18.5.2011 | 01:04
Kuldakastið - Evrópureiknimiðstöðin heldur sama striki og í gær
Ég ætti eiginlega að benda aðeins á pistilinn frá í gær - og segja mönnum að lesa hann aftur. En það er samt freistandi að rekja stöðuna áfram þótt þráðurinn fari að vera bæði langur og loðinn. Við kíkjum því á svipaða mynd og birtist í gær - einnig úr smiðju reiknimiðstöðvar evrópuveðurstofa. Tilbrigðið er þó það að í gær sýndi ég greiningu, en nú sjáum við 24-stunda spá. Vonandi átta menn sig á landaskipan og má greina Ísland skammt frá þar sem standa tölurnar 4 og 5. Höfin eru bláir fletir á myndinni.
Rétt er að endurtaka að bláu línurnar sýna hæð 500 hPa-flatarins í dekametrum, þykka rauða línan er 546 dam (= 5460 metrar) - við viljum helst vera sunnan við hana á þessum árstíma - en það er ekki í boði í bili. Ég hef sett bókstafinn L í stað tveggja háloftalægða (eða kuldapolla), þær hreyfast báðar austur - en verða samt á róli suður og austur af landinu næstu daga.
Þriðja L-ið ætti að vera þar sem er tölustafurinn einn (1) - nærri Norður-Svalbarða. Þar er einnig kuldapollur og fjallaði ég um hann í pistlinum í gær. Tölurnar tákna staðsetningu hans (eins og reiknimiðstöðin spáir honum) nokkra daga fram í tímann. Talan 1 táknar því miðvikudag 18. maí, 2 standa fyrir fimmtudaginn, 3 fyrir föstudag og 4 fyrir laugardag.
Þetta er í rauninni ekkert sérstaklega merkilegur kuldapollur meðal annarra slíkra - aðeins óþægilegur. Við skulum því ekki vera að gera allt of mikið úr honum svona marga daga fyrirfram og því síður dreifa upphrópunarmerkjum. Sérstaklega á að hafa í huga að brautin sem merkt er á kortið er enn aðeins raunveruleg í þeim ofboðslega flókna tölvuleik sem reiknimiðstöðin spilar öllum stundum. En spáin gæti orðið rétt - ekki neita ég því.
Hér að neðan fylgir torfær textasamsetningur - þeir sem ekki vilja vaða elginn geta stokkið yfir mýrina og aftur í næstsíðustu málsgreinina án þess að missa af neinu.
Tekið skal fram að myndin er mikil einföldun. Vonandi að hún varpi samt einhverju ljósi á eitthvað. Kortagrunnurinn er gerður af Þórði Arasyni.
Þetta er að nokkru endurtekning á mynd sem ég sýndi í fyrradag, sýnir brautir sem kalt loft fer um á leið til Íslands í maí. Háu tölurnar tákna þykkt. Vestræna loftið byrjar í 5040 metrum (mjög kalt) fer síðan yfir hlýtt haf á leið til Íslands og endar þar í 5240 metrum. Hefur því hlýnað um 20 dekametra (200 metra), það jafngildir um 10°C. Þegar loft hlýnar að neðan lyftist það og blandast lofti ofan við ef mögulegt er. Úr verður mjög djúpt lag af óstöðugu lofti.
Norræna loftið er ekki eins kalt í byrjun - við setjum það í 5160 metra, á leið sinni suður fer það yfir ís og mjög kaldan sjó og hlýnar lítið fyrr en rétt síðasta spölinn til Ísland, þó nóg til þess að koma þykktinni upp í 5240 metra - meðalhlýnun frá jörð upp í 5 km hæð er um 4°C (8 dam).
Hvað gerist svo þegar þessir tveir loftstraumar mætast? Ég get reyndar almennt ekki verið viss um það því raunveruleikinn er auðvitað ekki svona einfaldur - en ég bý til dæmið og hlýt því einhverju að ráða. Líklegast er að norðanloftið fleygist undir það sem komið er að vestan. Kalda norðanloftið er nefnilega grunnt. Vestanloftið nær vel blandað upp í 8 kílómetra hæð, sama loftið er þar við jörð og langleiðina upp í veðrahvörf.
Þykktin í þeirri sérstöku merkingu að vera fjarlægðin milli 500 og 1000 hPa-flatanna sýnir meðalhitann í laginu. Hitamælirinn er réttur í vestanloftinu, en í norðanloftinu er langkaldast neðst. Þar er því kaldara heldur en þykktarhitamælirinn segir. Þykktin getur verið hin sama þótt talsverður eða mikill munur sé á hitanum upp í gegnum lagið.
En hvað þýðir þetta fyrir veðrið næstu daga? Jú, norræni kuldapollurinn er talsvert stærri um sig að neðan heldur en 500 hPa-kortið sýnir. Kuldinn sem er á leið að norðan (séu spár réttar) kemur á undan sjálfum kuldapollinum. Fylgist með spám Veðurstofunnar varðandi það.
Á Vestfjörðum og undan Norðurlandi fer að hvessa og kólna degi áður en kuldapollurinn fer yfir. Það breytir litlu fyrir norðlendinga hvort þeir sitja í grunnum eða djúpum kulda - skítaveðrið er svipað. Jú, úrkoma er meiri í djúpum kulda heldur en grunnum.
