21.1.2017 | 23:06
Um meðalvindhraða í Reykjavík
Í síðasta pistli var litið á ársmeðalvindhraða á Akureyri síðustu 80 árin rúm. Nú gerum við það sama fyrir Reykjavík.
Lárétti ásinn sýnir árin - sá lóðrétti ársmeðalvindhraðann í metrum á sekúndu. Þrepin sýna ársgildin, rauða línan er 7-árakeðja, en sú græna sýnir ársmeðalvindhraðann á sjálfvirku stöðinni á Reykjavíkurflugvelli. Grái ferillinn sýnir sjálfvirku mælingarnar á Veðurstofutúni. - Í maí árið 2000 var farið að nota þær mælingar í veðurskeytum (og ferlarnir sameinast). Við sjáum að mikill munur var á meðalvindhraða þau ár (1997 til 1999) sem lesið var af báðum mælum.
Flutningurinn frá flugvellinum á Veðurstofutún 1973 virðist ekki hafa haft mikil áhrif - en hins vegar gerðist eitthvað árið 1977. Breyting sem varð þegar athuganir voru fluttar úr Landsímahúsinu við Austurvöll út á flugvöll í árslok 1945 sést greinilega. Höfum í huga að vindhraðamælirinn á flugvellinum var í 17 metra hæð - en ekki tíu eins og áskilið hefur verið frá 1949. Þessi hæðarmunur skýrir að einhverju leyti mikinn vindhraða á þeim tíma sem athuganir voru gerðar á vellinum.
Græni ferillinn sýnir mælingar á Reykjavíkurflugvelli frá 2002. Þar er vindur töluvert meiri en við Veðurstofuna.
Við sáum í fyrri pistli að allgott samræmi var á milli meðalvindhraða á Akureyri og meðalvindhraða á landinu öllu. Í Reykjavík er því ekki að heilsa sé litið á tímabilið allt - mun betra samræmi verður séu einstök tímabil tekin fyrir - tímabil þar sem mælingar héldust lítt breyttar.
Síðari mynd dagsins sýnir stormdagafjölda á Reykjavík - það er fjöldi daga á ári þegar vindhraði fer að minnsta kosti einu sinni (í 10-mínútur) yfir 20 m/s. Mikið (sýndar-) stökk varð þegar athuganir voru fluttar á flugvöllinn 1946. Skipt var um vindmæli 1957 og virðast þau skipti koma fram í stormatíðni. Annars er dældin í ferlinum fram til 1964 e.t.v. tengd smágalla í gagnatöflunni - eitthvað sem þarf að fara betur í saumana á - en óvenjulítið var reyndar um hörð vestan- og suðvestanveður á árunum 1960 til 1964 miðað við það sem verið hafði árin áður.
Svo kemur stökk til færri storma vel fram 1977 - skýring á því liggur ekki á lausu - en ritstjórinn hefur þó ákveðnar grunsemdir. Eftir það fór stormum fækkandi - mest auðvitað eftir mælaskiptin árið 2000 - en önnur undirliggjandi fækkun á sér samt stað. Tengist hún nær örugglega þéttingu byggðar og trjávexti í borginni.
En sé einhver niðurstaða af þessum vangaveltum er hún sú að mjög varasamt sé að meðhöndla vindmælingar í Reykjavík í þessi 80 ár eins og um sambærileg og einsleit gögn sé að ræða. - Bæði staðsetningar og mælitæki hafa haft mikil áhrif á samfelluna.
Til umhugsunar er texti í viðhenginu - ritstjórinn nennir ekki að þýða hann orðrétt á íslensku að svo stöddu. Hann er fenginn úr ritinu: Manual of Meteorlogy, volume I, Meteorology in History eftir Napier Shaw sem lengi var forstjóri Bresku veðurstofunnar. Cambridge University Press gaf út 1932. - Bókin er öll aðgengileg á netinu.
