16.11.2018 | 16:19
Óvissar úrkomuspár
Það er óvenjulegt að sjá jafnmikilli úrkomu spáð í Reykjavík og nú er gert. Tölur upp í meir en 50 mm á sólarhring hafa sést - sömuleiðis sjást spár um meir en 6 mm klukkustundarúrkomu. Fremur óvenjulegt hvort tveggja, sólarhringsúrkomumet nóvembermánaðar í Reykjavík er 46,8 mm, sett 1902 (óstaðfest gildi), en á síðari áratugum er mest vitað um 35,2 mm á sólarhring. Það var 1993. Klukkustundarákefðarmet nóvembermánaðar er 4,8 mm í Reykjavík. Rétt er þó að taka fram að mjög mikil óvissa er í spánum - meiri en stundum áður.
Útgildavísar evrópureiknimiðstöðvarinnar auðvelda mjög mat því hversu óvenjulegir veðuratburðir sem koma fram í spám eru. Vísarnir byggja á reynslu - vita hversu algengt það veður er sem verið er að spá. Það er hins vegar með þessa vísa eins og annað, rétt er að trúa þeim ekki í blindni og greinilegt að talsverða reynslu þarf til að meta þær upplýsingar sem þeir vísa á.
Orðið útgildavísir er þýðing á því erlenda extreme forecast index, EFI, en halavísir reynir að íslenska shift of tail, SOT. - Þýðingar þessar hafa ekki öðlast hefðarrétt (né annan) og aðrar (og vonandi betri) munu e.t.v. sýna sig síðar.
Hér verða vísarnir ekki skýrðir frekar, en þess þó getið að veðurfræðingum er sagt að hafa varann á ef útgildavísirinn fer yfir 0,9 - og sömuleiðis ef halavísirinn (nafnið vísar til hala tölfræðidreifingar) nálgast 2,0 - hér er hann hins vegar vel yfir 2 á allstóru svæði yfir Suðvesturlandi - og fer hæst í 3,2 - það er óvenjulegt, gildið 0,0 mun algengt.
En í hverju fellst óvissan? Einn þátturinn er sá að líkan evrpópureiknimiðstöðvarinnar er ekki með full tök á landslagi. Ítrustu landslagsbundnu úrkomuhámörk koma illa fram - sömuleiðis svonefndir úrkomuskuggar - svæði í 10 til 20 km fjarlægð frá fjöllum sem vindur blæs frá.
Kortið sýnir úrkomu laugardagsins - eins og reiknimiðstöðin vill hafa hana. Reykjavík er inni á svæði þar sem hún er meiri en 40 mm, en minni en 80. Við sjáum greinileg áhrif fjalla og vindáttar í lögun lituðu svæðanna. Hæsta talan er á Mýrdalsjökli 122 mm - það er ekki sérlega óvenjuleg sólarhringsúrkoma þar.
En lítum líka á spá harmonie-líkansins frá því kl. 12 á hádegi (föstudag).
Harmonie-líkanið sér landslagið mun betur. Hér sjáum við uppsafnaða úrkomu frá hádegi á föstudag til laugardagskvöld (36 klst). Tökum við allt bókstaflega má sjá að úrkoma á Veðurstofunni verður um 50 mm - en ekki á einum sólarhring heldur einum og hálfum. Mikið jú, en varla met (kannski nær sólarhringurinn þó tölunni frá 1993 - alveg hugsanlegt).
En þetta er bara ein spáruna - tölurnar hafa sveiflast mjög til og frá frá einni runu til annarrar. Svo virðist sem lítilsháttar munur í vindhraða og vindstefnu og smáatriði í rakaaðstreymi úr suðri hafi miklar afleiðingar - sérstaklega þegar kemur fram undir kvöld á laugardag.
En það er þó bót í máli að enginn klaki eða snjór er á jörð - og vatn ætti að ganga niður og renna greiðlega fram víðast hvar. Úrkoma þessi er greinilega tengd fjöllum þannig að lækir úr þeim vaxa sjálfsagt víða úr hófi og aur gæti komist í þá.
Hitavísir reiknimiðstöðvarinnar er líka í hæstu hæðum. Rigningin hér syðra veldur þó því að ólíklegt er að hitamet verði slegin þar sem úrkoman er hvað mest. Hæsti hiti sem mælst hefur í Reykjavík í nóvember er 13,2 stig - á sjálfvirku stöðinni þann 19. árið 1999, 12,6 stig sama dag á mönnuðu stöðinni. Dægurhámarksmetin í Reykjavík þessa dagana eru mörg á bilinu 11 til 12 stig.
En hungurdiskar láta Veðurstofuna alveg um spár - og hvetur lesendur til að fylgjast með spám og viðvörunum hennar.
