Október 1968 og 2006 - hver er munurinn?

Í athugasemdasvćđi hungurdiska laumast spurning (án spurningarmerkis) frá Sigurđi Ţór Guđjónssyni (bein tilvitnun milli greinarskila):

Mestur austanáttaoktóbera eftir einu kerfi eru sem sagt 1968 og 2006. Mađur fer nú ađ hugsa út í hvađ valdiđ hafi gćđamuninum á ţessum mánuđum í hita og fleiru ţó áttin hafi veriđ sú sama af viđlíka stađfestu.

Beinni tilvitnun lokiđ. Ţađ er rétt ađ mikill munur var á ţessum tveimur mánuđum ţrátt fyrir ađ austanáttin hafi veriđ svipuđ. Eins og venjulega eru til ýmis svör. Í Grímsey munađi 2,7 stigum á međalhita mánađanna tveggja og 1,7 í Vestmannaeyjum (sýnist mér í fljótu bragđi - án ábyrgđar).

Vindátt er oft skipt á tvo ţćtti, annar er samsíđa breiddarbaugum - breiddarţáttur. Venja er ađ telja vestanátt jákvćđa en austanátt neikvćđa. Hinn ţáttur vindsins er samsíđa lengdarbaugum - lengdarbundinn, suđur-norđur. Sunnanţáttur er venjulega talinn jákvćđur. Í veđurtextum má ţó oft sjá stefnunum snúiđ viđ (norđanátt ţá jákvćđ) - variđ ykkur á ţessu í hverju tilviki.

Breiddarţáttur októbermánađanna 1968 og 2006 er ţví sá sterkasti (af austri) sem um er vitađ. Ţađ sem ekki sást í áttapistlinum sem Sigurđur vitnar til er ađ austanáttin var talsvert meiri 1968 heldur en 2006, ţađ munar um 20%.

En ekkert var í pistlinum minnst á lengdarţáttinn, sunnanáttina. Munur á honum í ţessum tveimur mánuđum er ekki mikill - í báđum tilvikum var vindstefnan lítillega norđan viđ austur.

En breiddar- og lengdarţćttirnir eru ađeins hluti sögunnar, ţví veđriđ er auđvitađ ţrívítt. Ţađ fyrsta sem skođa má úr ţrívíddinni er loftţrýstingurinn. Hann var í báđum mánuđunum yfir međallagi, hćrri ţó 1968. Ţađ munađi 2,2 hPa. Líklegt er ţví ađ hćđarbeygja hafi veriđ á ţrýstilínum.

Ef viđ nú lítum upp í 500 hPa kemur í ljós talsverđur munur. Í október áriđ 2006 var vindur ţar uppi mjög lítill, rétt andađi af vestsuđvestri. Í október 1968 var ţar vestanátt, ađeins undir međallagi en samt vestanátt. Sunnanţátturinn var jákvćđur, áttin var sunnan viđ vestur, en ađeins óverulega.

Í október 1968 var sumsé vestanátt í 500 hPa en mikil austanátt niđri viđ jörđ. Ţetta getur ađeins ţýtt ţađ ađ mikill ţykktarbratti (mikill hitamunur) ríkir yfir landinu. Mér sýnist í fljótu bragđi ađ hann hafi veriđ um 1,1°C á breiddarstig 1968, en ekki nema 0,6°C 2006 - síđari talan er nćrri međallagi á ţessum árstíma. Minna má á ađ haustiđ 1968 var mjög mikill hafís á norđurslóđum - miklu, miklu meiri heldur en 2006. Trúlega hefur hann haft sitt ađ segja međ ţennan mikla hitamun.

Ţegar ráđiđ er í allar ţessar mćlitölur vinda og ţykktar má auđveldlega reikna út ađ í október 2006 ríkti hlýtt ađstreymi á svćđinu í kringum Ísland, en kalt ađstreymi í október 1968. Ţótt reikningar sem sýna ţetta séu í raun sáraeinfaldir verđur lesendum sýnd sú mildi ađ fara ekki međ ţá hér.

Fleira má tína til um mun mánađanna en viđ látum hér stađar numiđ.


« Síđasta fćrsla | Nćsta fćrsla »

Athugasemdir

1 Smámynd: Sigurđur Ţór Guđjónsson

Fróđlegt ađ sjá ţetta og minnir mann svo sannarlega á ţađ ađ ţó líkindi séu mikil  milli mánađa (og styttri tímabila) í einum eđa jafnvel fleiri mćliţáttum geti ţó veriđ um býsna ólíka mánuđi ađ rćđa.

Sigurđur Ţór Guđjónsson, 23.10.2011 kl. 15:42

Bćta viđ athugasemd

Ekki er lengur hćgt ađ skrifa athugasemdir viđ fćrsluna, ţar sem tímamörk á athugasemdir eru liđin.

Um bloggiđ

Hungurdiskar

Höfundur

Trausti Jónsson
Trausti Jónsson
Höfundur er veđurfrćđingur og áhugamađur um veđur.

Fćrsluflokkar

Mars 2024
S M Ţ M F F L
          1 2
3 4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23
24 25 26 27 28 29 30
31            

Nýjustu myndir

  • w-blogg120324a
  • w-blogg080324a
  • w-blogg010324c
  • w-blogg010324b
  • w-blogg010324a

Heimsóknir

Flettingar

  • Í dag (19.3.): 32
  • Sl. sólarhring: 86
  • Sl. viku: 1000
  • Frá upphafi: 2341374

Annađ

  • Innlit í dag: 19
  • Innlit sl. viku: 906
  • Gestir í dag: 19
  • IP-tölur í dag: 18

Uppfćrt á 3 mín. fresti.
Skýringar

Eldri fćrslur

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikiđ á Javascript til ađ hefja innskráningu.

Hafđu samband