, tśn aš byrja aš gręnka og hlżindi ķ lofti. Ķ óvešrinu slitnaši sķmasamband viš Austurland um Hornafjörš og var unniš aš žvķ aš gera viš skemmdir į sķmalinum ķ gęr.

Tķminn rekur hretiš ķ nokkrum pistlum:

[12.maķ]: Frį fréttaritara Tķmans ķ Hśsavik. Hér er nś óskaplegur kuldi. Var hvķt jörš nišur aš sjó ķ gęrmorgun og tók varla śr hlķšum ķ dag, enda sį vart til sólar. Heljarfrost hefir veriš hverja nótt alllengi. Kippir kuldinn śr öllum gróšri og tefur vorstörf. Saušburšur er nś almennt aš hefjast ķ hérašinu, og eru bęndur įhyggjufullir vegna kuldanna.

[13.maķ]: Heljarfrost hefir veriš sķšustu nętur og nżgróšur sölnaš. Batnandi vešri spįš ķ dag. Ķ gęrmorgun brast į hiš versta stórhrķšarvešur um meginhluta Noršur- og Noršausturlandsins. Var vešurhęš 7—9 vindstig, frost allmikiš ķ fyrrinótt en viš frostmark um hįdaginn. Snjókoma var mikil, og voru vķša komnir allmiklir skaflar, žegar į daginn leiš, en žį tók heldur aš rofa til. Var vešur žetta į borš viš verstu stórhrķšarvešur, sem ķ vetur hafa komiš. Į Austurlandi skall hrķšarvešriš ekki į fyrr en undir hįdegi. Vešur var yfirleitt verra į annesjum en ķ innsveitum. Bśist er viš, aš vešur fari batnandi ķ nótt og dag. Fréttaritarar Tķmans hafa lįtiš blašinu ķ té upplżsingar žęr, sem hér fara į eftir um vešriš.

[14.maķ]: Frį fréttaritara Tķmans ķ Mosfellssveit. Ķ morgun fauk bifreiš śt af veginum į Kjalarnesi ķ svonefndum Kleifum. Žetta var éppabifreiš śr Skagafirši, skrįsetningarnśmer K-187. Einn mašur var ķ henni į leiš til Skagafjaršar. Var hann aš koma frį vertķš ķ Eyjum. Skall snarpur stormsveipur į éppann, meš žeim afleišingum aš mašurinn missti stjórnina. Kom éppinn nišur į žakiš og laskašist hśsiš mikiš, en manninn mun ekki hafa sakaš.

[17.maķ]: Hrķšarvešri žvķ, sem gengiš hefir yfir Noršur- og Austurland sķšustu dagana og mun vera hiš versta maķhret, sem komiš hefir hér į landi mörg sķšustu įr, er nś slotaš. Ķ gęr var komiš bjartvišri og hęgvišri, og vegir žeir, sem lokast höfšu, voru flestri ruddir sķšdegis. Menn óttast, aš eitthvaš af geldfé hafi fennt, einkum ķ uppsveitum Žingeyjarsżslu og į afrétti Bįršdęla. Fréttaritari Tķmans į Dalvķk sķmaši ķ gęr, aš mikil snjór vęri ķ Svarfašardal og į leišinni til Akureyrar, svo aš žungfęrt hefši veriš. Geldfé, sem bśiš var aš sleppa, hefir ekki nįšst allt. og óttast menn, aš žaš hafi fennt. Saušburšur stendur yfir og eru erfišleikar viš aš verša aš hafa allt fé ķ hśsi. Mikiš frost ķ  uppsveitum. Fréttaritari Tķmans į Akureyri sķmaši, aš frost hefši veriš mikiš ķ innsveitum Eyjafjaršar ķ fyrrinótt. Žungfęrt er vķša į vegum. Venjulegum flutningabilum er ašeins fęrt śt fyrir Svalbaršseyri austan fjaršar, en žašan fariš į jeppum śt ķ Höfšahverfi. Fréttaritari Tķmans į Fosshóli sķmaši, aš žegar upp stytti ķ gęr, hefši żta rutt veginn yfir Vašlaheiši, og hefšu bilar fariš yfir hana sķšdegis ķ gęr, og mun hśn nś vera fęr. Einnig var Fljótsheiši rudd. Mikill snjór er į žessum slóšum.

[18.maķ]: Frį fréttaritara Tķmans į Egilsstöšum ķ gęr. Hér er nś fyrsti bjarti dagurinn sķšan hrķšarvešriš skall į ķ vikunni sem leiš. Kalt er žó enn og bśist viš miklu nęturfrosti. Snjór er hér mikill, skaflar mannhęšarhįir ķ lautum og viš hśs. Ķ dag var unniš aš žvķ aš ryšja snjó af vegunum, og eru žeir nś flestir fęrir aftur. Vegurinn yfir Fagradal opnašist ķ dag, og vegir į Śt-Héraši eru aš opnast. Flugvöllurinn hefir veriš ófęr žangaš til ķ gęr, en žį var hreinsaš af honum, og kom žį ein flugvél hingaš en tvęr i dag. Ekki er tališ, aš fé hafi fennt aš rįši, žótt śti vęri ķ hrķšinni. Hafa menn veriš aš leita aš žvķ fram aš žessu. Saušburšur er ķ mišjum klķšum og gengur sęmilega, en erfišleikar miklir vegna žrengsla ķ fjįrhśsum.

Talsvert tjón varš ķ kartöflu- og kįlgöršum ķ illvišri sem gerši af austri og sušri um hvķtasunnuna [29.maķ]. 

Tķminn 2.jśnķ:

Frį fréttaritara Tķmans ķ Žykkvabę. Hvassvišrin um hvķtasunnuna uršu Žykkbęingum žung ķ skauti, og mį bśast viš, aš žau hafi valdiš bęndum žar tugžśsunda tjóni, er sandurinn fauk ofan af nżnišursettum kartöflum į stórum svęšum, svo aš žęr liggja ofan į sandinum.  jafnframt hefir įburšurinn fokiš meš sandinum śt ķ vešur og vind. Žykkbęingar verša oft fyrir slķku tjóni af völdum vešra į vorin, en žó hefir žaš aldrei oršiš eins mikiš og nś. Óvenjulega mikil og löng žurrkatķš hefir veriš sķšustu vikurnar, og upp śr henni kom svo hvassvišri, er var mest į hvķtasunnudag, en žį um kvöldiš, žegar fokiš var ofan af  kartöflunum, tók aš rigna, og sķšan hefir rignt nokkuš. 

