Staða dagsins - aðallega glitskýjatengd

Í því sem hér fer á eftir er aðallega fjallað um glitský (perlumóðurský), vetrarský í heiðhvolfinu. Tilefnið er mikil glitskýjasýning á dögunum - og líklega verða sýningarnar fleiri í vikunni (leyfi lægri ský). Skýin sjást best í ljósaskiptunum - en geta í raun verið á lofti allan sólarhringinn.

Árið 2008 skrifaði ritstjóri hungurdiska dálítinn pistil á vef Veðurstofunnar um árstíðasveiflu glitskýja (tíðni þeirra eftir árstímum). Flest af því getur staðið eins og það er - því ekki hefur hann lagt í að framlengja glitskýjadagatalið fram til nútímans - né heldur aftur í tímann (sem full ástæða væri til). Á vef Veðurstofunnar má sömuleiðis finna ágætan pistil Halldórs Björnssonar um glitský almennt (frá 2006). Við vísum til þessara pistla.

Undanfarna daga hefur frést af glitskýjum yfir Norðaustur- og Austurlandi, sömuleiðis yfir Skandinavíu og jafnvel suður á Eistland og England (sem er heldur sjaldgæfara). Eftirminnileg er glitskýjasyrpa í janúar á síðasta ári, þá líka suðvestanlands - þau ský voru svo óvenjuleg að ritstjórinn hikstaði aðeins - og kenndi eldgosinu mikla á Tongaeyjum (og enn heldur hann að sú skýring sé rétt). Hann hefur ekki betur séð en að útlit himins hafi loks jafnað sig nú fyrir fáeinum vikum - og óvíst hvort vatnsgufuauki sá sem gosið kom í heiðhvolfið er þar enn - flæktur í litasýningar (en samt ekki gott að segja). 

Glitský eru aðallega af tveimur gerðum (útlitslega), annars vegar sem bylgjur, en hins vegar breiður. Bylgjuformið er mun algengara, það er hins vegar orðið til á að minnsta kosti tvennan hátt, annars vegar á sama hátt og bylgjuský yfir fjöllum verða til (og eru reyndar vakin af fjallgörðum), en hins vegar þegar mikill ruðningur verður á lofti við veðrahvörf. Þá lyftist allt fyrir ofan mjög skyndilega og kólnar. Lesa má um slíkt tilvik og tilraun til skýringar í fornum pistli hungurdiska. 

Glitský geta vart orðið til nema hiti fari niður fyrir um -75 stig, helst enn lengra. Þetta getur gerst í kröppum fjallabylgjum niður í 13 til 16 km hæð, en oftast eru skýin ofar. Flestar heimildir nefna meir en 20 km. Þá er þrýstingur komin niður fyrir 50 hPa, aðeins tuttugasta hluta þess sem er við yfirborð. Við horfum hér aðallega á 30 hPa-flötinn í 22 til 23 km hæð. Nútímaháloftaathuganir ná oftast ekki ofar - gerðu það frekar þegar helíum var notað á belgina og sleppingar ekki sjálfvirkar eins og nú er. Nú eru athuganir í 20 hPa og þar fyrir ofan sárafár. Þó tókst að ná í nýtt lágmarkshitamet yfir Keflavíkurflugvelli [-92 stig í 20 hPa, 3.janúar 2020]. 

Stöku sinnum leggjast glitský í breiður (rétt eins og blika og gráblika). Þá er erfiðara að sjá þau - en gerðist þó í sýningunni óvenjulegu í janúar í fyrravetur (2023) og sömuleiðis í mikilli sýningu milli jóla og nýárs 1981. Til að mynda breiður þarf útbreitt, almennt uppstreymi - eða mjög hægan vind og hægfara margra daga kólnun (ekki hefur ritstjórinn slíkt í fingrunum). Einhverjar óformlegar hugmyndir eru uppi um það að slíkum breiðum muni fjölga í heiðhvolfinu þegar það kólnar frekar vegna aukinna gróðurhúsaáhrifa (já, það hefur raunverulega kólnað). 

Í sjálfu sér ætti glitskýjabólstrum að geta brugðið fyrir í einhverjum ófyrirséðum undantekningartilvikum, en eru samt afskaplega ólíklegir - því loft er svo stöðugt í heiðhvolfinu - bólstrar eru einkennisský óstöðugs lofts. 

Lítum nú á stöðu (morgun-)dagsins:

Spákort evrópureiknimiðstöðvarinnar gildir um miðnætti á þriðjudagskvöld. Þá er gríðarleg hæð suður í hafi (1052 hPa, mjög óvenjuleg tala á þessum slóðum - erlendir tístarar nefna met). Lægð er við Suður-Grænland, hún myndaðist í Mexíkóflóa fyrir nokkrum dögum og hefur valdið mikilli óvissu í spám. Þegar þetta er skrifað (á mánudagskvöldi) er lægðin yfir Lárentsfljóti á landamærum Kanada og Bandaríkjanna og á miðvikudagskvöld (eftir tvo daga) á hún að vera norður af Færeyjum á leið til suðausturs, ört dýpkandi. Við sleppum bara vel - að því er virðist. 

Þetta kort gildir á sama tíma og hið fyrra (þriðjudagskvöld). Það sýnir hæð veðrahvarfanna (í hPa - því lægri sem tala er því hærri eru veðrahvörfin). Hlýja loftið sem streymir til norðurs austan við hæðina miklu er mun fyrirferðarmeira heldur en loft af norrænum uppruna og lyftir því veðrahvörfunum þegar það ryðst til norðurs og síðan austurs. Veðrahvarfabrattinn er mestur rétt austan við Ísland (hér - á myndinni). Þar lyftist loft mög ört og líklega myndast glitský þar ofan við. Sömuleiðis eru glitský líkleg alls staðar þar sem lóðréttar bylgjur myndast inni á „bláa svæðinu“, t.d. í námunda við Suður-Grænland og þar austur af, sömuleiðis yfir Íslandi á miðvikudag. Þar fyrir ofan er mjög kalt (vegna uppstreymis) - eins og sjá má á næstu mynd.

Hér má sjá hæð 30 hPa-flatarins - enn á þriðjudagskvöld (19.desember) - og sama svæði, Ísland rétt ofan við miðja mynd. Á fjólublái liturinn sýnir hita neðan -82 stiga og sá hvíti neðan -90 stiga, kaldast í bylgjum sem vakna við suðurodda Grænlands. Allt mjög ákjósanlegt fyrir glitský - kannski bæði bylgjur og breiður? Næstu daga er fjólubláa litnum spáð allt suður á Frakkland - þar eru glitský mjög óvenjuleg. 

Þegar norðanáttin tekur við á eftir þessu, lækka veðrahvörfin og draga heiðhvolfsloft niður með sér. Við að streyma niður hlýnar það - en langtímaspár eru auðvitað óvissar.

Hér á eftir kemur efni sem enn færri hafa áhuga á - og enginn þarf að lesa nema áhugasömustu nörd.

Hér má sjá súlurit sem sýnir fjölda athugana yfir Keflavík þegar hiti var lægri en -78°C í 30 hPa-fletinum á árunum 1973 til 2022. Slíkir dagar fara að detta inn í nóvember, en eru ekki algengir. Fjölgar snögglega í desember, sól er þá alveg horfin af heimskautasvæðinu og heiðhvolfið kólnar nokkuð ört og öflug heiðhvolfslægð myndast. Kringum hana blæs öflug röst, skammdegisröstin (sem við köllum - en á heimsveldismálinu kallast lægðin „stratospheric polar vortex“ - en röstin „polar night jet“ - ein höfuðrastanna þriggja). 

Frá 1. desember og fram í febrúar ríkir hávetur á norðurhveli. Þá renna kuldapollar um veðrahvolfið og hreyfist þeir stóru nægilega hratt yfir geta þeir togað og teygt veðrahvörfin á mjög stórum svæðum - þau trufla aftur heiðhvolfslægðina sem á það þá til að slitna í sundur og brotna. Getur þá orðið til stórkostlegur bylgjugangur með æðisgengnu niðurstreymi sem hitar loftið sem í því lendir. Er þá talað um snögghlýnun í heiðhvolfi. Slíkir stóratburðir í heiðhvolfi - sem veðrahvolfið veldur geta aftur haft áhrif niður í veðrahvolf. Mjög er í tísku þessi árin að fylgjast með þeim atburðum - einkum þó vegna kuldakasta sem stundum verða þá á meginlöndunum (og jafnvel hér á landi) í kjölfarið þegar heimskautaröstin (sem dvelur við veðrahvörfin) raskast og vestanáttin í háloftunum truflast. 

Tíðni glitskýja er í takt við tíðni kulda í heiðhvolfinu - eins og myndin að neðan sýnir (hún hefur ekki verið endurnýjuð nýlega).

Tíðni glitskýja áberandi mest í desember og janúar, nokkur í febrúar, en lítil í nóvember og mars. Í mars er sólin líka farin að hita heiðhvolfið baki brotnu - þar er það einkum óson sem er móttækilegt fyrir geislum hennar. 

Hér má sjá ártíðasveiflu hitans í 30 hPa yfir Keflavík á árunum 1973 til 2022. Blái ferillinn sýnir meðaltalið. Það fellur ört á haustin, fer niður fyrir -70 stig seint í nóvember og aftur upp fyrir þá tölu snemma í janúar (snögghlýnunaratvik byrja þá að hafa áhrif á meðaltalið). Græni ferillinn sýnir lægsta hita sem mælst hefur hvern almanaksdag á þessu tímabili. Það er um 20. nóvember sem dagar þar sem hiti er undir -78 stigum fara að sjást - og þeir sjást allt fram í marsbyrjun (og hafa aðeins sést síðar í mars). Þetta er einmitt glitskýjatíminn. Rauði ferillinn sýnir hæsta hita hvers almanaksdags. Þar sjáum við að það hefur stöku sinnum gerst að snögghlýnunin hefur hitt á Ísland, hiti hefur komist upp í -20 stig í 30 hPa. Við sjáum að snögghlýnunin á sér eiginlega sérstakt skeið - frá því rétt eftir áramót þar til um mánaðamót febrúar/mars. En þarna er líka slatti af allhlýjum dögum - það eru þeir sem snögghlýnun í fjarska hefur búið til handa okkur - eða þá að við lendum undir syðra jaðri skammdegisrastarinnar þar sem er hlýrra heldur en nær lægðarmiðjunni sjálfri. 

Síðasta myndin er jafnframt sú flóknasta. Lórétti ásinn sýnir hæð frá sjávarmáli (í hPa). Neðst er þrýstingur í kringum 1000 hPa, er um 500 hPa í 5 km hæð, en efst á myndinni erum við í um 25 km hæð (20 hPa). Neðri lárétti ásinn á við bláu og rauðu strikaferlana. Blái ferillinn sýnir meðalhita í aðskiljanlegri hæð þá daga sem glitský hafa sést hér á landi (1973 til 2004), en sá rauði er meðaltal allra daga á sama tíma árs. Við sjáum að blái ferillinn er kaldari í heiðhvolfinu (ofan við 300 hPa) heldur en sá rauði. Glitskýjadagar eru þar kaldari en aðrir dagar. Neðan veðrahvarfa eru glitskýjadagarnir hins vegar hlýrri (nema alveg niður í 850 hPa-fletinum - þar sem munurinn er enginn). 

Græni ferillinn (efri lárétti kvarðinn) sýnir hitamuninn, sé hann neikvæður eru glitskýjadagar kaldari en aðrir. Við sjáum að það munar um 5 stigum þar sem mest er (í 50 hPa). Í veðrahvörfum er munurinn enginn, en í um 400 hPa (ofarlega í veðrahvolfi) eru glitskýjadagar að jafnaði um 3 stigum hlýrri en aðrir dagar. - Allt er þetta í samræmi við það sem er áður sagt. Hlýindabólga í veðrahvolfi lyftir heiðhvolfinu og það kólnar. 

Fleira kemur reyndar við sögu glitskýjamyndunar - bylgjuskýin þurfa á því að halda að vindátt sé svipuð í veðrahvolfi og heiðhvolfi og vindur hvass. Ekki er alveg víst að allar glitskýjabreiður falli vel að þessu meðaltali - trúlega ekki þær sem myndast vegna útgeislunarkólnunar. Um það ástand munu þó fá dæmi í háloftunum yfir Íslandi - frekar yfir norðurskautssvæðinu. Annars ætti ritstjórinn (fáfræði vegna) ekki að úttala sig allt of mikið um slíkt - en veit þó að ekki er allt sem sýnist í glitskýjagerð. 

Glitský eru mikið sjónarspil náttúrunnar. Ruglist ekki saman við silfurskýin sem helst sjást hér síðustu daga júlímánaðar og fyrri hluta ágúst, þegar rökkva tekur á kvöldin. 

Hálfur desember

Hálfur desember. Meðalhiti í Reykjavík fyrri hluta desember er +0,2 stig, -0,9 stigum undir meðallagi sömu daga 1991 til 2020 og -0,3 stigum undir meðallagi síðustu tíu ára. Hitinn raðast nú í 14. hlýjasta sæti aldarinnar (af 23). Á þeim tíma var fyrri hluti desember hlýjastur árið 2016, meðalhiti þá +6,3 stig, kaldastur var hann 2011, meðalhiti þá -3,4 stig. Á langa listanum er hiti nú í 82. sæti (af 150). Hlýjast var 2016, en kaldast 1893, meðalhiti þá -5,9 stig.

Á Akureyri er meðalhiti fyrri hluta desember -4,4 stig er það -4,2 stigum neðan meðallags áranna 1991 til 2020 og -3,3 stig neðan meðallags síðustu tíu ára. Við eigum daglegar hitamælingar á Akureyri aftur til 1936. Á þeim tíma hefur fyrri hluti desember aðeins þrisvar verið kaldari en nú. Það var 1950, 1936 og 2011.

Hita er nokkuð misskipt milli landshluta. Að tiltölu hefur verið hlýjast á Suðausturlandi. Þar raðast hitinn í 14.hlýjasta sæti aldarinnar, en á Ströndum og Norðurlandi vestra, Norðurlandi eystra og á Miðhálendinu er fyrri hluti mánaðarins sá næstkaldasti á öldinni.

Miðað við síðustu tíu ár hefur verið hlýjast á Stórhöfða í Vestmannaeyjum, hiti +0,9 stigum ofan meðallags, en kaldast hefur verið á Sauðárkróksflugvelli þar sem hiti hefur verið -4,8 stig undir tíuárameðaltalinu.

Úrkoma hefur nokkuð rétt úr kútnum um landið sunnanvert síðustu daga. Hún hefur nú mælst 33,4 mm í Reykjavík og er það um þrír-fjórðu hlutar meðallags. Á Akureyri hefur úrkoman mælst 14,1 mm og er það um 40 prósent meðaltals. Á Dalatanga er úrkoman um þriðjungur meðallags.

Sólskinsstundir hafa mælst 22,1 í Reykjavík og er það um 15 stundum fleiri en í meðalári og það næstmesta frá upphafi mælinga (fleiri stundir mældust sömu daga í fyrra). Á Akureyri hafa stundirnar mælst 1,1 (sem er reyndar ofan meðallags), en alveg sólarlaust er við mælistöðina á Akureyri frá u.þ.b. 8. desember þar til um 4.janúar.

Langtímaveðurspár hafa verið sérlega óvissar undanfarna daga. Veðurkerfi þau sem eiga að ráða veðri hér í næstu viku hafa verið ýmist í ökkla eða eyra og hita- og vindafari hér á landi spáð út og suður. Enn óvissari hafa spár fyrir Skandinavíu verið. Lægðum jafnvel spáð metdjúpum - og sömuleiðis hafa metsterkar hæðir sést í þeim. Það sem líklega veldur allmiklum hluta þessarar óvissu er veðurkerfi sem nú er að verða til suður í Mexíkóflóa.

Hér má sjá spá um stöðuna á hádegi í dag. Kerfið er að verða til. Eftir að það skilar sér úr Flóanum ættu spár að ná mun betri tökum á því og verða áreiðanlegri. Lægðin á að fara til norðausturs með austurströnd Norður-Ameríku og vera komin hingað seint á þriðjudag eða miðvikudag - en hreinast ekki alveg austur af fyrr en á fimmtudag eða föstudag. En enn er óvissa mikil eins og áður sagði. 

 

Hugleiðingar um meðalhita

Það má alltaf búa til einhverja spennu - t.d. um það hvoru megin við 5 stigin meðalhitinn í Reykjavík verður á árinu. Það er tímanna tákn að mörgum finnst talan sú ekki sérlega há, en þeim sömu má benda á að meðalhiti þroskaára jafnaldra ritstjóra hungurdiska (1961 til 1990) var aðeins 4,3 stig og á þeim tíma þóttu 5 stig alveg sérleg hlýindi, meðalhiti ársins náði aðeins þrisvar sinnum 5 stigum [1964, 1972 og 1987] - og fór alveg niður í 2,9 stig (1979). Eftir aldamót hafa hins vegar öll ár nema tvö verið yfir fimm stigunum (2013 og 2015). Stór hluti þjóðarinnar man ekki eftir öðru - og eitthvað innan við fimm stig telst því kalt (í þeirra huga). Þrátt fyrir greinilega hlýnun halda hitasveiflur milli ára auðvitað áfram - eins og ekkert sé. Við getum því hæglega fengið yfir okkur mun kaldari ár, tölulega eru meira að segja möguleikar á enn lægri ársmeðalhita heldur en 1979 - þrátt fyrir stöðugt vaxandi hnattræna hlýnun. 

Fyrir rúmum 7 árum (já, tíminn er ískyggilega fljótur að líða) setti ritstjórinn á blað hugleiðingar um hita á Íslandi og „heimshita“ - í tveimur pistlum: Heimshiti - hiti hér á landi og Heimshiti - hiti hér á landi - fleiri hugleiðingar. Kannski væri ástæða til að endurskrifa þessa pistla - en þeir segja samt ýmislegt sem ágætt er að hafa í huga. Meðal annars segir - vísað er í mynd (dreifirit í fyrri pistlinum):

„Sé fylgin reiknuð (og myndin rýnd) kemur fram marktæk neikvæð fylgni á milli árlegra heimshitabreytinga og hitabreytingar í Stykkishólmi. Með öðrum orðum að líkur eru til þess að hlýni snögglega milli ára á heimsvísu muni kólna milli ára í Stykkishólmi“. - [Sama á auðvitað við um Reykjavíkurhitann].

Í síðari pistlinum kemur í ljós að hlýnun í Stykkishólmi er um tvöföld miðað við heiminn í heild (í stigum) á aldarkvarða er margfeldistalan 1,9. Síðan segir:

„En er nokkur glóra í að halda að þessi hallamunur haldi sér? - Á næstu 30 árum koma mjög hlý ár inn í hinn enda aldarhitans í Stykkishólmi - eigi aldarhitaferillinn ekki að beygja af (í átt til heimshitans) verða næstu 30 ár (í framtíðinni) að verða mjög hlý (alveg sama hvað heimshitinn gerir) - hlýindin verða eiginlega að verða með ólíkindum eigi hallinn 1,9 að haldast.

Nú veit ritstjóri hungurdiska auðvitað nákvæmlega ekkert um framtíðina (frekar en aðrir) - en samt læðist sú skoðun að honum að 1,9 sé líklega of há tala þegar til lengdar lætur - myndirnar að ofan sem sýndu hlýnun milli kuldaskeiða annars vegar - og hlýskeiða hins vegar benda til lægri margföldunartölu - kannski hún sé 1,3 eða eitthvað svoleiðis?“

Þau sjö ár sem liðin eru síðan pistillinn var skrifaður hefur lítið breyst, hundraðárahitinn í Stykkishólmi æðir enn upp og heimshitinn líka. 

En þegar þetta er skrifað stendur meðalhiti ársins 2023 til þessa í Reykjavík í 5,3 stigum. Ef við hins vegar reiknum með að meðalhiti fyrri hluta desember haldist út mánuðinn lendum við niður í 5,1 stigi og ef við trúum spám reiknimiðstöðva um kuldatíð afgang mánaðarins fer ársmeðalhitinn niður fyrir 5 stig - í fyrsta sinn síðan 2015. Þótt svo fari hækkar hundraðárameðaltalið í Reykjavík (4,9 stig koma í stað 4,1 stigs árið 1923) og öll árin 1924 til 1927 var ársmeðalhiti vel undir 5 stigum í Reykjavík. Raunverulegt ströggl á hækkun hundraðárahitans byrjar fyrst árið 2028, en meðalhiti var 5,5 stig 1928. Næstu 20 ár þar á eftir var ársmeðalhitinn 9 sinnum ofan 5 stiga, en ekki „nema“ 9 sinnum (en hefur eins og áður sagði verið ofan þeirra 21 sinni á þessari öld). 

Fyrstu tíu dagar desembermánaðar

Fyrstu tíu dagar desembermánaðar hafa verið nokkuð óvenjulegir. Mjög kalt hefur verið inn til landsins, en hlýrra við sjávarsíðuna. Meðalhiti í Reykjavík er -0,5 stig og er það -1,5 stigum neðan meðallags sömu daga árin 1991 til 2020 og -1,0 stigi neðan meðallags síðustu tíu ára. Hitinn raðast í 17. hlýjasta sæti á öldinni. Kaldastir voru sömu dagar 2011, meðalhiti þá -4,8 stig, en hlýjastir voru þeir 2016, meðalhiti +7,1 stig. Á langa listanum raðast hitinn í hundraðasta hlýjasta sæti af 150. Hlýjastir á þessum tíma voru sömu dagar 2016, en kaldastir árið 1887, meðalhiti þá var -7,2 stig.

Nokkrar athuganir vantar frá Akureyri í mánuðinum, en þó er ljóst að hiti er um -5,4 stigum neðan meðallags síðustu tíu ára og þetta er næstkaldasta eða þriðjakaldasta desemberbyrjun síðustu 88 ára, kaldara var 2011 og mjög svipað og nú 1951.

Þetta er næstkaldasta desemberbyrjun aldarinnar á Miðhálendinu, á Ströndum og Norðurlandi vestra, Norðausturlandi og Austurlandi að Glettingi, en að tiltölu hefur verið hlýjast á Vestfjörðum og á Suðausturlandi þar sem hitinn raðast í 16. hlýjasta sætið (af 23).

Miðað við síðustu tíu ár hefur verið hlýjast á Stórhöfða. Þar er hiti +0,7 stig ofan meðallags síðustu tíu ára og +0,6 yfir í Surtsey. Kaldast hefur aftur á móti verið á Sauðárkróksflugvelli -8,1 stig neðan meðallags síðustu tíu ára - og meðalhiti þar er -10,2 stig. Á Blönduósi hefur hiti verið -7,4 stig neðan meðallags.

Úrkoma hefur verið sérlega lítil í Reykjavík, aðeins mælst 0,3 mm, sömu daga árið 1892 mældist hún 0,2 mm. Á Akureyri hefur úrkoman mælst 4,3 mm og er það rétt innan við fimmtungur meðalúrkomu. Á Dalatanga hefur úrkoman mælst 19,6 mm og er það um 40 prósent meðallags.

Sólskinsstundir hafa mælst 22,1 í Reykjavík, 17 fleiri en í meðalári og hafa aðeins einu sinni mælst fleiri sömu daga, það var í fyrra þegar sólskinsstundirnar mældust 22,8 fyrstu tíu daga desembermánaðar. 

Kortið sýnir meðalhæð 500 hPa-flatarins síðustu tíu daga og vik hennar frá meðallagi. Mikil hæð hefur verið við Ísland og Grænland og haldið öllum lægðum fjarri. Fyrir austan land er norðanátt sem veitir kulda til Skandinavíu. Aftur á móti hafa verið mikil hlýindi vestan Grænlands. Þetta er svipuð staða og í nóvember - og reyndar frá því um 20.október (með smáundantekningum).

Kortið sýnir meðalhæð 500 hPa-flatarins í nóvember og vik hennar frá meðallagi (litir). Mikill hæðarhryggur hélt sig við Ísland mestallan mánuðinn. Jafnhæðarlínur við Ísland eru sérlega gisnar - lægðabrautir hafa legið langt suður í hafi. Nánasti „ættingi“ þessa nýliðna nóvember er nóvember 2019. Sérlega hægviðrasamur mánuður og þurr víðast hvar - en það entist ekki (eins og margir hljóta að muna). 

Nú á að verða veruleg breyting á stöðunni. Lægðabrautin á að færast að landinu, hvort það er tímabundin ráðstöfun máttarvaldanna eða „varanleg“ vitum við auðvitað ekki. Við þökkum BP fyrir kortagerðina. 

Hugsað til ársins 1942

Árið 1942 var hlýtt, en samt talið fremur óhagstætt og umhleypingasamt lengst af. Janúar var hlýr, en með afbrigðum óstöðugur og illviðrasamur sunnanlands og vestan, en tíð var talin góð og lítill snjór og góðir hagar voru á Norður og Austurlandi. Febrúar var hagstæður og hæglátur um land allt. Fremur þurrt var í veðri. Mars var mjög hagstæður um landið vestanvert og gæftir þar góðar, en óstöðug tíð var eystra. Umhleypingasamt var í apríl, kalt framan af en síðan betra, einkum norðaustanlands. Maí var mildur og hagstæður í fyrstu, en síðan kaldur með köflum. Spretta þótti léleg og gæftir misjafnar. Júní var þurr og kaldur með köflum, spretta óvenju rýr. Í júlí gekk heyskapur vel á Suður- og Vesturlandi, en á Norður- og Norðausturlandi var hins vegar kalt og vætusamt og erfitt með heyskap. Ágúst var kyrr lengst af, en þó var óþerrasamt, heyskapur gekk þó allvel fyrir norðan. September var fremur kaldur og óstöðugur. Heyfengur rýr, en verkun sæmileg. Garðuppskera einnig rýr, gæftir fáar. Október var kaldur og umhleypingasamur, sérstaklega á Norður- og Austurlandi. Gæftir voru stirðar. Í nóvember var illviðra- og úrkomusamt, sérstaklega á Suður- og Vesturlandi, gæftir stopular. Desember þótti mildur en umhleypingasamur. Hagar voru góðir. 

Við rifjum nú upp fréttir ársins tengdar veðri. Ekki er sá listi tæmandi. Blaðatextar eru langflestir fengnir af vefnum timarit.is, oft styttir hér og stafsetning oftast færð til nútímahorfs (vonandi sætta höfundar sig við þá meðferð). Heimildir eru að auki úr Veðráttunni, tímariti Veðurstofu Íslands, og töluleg gögn úr gagnagrunni Veðurstofunnar. Sömuleiðis notum við okkur fáeinar tíðarfarslýsingar veðurathugunarmanna. Talnasúpu má finna í viðhenginu. Heimsstyrjöldin setti mjög svip á mannlíf, allmörg skipsströnd og óhöpp tengdust henni beint eða óbeint. Veður - eða ókunnugleiki - kom þar stundum við sögu. Við rekjum ekki nema fá slík slys. Hér er ekki um slysaannál að ræða. Stríðið hafði einnig mikil áhrif á fréttaflutning af veðri, veðurfréttir ekki leyfðar. Margskonar upplýsingar um tjón hafa því örugglega glatast. Þrennar kosningar fóru fram á árinu, sveitarstjórnarkosningar og tvennar kosningar til Alþingis. Mikið fór fyrir þeim í fjölmiðlum. 

Kortið sýnir meðalhæð 500 hPa-flatarins (heildregnar línur), meðalþykkt (daufar strikalínur) og þykktarvik (litir) í janúar 1942. Eindregin suðvestanátt var ríkjandi með hlýju veðri lengst af. Gríðarlegir kuldar voru í Evrópu. Um þá kulda hefur verið fjallað lítillega áður, [pistill 18.mars 2018] og [pistill 18.janúar 2011] 

Janúar byrjaði vel, en síðan skipti yfir í mjög ruddalegt veðurlag. Gríðarlega djúp lægð fór yfir landið þann 12. Loftþrýstingur mældist lægstur í Stykkishólmi, 936,7 hPa og mældist ekki svo lágur aftur hér á landi fyrr en rúmum 40 árum síðar, árið 1983. Talsvert tjón varð í veðrinu sem fylgdi. Tjón varð þó mun meira samfara næstu lægð sem kom að landinu og fór til norðvesturs rétt fyrir vestan það þann 15. Mældist þá meiri vindhraði heldur en fyrr og síðar í Reykjavík. Lægðin virðist hafa verið mjög djúp, en sigldi hjá landinu. Hungurdiskar hafa áður fjallað allítarlega um þetta veður og sömuleiðis má um það lesa í greinargerð eftir Flosa Hrafn Sigurðsson sem Veðurstofan gaf út árið 2002. Hér verður því ekki fjallað um lægðina sjálfa en vísað í þessi fyrri skrif. Við birtum þó frásagnir Alþýðublaðsins (það eina sem út kom í prentaraverkfallinu). Þann 18. kom síðan ein lægð til viðbótar og sömuleiðis varð hvasst þann 20. Tjóns er ekki getið í þessum síðari veðrum, hlýtur þó að hafa orðið eitthvað. Grunur er um að í frásögnum, einkum síðari tíma, slái þessum þremur veðrum eitthvað saman. Mikið tjón varð t.d. hjá setuliðinu í Hvalfirði, eitthvað af því varð í raun þann 12.

