Kaldir dagar framundan

Síðasti pistill hungurdiska fjallaði um 500 hPa hæðar- og þykktarkort frá evrópureiknimiðstöðinni með gildistíma um hádegi sunnudaginn 13. maí. Pistill dagsins er um nákvæmlega sama efni en spáin er sólarhring yngri - gerð um hádegi föstudaginn 11 og nær yfir stærra svæði auk þess að vera í öðrum litum.

Jafnhæðarlínur eru svartar, því miður vantar talnagildi. Dökki hringurinn í kringum lægðarmiðjuna við Suðausturland sýnir 5280 metra og síðan eru línur á 60 metra bili. Við sjáum að sunnan við lægðarmiðjuna og vestur í sveig til Suður-Grænlands eru jafnhæðarlínur mjög þéttar - þar er mikill vindur, yfir 60 m/s þar sem mest er í 5 km hæð og meir en 70 m/s ofar.

Litirnir sýna þykktina. Skipt er um lit á hverjum 60 metrum. Því meiri sem þykktin er því hlýrra er í neðri hluta veðrahvolfs. Litaskilin milli grænu og bláu litanna sýna 5280 metra. Gróflega má segja að það sé miðja vegu milli vetrar og sumartalna - algengt á vorin. Guli liturinn byrjar við 5460 metra og þar býr sumarið. Dekksti blái liturinn sýnir þykkt sem er minni heldur en 5100 metrar - vetrargildi á Íslandi.

Norðanáttin sem er í 500 hPa-fletinum í kalda loftinu ber kuldann til suðurs (eins og sýnt var í pistlinum í gær). Það er ekki oft sem þykkt fer niður í eða niður undir 5100 metra hér á landi í maí. Í kuldakastinu í byrjun maí 1982 fór hún niður í 5060 metra yfir Suðvesturlandi - það er það lægsta sem vitað er um. Í spám dagsins nefnir reiknimiðstöðin 5140 metra yfir Suðvesturlandi aðfaranótt þriðjudags.

Séu spárnar réttar eru kaldir dagar framundan, jafnvel er hugsanlegt að frost verði allan sólarhringinn norðanlands í tvo, þrjá daga eftir að kuldinn skellur á.

En hret eru algeng í maí. Ritstjórinn reynir að telja hversu algeng og er kominn upp í um 60 á 140 árum. En ekki eru öll kurl komin til grafar. Það flækir talningar að á árum árum voru atvinnuvegir og þjóðfélagið allt mun næmari fyrir veðri heldur en á síðari árum. Mikil fækkun maíhreta á síðustu áratugum miðað við það sem áður var er því sennilega ekki raunveruleg. En ef eitthvað verður úr þessu krossmessuhreti verður það þó fjórða hretið á sjö árum (2006, 2007 og 2011). Engin fækkun þar.

Athugasemdir

[Anna Sigríður Guðmundsdóttir, 12.5.2012 kl. 20:44]

Takk fyrir þetta Trausti. Það er svo undarlegt með mig, að mér finnst ekki ástæða til að óttast þetta svokallaða hret svo mikið. En ég er nú ekki alltaf á réttu róli, frekar en aðrir mannlegir og breyskir.

En það er fullt tilefni til að gera varúðarráðstafanir við náttúruöflunum.

M.b.kv.