Snemma ķ jślķ įriš įšur, 1954, gerši grķšarleg skrišuhlaup ķ Skagafirši ķ stórrigningum, m.a. ķ Noršurįrdal. Ķ miklum vorleysingum, žó ekki miklum rigningum, nęrri hvķtasunnu voriš 1955, hreinsušu Kotį og Valagilsį ķ Noršurįrdal sig af žessum skrišum įrsins įšur - og tepptu žjóšveginn svo dögum skipti. Af žessu bįrust daglegar og allķtarlegar fréttir ķ blöšum dag eftir dag. Viš lķtum ašeins į sķšustu fréttina sem birtist ķ Tķmanum 8. jśnķ: 

Frį fréttaritara Tķmans į Akureyri. Kotį var mjög mikil ķ fyrrakvöld, og tók hśn žį af göngubrśna, sem sett hafši veriš į hana til brįšabirgša, svo aš fólk komst ekki yfir, žótt bķlar bišu žess hinum megin. Žarna var kranabķll frį Noršurleiš, en engin żta frį  vegageršinni, og žykir feršafólki, sem fariš hefir žarna um sķšustu daga, aš vegageršin hafi veriš tómlįt um aš hjįlpa vegfarendum yfir žennan tįlma sķšustu daga. Kranabķll Noršurleiša dró įętlunarbķlana yfir, og einnig hjįlpaši hann fleiri bķlum, svo sem stórum bķl meš bresku feršafólki. Ķ gęrmorgun voru žarna komnar į nżjan leik żtur frį vegagerš rķkisins, og mun nś helst ķ rįši. aš reyna aš ryšja frį Kotįrbrśnni og sjį, hvort hśn er óbrotin, og hvort fęrt reynist aš veita įnni į nż undir hana. Annars rennur įin nś öll vestan brśarinnar. og sér žar ķ enda hennar. Valagilsį rennur nś aš mestu undir brśnni aftur, en hśn hefir brotiš veginn vķša viš brśna, og er yfir óslétta urš aš fara į ca. 200 metra kafla. Įrnar eru litlar į morgnana, enda er nś kaldara ķ vešri, en vaxa mjög er į daginn lķšur.

Seint ķ jśnķ varš mikiš jökulhlaup į Mżrdalssandi. Deila menn enn um hvort um gos ķ Kötlu var aš ręša eša ekki.

Tķminn 28.jśnķ: 

Mikiš jökulhlaup frį Kötlu-svęši Mżrdalsjökuls en ekki gos enn. Brżrnar tók af Mślakvķsl og Skįlm. Įlftaver einangraš og varnargaršar skemmdir Frį fréttaritara Tķmans ķ Vķk i Mżrdal. Um klukkan įtta į laugardagskvöldiš uršu menn žess varir, aš allmikiš hlaup var komiš undan Mżrdalsjökli og féll fram į Mżrdalssandi meš töluveršum jakaburši. Bjuggust menn žį viš, aš Kötlugos vęri aš hefjast. Žó leiš nóttin, įn žess aš til frekri tķšinda dręgi, hlaupiš sjatnaši og ķ gęr var vatnsmagn i įnum Mślakvķsl og Skįlm oršiš meš ešlilegum hętti. Hins vegar svipti hlaupiš af ķ fyrstu atrennu brśnum af bįšum žessum įm, og er nś leišin milli Vķkur og Klausturs teppt, Įlftaveriš einangraš en sķma hefur ekki sakaš.

Vorhretiš hafši afleišingar fyrir farfugla - ekki er vitaš hvenęr nįkvęmlega žetta įtti sér staš, né hvort žaš geršist samtķmis. Tķminn segir frį žessu ķ pistli žann 29. jśnķ:

Margir munu bśast viš żmsu öšru en aš sjį farfugla ķ hrönnum uppi į hįjökli, og žótti jöklarannsóknarmönnum žaš kynleg sjón og kaldranaleg, er žeir óku yfir Mżrdalsjökul į dögunum og sįu farfugla liggja žar hundrušum ef ekki žśsundum saman ķ snjónum helfrosna. Segjast žeir ekkert hafa séš slķkt ķ jöklaferšum įšur, ašeins fugl og fugl į stangli. Žarna lįgu lóur, spóar, hrossagaukar, lóužręlar, sendlingar o.fl. tegundir. Žótti žeim sżnt, aš fuglar žessir myndu hafa hrakist inn į jökulinn undan vešri ķ maķhretinu illręmda ķ vor og farist į jöklinum. 

Jśnķmįnušur bar ekki į sér sérstakt yfirbragš rigningasumars. Lengst af var fremur kvartaš undan žurrkum og lélegri grassprettu - og fyrstu umkvartanir um śrkomutķš bįrust aš noršan.

Tķminn segir frį 2.jślķ:

Frį fréttaritara Tķmans į Akureyri. Stöšug rigning hefir veriš sķšan žrišjudag [29.jśnķ] hér um slóšir og er grasiš fariš aš liggja ķ legum į tśnum. Er žetta mjög slęmt og žaš sem bśiš er aš losa af heyi liggur flatt og undir skemmdum. Śtlitiš er žvķ slęmt eins og er. Vešur er mjög hlżtt og sprettur žvķ įkaflega vel žessa daga.

En sķšan hrökk hann ķ rigningagķrinn į Sušur- og Vesturlandi. Ekki er aušvelt aš dęma um hvert versta rigningasumariš er. Viš getum stillt mįlum žannig upp aš 1955 verši žaš versta, en žaš var žó hlżrra heldur en sumariš 1983. Į sumareinkunnarkvarša ritstjóra hungurdiska fyrir Reykjavķk er 1983 verra vegna žess hversu kalt var. Fleiri męlikvarša mį žó nota. Ef viš einblķnum į jślķ og įgśst eina og sér mį nefna eftirfarandi atriši: 

1. Śrkomudagafjöldi var óvenjulegur. Viš getum tališ žį. Rigni į öllum vešurstöšvum alla daga į einhverju tilteknu tķmabili gefum viš śrkomueinkunnina 1000, rigni alla daga į helmingi stöšvanna veršur einkunnin 500, og svo framvegis. Į Sušurlandi, en žaš teljum viš svęšiš frį Reykjanesi, austur um til Stöšvarfjaršar fį jślķ og įgśst 1955 einkunnina 712. Žetta er nęst hęsta śrkomuhlutfall allra jślķ og įgśstmįnaša frį 1925 aš telja. Žaš var lķtillega hęrra 1997, en žaš sumar var tališ óhagstętt  sušaustanlands. Nęstu sumur fyrir nešan 1955 eru sķšan 1937, 1969, 1983, 1976 og 1926 - allt vel mjög vel žekkt rigningasumur į Sušurlandi. Į Vesturlandi, en žaš skilgreinum viš sem svęšiš frį sunnanveršum Faxaflóa og noršur ķ Skagafjörš lenda jślķ og įgśst ķ fyrsta sęti, śrkomudagar flestir (frį og meš 1925 aš telja). Ķ nęstu sętum koma svo 1976, 1969 og 1972 - allt rigningasumur. 

2) Žrżstióróavķsir er eins konar męlikvarši į lęgšagang, vķsar aš einhverju leyti į illvišri. Hann eigum viš reiknašan allt aftur til 1823. Jś, jślķ og įgśst 1955 eru žar ķ efsta sęti, meira aš segja talsvert ofan viš žau nęstu, 1989, 1983 og 1959. 

3) Mešalžrżstispönn męlir mun į hęsta og lęgsta žrżstingi į landinu 8 sinnum į sólarhring. Žetta er eins konar męlir fyrir žrżstivind. Mešalspönn ķ jślķ og įgśst 1955 er meiri en ķ öllum öšrum almanaksbręšrum (gögn aftur til 1949).

4) Vindįtt var lķka óvenjustöšug, sušvestanįttin hefur ekki veriš eindregnari ķ jślķ og įgśst svo lengi sem viš höfum upplżsingar um. 

w-1955_pvik_juli-a

Hér mį sjį mešalsjįvarmįlsžrżsting ķ jślķ og žrżstivik frį mešallagi - eins og endurgreining evrópureiknimišstöšvarinnar metur. Einna nęst ķ įttfestu kemst sumariš 1950, en žį var stašan alveg öfug, stöšugar austan- og noršaustanįttir voru rķkjandi meš endalausum rigningum į Noršaustur- og Austurlandi.

Óhętt er žvķ aš taka undir skošun žeirra sem telja žessa mįnuši sumariš 1955 žį verstu um landiš sunnan- og vestanvert - žeir sem vilja blanda hita ķ mįliš geta žó haldiš 1983 fram. 

