Langur þurrkur

Sáralítil úrkoma hefur mælst um landið sunnan- og vestanvert í kringum fjórar vikur. Til dæmis hefur engin úrkoma mælst í Stykkishólmi frá því 20.maí og í Reykjavík hefur líka verið nærri því þurrt - þó ekki alveg. Þar sem ekki sér fyrir endann á þurrviðri er varla kominn tími á að gera það upp - enda ekki alveg einfalt þar sem „spilliskúrir“ (afsakið orðalagið) hafa fallið - eins og í Reykjavík. Ritstjóri hungurdiska skrifaði nokkra fróðleikspistla um þurrka í Reykjavík (og á landsvísu) á vef Veðurstofunnar sumarið 2009 - en þá var líka eftirminnilega þurrt um tíma. - Þessir pistlar standa að mestu alveg fyrir sínu - en mætti þó alveg uppfæra. En ritstjórinn vill samt ekki gera það fyrr en núverandi kafla er lokið og séð verður hvernig hann stendur sig. 

Til að lesendur hafi þó eitthvað að bíta og brenna á meðan er hér að neðan lítillega fjallað um skraufþurra kafla í Stykkishólmi. Þar hefur úrkoma verið mæld nærri því samfellt frá því í september 1856 - mælingar féllu þó niður um fimm mánaða skeið frá því í ágústbyrjun 1919 og út árið. Ekki er því alveg að treysta að mælingarnar séu alveg sambærilegar allan tímann - aðgæsla athugunarmanna varðandi rýra úrkomu kann að hafa verið misjöfn. Við getum þó varla gert annað en að trúa tölunum.

Eins og nefnt var að ofan hefur þurrkur nú staðið samfellt í Hólminum í 29 daga. Við leit finnum við fjóra jafnlanga eða lengri kafla. Sá stysti þeirra endaði 22.júlí 1963, varð 29 daga langur. „Okkar kafli“ verður væntanlega lengri en það. Þrjátíu daga kafla lauk þann 15.apríl 1914 - svo snemma að vori að litlu hefur skipt fyrir gróður. En þá tók við mikill úrkomu og skakviðrakafli sem stóð langt fram eftir sumri. 

Þann 27.júní 1942 lauk þurrkakafla sem staðið hafði í Stykkishólmi samfellt í 33 daga. Þessi kafli var ekki alveg þurr í Reykjavík - skiptist upp af nokkrum stökum úrkomudögum.

Lengsti þurrkkafli sem við vitum um í Stykkishólmi endaði 20.júní 1931 - og hafði þá staðið samfellt í 35 daga - frá 15.maí - og næsta hálfan mánuð þar á undan hafði aðeins rignt tvisvar samtals 3,2 mm. Í Reykjavík var þá alveg þurrt í 27 daga í röð (til 7.júní) - þá mældust 0,2 mm, en síðan var alveg þurrt í 6 daga í viðbót. Veðráttan segir um júní 1931:

„Tíðarfarið var lengst af kalt og þurrt. Spretta með afbrigðum slæm, einkum á túnum, aðeins á raklendum engjum var hún sæmileg“. Eitthvað kunnuglegt? 

Á mæliskeiðinu öllu vitum við um 32 tilvik þegar úrkoma hefur ekki mælst í Stykkishólmi í 3 vikur eða meira - gerist um það bil fimmta hvert ár að jafnaði, síðast 2012 (og svo nú). Í Reykjavík eru þriggja vikna tímabil án allrar úrkomu um það bil helmingi fátíðari.