Hér er fjallað um þá ákvörðun bresku veðurstofunnar að leggja ekki sérstaka áherslu á uppsetningu fullkominna vindhraðamæla á öllum veðurstöðvum - að mörgu leyti væri bara betra að meta vindinn inn í Beaufort-kvarðann. Textinn stendur enn fyrir sínu.
Flokkur: Vísindi og fræði | Breytt s.d. kl. 23:34 | Facebook
Um bloggið
Hungurdiskar
Færsluflokkar
Heimsóknir
Flettingar
- Í dag (15.11.): 35
- Sl. sólarhring: 428
- Sl. viku: 2397
- Frá upphafi: 2410699
Annað
- Innlit í dag: 29
- Innlit sl. viku: 2112
- Gestir í dag: 29
- IP-tölur í dag: 29
Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar
Eldri færslur
- Nóvember 2024
- Október 2024
- September 2024
- Ágúst 2024
- Júlí 2024
- Júní 2024
- Maí 2024
- Apríl 2024
- Mars 2024
- Febrúar 2024
- Janúar 2024
- Desember 2023
- Nóvember 2023
- Október 2023
- September 2023
- Ágúst 2023
- Júlí 2023
- Júní 2023
- Maí 2023
- Apríl 2023
- Mars 2023
- Febrúar 2023
- Janúar 2023
- Desember 2022
- Nóvember 2022
- Október 2022
- September 2022
- Ágúst 2022
- Júlí 2022
- Júní 2022
- Maí 2022
- Apríl 2022
- Mars 2022
- Febrúar 2022
- Janúar 2022
- Desember 2021
- Nóvember 2021
- Október 2021
- September 2021
- Ágúst 2021
- Júlí 2021
- Júní 2021
- Maí 2021
- Apríl 2021
- Mars 2021
- Febrúar 2021
- Janúar 2021
- Desember 2020
- Nóvember 2020
- Október 2020
- September 2020
- Ágúst 2020
- Júlí 2020
- Júní 2020
- Maí 2020
- Apríl 2020
- Mars 2020
- Febrúar 2020
- Janúar 2020
- Desember 2019
- Nóvember 2019
- Október 2019
- September 2019
- Ágúst 2019
- Júlí 2019
- Júní 2019
- Maí 2019
- Apríl 2019
- Mars 2019
- Febrúar 2019
- Janúar 2019
- Desember 2018
- Nóvember 2018
- Október 2018
- September 2018
- Ágúst 2018
- Júlí 2018
- Júní 2018
- Maí 2018
- Apríl 2018
- Mars 2018
- Febrúar 2018
- Janúar 2018
- Desember 2017
- Nóvember 2017
- Október 2017
- September 2017
- Ágúst 2017
- Júlí 2017
- Júní 2017
- Maí 2017
- Apríl 2017
- Mars 2017
- Febrúar 2017
- Janúar 2017
- Desember 2016
- Nóvember 2016
- Október 2016
- September 2016
- Ágúst 2016
- Júlí 2016
- Júní 2016
- Maí 2016
- Apríl 2016
- Mars 2016
- Febrúar 2016
- Janúar 2016
- Desember 2015
- Nóvember 2015
- Október 2015
- September 2015
- Ágúst 2015
- Júlí 2015
- Júní 2015
- Maí 2015
- Apríl 2015
- Mars 2015
- Febrúar 2015
- Janúar 2015
- Desember 2014
- Nóvember 2014
- Október 2014
- September 2014
- Ágúst 2014
- Júlí 2014
- Júní 2014
- Maí 2014
- Mars 2014
- Febrúar 2014
- Janúar 2014
- Desember 2013
- Nóvember 2013
- Október 2013
- September 2013
- Ágúst 2013
- Júlí 2013
- Júní 2013
- Maí 2013
- Apríl 2013
- Mars 2013
- Febrúar 2013
- Janúar 2013
- Desember 2012
- Nóvember 2012
- Október 2012
- September 2012
- Ágúst 2012
- Júlí 2012
- Júní 2012
- Maí 2012
- Apríl 2012
- Mars 2012
- Febrúar 2012
- Janúar 2012
- Desember 2011
- Nóvember 2011
- Október 2011
- September 2011
- Ágúst 2011
- Júlí 2011
- Júní 2011
- Maí 2011
- Apríl 2011
- Mars 2011
- Febrúar 2011
- Janúar 2011
- Desember 2010
- Nóvember 2010
- Október 2010
- September 2010
- Ágúst 2010
Athugasemdir
Á nokkurra tímabili í kringum 1970, sem ég man ekki lengur hvað var langt, var uppgefinn vindur á Reykjavíkurflugvelli, sem mælir Veðurstofunnar gaf til kynna og flugumferðarstjórar upplýstu flugmenn um, talsvert meiri en hann var í raun.