Ķ tķmaritinu Vešrinu 1956 (1.tölublaši) er góš samantekt um vešur sumarsins sem Pįll Bergžórsson ritaši. Nefnist pistillinn „Langvišrasumariš 1955“ og mį finna hann į timarit.is.

Viš lķtum hér į frįsagnir af tķšarfari sumarsins, eftir žvķ sem žvķ vatt fram. Sumum kann aš finnast samantektin löng, en žetta var langt og erfitt sumar. Aš auki höfšu gengiš mikil verkfjöll um voriš. En žjóšin sat žó saman į rigningarkvöldum og hlustaši į framhaldssögu ķ śtvarpinu, „Hver er Gregory?“. 

Tķminn 9.jślķ:

Ķ gęr voru miklir vatnavextir undir Eyjafjöllum. Hefir veriš hér rigning i sólarhring samfara miklum hlżindum og eru žvķ öll jökulvötn ķ miklum ham. Kaldaklifsį undir Austur-Eyjafjöllum flóši yfir bakka sķna. Hjó hśn skarš ķ veginn rétt utan viš brśna og slitnaši žį vegarsambandiš austur ķ Mżrdalinn žar sem engri bifreiš var fęrt yfir skaršiš ķ gęr. Vatn er nś mikiš ķ Skįlm og Mślakvķsl, eins og öšrum įm eystra. Hins vegar fjarar vatniš mjög fljótt śr įnum aftur, žegar snjóbrįš hęttir į jökli. Veršur strax undinn bugur aš žvķ aš fylla upp ķ skaršiš ķ veginn hjį Kaldaklifsį, er vatnsaginn fer aš minnka. Mį žvķ bśast viš aš  vegarsambandiš komist brįšlega į aftur. Vötnin žarna eystra fara nś aš verša ęši uppivöšslusöm. Mślakvķsl og Skįlm brśarlausar og svona komiš meš veginn hjį Kaldaklifsį. Miklir flutningar fara fram eftir veginum į žessum slóšum, t.d. hefir Kaupfélag Vestur-Skaftfellinga fjóra til sex stóra flutningabķla ķ förum.

Tķminn 10.jślķ;

Frį fréttaritara Tķmans į Selfossi. Hér er bśķš aš rigna alveg óvenju mikiš aš undanförnu og er mikiš flóš ķ öllum įm hér fyrir austan. Er žetta lķkast žvķ, sem er, žegar vorleysingar standa yfir. Tališ er aš Ölfusį hafi aldrei veriš ķ öšrum eins ham aš sumri til og hśn er nś. Til marks um flóšiš ķ Sandį mį geta žess, aš į vaši yfir hana, žar sem hśn er vanalega ķ hné, varš aš sundrķša ķ fyrradag.

Tķminn 21.jślķ:

Enn hefur ekki žurr baggi veriš hirtur af Sušurlandi. Óžurrkasvęšiš liggur frį Mżrdalnum til Holtavöršuheišar aš višbęttum Vestfjöršum. Žorsteinn Siguršsson, Vatnsleysu, formašur  Bśnašarfįlags ķslands, skżrši blašinu frį žvķ ķ gęr, aš įstand hjį bęndum į Sušurlandi vęri nś oršiš mjög alvarlegt meš heyskap į žessu sumri. Sķšasta mįnuš hefšu ašeins veriš tveir žurrir dagar, en hvorugur žó góšur, og ekki hefši enn žurr baggi af heyi veriš hirtur į Sušurlandi. Blašiš įtti ķ gęr tal viš Sigurš Tómasson bónda ķ Bakkaseli ķ Fljótshlķš og skżrši hann frį žvķ, aš bęndur ķ Rangįrvallasżslu og eins ķ Skaftafellssżslu eftir žvķ sem hann hefir frétt til, vęru yfirleitt ekki byrjašir aš slį tśn sin, enda hefši stöšugt illvišri veriš sķšasta hįlfan mįnuš, vestan hafįtt, rok og stórkostleg śrkoma, svo aš menn minnast vart verra sumars žar um slóšir. Fyrir žann tķma var ekki žaš vel sprottiš, aš bęndur vęru byrjašir aš slį, enda voru miklir vorkuldar og lķtil spretta framan af sumri. Nś er hins vegar kafgras alls stašar, og grasiš aš verša śr sér sprottiš. Lķtur žvķ įkaflega illa śt meš heyskap ķ sumar, ef ekki bregšur til hins betra žegar ķ staš. Žį sagši Siguršur, aš örfįir bęndur, sem hafa sśrheysgryfjur, hefšu lķtils hįttar slegiš tśn sķn, en ekki hefir veriš vinnuvešur undanfariš, svo aš slegiš hey hefir ašeins hrakiš og velkst, og ekki hefir veriš unnt aš koma žvķ ķ gryfjurnar. Einmunafķš į austanveršu Noršurlandi. Žį hafši blašiš žęr fregnir frį fréttariturum sķnum į austanveršu Noršurlandi og Austfjöršum og hefir heyskapar tķš į žvķ svęši veriš góš og !sums stašar meš afbrigšum žęg, svo aš bśiš er aš hirša tśn. Eftir žvķ sem vestar dregur į Noršurlandi, hefir tķšin veriš stiršari, žótt engir teljandi erfišleikar hafi veriš, nema į stöku staš, svo sem ķ Fljótum, en žar er Sušurlandsvešrįtta. Tķš hefir veriš stirš į Vestfjöršum, žaš sem af er žessu sumri. Rignir žar mikiš, en spretta er góš og menn į milli steins og sleggju, žar sem grasiš sprettur śr sér, en vont aš losa žaš undir rigninguna. Sömu sögu er aš segja śr Borgarfiršinum. Žar hefir tķšin einnig veriš stirš. Svo viršist sem óžurrkasvęšiš nįi frį Mżrdal til Holtavöršuheišar meš Vestfirši innifalda. 

Slide3

Hlżjasti dagur sumarsins 1955. Nęrri žvķ 15 stiga hiti er ķ rigningunni ķ Reykjavķk, en 18 uppi ķ Borgarfirši, 17 vestur į Galtarvita og fór ķ 21,5 stig ķ Kjörvogi į Ströndum. Slķkt er ekki algengt žar. Į Blönduósi er 22 stiga hiti og 24 į Saušįrkróki, einhver hęsti hiti sem męldist žar mešan stöšin starfaši. 

Tķminn 31.jślķ:

Nś žegar žrotlausar rigningar hafa gengiš sunnan lands og allt flżtur ķ vatni, hefir horft allt öšru vķsi viš hjį okkur į Ströndum. Sķšan slįttur hófst, hefir veriš hér įgęt  heyskapartķš, oftast žurrt vešur og žurrkur, en žó kastaš skśrum flesta daga, einkum bó į nóttunni. Žaš, sem af er, hefir heyskapur žvķ gengiš vel og margir bśnir aš hirša töluvert af töšu meš įgętri verkun og heyskaparhorfur góšar.

Bęndur ķ Fįskrśšsfirši muna varla annaš eins sumar. Allan jślķmįnuš hefir ekki nema tvisvar dregiš skż fyrir sól og hęgt hefir veriš aš hirša hey jafnóšum af ljįnum og aldrei žurft aš sęta upp undan rigningu allan tśnaslįttinn. Nokkrir eru lķtils hįttar byrjašir į sķšara slętti og margir alveg bśnir aš hirša upp töšuna.