Sunnlendingar eru í norðangjóstri í hvoru tilvikinu sem er, í grunna kuldanum skín þó sólin og yljar sunnan undir vegg. Þeir sem þar dvelja geta meira að segja gleymt kalsanum um stund. Djúpi kuldinn leyfir ekki jafnmikið sólskin. Rætist spár reiknimiðstöðvarinnar á að verða kaldast sunnanlands aðfaranótt laugardags (frost auðvitað). Komist kuldapollurinn í heilu lagi vestur fyrir land gæti meira að segja snjóað suðvestanlands á sunnudagsmorgni - en á þessu stigi málsins ætti ekki að minnast á það. - Munið að hungurdiskar spá engu - en fjalla samt um veðurspár.
Ég er hræddur um að ég sé ekki laus allra mála en verði að halda áfram einhvern næstu daga.
Flokkur: Vísindi og fræði | Facebook
Um bloggið
Hungurdiskar
Færsluflokkar
Heimsóknir
Flettingar
- Í dag (2.11.): 14
- Sl. sólarhring: 302
- Sl. viku: 1431
- Frá upphafi: 2406747
Annað
- Innlit í dag: 10
- Innlit sl. viku: 1304
- Gestir í dag: 9
- IP-tölur í dag: 9
Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar
Eldri færslur
- Október 2024
- September 2024
- Ágúst 2024
- Júlí 2024
- Júní 2024
- Maí 2024
- Apríl 2024
- Mars 2024
- Febrúar 2024
- Janúar 2024
- Desember 2023
- Nóvember 2023
- Október 2023
- September 2023
- Ágúst 2023
- Júlí 2023
- Júní 2023
- Maí 2023
- Apríl 2023
- Mars 2023
- Febrúar 2023
- Janúar 2023
- Desember 2022
- Nóvember 2022
- Október 2022
- September 2022
- Ágúst 2022
- Júlí 2022
- Júní 2022
- Maí 2022
- Apríl 2022
- Mars 2022
- Febrúar 2022
- Janúar 2022
- Desember 2021
- Nóvember 2021
- Október 2021
- September 2021
- Ágúst 2021
- Júlí 2021
- Júní 2021
- Maí 2021
- Apríl 2021
- Mars 2021
- Febrúar 2021
- Janúar 2021
- Desember 2020
- Nóvember 2020
- Október 2020
- September 2020
- Ágúst 2020
- Júlí 2020
- Júní 2020
- Maí 2020
- Apríl 2020
- Mars 2020
- Febrúar 2020
- Janúar 2020
- Desember 2019
- Nóvember 2019
- Október 2019
- September 2019
- Ágúst 2019
- Júlí 2019
- Júní 2019
- Maí 2019
- Apríl 2019
- Mars 2019
- Febrúar 2019
- Janúar 2019
- Desember 2018
- Nóvember 2018
- Október 2018
- September 2018
- Ágúst 2018
- Júlí 2018
- Júní 2018
- Maí 2018
- Apríl 2018
- Mars 2018
- Febrúar 2018
- Janúar 2018
- Desember 2017
- Nóvember 2017
- Október 2017
- September 2017
- Ágúst 2017
- Júlí 2017
- Júní 2017
- Maí 2017
- Apríl 2017
- Mars 2017
- Febrúar 2017
- Janúar 2017
- Desember 2016
- Nóvember 2016
- Október 2016
- September 2016
- Ágúst 2016
- Júlí 2016
- Júní 2016
- Maí 2016
- Apríl 2016
- Mars 2016
- Febrúar 2016
- Janúar 2016
- Desember 2015
- Nóvember 2015
- Október 2015
- September 2015
- Ágúst 2015
- Júlí 2015
- Júní 2015
- Maí 2015
- Apríl 2015
- Mars 2015
- Febrúar 2015
- Janúar 2015
- Desember 2014
- Nóvember 2014
- Október 2014
- September 2014
- Ágúst 2014
- Júlí 2014
- Júní 2014
- Maí 2014
- Mars 2014
- Febrúar 2014
- Janúar 2014
- Desember 2013
- Nóvember 2013
- Október 2013
- September 2013
- Ágúst 2013
- Júlí 2013
- Júní 2013
- Maí 2013
- Apríl 2013
- Mars 2013
- Febrúar 2013
- Janúar 2013
- Desember 2012
- Nóvember 2012
- Október 2012
- September 2012
- Ágúst 2012
- Júlí 2012
- Júní 2012
- Maí 2012
- Apríl 2012
- Mars 2012
- Febrúar 2012
- Janúar 2012
- Desember 2011
- Nóvember 2011
- Október 2011
- September 2011
- Ágúst 2011
- Júlí 2011
- Júní 2011
- Maí 2011
- Apríl 2011
- Mars 2011
- Febrúar 2011
- Janúar 2011
- Desember 2010
- Nóvember 2010
- Október 2010
- September 2010
- Ágúst 2010
Athugasemdir
Þakka þér fróðleik. Maður fylgist með hvað muni gerast, en vonar að þetta vorhert nái ekki hér inn í fjörðinn í sínum versta ham.
Gunnar Sæmundsson (IP-tala skráð) 18.5.2011 kl. 06:46
Vorhret eru leiðinleg - þótt þau séu væg.
Trausti Jónsson, 19.5.2011 kl. 00:22
Bæta við athugasemd [Innskráning]
Ekki er lengur hægt að skrifa athugasemdir við færsluna, þar sem tímamörk á athugasemdir eru liðin.