Línuritið sýnir lægsta loftþrýsting á landinu á hverjum athugunartíma í janúar 1942 (rauð lína). Bláu súlurnar þrýstispönn (mun á hæsta og lægsta þrýstingi). Gefur þrýstispönnin nokkuð til kynna hver vindhraði hafi verið. Margs er þó að gæta. Munum að stöðvar voru ekki margar og athuguðu þar að auki ekki að næturlagi. Mælitölur sem ná til landsins í heild geta að auki misst algjörlega af staðbundnum vindstrengjum. Helstu veðrin koma samt vel fram og eru merkt á myndinni. 

Við notum okkur nokkrar veðurlýsingar veðurathugunarmanna - fleiri en oft áður í þessum pistlum vegna fréttaleysis stríðsins. Hér að neðan er þó ekki lýsing Guðmundar Baldvinssonar á Hamraendum í Miðdölum á veðrinu mikla 15. janúar (sjá skýrslu Flosa Hrafns - og bókina Saga Veðurstofu Íslands). Veðurrathugunartæki á Hamraendum fuku og mælingar féllu niður um hríð eftir veðrið.

Síðumúli (Ingibjörg Guðmundsdóttir): Janúarmánuður var mjög mildur, en úrkomu- og stormasamur. Jörð er enn snjólaus að kalla og klakalaus, en ekki alveg þíð. Þann 15. geisaði fárviðri svo mikið, að elstu menn hér muna ekki slíkt veður, svo lengi sem það stóð, 6 stundir, látlaus stormur frá kl. 13-19 hér. Gerði þetta veður mikið tjón hér í sveit og víða í héraðinu. Þök fuku af íbúðarhúsum, hlöðum, fjárhúsum og fjósum og heyfúlgur og fl. lauslegt úti við. Símabilanir urðu víða miklar í héraðinu.

Lambavatn (Ólafur Sveinsson): Það hafa verið mjög stórgerðir umhleypingar nær óslitið allan mánuðinn. Þó jörð hafi oftast verið auð hefir skepnum ekki verið beitt neitt til gagns.

Kvígindisdalur (Snæbjörn Thoroddsen): (Líklega er átt við þann 13.janúar) Milli athugana kl. 8 og 12 var veðurhæð full 10 vindstig. Kl.12:15 laust eldingu niður svo að skemmdir urðu að á nokkrum bæjum hér í hreppnum. Hér í Kvígindisdal skemmdist viðtæki mjög mikið. Á Hnjóti brunnu sundur símaleiðslur í húsinu þar. Vartappar þar frá rafstöð eyðilögðust og rafmagnseldavél skemmdist mikið. Á símstöðinni Breiðavík brast eldingavari. Á Hvallátrum ónýttist talsímatæki. Á símalínunni til Hænuvíkur brunnu yfir spennirar og varð því sambandslaust við þessar símstöðvar af völdum eldingarinnar. Á fjallinu milli Hnjóts og Breiðavíkur er talið að eldingin hafi eyðilagt tvo símastaura. Yfirleitt hefir tíðarfarið í mánuðinum verið stórviðrasamt og úrfellasamt, en hlýtt.

Suðureyri (Kristján A. Kristjánsson): Alveg frábært að breytileik - bæði um hitastig - vindátt - styrk og úrkomu. Man varla annan eins mánuð. Þó mikil og snjólaust. Gæftir fáar. Loftvog 12.1. 707 [942,6 hPa], mun ekki svo lág síðan 1921.

Núpsdalstunga (Jón Ólafsson): [15.] Um klukkan 2 á hádegi hvessti svo að fjárhús og hlöður fuku og töluvert af heyjum, einnig fuku refabúr víð og varð mikið tjón að. Þök af nokkrum íbúðarhúsum fuku, en ekkert manntjón varð.

Sandur í Aðaldal (Friðjón Guðmundsson): Ágætis tíðarfar, einmuna milt og framúrskarandi snjólaust. Fölgnaði naumast og var jörð marauð tímum saman svo hvergi sást snjór í byggð. Mjög snjólétt upp til fjalla. Vötn ísilögð að mestu og örlítið frost í jörð.

Reykjahlíð (Pétur Jónsson): Að morgni 27. varð vart við öskufall í suðurhluta Mývatnssveitar. Ég sá mökkinn tíðan, en hér féll ekkert.

Raufarhöfn (Rannveig Lund): Tíðarfar var hið besta, stöðug þíðviðri og alauð jörð að heita mátti. Muna elstu menn jafnvel ekki betra að jafngott tíðarfar á sama tíma árs.

Nefbjarnarstaðir (Jón Jónsson): Tíðarfar gott. Úrkomur litlar og stillingar. Frost sem oftast lítið og þíðviðri oft. Alautt til 27., þá kom lítils háttar áfelli.

Papey (Gísli Þorvarðsson). Þ.3. snjóaði nokkuð en tók fljótt upp aftur. Þ.12. var hér rok 11 og 12 með stórsjó sem bar grjót og torf langt á land upp, áttin var sunnan og suðvestan. Þ.15. var hér stormur á sunnan og suðsuðaustan. Þ.21. rok um nóttina 10-11 með regni og hafróti.

Sámsstaðir (Árni Jónsson). Mánuðurinn byrjaði með allmiklu frosti, snjó og norðanátt, en síðan skiptust þíðviðri og frost á. Mánuðurinn var mjög umhleypingasamur og veðurbreytingar miklar. Snjó festi alltaf annars slagið, hagl- og krapaél voru algeng, þrumur og eldingar fylgdu þeim. Ofsarok gerði 15. af suðaustri. Tjón varð þó ekki hér svo teljandi sé.

Kortið sýnir lægðina miklu 12.janúar. Endurgreiningin er ekki fjarri lagi, 938 hPa í lægðarmiðju. Þetta veður varð verst vestanlands aðfaranótt 12., en strengurinn fór heldur síðar yfir landið norðaustanvert.  

Alþýðublaðið segir frá 12.janúar:

Veður var afarvont í nótt. Engar fréttir hafa þó borist af af skemmdum, enda eru símalínur slitnar mjög víða. Norðurlandslínan er slitin, einnig línur kringum Borgarnes og suðurlínan til Keflavíkur. Hér í Reykjavík urðu ekki miklar skemmdir, en erlent skip, sem lá hér við bryggju slitnaði frá henni og rak upp.

Dagur segir 15.janúar frá illviðrinu þann 12.:

Slys. Í ofviðrinu, sem gekk s.l. mánudagsmorgun, vildi það hörmulega slys til á Skútustöðum í Mývatnssveit, að Geirfinnur Þorláksson féll ofan af fjárhúsþaki og beið bana. Geirfinnur heitinn var hinn mesti efnismaður, og er mikil eftirsjá að honum. Hann var aðeins 26 ára að aldri.

Ofsarok af suðaustri gekk hér yfir s.l. mánudagsmorgun. Munu hafa orðið nokkrar skemmdir á útvarpsloftnetum hér í bænum. Breskan togara rak á land í Bótinni norðan Torfunefsbryggju,

Svo kemur að versta veðrinu. Eins og áður sagði hafa hungurdiskar fjallað um það áður, með kortum og skýringum. Alþýðublaðið segir frá 15.janúar:

Allri lögreglunni boðið út vegna fárviðris í bænum. Skip losna af ytri höfninni og braggar fjúka. Ofviðri hefur geisað hér í nótt og í morgun og hefir í tilefni af því verið boðið út öllu lögregluliði bæ)arins. Þegar blaðið fór í pressuna höfðu engin slys orðið svo vitað væri, en þök voru að fjúka af húsum, skúrar fuku hjá setuliðinu og skip losnuðu á ytri höfninni. Mikið fauk úr girðingunum kringum Elliheimilið og íþróttavöllinn. Þök fuku af húsunum 88 og 98 við Laugaveg og 61 og 63 við Barónsstíg. Ýmsar fleiri skemmdir urðu.

Loftnet útvarpsstöðvarinnar bilaði um hádegi í dag vegna ofveðursins. Engu mun verða hægt að útvarpa að minnsta kosti í tvo daga, eftir því sem Alþýðublaðinu var skýrt frá um hádegið frá útvarpsstöðinni, Er loftnetið algerlega eyðilagt og verður að gera við það til fullnustu. Engar útvarpsumræður fara því fram í kvöld og annað kvöld.

Það slys vildi til á Skútustöðum í Mývatnssveit á mánudaginn [12.], að maður féll í
ofsaroki ofan af húsþaki og beið bana. Var það Geirfinnur Þorláksson, glímukappi Þingeyinga. Slysið vildi til með þeim hætti að Geirfinnur var, ásamt öðrum manni, að bjarga þakinu af húsinu, en það var að fjúka. Voru þeir komnir upp á þakið og ætlaði Geirfinnur að halda niðri plötum meðan hinn maðurinn hlypi niður og sækti nagla. En þegar maðurinn var rétt kominn niður svipti ofveðrið Geirfinni niður af þakinu. Lenti hann með höfuðið á steini og brotnaði höfuðkúpan. Dó hann nærri strax. Geirfinnur var kunnur glímukappi.

Alþýðublaðið segir ítarlegri fréttir 16.janúar (daginn eftir veðrið):

Veðrið í gær var eitt hið mesta, sem komið hefir hér í Reykjavík. Er það talið öllu meira en veðrið mikla 28. febrúar til 1. mars í fyrra. Líklegt er að veðrið hafi verið verst hér við Faxaflóa, en þó mun það og hafa gengið yfir víðar um landið. Veðurhæðin var svo mikil, að önnur eins hefir ekki verið mæld hér í Reykjavík.

En sem betur fer virðast skemmdir ekki hafa orðið eins miklar og menn óttuðust, að minnsta kosti ekki að því, sem spurst hefir til þessa. Símabilanir eru mjög miklar og er því erfitt að ná fréttum utan af landi. Hér í Reykjavík fuku járnplötur, og hellur af þökum mjög viða og var stórhætta af þessu foki sumstaðar á götum bæjarins. Meðal annars fuku hellur af þaki Landspítalans. Grindur umhverfis hús brotnuðu mjög viða og köstuðust langar leiðir, tré rifnuðu upp úr görðum með rótum, meðal annars stór tré úr garðinum við Aðalstræti, svalir brotnuðu niður og járnplötur og annað rusl fauk um göturnar. Þá munu hafa orðið skemmdir á útihúsum í nágrenni bæjarins. Þá brotnuðu rúður allvíða. Plötur fuku úr girðingu sundlauganna og lentu á húsum og brutu rúður. Svo að segja öll girðing umhverfis íþróttavöllinn brotnaði í spón og fauk — liggur þar allt í bendu, brakið úr girðingunni og járnplötur og drasl frá byggð setuliðsins, sem er þarna skammt frá. Kennslu var hætt í barnaskólunum eftir hádegi í gær, en strætisvagnar fluttu börn heim til sín um hádegið, að minnsta kosti í sum hverfin. Nokkur börn stóðu hjálparvana undir húsum og biðu eftir hjálp. Fjögur erlend skip, sem lágu á ytri höfninni ráku á land. Tvö skip strönduðu á Akureyjarrifi og önnur tvö strönduðu á austanverðri Engey. Talið er að skipin náist öll út, en eitt þeirra, sem er allstórt og liggur á Akureyjarrifi, er allmikið brotið. Vax sjór kominn í það í gærkvöldi og voru menn teknir úr því seint i gærkvöld. Á innri höfninni urðu ekki miklar skemmdir. Nokkrir bátar slitnuðu þó upp. Við og við í gær voru menn að koma í Landsspítalann, sem höfðu meiðst af völdum veðursins, og komu 13 þangað af þeim ástæðum, en enginn þeirra var hættulega særður. Heyrst hefir, að bandarískur hermaður hafi slasast töluvert við íþróttavöllinn. Svo mikið var veðrið um tíma að það fleygði mönnum um koll og gátu þeir með naumindum komist í hús.

Í Hafnarfirði var veðurhæðin ekki minni en hér í Reykjavík, og var boðið út liði til aðstoðar lögreglunni. Þök fuku allvíða, og járnplötur sviptust af turni Þjóðkirkjunnar. Skemmdir urðu þó ekki verulegar. Þrjú skip voru á höfninni, og munu tvö þeirra hafa farið út. Í Keflavik urðu nokkrar skemmdir. Meðal annars sukku tveir vélbátar: „Erlingur“, eign Stefáns Bergmanns, 10 smálestir, og „Hafaldan", 9 smálestir.

Eyrarbakki. Þar urðu engar verulegar skemmdir, en svo mikill var sjógangurinn að sjóinn braut á sjógarðinum án þess þó að valda skemmdum á görðum eða mannvirkjum. 

Þegar Alþýðublaðið talaði við Selfoss í morgun, höfðu ekki borist neinar fréttir af skemmdum í uppsveitum Árnessýslu, enda mun veðurofsinn ekki hafa veríð jafnmikill á þeim slóðum og hér.

Í Sandgerði urðu litlar skemmdir, en sambandslaust er við Grindavík og fleiri staði á Suðurnesjum. Á Akranesi var veður einnig ákaflega mikið. Þar brotnuðu rúður og þök fuku. Nokkrir bílar fuku um koll, en tjón á skipum varð ekki. Slys á mönnum urðu ekki svo vitað sé á Akranesi eða í nærsveitum. 

Litlar fréttir hafa borist utan af landi, og stafar það af símabilunum. Þó hefir frést ógreinilega af skemmdum. Meðal annars mun kirkja hafa fokið í Miðfirði og brotnað í spón [á Melstað]. Sambandslaust er við Seyðisfjörð og Akureyri bæði á talsíma og ritsíma og slæmt samband við Ísafjörð. Á Suðurlandslínunni er samband við Reyðarfjörð, erfitt talsímasamband við Borðeyri, sambandslaust við Stykkishólm, slæmt samband við Borgarnes, sambandslaust við Þorlákshöfn, Hafnir, Grindavik og Gerði, en samband við Keflavík, Sandgerði og Leiru. Milli Efra-Hvols og Garðsauka brotnuðu fimm staurar, einn milli Selfoss og Eyrarbakka og tveir fyrir sunnan Hafnarfjörð. Fyrir norðan Borgarnes er eitthvað brotið af staurum. Í dag var sent út til viðgerða á öllum þeim stöðum, sem til náðist. Þá slitnaði sæsíminn í veðrinu. Ekki hafa borist neinar fréttir af skipatjóni á hafi úti.

Um hádegið í dag var unnið kappsamlega að því að gera við loftnet útvarpsstöðvarinnar. Taldi verkfræðingur útvarpsins, þegar Alþýðublaðið hafði tal af honum, að líkur væru til að hægt yrði að útvarpa í kvöld, en útvarpsumræðurnar munu þó ekki eiga að fara fram í kvöld, þar sem ekki hefir verið hægt í gær eða í dag að tilkynna þær sérstaklega. Virðist það þó engin ástæða til þess að fresta þeim.

Slökkviliðið var kvatt í gær klukkan tæplega ellefu inn að Njálsgötu 52. Hafði loftnet fallið niður á rafmagnslínu af völdum ofveðursins. Leiddi straum inn í húsið og neistaði á þekjunni. Var óðara tekið úr tengslum, þegar slökkviliðið kom á vettvang, og varð ekkert tjón.

Alþýðublaðið segir enn frá veðrinu 17.janúar - ekki komnar fréttir sem síðar bárust:

Slysavarnarfélaginu höfðu ekki borist neinar tilkynningar um hádegi í dag um manntjón á sjó af völdum ofveðursins í fyrradag. Í nótt var einu af hinum fjórum skipum, sem strönduðu hér við Reykjavík, náð út, en talið er að öll skipin muni nást út. Sambandslaust er enn við Norður- og Norðausturland — og hafa því engar fréttir borist þaðan. Veðrið hefir, eins og áður hefir verið sagt, verið verst hér í Reykjavík, í Borgarfjarðar-, Mýra- og Húnavatnssýslum — og austur að minnsta kosti í Suður-Múlasýslu. Veðrið var ekki mikið á vesturkjálkanum. Samband náðist við Ísafjörð síðdegis í gær, og höfðu engar skemmdir orðið þar og ekki borist fréttir um skemmdir af Vestfjörðum. Bátar frá Ísafirði voru á sjó í fyrradag, og þó að rok væri allmikið, Hlekktist þeim ekki á. Á Þingeyri urðu litlar skemmdir; þó slitnaði einn vélbátur af legu og rak, og mun hann hafa brotnað lítils háttar. Veðrið var mjög mikið í Borgarfjarðar- og Húnavatnssýslum. Fauk allmikið af heyjum og gripahús allvíða. Í Hjarðarholti fuku þök af öflum útihúsum. Á Hvammstanga fauk sláturhúsið og olli nokkrum skemmdum. Miklar skemmdir urðu á húsum og heyjum í Hrútafirði og Miðfirði, en austan Miðfjarðar mun veðrið hafa verið minna. Á Melum fauk hlaða og hey og „var loftið þrungið ilmandi töðulykt á Borðeyri þegar taðan fauk þar yfir frá Melum“, sagði fréttaritari Alþýðublaðsins á Borðeyri í morgun. Undir Eyjafjöllum var veðrið miklu meira en í Árnessýslu. Fuku þar útihús og hey á tveimur bæjum, á Moldargnúpi og í Mörk. En engar skemmdir urðu í Vík í Mýrdal. Vélbátarnir Minnie og Hvanney rákust á á höfninni á  Fáskrúðsfirði, og urðu miklar skemmdir í Hvanney. Brotnaði stýri, byrðingur og skjólborð. Kolaskip, sem lá við Stangelandsbryggju, braut bryggjuna. Margir menn, sem vora við kolauppskipun, björguðust nauðulega. 40—50 smálestir af kolum skoluðust út af bryggjunni, enn fremur uppskipunaráhöld og kolavogir. Mikið tjón varð. Stangelandsbryggjan er eign Marteins Þorsteinssonar & Co.

Alþýðublaðið segir nú af hörmulegum skipsskaða við Mýrar í frétt 18.janúar:

Pólskt skip með 27 manna áhöfn fórst framundan Mýrum í ofviðrinu mikla síðastliðinn fimmtudag. Aðeins tveir menn komust lífs af og var annar þeirra íslendingur. Tveir íslendingar fórust. Vegna þess, að símasambandslaust er vestur á Mýrar, eru fregnir af slysi þessu ógreinilegar og af skornum skammti. Frá Mýrum hafði sést til tveggja skipa þar fram undan. Annað skipið fór nokkru síðar til hafs, en ekki sáist hvað varð af hinu skipinu. Skipið mun hafa farist um kl.9 á fimmtudagsmorgunn, en ekki er vitað með vissu, hvenær þeir, sem af komust, náðu landi. En þeir hafa skýrt svo frá, að allir skipverjar, nema skipstjórinn hafi komist i björgunarbátinn, en honum hvolfdi, og drukknuðu allir þeir sem í honum voru, nema þrír. Héngu þeir á bátnum, sem barst að landi; en þegar kom i lendingu, drukknaði einn þeirra, og komust því aðeins tveir af. Menn frá Syðra-Skóganesi tóku við skipbrotsmönnunum, og var þeim strax vel hjúkrað. Í gærkveldi voru þessir tveir menn fluttir til Borgarness.

Skip eru nú farin að koma hingað eftir ofviðrið. Eru þetta aðallega erlend skip, og hafa flest þeirra laskast meira og minna.

Alþýðublaðið segir enn skaðafréttir 20.janúar:

Frá fréttaritara Alþýðublaðsins í Vestmannaeyjum í gær. Í ofviðrinu, sem geisaði um allt land, varð hér nokkurt tjón á bátum, en þó minna en efni stóðu til. Muna menn hér ekki eftir öðru eins brimi, og sogin voru meiri en dæmi eru til. Sérstakt lán var, að út úr höfninni fór stórt flutningaskip á flóðinu á undan, því áreiðanlega hefði ekki verið hægt að halda því við bryggjuna, og mundi það hafa sópað fjölda báta með sér á höfninni og brotið þá. Talsambandslaust hefir verið við Vestmannaeyjar undanfarna daga. [Í sömu frétt er sagt frá hrakningum vélbátsins Helga þessa daga].

Dagur segir af veðratjóni 20.janúar:

Tjón af völdum ofviðris. Á aðfaranótt fyrra mánudags [12.] fauk hlaða og fjárhús að Efri-Dálksstöðum á Svalbarðsströnd. Munaði minnstu að slys hlytist af. Bóndinn á Efri-Dálksstöðum, Benedikt Baldvinsson, hefir orðið fyrir mjög tilfinnanlegu tjóni. Eitthvað mun hafa fokið af heyjum á Svalbarðsströnd í sama ofviðrinu. Frá Ólafsfirði er blaðinu símað: í ofviðrinu s.l. fimmtudag [15.] urðu hér nokkrar skemmdir. Á Kleifum fuku þök af þremur húsum; á Garði í Ólafsfirði fauk töluvert af heyjum og skammt frá kauptúninu fauk hlaða. Engar skemmdir urðu á bátum né bryggjum í kauptúninu. Tjón í Höfðahverfi. Í ofviðrinu í s.l. viku fauk þak of hlöðu í Fagrabæ í Grýtubakkahreppi og nokkuð af heyjum. Bóndinn á Fagrabæ er Sæmundur Guðmundsson frá Lómatjörn. Annars staðar í Höfðahverfi mun hafa fokið eitthvað af heyjum.

Í Alþýðublaðinu 24. janúar er skýr frásögn Braga Kristjánssonar sem komst af úr strandinu við Mýrar í illviðrinu mikla. 

Vísir segir fréttir af tjóni í veðrinu mikla 26.janúar:

Að því er Vísi var skrifað úr Borgarfirði nýlega olli fárviðrið á dögunum miklu tjóni víðsvegar um héraðið. Í sumum hreppum varð meira eða minna tjón svo að segja á hverjum einasta bæ, hlöður fuku og þök af húsum, en hey skemmdist, þar sem gróðurhúsbyggingar eru einna mestar urðu einnig verulegar skemmdir á þeim, og brotnaði mikið af gleri.

Morgunblaðið segir af miklum hrakningum hersveitar eystra í pistli 17.febrúar. Þetta mun hafa gerst í einhverju janúarveðranna. Ritstjóra hungurdiska minnir að fyrir ekki svo löngu hafi birst ítarleg frásögn af þessu mikla slysi - væri gott að fá dagsetningu þaðan hafi einhver lesandi hana:

Í miðjum janúar vildi það til austur á Fjörðum að um 70 manna sveit breskra hermanna
lenti í hrakningum á fjallgöngu og urðu 8 þeirra úti, en aðrir komust til bæja við illan leik, þjakaðir mjög, svo þeir voru sumir lengi að fá fulla heilsu aftur. Hermannasveit þessi lagði af stað gangandi að morgni dags frá Reyðarfjarðarkaupstað, áleiðis til Eskifjarðar. Fóru þeir ekki venjulega leið út með firðinum, heldur lögðu á fjallið milli fjarðanna. Veður var hið besta um morguninn, kyrrt og bjart. En er kom fram á daginn, skali á hið versta veður, með ofsaroki og úrfelli, einhverju því mesta, sem sögur fara af, að því er heimildarmaður blaðsins skýrði frá í gær. Áður en hermennirnir voru komnir af fjallinu, villtust þeir og tvístraðist hópurinn nokkuð. En er leið á kvöldið, náðu margir þeirra Veturhúsum í Eskifirði. Þar var þessum hröktu mönnum hjúkrað með afbrigðum vel og sögðu þeir svo sjálfir frá, að margir þeirra ættu fólkinu sem veitti þeim þær viðtökur, líf sitt. að launa. Nokkrir komu ekki fram fyrri en leit var hafin að þeim í birtingu daginn eftir. Meðal þeirra voru tveir hermenn, sem verið höfðu yfirforingjar sveitarinnar. Annar þeirra var mjög þjakaður, var reynt að líkna honum. En hann var einn þeirra, sem ekki komust lífs af.

Veðráttan segir í janúar frá því að þ.26. hafi eldingu slegið niður í radíóvitann og ljósvitann á Reykjanesi, og skemmdust báðir nokkuð. Einnig urðu skemmdir á jarðstreng og símatæki.

Síðustu daga janúar bárust fregnir af öskufalli - spurning um hvað hefur verið að ræða. Dagur segir frá 12.febrúar:

Fréttaritari blaðsins í Bárðardal skrifar: Aðfaranótt 27.janúar varð öskufall hér í sveitinni, svo að gránaði snjór. Sést hafa leiftur í suðri og suðaustri, af og til í vetur. — Að öðru leyti hefir ekki orðið elds vart og ekki annað um hann kunnugt. Ekki er talið ólíklegt, að upptök eldsins séu í Dyngjufjöllum.

Kortið sýnir hæð 500 hPa-flatarins (heildregnar línur), meðalþykkt (daufar strikalínur) og þykktarvik (litir) í febrúar 1942. Gríðarleg hlýindi voru við Grænland, en enn mjög kalt í Evrópu. Ísland í hæðarhrygg og hiti vel ofan meðallags. 

Í febrúar var tíð aðallega hagstæð. Við lítum á frásagnir veðurathugunarmanna:

Lambavatn: Það hefir verið blíðviðri yfir mánuðinn, nema síðustu vikuna hefir verið kuldanæðingur og mesta frost sem komið hefir á vetrinum. Það er fyrst nú sem jörð frýs á vetrinum, því það hefir aldrei frosið í mýrum. Og nú fyrir frostin var hvergi klakavottur í jörð eða svell á polli.

Suðureyri. Mjög hlýtt til 21. Gerði þá frostskorpu. Auð jörð. Úrkomulítið nema einn dag, þ.14, en var þá með því mesta sem orðið hefur einn dag áður (53 mm).

Núpsdalstunga. Tíðarfarið hefur verið fremur gott, nokkuð mikil frost. Hross hafa gengið út það sem af er.

Sandur. Tíðarfar ágætt, einmunagott með marauðri jörð og auðum vatnsföllum að miklu leyti. Síðustu dagana kólnar og snjóar nokkuð, í fyrsta sinn að ráði á vetrinum. Þá rekur og í öll vatnsföll.

Reykjahlíð. Talin góð veðurátta hér allan mánuðinn.

Nefbjarnarstaðir. Ágæt tíð til 22. Eftir það norðaustan kaldar með dálítilli snjókomu.

Teigarhorn (Jón Kr. Lúðvíksson). Þessi mánuður óstilltur, þó voru ær ekki teknar inn fyrr en 10. Þann 11. gerði afar hvassviðri að norðvestri kl. 9-11. Var afar mikið slagviðri, engar stærri skemmdir urðu (skaraveður).

Sámsstaðir. Mánuðurinn afar hlýr og mildur. Veður hafa svo að segja engin verið og því gott til beitar.

Dagur segir af góðri færð 19.febrúar:

Bílferð til Reykjavíkur. Á þriðjudaginn lögðu tveir bílar frá BSA upp héðan áleiðis til Reykjavíkur. Var allmargt farþega með bifreiðunum, m.a. alþingismennirnir Sig. E. Hlíðar og Bernharð Stefánsson, auk þeirra Jakob Frímannsson framkvæmdastjóri Jónas Kristjánsson samlagsstjóri, Jóhann Þorkelsson héraðslæknir o.fl. Mun ferðin hafa gengið greiðlega. — Þetta er í fyrsta skipti, sem bifreið fer yfir Öxnadalsheiði á þessum tíma árs.

Tíminn segir 19.febrúar fréttir úr Norður-Þingeyjarsýslu, m.a. af miklu veðri í desember. Tjón varð víðar, en um það var fjallað í pistli hungurdiska um árið 1941:

Úr Norður-Þingeyjarsýslu er blaðinu skrifað: Vindrafstöðvar, til ljósa, hafa verið settar upp á 11 bæjum í héraðinu í haust og vetur og þykja mjög góðar. Þótt lítið sé vitað um hvernig endingin verður. Aðfaranótt sunnudags 14. des. gerði hér ofsaveður af austri. Veður þetta feykti svo miklum sandi á túnið í Keldunesi í Keldahverfi [svo], að 25 af 37 dagsláttum eru alþaktir sandi, og að öllum.

