27.8.2011 | 01:37
Munur á sjávarhita vestanlands og austan
Áhugi ritstjóra hungurdiska á árstíđasveiflunni brýst nú enn fram á blogginu. Í ţetta sinn lítum viđ á hvernig munur á sjávarhita vestanlands og austan breytist međ árstíma. Játa verđur ađ sá sem skrifar er ekki nema mátulega inni í smáatriđum hringrásar hafsins í kringum landiđ og eru lesendur beđnir um ađ líta ekki allt of hörkulega á hugsanlegar ályktunarvillur.
Hér eru sjávarhitamćlingar í Grindavík, Reykjavík og á Suđureyri viđ Súgandafjörđ fulltrúar Vesturlands, en Raufarhöfn, Ţorvaldsstađir viđ Bakkafjörđ og Teigarhorn útvega tölur ađ austan. Taka verđur fram ađ ekki má taka tölurnar allt of hátíđlega - en lögun árstíđasveiflunnar stendur.
Lóđrétti ásinn sýnir hitamuninn, jákvćđur munur sýnir ađ hlýrra er viđ Vesturland allt áriđ. Lárétti ásinn sýnir mánuđi ársins - í eitt og hálft ár. Ţetta er gert til ađ sjá lögun ferilsins bćđi vetur og sumar.
Ţótt hlýrra sé viđ Vesturland allt áriđ er munurinn mjög mismikill. Svo vill til ađ ferillinn fylgir sólarhćđ í stórum dráttum. Mestur er munurinn um hálfum mánuđi fyrir sólstöđur, en minnstur í kringum vetrarsólhvörf. En ekki rćđur sólin ein, munur á breiddarstigi landshlutanna er ekki nćgur til ţess. Eitthvađ fleira kemur ţví viđ sögu.
Veđurfrćđingurinn veit ađ sjávarhiti rćđst bćđi af ađstreymi annars stađar ađ sem og af blöndun yfirborđssjávar viđ ţann sjó sem skammt er undir yfirborđi. Grunur leikur á ađ hvassari vindar á vetrum dragi úr lagskiptingu efstu sjávarlaga. Kannski útskýrir ţađ hvers vegna munurinn á landshlutunum er minnstur á vetrum, einmitt um ţađ leyti sem stormatíđni er sem mest.
Munurinn fer síđan ađ vaxa um miđjan febrúar - einmitt ţegar fer ađ draga úr tíđni illviđra. Ţađ er samt grunsamlegt ađ ţetta tvennt gerist á nákvćmlega sama tíma. Mađur skyldi halda ađ allgóđ blöndun héldi áfram ađ eiga sér stađ mestallan veturinn. Alla vega er líklegt ađ fleira komi hér til.
Ađ vetrinum ríkir mikil samkeppni ísmyndunar og ísbráđnunar yfir kalda sjónum viđ Austur-Grćnland. Reyndar er ţađ svo ađ ţrátt fyrir ađ ísútbreiđslan aukist allt fram í apríl á miskunnarlaus bráđnun sér stađ allan veturinn. Myndun hafíss dregur úr lagskiptingu međan á henni stendur - en ţegar bráđnun nćr undirtökunum vinnur hún á móti blöndun - og lagskipting vex.
Svo virđist sem keppnin milli blöndunar og lagskiptingar sé ójöfn vestanlands og austan. E.t.v. hefur ađstreymi brćđsluvatns ađ norđan vinninginn austanlands frá ţví í febrúar og fram á sumar en blöndunin hafi betur undan Vesturlandi. En hér er ég ađ fara út fyrir mín frćđi og mál ađ vangaveltum linni áđur en ţćr fara um víđan völl.
Minnstur munur reiknast munurinn á gamlársdag, 31. desember - tökum ţá dagsetningu ekki bókstaflega og ekki heldur ađ hámarksmunur reiknast ţann 8. júní. Meiri spurning er hvort toppurinn sem er áberandi milli 20. maí og 20. júní er marktćkur. Ţađ er merkilegt ef svo er. Frá ţví um 20. júní og fram undir mánađamót ágúst og september helst munurinn svipađur en úr ţví virđist blöndun aukast. Sennilega er sjórinn viđ Vesturland ţá betur blandađur heldur en eystra og aukin vindáhrif sjáist ţví betur viđ Austurland.
Í hafíssögu landsins vekur athygli ađ ţrátt fyrir ađ hafís hafi alloft ţvćlst viđ Austfirđi á sumrin á fyrri tíđ hvarf hann nánast undantekningalaust ţađan í ágústlok, jafnvel snögglega. Er ţađ einhver gáta?
Flokkur: Vísindi og frćđi | Facebook
Um bloggiđ
Hungurdiskar
Fćrsluflokkar
Heimsóknir
Flettingar
- Í dag (15.11.): 32
- Sl. sólarhring: 429
- Sl. viku: 2394
- Frá upphafi: 2410696
Annađ
- Innlit í dag: 26
- Innlit sl. viku: 2109
- Gestir í dag: 26
- IP-tölur í dag: 26
Uppfćrt á 3 mín. fresti.