Margar illskeyttar lęgšir fóru hjį žetta sumar. Hugsanlega kom ein žeirra viš sögu er mannskaši varš viš Ślfsvatn į Arnarvatnsheiši ķ kringum 10. jślķ. Tveir menn drukknušu, en enginn er til frįsagnar um hvaš geršist. Langdżpsta lęgš sumarsins kom aš landinu žann 18. įgśst. Žrżstingur fór nišur ķ 965,9 hPa į Stórhöfša žann 19. og hefur ašeins tvisvar męlst lęgri ķ įgśst hér į landi. Vindhraši fór žar ķ 37 m/s, žaš mesta sem vitaš er um ķ byggš įgśst. 

Slide4

Kortiš sżnir žessa merkilegu lęgš aš morgni žess 18. Endurgreiningin segir hana um 963 hPa ķ mišju. Er žaš ekki fjarri lagi mišaš viš įšurnefnda tölu frį Stórhöfša. 

Tķminn 20.įgśst:

Ofsarok brast į eftir žurrkinn og feykti tugžśsundum heyhesta śt ķ vešur og vind. Į mörgum bęjum fauk allt aš 200 hestum, og sķšan hellirigndi yfir bešjur og dreifar Bęndur į óžurrkasvęšinu į Sušurlandi hafa enn oršiš fyrir reišarslagi af völdum tķšarfarsins į žessu illvišrasumri. Vart var eini góši žurrkdagurinn, sem žeir hafa fengiš į slęttinum lišinn, er skall į ofsarok og feykti nżuppsettu heyi žeirra, żmist hröktu eša nżlega slegnu śt ķ vešur og vind, en sķšan kom hellirigning aš nżju yfir dreifar og bešjur, svo aš mikill hluti žessa heyfengs er farinn forgöršum, og er žaš ķ mörgum tilfellum fyrsti heyfengur sumarsins. Af fregnum fréttaritara blašsins ķ Rangįržingi er ljóst, aš tugžśsundir heyhesta hafa fokiš ķ fyrrakvöld. Horfir nś enn verr meš heyskap en nokkru sinni fyrr. A mišvikudaginn var sem kunnugt er allgóšur žurrkur į Sušurlandi, einkum austur ķ Rangįržingi og austar. Gott vešur var fram um hįdegi į fimmtudag, en žį rignd nokkuš allvķša og eftir žaš tók aš hvessa og varš ofsarok, en žurrt vķšast mešan vešurofsinn var mestur. Um nóttina lęgši, en jafnframt tók aš hellirigna og hélt svo įfram fram eftir degi ķ gęr.

Frį fréttaritara Tķmans ķ Vik: Bęndur hér ķ Mżrdal fengu tvo žurrkdaga um mišbik vikunnar, hirtu allmikiš en settu annaš i sęti og galta. Žegar hvassvišriš skall į hér, fauk žetta hey mjög vķša. Samtķmis hvassvišrinu var śrhellisrigning, og mun mikiš af žessu heyi algerlega ónżtt, nema vešur batni mjög nęstu daga og hęgt verši aš nį einhverju af žvķ upp. Nś er stytt upp og komin hęgari vestanįtt. Frį fréttaritara Tķmans undir Eyjafjöllum. Ķ fyrradag geisaši ofsastormur undir Eyjafjöllum og olli hann stórkostlegum heysköšum. Höfšu dagarnir tveir į undan veriš allgóšir žurrkdagar og vonušu menn aš nś fęru žeir loksins aš nį inn einhverju af heyi eftir langvarandi og mikla óžurrka. Hvessir um hįdegiš. Eftir žurrkdagana var bśiš aš sęta nokkuš af nżlega slegnu heyi, en sumt lį enn flatt į fimmtudagsmorguninn. Žennan morgun var rigning, en upp śr hįdeginu létti til og fór aš hvessa. Skall brįtt į ofsarok af austri. Žornaši flata heyiš fljótt og fauk, og žaš hey, sem var komiš ķ sęti, fauk einnig. Reynt var aš njörva heysętin nišur, en žaš dugši lķtiš. Rigndi um kvöldiš. Žegar stormurinn hafši rifķš og tętt heyiš allan daginn, fór aš rigna onķ žaš meš kvöldinu. Blotnaši žį aftur žaš hey, sem hafši veriš sętt, žar sem hįlffoknir bólstrarnir voru illa varšir fyrr vatninu. Hlżtur žaš hey, sem eftir er, aš stórskemmast en nś er stöšug rigning. Tališ er aš mörg hundruš hestar af heyi hafi fokiš undir Eyjafjöllum. Er žetta žvķ tilfinnanlegra, žar sem žetta mun hafa veriš fyrsti eiginlegi heyfengurinn į sumrinu.

Frį fréttaritara Tķmans į Raušalęk. Į mišvikudaginn var hér sęmilegur žurrkur, og nįšu bęndur allmiklu heyi upp, en įttu einnig allmikiš nżlega slegiš flatt. Į fimmtudag var hęgt vešur til hįdegis hér ķ Rangįržingi, en žį rigndi nokkuš, sķšan skall rokiš į og stytti upp um leiš. Žśsundir heyhesta fuku. Bęndur höfšu keppst viš aš nį upp heyinu, og var geysimikiš ķ sęti og göltum, en einnig flatt. Žetta hey fauk allt saman. Mest var fokiš ķ Hvolhreppi, Fljótshlķš og Rangįrvöllum, svo og ķ ofanveršum Landeyjum. Minna fauk ķ lęgstu sveitunum. Į hverjum einasta bę uršu miklir heyskašar, og į sumum bęjum allt aš 200 hestum. Vešriš var svo mikiš, aš žaš svipti um žriggja vikna gömlum og signum göltum og feykti śt ķ vešur og vind. Munu žśsundir heyhesta hafa fokiš hér um slóšir, og mjög óséš, hversu takast muni aš hirša eitthvaš af žessu fokheyi, žvķ aš jafnskjótt og vešriš lęgši kom hellirigning yfir dreifar og bešjur.

Frį fréttaritara Tķmans į Selfossi. Į mišvikudaginn var sęmilegur žurrkur ķ Įrnessżslu, en žó rigndi eitthvaš ķ uppsveitum. Bęndur kepptust viš aš žurrka, og fór fólk frį Selfossi nokkuš ķ heyvinnu ķ nęrsveitir. Mikiš var sett upp. Į fimmtudaginn hvessti, en žó ekki svo aš heyskašar yršu miklir. Žó flatti vķša sęti og galta og rigndi sķšan ķ žaš. Ķ gęr flęddi sjór į land į Seltjarnarnesi. Gerši nokkurn storm seinni hluta dags ķ gęr og brotnaši žį skarš ķ malarkambinn sušvestan į nesinu. Į hįflęši, klukkan įtta ķ gęrkvöldi flęddi töluveršur sjór ķ gegnum skaršiš og flaut eftir skuršum allt upp aš Nesvegi. Nokkur hętta var į žvķ, aš flóšiš yili tjóni į mannvirkjum. Um tķma var ķbśšarhśs, sem er ķ byggingu umflotiš sjó, en žar ķ grennd var byggingarefni, sem var ķ hęttu.

Sjórinn flęddi sums stašar upp śr skuršunum og aš nokkrum ķbśšarhśsum, įn žess žó aš hętta vęri į skemmdum.