Morgunblaðið segir 25.febrúar af skipsskaða - þeir voru nánast daglegt brauð á þessari vertíð, bæði vegna veðurs, bilana og stríðsátaka eða tundurdufla:

Aðfaranótt þriðjudags strönduðu tveir vélbátar á skeri við Hafnarberg; voru það Gyllir frá Norðfirði og Vilfi frá Siglufirði. Var kafaldsbylur er bátarnir strönduðu. Báðir losnuðu þeir sjálfkrafa af skerinu. en Gyllir laskaðist eitthvað og dró Sæbjörg hann til Sandgerðis. Þá strandaði einnig v.b. Katla frá Fáskrúðsfirði við Hvanney í Hornafirði. Brotnaði báturinn í spón, en menn björguðust. Báturinn var 12 tonn, eign Kristins Bjarnasonar, Búðum.

Morgunblaðið segir 26. febrúar frá frétt um illviðrið 15.janúar og birtist í bresku blaði. 

Lundúnablaðið Times segir nýlega frá óveðri því sem gekk hér í vetur. Er þar sagt frá því að „hermannaskálar hafi flogið langar leiðir í loftinu, bárujárnsplöturnar voru eins og fjaðrafok, enda var veðurhæðin meira en 200 kílómetrar á klukkustund. Þungar Whitley og Hudson sprengjuflugvélar lyftust upp, þrátt fyrir að þær voru bundnar við festar og bönd voru höfð á flugvélunum sem flugvallarliðið hékk í. Sex Whitley sprengjuflugvélar sem bundnar voru fastar við 300 punda steypusteina, runnu til og drógu akkeri sín með sér. Síðan voru stóreflis bensínílátum rennt undir vængi vélanna og voru vængirnir síðan festir niður með köðlum við enn fleiri steypusteina, eða stór ílát sem fyllt voru með grjóti. Með hjálp flugvallarstarfsmanna tókst að verja allar flugvélar skemmdum. Fimm flugmenn sem voru áhöfn léttiskútu sem RAF hefir á firði þarna skammt frá, voru allan tímann um borð í bátnum. Sjór var svo slæmur að þeir komust ekki í land í 24 stundir. Þrátt fyrir að léttiskútan stæði stundum upp á enda og áhöfnin veltist eins og baunir í boxi um borð héldu þeir vélinni í gangi og komu í veg fyrir að skútuna ræki“.

Morgunblaðið kvartar 28.febrúar undan skorti á skíðafæri:

Það að er ekkert skíðafæri í Hengilfjöllum, sagði Kristján Skagfjörð formaður Skíðafélagsins við mig í gær. „Ég fór uppeftir í fyrradag og varð alveg forviða, að það skyldi ekki vera mikill snjór. Snjórinn hefir fokið i skafla og autt er á milli, en hvergi samanhangandi snjór.

Morgunblaðið veltir vöngum yfir fiskleysi 1.mars - enn eru svipuð mál í umræðu:

Menn áttu von á því, að eins myndi fara nú, eins og í fyrri styrjöldinni, að fiskisæld yrði meiri hér við land, þegar útlendu skipin hverfa af miðunum. En þessar vonir hafa ekki ræst. Nú er engan veginn víst, að góður afli 1918 og þar um bil hafi stafað af friðun miðanna. Þar hafi verið um að ræða aukna fiskgnægð frá náttúrunnar hendi, ef svo má að orði komast. Væri það vissulega okkur hagstæðara, fyrir framtíðina, ef það kæmi í ljós, að fiskimiðin væru ekki á friðartímum svo „áskipuð“, að það fyndist strax á aflasældinni, þegar skipunum fækkaði. Fiskirannsóknir framtíðarinnar leiða það í ljós, með fullu öryggi, hvernig þessu er varið.

Alþýðublaðið segir af slysi eystra í pistli 1.mars:

Frá fréttaritara Alþýðublaðsins Seyðisfirði í gær. Leitað er nú, bæði frá Seyðisfirði og Mjóafirði að Guðmundi Sigurðssyni pósti, en hann á heima á Eskifirði. Guðmundur Sigurðsson fór frá Seyðisfirði á fimmtudag árla og ætlaði yfir Skógarskarð til Mjóafjarðar, en póstleið hans er um Norðfjörð, Mjóafjörð og til Seyðisfjarðar og sömu leið aftur. Guðmundur kom ekki fram á tilsettum tíma og var strax í fyrradag hafin leit úr tveim áttum. Spor hans voru rakin upp á Skógarskarð, en þar töpuðust þau, enda var veður afar slæmt. Talið er mjög líklegt, að hann hafi hrapað, því að þarna er snarbratt og hengiflug. Guðmundur var maður við aldur.

Mars fékk almennt góða dóma, sérstaklega um landið vestanvert.

Síðumúli: Marsmánuður svo góður, að fáir menn muna slíka blíðutíð. Jörðin er nú auð og þíð og sést ekki svellglotti í laut á láglendi.

Stykkishólmur (Magnús Jónsson). Ágætis tíðarfar hér um slóðir. Elstu menn muna ekki öðrum eins vetri hvað snjókomu og frost snerta. Hér má svo heita að aldrei hafi fest snjó. Að sönnu hefur gripið til frosta, en það hefur ekkert verið sem sagt. Klakalaus jörð.

Lambavatn: Það hefur mátt heita stöðugir austan- og austnorðan næðingar. En alltaf snjólítið og snjólaust. Skepnur hafa hér að mestu staðið inni.

Suðureyri: Hlýtt og stillt lengst af. Sumarveður fyrri hluta mánaðar. Kuldakast og snjór síðustu vikuna. Úrkomulítið. Margar gæftir.

Núpsdalstunga: Tíðarfarið hefur verið frámunalega gott, afar lítið um snjóa og alls engar hríðar. Nokkuð hefur verið mikið um frost.

Sandur: Sérlega mild veðrátta og snjólaus með afbrigðum. Nokkuð óstill og rysjótt undir mánaðarlokin. Ofsaleg hláka 22. svo vatnsföll gjörruddu sig hér nærlendis, en í norðan ágosi þ.24. til 25. reku í þau þegar.

Reykjahlíð: Þótti allgóð veðurátta allan mánuðinn. Óvenju snjólítið. Í hvassviðrinu 22. braut ís á allmiklum hluta af Mývatni. Undir mánaðamótin kólnaði að mun og stendur svo enn.

Nefbjarnarstaðir: Yfirleitt má telja tíðarfarið mjög gott, nema fyrstu og síðustu daga mánaðarins. Mjög snjólétt og hagar nægir. Tíðin mild sem oftast.

Papey: Aðfaranótt 28. setti hér niður stórsnjó, sama þ.29. Síðan kraparegn. Það er nú fyrsti snjórinn sem teljandi er hér í vetur, enda voru fannir hér 3-4 m. [Snjódýpt talin 76 cm þ.29.]

Sámsstaðir: Mars var sem fyrri mánuður hagstæður á marga lund. Veðrasamt var einkum fyrstu 5 dagana og þá úrkoma nokkur. Frá 5. til 20. var veðurlag mjög milt og stillt, oft sól og blíðuveður. Jörð að kalla þíð. Eftir 20. féll mestur hluti af úrkomu þeirri sem varð í mánuðinum, en veður nokkuð tíð, það mesta varð 29. á austan. Gerði þó engin spjöll svo teljandi væri.

Alþýðublaðið segir af sjóslysum 3.mars (nokkuð stytt hér):

Frá fréttaritara Alþýðublaðsins Vestmannaeyjum seint í gærkveldi. Hér er óttast um þrjá vélbáta með um 14 manna áhöfn, sem fóru í róður í fyrrinótt klukkan 2 í sæmilegu veðri. Eftir því sem best verður vitað leita 7 togarar að bátunum og auk þeirra varðbáturinn „Ægir“. Í fyrrinótt klukkan 2 réru nær allir bátar héðan eða um 80. En í gærmorgun rauk hann skyndilega upp og gerði ofsaveður og fóru bátarnir þá að flýta sér heim. Voru fáir bátar komnir í gærkveldi kl.6, en þeir voru að smátínast inn í gærkveldi og í nótt. Snemma í morgun vantaði fimm báta, en tveir þeirra, „Frigg“ og „Freyja“ komu rétt fyrir hádegið. Bátarnir sem ekki komu upp úr miðjum degi í gær, voru langan tíma að hrekja vestan við Eyjar. Í þessum hrakningum sökk einn báturinn, „Bliki“, en öðrum vélbáti, „Gissuri hvíta“, tókst að bjarga skipshöfninni, ... Þegar vélbáturinn „Freyja” komst til hafnar í dag skýrðu skipverjar svo frá, að „Aldan“ hefði verið með bilaða vél í gær og hafði „Freyja“ tekið hana í slef og verið með hana „í slefi“ í 4 tíma, en klukkan 10 í gærkveldi slitnaði tógin og týndist „Aldan“ út í náttmyrkrið og ofviðrið. Bátar af Suðurnesjum lentu og í hrakningum — og vantar einn þeirra enn, „Ægi“, sem gengur frá Keflavík. — Hefir ekkert spurst til hans, þrátt fyrir leit. „Sæbjörg“ fór út til aðstoðar bátum og kom hún að vélbátnum „Aldan“ frá Neskaupstað, sem gengur frá Keflavík, þar sem hann var í nauðum staddur. Var hún með hann í eftirdragi þegar síðast fréttist.

Alþýðublaðið heldur áfram 4.mars:

Tveir vélbátar úr Vestmannaeyjum, og skipverjar þeirra, eru nú taldir af. Á þeim voru 9 menn. Þá er enn leitað að vélbátnum „Ægi“ úr Keflavík. Auk þessara báta fórust tveir, en mannbjörg varð á þeim, [Ægir kom svo fram - frásögn af hrakningum hans birtist í blaðinu 5.mars].

Alþýðublaðið segir 6.mars af skemmdum í höfninni í Keflavík:

Á miðvikudagskvöldið [4.] gerði skyndilega vont veður á Suðurnesjum, og skemmdist hafskipabryggjan hér í Keflavík stórkostlega. Línuveiðarinn „Eldoy“, sem var í flutningum fyrir ameríska setuliðið, var hér við hafskipabryggjuna, er veðrið skall á. Lá hún við bryggjuna næstum því yst. Eftir að veðrið skall á, lamdist skipið við bryggjuna og brotnaði hún mikið. Stærsti hlutinn af fremri kantinum er orðinn ónýtur, en rétt framan við miðju er komið allmikið skarð í bryggjuna. Þar eru niðurstöðubjálkar brotnir, og brúnin beygð inn. Þá hefir bryggjan brotnað töluvert á tveimur öðrum stöðum. Um klukkan 7 1/2 í morgun kom upp eldur í „Eldoy“ og logar hann enn, þegar þetta skeyti er sent. Afturhluti skipsins sokk mjög fljótt, en eldurinn hefir logað frammi í því síðan í morgun. Nú er eldurinn þó farinn að minnka. Talið er líklegt, að sprenging hafi orðið í vélinni. Óveðrið skall á laust eftir miðnætti í fyrrakvöld. Þegar skipstjórinn á Eldoy sá að hverju fór, lét hann undirbúa vélarnar og ætlaði að fara frá bryggjunni. En þegar vélarnar voru tilbúnar hafði veðrið versnað svo, að skipstjórinn treysti sér ekki til þess að sigla skipinu frá bryggjunni án þess að lenda á grynningum. Tók hann þá það ráð að reyna að binda skipið sem best við bryggjuna í þeim tilgangi að halda skipinu þar uns veðrið batnaði. Klukkan að ganga 4 í fyrrinótt tóku landfestarnar að slitna og kl. um 5 í morgun voru þær allar slitnar og höfðu skipverjar þá ekki önnur ráð en knýja skipið fram og aftur með bryggjunni andstætt því, sem sjórinn kastaði skipinu. Allan þennan tíma barðist skipið við bryggjuna og þegar það loks sökk í morgun kl. um 8, hafði það brotið og beygt járnstoðir bryggjunnar inn í hana miðja og auk þess lyft upp bryggjupallinum á stóru  svæði. Skipið liggur nú við bryggjuna með skutinn í kafi, en stefnið er upp úr og hafði eldurinn kviknað í því um leið og skipið sökk að aftan. Eins og stendur er bryggjan gersamlega ónothæf og mun viðgerð á henni taka langan tíma. Tjón Keflvíkinga og Suðurnesjamanna yfirleitt er gífurlegt vegna þeirra flutninga, sem farið hafa fram um bryggjuna og ekki síst vegna þess, að útvegsmenn á Suðurnesjum hafa notað bryggjuna við að ferma flutningaskipin, sem flutt hafa fisk til Englands undanfarið.

Morgunblaðið gerir upp skipskaðana við Vestmannaeyjar 28.febrúar í pistli 14.mars:

Bátaábyrgðarfjelag Vestmannaeyja varð fyrir mesta tjóni sunnudaginn 28. febrúar, sem félagið hefir nokkru sinni orðið fyrir á einni vertíð, hvað þá einum degi, síðan það var stofnað árið 1862, eða í 80 ár. Þenna dag fórust 3 Vestmannaeyjabátar og einn laskaðist stórkostlega.

Vestmannaeyjum í gær. Vélbáturinn Aldan, sem rak upp á land nálægt Grindavík í aftakaveðrinu 28. febrúar s.l., er nú kominn hingað til Eyja. Tókst að ná bátnum út núna í vikunni. Báturinn er stórskemmdur og verður alls ekki fær til róðra á þessari vertíð.

Nokkuð var um jarðskjálfta norðanlands um þessar mundir. Morgunblaðið 19.mars:

Fréttaritari Morgunblaðsins á Húsavík símar í gær að undanfarna sólarhringa hafi alltaf öðru hvoru orðið vart við jarðskjálftakippi í Húsavík. Kippirnir hafa flestir verið litlir, þó stöku sinnum allsnarpir í nágrenni Húsavíkur. Fréttaritarinn segir: „Menn hér hafa verið að geta sér til, að þessar hræringar standi í sambandi við heita vatnsæð, sem er undir Húsavík, en sem ekki hefir enn fengist athuguð eða í hana borað. En það er nú von allra Húsvíkinga, að í vor, eða eins fljótt og við verður komið, verði jarðhor sendur hingað. Næsti staðurinn, sem borað verði á, eigi að vera Húsavík og enginn staður frekar eða fyrr“.

Tíminn segir af góðri tíð í pistli 21.mars:

Úr Dalasýslu er blaðinu skrifað 23.fyrra mánaðar [febrúar]: Tíð hefir verið einmuna góð og hagstæð það sem af er þessum vetri. Snjór hefir ekki komið á láglendi nema nokkra daga í einu. Í góðviðriskaflanum, nú seinni hluta þorra, mátti orðið sjá grænan lit í túnum og jafnvel útsprungin grös á stöku stað. Klaki hefir svo að segja ekki komið í jörð hér um slóðir í vestur.

Björn Halldórsson í Austurgörðum (Kelduhverfi) skrifar Tímanum. Muna elstu menn ekki jafn snjólausan vetur. Hefir Reykjaheiði verið bílfær allan veturinn nálega óslitið. Aftur á móti hefir verið nokkuð veðrasamt á köflum, einkum í janúar. Seint í þeim mánuði gerði aftaka austanveður á nálega auða jörð. Var þá sandfok af leirum og söndum Jökulsár og svo dimmt sem stórhríð væri. Tún eyðilögðust að verulegu leyti á tveimur jörðum og stórskemmdum á öðrum tveim. Komu sandskaflar á túnin á annan metra þar sem þykkast var, aðeins hólar og hávaðar standa upp úr sandinum. [Spurning hvort þetta er sama veður og minnst var á hér að ofan og átti að hafa gert fyrir áramót].

Tíminn heldur enn áfram að greina frá góðri tíð í pistli 24. mars, en greinir einnig frá flóði í Skjálfandafljóti í febrúar:

Tíðarfar hefir verið með afbrigðum hagstætt í Suður-Þingeyjarsýslu í vetur. Lengst af snjólaust upp til háfjalla og fágætar veðurblíður. Á Brettingsstöðum á Flateyjardal var ekki búið að taka fé á gjöf 21. febrúar. Aðfaranótt 17. febrúar sprengdi Skjálfandafljót af sér ísinn frá Þingey að ósi. Klakahrönnin hlóð stíflur í Fljótið hér og þar og varð nokkurt tjón um undirlendið. Nokkrar skemmdir urðu á akveginum frá Skjálfandafljótsbrú að Húsabakka. Hinn 25. febrúar gekk norðan stórhríð allsnörp hér yfir Þingeyjarsýslu, en stóð þó ekki nema hálfan sólarhring. Setti þá niður nokkurn snjó, en bílfært er þó eftir öllum aðalvegum.

Morgunblaðið segir enn af sjóslysi og hrakningum 24.mars:

Það hörmulega slys vildi til í Sandgerði á sunnudag [22.], að þrjá menn tók út af vélbátnum „Brynjari“ frá Ólafsfirði. Voru þeir allir ofanþilja. Tveir menn sem voru undir þiljum, björguðust nauðulega yfir í annan bát. Var kastað til þeirra línu og voru mennirnir síðan dregnir milli bátanna. Slysið varð klukkan 3:45 á sunnudag, rétt við sundið við innsiglinguna í Sandgerði. — Stormur var og ósjór eftir því. Kom tvisvar sinnum ólag á „Brynjar“. Fyrra ólagið reið aftan á bátinn. en hitt á ská á stjórnborða. Stýrishús bátsins brotnaði og aftur mastur og fleiri skemmdir urðu á bátnum.

Um 14 smábátar — flestir trillubátar — frá Siglufirði, lentu í vestanstormi, er þeir voru í róðri á sunnudag [22.]. Voru sendir þrír stærri bátar til að aðstoða þá ef með þyrfti. Eru allir bátarnir komnir til hafnar heilu og höldnu. 

Dagur segir af jarðskjálftunum á Húsavík í pistli 26.mars:

Jarðskjálfta hefir orðið vart í Húsavik og grennd í þessum mánuði. Hefur þeirra orðið vart sólarhring eftir sólarhring. Engar skemmdir hafa orðið af völdum þeirra. En einhver röskun hefir orðið í gömlum eldsumbrotasprungum í Húsavíkurhöfða, sem er norðan við kauptúnið. Kemur 20 til 30 gráða heit gufa upp úr þeim sprungum, en heitt vatn hefir í ómunatíð komið þar fram í flæðarmáli. Afspyrnurok af suðri gekk hér yfir s.l. sunnudag [22]. Ekki er kunnugt um að tjón hafi orðið af völdum þess hér í bænum eða næsta nágrenni.

Enn af skipsstrandi, Alþýðublaðið 31.mars:

Frá fréttaritara Alþýðublaðsins, Höfn í Hornafirði í gærkveldi. Í fyrrinótt strandaði
danskt skip skammt frá Hvalsnesi. Breskir varðmenn á Seyðisfirði, sem munu fyrstir hafa fengið að vita um strandið, símuðu til Slysavarnafélagsins og tilkynntu því um það. Klukkan 7 á laugardagsmorgun, 28. mars, komu heim að Hvalnesi í Lóni 5 menn nokkuð sjóblautir, en ekki mikið hraktir. Sögðust þeir vera Danir, sem strokið hefðu frá Danmörku, er landið var hernumið, og hefðu síðan fiskað fyrir Englendinga á mótorskipi, en hefðu nú strandað þarna skammt frá kl.4 um morguninn í hríðarveðri og náttmyrkri. Reyndist skipið að hafa strandað í svonefndum Hvaldalsárós, um hálftíma gang frá bænum.

Í Morgunblaðinu 31.mars er fróðlegt viðtal við dr. Helga Pjeturs. Hér er brot úr því:

Fáið þið jarðfræðingar ekki innsýn í mikil sannindi allt í einu og þá máske fyrir tilviljun? Jú, einmitt. Jarðfræðingar hugsa um lífið á jörðinni, hvert það stefnir, hvort nokkur sé tilgangur þess. Jarðfræðin er góður undirbúningur undir heimspeki. Ein merkasta uppgötvun mín var í sambandi við „brecciuna“ eða móbergið, sem það er kallað. Ég þekkti það frá ferðalaginu með Thoroddsen. Hann og aðrir litu á það sem eldfjallamyndun. Svo var það einn dag austur í Ytrihrepp, í ásnum fyrir ofan Hellisholt, að ég horfði þar á móberg. Allt í einu rann það upp fyrir mér, að þetta væri skrambi líkt jökulurð þó það væri hart, samfellt berg. Steinar í berginu voru eins og skornir sundur eins og þeir hefðu verið smér. Þetta var ansi fróðlegt. Ég leitaði hvort ekki fyndist ísaldarruðningur neðar í í ásnum og sá að svo var. Þá kom eins og jarðskjálfti í huga minn, þegar umturnuðust kenningar um eina ísöld sem yfir landið hefir komið, og jarðsaga landsins var allt önnur en menn höfðu álitið. Móbergið, sem var jafnvel talið elsta berg landsins, var allt í einu fyrir augum mínum orðið yngra en ísöld. Næst að segja er ég ekki viss um að þetta hefði uppgötvast enn, ef ég hefði ekki fundið það. Þetta leiddi í ljós, að margar ísaldir hafa gengið yfir Ísland, og það var kannske ekki nema 1/10 af ísaldarmyndunum landsins, sem menn hefðu þekkt, áður en þetta kom til sögunnar. Þetta var ansi nýstárlegt. Ég lái Þorvaldi það ekki þó hann yrði dálítið hræddur við þetta. Mér dettur ekki í hug að bera brigður á hann sem lærdómsmann, rithöfund og fræðimann. En þegar ég leiddi þessa ný|ung í ljós, var hann að hugsa um að koma sér þannig fyrir, að hann gæti gefið sig eingöngu við fræðastörfin í Höfn. Hann hélt að þetta myndi spilla fyrir sér. Þetta spillti ekkert fyrir honum. Því menn eru almennt svo afskaplega sljóir fyrir því sem er nýstárlegt. Hann minntist heldur ekki á nein hraun fyrir austan Skagafjörð. En Þórðarhöfði er eldfjall frá tímabili milli ísalda og hraunin frá honum, bæði sunnan og norðan við hann, þó mest sé sokkið af þeim í fjörðinn.

Tíminn segir af ótíð nyrðra 31.mars:

Mikil ótíð hefir verið á Norðurlandi síðastliðna viku. Á Akureyri varð að fresta sumum greinum skíðamótsins, sem þar var háð, vegna óveðurs. Mjólkurbáturinn, sem flytur mjólk frá Sauðárkróki til Siglufjarðar, varð að hella allri mjólkinni í sjóinn í einni ferðinni um síðustu helgi vegna óveðurs. Mikill snjór er norðanlands og kuldar allmiklir.

Vorið lét bíða eftir sér, en apríl þótti þó hagstæður norðaustanlands. Veðurathugunarmenn lýsa apríltíðinni:

Lambavatn: Það hefir verið óstöðugt og stórgert veðurlag yfir mánuðinn. Skepnur hér staðið inni. Það er fyrst nú síðustu dagana að farið er að litka í kringum hús.

Suðureyri: All-breytilegt og (með) köflum stórgert. Hart kuldakast fyrri hlutann. 7. og 8. þótti sjávarhiti [-1,7°C] tortryggilegur og benda á ill tíðindi=ís. En var raunar aðallega í firðinum um fjörurnar.

Sandur: Tíðarfar ágætt, hlýtt og hagstætt. Fyrstu tíu dagarnir þó fremur kaldir og úrfellasamir, en úr því hlýnar og leysir snjóa og ísa. Jörð orðin klakalaus að mestu, tún taka að litkast og úthagi að byrja að lifna með gróður.

Reykjahlíð: Góð veðrátta. Þó var allmikill kuldakafli 3.-10. og þá dálítill snjór. Stórfelld hláka 12. svo vötn fóru í vexti. Seinasti ís fór af Mývatni 26. Um allt er þessi vetur sá mildasti og besti sem eldri menn hér muna.

Grímsstaðir á Fjöllum: Veturinn einmuna góður svo elstu menn hér mun ekki jafngóðan vetur nema ef kynni 1879-80. Því þann vetur var öllu fé sleppt á góu, jörð þá alauð og gróður kom snemma og byrjað að rýja sauði á sumardaginn fyrsta.

Nefbjarnarstaðir: Tíðarfar var fremur hagstætt. Dálítið kalt með köflum en úrkomur litlar og sem oftast hægviðri.

Sámsstaðir (Klemenz Kr. Kristjánsson): Mánuðurinn mun kaldari en í fyrra. Fyrstu 10 dagana heiðskírt og kalt veður. Frá 10.-20. hlýnaði nokkuð í veðri. Um sumarmál gerði kuldakast (20.-23.). Fyrst var byggi sáð 24. Klaki var ekki annar í jörð en sá sem kom í mánuðinum. Tún voru nokkuð farin að grænka síðustu daga mánaðarins, en úthagi varla teljandi.

Talsverður hugur var í útvistarfólki á þessum árum. Alþýðublaðið segir frá slíku 4.apríl:

Fjöldi ungra Reykvíkinga fara á fjöll og jökla. En allir hrepptu mikla storma og hörku frost. Mikill fjöldi ungra Reykvíkinga notaði bænadagana [2. og 3. apríl] og páskana til þess að ganga á fjöll og jökla. Var og gengið á flesta jökla sem hægt er að komast á á tiltölulega skömmum tíma: Langjökul, Snæfellnesjökul, Mýrdalsjökul, Eyjafjallajökul o.s.frv. Þá tóku og margir þátt í skíðaförum hér í nágrenninu. Öll íþrótta- og ferðafélög bæjarins, svo og sumir skólanna efndu til þessara ferðalaga. [Frásögn fylgir - allt fór vel þrátt fyrir mikið  frost]

Enn voru jarðhræringar fyrir norðan, í þetta sinn á Siglufirði og nágrenni. Alþýðublaðið  segir frá 26.apríl:

Siglufirði í gærkveldi Snarpur jarðskjálftakippur kom hér kl. 8:25 í kvöld, og stóð um 10 sekúndur. Hús léku á reiðiskjálfi og féllu innanstokksmunir og jafnvel börn um koll. Ekki er þó vitað, að neinar skemmdir hafi orðið. Snjóskriða féll úr Staðarhólsfjalli, en ekkert tjón hlaust af henni. Viss.

Tíminn segir af kuldakafla í pistli 11.apríl:

Mikil ótíð hefir verið á Norðurlandi síðastliðna viku. Á Akureyri varð að fresta sumum greinum skíðamótsins, sem þar var háð, vegna óveðurs. — Mjólkurbáturinn, sem flytur mjólk frá Sauðárkróki til Siglufjarðar, varð að hella allri mjólkinni í sjóinn í einni ferðinni um síðustu helgi vegna óveðurs. Mikill snjór er norðanlands og kuldar allmiklir.

Frá Blönduósi er skrifað í lok marsmánaðar: Tíðarfar hefir verið svo fádæma gott í vetur hér um slóðir, að elstu menn muna engan vetur slíkan. Mikinn hluta vetrarins hefir verið stöðugt þíðviðri, aðeins komið vægir frostkaflar við og við, og aldrei haldist nema fáa daga í einu. Jörð er klakalaus að kalla. Á milli jóla og nýárs var rist torf í mýrum hér fram í dölum. Varla er hægt að segja, að fallið hafi snjór í lágsveitum, aðeins fölvað stöku sinnum. Tvisvar hefir nokkur snjór fallið til fjalla, en hann hefir þiðnað fljótlega aftur.

Tíminn segir almennar tíðarfréttir úr Lóni 12.apríl:

Sigurður Jónsson, bóndi að Stafafelli í Lóni hefir sagt Tímanum þessar fregnir úr héraðinu sínu: Í Austur-Skaftafellssýslu hefir veturinn verið umhleypingasamur og gjaffelldur. Í skammdeginu náðu rigningar og hafstormar hámarki, snjó leysti úr hæstu fjöllum, vötn ultu fram í stórvexti, og jörð varð alþíð um þorrakomu.

Tíminn segir tíðarfréttir úr Loðmundarfirði 14.apríl - þar á meðal miklu illviðri sem gerði þar í september haustið áður:

Fréttaritari Tímans í Loðmundarfirði skrifar blaðinu um miðjan fyrra mánaðar [mars]. Hausttíðin var æði umhleypingasöm. Seint í september geisaði rok af suðaustri og olli það mjög miklu tjóni á flestum bæjum. Fuku á sumum bæjum því nær öll gripahús, en á öðrum hlöður og önnur hús. Var þetta mjög tilfinnanlegt þar sem miklum örðugleikum var háð að fá efni til endurbóta og ekki síður mannhjálp, því allir vilja í Bretavinnu vera, en ekki við sveitavinnu. Annars má í stuttu máli segja, að í haust og vetur hafi skipst einmuna stillur og veðurblíður eða þá fárviðri, stórfelldar rigningar eða krapahríðar, en snjór hefir aldrei orðið mikill, það sem af er vetri og aldrei legið lengi, og hefir varla nokkru sinni orðið haglaust með öllu. Geta má þess sem dæmi um veðurblíðuna, að langt var liðið á þorra, þegar að þrjár kindur komu úr klettum í fjallinu milli Seyðisfjarðar og Loðmundarfjarðar, en þær vöntuðu frá því desember.