Gaman væri að vita hvort þetta hafi verið leiðrétt eftir á í gögnum, þegar hið sanna kom í ljós. .
Ómar Ragnarsson, 22.1.2017 kl. 21:31
Ég veit ekki hversu lengi mælirinn var á þaki gamla flugturnsins - það var lengi. Hann var í 17 m hæð og gaf því of mikinn vind. Það var aldrei leiðrétt - en ekki notað í almennum veðurskeytum eftir að flutt var að Bústaðaveginum 1974. Árið 1963 var settur upp sérstakur mælir á „radareyju“ á flugvellinum - tölur úr honum voru notaðar í flugvallarskeytum AERO og METAR - lesið var af honum eftir auganu - held ég - enginn síriti var tengdur - bara vísar í turni og uppi á Veðurstofu sem sveifluðust til og þurfti að horfa á nokkra hríð til að búa til meðaltal. Þessar athuganir voru skráðar - en ekki í gagnagrunn - og ekkert hefur verið unnið með þær - þær liggja bara í athugunarbókunum.
Trausti Jónsson, 22.1.2017 kl. 21:46
Það kemur mér á óvart að vindhraðamælar séu ekki nákvæmari en svo að sjánlegur munur sé á mældum vindi þegar skipt er um mæli. Með tilliti til þess verður ekki minna skrítið að Veðurstofan krafðist þess að vindhraði væri tilgreindur með aukastaf, sem breyttist á mínútu fresti, sem vindhraða á athugunartíma. Hafa verið búandi á afar vindasömum stað um langan aldur, þá passa þessi línurit vel við mína tilfinningu að öflugum stórviðrum hafi fækkað mjög eftir aldamótin. Stormdögum fjölgaði þegar kom vindmælir, enn meira þegar kom síritandi mælir. Þegar sjálfvirknin tók völdin þá var mæliaðferð breytt og í stað þess að miða mesta vindhraða við 10 mín. þar sem skipti á mínútu fresti þá var tekinn mesti vindhraði á 10 mínútum í fyrirfram afmarkaðan 10 mín. ramma og getur því skiptst í tvo. Það gerðist t.d. stuttu áður en mannaðar athuganir voru aflagðar á staðnum að vindur mældist 40,8 m/s á mæli athugunarmanns, 39,7 samkv. nýja kerfi og í munni veðurfræðinga var vindhraðinn aðein 39 m/s.
Þannig er nú það.
Oskar J. Sigurðsson (IP-tala skráð) 22.1.2017 kl. 23:36
Vindhraðamælingar eru mjög erfiðar - síritandi skálarmælar voru fundnir upp um 1850 og þrýstimælar um svipað leyti. Langan tíma (áratugi) tók að kvarða þá eftir því sem Napier Shaw segir í bók sinni. Fljótlega kom í ljós að vindhraði breyttist mjög með hæð - og einnig eftir nákvæmri staðsetningu mælisins - jafnvel þótt hann væri lítið færður. - Ég vona að ég geti gert ámóta línurit fyrir Stórhöfða þegar ég verð loksins búinn að koma athugunum þaðan á árunum 1936 til 1948 inn í gagnagrunninn - er að vinna að því.
Trausti Jónsson, 23.1.2017 kl. 13:22
Bæta við athugasemd [Innskráning]
Ekki er lengur hægt að skrifa athugasemdir við færsluna, þar sem tímamörk á athugasemdir eru liðin.