Tķminn 23. įgśst:

Frį fréttaritara Tķmans į Hvanneyri. Į föstudaginn var [19.įgśst]  gerši óvenjulega mikiš sjįvarflóš inn Borgarfjörš og upp ķ Hvķtį. Fóru allar engjar ķ kaf mešfram įnni upp aš brś, og flęddi hey žaš, sem į engjunum var og flaut mikiš af žvķ burt meš straumnum eša fęršist til. Žennan dag var stęrstur straumur, og jafnframt var stinningskaldi inn fjöršinn, og žegar svo ber undir, er hętta į stórflóšum, žetta flóš varš žó meira en venjulegt er, jafnvel žótt svona standi į, og jafnašist į viš mestu vetrarflóš. Ekki var mikiš bśiš aš losa į engjunum viš įna, en žó allmikiš į Hvanneyrarfit, en miklu af žvķ heyi var žó bśiš aš bjarga heim. Žį munu nokkur hundruš heyhestar hafa fariš ķ flóši žessu, og einnig allmikiš af öšrum bęjum. Alltaf eru sömu óžurrkarnir hér ķ hérašinu. Bęndur hafa litiš byrjaš hįarslįtt enn. Į tśnum į sunnanveršu Snęfellsnesi mį nś sums stašar sjį žį óhugnanlegu sjón, aš fyrrislįttartašan liggur i móraušum hrśgum alveg aš verša ónżt, en sķšan hafa bęndur slegiš hįna milli sętanna og rignir sś slęgja einnig nišur žessa dagana. Lķtur helst śt fyrir aš bęši fyrri og sķšari slįttur verši ónżtur. Hvar standa bęndur žį?

Tķminn 27. įgśst:

Mikill vöxtur er nś ķ įm og fljótum į Sušurlandi, einkum jökulįm, vegna undanfarandi hlżinda og śrkomu. Ölfusį er ķ allmiklum vexti en flęšir žó ekki yfir bakka. Hins vegar er Markarfljót fariš aš skemma land skammt nešan viš brśna. Sķšustu dagana hefir vaxiš mjög ķ fljótinu, og žaš hefir brotist fram hjį varnargarši žeim, sem į aš varna žvķ, aš žaš fari yfir land Dalhverfis. Rennur nś allmikiš vatn yfir graslendi žar sem var įšur engi Dalbęjanna, en ekki nytjaš lengur. Žarna hefir fljótiš aukiš landbrotiš og hętta į meira broti. Austar meš Eyjafjöllunum flęša įr einnig yfir og gera nokkurn usla. Mį bśast viš nokkru tjóni į landi žarna, ef ekki sjatnar brįšlega i vötnunum

Tķminn 28. įgśst:

Sólskin um allt land ķ gœr: Bęndur į óžurrkasvęšinu nįšu žó litlu upp af heyjum.Ķ gęr var gott vešur um allt land, sólskin og hiti frį 12 til 15 stig. Logn var vķša į Sušurlandi og hefir žurrkurinn žvķ ekki nżst sem skyldi, enda er jöršin svo gegnblaut į óžurrkasvęšinu sunnan og vestan lands, aš žaš žarf meira en einn góšan dag til žess, aš hśn žorni eitthvaš aš rįši. Bęndur Sunnanlands nįšu inn nokkru af heyi, sem var ķ sętum og göltum, en lķtiš mun hafa nįšst upp af žvķ, sem var flatt.

Undir lok įgśstmįnašar tók ein lęgšin heldur austlęga stefnu og gerši allsnarpt noršanvešur ķ kjölfar hennar. Žį kólnaši mjög ķ vešri og snjóaši allt nišur ķ byggš. Alhvķtt varš į  Hornbjargsvita og Skrišulandi ķ Kolbeinsdal. 

Tķminn 31. įgśst:

Frį fréttaritara Tķmans į Ķsafirši ķ gęrkveldi. Ķ dag hefir veriš hér hvasst af noršaustri og hiš versta vešur, mikil snjókoma sem nįlgast stórhrķš meš kvöldinu. Liggur nęrri, aš snjó festi alveg nišur aš sjó en fjöll eru alhvķt nišur fyrir mišjar hlķšar. Hefir slķkt vešur ekki komiš hér um mitt sumar um langt skeiš, svo aš menn muni. Vešurlag žetta hefir veriš ķ dag a.m.k. um noršanverša Vestfirši.

Tķminn 1.september:

Ašfararnótt s.1. žrišjudags gerši hrķš og snjóaši nišur ķ miš fjöll, en ķ fyrrinótt var hvasst og mikil snjókoma. Tepptist žį Siglufjaršarskarš alveg. Ķ Fljótunum snjóaši ofan ķ byggš, og ķ Stķflunni var jörš alhvķt ofan aš vatni. Įętlunarbifreiš ętlaši ķ gęr frį Siglufirši yfir skaršiš, en varš aš snśa viš vegna snjóskafla, sem tepptu veginn yfir skaršiš. Ķ gęr var įgętis vešur į žessum slóšum, og var žį unniš aš žvķ aš ryšja skaršiš er er bśist viš žvķ, aš žaš verši fęrt ķ dag.

Tķminn 2.september:

Žurrt vešur mįtti heita ķ lįgsveitunum į Sušurlandsundirlendinu ķ gęr svo og viš Faxaflóa og ķ sumum sveitum Borgarfjaršar. Bęndur žar gįtu žvķ fylgt žurrkinum ķ fyrradag nokkuš eftir meš hiršingu hinna langhröktu heyja. Var miklu af žessum linžurra hįlmi ekiš ķ hlöšur. Ķ uppsveitum į Sušurlandi var hins vegar skżjaš og gekk į meš skśrum, svo aš žar var enginn frišur til hiršinga. Uršu menn aš lįta viš žaš sitja, sem upp nįšist ķ fyrradag. ķ sveitunum upp af Faxaflóa var einnig žurrt aš kalla, ašeins smįskśrir ķ gęrmorgun. Žar var vķša unniš mikiš aš hiršingu. Ósżnt er um framhald žurrksins i dag eša nęstu daga. 

Fréttir bįrust af miklum brennisteinsfnyk - vangaveltur voru uppi um žaš hvaš vęri į seyši. Žaš reyndist sķšan vera Skaftįrhlaup. Fyrir žennan tķma voru žau óalgengari heldur en viš höfum įtt aš venjast sķšan.

Tķminn 6.september:

Undanfarna daga hefir mjög kvešiš aš sterkum brennisteinsžef, sem lagt hef*r yfir byggšir Žingeyjarsżslna og Eyjafjaršar, einkum framsveitir. Kvešur svo rammt aš žessu, aš miklar lķkur eru taldar benda til, aš eldur sé uppi einhvers stašar į hįlendinu, eša nż jaršhitasvęši aš myndast eša koma undan jökli. Brennisteinslykt žessari hefir viš og viš brugšiš fyrir ķ sumar, en tvo sķšustu dagana hefir hśn veriš mjög megn og fundist vķša. Ķ Mżvatnssveit fannst megn brennisteinslykt į laugardaginn og sunnudaginn, en minni ķ gęr. Ķ Bįršardal var hśn mjög römm žessa sömu daga og fannst einnig greinilega ķ gęr. Į Hśsavķk og mišsveitum Žingeyjarsżslu hefir hśn einnig fundist mjög greinilega. Eftir vešurįttinni aš dęma mętti ętla, aš lykt žessi bęrist frį vesturjašri Vatnajökuls eša svęšinu žar vestur af. Gera menn sér ķ hugarlund, aš žarna geti veriš eldur uppi eša nż jaršhitasvęši, brennisteinsrķk, séu komin žar fram. Žess mį geta, aš seint i įgśst fóru nokkrir Žingeyingar ķ skemmtiferš sušur į öręfin og var Kjartan Sigurjónsson, bķlstjóri. Getur hann žess, aš žeir feršafélagar hafi žį séš mjög mikla reyki viš brśn Vatnajökuls viš Tungnįrbotna og meiri en žeir bjuggust viš žar į jaršhitasvęšinu, en veittu žvķ ekki nįnari athygli žį, hvort sem setja mį žetta ķ samband viš brennisteinslyktina nś. Flugmenn į leišinni noršur hafa sķšustu daga fundiš megna brennisteinsfżlu, er žeir hafa veriš staddir yfir  inndölum Eyjafjaršar. Dimmt hefir veriš yfir hįlendinu sķšustu daga, en jafnskjótt og bjart vešur fęst munu jaršfręšingar fljśga yfir hįlendiš og skyggnast žar um.