Flokkur: Vísindi og fræði | Facebook
Um bloggið
Hungurdiskar
Færsluflokkar
Heimsóknir
Flettingar
- Í dag (19.3.): 3
- Sl. sólarhring: 80
- Sl. viku: 971
- Frá upphafi: 2341345
Annað
- Innlit í dag: 2
- Innlit sl. viku: 889
- Gestir í dag: 2
- IP-tölur í dag: 2
Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar
Eldri færslur
- Mars 2024
- Febrúar 2024
- Janúar 2024
- Desember 2023
- Nóvember 2023
- Október 2023
- September 2023
- Ágúst 2023
- Júlí 2023
- Júní 2023
- Maí 2023
- Apríl 2023
- Mars 2023
- Febrúar 2023
- Janúar 2023
- Desember 2022
- Nóvember 2022
- Október 2022
- September 2022
- Ágúst 2022
- Júlí 2022
- Júní 2022
- Maí 2022
- Apríl 2022
- Mars 2022
- Febrúar 2022
- Janúar 2022
- Desember 2021
- Nóvember 2021
- Október 2021
- September 2021
- Ágúst 2021
- Júlí 2021
- Júní 2021
- Maí 2021
- Apríl 2021
- Mars 2021
- Febrúar 2021
- Janúar 2021
- Desember 2020
- Nóvember 2020
- Október 2020
- September 2020
- Ágúst 2020
- Júlí 2020
- Júní 2020
- Maí 2020
- Apríl 2020
- Mars 2020
- Febrúar 2020
- Janúar 2020
- Desember 2019
- Nóvember 2019
- Október 2019
- September 2019
- Ágúst 2019
- Júlí 2019
- Júní 2019
- Maí 2019
- Apríl 2019
- Mars 2019
- Febrúar 2019
- Janúar 2019
- Desember 2018
- Nóvember 2018
- Október 2018
- September 2018
- Ágúst 2018
- Júlí 2018
- Júní 2018
- Maí 2018
- Apríl 2018
- Mars 2018
- Febrúar 2018
- Janúar 2018
- Desember 2017
- Nóvember 2017
- Október 2017
- September 2017
- Ágúst 2017
- Júlí 2017
- Júní 2017
- Maí 2017
- Apríl 2017
- Mars 2017
- Febrúar 2017
- Janúar 2017
- Desember 2016
- Nóvember 2016
- Október 2016
- September 2016
- Ágúst 2016
- Júlí 2016
- Júní 2016
- Maí 2016
- Apríl 2016
- Mars 2016
- Febrúar 2016
- Janúar 2016
- Desember 2015
- Nóvember 2015
- Október 2015
- September 2015
- Ágúst 2015
- Júlí 2015
- Júní 2015
- Maí 2015
- Apríl 2015
- Mars 2015
- Febrúar 2015
- Janúar 2015
- Desember 2014
- Nóvember 2014
- Október 2014
- September 2014
- Ágúst 2014
- Júlí 2014
- Júní 2014
- Maí 2014
- Mars 2014
- Febrúar 2014
- Janúar 2014
- Desember 2013
- Nóvember 2013
- Október 2013
- September 2013
- Ágúst 2013
- Júlí 2013
- Júní 2013
- Maí 2013
- Apríl 2013
- Mars 2013
- Febrúar 2013
- Janúar 2013
- Desember 2012
- Nóvember 2012
- Október 2012
- September 2012
- Ágúst 2012
- Júlí 2012
- Júní 2012
- Maí 2012
- Apríl 2012
- Mars 2012
- Febrúar 2012
- Janúar 2012
- Desember 2011
- Nóvember 2011
- Október 2011
- September 2011
- Ágúst 2011
- Júlí 2011
- Júní 2011
- Maí 2011
- Apríl 2011
- Mars 2011
- Febrúar 2011
- Janúar 2011
- Desember 2010
- Nóvember 2010
- Október 2010
- September 2010
- Ágúst 2010
Athugasemdir
Sólarhringsúrkoman hér á höfuðborgarsvæðinu var 147 mm í Bláfjöllum (næst mest á landinu), 61,8 mm á Hólmsheiði, við Korpu 54,3 mm og í Reykjavík 36,9 mm. Tekið skal fram að þetta er ekki á einum sólarhring (það fór ekki að rigna fyrr en um hádegið). Þrír tímar eru enn í það að sólarhringsúrkomu sé náð þannig að óstaðfesta metið getur enn fallið í borginni.
Mest rigndi Lónakvísl eða 220 mm!
Torfi Stefánsson (IP-tala skráð) 17.11.2018 kl. 11:33
Bæta við athugasemd [Innskráning]
Ekki er lengur hægt að skrifa athugasemdir við færsluna, þar sem tímamörk á athugasemdir eru liðin.