Skýringar
Eldri fćrslur
- Nóvember 2024
- Október 2024
- September 2024
- Ágúst 2024
- Júlí 2024
- Júní 2024
- Maí 2024
- Apríl 2024
- Mars 2024
- Febrúar 2024
- Janúar 2024
- Desember 2023
- Nóvember 2023
- Október 2023
- September 2023
- Ágúst 2023
- Júlí 2023
- Júní 2023
- Maí 2023
- Apríl 2023
- Mars 2023
- Febrúar 2023
- Janúar 2023
- Desember 2022
- Nóvember 2022
- Október 2022
- September 2022
- Ágúst 2022
- Júlí 2022
- Júní 2022
- Maí 2022
- Apríl 2022
- Mars 2022
- Febrúar 2022
- Janúar 2022
- Desember 2021
- Nóvember 2021
- Október 2021
- September 2021
- Ágúst 2021
- Júlí 2021
- Júní 2021
- Maí 2021
- Apríl 2021
- Mars 2021
- Febrúar 2021
- Janúar 2021
- Desember 2020
- Nóvember 2020
- Október 2020
- September 2020
- Ágúst 2020
- Júlí 2020
- Júní 2020
- Maí 2020
- Apríl 2020
- Mars 2020
- Febrúar 2020
- Janúar 2020
- Desember 2019
- Nóvember 2019
- Október 2019
- September 2019
- Ágúst 2019
- Júlí 2019
- Júní 2019
- Maí 2019
- Apríl 2019
- Mars 2019
- Febrúar 2019
- Janúar 2019
- Desember 2018
- Nóvember 2018
- Október 2018
- September 2018
- Ágúst 2018
- Júlí 2018
- Júní 2018
- Maí 2018
- Apríl 2018
- Mars 2018
- Febrúar 2018
- Janúar 2018
- Desember 2017
- Nóvember 2017
- Október 2017
- September 2017
- Ágúst 2017
- Júlí 2017
- Júní 2017
- Maí 2017
- Apríl 2017
- Mars 2017
- Febrúar 2017
- Janúar 2017
- Desember 2016
- Nóvember 2016
- Október 2016
- September 2016
- Ágúst 2016
- Júlí 2016
- Júní 2016
- Maí 2016
- Apríl 2016
- Mars 2016
- Febrúar 2016
- Janúar 2016
- Desember 2015
- Nóvember 2015
- Október 2015
- September 2015
- Ágúst 2015
- Júlí 2015
- Júní 2015
- Maí 2015
- Apríl 2015
- Mars 2015
- Febrúar 2015
- Janúar 2015
- Desember 2014
- Nóvember 2014
- Október 2014
- September 2014
- Ágúst 2014
- Júlí 2014
- Júní 2014
- Maí 2014
- Mars 2014
- Febrúar 2014
- Janúar 2014
- Desember 2013
- Nóvember 2013
- Október 2013
- September 2013
- Ágúst 2013
- Júlí 2013
- Júní 2013
- Maí 2013
- Apríl 2013
- Mars 2013
- Febrúar 2013
- Janúar 2013
- Desember 2012
- Nóvember 2012
- Október 2012
- September 2012
- Ágúst 2012
- Júlí 2012
- Júní 2012
- Maí 2012
- Apríl 2012
- Mars 2012
- Febrúar 2012
- Janúar 2012
- Desember 2011
- Nóvember 2011
- Október 2011
- September 2011
- Ágúst 2011
- Júlí 2011
- Júní 2011
- Maí 2011
- Apríl 2011
- Mars 2011
- Febrúar 2011
- Janúar 2011
- Desember 2010
- Nóvember 2010
- Október 2010
- September 2010
- Ágúst 2010
Athugasemdir
Sćll.
Ég reikna međ ađ ţetta séu gögn framsett sem međaltal einhvers árafjölda. Ţađ vćri fróđlegt ađ bera saman vindrósir Vesturlands og Austurlands á sama tíma og skođa síđan síđustu 10 ár á hvorum helming fyrir sig, annarsvegar ríkjandi vindátt og hinsvegar sjávarhita. Ég hef grun um ađ síđustu ár hafi veriđ óvenju ţrálátar SV áttir ađ vetri og NA ađ sumri, fyrir Austan, en ţađ gćti veriđ meira tilfinning en sannleikur. Sumariđ er amk. ekki yfir ţá mánuđi sem eiga ađ kallast sumarmánuđir.
Sindri Karl Sigurđsson, 27.8.2011 kl. 20:56
Sindri: Ţetta eru gögn frá árunum 1961 til 1990. Ekki eru ţó öll árin međ á öllum stöđvum og veldur ţví ađ ég vara viđ ţví ađ tölurnar séu teknar alveg bókstaflega - en árstíđasveifla mismunarins er svona. Ég hef hugsađ mér ađ fjalla um ţetta vindáttarmál sem ţú nefnir síđar - einhvern tíma ţegar sumariđ er alveg liđiđ.
Trausti Jónsson, 28.8.2011 kl. 02:24
Bćta viđ athugasemd [Innskráning]
Ekki er lengur hćgt ađ skrifa athugasemdir viđ fćrsluna, ţar sem tímamörk á athugasemdir eru liđin.