Svo fór loks aš stytta upp, eftir um įttatķu daga nęr samfellda vętutķš. Tķminn segir 14. september fyrst frį žurrki (sem žó var ekki alls stašar), en sķšan er fróšlegur pistill um afkomu garšyrkjubęnda žetta sumar:

Ķ fyrrinótt rigndi allmikiš į Sušurlandi, og var hey og jörš žvķ mjög blautt ķ gęrmorgun. En į žessum tķma er heyiš fljótt aš taka viš sér. Ķ Borgarfirši var žurrkurinn lélegri. Fram aš hįdegi var dimmt yfir žar, en birti sķšan og var sęmilegur žurrkur meš noršan kalda  sķšdegis. Lķtiš mun žó hafa veriš hęgt aš hirša, en vatn veriš hęgt aš žurrka śr heyi og bśa žannig ķ haginn fyrir nęstu žurrkdaga. sem vonandi fylgja į eftir. Vestur į Mżrum og Snęfellsnesi var žurrkurinn betri mįtti heita góšur, og mun hafa komiš aš miklu gagni. Ef framhald veršur į žurrkinum, mun mikiš hey nįst inn og įstandiš mjög batna, žótt heyin séu yfirleitt létt eša ruddi.

Afkoma garšyrkjubęnda eftir žetta votvišrasama og sólarlausa sumar mjög slęm Žaš voru bjartsżnir menn, sem ķ aprķl s.l. unnu vorstörfin ķ göršum og gróšurhśsum sķnum, sagši Arnaldur. Um mįnašamótin aprķl—maķ voru sumir, sem höfšu heita garša bśnir aš sį rófum, gulrótum og fleiru, og ķ fyrstu viku maķ var fariš aš planta kįli og leggja kartöflur ķ mold Svo kom frostiš. Frostin, sem komu um mišjan maķ, žurrkušu śt kįliš sem var aš byrja aš vaxa. Rokiš um hvķtasunnuleytiš sópaši upp jaršveginum og feykti burt įburši og eyšilagši nżgręšing. Žetta var žó ašeins forsmekkur žeirra óskapa, sem sķšar dundu yfir. Rigningarnar ķ jślķ og įgśst hafa gert hag garšyrkjubęnda meš žvķ versta, sem menn muna. Tómatar og gśrkur, salat, gulrętur og margt annaš kom meš fyrra móti į markaš, og ķ jśnķ leit śt fyrir uppskeru ķ góšu mešallagi. Žeir, sem plöntušu śt kįli fyrrihluta jśnķ, fengu flestir sęmilega uppskeru, en mest žaš kįl, sem plantaš var eftir žann tķma, nęr ekki žroska. Illgresiš blómgast. Vöxtur gręnmetis er miklu hęgari ķ śrkomunni, en illgresiš žreifst aftur įgętlega ķ vętunni. Fólk hefir stašiš ķ vosklęšum śti dag eftir dag og boriš arfann burt, žvķ aš ónóg var aš losa hann, žar sem hann festi žegar rętur aftur. Jurtakvillar hafa veriš įgengir, einkum fśi og myglusveppir. En kartöflumyglan hefir žó veriš meš minnsta móti žrįtt fyrir vętuna, sennilega vegna kuldanna. Gróšurhśsaframleišslan lętur lķka į sjį, og er nś žrįtt fyrir mikiš magn i vor svo komiš, aš hvergi nęrri er hęgt aš fullnęgja eftirspurninni, og hefir ekki ķ mörg įr veriš skortur į tómötum og gśrkum ķ įgśst. Sama er aš segja um blómin. Žótt unnt sé aš halda sęmilegum hita ķ hśsunum, verša aš vera rétt hlutföll milli birtu og hita. Blómamagniš, sem fęst śr hśsunum į haustin og fyrrihluta vetrar byggist mjög į žeirri birtu, sem jurtirnar fį ķ jślķ og įgśst.

En ekki var allt jafnslęmt sunnanlands Tķminn segir af laxveiši žann 17.september:

Laxveiši lauk s.1. fimmtudag. Laxgengd hefir veriš mikil ķ įr ķ sumar og hafa veišst fleiri laxar en um langt įrabil. Mikiš hefir veriš um smįlax. Veišin var nokkuš misjöfn ķ einstökum landshlutum. Best var hśn ķ įm viš Faxaflóa og ķ Hśnavatnssżslum, en lakari ķ Dalasżslu. Veišin ķ Laxį ķ Žingeyjarsżslu var nešan viš mešallag, enda var vešurfar žar nyršra óhagstętt til veiša vegna langvarandi bjartvišris og hlżinda. Ķ Žjórsį var įgęt veiši og ķ Ölfusį og Hvķtį veiddist vel ķ net, žar sem veiši var viš komiš fyrir vatnavöxtum, en stangarveiši hefir veriš žar rżr, nema viš Selfoss.

Frišur var aš mestu fyrir vešri ķ október, vindar oftast hęgir en žó žótti heldur svalt. Um mįnašamótin kom aftur köld kvešja frį Gręnlandi, „barmafullt lęgšardrag“, rétt eins og veturinn įšur, nś nęrri beint śr noršri, skammt fyrir vestan land. Snerist žar śt mjög kröpp lęgš į skömmum tķma.

Slide5

Tķminn lżsti tjóni į Siglufirši og undir Hafnarfjalli ķ frétt 3.nóvember, tjón varš einnig Į Saušįrkróki og enn einn breski togarinn fórst viš Vestfirši žegar veriš var aš draga hann bilašan til hafnar. Fimm menn fórust. Žżskur togari laskašist allmikiš ķ brotsjó og fleiri bįtar lentu ķ vandręšum:

Frį fréttaritara Tķmans ķ Siglufirši. Fįrvišri mikiš var ķ Siglufirši ķ fyrrinótt og gęrdag og mįtti heita aš skęšadrķfa af jįrnplötum, er losnušu af hśsum, og öšru, er fokiš gat, vęri ķ kaupstašnum, svo ekki var laust viš aš lķfshętta vęri fyrir fólk aš fara śt fyrir dyr mešan hvassast var. Mestur var vešrahamurinn klukkan fjögur til fimm ķ fyrrinótt. Fuku žį aš mestu žök af fjórum eša fimm hśsum, en jįrnplötur fuku af mörgum hśsum öšrum. Voru žessar hamfarir heldur hrikalegar ķ nįttmyrkrinu, žegar eldtungurnar léku öšru hvoru um loftiš, er jįrnplötur lentu į rafleišslum, svo aš samslįttur varš milli póla. Af žessum sökum uršu mörg hśs ķ kaupstašnum rafmagnslaus, en manntjón varš ekki og engar ķkviknanir og mįtti žaš heita vel sloppiš eftir žessa miklu fįrvišrisnótt ķ Siglufirši. Er žetta eitt mesta hvassvišri, er žar hefir komiš ķ mörg įr. Miklar skemmdir. Jįrnplötur og annaš lauslegt, er fauk, skemmdi bęši hśs og bķla, er uršu fyrir. Žannig brotnušu nokkrar mjög stórar rśšur ķ verslunum, mešal annars ķ sölubśšum verslunarfélagsins og Įfengisverslunar rķkisins. Skorsteinn fauk af einu hśsi, eša hrundi öllu heldur ofan į hśsžak og sligaši žakiš nišur.

