Hugsað til maímánaðar 1963

Áður hefur komið fram á hungurdiskum að loftþrýstingur hefur verið óvenjulágur hér á landi í maímánuði. Nokkrir mánuðir fyrri tíðar eru þó ámóta hvað þetta varðar. Einn þeirra, maí 1963 er ritstjóra hungurdiska sérlega minnisstæður.

Fyrst voru ákveðin vonbrigði hins unga áhugamanns þegar illviðri sem spáð var 3.maí skilaði sér illa (að hans mati). Reyndar varð veðrið svosem alveg nógu vont fyrir flesta aðra - óvenjulega kröpp var lægðin miðað við árstíma. Í öðru lagi gerði mikið norðanhret fáeinum dögum síðar - þá snjóaði í Borgarfirði og víða á landinu. Í þriðja lagi kom undir lok mánaðarins heil vika með nánast samfelldum útsynningshryðjum. Snjó festi að vísu ekki á láglendi, en gekk á með bæði hagli og slyddu. 

Eitt atriði til viðbótar má minnast á - þó ritsjórinn frétti ekki af því fyrr en löngu síðar. Á þessum tíma var algjör undantekning að þess að þrýstings í lægðamiðju væri getið í hinum almennu veðurfréttum sem lesnar voru í útvarpið - og ekkert var sjónvarpið. Morgunblaðið birti veðurkort liðins dags, en það kom ekki út á mánudögum - og blöð þessa mánaðar voru þar að auki bókstaflega öll full af kosningaáróðri vegna væntanlegra Alþingiskosninga þá um vorið. Ruddi þessi áróður nær öllum venjulegum fréttum út - erfitt að finna þær innan um stóryrðin. - Gott kannski að rifja upp að ýkjur og illmælgi eru ekki nýtilkomin í fjölmiðlum. 

En sunnudaginn 12.maí var einhver dýpsta lægð sem um getur í maímánuði á ferð fyrir sunnan land. Endurgreiningar eru ekki alveg sammála um það hversu djúp hún varð, en kortið hér að neðan sýnir tillögu japönsku greiningarinnar. Þar er miðjuþrýstingur nærri 952 hPa. Ekki man ritstjórinn aðra dýpri í maí - vel má vera að hann eða aðrir finni slíka síðar - nú eða þá hún eigi eftir að sýna sig.

Lægðinni fylgdi allmikil úrkoma um landið suðaustanvert, getið er um vegarskemmdir á Austfjörðum og skriða féll á veg við Eskifjörð. 

Eins og áður sagði varð útsynningskaflinn undir lok mánaðarins síðan ákaflega eftirminnilegur, þó ekki hafi hann valdið tjóni svo getið sé. Veður hefur þó ábyggilega verið slæmt á hálendinu - þó þar hafi hins vegar ekki verið gerðar neinar veðurathuganir um þær mundir.  

Hér má sjá 500 hPa hæð og þykkt um miðnætti að kvöldi miðvikudagsins 29.maí. Næturhiti þessa daga var ekki nema 3 til 5 stig í Reykjavík. Mikill kuldapollur er á Grænlandshafi, þykktin minni en 5160 metrar þar sem minnst er. 

Sumarið 1963 var heldur rýrt, en þó gerði tvær myndarlegar hitabylgjur. Þá fyrri snemma í júní, en tók mjög fljótt af. Sú síðari kom seint í sama mánuði og í upphafi júlímánaðar - varð reyndar langbest um landið norðaustan- og austanvert. Vesturland var aðallega í sjávarlofti undir þokuskýjabreiðu, en fékk þó stund og stund í hlýjunni. Á milli þessara hlýinda gerði kulda og leiðindi - og sömuleiðis eru svo kuldarnir í júlí vel þekktir. 

Rétt er að taka fram að umhleypingatíðin nú hefur ekkert forspárgildi um tíð næstu mánaða, hún getur orðið hvort sem er góð eða slæm.