Morgunblaðið fjallar enn um hlýindin í sjónum og áhrif þeirra á fiskgöngur 28.apríl. Er nokkur botn kominn í það mál?:

Hlýindin í sjónum breyta fiskigöngum, draga úr afla. [stytt] Í gær átti blaðið tal við Árna Friðriksson magister um það hvaða aldursflokka gætti mest í aflanum í ár. Hann skýrði svo frá: Það er mjög eftirtektavert og kalla má ískyggilegt, hve lítið gætir aldursflokks þorsks í þessa árs afla, sem nú er 8 ára. Það er vitað með fullri vissu, að árið 1934 var ágætt klakár. Ungþorskur í kaldari sjónum við Norður- og Austurland hefir verið mjög mikill frá því ári. Ef þorskgöngur hefðu verið með sama hætti og áður, hefði átt að vera mikið af þessum aldursflokki í vertíðaraflanum. Hér hefði átt að koma aflahrota eins og árið 1930, er aldursflokkurinn frá 1922 kom til sögunnar. Sá aldursflokkur nam t.d. 1930 2/3 eða alt að 4/5 aflans. En á þessari vertíð eða nú í mars hefir aldursflokkurinn frá 1934 ekki verið nema 14% af aflanum í Vestmannaeyjum og í Keflavík 16%. Á báðum þessum stöðum hefir 10 ára aldursflokkur verið meiri eða 26% í Vestmannaeyjum, en 19% í Keflavík, og var árið 1932 ekkert sérlega gott klakár. Það sem hér hefir gerst er þetta. Þegar þorskurinn frá 1934 hefir í fyrsta sinn leitað til hrygningarstöðva, þá hefir hann að litlu leyti komið á venjulegar stöðvar hér við Suðvesturland. Ástæðan fyrir fjarveru hans héðan hlýtur að vera sú, að hann hefir annarsstaðar fundið sjó með réttu hitastigi fyrir hrygningu. Spurningin er, hvar þær fiskislóðir eru. Það rannsóknarefni verður ekki leyst nema með mikilli fyrirhöfn. Gera má ráð fyrir, að eitthvað af þorskinum, sem hefir alist upp við Norður- og Austurland og kynþroska varð á þessu ári, hafi hrygnt á þeim slóðum fyrir norðan og austan. — En að talsvert mikið af vertíðarfiskinum hér sunnanlands hafi alist upp við Grænland og komi þaðan hingað. En sem sagt, óvenjulegur sjávarhiti hefir truflað og breytt göngum þorsksins, og má búast við að erfitt verði að grafast fyrir hverjar þær breytingar eru. Það kann að taka mörg ár, ef þá ekki að veðráttan kólnar í millitíð og sjór verður kaldari og þorskurinn tekur upp sínar fyrri lífsvenjur.

Síðastliðið laugardagskvöld [25.] kom allsnarpur jarðskjálftakippur Norðanlands, er náði allt frá Siglufirði og Fljótum og inn í Eyjafjörð framan Akureyrar, Var kippurinn einna snarpastur á Siglufirði. Þar hristust hús svo, að t.d. myndir hrukku af veggjum og smáhlutir hreyfðust úr stað. Inni á Dalvík var kippurinn mun minni, og eins á Akureyri, virtist heldur snarpari fram í firðinum. Annar kippur kom um miðnætti á Siglufirði á sunnudagsnótt, er aðeins fannst á Dalvík en ekki á Akureyri, og sá þriðji fannst á Siglufirði á sunnudagsmorgun.

Tíminn segir af tíð í Dýrafirði 3.maí:

Fréttaritari Tímans í Dýrafirði skrifar: Veturinn hefir verið snjólaus oftast, en mjög úrfella og umhleypingasamur. Vegna hins góða sumars, heyjuðu bændur með langbesta móti, og þó að þeir eigi nær allir hlöður yfir hey þau, er peningur þeirra þarf, voru hey uppborin á flestum eða öllum bæjum í haust, þar sem fyrningar voru víða með mesta móti sl. vor. Hey þessi eru ýmist þakin með hessianstriga eða torfi sem yfirleitt gefst vel, en vegna hinna miklu rigninga fram yfir hátíðar, munu hey hafi drepið til skemmda víðast.

Byggi var sáð á tveim bæjum í Mýrahreppi og gaf ágæta uppskeru. Sáð var frá 1940, er þó var mjög lélegt kornræktarár. Hefir verið ræktað korn á annarri jörðinni Læk, í samfleytt 10 eða 11 sumur, og var þar fyrst sáð og uppskorið korn á Vestfjörðum á síðari öldum, og vann piltur, um fermingaraldur, að því, en er nú í bændaskólanum á Hólum.

Maí var nokkuð hagstæður framan af, en síðan kom þyrrkingstíð. Veðurathugunarmenn segja frá:

Lambavatn: Það hefir verið stillt og bjart veður af og til yfir mánuðinn. Um hvítasunnu [24.] gerði hér rok sem skemmdi garða. Það fer að verða vandræði vegna gróðurleysis ef þurrkarnir halda áfram því allt er að skrælna og þar sem er harðvelli grær ekkert því frost og við frost er á hverri nóttu.

Núpsdalstunga: Tíðarfar í þessum mánuði hefur verið gott, nokkur næturfrost, ekki sprottið vel.

Sandur: Tíð fremur mild, en úrkomusöm seinni hluta mánaðarins, í hagstæðara lagi fyrir gróður og vorvinnu. Síðustu dagarnir eru þó kaldir, snjóar þá öðru hvoru og frýs um nætur.

Reykjahlíð: Fyrri hluta mánaðarins þótti góður gróður eftir ástæðum. EN seinni hlutinn afar kaldur og stirð tíð. Mjög gróðurlítið um mánaðamót, jörð illa útlítandi.

Nefbjarnarstaðir: Tíðin fremur köld og votviðrasöm er á leið mánuðinn. Gróður mjög hægfara. Sérstaklega óhagstæð tíð um sauðburð.

Papey: Þ.13 varð alhvítt hér um tíma. Ógæftir til sjós. Lítil grasspretta.

Sámsstaðir: Jörð var klakalaus í byrjun mánaðar, en á stundum hefir verið frost á nóttum og það hamlað því að gróðri fór fram. Útjörð var lítið sprottin og hún óvenjusnögg í mánaðarlokin. Veður hafa fá orðið; oftast stillt veður.

Vísir segir 9.maí af tíð í Vestur-Skaftafellssýslu:

Fréttaritari Vísis á Núpsstað í Vestur-Skaptafellssýslu skrifar Vísi eftirfarandi: Veturinn var ómuna snjólitill og mildur, en úrfellasöm tíð og stórrigningar með köflum svo gjaffellt hefir verið, en heybirgðir nægar og fénaðarhöld góð, og er nú verið að sleppa sauðfé og sumir búnir að því. Skriðuhlaup komu hjá Núpsstað, bæði á tún og engjar, aðallega útengjar og bithaga og gerðu talsvert tjón. Mest kvað að þeim skemmdum í rigningunum í janúar og aftur nokkuð í febrúar síðastliðnum.

Eins og fram kom í veðurlýsingu úr Papey hér að ofan varð þar alhvítt að morgni 13.maí. Þann 14. [uppstigningardag] varð einnig alvítt m.a. á Kirkjubæjarklaustri og í Vík í Mýrdal. Á Fagurhólsmýri varð hvítt um stund, en ekki á athugunartíma.

Árið varð mikið til íslaust, en þó varð íss vart. Dagur segir frá 1.júní:

Fregn frá Grímsey í gærkvöldi hermdi, að hafísspöng væri komin fast að eynni og ræki í suðurátt.

Tíð var heldur þurr og köld í júní, en ekki illviðrasöm. Veðurathugunarmenn segja frá:

Lambavatn: Það hefir verið þurrt og stillt veður yfir mánuðinn. Grasvöxtur víðast lítill og sumstaðar eru tún stórskemmd af þurrki allt brunnið. Er mjög slæmt útlit með sprettu yfirleitt.

Skriðuland (Kolbeinn Kristinsson): Mánuðurinn sem heild kaldur og þurr. Þótt úrkomumagn mánaðarins væri meir en í meðallagi féll það nær allt á 2 dögum. Miðaði því gróðri mjög hægt.

Sandur: Köld tíð og óhagstæð fyrri hluta mánaðarins, en sæmilega hlý og hagstæð þann síðari. Gróðurfar hægfara og sprettuhorfur miður góðar.

Reykjahlíð: Júnímánuður þótti kaldur. Kýr fóru allstaðar óvenjuseint út. Sjö frostnætur í júní þykir mikið. Samt er orðin nokkur spretta á túnum um mánaðamótin því vel spratt seinustu viku júní. Ekki í manna minnum verið jafnlítið í stöðuvötnum sem nú og ár og lækir afarlítil.

Fagridalur (Oddný S. Wiium): Austlæg og norðlæg átt. Köld og óstöðug tíð, oftast þungviðri, sólarlitlir dagar og gróðri fór seint fram.

Papey: Það hefir verið óhagstæð tíð til sjós og lands. Þó komið margir góðir dagar, en frekar þokusamt frá 20.þ.m. og lítil hlýindi.

Sámsstaðir: Hér í meðallagi hlýr, þurrkasamur mjög og sólfar mikið. Frá 4. til 24. voru þurrkar miklir og sólfar mikið. Þennan tíma fór gróðri lítið fram og því slæmt útlit með sprettu.

Morgunblaðið segir af gróðureldum 18.júní:

Undanfarna tvo daga hafa verið eldar í mosaþembunum í hrauninu fyrir norðan Vífilsfell, beggja megin við Suðurlandsveg, á svonefndum Bolaöldum. Sögðu vegfarendur blaðinu, er fóru þar um á miðvikudag, að eldsvæðin væru þrjú, en daginn áður voru þau tvö. Svo engu er líklegra, en menn hafi orðið til þess að fjölga þeim, eftir að þeir voru komnir af stað. Þar sem eldur kemst í mosa á svo lítt grónu landi, sem þarna er, verður jörðin alsviðin, og blæs þá upp hinn beri jarðvegur sem eftir er. Þó þarna sé ekki um verðmætt land að ræða, er leiðinlegt að vita til þess, að land sem af náttúrunnar hendi er að gróa upp á löngum tíma, skuli þannig gereyðast að nýju.

Dagur kvartar 25.júní um ryk á götum Akureyrar:

Hvar er vatnsbíllinn? Meira kveður nú að göturykinu en nokkru sinni fyrr, en minna að vatnsbílnum. Má segja, að ekki sé farandi t.d. um Kaupvangsstræti og Eyrarlandsveg fyrir rykmekki. Vatnsbíllinn þyrfti að vera á ferðinni allan daginn, þegar svo viðrar sem nú. [Aftur var kvartað stórlega 4.júlí].

Júlí var hagstæður, nema helst á Norðausturlandi. Nokkuð kuldakast gerði snemma í mánuðinum. Veðurathugunarmenn segja frá:

Síðumúli: Júlímánuður hefir verið dásamlega góður. Heyskapurinn hefir því gengið mjög vel. Túnin voru vel sprottin og útengjar eru að verða góðar hér.

Lambavatn: Veður hefir verið fremur hagstætt fyrir heyskap yfir mánuðinn.

Suðureyri: Breytilegt hitastig og oft svalt, enda ís nærri landi. Hæglát veður. Vætusöm tíð og of lítið um þurrk, svo töðu lá við skemmdum. Góðar gæftir.

Núpsdalstunga: Sláttur hefur gengið vel. Taða ekkert hrakist.

Sandur: Tíð fremur köld og óþurrkasöm, óhagstæð fyrir heyskap og sprettu. Grasvöxtur með afbrigðum lélegur á engjum, en allt upp í meðallag á túnum.

Nefbjarnarstaðir: Tíðin fremur köld um þetta leyti árs og þurrkalítið. Grasvöxtur sæmilegur á túnum en lakari á útengjum. Hirðingu má telja góða það sem af er.

Teigarhorn: Þessi mánuður hagstæður bæði til lands og sjávarins. Fyrstu daga í mánuðinum var fremur kalt, snjóaði í fjöll.

Sámsstaðir: Mánuðurinn sólríkur og venjulega stillt veður. Þurrkar miklir. Mánuðurinn mjög hagstæður heyskap.

Morgunblaðið segir af tíð austanlands í pistli 12.júlí - og hreti þar um slóðir.

Árni Jónsson frá Múla kom hingað til bæjarins í gær. Sagði hann að tíð hefði verið köld á Austurlandi í vor og allt fram á síðustu daga. Aðfaranótt fimmtudags í síðustu viku [9.] gerði hret þar eystra og snjóaði í fjöll. Bílar sem fóru um Möðrudalsöræfi snemma á fimmtudag lentu í sköflum á veginum, svo moka þurfti á nokkrum stöðum. En snjóinn leysti er fram á daginn kom. Árni segir, að þó kalt hafi verið lengst af, gerði góðviðriskafla um sólstöður, og spruttu tún þá sæmilega. En útjörð er enn illa sprottin.

9.júlí fóru fyrstu bílarnir yfir Fjarðarheiði. — Allmargir menn höfðu unnið að því í nokkra daga að moka snjó af veginum. Færð var sæmileg eftir atvikum.

Tíminn segir af heyskaparhorfum 14.júlí. Kvartanir um fólkseklu eru áberandi:

Víðast er sláttur í þann veginn að hefjast. Heyskaparhorfur eru nær alls staðar með versta móti og veldur því hvort tveggja, að grasspretta er í lakara lagi og hörgull á fólki til heyvinnu. Kuldar hafa gengið í liðlangt vor um allt land, og í mörgum héröðum hafa langvarandi þurrkar stórhamlað eðlilegri grassprettu. Þó að túnspretta sé sáraléleg, er þó útjörð tiltölulega verr sprottin, einkum votlendi. Munu áveitulönd vera einu engjalöndin, sem útlit er fyrir að gefi af sér sæmilegan heyfeng í sumar. Sagan er nokkuð svipuð hvar á landinu, sem er. Á Suðurlandi var spretta nauða léleg fram eftir öllu. Ollu því þurrkar. Um mánaðamótin síðustu komu nokkrir vætudagar og tók þá jörðin mjög miklum framförum, enda var þá líka hlýtt í veðri.Enn er grasspretta þó neðan við meðallag. Valllendi er mun skár sprottið en mýrar. Sláttur hefst þar ekki almennt fyrr en um næstu helgi. Fólksekla er mörgum bændum til stórbaga um öflun nægilegs heyfengs. — Á Norðausturlandi og Austurlandi er spretta léleg vegna kuldatíðár í liðlangt vor. Túnasláttur er þó víða í þann veginn að hefjast. Útjörð er víða nauða illa sprottin. Yfirleitt mun sprettan þó lakari niðri á fjörðunum, en t.d. á Fljótsdalshéraði. Fólkseklan er víða ískyggileg. Norðanlands eru tún sæmilega sprottin að kalla í hinum hlýrri sveitum, t.d. innsveitum Eyjafjarðar, en í hásveitum og á útnesjum er hún mjög léleg vegna kulda og næturfrosta. Engjar eru yfirleitt illa sprottnar. Sláttur er að byrja, þar sem best er ástatt um grasvöxtinn, en það mun annars staðar dragast fram í mánaðarlok, jafnvel. Liðfátt er á bæjum og horfir því þunglega um öflum nauðsynlegra heyja, ekki síst hjá þeim, er nýta verða slægjur utan túns að verulegu leyti og eiga máske langt að sækja. Á Vesturlandi er mjög svipaða sögu að segja, þar sem Tíminn hefir haft fréttir, og er óhætt að fullyrða að nú velti mjög mikið á því, og meira en oft áður, að heyskapartíð verði hagstæð, svo að heyin nýtist vel. Leggist rosasöm tíð á eitt með grasbresti og fólkseklu mun horfa til stórfelldra vandræða í haust hjá miklum fjölda bænda um land allt.

Vísir segir af óþurrkum nyrðra 15.júlí:

Töður hrekjast nú mjög á Norðurlandi vegna sífelldra óþurrka. Liggja þær undir stórskemmdum, að því er fréttaritari Vísis á Akureyri hefir símað. 

Dagur segir fréttir úr Bárðardal 30.júlí:

Úr Bárðardal. Fréttaritari skrifar: Upp úr mánaðamótum júní—júlí var almennt byrjað að slá í Bárðardal. Jafnframt því voru ærnar rúnar. Var það nokkuð með seinna móti. Orsakaðist það af kuldum í vor, sem urðu til þess, að ær tóku ekki snemma bata, og eins er alveg óvenju mikið um vegagerð og girðingalagnir vegna sauðfjármæðinnar og gleypir þetta tvennt vinnukraftinn frá venjulegum heimilisverkum. — Síðan slátturinn hófst hefir þurrkatíðin verið óhagstæð, svo að ekkert hefir enn náðst inn af töðu. — Hins vegar er sprettutíðin góð mest af, hlýindi og skúrir, enda orðin góð spretta á túnum og horfur á, að útengi geti orðið sæmileg til slægju, einkum þó harðvelli.

Ágúst var heldur óþurrkasamur, en skárri fyrir norðan. Hret gerði undir lok mánaðar. Veðurathugunarmenn segja frá:

Lambavatn: Það hefir verið fremur stillt en þurrklaust nema fáa daga kringum þann 20. Náðu þá allir öllum gömlum heyjum. Voru þau óskemmd.

Núpsdalstunga: Tíðarfar hefur verið gott, heyskapur gengið með besta móti. Votviðrasamt nokkuð um miðjan mánuðinn.

Sandur: Tíðarfar fremur milt og miðlungi þurrviðrasamt. Grasspretta í meðallagi á túnum, en léleg á útengjum, einkum mýrum og flæðiengjum. Heyfengur rýr að vöxtum, en nýting mjög góð.

Reykjahlíð: Mjög sæmileg veðurátt í ágúst, þó alllangur kafli þurrklaus um miðjan mánuðinn. Kartöflugras skemmdist allmikið aðfaranótt 29.

Grímsstaðir á Fjöllum (Sigurður Kristjánsson): Alhvítt af snjó að morgni 28.þ.m. [10 cm].

Nefbjarnarstaðir: Fremur óþurrkasamt um miðbik mánaðarins. Austlæg átt sem oftast. Úrkoma ekki stórfelld. Hægviðri og fremur hlýtt. Hey hafa hrakist nokkuð. Aðfaranótt 29. gerði frost nokkurt og fölnaði kartöflugras nokkuð.

Sámsstaðir: Hægviðrasamur og með töluverðu sólfari. Heyskapartíð hagstæð svo hvorki töður né úthey hröktust. Úrkoma oftast lítil, en jókst nokkuð eftir miðjan mánuð.

Víðistaðir (Bjarni Erlendsson): [28. Snjóaði á Skarðsheiði, Esju og Hengil - fyrsta sinn á hausti].

Tíminn segir frá 29.ágúst:

Fyrsti boðberi haustsins og vetrarins, sem í hönd fer, birtist Reykvíkingum í gærmorgun. Á koll Esjunnar og Skarðsheiðarinnar hafði fallið mjöll um nóttina — hinn fyrsti snjór. Sjaldan eru íslensku fjöllin eins mikilúðug og fögur eins og í fyrstu snjóum seinni part sumars og á haustin. Hið efra bera þau tárhreinan fald haustmjallarinnar, en niður í hlíðunum skartar hinn deyjandi gróður í sínum fegurstu litum, meðan hann heygir vonlausa baráttu við ofurefli vetrargaddsins.

Alþýðublaðið talar við Steindór Steindórsson um gróðurfar 27.ágúst:

Steindór Steindórsson, kennari í náttúrufræði við Menntaskólann á Akureyri, er staddur hér í hænum. Hefir hann nýlokið rúmlega mánaðar rannsóknarferðalagi um öræfi á Norðausturlandi og um Þjórsárdal. ... Segirðu nokkur tíðindi af öræfunum? „Þar gerist að vísu fátt. En ég býst við að mönnum þyki það ill tíðindi, að svo virðist sem uppblástur fari í vöxt á afréttum. Ég skal til dæmis geta þess, að á afréttum Mývetninga liggja stór svæði undir eyðileggingu.“ — Og hvað heldur þú að valdi þessu? „Svo virðist að hinir snjólausu vetrar valdi hér mestu um. Fannirnar hafa verndað landið áður fyrir uppblæstri.“

Í Morgunblaðinu 6.september er einnig talað við Steindór. Þar segir: Sérlega góð skilyrði hafa borist Steindóri í hendur til þess að athuga áhrif friðunar á gróður norður á Vatnsskarði. Þar er mæðiveikigirðing tvöföld, með 2 til 3 metra millibili eftir endilöngu skarðinu, og alfriðuð rönd milli girðinganna Þar gefur að líta ákaflega mikinn mismun á gróðrinum, sem friðaður er og sem verður fyrir beitinni.

Heldur óstöðug tíð í september og ekki hlý. Veðurathugunarmenn segja frá:

Lambavatn: Það hefir verið óstöðugt og votviðrasamt og oft fremur kalt. Eins og sumarið hefir verið. Heyskapur er ekki í meðallagi og sumstaðar slæmur. Sama er að segja um sprettu í matjurtagörðum.

Suðureyri: Óstöðugt, stórgert með köflum. Fremur hlýtt. Gæftir í færra lagi.

Sandur: Tíðarfar fremur kalt og íhlaupasamt, óhagstætt haustönnum. Hey náðust þó síðast inn með sæmilegri verkun, en heyfengur varð allstaðar rýr. Uppskera úr matjurtagörðum léleg.

Nefbjarnarstaðir: Tíðin köld og fremur óhagstæð. Heyfengur með minna móti. Uppskera úr görðum fremur rýr.

Papey: [15. Hárok 10 og 11 [vindstig], heyskaðar víða].

Sámsstaðir: Mánuðurinn fremur svalur. Úrkoma alltíð, en minni en í meðallagi. Oftast skýjað loft en oftast hægviðri flesta daga mánaðarins.

Alþýðublaðið segir 24.september af skriðuföllum vestra. Líklega var þetta 21. til 22. dag mánaðarins:

Skriðufall varð nýlega við Ísafjörð og urðu af því töluverðar skemmdir. Meðal annars varð vegurinn milli Ísafjarðar og Hnífdals ófær.

Morgunblaðið segir 27.september af rýru laxveiðisumri:

Í sumar hefir lítið veiðst af laxi, bæði á stengur og net, sagði Runólfur Kjartansson kaupmaður tíðindamanni blaðsins í gær. Mjög lítið hefir veiðst í ánum fyrir austan fjall. Í net hafa veiðst ca. 2000 laxar, en stangaveiði hefir verið fram úr öllu hófi rýr. Aftur á móti hefir stangaveiði í Elliðaánum verið óvenju góð. Einnig hefir lítið veiðst á stöng í Borgarfjarðaránum. Grímsá hefir þó veríð allsæmileg, en Norðurá og Þverá heldur lélegar. Sæmilega hefir veiðst í Langá. Stangaveiði í ánum í Dölunum hefir verið mjög léleg. Lítið veiddist í Haukadalsá og neðst í Laxá, en heldur glæddist þó veiðin eftir því, sem ofar dró. Árnar á Norðurlandi vorn einnig lélegar. Miðfjarðará var þó sæmileg, þegar tillit er tekið til þess, að þetta er fyrsta sumarið, sem áin er notuð til stangaveiða, en áður var hún sópuð með netum. Mikill lax var í Laxá í Þingeyjarsýslu, en margir, sem þar veiddu, kvörtuðu undan því, að ekki væri gott að veiða þar, því að laxinn tók illa og svo var mikið slý í ánni. Stangaveiðatímabilinu lauk 15. september, en netaveiðatímabilinu um síðastliðin mánaðamót.

Vísir segir 29.september af ís á Tjörninni í Reykjavík:

Tjörnin var í morgun ísi lögð að mestu. Er það óvenjulegt, að Tjörnina skuli leggja í septembermánuði.

Morgunblaðið segir enn af skipsskaða 1.október:

Frá fréttaritara vorum á Bíldudal í gærkvöldi [30.september]. Það slys varð s.l. nótt að opinn vélbátur með tveim mönnum héðan fórst fiskiróðri. Báturinn fór héðan kl.5 í gærdag og ætluðu þeir Bjarni og Matthías að leggja lóðir í miðjum Arnarfirði. Gerði afspyrnurok af suðaustri, er leið á kvöldið og var þá sendur vélbátur til að leita þeirra, en leitin bar engan árangur, því að niðdimmt var og afspyrnurok. Leitinni var haldið áfram i morgun, er birti, og fannst þá báturinn utarlega í firðinum fullur af sjó og mannlaus.

Dagur segir af heyskap í Húnaþingi 2.október:

Úr Húnaþingi. Að sláttarlokum. Tún spruttu hér vel í sumar, svo að töðufall var mikið yfir meðallag og nýttist ágætlega, því að tíð var mjög hagstæð fram um miðjan ágústmánuð. Á flæðiengjum og mýrlendi var spretta léleg, en á harðvelli allgóð. Er útheysfengurinn af þeim sökum mjög misjafn í héraðinu. Eftir miðjan ágúst brá til mikillar úrkomu og hefir óstöðugt veðurfar haldist síðan. Þó hafa hey náðst lítið hrakin víðast, því að þurrkdagar hafa komið við og við, en hin óstöðuga veðrátta hefir mjög tafið alla heyvinnu. Víðast er enn úti nokkurt hey, en mest komið í sæti, svo allt mun nást inn. Almennt er útheysfengur með minna móti, og veldur því fyrst og fremst léleg grasspretta og frátafir vegna óþurrka, eins og fyrr segir, en einnig fólksekla. Kartöfluuppskera er í betra lagi. Hefir kartöflurækt stóraukist hér í sýslu undanfarin ár, svo að Húnvetningar geta nú orðið selt út úr héraðinu árlega allmikið af uppskerunni.

Tíminn segir af heyskaparlokum 3.október:

Heyskap er nú lokið allsstaðar á landinu. Þó eiga bændur í sumum sveitum eftir að hirða nokkuð af útheyi sínu, en veðrátta tekur óðum að spillast og vafasamt er, hvort unnt er að hirða það hey hér eftir, sem ekki hefir náðst undir þak fyrir þennan tíma. Steingrímur Steinþórsson, búnaðarmálastjóri, hefir skýrt Tímanum svo frá um heyskapinn í sumar og kartöfluuppskeruna í haust: — Yfirleitt mun töðufengur vera í meðallagi að vöxtum og gæðum víðast hvar á landinu. Sláttur byrjaði með seinna móti allsstaðar á landinu. Útheysskapur er með rýrasta móti, að minnsta kosti á Norður- og Austurlandi, bæði vegna vinnufólksskorts og slæmrar veðráttu. Sunnanlands hafa öll hey náðst undir þak, en í Skagafirði og ef til vill víðar á Norðurlandi, eiga bændur eftir að ná inn nokkru af útheyi. Veðrátta virðist nú vera að spillast og má gera ráð fyrir að vetur leggist snemma að. 

Kortið sýnir meðalhæð 500 hPa-flatarins (heildregnar línur), meðalþykkt (daufar strikalínur) og þykktarvik (litir) í október 1942. Kalt er við Ísland, þykkt vel undir meðallagi. Haustið virtist ætla að sækja snemma að og var tíð almennt talin óhagstæð. Mikið fjárskaðaveður gerði á Vestfjörðum snemma í mánuðinum. Veðurathugunarmenn segja frá:

Stykkishólmur: Þurrviðrasamt í byggð, aldrei fallið snjór í byggð hér. Töluverð fönn í fjöllum og til dala. 7.þ.m. sátu bílar fastir á fjallinu og voru 17 menn að moka í tvo daga. Síðan hefur verið bílfært.

Lambavatn: Framan af mánuði var tíð óstöðug og stórgerð. 7. og 8. kom hér aftaka stórviðri og snjókoma. [7. Stórviðri sjálfsagt um 11 vindstig um nóttina. Ekki komið hér jafnmikið sterkviðri fleiri ár, reif hús og hey].