Ķ gęrdag fuku žrķr stórir heyflutningabķlar um į veginum undir Hafnarfjalli ķ Borgarfirši. Voru bķlar žessir allir į sušurleiš meš fullfermi af heyi og voru žeir žvķ meš mikiš hįfermi į palli. Ķ žeirri vindįtt, sem var ķ gęr, rekur į mjög snarpar rokur undir Hafnarfjalli og er žetta ekki ķ fyrsta sinn, aš bķlar fjśka žar um og śt af vegi, žótt manntjón hafi ekki af hlotist. Tveir bķlanna fuku alveg śt af veginum meš stuttu millibili, en sį žrišji fauk į hlišina og lenti ekki śt af veginum. Önnur farartęki komust žó framhjį vegna žess, aš melur er ķ kring, žar sem bķllinn lį.

w-1955-11-01_18-island

Myndin sżnir vešriš į landinu sķšdegis žann 1. nóvember. Sérlega hvasst er viš sušurströndina og um landiš noršvestanvert. Žann 8. nóvember sagši Tķminn af fjįrsköšum ķ žessu vešri ķ Dżrafirši:

Fyrsta nóvember sķšastlišinn gerši fįrvišri meš snjókomu ķ Dżrafirši vestra. Var fé allt śti, enda hafši veriš góš tķš undanfariš. Gekk mjög illa aš nį saman fénu, einkum ķ Lambadölum, sem eru innstu bęir ķ Mżrarhreppi. Enn vantar um 30 kindur af žessum bęjum og um 20 kindur hafa fundist daušar. Margt af žvķ fé, sem fundist hefir, var ill fariš og hrakiš. Vešriš hélst jafnvont 2.nóvember en slotaši nokkuš į 3. degi. Bóndinn ķ Innri-Lambadal, Gušmundur Bjarnason, er einn karlmanna į bęnum. Var hann allan žrišjudaginn aš reyna aš nį saman fé žvķ, sem var heima viš. Nįši hann žó engri kind vegna vešurofsans. Vantaši 170 kindur. Nęsta dag kom nįgranni hans Gunnar Frišfinnsson į nżbżlinu Gręnavatni honum til hjįlpar og tókst žeim aš nį eitt hundraš fjįr ķ hśs į Gręnanesi, sem er nokkru utar meš firšinum, en engri kind varš komiš heim ķ hśs ķ Innri-Lambadal. Vantaši žį enn um 170 kindur frį Innri-Lambadal og mest allt frį Gręnanesi. Bóndinn į Ytri-Lambadal var žessa sömu daga aš reyna aš nį sķnu fé ķ hśs, en gekk erfišlega. Undanfarna daga hafa svo bęndur į žessum bęjum veriš aš leita aš fé žvķ, sem vantaši. Hafa žeir grafiš margt fé śr fönn. Var margt af žvķ dautt ķ fönninni eša hafši rotast ķ vešurofsanum. Sumt hafši hrakiš ķ sjóinn og yfir fjöršinn. Vantar enn.um 30 kindur frį žessum bęjum, sem flest er tališ dautt og auk žess hafa drepist 20 kindur af žeim, sem fundist hafa.

Fleiri fréttir bįrust af illvišrum og vetri žann 13. nóvember, en nokkrir dagar eftir žaš uršu hins vegar óvenjuhlżir, sį 16. var meš hlżjustu nóvemberdögum, einkum um landiš austanvert. Žį var blķšuvešur um mestallt land, en hvessti um kvöldiš. 

Tķminn 13.nóvember:

Ķ fyrrinótt gerši aftaka hvassvišri į Noršfirši og stóš vešriš allan daginn ķ gęr og fram undir kvöld, en žį lygndi. Ķ vešri žessu slitnušu tveir vélbįtar upp į höfninni og rak į land. Er annar žeirra mikiš skemmdur.

Frį fréttaritara Tķmans į Hofsósi. Mikill snjór er nś kominn į jörš ķ śtsveitum Skagafjaršar. Į Hofsós og ķ nįgrenni hefir snjóaš svo mikiš, aš ófęrt er meš öllu eftir bķlveginum noršur frį kaupstašnum og žung fęrš į öšrum vegum śt frį kauptśninu. Mest var hrķšin ašfaranótt föstudagsins. Samfara hrķšinni var mikill sjógangur, en žaš bjargaši, aš engir bįtar voru į sjó er hrķšin brast į. Bęndur höfšu flestir tekiš fé sitt į gjöf fyrir hrķšina og hafši ekki ķ gęrkvöldi frést um skaša į fé, eša mannvirkjum af völdum vešursins.

Tķminn 17.nóvember:

Einmuna vešurblķša var um mestan hluta landsins ķ gęr [16. nóvember] og hefir raunar veriš sķšustu dagana. Samkvęmt frįsögn fréttaritara blašsins į Egilsstöšum ķ gęr var žar 10 stiga hiti, logn og žurrt vešur.

Tķminn 18.nóvember:

Frį fréttaritara Tķmans į Dalvķk ķ gęr. Ķ nótt sem leiš [ašfaranótt 17.] gerši hér afspyrnurok af sušvestri sem varš af nokkurt tjón bęši hér ķ kauptśninu og frammi ķ sveit. Fauk grind stórrar bifreišaskemmu, sem veriš var aš reisa. Bifreišaskemma žessi įtti aš vera yfir fjórar stórar bifreišar, byggš af śtibśi KEA og mjólkurflutningunum ķ sameiningu. Įtti aš byggja skemmuna śr timburgrind, klęddri asbesti. Var bśiš aš reisa grindina og klęša aš nokkru leyti. Fauk grindin aš mestu og skemmdust višir, en mun žó vera hęgt aš nota žį aš mestu aftur. Asbest žaš, sem bśiš var aš negla į grindina, mun hafa eyšilagst. Ekki uršu teljandi skemmdir ašrar hér ķ kauptśninu, en į bęjum hér frammi i dalnum uršu nokkrar skemmdir, einkum heyfok. Į Syšra-Hvarfi, Hofsį og Žverį fauk nokkuš af heyi, og į Bakka fuku tvö hey upp borin um og ódrżgšust. Į Žorsteinsstöšum fuku jįrnplötur af hśsum og į Uršum skemmdist asbestžak į fjósi og hlöšu.

