Stormdagatíðni

Líkur eru mestar á stormum hér á landi á tímabilinu frá því snemma í janúar til miðs febrúar. Hungurdiskar hafa fjallað um árstíðasveiflu illviðra fyrir löngu og við látum bíða að endurtaka það.

Hér er hins vegar litið á stormatíðni síðustu 60 ára rúmra og breytileika hennar. Mörg vandamál koma upp við talningar á stormum. Veðurstöðvakerfið hefur tekið miklum breytingum - ekki síst á síðustu árum og sömuleiðis er ekkert sjálfsagt mál hvernig á að skilgreina stormdag. En við skulum að þessu sinni gleyma öllum áhyggjum og ímynda okkur að allt sé í lagi með allt.

Við lítum fyrst á daga þar sem 10-mínútna vindhraði á fjórðungi stöðva hefur náð 20 m/s eða meira. Þetta er nokkuð hörð skilgreining enda er algengt að tjón verði í fleiri en einum landshluta þegar veður af þessari gerð gengur yfir landið.

Lárétti kvarðinn sýnir árin en sá lóðrétti er fjöldi stormdaga á ári. Hvert ár á einn punkt en mýkri lína dregur fram aðalatriði. Við Sjáum mikinn áramun og einnig tímabilaskiptingu en engin leitni er áberandi. Meðalfjöldi stormdaga á tímabilinu er 11,3 á ári.

Við erum núna á tiltölulega hægu tímabili síðustu miklu stormaárin eru 2000 og 2001. En mest er árið 1975 en þá voru að þessum hætti 23 stormdagar - það er mjög mikið. Árið 1960 var stormafæð og einnig var árið 1977 mjög rólegt hvað þetta varðar. Það þýðir þó ekki að stormar hafi engu tjóni valdið þessi ár heldur hafa illviðri þessara ára verið bundin við einstaka landshluta og ná ekki upp í þá skilgreiningu sem hér er notuð. 

Sé þess krafist að 10-mínútna vindhraði hafi náð 20 m/s á 45% stöðva fækkar dögunum mjög, meðaltalið er 2,2 á ári. Sum þessara veðra hafa valdið gríðarlegu tjóni - en ekki þó öll.

Hér er sennilega engin marktæk leitni - síðasti áratugur er þó mjög rýr. Það er merkilegt að árið 2000 sem átti 21 dag í fyrri flokknum á engan hér. Þegar mörg ár eru tekin saman (mjúka línan) sést að hámörkin eru á svipuðum slóðum og á efri myndinni.

Rétt er að taka fram að séu notaðar aðrar flokkunaraðferðir virðist stormatíðni fara minnkandi síðustu 60 árin. Við lítum e.t.v. á þau mál síðar. Um framtíðina segja myndirnar ekkert.

Athugasemdir

[Ómar Ragnarsson, 12.2.2012 kl. 20:47]

Athyglisvert að sjá hvernig tíðnin jókst í lok níunda áratugarins vegna þess að það rímar við viðtal, sem ég átti við Hún Snædal flugumferðarstjóra á Akureyri um miðjan tíunda árartuginn þar sem hann taldi veðurlag á Akureyri hafa breyst mikið frá því sem var meira en tíu ár þar á undan, - mun stormasamara en áður var.

[Trausti Jónsson, 13.2.2012 kl. 00:54]

Tíðni storma á Akureyri hefur verið býsna köflótt í áranna rás. Þar var t.d. mjög illviðrasamt þá vetur sem ég dvaldi þar (1966 til 1970). Mun minna hins vegar árin þar á undan.