Suðureyri: Óstöðug og stórgert með köflum. 7.-8. gerði stórhríð af norðri. Fannkoma varð geysileg. Talið er að á sama árstíma hefi eigi komið slíkur hríðarbylur síðan 1909.

Sandur: Tíðarfar kalt og illviðrasamt, óhagstætt haustönnum. Snjór lá hér á jörð frá þeim 8. og verða víða jarðbönn úr veturnóttum. Víða náðist ekki upp úr kartöflugörðum vegna ótíðar.

Nefbjarnarstaðir: Tíð óstöðug og köld, einkum síðari hluta mánaðar.

Sámsstaðir: Mánuðurinn kaldur og þurrviðrasamur.

Aðalillviðri mánaðarins gekk yfir landið 6. til 8. Djúp lægð kom að landinu og olli fyrst austanhvassviðri um mestallt land. Lægðarmiðjan fór síðan austur um Suðurland og skall þá á norðaustanaftakaveður á Vestfjörðum. 

Línuritið sýnir lægsta loftþrýsting landsins á hverjum athugunartíma dagana 1. til 19. október 1942 (rauð lína). Bláu súlurnar sýna þrýstispönnina (mun á hæsta og lægsta þrýstingi). Þrýstingurinn varð lægstur á Stórhöfða um hádegi þann 7., 959,5 hPa.

Um sólarhring síðar var lægðin komin austur fyrir land, farin að grynnast lítillega. Vindur er enn langmestur um landið vestanvert og einkum á Vestfjörðum, Sömuleiðis varð mjög hvasst um tíma fyrir norðan, en ekki eins hvasst eystra. Síðan fór að draga úr (eins og línuritið gefur til kynna). 

Dagur segir af illviðri á Norðurlandi í pistli 9.október:

Ofviðri af norðri gekk hér yfir aðfaranótt s.l. fimmtudags og fimmtudaginn [8.]. Var Akureyrarbær rafmagnslaus þann dag, vegna þess að háspennulínan á Fljótsheiði hafði rofnað. Í verstöðvunum hér út með firðinum var veðrið mjög mikið og foráttubrim af völdum þess. Í Dalvík urðu verulegar skemmdir á hafnarmannvirkjum af völdum sjógangs. Í sumar var gerð 60 metra löng framlenging á hafnargarðinum þar. Var búið að hlaða og steypa 40 m., en 20 fremstu metrarnir voru aðeins hlaðnir, en ekki hafði gefist tóm til að festa grjótið með steypu. Brimið sópaði þessum.grjótgarði í burtu niður að sjávarmáli og vann auk þess töluverðar skemmdir á 40 metra garðinum, braut skörð í hann og tók stykki úr. Hafa Dalvíkingar orðið fyrir mjög tilfinnanlegu tjóni af völdum veðurs þessa, en þeir segja að annað eins brim hafi ekki sést þar, síðan „stóra brimið“ gerði þar 1934 og vann mikið tjón. Á fimmtudagsnóttina slitnaði m/b Frosti, eign Sigurðar Jónssonar útvegsmanns í Dalvík upp af bátalegunni þar og rak upp í sandinn f víkinni. Er báturinn talinn stórskemmdur. Þetta var dekkbátur, 6 smálestir að stærð. 

Vísir segir nánar af símabilunum 10.október - eins og fram kemur datt samband við Vestfirði alveg út um tíma og voru fréttir um tjón alllengi að berast til blaðanna:

Símabilanir urðu á mörgum stöðum nú i vikunni, aðallega á Norður- og Vesturlandi.  Eftirfarandi upplýsingar um bilanirnar fékk Vísir frá Landssímanum: Bilanir á Norðurlandi voru hvergi miklar og er viðgerðum lokið þar allsstaðar. Á Vestfjarðakjálkanum voru aðalbilanirnar beggja megin Ögurs í Ísafjarðardjúpi, og stendur þar viðgerð enn yfir. Er búist við að talsambandið komist í lag í dag. Beggja megin Króksfjarðarness slitnuðu vírar einnig niður af fjölda staura, en viðgerð er þar lokið. Loks urðu bilanir í Snæfellsness-, Dala- og Strandasýslum, en hvergi miklar og er búið að ljúka viðgerðum þar.

Morgunblaðið segir líka frá sama veðri 11.október:

Frá fréttaritara vorum á Akureyri. Í ofviðri, sem geisaði hér s.l. fimmtudagsnótt og daginn eftir, varð Akureyrarbær rafmagnslaus þann dag, sökum stórbilunar á háspennunni á Fljótsheiði. Tjón varð einnig á Dalvík, einkum á hafnarmannvirkjum, vegna brims. Viðauki á hafnargarðinum skemmdist allmikið. — Viðauki þessi var byggður í sumar. Viðaukinn er 60 metra langur, en búið var áð steypa og hlaða 40 metra af honum. Fremsti hluti garðsins, 20 m, sem búíð var að hlaða, en eftir var að steypa, sópaðist burt vegna brimsins. Dekkbát, sem Sigurður Jónsson útgerðarmaður á Dalvík átti, rak upp í fjöru og stórskemmdist.

Smám saman fréttist af fjársköðum, er það heldur endurtekningasamt, en við sleppum samt ekki mörgu. Fróðlegt að sjá hvernig bætist við eftir því sem á líður. Vísir segir frá 12.október:

Í ofviðrinu fyrir skemmstu fennti eða fór í sjóinn 150 fjár frá Unaðsdal á Snæfjallaströnd. Ofviðri þetta skall á skyndilega og er eitt hið mesta í manna minnum og líkt við „Halaveðrið“ mikla 1925. — Mikið tjón varð á símalínum, eins og áður hefir verið getið hér í blaðinu, og hefir ekki enn tekist að anna viðgerðum, svo að ókunnugt er um tjón af völdum veðursins fyrir norðan Ísafjarðardjúp, en menn óttast að tjón hafi orðið víða og mikið. Eftir ofviðri þetta. óttuðust menn um eitt skip íslenska fiskiflotans. Varð mönnum mikill léttir að því, er það fréttist, að orsök þess, að ekki spurðist til skipsins, var aðeins sú, að talstöð þess hafði bilað. Eftir því sem austar kom dró úr ofviðrinu, og austan Húnaflóa mun veðurhæðin hafa verið mun minni, Þó varð tjón af völdum ofviðrisins á Dalvík og víðar. Þar varð tjón á hafnarmannvirkjum vegna brims. Alþýðublaðið segir af sömu fjársköðum 13.október:

Síðastliðinn miðvikudag og aðfaranótt fimmtudags gekk hið mesta fárviðri yfir Vestur- og Suðvesturland. Var veðrið meira en elstu menn muna. Stórkostlegir fjárskaðar urðu mjög víða, en mestir á Snæfjallaströnd í Norður-Ísafjarðarsýslu. Enn hafa ekki borist nákvæmar fréttir úr sýslunni vegna mjög víðtækra símabilana, en frést hefir þó, að veðrið hrakti 150 fjár frá bóndanum í Unaðsdal í sjó niður og fórst það allt. Samkvæmt fréttum, sem borist hafa frá öðrum bæjum hafa fjárskaðar orðið allt frá 50 kindum og upp í 80 á hverjum bæ. Þá hefir líka frést um mikla fjárskaða á öðrum stöðum á Vesturlandi og einnig í Snæfellsnessýslu, en fregnir eru enn því miður óljósar af tjóninu. Símalínur eru bilaðar mjög víða og fundir, sem halda átti á ýmsum stöðum hafa farist fyrir.

[Í sama blaði er grein um siglingaleiðina norðan við Asíu, segir þar m.a.]: Ekki skyldu menn ætlast til of mikils af Norðurleiðinni, því að möguleikarnir þar eru mjög takmarkaðir. Í síðustu fimm ára áætlun [sovétstjórnarinnar] var gert ráð fyrir því að þar væri komin auðveld leið árið 1932. Leiðin er opin, aðeins frá júlímánuði til októberloka. Ef tíðarfar er gott og önnur skilyrði fyrir hendi geta herskip farið þessa leið og þar er hægt að fara með stóra farma og létta þannig af Síberíujárnbrautinni.

Vísir segir af ófærð eftir óveðrið mikla í pistli 15.október:

Jón Bergsveinsson fulltrúi Slysavarnafélagsins er nýkominn til bæjarins. Segir hann, að ófærð hafi verið mikil eftir ofviðrið, og sé enn. Á Ísafirði voru mannhæðar háir skaflar og bílar komust ekki ferða sinna fyrr en búið var að moka. — Fjárskaðar urðu og menn óttast, að fé hafi fennt á fjöllum. — Í Bolungarvík brotnaði stór vélbátur við brimbrjótinn. Jón var 3 daga veðurtepptur í Súðavik og varð að lokum að hætta við leiðangur sinn vegna ófærðar. Erfitt er um alla fundasókn og frambjóðendurnir verða að fara staða á milli á tveimur jafnfljótum að þessu sinni. [Alþingiskosningar voru framundan].

Nánari fregnir af fjársköðunum. Alþýðublaðið 17.október:

Nú hafa borist nákvæmari fréttir um fjárskaðana, sem urðu í Norður-Ísafjarðarsýslu í síðustu viku og hafa þeir jafnvel orðið enn meiri en menn bjuggust þó við. Nákvæm skýrsla um fjölda hins tapaða fjár liggur þó enn ekki fyrir. Fjárskaðarnir í ofviðrinu urðu langmestir á 6 bæjum: Unaðsdal, þar fórust 150 fjár en í Skjaldfannardal 200 fjár, Melgraseyri 50 fjár, Hafnardal 30 fjár, Nauteyri 20 fjár og Skjaldönn 20 fjár. Á þessum 6 bæjum hafa því tapast hvorki meira né minna en 480 fjár. Allir þessir bæir eru á Snæfjallaströnd og Langadalsströnd og því norðan við Djúpið. En auk þessa hafa tapast kindur á mjög mörgum öðrum bæjum. Er þetta eins og gefur að skilja stórkostlegt tjón fyrir bændurna.

Morgunblaðið segir 17.október illviðrafregnir af Ströndum:

Frá fréttaritara vorum í Djúpuvík. Í síðastliðinni viku gerði hér afspyrnurok af norðaustan og snjókomu, og stóð það veður látlaust í tvo daga. Mikið tjón varð af völdum óveðursins. Fé fennti víða. Þak fauk af hlöðu í Naustavík. Á Kúvíkum brotnaði bryggja hjá Carl Jensen kaupmanni. Vélbátinn Þórólf rak upp á svonefndum Hekluklettum og brotnaði hann þar í spón. Eigandi bátsins var Sigurður Pjetursson. Á Kaldrananesi rak vélbátinn Sægamm upp, og brotnaði hann mikið.

Vísir segir 29.október af erfiðri tíð:

Tíðarfarið í sumar og haust var fremur kalt og umhleypingasamt, eins og áður hefir verið frá sagt hér í blaðinu, og ekki hefir úr ræst með komu vetrar. Eru nú harðindi mestu norðanlands viða og hörkuveður hafa komið vestan lands og austan, og hafa bændur neyðst til þess að taka fé á gjöf, nema sunnanlands, þar sem enn er auð jörð þar til hefir frést. Síðari hluti hausts var og kaldur og hretasamur norðanlands og vestan. Þar sem heyfengur var yfirleitt fremur lélegur víða, er hætt við að margur tefli á tæpt vað með ásetning, og hefir Búnaðarfélagið fyrir nokkru hvatt menn til þess að gæta allrar varúðar í þessum efnum.

Dagur ræðir samgöngur 29.október:

Síðasta hraðferðin til Reykjavíkur á þessu ári fór héðan á laugardagsmorguninn var, að því er Kristján Kristjánsson, forstjóri Bifreiðastöðvar Akureyrar tjáði blaðinu. Gekk sú ferð sæmilega vel, en eftir það mátti telja ófært yfir Öxnadalsheiði. Þá sendi BSA 2 bíla héðan á sunnudaginn klukkan 2 e.h. Var ætlunin að þessir bílar yrðu vestan heiðarinnar í vetur og héldu uppi ferðum úr Skagafirði suður. Þeir komust vestur yfir og að Varmahlíð laust eftir miðnætti samdægurs. Síðan hafa bílar ekki lagt upp héðan, enda nú komin ófærð hin mesta. BSA mun halda uppi föstum ferðum úr Skagafirði til Reykjavíkur í vetur, sagði Kristján ennfremur, tvisvar í viku og oftar ef þörf krefur. Snjólaust er ennþá með öllu í Skagafirði og á Vestur- og Suðurlandi. Í fyrra áraði svo vel, að bílar óku yfir Öxnadalsheiði allt fram i desemberbyrjun.

Hlýtt var í nóvember og rigningasamt syðra. Veðurathugunarmenn lýsa tíð:

Lambavatn: Það hefir verið hlýindi en óstöðugt veðurlag yfir mánuðinn. Skepnur gengu allstaðar úti. Nú eru fjöll hér alauð og hvergi klaki í jörð nema það sem nú er að frjósa.

Suðureyri: Óstöðugt!. Svo breytilegt að ég man ekki slíkt. Hitasveiflur snarpar. En snjólétt og góður hagi.

Sandur: Tíðarfar mjög milt og úrfellalítið, en óstöðugt og stormasamt. Hagbönn víða öndverðan mánuðinn sakir áfrera, en gjörleysir úr sveitum um miðjan mánuð snjóa og ísa. Eftir það öndvegistíð til loka.

Reykjahlíð: Aldrei mælanleg úrkoma allan nóvembermánuð. Góð veðurátta allan þennan mánuð og má heita sumarautt um mánaðarlokin. Farið á bíl suður í Grafarlönd 22.þ.m. 27. var mestallur ís farinn af Mývatni, aðeins lausir jakar eftir. Næsta dag lagði svo vatnið aftur.

Nefbjarnarstaðir: Mjög úrkomulítið, en fremur umhleypingasöm tíð.

Sámsstaðir: Mánuðurinn fremur úrkomusamur og þungskýjað flesta daga, sól sást varla.

Um grýlukerti í Vísi 4.nóvember. Enn verður að huga að þessari hættu:

Blaðið „Íslendingur“ á Akureyri skýrir frá því fyrir skemmstu, að lögreglan á Akureyri hafi orðið að ganga fram í því að brjóta niður stórgerðra klakadröngla, sem hangið hafa að undanförnu niður úr þakbrúnum húsa í bænum. Hefir stafað allmikil slysahætta af ísdrönglum þessum, því þeir hanga beint fyrir ofan höfuðin á vegfarendunum, þegar þeir ganga á gangstéttunum.

Tíminn segir 10.nóvember enn af fjársköðunum við Djúp í október:

Fjárskaðarnir miklu við Djúp. Í öndverðum októbermánuði, dagana 6. og 7. þess mánaðar, var einhver sú mesta stórhríð, er menn muna, á Vestfjörðum norðanverðum. Olli hún stórmiklum fjársköðum norðan Ísafjarðardjúps, á Snæfjallaströnd og Langadalsströnd. Helgi bóndi Guðmundsson í Unaðsdal á Snæfjallaströnd missti þá rúmlega 120 fjár. Var fé hans flest á túninu eða rétt við það, og hrakti margt af því í sjóinn undan ofviðrinu. Hagar þarna svo til, að örskammt er til sjávar og aflíðandi halli niður í fjöruna. Rak margt af fé því, er þarna fórst, í Strandseljavík, vestan Djúps. Í Bæjum fórust um eða yfir 20 kindur, og frá Lyngholti, grasbýli þar í grennd, fórust 10 kindur af 40. Mest mun þó fjártjónið hafa orðið hjá Þórði oddvita Halldórssyni á Laugalandi. Fórust þaðan af heimilinu um 150 fjár. Hrakti margt af því í Selá, vatnsfall mikið, er fellur eftir dalnum, er Laugaland stendur í, milli Skjaldfannarfjalls og Hraundalsháls, og kvíslar úr henni. Einnig fennti margt fé, en sumt af því náðist lifandi úr fönninni. Þórður hafði eigi rekið fé sitt til slátrunar. Jón bóndi Fjalldal á Melgraseyri á Langadalsströnd, missti 40—50 fjár; hrakti flest í sjóinn. Pétur Pálsson í Hafnardal missti um 50 fjár. Sigurður Pálsson á Nauteyri missti um 30. Á ýmsum öðrum bæjum fórust innan við 20 kindur í hríðinni, svo sem að Hamri, Tungu og víðar. Munu þessir fjárskaðar vera einhverjir þeir mestu, sem orðið hafa af völdum hríðarveðurs nú um skeið, og mjög tilfinnanlegir þeim, er fyrir hafa orðið.

Veruleg illviðri gerði þann 11. og 14. nóvember þegar djúpar lægðir fóru yfir landið eða rétt norðan við það. Bæði ollu tjóni, einkum það síðara, en ekki er samt alltaf fullljóst hvað er hvors. Í fyrra veðrinu varð merkileg þurrð í Hvítá í Árnessýslu. 

Rauða línan á myndinni sýnir lægsta loftþrýsting á landinu á hverjum athugunartíma 4. til 17. nóvember 1942. Bláu súlurnar þrýstispönnina (mun á hæsta og lægsta þrýstingi). Lægðin sem kom að landinu þann 11. fór norður með vesturströndinni, olli miklu suðaustanveðri aðfaranótt þess dags, en síðan snerist vindur til suðvesturs. Lægðin fór síðan hratt til norðausturs og var fljótt úr sögunni. Síðari lægðin virðist hafa valdið meira tjóni, einkum var það suðvestan- og vestanáttin í kjölfar lægðarinnar sem var skæð. 

Endurgreiningar ná fyrri lægðinni ekki alveg. Kortið sýnir v2-gerð bandarísku greiningarinnar, en hún er í þessu tilviki betri en v3-gerðin (þótt sú sé nýrri). Að morgni þess 11. er lægðin sett á nokkurn veginn réttan stað, en hún var þá þegar orðin mun dýpri en greiningin sýnir og fór um hádegi niður fyrir 960 hPa. Dýpkunin kemur fram í þessari greiningu, en of seint.  

Þann 11. nóvember þvarr vatn í Ölfusá og Hvítá. Vísir segir frá 13.nóvember:

Í fyrradag þvarr vatn skyndilega í Ölfusi, svo að mjög lítið varð í ánni. Nálægt Selfossi eru klettar í miðri ánni og vanalega álar báðum megin við þá, en nú var hægt að ganga þurrum fótum yfir í klettana frá austurbakkanum. Áll var vestan megin klettanna sem áður. Þá bárust fregnir um, að Hvítá hefði einnig verið mjög vatnslítil. Það hefir komið fyrir áður, að vatn þvarr skyndilega í þessum ám, seinast árið 1923. Þetta mun koma fyrir endrum og eins og hafa myndast um þetta fyrirbrigði þjóðsögur. Ekkert verður með vissu sagt um hvernig á þessu stendur og eitt af því furðulega við þetta fyrirbrigði er, að vanalega minnkar ekki í Hvítá fyrr en kemur niður undir Hestfjall. [Alþýðublaðið bætir við sama dag að þetta hafi gerst áður, síðast 1911, ekki ljóst hvort ártalið er rétt].

Þann 31. desember (sjá hér að neðan) segir Morgunblaðið frá skýringu Guðmundar Kjartanssonar á þurrðinni (sjá neðst í þessum pistli). Heldur hann því fram að skafið hafi í ána í Hreppunum eða þar fyrir ofan. Kortið sýnir lægðina við Reykjanes, í miðju hennar var vindur þá hægur, en suðvestanfárviðri á Stórhöfða og sjálfsagt á hálendinu líka með tilheyrandi skafbyl þar. 

Ekki var langt í næstu illviðrislægð. Hún fór þó heldur vestar, en olli skaðræðisvestanveðri.  

Kortið sýnir endurgreininguna eins og hún giskar á stöðuna síðdegis laugardaginn 14.nóvember - nokkuð nærri réttu lagi að því er sýnist. Vísir segir frá tjóni í Hafnarfirði í pistli 16.nóvember:

Í Hafnarfirði urðu alvarlegar skemmdir á hafnarmannvirkjum í óveðrinu fyrir skemmstu [í Veðráttunni sagt þann 14.]. Auk þess rak þar pramma á land frá hafnargarðinum og eyðilagðist hann með öllu. Verulegar skemmdir urðu á hafnargarðinum nýja fremst, eða þar sem hann var óhlaðinn. Brotnuðu í hann skörð á nokkrum stöðum. Þá urðu þó nokkrar skemmdir á gömlu hafskipabryggjunni, og urðu öll skip, sem fest voru við hana, að fara frá henni og út á höfnina. Á nýju skipabryggjunni urðu líka skemmdir, en þær eru óverulegar.

Morgunblaðið segir fréttir að norðan í pistli 17.nóvember:

Frá fréttaritara vorum á Akureyri. Töluverðar skemmdir urðu á húsum og öðrum mannvirkjum hér um slóðir í ofviðri, sem geisaði hér á dögunum [líklega er átt við veðrið þann 14.]. Háspennulínan frá Laxárvirkjuninni bilaði svo að Akureyrarbær var rafmagnslaus frá miðnætti til kl.3 e.h. næsta dag. Ekki er getið um miklar skemmdir á húsum né heyjum í nálægum sveitum, en hér í bænum röskuðust þök á húsum. Eitt hús, sem er í smíðum skemmdist mikið. Þak af fjárhúsi og hlöðu ásamt nokkru af heyi, fauk. Girðingar brotnuðu og sumstaðar. 

Alþýðublaðið segir frá skaða í Jósefsdal í pistli 17.nóvember:

Skíðaskáli Ármanns i Jósefsdal hrynur i ofviðri. Næstum því frá því að skíðaskáli Ármanns í Jósefsdal brann í fyrra hafa sjálfboðaliðar úr Ármanni unnið að því að undirbúa nýja skálabyggingu og síðar að byggingunni. En auk þeirra hafa fastráðnir menn að sjálfsögðu í sumar unnið að skálabyggingunni. Nú var hinn nýi skáli kominn undir þak fyrir nokkru og var unnið af mjög miklu kappi að því að ljúka við bygginguna, sem allra fyrst, og svo fljótt, að hægt væri að taka hann til afnota einhvertíma í vetur. Og núna fyrir nokkru eitt [14.] kvöldið fóru þrír sjálfboðaliðar upp í Jósefsdal til að hjálpa til. Veður var vont, er þeir fóru af stað, en versnaði stöðugt meðan þeir voru á leiðinni. Og þegar þeir vorn komnir svo langt, að þeir sáu til skálans kom brak, timbur og fleira á móti þeim, Veðrið hafði svipt þakinu af skálanum og brotið niður suðurgaflinn og fleira af honum og það var þetta sem sjálfboðaliðarnir þrír fengu í fangið. Sjálfboðaliðarnir tóku það ráð að kasta sér flötum niður til að forðast slys, en brakið skændi niður allt í kring um þá. Var það hreinasta mildi að þeir skyldu ekki stórslasast. Nokkrir menn voru í fastavinnu við skálabygginguna og urðu þeir að forða sér undan veðrinu í jarðhús, sem er þarna í hæðunum og hafast þar við um kvöldið og þar til veðrinu slotaði. Hafði jarðhús þetta verið áður notað fyrir kolageymslu. Einn sjálfboðaliðanna varð eftir hjá þeim ,en tveir sneru aftur til bæjarins og var þar safnað liði. Fóru um 30 piltar úr Ármanni uppeftir strax og var unnið eins og hægt var að að bjarga því sem bjargað yrði. Lágu sperrur, timbur og annað efni úr skálanum víðsvegar á stóru svæði. Af 30 sperrum í skálanum voru að eins 6 heilar. Þetta var stór og veglegur skáli. Aðalbyggingin var 8 sinnum 12 m,72 (fer-)metrar, en auk þess var viðbygging 4 sinnum 7 metrar að stærð. Útveggir skálans voru byggðir út vikri. Þetta hefir orðið eins og reiðarslag fyrir alla þá mörgu Ármenninga, sem hafa unnið af lífi og sál að því að koma þessu skíðahúsi sínu upp þarna uppi í fjöllunum, og má segja, að ekki sé ein báran stök fyrir þá.

Dagur bætir aðeins við fréttirnar að norðan í pistli 19.nóvember:

Ofsarok af vestri gekk hér yfir s.l. laugardagskvöld [14.]. Var veðrið svo mikið um tíma, að tæpast var stætt, en slotaði fljótlega. Hér í bænum urðu skemmdir á rafmagnslínum og háspennulínunni á Vaðlaheiði. Var bærinn rafmagnslaus frá því á laugardagskvöld, þar til um nón á sunnudag. Nokkrar skemmdir urðu hér á girðingum kringum hús manna, loftnetum o.þ.h. og á einstaka húsi losnuðu bárujárnsplötur af þökum og gluggar brotnuðu. Þá mun hafa fokið nokkuð a£ heyjum af túnum í nágrenni bæjarins. Af fregnum, sem blaðið hefir frá ýmsum stöðum hér í nágrenninu, má ráða, að veðrið hafi verið mun meira hér en þar, t.d. Hrísey, Dalvík og Ólafsfirði. Þar var allhvasst, en ekki til rauna. Má því vona, að bændur hér í sýslunni hafi ekki misst hey, svo að miklu nemi, í ofsaveðri þessu. Ekkert tjón mun hafa orðið á bátum og bryggjumannvirkjum í verstöðvum hér út með firðinum.

Íslendingur segir frá sama veðri 20.nóvember:

Nýlega [14.] gerði hér um slóðir ofviðri svo mikið, að ekki hefir annað slíkt þekkst árum saman. Stóð það stutta stund, en olli þó miklu tjóni. Rafmagnslaust varð á Oddeyri kl. 9 að kvöldi en um allan bæinn á miðnætti, Tókst ekki að gera við bilunina fyrri en daginn eftir. Veðrið braut niður hús, er Þorsteinn Sigvaldason Hafnarstræti 35 á í smíðum fyrir ofan bæinn, Þá tók þak þak af nýbyggðri hlöðu og stórskemmdi nýbyggt fjárhús, er Gunnar Hafdal á. Eru hús þessi hlaðin úr steyptum steini, Hafa báðir þessir menn orðið fyrir mjög tilfinnanlegu tjóni. Nýsteyptur veggur í húsi Jónasar Kristjánssonar samlagsstjóra brotnaði, skúrar fuku á Sunnuhvoli og þakplötur af nokkrum íbúðarhúsum og heyhlóðum. Í húsi einu, þar sem kona var að ala barn um nóttina, fauk þakplata í gluggann á herbergi hennar og mölbraut hann. Varð að flytja konuna í annað herbergi. Þá brotnuðu reykháfar á húsum,  girðingar kringum hús brotnuðu og skemmdust, hey fuku hjá mörgum, loftnet slitnuðu og tré brotnuðu í görðum, Úr nálægum héruðum hafa ekki borist fregnir um tjón af ofviðrinu, og mun það hafa orðið einna mest hér á Akureyri. Þó mun það hafa gengið yfir mikinn hluta landsins, m.a. Suðvesturland. Hefir blaðið sannfrétt, að skíðaskáli hafi fokið í nágrenni Reykjavíkur. 

Desember var umhleypingasamur, en furðutíðindalítill. Nánast engar fréttir af veðri. Veðursathugunarmenn segja frá:

Lambavatn: Það hefir verið vindasamt en snjó- og kuldalaust fram til nú síðustu viku mánaðarins. Nú er storka yfir allt og slæmt á jörð þó snjór sé ekki djúpur.

Suðureyri: Fremur hlýtt og snjólétt fram að jólum, en gerði jarðbönn um áramótin. Úrkoma með minna móti. Engin ofviðri.

Núpsdalstunga: Tíðarfarið hefir verið gott, engar hríðar, raunar gerði þó nokkurn snjó snemma í mánuðinum sem helst að mestu allan mánuðinn. Beit var þó að jafnaði góð.

Blönduós (Þuríður Sæmundsen): Hér í grennd við Blönduós hefir verið góður hagi allan mánuðinn, en eftir þann 22. var jarðlaust upp í dölum og slæm jörð á upp-Ásum. Mikill snjór í Langadal en hér var þá slyddurigning.

Sandur: Tíðarfar milt og hagstætt fyrir landbúnað, en nokkuð óstöðugt og úrfellamikið. Hagar góðir um gervallar sveitir.

Nefbjarnarstaðir: Köld tíð fyrri hluta mánaðarins. Síðan mild og góð tíð allt þar til 28. Þá gekk aftur til kulda.

Sámsstaðir: Mánuðurinn má teljast fremur hagstæður fénaðarhöldum og útiverkum.