Žegar kom fram yfir 10. desember varš tķš erfišari. Hvassvirši voru tķš, ašallega af austri. Mjög hvasst var ķ Vestmannaeyjum žann 13. og eins varš tjón austanlands vegna ķsingar į lķnum. Tķminn segir frį 14. og 15. desember:

[14.] Ķ fyrrinótt og gęrdag var afspyrnurek ķ Vestmannaeyjum og olli žaš nokkru tjóni. Fréttaritarar Tķmans į Sušurlandi höfšu svipaša sögu aš segja, nema hvaš hvergi viršist hafa oršiš verulegt tjón af vešrinu nema ķ Vestmannaeyjum. Žar var vešurhęšin gķfurleg bęši ķ fyrrinótt og gęrdag, en lygndi meš kvöldinu. Leiddi mikiš hafrót inn ķ höfnina og olli žaš miklum skemmdum į bįtum, enda gekk sjórinn yfir bryggjurnar. Vinnupallar og annaš lauslegt viš byggingar fauk, en olli ekki meišslum į fólki enda uršu menn aš halda sig sem mest innan dyra mešan vešurhęšin var mest. Virtist mönnum, aš hin nżju hafnarmannvirki austarlega ķ höfninni yršu til žess aš auka heldur sjógang inn ķ höfninni og sogiš. Ķ žessum hamförum rak tvo bįta į land. Svo heppilega vildi žó til aš bįtarnir rįku upp į sandfjöru ķ svonefndum Botni. Mįtti žó eigi miklu muna, aš annar bįturinn, Ķsleifur II, ręki upp ķ kletta og hefši žį illa fariš. Voru horfur į, aš hęgt myndi aš nį Ķsleifi śt į kvöldflóšinu en hinn bįturinn, Tżr, nįšist śt rétt eftir aš hann rak į land. Ķ hvassvišrinu slitnušu rafleišslur viš höfnina og miklir vinnupallar, sem stóšu viš stórhżsi Vinnslustöšvarinnar sem er ķ smķšum fuku nišur og brotnušu. Margt bįta var ķ höfninni, margir bįtar nuddušust og skemmdust- žar sem žeir lįgu viš bryggjurnar.

[15.] Sķmabilanir hafa oršiš talsveršar į Austurlandi ķ fįrvišrinu, sem stašiš hefir undanfarna daga. Žannig var ķ gęr sķmasambandslaust meš öllu viš Austfiršina flesta, nema noršur um Akureyri. Höfšu sķmalķnur slitnaš og staurar brotnaš į sušausturhorni landsins. Um annaš tjón var ekki vitaš ķ gęr, en vešriš var mjög illt og mun Esja hafa oršiš aš sleppa viškomu į höfnum eystra vegna óvešurs.

Dagana fyrir jól snjóaši talsvert ķ austlęgri įtt į Sušurlandi. Óvenjulegt er aš snjókoma sé svona žrįlįt ķ žeirri įtt um landiš sunnanvert. Austanįttin gekk aš meš sušvestlęgri įtt ķ hįloftunum (hornriša). 

Tķminn lżstir samgöngutruflunum ķ pistlum 22. desember:

Frį fréttaritara Tķmans į Selfossi. Snemma ķ gęr morgun byrjaši aš snjóa hér og var linnulaus noršaustan stórhrķš ķ allan gęrdag. Allir vegir uršu gersamlega ófęrir bķlum, er leiš į daginn og hafa žvķ mjólkurflutningar til Mjólkurbśs Flóamanna algerlega teppst. Bylurinn varš stöšugt svartari eftir žvķ, sem leiš į daginn, og skóf snjóinn ķ grķšarmikla skafla, ķ gęrkveldi var tališ vonlķtiš, aš mjólkurbķlar gętu nokkuš komist ķ dag.

Um mišjan dag ķ gęr lokašist vegurinn til Keflavķkur og kom til alvarlegra umferšartruflana. Ķ gęrkvöldi voru į annaš hundraš bķlar fastir į żmsum stöšum į leišinni frį Hafnarfirši sušur til Keflavķkur. Sįtu bķlarnir żmist fastir ķ snjósköflum, eša gįtu sig ekki hreyft vegna stórhrķšar og skafrennings. Įętlunarbķlar sem fara įttu frį Reykjavķk sķšdegis ķ gęr, fóru ekki, en tveir stórir įętlunarbķlar voru mešal žeirra sem sįtu fastir ķ snjósköflunum. Stórar jaršżtur vorn sendar til hjįlpar į leišinni ķ gęrkvöldi og var bśist viš aš hęgt vęri aš brjóta bķlunum leiš ķ nótt, ef vešur fęri ekki versnandi. Mikiš af fólkinu, sem er ķ bķlunum, er illa bśiš og nestislausir allt aš heita mį. Samkvęmt upplżsingum, sem Tķminn fékk seint i gęr kvöldi į bifreišastöšinni ķ Borgarnesi, var žį enn vel fęrt bķlum um alla helstu vegi Borgarfjaršar. Fęršin į Hvalfjaršarleišinni var hins vegar oršin afar žung og vegurinn alveg aš lokast į köflum. Įętlunarbķll frį Akranesi, sem venjulega er į  žrišju klukkustund milli Akraness og Reykjavķkur, fór śr Reykjavķk klukkan fimm ķ gęrdag og var ekki kominn upp į Akranes um klukkan tķu ķ gęrkvöldi. 

Į Žorlįksmessu varš bóndinn į Hjaltastöšum ķ Skķšadal fyrir snjóflóši og lést. Noršan hvassvišri og mikil snjókoma var į. 

Lżkur hér žessari löngu yfirferš um įriš 1955. Żmsar tölur mį aš vanda finna ķ višhenginu. 


Skrįr tengdar žessari bloggfęrslu:

« Sķšasta fęrsla | Nęsta fęrsla »

Athugasemdir

1 Smįmynd: Ómar Ragnarsson

Mikiš er gaman aš sjį žessa vöndušu śttekt og kęr žškk fyrir hana. Ég var aš verša 15 įra žetta sumar og var ķ hópi um 30 skólakrakka śr unglingaskólum landsins, sem bošiš var aš dvelja ókeypis ķ Kaupmannahöfn ķ sex vikur į dönskum heimilum og enda dvölina į žvķ aš vera į stóru alžjóšlegu ęskulżšsmóti ķ Kristjįnsborgarhöll.  

Žetta sumar var eitt allra heitasta og blķšvišrasamasta sumar ķ Danmörku sem Danir mundu eftir, og alger andstęša rigninganna, sem mašur frétti af aš heima. 

Bęši į leiš til og frį Danmörku var eins vešur. Rigning og skķtavešur milli Ķslands og Fęreyja, en heišrķkja, logn og hiti ķ Fęreyjum og alla leiš til Kaupmannahafnar. 

Ómar Ragnarsson, 18.5.2022 kl. 00:12

2 Smįmynd: Trausti Jónsson

Žakka jįkvęšar undirtektir Ómar. Ķbśar Austurlands fengu lķka gęšasumar 1955 - og heyrir mašur elstu menn žašan enn róma žaš. 

Trausti Jónsson, 18.5.2022 kl. 13:07

Bęta viš athugasemd

Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.

Um bloggiš

Hungurdiskar

Höfundur

Trausti Jónsson
Trausti Jónsson
Höfundur er vešurfręšingur og įhugamašur um vešur.

Fęrsluflokkar

Aprķl 2024
S M Ž M F F L
  1 2 3 4 5 6
7 8 9 10 11 12 13
14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27
28 29 30        

Nżjustu myndir

  • w-blogg230424
  • Slide10
  • Slide8
  • Slide6
  • Slide5

Heimsóknir

Flettingar

  • Ķ dag (26.4.): 193
  • Sl. sólarhring: 375
  • Sl. viku: 2018
  • Frį upphafi: 2350754

Annaš

  • Innlit ķ dag: 176
  • Innlit sl. viku: 1804
  • Gestir ķ dag: 173
  • IP-tölur ķ dag: 172

Uppfęrt į 3 mķn. fresti.
Skżringar

Eldri fęrslur

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband