Um hámarkshita sumarsins 2016 og fleira í þeim dúr

Við lítum nú á hámarkshita sumarsins 2016 - og fleira. Hæsti hiti ársins til þessa mældist á Egilsstaðaflugvelli 3. júní, 24,9 stig. Mjög ólíklegt má telja að hærri hiti en þetta liggi í leyni á þeim tíma sem lifir árs. Hiti á landinu hefur aldrei svo vitað sé náð 25 stigum eftir 14. september. - En aldrei að segja aldrei. 

Taflan sýnir lista yfir hæstu tölur ársins. - Við lítum þar líka á mönnuðu stöðvarnar sér (þær eru nú orðnar fáar) og einnig vegagerðarstöðvarnar sér.

hæsti hiti ársins til þessa á landinu
stöð	röð	ár	mán	dagur	hám		nafn
4271	1	2016	6	3	24,9		Egilsstaðaflugvöllur
4271	2	2016	6	2	23,6		Egilsstaðaflugvöllur
3380	3	2016	6	4	23,4		Reykir í Fnjóskadal
6802	4	2016	6	3	23,3		Húsafell
6802	4	2016	6	4	23,3		Húsafell
hæsti hiti ársins til þessa á landinu - mannaðar stöðvar
stöð	röð	ár	mán	dagur	hám		nafn
923	1	2016	7	27	21,6		Eyrarbakki
931	2	2016	6	3	21,4		Hjarðarland
1	3	2016	7	28	21,3		Reykjavík
1	4	2016	7	27	21,2		Reykjavík
hæsti hiti ársins til þessa á landinu - vegagerðarstöðvar
stöð	röð	ár	mán	dagur	hám		nafn
36270	1	2016	6	2	23,0		Eldhraun
36411	2	2016	7	27	22,0		Skálholt
31579	3	2016	7	27	21,8		Kjalarnes
31380	4	2016	7	27	21,6		Selvogur
36308	4	2016	7	27	21,6		Þjórsárbrú

Tölur úr hitabylgjunni í upphafi júnímánaðar raða sér í toppsætin - en 27. júlí er einnig áberandi. 

Sé athugað hvaða daga hiti varð hæstur á einstökum stöðvum kemur í ljós að 27. júlí stendur sig best, á árshámark 32 stöðva, (og 18 stöðva vegagerðarinnar). Árangur júníhitanna dreifðist meira, 12 stöðvar náðu sínu sumarhámarki 2. júní, 17 stöðvar þann 3. og 16 þann 4. 

Annars verður dreifingin að teljast fremur flöt - 32 dagar koma við sögu á almennu stöðvunum - og 23 á vegagerðarstöðvunum. - Rétt er að taka fram að þarna er eitthvað smávegis kusk með - stöðvar sem ekki eru samfeldar og hafa e.t.v. misst af þeim degi sem raunverulega var hlýjastur við stöðina.

En ein stöð náði sínu sumarhámarki strax 15. maí. Það var Brúarjökull. Þá mældist hitinn þar 10,8 stig - og fór ekki ofar í sumar. Þessi stöð hefur að vísu verið grunsamlega köld í sumar - hún er kannski ekki alveg í lagi. 

Stöð vegagerðarinnar við Herkonugil á Siglufjarðarvegi mældi sinn hæsta hita á árinu til þessa 13. mars. - Jú, þetta kemur fyrir að hæsti hiti ársins á einstökum stöðvum mælist ekki að sumarlagi. Um þetta var fjallað í pistli á hungurdiskum á sínum tíma - eins og þrautseigustu lestendur e.t.v. muna. En 17,5 stigin sem mældust við Herkonugil í mars gætu enn orðið undir í samkeppni ársins í heild - þetta er einmitt ein af uppáhaldsstöðvum vetrarhitaskotanna. 

Á fjórum stöðvum mældist hæsti hiti ársins til þessa nú í september, þær eru Hornbjargsviti, Seley, Papey og Streiti. - Og alls ekki er ótrúlegt að einhverjar stöðvar eigi enn eftir að ná sínu árshámarki. 

Á fimm stöðvum hefur hiti enn ekki náð 15 stigum í ár. Það eru Brúarjökull (sem áður var nefndur), Gagnheiði, Þverfjall, Innri-Sauðá og svo Seley. 

Tvær spurningar vakna strax varðandi hámarkshita ársins: Er það venjulegt eða óvenjulegt að hiti fari ekki í 25 stig? Er óvenjulegt að árshámarkið mælist jafnsnemma sumars og nú?

Það er ekki óvenjulegt að árshámarkið nái ekki 25 stigum - hiti á landinu hefur t.d. ekki farið yfir 25 stig síðan 2013 - þrátt fyrir að almennt hafi verið hlýtt í veðri. Ef við förum aftur til 1931 hefur árshámarkið 28 sinnum (af 86 árum) verið undir 25 stigum - en 58 sinnum 25 stig eða meira. Hámarkið 2016 (ef það verður ekki slegið) er því á mörkum neðsta og miðþriðjungs - á smekksatriði hvort við teljum það í meðal- eða í lægra lagi. 

Það verður hins vegar að teljast óvenjulegt að hámarkshitinn mælist jafnsnemma og í ár, 3. júní. Það hefur sárasjaldan gerst svo snemma. Í gagnagrunni Veðurstofunnar segir að þann 25. maí 1962 hafi hiti mælst 22,6 stig á Þórustöðum í Önundarfirði og að það hafi jafnframt verið hæsti hiti þess sumars (heldur rýrt). Ritstjóri hungurdiska veit ekki alveg hvort hann á að trúa þessari tölu - líklega er hún röng, en þó voru aðstæður þannig að ekki er alveg hægt að útiloka að rétt sé fært. Síðan þurfum við að fara alveg aftur til 1941 til að finna dag svo snemma sumars. Þann 3. júní 1941 mældist hiti 25,7 stig á Teigarhorni og varð það hæsti hiti á landinu það árið. Á eldri tíð - þegar stöðvar voru oft fáar - vitum við um tvö landsárshámörk í maí - 1932 og 1890 og að auki tvö tilvik þegar hæsti hiti í maí var jafnhár hita sem síðar mældist (1882 og 1907). 

Á hinum endanum - síðasti dagur landshámarks er 19. september - þann dag 1877 fór hiti í 19,8 stig á Teigarhorni, en mjög líklegt má telja að hiti hefði mælst hærri en það einshvers staðar inn til landsins það sumar - hefðu verið einhverjar stöðvar að mæla - en það var ekki.

En - hæsti hiti ársins 2015 - í fyrra - mældist 7. september og hæsti hiti ársins 2010 þann 4. september. Þann 1. september 1981 var hámarkshitinn á Vopnafirði sá hæsti sem mældist á árinu. - Nú, svo er ein merkileg jöfnun, þann 1. október 1973 jafnaði hámarkshitinn á Dalatanga sumarhámarkið frá Staðarhóli 26. júlí. En þetta sumarhámark var óvenju lágt, aðeins 23,5 stig. 

Í viðhenginu er listi yfir hæsta hita landsins á hverju ári frá 1874 til 2016. Athuga ber að hann er settur hér til skemmtunar - án heilbrigðisvottorðs og veldur vonandi ekki alvarlegu smiti. Slæðingur af vafasömum tölum er á listanum. 

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• tx-ar-landslisti.txt