Tíminn segir af tíð á Þórshöfn 8.desember:

Frá Þórshöfn. Hér hefir tíðarfar verið mjög óhagstætt síðasta misseri. Vorið var kalt. Yfirleitt voru fjárhöld þó góð hjá bændum. Spretta á túnum var í betra lagi, en þurrkalítið. Þó hröktust töður ekki víða til skaða. Útengi var mjög lélegt og því var heyfengur yfirleitt í rýrasta lagi. Garðávextir spruttu mjög lítið og uppskera þeirra miklu minni en síðastliðið ár, þótt garðar stækkuðu mikið.

Alþýðublaðið segir furðufregnir af veðurspám 11.desember. Taka má fram að í raun og veru var verið að gera tilraunir með langtímaveðurspár í stríðinu. Þær gengu ekki vel, en voru samt nauðsynlegar:

Í eftirfarandi grein, sem er eftir W. Childs og þýdd úr tímaritinu Readers Digest, er skýrt frá því, hvernig Hitler notar veðurspár í sambandi við áætlanir sínar. Nú orðið eru bandamenn farnir að nota samskonar aðferðir við áætlanir sínar. Ég þarf skýjað loft, dimmviðri og slæmt skyggni, sem stendur vissan tíma, og ennfremur ísingu á flugvélar óvinanna. Ennfremur verður þetta veðurlag að færast í sömu átt og skipin, meðan þau eru að fara gegnum sundið. Látið mig vita, þegar þetta veður er fyrir hendi. Gera má ráð fyrir, með nokkurn veginn fullri vissu, að samkvæmt þessari skipun, hafi veðurfræðingarnir hagað sér, haft vakandi auga á því um það veður, sem hann vildi fá. Hann sagði: lengri tíma, hvenær þetta veður gæfist. Forstjóri veðurstofunnar og aðstoðarmenn hans hafa rannsakað veðurskýrslur fimm ár aftur í tímann, að minnsta kosti. Þeir komust að raun um, að slíkt veður sem þetta, gafst einungis við vissa lægð, sem sennilegast var að yrði yfir þessu svæði í febrúarmánuði, og að á hverju ári um miðjan þennan mánuð fór hinn umbeðni stormur yfir Ermarsund. Það mátti því vænta þess, að svo yrði enn. En hér kom líka annað til greina. Með því að nota síðustu veðurfregnir komust þýsku veðurfræðingarnir að raun um þ. 9. febrúar, að hálfum þriðja degi seinna myndi stormur, — sem var á leið yfir Atlantshaf, verða kominn að Ermarsundi. Aðfaranótt hins 11. febrúar létu skipin úr höfn í Brest. Daginn eftir fóru þau gegnum sundið. Fréttaskeyti herma, að þennan dag hafi loft verið svo þungbúið og ísing svo mikil, að bresku tundurskeytaflugvélarnar og sprengjuflugvélarnar komust ekki að takmarkinu. Veðurstofur Bandamanna þekkja nú þær aðferðir, sem notaðar eru til þess að spá veðri langt fram í tímann. En þar til fyrir fáum árum síðan, voru veðurspádómar aðeins samdir eftir síðustu veðurfréttum, og þá var ekki hægt að spá lengra en 24 og í hæsta lagi 36 klst fram í tímann. Nú orðið er hægt að spá langt fram í tímann, — með aðferð, sem byggð er á hreyfingum loftstraumanna milli póla og miðbaugs, og með tilliti til efri loftlaga, sem hreyfast nokkurn veginn reglulega frá ári til árs. Hægt er að reikna út afbrigði frá þessu með mikilli nákvæmni. Þessi tækni er komin á svo hátt stig, að hernaðarsérfræðingar geta notað hana bæði sem sóknar og varnarvopn. Frá upphafi þessarar styrjaldar hafa þýskir hernaðarsérfræðingar notað þessa tækni. Heimurinn undraðist „heppni“ þeirra í Póllandi, þegar heiðskírt var-og þurrviðri þá daga, sem búist var við regni og ófærum vegum. En veðurfræðingar nasista höfðu reiknað út, að hægt yrði að framkvæma árásina í september 1399, án þess nokkurt regn yrði til farartálma eða trafala. Árás Þjóðverja á Noreg var framkvæmd í dimmviðri snemma aprílmánaðar. Árás Þjóðverja á Grikkland og Krít var hagað þannig, að heiðskírt væri lendingardagana. Í árásum sínum á Breta í Libyu hefir Rommel hershöfðingi valið þá daga, þegar sandfok var, til þess að hylja aðgerðir sínar og fela sig í, meðan hann var að koma sér fyrir. En hvað á þá að segja um sóknina til Rússlands, sem hófst þann 22.júní 1941, og á eftir fylgdi sá harðasti vetur, sem þar hefir komið í hundrað ár? Hitler vildi koma sökinni á þessari kórvillu yfir á veðurfræðingana. En veðurfræðingarnir segja, að  hernaðarsérfræðingarnir hafi gert sig seka um villuna. Þeir hafi vanmetið viðnámsþrótt Rússa og ekki hafi verið hægt að brjóta þá gersamlega. á bak aftur á hinum heiðskíru dögum, sem stóðu fram á haust og veðurfræðingarnir höfðu spáð að stæðu fram á haust. Álitið er, að Japanir noti veðurfregnir langt fram í tímann, og að þær geti bakað þeim vandræði, sem eiga að verja Kyrrahafsströndina á komandi vetri. Vera má, að þeir geti notað hagstæð veðurskilyrði til óvæntra árása. Hins vegar gætu Bandamenn líka notað slík veðurskilyrði sér til hernaðarlegs framdráttar með því að koma sér upp bækistöðvum í þeim hluta Síberíu, sem teygir sig út að Japanshafi. Á slíkum viðfangsefnum eru veðurfræðingar Bandamanna nú að spreyta sig. 

Morgunblaðið segir af skýringu á vatnsþurriðinni í Ölfusá 31.desember. Guðmundur Kjartansson ritaði síðan nokkuð ítarlega og skýra grein um fyrirbrigðið í Náttúrufræðinginn. Áhugamenn um náttúrufar ættu endilega að lesa hana:

Skýring er nú fengin á hinu dularfulla fyrirbrigði í Ölfusá hinn 11. nóv. s.l., er áin þvarr skyndilega mjög mikið, og er um leið fengin skýring á samskonar fyrirbrigðum fyrr á tímum í þessari sömu á. Skýringin er ofur einföld og er ekkert dularfullt við hana. Orsök  vatnsþurrðarinnar var sú, að mikið krap hálfstíflaði Hvítá á löngu svæði fyrir ofan Árhraun. Það var Guðmundur Kjartansson magister, sem uppgötvaði þenna leyndardóm. Þegar Guðmundur Kjartansson heyrði getið í útvarpinu (12. nóv.) vatnsþurrðar þeirrar, er varð í Ölfusá 11. s.m., ákvað hann strax að bregða sér austur til þess að athuga verksummerki á staðnum, ef ske kynni að með því fengist skýring á þessu fyrirbrigði. Guðmundur fór austur 13. nóvember, eða tveim dögum eftir að vatnsþurrðin varð í Ölfusá. Var nú vatnsrennsli aftur orðið eðlilegt, enda stóð vatnsþurrðin ekki nema part úr degi, eða svo. En þótt Guðmundur kæmi ekki á vettvang fyrr en tveim dögum eftir að vatnsþurrðarinnar varð vart, komst hann fljótt á snoðir um, hver orsökin var. Hún var sem sé sú, að mikið krap hafði hálfstíflað Hvítá á mjög löngu svæði, fyrir ofan Árhraun. Var mikil hrönn beggja megin á bökkum árinnar og sýndi hún, að vatnsborðið hafði hækkað stórlega á þessu svæði, vegna krapstíflunnar. Guðmundur Kjartansson er ekki í vafa um að hér sé fengin skýringin á þessu fyrirbrigði sem alls konar þjóðtrú hefir verið tengd við. Orsök vatnsþurrðar í Ölfusá hefi alltaf verið hin sama, sem sé stíflun í Hvítá, vegna kraps. Hefir þessa fyrirbrigðis og jafnan orðið vart undir sömu kringumstæðum, þ.e. í snjógangi eða frostum á vetrum.

Á árinu 1943 birti Guðmundur Kjartansson langa grein um þurrðina í Náttúrufræðingnum (13. árgangur, s.4-23: „Þurrðin í Hvítá 11. nóv. 1942“. 

Lýkur hér samantekt hungurdiska um veður og veðurfar á árinu 1942. Í viðhenginu er mikil talnasúpa, hitameðaltöl, hámarks- og lágmarkshiti, mánaðarúrkoma og aftök alls konar í tölum.  

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• tölur ársins 1942

Hausthiti ekki fjarri meðallagi

Á Veðurstofunni er haustið tveir mánuðir, október og nóvember. Að þessu sinni var hiti þess ekki fjarri meðallagi þegar litið er á byggðir landsins í heild. Endanlegar tölur veðurstöðvanna koma frá Veðurstofunni í næstu viku, en í fljótu bragði sýnist sem það hafi að tiltölu verið kaldara fyrir norðan heldur en um landið sunnanvert. Sé miðað við síðustu tíu ár er meðalhitinn um 0,3 stigum neðan meðallags, en sé miðað við tímabilið 1991 til 2020 er hitinn 0,3 stigum ofan meðallags.

Myndin sýnir haustmeðalhita í byggðum landsins síðustu 200 ár. Þess verður þó að geta að fyrstu 50 árin eru nokkuð ágiskunarkennd - en þó ekki meir en svo að við vitum vel hvaða haust voru þá hlý og hver köld. Haustið er eina árstíðin þar sem ekkert eiginlegt hlýskeið er sjáanlegt á 19.öld. Hlý haust sem þá þó komu, raða sér ekki í fylkingar eins og síðar varð. Kuldinn sem reiknast haustið 1824 er harla ótrúlegur - en þó segir Klausturpósturinn (Magnús Stephensen):

Árgangur. Síðan ég í haust [1824] á bls. 164 f.á. Klausturpósts minntist á árferði hjá oss, hefir frá því seint í september til þrettánda jóla aldrei linnt mikilli kulda veðráttu, frostum og í mörgum sveitum miklum snjóa þunga og jarðbönnum, án þess nokkurn tíma fyrr hlánaði. 

Við trúum Magnúsi auðvitað. Fleiri heimildir geta um þráviðri á þessum tíma. Einnig varð mjög kalt haustið 1841, sérstaklega í nóvember. Það staðfesta mælingar á fleiri en einum stað. Haustið 1917 - á undan frostavetrinum mikla 1918 var einnig mjög kalt. 

Hlýnunin mikla um og uppúr 1920 var ekki eins eindregin á haustin og á öðrum tímum árs. Mjög hlý haust komu t.d. 1915 og 1920, áður en almennra hlýinda fór verulega að gæta. Frá og með 1931 duttu mjög köld haust út um nokkuð langa hríð og sérlega hlýtt var mörg haust í kringum 1960 (á frumveðurminnistíma ritstjóra hungurdiska). Eftir það kólnaði ótrúlega, sérstaklega frá og með 1966. Um miðjan áttunda ártuginn virtist vera að rétta við, en síðan varð aftur mjög kalt, kaldast haustið 1981. Þá bjuggust sumir við frostavetri (rétt eins og 1918), en hann kom ekki. Eftir það hefur farið hlýnandi. Síðustu 40 til 50 árin hafa haust hlýnað um 1,5 stig eða þar um bil, en við sjáum að hlýnun (frá 1873) er einmitt svipuð. Það er afskaplega óheppilegt að byrja hérlenda leitnireikninga um 1980 eins og víða sést gert (sérstaklega í útlendum heimildum). Leitnireikningar segja ekkert um framtíðina, en við getum samt staðfest að haust síðustu 200 ára hafa hlýnað um 2 stig - eða þar um bil. 

Norðurhvelsstaðan á síðasta degi veðurstofuhaustsins

Á Veðurstofunni er haustið tveir mánuðir, október og nóvember. Síðan tekur vetur við, fjórir mánuðir. Mikil hlýindi hafa verið ríkjandi á heimsvísu í haust, sjálfsagt er það hið langhlýjasta frá upphafi mælinga. Hér á landi er það þó nær meðallaginu og í Skandinavíu hefur verið kalt, nánast eina kuldasvæði norðurhvels (miðað við meðallag).

Kortið gildir kl.18 síðdegis á morgun, fimmtudaginn 30.nóvember. Jafnhæðarlínur 500 hPa-flatarins eru heildregnar og segja frá vindátt og vindhraða. Þykkt er sýnd með litum. Þykktin mælir hita í neðri hluta veðrahvolfs, því meiri sem hún er því hlýrra er loftið. Við sjáum að bláir litir þekja Evrópu norðanverða, þar er svalt. Þó er þetta ekki sérlega mikill kuldi, þykktin er ekki mjög lítil - það hefur heldur hlýnað síðustu dagana. Það er hins vegar ekki sérlega létt að stugga þessu svala lofti burt. Til þess þarf að riðla bylgjumynstri á stóru svæði. 

Af einhverjum ástæðum hafa háþrýstisvæði haldið sig nærri Íslandi nú í um það bil sex vikur, nánast látlaust. Þetta hafa ekki verið mjög öflugar hæðir, en samt nægilega öflugar til að standa fyrir og lægðir hafa því langflestar (allar nema ein) farið fyrir sunnan land - eða ekki komið nærri yfirleitt. 

Kuldapollarnir miklu hafa haldið sig langt frá okkur. Sá fyrir vestan, sem við höfum kallað Stóra bola hefur verið til þess að gera rólegur í haust, þar er t.d. engan fjólubláan lit að sjá ennþá - en hann hlýtur að sýna sig. Austurpollurinn, Síberíu-Blesi er mun öflugri, hann hefur valdið kulda suður í norðanvert Kína. Spár reiknimiðstöðvarinnar gera ráð fyrir því að hann bylti sér eitthvað á næstunni og ráðist e.t.v. á Alaska. Annars er harla litlar breytingar að sjá. Fyrir kemur að Síberíu-Blesi valdi veðrabrigðum hér á landi - en oftast er það þó óbeint, stuggar við Stóra-Bola, eða gerir eittvað af sér í námunda við norðurskautið. 

Þrátt fyrir tíðindalítið veður má samt alltaf finna tilbreytingu í smáatriðunum. Á þessu korti er t.d. lítill, en snarpur kuldapollur yfir Íslandi. Við lítum nánar á hann á kortinu hér að neðan.

Kortið gildir á sama tíma og það fyrra og jafnhæðarlínurnar eru þær sömu (þó dregnar með minna hæðarbili. Hér sýna litirnir hita í 500 hPa fletinum, í um 5300 metra hæð í miðju lægðarinnar. Vindörvar sýna vindstyrk og stefnu. Sólarhring áður (kl.18 á miðvikudag var lægðarmiðjan rétt að verða til yfir austurfjöllum Grænlands, norður af Scoresbysundi. Tekur síðan strikið suður og á 24 tímum síðar (síðdegis á föstudag) að vera komin suður fyrir 60. breiddarstig, suður af Íslandi. Um leið og lægðin kemur yfir hlýjan sjóinn fyrir sunnan Ísland myndast í henni éljagarðar og hún kemur fram á gervinhattamyndum. Við verðum hins vegar furðulítið vör við lægðina. Slakki í þrýstisviðinu fer á undan henni, en um leið og hún fer yfir herðir um stund á norðaustanáttinni, élin þyngjast fyrir norðan, og syðra gætu fallið einhver korn - og kannski sjáum við eitthvað af vindsköfnum skýjum. 

En lægðir sem þessar geta valdið töluverðri snjókomu og vandræðum fari þar hægt yfir - eða snúi við fyrir sunnan land. Slíku er þó ekki spáð nú. 

Svo er spurningin hvor stóru kuldapollanna nær undirtökunum - eða láta þeir okkur kannski bara sitja í friði, eins konar froðu frá brotnandi bylgjum - en friður þýðir yfirleitt kólnandi veður á þessum tíma árs. 

Fyrstu 20 dagar nóvembermánaðar

Meðalhiti í Reykjavík fyrstu 20 daga nóvember er +3,6 stig, +1,0 stigum ofan meðallags sömu daga árin 1991 til 2020 og +0,3 stigum ofan meðallags síðustu tíu ára. Hitinn raðast í tíundahlýjasta sæti aldarinnar (af 23). Hlýjastir voru þessir sömu dagar árið 2011, meðalhiti þá +6,7 stig, en kaldastir voru þeir 2017, meðalhiti +0,8 stig. Á langa listanum raðast hitinn í 31. hlýjasta sæti, af 150. Hlýjast var 1945, meðalhiti þá +8,0 stig, en kaldast var 1880, meðalhiti þá -2,9 stig.

 

Á Akureyri er meðalhiti nú -0,6 stig, -1,6 stigum neðan meðallags 1991 til 2020 og -2,2 stigum neðan meðallags síðustu tíu ára.

 

Hita er nokkuð misskipt á landinu það sem af er mánuði. Hlýjast hefur verið á Suðaustur- og Suðurlandi. Þar raðast hitinn í 8. og 9. hlýjasta sæti aldarinnar. Kaldast hefur verið á Ströndum og Norðurlandi vestra þar sem hitinn raðast í 18. hlýjasta sætið.

 

Miðað við síðustu tíu ár hefur verið að tiltölu hlýjast á Fagurhólsmýri, +1,3 stigum ofan meðallags, en langkaldast á Sauðárkróksflugvelli þar sem hiti hefur verið -2,6 stig neðan meðallags.

 

Úrkoma í Reykjavík hefur mælst aðeins 10,1 mm og er það um sjöundihluti meðalúrkomu. Þessi hluti nóvember hefur aðeins fimm sinnum verið þurrari í Reykjavík, síðast árið 2000. Úrkoma á Akureyri hefur mælst 16,5 mm og er það rúmur þriðjungur meðalúrkomu. Á Dalatanga hefur úrkoma mælst um 40 prósent umfram meðallag.

 

Sólskinsstundir hafa mælst 56 í Reykjavík, 26 umfram meðallag og hafa aðeins fimm sinnum mælst fleiri sömu daga, síðast árið 2000. Á Akureyri hafa sólskinsstundirnar mælst 26,3, 13 fleiri en í meðalári.

 

Almennt má segja að vel hafi farið með veður. Austanátt hefur verið ríkjandi alla daga, þar til í dag (21.) að breyting varð. Austanáttin stóð því samfellt í 28 daga, heldur sjaldséð samfella, en samt ekki með því óvenjulegasta.

Hugsað til ársins 1965

Árið var talið sæmilega hagstætt á Suður- og Vesturlandi, en annars óhagstætt. Í heild var árið þurrt. Seint í febrúar kom óvenjumikið af hafís að ströndum landsins, árið varð hið fyrsta af „hafísárunum“ svonefndu. Hiti lækkaði að mun frá því sem verið hafði, einkum frá og með 1966. Þótt farið sé að fenna yfir sumt í minni ritstjóra hungurdiska eru samt enn fjölmargir atburðir sem standa ljóslifandi fyrir hugskotssjónum hans - ekki síst hinn óvenjulegi febrúarmánuður og síðan hafísfregnirnar. Svipað má segja um marga atburði aðra.

Janúar var talinn óhagstæður lengst af, einkum norðaustanlands, þar var snjóþungt. Gæftir stirðar. Febrúar var sérlega hlýr og hagstæður - að undanteknum tveimur stórviðrum. Það var snjólétt og þurrviðrasamt um mikinn hluta landsins. Mars var mjög þurrviðrasamur og færð var góð. Tíð var fremur góð í apríl, að slepptum kuldakafla um miðjan mánuð. Maí var þurr, hægviðrasamur, en kalt var víðast hvar, einkum á hafíssvæðunum við norður- og austurströndina. Júní var fremur kaldur og óhagstæður gróðri. Í júlí var góð heyskapartíð um landið sunnan- og vestanvert og um meginhluta Norðurlands, en óþurrkasamt var eystra. Ágúst var sömuleiðis hagstæður til heyskapar víðast hvar, en austanlands og í útsveitum nyrðra var þó stirð tíð. Kartöflugras féll víða vegna frosta. September var þurr og kyrrviðrasamur á Suður- og Vesturlandi, en óhagstæður og kaldur um landið norðan- og austanvert. Október var hlýr og sérlega votviðrasamur á Suður- og Vesturlandi, en tíð var hagstæð norðaustan- og austanlands. Tíð var mild og hagstæð framan af, en þurr og köld síðari hlutann. Í desember var tíð hagstæð um landið vestanert, en mikill snjór var á Norður- og Austurlandi. Sérlega kalt inn til landsins fyrir norðan.

Við rifjum nú upp fréttir ársins tengdar veðri. Ekki er sá listi tæmandi. Blaðatextar eru langflestir fengnir af vefnum timarit.is, oft styttir hér og stafsetning oftast færð til nútímahorfs (vonandi sætta höfundar sig við þá meðferð). Textar eru flestir úr Morgunblaðinu og Tímanum þetta ár. Heimildir eru að auki úr Veðráttunni, tímariti Veðurstofu Íslands, töluleg gögn úr gagnagrunni Veðurstofunnar og umsagnir veðurathugunarmanna úr skýrslum þeirra sem varðveittar eru á Veðurstofunni. Talnasúpu má finna í viðhenginu. 

Fregnir í janúar voru aðallega af ófærð, en síðast í mánuðinum brá til hláku og betri tíðar. Óvenjumikið snjóaði í Vestmannaeyjum og Hornafirði snemma mánaðar. 

Tíminn segir frá 5.janúar:

KJ—MB, Reykjavík, 4. janúar. Veður hefur enn versnað og eru vegir víðast um land nú þungfærir eða ófærir og var versta veður víða í dag. Spáð er að í fyrramálið verði komið þíðviðri um sunnanvert landið. Hláka var í gærdag hér Suðvestanlands en annars staðar frost og víða snjókoma. Í gærkvöldi skall á snjókoma hér og snjóaði mikið í nótt og varð færð þung í Reykjavík í morgun.

Alþýðublaðið segir af snjó í Hornafirði 5.janúar:

Höfn 4. jan. KI. OÓ. Allt er á kafi í snjó hér um slóðir, sem er mjög sjaldgæft, venjulega er hér autt allan veturinn, nema einstaka sinnum föl sem venjulega tekur upp fljótlega, Svona fannfergi hefur ekki komið hér í yfir 20 ár. Samgöngur eru engar. Í gær átti að fljúga tvær ferðir en ekki var hægt að komast nema aðra og ekki hefst við að ryðja flugvöllinn.

Og Morgunblaðið 5.janúar - ritstjórinn minnist einnig óvenjumikillar snjókomu í Borgarnesi, en sá snjór stóð mjög stutt við - eins og algengast var á þessum árum - börnum og unglingum til vonbrigða:

Akranesi, 4. janúar. Svo ákaft hefur snjó kyngt niður hér í nótt og í dag, — klukkan 5 var ekkert lát á snjókomunni, nema hvað líka var tekið að skafa — að útlit er fyrir að allir vegir verði orðnir ófærir í kvöld. Ef hann hvessir eitthvað meira dregur strax i skafla. — Oddur.

Morgunblaðið heldur áfram 6.janúar:

Víðar er ófærð en á Suðurlandi. Sjálfsagt er fannfergi ekkert nýnæmi Akureyringum en Vestamannaeyingar eru alveg undrandi yfir því vetrarríki, sem þar hefur ríkt undanfarna tvo mánuði, og kemur það til af tvennu, að þar hefur ekki snjóað í 15—20 ár og hinu, að þeim finnst, að hitinn í Surti ætti að bægja svona gaddi frá. Við áttum tal við fréttaritara Mbl. Í Eyjum í gær, og kvað hann þetta fannfergi algera nýlundu þar um slóðir. Mætti segja, að „elstu menn“ myndu ekki annað eins. Samfelldur gaddur í 2 mánuði eða alveg fram að áramótum, þótt eilítill bloti væri.

Nokkuð hlánaði - en síðan fór að snjóa fyrir norðan. Tíminn 9.janúar:

MB-Reykjavík, 8. janúar. Hlákan stóð ekki lengi yfir. Nú er komin snjókoma um allt norðanvert landið með vægu frosti og vegir eru orðnir ófærir, strax og búið er að ryðja þá.

HS-Akureyri, 8. janúar Vélskipið Hildur, RE 380, strandaði í gær á leið til Akureyrar, en náðist á flot í dag algerlega óskemmt. Myrkraþoka var á, er óhappið varð.

Tjón varð í stuttri hláku 3.janúar. Morgunblaðið segir frá þann 9.:

Valdastöðum í Kjós, 7.jan, Töluverð úrkoma var hér s.l. sunnudag [3.janúar] og hljóp vöxtur í sumar ár. Skammt frá áramótum. Dælisár og Bugðu stóð sumarbústaður og hafði hann verið þar mörg ár. Um kvöldið var mikill vöxtur í Dælisá og stíflaðist hún með öllu af jakaburði. Þegar hún ruddi sig tók hún sumarbústaðinn með sér, og bar hann alllangan veg og malaði að lokum í sundur. Er hann, og það, sem í honum var, gjörónýtt. Hið eina heillega úr sumarbústaðnum er þakið. Nokkru neðar við ána fór vatnsflaumurinn yfir veginn, en ekki urðu teljandi skemmdir á honum.

Tíminn segir af ófærð 12.janúar:

MB-Reykjavík, 10. janúar. Færðin hefur lítið breyst frá því fyrir helgina og eru vegir á Norður- og Austurlandi nú yfirleitt ófærir og ekki horfur á breytingu til batnaðar svo fyrirsjáanlegt sé.

Svo kom að ísfregnum. Talsverður ís var á Grænlandssundi og nálgaðist landið. Auslægar áttir síðar í mánuðunum beindu ísnum síðan frá um tíma. Morgunblaðið 13.janúar:

Síðustu daga hefur mikið verið um rekís á siglingaleið við Horn. Breskur togari, Lord Willoughby, sigldi á ísjaka í fyrradag norður af Straumnesi og sama dag sneru við 3 aðrir breskir togarar, sem voru á leið austur, og kusu fremur að sigla suður fyrir land en að hætta á að fara fyrir Horn. Í gær tilkynnti Skjaldbreið íshröngl á siglingaleið frá Hælavíkurbjargi að Straumnesi og kvað einstaka stóra jaka innan um, sem hættulegir kynnu að vera skipum. Skyggni var þá 4—5 sjómílur.

Akureyri, 12. jan. Mikill snjór setti niður í gær og í nótt. Hiti var um frostmark og snjórinn mjög blautur, svo að snjóflóðahætta var talin vera á ýmsum stöðum í grenndinni, svo sem í Dalsmynni, Ekki hefur frést af neinum snjóflóðum, en miklar skemmdir hafa orðið á símalínum, vegna ísingar. Með morgninum tók að frysta og renna. Víða er orðin erfið færð bílum hér á götum bæjarins og sumar göturnar ófærar, en reynt er að halda helstu umferðargötum sæmilega greiðfærum. Flestir þjóðvegir mega heita ófærir með öllu, þó kom einhver mjólk til bæjarins í dag framan úr Eyjarfirði og úr Hörgárdal. Háfjallabíll braust hingað frá Dalvík í dag og var 5 1/2 tíma á leiðinni. Öxnadalsheiði er bráðófær og einnig Dalsmynni en þar er kominn feiknalegur snjór.

Dagur segir af ísingu og símatruflunum af hennar völdum 13.janúar:

Mikil ísing settist á símalínur víða um land í fyrradag [11.], en þá snjóaði mjög mikið í frostlausu veðri. Hafa símalínur slitnað og staurar brotnað. Á Vatnsskarði bilaði símalínan í fyrrinótt og lauk þar viðgerð litlu eftir hádegi í gær. Gera þurfti við línuna á sex stöðum á tveggja kílómetra kafla. Nóttina áður brotnuðu tveir símastaurar á Fljótsheiði og línur slitnuðu vegna ísingar. Lá símalínan niðri á um það bil kílómeters kafla í gær, að því er símastjórinn á Akureyri, Gunnar Schram, tjáði blaðinu. ... Milli Reykjahlíðar og Breiðumýrar var símalínan biluð á fleiri stöðum.

Tíminn segir enn af ófærð og hafís 16.janúar:

MB-Reykjavík, 15. janúar. Segja má að látlaus stórhríð hafi verið á Norðausturlandi síðan um helgi og er þar nú viða kominn mjög mikill snjór og einnig hefur verið símasambandslaust við ýmsa staði vegna þess að staurar hafa brotnað í veðrinu og erfitt verið að komast að til viðgerða. Í sumum kaupstöðum er fannfergið orðið svo mikið að erfitt er að komast milli húsa. ... Í morgun lagði floti stórra vöruflutningabíla upp frá Akureyri á Öxnadalsheiðina og voru með þeim ýtur frá Vegagerðinni. Bílar þessir voru hálfan níunda tíma í Bakkasel, en þangað er aðeins um 50 km leið frá Akureyri.

MB-Reykjavík, 15.janúar. Mikill ís virðist nú vera út af Vestfjörðum og kominn inn á Húnaflóa og er farinn að reka eitthvað inn eftir Ísafjarðardjúpi. Veðurfræðingi ber saman við gamla menn á Vestfjörðum um það, að tíðarfarið undanfarið minni á tíðarfar köldu áranna þegar hafísinn herjaði við strendur landsins. Páll Bergþórsson veðurfræðingur sagði blaðinu í kvöld, að Veðurstofan hefði fengið margar tilkynningar um hafísinn. Frá Hornbjargsvita var tilkynnt síðdegis í dag að íshrafl sæist á siglingaleið, svo langt austur sem séð yrði og frá skipi var tilkynnt um samfelldan ís fjórar mílur norður af Horni og þrjár mílur undan Geirólfsgnúp. Samkvæmt því má búast við að ís sé kominn inn á Húnaflóa. Klukkan fimm var 11 stiga frost á Hornbjargsvita. Þá var einnig tilkynnt um ísbreiðu 2-10 kílómetra norður af Galtarvita og íshrafl á siglingaleið norðaustur af vitanum. KrJúl, fréttaritari blaðsins í Bolungarvík, hringdi til blaðsins í kvöld og sagði að ísjaka væri farið að reka inn Ísafjarðardjúp og hefðu nokkrir jakar setið fastir í fjörunum yst í djúpinu. Hann kvað gamla menn segja, að veðurfarið nú minnti mjög á veðurfar ísáranna og menn væru uggandi. Við bárum þetta undir Pál Bergþórsson og hann sagði að veðurfarið undanfarið væri líkt því sem það hefði verið í reglulegum kuldaárum, eftir því sem næst væri unnt að komast.

Tíminn segir enn af ís 17.janúar og rifjar upp fyrstu spá Veðurstofunnar fyrir 45 árum:

MB-Reykjavík, 16. janúar. Eins og sagt var frá í blaðinu í dag er mikill ís fyrir Vestfjörðum og óttast menn að hann geti orðið landfastur þá og þegar. Íshrafl er í mynni Ísafjarðardjúps og samfelldur ís örskammt undan. Í morgun var vindur þar austanstæður og rak ísinn því fremur frá þar, en spáð er norðlægri átt að nýju og má þá búast við öllu illu. Einnig er mikill ís austan við Horn og nálgaðist ísbreiðan land um hádegisbilið. KrJúl, fréttaritari blaðsins í Bolungarvík, símaði í dag, að skyggni þar væri ekki gott og sæist því ekki vel til íssins, en hann kvaðst hafa fengið þær fregnir, að ísinn ræki inn og norður. Þá hafði hann fengið þær fréttir frá báti, sem var á leið norðan fyrir Horn að skipverjar sæju mikla ísbreiðu svo langt sem augað eygði og mikill rekís var á siglingaleið bátsins. Varð að sigla honum á hægri ferð gegnum ísinn og sumir jakanna sáust illa í ratsjá. Frá Horni fékk Veðurstofan þær upplýsingar í dag að mikið ísrek væri á siglingaleiðum austur og vestur af Horni og ísbreiðan nálgaðist þá landið. Stórar ísspangir voru þá á reki til lands. Eru því allar horfur á því að svo geti farið að ísinn verði landfastur við Horn i dag. Kalt var um allt land í dag, mikið frost norðanlands, til dæmis 16 stig klukkan ellefu á Staðarhóli í Aðaldal, en vægt frost við suðurströndina, ekki nema tvö stig í Reykjavík. Lægð, sem fer fyrir sunnan land dregur úr frosti, en henni mun fylgja nokkur snjókoma sunnanlands og éljagangur fyrir norðan. Þegar hún er farin hjá má búast við norðanátt
með meiri kulda að nýju.

MB-Reykjavik, 16. janúar. Á morgun, sunnudag, eru liðin 45 ár síðan fyrsta veðurspáin var gerð hérlendis á Veðurathugunardeild Löggildingarstofu Íslands. Þá starfaði einungis einn maður við veðurspádóma þar, en nú sinna fjórir veðurfræðingar veðurspánum, margir veðurfræðingar vinna á skrifstofunni við allskyns útreikninga og skýrslugerðir og hafa fjölmennt aðstoðarlið. Dr. Þorkell Þorkelsson var forstjóri Löggildingarstofunnar fyrir 45 árum, og hafði á veðurathugunardeild hennar þrjá aðstoðarmenn. Hann gerði fyrstu opinberu veðurspána þann 17.janúar árið 1920 og hljóðaði hún þannig: Útlit fyrir suðvestan- og vestanátt með vaxandi vindi á Norður- og Austurlandi, svipuðum hita (2 stig) og heldur hækkandi loftvog.

Ísinn lónaði nú frá, Tíminn segir frá 19. og 20. janúar:

[19.] MB—Reykjavík, mánudag. Ísinn virðist heldur hafa lónað frá aftur fyrir vestan en er þó enn skammt undan landi. Mikið frost er nú um allt land, allt upp í 19 stig, en stilla. Vegir eru enn ófærir vegna snjóa um austanvert Norðurland og Austurland en haldist gott veður, mun reynt að hjálpa bílum eftir aðalvegum.

[20.] MB-Reykjavík, þriðjudag. Litlar breytingar hafa orðið á ísnum fyrir vestan. Hann virðist heldur hafa lónað frá og lítil hreyfing hefur verið á honum í dag, enda veður stillt. Bátar á Vestfjörðum hafa sumir hverjir ekki getað lagt eins djúpt og þeir eru vanir vegna ísreks, og vissara er að fara með gát á siglingu vegna þess.

Morgunblaðið 19.janúar:

Þúfum, 18. jan. [Skagafirði] Undanfarið hefir verið hörku vetrarveðrátta, stormur með frosti, en fannkoma lítil. Er þetta ólíkt janúarveðráttunni 1964. Nú er mest hætta á ef frostin haldast lengi að firði og víkur leggi ísi.

Tíminn segir enn ófærðarfréttir 21.janúar:

KJ-Reykjavík, miðvikudag [20.]. Tíminn hafði í dag tal af Ólafi Ólafssyni kaupfélagsstjóra í Króksfjarðarnesi, spurði hann frétta úr byggðarlaginu. Ólafur sagði að hríðarveður hefði verið flesta daga síðan um hátíðar, væri mikill snjór kominn á láglendið, og allir vegir ófærir smærri bifreiðum. Þó hefur verið fært fyrir jeppa í Reykhólasveit og Geiradal. Vegurinn fyrir Gilsfjörð hefur verið lokaður síðan um áramót og hafa því mjólkurflutningar 'austurhluta Barðastrandarsýslu til mjólkurbúsins í Búðardal fallið alveg niður um sinn. Rekís kvað Ólafur töluverðan á innfjörðum Breiðafjarðar, og hefur flóabáturinn Guðmundur góði því ekki getað losað vörur til hafna á innanverðum Breiðafirði.

MB-Reykjavík, miðvikudag.
Mikil ófærð er nú á Suðurlandi vegna snjóa og hafa mjólkurbílar verið í allan dag að brjótast um Árnessýslu, til dæmis var bíllinn úr Laugardalnum ekki væntanlegur fyrr en í nótt að Selfossi. Ófært mun mega teljast austar en til Víkur. Nokkrar bilanir hafa orðið á símalínum í uppsveitum Árnessýslu af völdum snjókomunnar.

Tíminn segir 22.janúar frá snjóflóðaslysi í Húsavíkurfjalli - og hláku:

ÞJ-Húsavík, fimmtudag. Tæplega tvítugur piltur lenti í snjóflóði í Húsavíkurfjalli síðdegis á miðvikudag [20.], er hann var þar á skíðum. Piltinum tókst að komast út úr snjóflóðinu af eigin rammleik, og komst hjálparlaust niður í þorpið. Var hann á annan klukkutíma að komast þá leið, sem er um hálfur kílómetri. Reyndist hann illa meiddur innvortis og var samstundis fluttur í sjúkraflugvél til Akureyrar, þar sem aðgerð var gerð á honum í dag. ... Snæbjörn, sem er átján ára, fór í gær í skíðagöngu upp í Húsavíkurfjall og var einn á ferð. Er hann var í svonefndri Dagmálalág féll á hann snjóflóð. Barst hann nokkurn spöl með því, en fór þó aldrei í kaf. Er snjóflóðið stöðvaðist tókst honum að losa sig við skíðin og losa sig úr snjónum. Um hálfur kílómetri er úr þorpinu að Dagmálalág. Klukkan mun hafa verið nálægt þrjú í gær, þegar snjóflóðið féll, og Snæbjörn lagði af stað heimleiðis örskömmu síðar, en hann kom ekki niður í þorpið fyrr en klukkan hálf fimm og var þá mjög þrekaður orðinn. Er læknir hafði athugað Snæbjörn ákvað hann þegar að senda hann á sjúkrahúsið á Akureyri. Kom Tryggvi Helgason hingað seint í gærkvöldi og flutti hinn slasaða mann á flugvél sinni þangað. Rannsókn þar leiddi í ljós að Snæbjörn er mikið slasaður innvortis.

MB-Reykjavík, fimmtudag. Í kvöld var komin hláka um allt land, en hlýindi voru ekki mikil, yfirleitt 3 stig. Búist er við frostleysu um allt land næstu dagana, og ætti því að hlána nokkuð, en víða um land er nú sannkallað fannfergi. Flutningar á Norðausturlandi og Austurlandi liggja algerlega niðri, nema hvað reynt hefur verið að brjótast með mjólk á trukkum, eða sleðum, sem festir eru aftan : beltisdráttarvélar. Blaðið átti í dag tal við nokkra fréttaritara sína á Austur- og Norðausturlandi og spurði þá um samgöngumálin. Einar Stefánsson á Egilsstöðum sagði, að þar hefði verið ófærð það sem af væri nýja árinu og mætti heita að ekki væri fært út úr þorpinu. Stöku sinnum hefði verið reynt að lagfæra vegina með því að ryðja snjónum brott, en það hefði reynst árangurslítið og jafnan fennt í slóðir aftur.

Tíminn segir 26.janúar frá tjóni á sjó:

JJ-Súgandafirði, mánudag. Tveir bátar héðan urðu fyrir tjóni í vonskuveðri síðastliðinn laugardag, er þeir voru á leið heim úr róðri. Þetta voru bátarnir Hávarður og Draupnir. Hávarður varð að fara til ísafjarðar til viðgerðar, en á Draupni var einungis um veiðarfæratjón að ræða. Bátar héðan reru á laugardag og fóru 20—30 mílur út að venju. Á heimleiðinni hrepptu þeir versta veður, 10—12 vindstig, og mikinn sjó. Veiðarfæri Draupnis fóru mjög illa í veðri þessu, línustamparnir eyðilögðust í áföllunum og línan fór öll í flækju. Enn ver fór fyrir Hávarði, því að hann fékk á sig hnút. Brotnuðu skjólborð á lunningunni og styttur, sem héldu þeim, og línuballar lögðust saman. Varð Hávarður að fara til Ísafjarðar til þess að fá viðgerð í skipasmíðastöð þar. Engin slys urðu á mönnum í þessu veðri, en alls munu 40—50 línubalar hafa eyðilagst.

Febrúar 1965 var sérlega óvenjulegur mánuður, sá þriðjihlýjasti sem vitað er um og meðalloftþrýstingur hefur aldrei verið hærri í febrúar. Kortið sýnir meðalhæð 500 hPa-flatarins í mánuðinum (heildregnar línur), þykkt er mörkuð með daufum strikalínum, en þykktarvik með lit. Hlýindin afgerandi. Vestlægar vindáttir voru óvenjuþrálátar. Lengst af mátti heita blíðuveður, en á því voru þó nokkrar undantekningar. Tvö óvenjuhörð illviðri gerði með töluverðu tjóni. Um þau er fjallað hér að neðan. Síðara veðrinu [11. til 13.) fylgdi mikið frost, en skammvinnt. Vestanáttin stíflaði rek hafíss suðvestur um Grænlandssund og hrakti ísinn langt til austurs, alveg austur fyrir land og inn í Austur-Íslandsstrauminn sem hann og norðlægar áttir fluttu síðan langt suður með Austfjörðum í marsmánuði. Þetta var mesta ísmagn við landið frá því 1918 og kom á óvart.

Snjó tók upp, en vegir spilltust vegna aurbleytu. Tíminn segir frá 4.febrúar:

MB-Reykjavík, miðvikudag. Vegir eru nú víða orðnir nokkuð þungir vegna aurbleytu og má búast við að setja verði einhverjar takmarkanir á ferðir þungra bifreiða á næstunni ef veðurfar verður óbreytt. Skriður hafa fallið úr Búlandshöfða og Ólafsvíkurenni vegna þíðunnar og hefur orðið að ryðja þeim burt með jarðýtum. Blaðið spurði Hjörleif Ólafsson á Vegamálaskrifstofunni í dag um ástandið á vegum landsins. Hann kvað aurbleytu víða orðna mikla á vegum, verst væri ástandið sennilega suðvestanlands og á Snæfellsnesi, en norðanlands væri ástandið einnig slæmt sums staðar, svo sem í Eyjafirðinum og Húnavatnssýslum. ... Allir fjallvegir á Austurlandi eru enn ófærir vegna snjóa og verða ekki ruddir að sinni. Fært er um Héraðið að mestu og einnig frá Egilsstöðum um Fagradal til Reyðarfjarðar og Eskifjarðar.

Morgunblaðið segir af vexti Svarfaðardalsá í pistli 6.febrúar:

Svarfaðardalsá tók að flæða yfir þjóðveginn í gærmorgun við svonefndan Hrísahöfða við Dalvík. Áin er enn á ísi og hefur ekki rutt sig. Vatnsflóðið er samt ekki meira en svo, að stórir bílar komust leiðar sinnar eftir veginum, en hann er ófær minni bilum.

Þann 8. hvessti, fyrst af suðri og suðvestri, en síðan gerði vestan- og norðvestan ofsaveður, einkum þó um landið norðan- og austanvert aðfaranótt þess 9. 

Allkröpp lægð fór til norðausturs um Grænlandssund. Á undan henni var mjög hlý suðvestanátt, en um hádegi þann 8. snerist vindur snögglega til vesturs og kólnaði. Um kvöldið herti mjög á vestanáttinni og gerði aftakaveður. Kortið sýnir stöðuna á miðnætti. Veðrið gekk fljótt yfir. Næsta lægð var vestan Grænlands. Hún sendi síðan lægðardrag inn á Grænlandssund.

Tíminn segir frá 10.febrúar:

FB-Reykjavík, þriðjudag [9.]. Mikið rok gekk yfir vestanvert landið og einnig var geysilega hvasst á Norður- og Austurlandi í gærkvöldi og nótt. Töluverðar skemmdir urðu af járnplötufoki, og hey fuku víða. Ekkert tjón hefur þó orðið á mönnum í þessu óveðri svo vitað sé. Sunnanlands var nokkuð hvasst, en samt ekki svo tjón hlytist af. HS fréttaritari blaðsins á Akureyri símaði í dag, að undanfarna daga hefði verið sunnan og suðvestan rok á Akureyri, en í gær hefði hvesst mikið og fylgdi hvassviðrinu rigning og snjófjúk og varð illstætt á götum úti í verstu hryðjunum. Mest varð veðurhæðin upp úr miðnætti og náði hámarki um kl. 4 í nótt. Á lögreglustöðinni á Akureyri mældust 47 hnútar, eða 9—10 vindstig, og mun þó hafa orðið mun hvassara uppi í fjallinu fyrir ofan bæinn. Nokkrar skemmdir urðu á húsum og bílum á Akureyri. Til dæmis fuku milli 10 og 15 þakplötur af sambýlishúsinu Skarðshlíð 40. Plöturnar fuku á nærliggjandi hús, og brutu þær meðal annars glugga í húsinu Þverholti 2 og Langholti 4. Þá lentu bárujárnsplötur á þremur bifreiðum og skemmdust þær meira og minna. Engin slys urðu á mönnum í þessu óveðri, en eitthvað mun hafa fokið af heyi í nágrenni Akureyrar. IH á Seyðisfirði sagði, að ofsarok hefði verið þar í nótt, og einna mest milli klukkan 6 og 7 í morgun. Miklar skemmdir urðu þar á kaupfélagshúsinu, en þakplötur fuku af meira en hálfu þaki hússins sem stendur við Hafnargötu 28. Fuku þær út um allt og lentu meðal annars á báti, er var í smíðum í skipasmíðastöðinni. Er hann tíu og hálft tonn og skáru plöturnar sundur fjögur borð í lúkar og einnig nokkur borð aftan til en tjónið talið mjög mikið. Þarna skammt frá stóð ný bifreið, og lentu plötur á henni og brutu afturljósin og skemmdu bílinn töluvert að öðru leyti. Þá fuku plötur af 300 fermetra þaki fiskiðjuversins og annar löndunarkrani síldarverksmiðjunnar fauk og lenti á bryggjunni. Færiböndin á söltunarstöð Valtýs Þorsteinssonar fuku einnig í þessu óveðri, og munu skemmdir á fáum stöðum á landinu hafa orðið jafn miklar og á Seyðisfirði í þessu veðri.

Mjög hvasst var einnig á Egilsstöðum og á Héraði. Þakplötur fuku af húsi í smíðum í Egilsstaðaþorpi, en það stendur í útjaðri þorpsins, og gerðu því engan usla. Talsvert fauk af heyi hjá þeim bændum, sem höfðu orðið að kasta því úti í haust, þegar hlöður voru orðnar fullar og var það aðallega í Fellum, sem tjón varð af heyfokinu.

AA fréttaritari á Hornafirði sagði þær fréttir í dag, að báturinn Gissur hvíti hefði orðið fyrir áfalli í gærkvöldi milli klukkan 10:30 og 11, þegar hann var að koma inn úr róðri. Hnútur kom á bátinn, og fyllti stýrishúsið, vélin stoppaði, og urðu skipverjar að kasta akkerum. Þeim tókst þó að koma vélinni í gang aftur eftir nokkurn tíma og komu inn í nótt eða morgun. Líklegt er talið að öll siglingatæki séu ónýt því sjór komst í radar og dýptarmœli, og talstöðin ónýttist. Skipstjórinn á Gissuri hvíta, Óskar Valdimarsson, tjáði fréttaritaranum, að báturinn hefði ekki fengið annan sjó á sig en þennan eina, og engin slys höfðu orðið á mönnum um borð. Þá sagði AA, að nokkuð hefði brotnað af rúðum í húsum í Hornafirði og þar í kring, til dæmis fóru 16 rúður úr félagsheimilinu að Hrollaugsstöðum í Suðursveit.

Mikið hvassviðri var einnig á Vestfjörðum, og sagði GS á Ísafirði, að hávaðarok hefði verið þar í gær og nótt. Þar fyrir vestan fuku fiskhjallar með fiski í, og einnig fauk afgreiðsluskúr, sem Vestanflug hefur á flugvellinum á Ísafirði, og einnig fauk bensínafgreiðslu- og sælgætissöluskúr í Skutulsfirði.

Að lokum náðum við tali af Eiríki bónda í Arnarfelli í Eyjafirði en hann varð fyrir töluverðu tjóni af völdum óveðursins í nótt. Hjá honum fuku tveir braggar, var hey í öðrum en þrjátíu lömb og tíu kvígur í hinum. Drápust tvö lömbin, þar sem þau höfðu orðið undir brakinu þegar bragginn lagðist saman. — Þetta voru gamlir braggar, en voru vel frá gengnir og búnir að standa af sér mörg veður áður, sagði Eiríkur. Þetta var alveg feikilegt veður hérna að minnsta kosti, hélt hann áfram. Alveg frá því í gærkvöldi um tíuleytið og fram undir morgun, og braggarnir voru að smáliðast sundur hjá mér. Um tólfleytið í nótt fór svo líka þakið af íbúðarhúsinu hjá mér. Það lenti á símalínum og rafmagnslínum, og sleit þær niður, og verið var að enda við að koma símanum í lag aftur nú upp úr fjögur í dag. Nokkrar rúður brotnuðu í fjósinu, og kýrnar lágu í glerjahrúgunni í morgun, ég held þær hafi ekki skaddast, en annars hef ég lítið mátt vera að því að rannsaka það ennþá, því ég hef verið að koma skepnunum fyrir, sem voru í bragganum.

Morgunblaðið segir af sama veðri 10.febrúar - eitthvað um endurtekningar aðalatriða en smáatriði þó stundum önnur en í frásögn Tímans og annarra blaða:

Vestanstormur gekk yfir nærri allt landið í fyrrakvöld og nótt. Nokkrar skemmdir munu víða hafa orðið, einkum á Austurlandi. Ekki er þó kunnugt um nein slys á mönnum, Mest var veðurhæðin milli kl. 8 og 10 í gærkveldi í Reykjavík var um skeið 10 til 11 vindstig í hviðunum, 12 vindstig í Hornbjargsvita og 10 til 12 vindstig á annesjum norðanlands og austan. Jónas Jakobsson, veðurfræðingur, tjáði Morgunblaðinu í gær, að lægðin, sem óveðrinu olli, væri nú komin norður undir Svalbarða, enda hefði mjög lægt aftur. Komið hafði frost í fyrrakvöld, en hlýnað aftur í gær, er vindur gerðist suðlægari og um nónbilið var víðast hvar 4—6 vindstig og 4—5 stiga hiti sunnanlands. Á Stórhöfða í Vestmannaeyjum voru þó 8 vindstig kl.2 í gærdag og 8 í Grímsey, en hægara mun hafa verið á sjó. Togarinn Síríus slitnaði upp á Elliðavogi í fyrrakvöld og rak upp í fjöru í Viðey gegnt Vatnagörðum. Einnig slitnaði Lagarfoss frá bryggju í Reykjavíkurhöfn, en dráttarbáturinn Magni sem var í grenndinni, kom þegar á vettvang og ýtti skipinu aftur að bryggjunni, svo að engar skemmdir urðu af þessum sökum. Unnið var að því í gærkveldi að ná Síríusi á flot aftur.

Akureyri, 9. febrúar. Meiriháttar hvassviðri af vestsuðvestri gekk hér yfir í gærkvöldi og fyrri hluta nætur. Veðrið var mest um kl. 2 og eftir Því sem næst verður komist, var vindhraðinn þá ekki undir 70 hnútum, eða 13 til 14 vindstig. Mörgum varð ekki svefnsamt vegna veðurdynsins og húsráðendur fóru sumir á stjá til að huga að þökum húsa sinna eða skorða og fergja ýmislegt lauslegt úti við, sem annars hefði getað valdið skaða. Ekki er þó kunnugt um, að umtalsvert tjón hafi orðið af veðri þessu hér í bæ, nema í Glerárhverfi. Þar fuku margar járnplötur af þaki fjölbýlishúss, sem er í smíðum við Skarðshlíð, yst í hverfinu. Flugu þær eins og skæðadrífa yfir í þéttbýlt íbúðarhverfi austan Hörgárbrautar og ollu þar tjóni á þremur bílum og a.m.k. 2 húsum, þar sem rúður brotnuðu. í öðru þeirra, Langholti 3, þar sem Sigurður Flosason, kennari, býr með fjölskyldu sinni, brotnuðu 3 stórar rúður, en engin meiðsli urðu á fólki. Lögreglumenn fóru út eftir og reyndu að handsama þakplöturnar, draga þær í skjól og bera á þær farg, en það gekk misjafnlega í náttmyrkrinu og veðurofsanum, enda var alls ekki stætt í verstu byljunum. Einnig aðstoðuðu þeir við áð negla fyrir brotna glugga. Sem dæmi um hamfarirnar má nefna það, að ein þakplatan skall á ljósastaur, er bognaði við það og varð eins og U í laginu, en féll ekki til jarðar fyrr en lygna tók.

Í Saurbæjarhreppi í Eyjafirði varð stórtjón á þremur bæjum af völdum ofviðrisins, en þar virðist veðrið hafa verið enn harðara en hér á Akureyri. Símabilanir voru miklar i Eyjafjarðardölum í dag, svo að erfitt var að afla nákvæmra frétta af skemmdunum. Á Tjörnum, fremsta bæ í Eyjafirði, fauk hluti þaks af nýrri 1600 hesta hlöðu, og einnig brotnaði úr henni annar stafninn gersamlega, en hann var úr timbri og stóð beint í veðrið. Ennfremur fauk eitthvað af þaki íbúðarhússins og hey, sem geymt var á bersvæði. Bóndinn á Tjörnum er Gunnar Jónsson. Á Arnarfelli eyðilögðust tveir braggar, sem voru áfastir við nýtt fjós. Annar bragginn, sem notaður var sem hlaða, fauk þegar í gærkvöldi, en lítið hey mun hafa verið geymt þar. Hinn bragginn, gamalt fjós, lagðist alveg saman, þegar kom fram á nóttina, ofan á fé, hesta og kálfa, sem þar voru inni. Drápust tveir gemlingar og margar aðrar skepnur lemstruðust. Brak úr bröggunum fauk á nýja fjósið, braut rúður í því og laskaði það nokkuð að öðru leyti, en ekki stórvægilega. Einnig slitnuðu rafmagns og símalínur af völdum braksins. Þá tók allt járn af þaki íbúðarhússins á Arnarfelli og óttast var um tíma að þakið færi allt, svo að bóndinn, Eiríkur Björnsson og heimilisfólkið alls 7 manns, leitaði skjóls í kjallara hússins, meðan ósköpin gengu yfir. Hjá Ásgeiri bónda Guðmundssyni í Hlíðarhaga fauk braggahlaða með nokkru heyi og víða annars staðar fauk eitthvað af heyi og lausir munir, sem geymdir voru utanhúss. Þá brotnuðu þrír staurar á háspennulínu utan við Hjalteyri og olli það rafmagnsleysi fram yfir hádegi í dag. — Sv. P.

Morgunblaðið átti tal við fréttaritara sína á Húsavík, í Vestmannaeyjum og Ísafirði. Þar hafði verið mjög hvasst, en ekkert tjón orðið á mönnum né eignum.

Egilsstöðum, 9. febrúar. Þak fauk í gærkvöldi af íbúðarhúsi, sem er í smíðum hér á Egilsstöðum. Þá urðu víða smávægileg tjón á húsum og heyjum í Héraði. Símalínur slitnuðu á nokkrum stöðum. — St. E.

Hornafirði, 9. febrúar. Geysilegt óveður var hér í gærkveldi og nótt, en skemmdir urðu engar á húsum. Vélbáturinn Gizur hvíti, sem var að koma að landi hér, fékk á sig sjó og stöðvaðist vélin og ljós slokknuðu. Vörpuðu skipsmenn akkerum hér rétt undan landi, komu vélinni síðan af stað aftur og tókst að sigla bátnum inn. Skemmdir munu hafa orðið á ýmsum siglingar- og fiskileitartækjum. Á bænum Leiti í Suðursveit brotnuðu 12 rúður af völdum óveðursins. — G.Sn.

Raufarhöfn, 9. febrúar. Í óveðrinu í gær fauk löndunarband á einni söltunarstöðinni. Einnig fuku síldarsöltunarkassar og ollu nokkrum skemmdum. — Einar.

Seyðisfirði, 9. febrúar. í gærkveldi fauk langt færiband hjá Síldarsöltunarstöð Valtýs Þorsteinssonar og olli skemmdum. Þá fuku þakplötur af Fiskiðjuverinu og Kaupfélaginu. Tvær þakplötur höfnuðu i Skipasmíðastöð Austfjarða og af svo miklu afli, að þær fóru gegnum byrðing báts, sem þar er í smíðum. Verst var veðrið hér síðari hluta nætur. Nýlega hafði stóri löndunarkraninn við Síldarverksmiðjuna verið fluttur til og var ekki búið að festa hann að fullu. Fauk hann því um koll og skemmdist mikið. Hélt honum m.a. stag, og hefði svo ekki verið, hefði hann fokið í sjóinn. — Sv.G.

Neskaupstað 9. febrúar. Í nótt skall hér á ofsaveður á suðvestan. Mun hafa verið vökunótt hjá mörgum, því að í slíkum veðurofsa verður mönnum varla svefnsamt og vissara þykir að vera við öllu búinn. Tveir bátar, sem lágu við festar í firðinum, slitu legufæri sín og ráku á land. Annar báturinn, sem heitir Hrefna, 10 lestir að stærð, rak á bryggju og bókstaflega tók hana með sér upp í fjöru og gjöreyðilagðist hún. Báturinn er mjög mikið skemmdur eða ónýtur með öllu. Hinn báturinn, 3ja tonna, er nokkuð skemmdur, komu á hann tvö göt. Plötur af húsum voru eins og fjaðrafok um allan bæinn og ollu ýmsum smávægilegum skemmdum. Á einu íbúðarhúsinu fauk mest af þakplötunum. Engin slys munu hafa orðið á mönnum í þessum hamförum. — Ásgeir.

Vík í Mýrdal, 9. febrúar. Suðvestan stórviðri gerði í gær og stóð það fram eftir nóttu. Nokkrir skaðar urðu í Fagradal. Tveir rafmagnsstaurar brotnuðu, þakplötur fuku og bílskúr. — Fréttaritari.

Ísafirði, 9. febrúar. Í hvassviðrinu í gær fauk afgreiðsluskúr, sem Vestanflug reisti nýlega á flugvellinum hér. Brotnaði skúrinn í spón og er gerónýtur. Sömuleiðis fauk bensínafgreiðsluskúr við Úlfsá, en skorðaðist við nærliggjandi hús og skemmdist því ekki mikið. HT.

Morgunblaðið heldur áfram að segja frá tjóni 11.febrúar:

Nánari fregnir hafa nú borist af tjóni sem varð víða á bæjum í Saurbæjarhreppi í ofviðrinu í fyrrinótt. Eins og getið hefur verið um, fauk timburstafn úr stórri, nýlegri hlöðu á Tjörnum, einnig þriðjungurinn af þakinu og þrjár sperrur brotnar. Einnig fauk blásarahús við hlöðuna, stór fjórhjólaður heyvagn, sem brotnaði í spón, og fjögur olíuföt, sem stóðu upp á endann, fuku langa leið og náðust aftur heil. Tvö uppborin hey skelltust um, og munu um 30—40 hestburðir hafa fokið. Enn tók mikið járn af þaki íbúðarhússins og nokkuð af timburklæðningu. Gunnar bóndi Jónsson tjáði mér í dag að hann hefði aldrei lifað annað eins voðaveður, nema ef vera skyldi fyrir 32 árum. Hann kvað veður enn vera svo hvasst, að ekki sé viðlit að reyna að komast upp á hlöðuna til viðgerða, enda væri enn að fjúka meira af þakinu. Vinnuafl væri ekkert að fá, en þrír nágrannar væru þó búnir að bjóða aðstoð sína stund og stund, en annars væri svo fáliðað á bæjum í grennd, að hver ætti nóg með sig. Tjón sitt hvað hann ekki vera minna en 30—40 þúsund krónur, og væri þó engin vinna reiknuð. Á Þormóðsstöðum í Sölvadal brotnuðu yfir 30 rúður í íbúðarhúsinu af grjótflugi. Engu lausu grjóti er þó til að dreifa í grennd við bæinn, nema í steypumalarbing, sem stendur á gilbarmi um 100 metra sunnan við bæinn. Þá fauk mikið járn af þakinu í Kálfagerði og heyskaðar urðu víða, meðal annars á Helgastöðum og Stekkjarflötum. Er þá minniháttar tjón ótalið. — Sv. P.

Fréttamaður Morgunblaðsins fór í dag að Arnarfelli í Eyjafirði, þar sem stórtjón varð í ofviðrinu í fyrrinótt, og hitti þar að máli Eirík bónda Björnsson, sem var að vinnu á þaki íbúðarhússins, ásamt vinnumanni sínum og tveimur nágrönnum. Þeir voru að setja borð i klæðninguna í stað þeirra, sem rifnað höfðu upp, og negla niður fáeinar járnplötur, sem fundist höfðu lítið skemmdar niðri á túni. Enn var bálhvasst, svo að erfitt var að hemja járnplötur, borðin og verkfæri þarna á þakinu. Menn máttu líka hafa sig alla við að verjast falli í verstu hviðunum. Norðan við húsið lágu rústirnar af öðrum bragganum, og undir þeim tvö lömb kramin til bana, en af hinum bragganum var ekki tætla eftir nema grunnurinn og fáeinir fallnir járnbogar. — Hér er mikið tjón orðið, Eiríkur? — Já, þetta var voðaleg nótt og harla minnisstæð, svaraði Eiríkur hress í bragði. — Þessir braggar voru búnir að standa af sér mörg veður, voru sterk og góð hús, enda offíserabraggar á sínum sokkabandsárum. Sá sem fauk var hlaða alla tíð, en hinn sem lagðist saman var búinn að þjóna sem tuttugu og fjögurra kúa fjós í fjöldamörg ár, eða þangað til ég byggði nýja fjósið fyrir tveimur eða þremur árum. Nú voru í honum þrjátíu lömb og tíu kvígur. Það var stálheppni að ekki skyldu farast nema þessi tvö lömb. Kvígumar voru í vesturendanum, en hann féll ekki alveg saman. Steypti gaflinn varði allvel, þó að hann léti undan og hallaðist dálítið. í austurendanum var dálítill heybingur og svo garði í miðju húsinu, og hvort tveggja hlífði lömbunum við því að járnið legðist alveg ofan á þau. Hinsvegar þurfti ég að fá logsuðutæki til að ná þeim undan brakinu. Annars vissi ég ekki fyrr en í gærmorgun hvernig komið var, maður átti nóg með sjálfan sig og börnin meðan ósköpin stóðu, enda stórhættulegt að vera úti vegna alls járnsins, sem var að fjúka. — Já, hvernig leið ykkur? — Við áttum náttúrlega ekki næðissama nótt. Tvö elstu börnin voru ekki heima, eru í skólum á Eiðum og Akureyri, en við hjónin vorum heima og þrjú yngstu börnin, það yngsta á fyrsta ári og svo vinnumaðurinn. Þó að vindáttin væri suðaustan, stóð stormurinn af austri hjá okkur, hefur endurkastast úr fjallinu og náði að spenna upp þakbrúnina, brjóta nokkuð af klæðningunni, þyrla upp kurleinangrun og svo tína allt járnið og þeyta því út í buskann. Það liggur bögglað og bramlað úti um allan dal. Ég var nú ekki hræddur um að þakið færi alveg, en hávaðinn í veðrinu og járninu, sem barðist á þakinu meðan það var að losna, var svo óskaplegur, að við héldumst ekki við á íbúðarhæðinni, en fórum öll ofan í kjallara og vorum þar til morguns. Alltaf var eitthvað að fjúka á gluggann á herberginu sem við vorum í með börnin, svo að ég og vinnumaðurinn fórum út til að sækja fleka til að láta fyrir gluggann. Þegar við komum með flekann fyrir húshornið skellti veðrið okkur flötum og lágum við þar ofan á flekanum sjálfsagt í fullar tuttugu mínútur. Það var ekki viðlit að standa upp. Járnplöturnar flugu allt í kringum okkur á meðan, kubbuðu meðal annars símalínurnar framan við bæinn. Loksins komum við flekanum fyrir gluggann meðan aðeins lægði, og urðum svo fegnir að skríða í húsaskjól. Okkur leið ágætlega þarna í kjallaranum, börnin voru ekki mjög hrædd, en  vitanlega var ekki um neinn svefn að ræða. — Hvernig hafði farið um kýrnar í fjósinu? — Þegar við komum í fjósið um morguninn, stóðu kýrnar í haugum af glerbrotum, því að allar rúður höfðu brotnað í nýja fjósinu okkar. Ekki hafði neina kúna þó sakað. — Hvar getur þú látið skepnurnar, sem í bragganum voru? — Lömbunum tróð ég inn í gamalt hesthús, sem er allt of lítið að vísu, en ég er í hálfgerðum vandræðum með kvígurnar, get eiginlega hvergi látið þær. Eina bótin að það er hlýtt í veðri núna. — Sv.P.

Austurland segir af sama veðri 12.febrúar:

Hallormsstað, 10. febr. SBl/SÞ Eins og kunnugt er af fyrri fréttum geisaði hér aðfaranótt 9. febrúar afspyrnuveður af vestsuðvestri. Mönnum hér ber saman um, að slíkt hvassviðri hafi ekki komið hér síðan árið 1950, en menn jafna þessu við veður er þó geisaði hér á sama árstíma. Hér á ofanverðu Héraði urðu allmiklar skemmdir bæði á útihúsum, en þó einkum á heyjum, en þar sem heyfengur var mikill s.l. sumar áttu bændur óvenjumikið hey í stökkum. Stefán Hallgrímsson, bóndi að Arnaldsstöðum í Fljótsdal telur þetta vera versta veður sem hann man eftir. Þar fuku þök af tveim hlöðum og stafn fauk einnig úr hinu þriðja af útihúsunum. Einnig tættist blæjuhús af jeppabifreið. Svo var rokið mikið, að það reif upp grjót úr áreyrunum. Á Víðivöllum fram, en þar býr Jörgen Sigurðsson, fauk þak af stórri, nýrri hlöðu og mest allt járnið á íbúðarhúsinu. Einhverjar skemmdir munu einnig hafa orðið á Egilsstöðum í Fljótsdal. Á Bessastöðum í Fljótsdal hristist íbúðarhúsið svo mikið, að bækur duttu úr bókahillum. Á nokkrum bæjum í Skógum mun hafa orðið eitthvað tjón. Í þessum hamförum ýfðist Lagarfljót svo mjög, að menn muna það vart úfnara. T.d. var íbúðarhúsið á Strönd undir stanslausri ágjöf meðan veðurhæðin var sem mest. Þykkir ísströnglar hlóðust á símalínur, er næst lágu Fljótinu því lítilsháttar frost var. Á bænum Jaðri, sem er í landareign Vallaness, fuku 60 hestar af heyi. Í Egilsstaðakauptúni fauk járn af íbúðarhúsi Halldórs Ármannssonar úrsmiðs og einnig hjá Helga Gíslasyni að Hlöðum við Lagarfljótsbrú, einnig fauk járn af fjósi hjá syni hans Gísla. Ekki virðist hafa orðið verulegt tjón af veðurofsa þessum í Eiðaþinghá nema eitthvað á Finnsstöðum. Hér á Hallormsstað vorum við all hræddir um ófyllt steypumót í barnaskólabyggingunni, en þar er ósteypt í mót að tveim álmum, en þau sluppu án skemmda. Fullvíst er, að fáir munu hafa sofið á Héraði þessa óveðursnótt, í það minnsta á tímanum frá kl.2—4, en þá var veðurhæðin mest. Annars hefur veðráttan undanfarið verið mjög góð. Snjórinn er algjörlega horfinn af láglendi. Ennþá er nokkur ís á vegum, en minnkar nú ört og ennþá hafa vegir hér ekki skemmst af aurbleytu.

Seyðisfirði 11. febr. JS/ÖS Mikil spjöll í óveðri Aðfaranótt þriðjudagsins 9.febr. s.l. gerði hér mikið vonskuveður og olli það miklum skemmdum. Í roki þessu fauk allt járn af þaki verslunarhúss Kaupfélagsins, „Þórshamri“, og skemmdi járnið næsta hús mikið svo og nýjan Morrisbíl er stóð þar skammt frá. Þá fuku plötur af húsinu á bát, sem er í smíðum í Skipasmiðastöðinni og stakkst ein platan í gegnum byrðing bátsins og stóð þar föst. Einnig urðu talsverðar skemmdir á ýmsum mannvirkjum í Skipasmíðastöðinni. Einnig fuku nokkrar plötur af þaki Fiskiðjunnar. Löndunarkrani við Síldarverksmiðjur ríkisins fauk einnig um í þessu roki. Svo óheppilega vildi til, að unnið hafði verið að því að losa kranann, og átti að færa hann eitthvað til á bryggjunni, þar sem til stendur að fjölga löndunarkrönum við SR fyrir næsta sumar. Loks má geta þess, að miklar skemmdir urðu á færiböndum o.fl. á söltunarstöð Valtýs Þorsteinssonar.

Tíminn segir ísfregnir 12.febrúar:

FB-Reykjavík, fimmtudag. Mikill ís er nú fyrir Vestfjörðum, og er hann sums staðar orðinn landfastur. Er þetta fremur óvenjulegt á þessum tíma árs, miðað við undanfarin ár og áratugi, en í vestanhrinunni, sem gerði aðfaranótt þriðjudagsins, mun ísinn undan Grænlandsströnd hafís dreift úr sér og fært upp að landi hér. Veðurstofunni bárust tvær ístilkynningar í dag, var önnur þeirra frá skipstjóranum á Heklu, en hin kom frá einu varðskipanna, sem var á svipuðum slóðum. Tilkynning skipstjórans á Heklunni barst klukkan 13 og sagði hann, að mikill ís væri allt frá Rit austur fyrir Hælavíkurbjarg, væri hann landfastur og talsvert þéttur á köflum. Þá var einnig mjó ís-spöng 8 sjómílur austur af Horni. Klukkan 16:30 tilkynnti landhelgisgæslan, að mikill ís væri fyrir norðanverðum Vestfjörðum allt frá Horni að Kögri. Þarna voru stórir jakar innan um illfært í björtu og algjörlega ófært í myrkri.

Hér er lægðardrag síðari illviðrislægðarinnar yfir landinu á leið til austurs, kortið gildir um hádegi þann 11. Ritstjóri hungurdiska minnist umskiptanna þennan dag, úr hlýrri suðvestanrigningu yfir í norðaustansnjókomu á örskömmum tíma. Síðan skall á norðanofsi, ekki svo mjög hvass í Borgarfirði þó.

Hér er lægðin fyrir austan land um hádegi þann 12. Verulega kólnaði. Landsmeðalhiti í byggð þann 10. var +4,6 stig, þann 11. (þegar tvíátta var) var meðalhitinn +1,4 stig, en -7,4 stig þann 12. - daginn sem kortið hér að ofan sýnir. Svipaður hiti hélst daginn eftir, en síðan hlýnaði að mun. 

Tíminn segir af þessu síðara veðri í pistli 13.janúar:

MB—Reykjavík, föstudag. Foraðsveður hefur geisað um mikinn hluta landsins undanfarinn sólarhring, rok og snjókoma, og sums staðar hefur veðrið verið svo vont að menn telja það versta veður árum saman. Hafa menn orðið veðurtepptir í kaupstaðaferðum og ekki komist heim til að bjarga fé sínu og brotist hefur verið á snjóbíl til að bjarga fólki, sem sat fast á fjallvegi. Ekki er kunnugt um mannskaða af veðri þessu, en saknað er lítils báts með tveim mönnum á leið frá Ísafirði til Grindavíkur (sjá frétt á 14. síðu.) Veðrið skall á á Vestfjörðum og vestanverðu Norðurlandi fyrri partinn í gær og færðist síðan austur um land. Síðdegis í dag var komið sæmilegt veður á Vestfjörðum, en þá var veðrið í hámarki á Austfjörðum. Veðrinu hefur fylgt mikið frost um allt land. Snjókoma að ráði náði suður um Breiðafjörð og talsverð snjókoma hefur verið í uppsveitum Borgarfjarðar, en mikil snjókoma hefur verið nyrðra og eystra. Til dæmis mældist frá klukkan 8-17 í dag 16 mm snjókoma á Staðarhóli í Aðaldal 10 á Raufarhöfn, 11 á Sauðárkróki og þannig mætti lengur telja. Um áttaleytið náði snjókoman suður til Hornafjarðar. Mest frost mun hafa mælst 10 stig á Raufarhöfn og víðar norðanlands, frost sunnanlands hefur yfirleitt verið 7—9 stig, nema á Fagurhólsmýri, þar var aðeins 1 stigs frost um fimmleytið í dag.

Ísinn, sem óttast var í gær að væri að verða landfastur, virðist heldur hafa lónað frá, en þó er íshrafl upp í landsteina fyrir vestan og samfelld ísbreiða örskammt frá landi. Landhelgisgæslan hefur tilkynnt ís í mynni Dýrafjarðar, inni á Önundarfirði eru ísjakar á reki og Esja og Narfi, sem fóru fyrir Horn í dag tilkynntu mikið ísrek. Esja sem í gær sneri við út af Straumnesi á norðurleið, fór fyrir Horn í dag. Skipið varð að fara hæga ferð. vegna ísreksins og tilkynnti ísrek á siglingaleið við Horn og 4—5 sjómílur undan landi kvað skipstjórinn samfellda ísbreiðu að sjá, svo langt sem augað eygði. Þá er einnig mikið ísrek frá Kögri og vestur að miðdjúpi. Virðist því lítið mega útaf bera til þess að meginísinn verði landfastur.

Talsverðar símabilanir hafa orðið norðanlands og austan vegna veðursins og hér i Reykjavík varð að grípa til rafmagnsskömmtunar vegna ísreks í Soginu. Segja má, að allar samgöngur norðan- og austanlands hafi legið niðri í dag vegna veðurofsans, bílar sem voru á leið norður urðu veðurtepptir í Fornahvammi, þegar veðrið skall á og mjólkurflutningar á Norðurlandi hafa að mestu leyti legið niðri. Hér fara á eftir frásagnir nokkurra fréttaritara blaðsins norðanlands og austan af veðurhamnum.

GÓ-Sauðárkróki. Hér er nú norðan hvassviðri með stórhríð og frosti og hafa engir mjólkurbílar komist til okkar í dag vegna veðursins. Í gærmorgun var hér stórrigning en í gærdag snerist hann í norður með stórhríð. Engir bátar voru á sjó. Flóabáturinn sem koma átti hingað í dag, er veðurtepptur á Akureyri.

BJ—Siglufirði, Hér er norðaustan hríð með miklu frosti. Veðrið skall á seinnipartinn í gær en í gærmorgun var hér rigning. Við erum hér mjólkurlaus í dag, þar eð Drangur er veðurtepptur á Akureyri.

BS-Ólafsfirði. Hér var norðvestan stórhríð í nótt en með morgninum lægði heldur, svo ekki þótti ástæða til að aflýsa skóla og hefur hann verið sóttur nokkurn veginn á eðlilegan hátt. nema hvað nokkur börn. sem lengst áttu að sækja, hafa fengið leyfi vegna veðurs. Veðrið skall á í gær, rétt eftir hádegið, bátar héðan sluppu sæmilega, þeir síðustu komu að um fjögurleytið, en þá var komin norðaustanstórhríð og talsverður sjór. Aðfaranótt síðastliðins þriðjudags var hér suðvestan rok. sem olli skemmdum á einu íbúðarhúsi hér en af því fuku þrjátíu járnplötur.

HS-ED-Akureyri. Hér hefur verið iðulaus stórhríð frá því í dag, með verstu veðrum sem hér koma og eru margar götur í kaupstaðnum orðnar ófærar af völdum veðursins. Samgöngur liggja allar niðri, þó braust Gunnar Jónsson frá Dalvík hingað í dag og var níu klukkustundir á leiðinni í stað einnar venjulega.

ÞJ-Húsavík. Í gærkvöldi skall hér á norðaustan stórhríð og hefur staðið óslitið síðan og nú er hér átta stiga frost. Áætlunarbíll fór héðan í gær til Akureyrar og kom aftur í gærkvöldi og var þá hálfan fimmta klukkutíma á leiðinni hingað í stað hálfs þriðja tíma, sem ferðin tekur venjulega. Í dag var ákveðið að fella niður kennslu í tveimur yngstu bekkjum barnaskólans vegna veðursins. Engir mjólkurbílar hafa komist hingað í dag vegna veðursins, en vonir standa til að bílarnir úr Aðaldalnum og Reykjadalnum komist hingað ef eitthvert lát verður á veðurofsanum.

ÞB-Kópaskeri. Hér er iðulaus stórhríð, versta hríð sem hér hefur komið í mörg ár. Veðrið er svo vont að fólk situr þar sem það er komið og fólk úr nágrenninu er veðurteppt hér. Hríðin skall á síðdegis í gær og var þá fólk úr Kelduhverfi statt hér á fjórum bílum. Tveir komust heim til sín en tveir sitja hér enn. Ekki er vitað um skaða af veðrinu, en þó er ekki vitað til að búið sé að bjarga öllu fé bóndans að Ási í Kelduhverfi. Þar er tvíbýli og búa þar brœður. Annar bróðirinn var staddur hér með fjölskyldu sína, þegar veðrið skall á og komst ekki heim. Bróðir hans bjargaði fyrst sínu fé en reyndi síðan að bjarga hans fé og þegar síðast spurðist til hafði hann ekki náð því öllu. Bóndinn í Ásbyrgi var einnig staddur hér með konu sína og tvö börn, þegar veðrið skall á. Hann skildi þau eftir hjá skyldmennum hér og braust heim til sín, þar eð hann óttaðist um fé sitt, er hann hafði beitt í eyjunni í Ásbyrgi um morguninn. Er hann kom heim. höfðu nágrannarnir, sem vissu að hann var að heiman, bjargað fé hans í hús.

MS-Reyðarfirði. Hér hefur verið blindhylur frá síðastliðnu miðnætti og eru hér nú allir vegir ófærir. Þegar veðrið skall á var fólksbíll á leið frá Eskifirði upp á Hérað og voru hjón í bílnum. Þau urðu að stansa á Fagradal og fólkið komst við illan leik í kofann þar og lét þar fyrirberast. Í dag var svo brotist til fólksins á snjóbíl og munu björgunarmenn hafa komist að kofanum síðdegis í dag. Veðrið skall mjög snöggt á, eins og skotið væri af byssu, en til allrar hamingju munu bátar héðan af fjörðunum ekki hafa verið á sjó.

MB—Reykjavík, föstudag. Óttast er um afdrif 7—8 tonna trillu, Valborgar, GK-243, sem fór frá Ísafirði snemma á fimmtudags áleiðis til Grindavíkur. Hefur síðan ekkert til bátsins spurst, nema hvað menn á Hellissandi halda að þeir hafi heyrt bátinn kalla á Patreksfjörð milli klukkan fjögur og fimm á fimmtudag. Tveir menn eru á bátnum, ungir bræður frá Hvammstanga.

Morgunblaðið segir einnig frá 13.febrúar:

Stórhríð og hörkuveður var um allt norðanvert landið í gær og snjóaði alla leið suður að Hornafirði að austan og suður í Borgarfjörð að vestan. Var svo mikið dimmviðri og iðulaus hríð að ekki var hægt að átta sig á hvort vegir væru færir. Lágu mjólkurflutningar niðri að mestu eða öllu leyti á Norðurlandi og á Akureyri var umferð innanbæjar lömuð og bílastöðvar lokaðar. Bílar sem ætluðu norður, þar með tveir áætlunarbílar og tveir stórir flutningabílar, létu staðar numið í Fornahvammi. Svo glórulaus var hríðin að víða féll kennsla niður í skólum, því varla var stætt sums staðar. Á Seyðisfirði var svo mikið rok að járnplötur fuku af húsum. Símabilanir urðu, svo ekki náðist samband við norðausturhluta
landsins. En Mbl. hafði samband við nokkra fréttaritara sína annars staðar og fara fregnir frá þeim hér á eftir.

Blönduósi, 12. febr. — Stórhríð hefur verið hér í allan dag. Engin mjólk barst utan úr sveitunum fyrr en seint í dag, þegar náðist í mjólkina af nokkrum bæjum af Ásum. Jóhannes Hansen frá Sauðárkróki kom hingað til Blönduóss í gærkveldi með létthlaðinn flutningabíl og er þar um kyrrt vegna veðurs í dag. Ég lagði af stað frá Reykjavík kl.12 í gær. Vegurinn var blautur og seinfarinn og orðið grátt á jörð, er kom norður að Hreðavatni. Mér gekk sæmilega yfir Holtavörðuheiði og fór frá Stað í Hrútafirði um kl.8. Þá var komin talsverð hríð og fór versnandi. Allt gekk þó skaplega norður í Miðfjörð, en hjá Norðurbraut var komin iðulaus stórhríð. Ég var 3 1/2 klst þaðan austur að Vatnshorni, en það mun vera 6-7 km. leið. Frá Vatnshorni til Blönduóss var ég 3 1/2 tíma. Snjór var hvergi til tafar, en veðurofsinn geysilegur.

Siglufirði, 12. febr. Í gær var hér talsverð rigning, auð jörð á láglendi og lítill snjór í fjöllum, fremur milt árdegis, en um hádegið breyttist veðrið mjög snögglega og gerði iðulausa norðanhríð. Segja má að það veður hafi haldist síðan, þó er vindur nokkru hægari eftir hádegi í dag. Frost er um 10 stig. Umferð var orðin erfið minni bílum í gærkveldi, en í dag hefur aðalumferðargotunum verið haldið opnum með jarðýtu bæjarins. St. F.

Akureyri, 12. febr. — Glórulaust veður hefur verið hér í dag, sérstaklega hefur verið mikil harka og veðurhæð, en fannkoma hefur aukist með kvöldinu. Er erfitt víða á götum, sums staðar illfært eða ófært. Samgöngur hafa gengið mjög erfiðlega í dag. Dalvíkurbíllinn sem fór kl. 8 í morgun frá Dalvík kom kl.5. Ekkert sást út úr augunum á leiðinni. Nemendur úr Gagnfræðaskóla Akureyrar voru staddir í tveggja daga útilegu í skíðahótelinu í j Hliðarfjalli. Þegar veður varð svona slæmt, fór skólastjóri í háfjallabíl með talstöð og tveimur þaulvönum og kunnugum bílstjórum og selflutti þau í bæinn í tveimur ferðum, en leikfimiskennari skólans, Haraldur Sigurðsson, var með hópnum. Gekk ferðin vel, en varla sá nokkuð út úr bíl vegna veðursins. Tóku þessar tvær ferðir 5 klukkustundir. Aflýst var kennslu í barnaskólunum og gagnfræðaskólunum eftir hádegið vegna veðurs, og margir foreldrar treystu nemendum ekki í skólann í morgun.

Húsavík, 12. febr. — Seinni hluta dags í gær skall hér á stórhríð og hefur svo haldist í dag. Skaðar hafa ekki orðið svo vit1 að sé, en óþægindi nokkur. Áætlunarbíllinn frá Húsavík fór frá Akureyri kl.5 í gær og var þá lemjuhríð. Þegar hann kom að Krossi, skall alveg saman, en bíllinn komst samt til Húsavíkur. Var þangað komið kl. 10. Fólksbíll og vörubíll, sem síðar lögðu af stað frá Akureyri, komust ekki nema í Köldukinn, fólksbíllinn að Lækjarmóti og vörubíllinn að Ófeigsstöðum. Snjór var ekki til fyrirstöðu á vegi, heldur veðurhæð og hve dimmt var af hríð. Þessir bílar hafa ekkert getað rótað sér í dag og enginn bíll komið úr sveitinni. Áætlunarbíllinn fer ekki samkvæmt áætlun til Akureyrar á morgun. Kennsla féll niður í barnaskólanum eftir hádegi vegna óveðurs. — Fréttaritari.

Egilsstöðum, 12. febrúar: — Hjón héðan úr þorpinu lentu í miklum hrakningum í óveðrinu á Fagradal. Voru þau á leið frá Reyðarfirði til Egilsstaða í bíl sínum í gærkvöldi, þegar gekk í hríðarbyl. Var veðrið mjög slæmt rokhvasst, allmikið frost og fannfergi og fór bíllinn út af. Í morgun voru þau ókomin fram. En um kl.9 hringdi maðurinn, sem heitir Haraldur Gunnlaugsson, úr sæluhúsinu á Fagradal, hafði gengið þangað úr bílnum. Lagði snjóbíll af stað héðan og með honum Guðmundur Þorleifsson, bifvélavirki, sem er hraustur maður og vanur slíkum ferðum. Komst snjóbíllinn til hjónanna og lagði af stað til baka kl.3:30 síðdegis.

Seyðisfirði, 12. febrúar: Breskur togari, St. Wistan, strandaði í morgun á Leirunni, sem er hér í fjarðarbotninum. Var hann kominn inn til Seyðisfjarðar með vélarbilun og mun hafa verið að bíða fyrirmæla, er hann lenti of innarlega og rak upp. Stórviðri er hér, hríð og ofsarok, svo að plötur eru farnar að fjúka af húsum, t.d. Fiskiðjunni, Sláturhúsinu og tveimur íbúðarhúsum. Af þeim sökum hefur ekki verið hægt að komast út í togarann til að gera við vélina. En meðan hún fer ekki í gang, nær hann sér að sjálfsögðu ekki út sjálfur a.m.k. Skipverjar eru um borð og ekki taldir í neinni hættu þar.

Mikið rok var á Selfossi í gær, einkum á tímanum kl. 5—7 í síðdegis. Fuku þakplötur af skúr og dreifðust um þorpið. Á Þrengslavegi rákust tveir bílar á í hríð og hálku.

Húsavík, 12. febrúar: Bóndinn á bænum Vellir í Þistilsfirði fótbrotnaði í morgun, er tunna fauk á hann, þar sem hann var úti við gegningar. Símasambandslaust er frá Reykjavík til Þórshafnar og nálægra staða, en eftir því sem fréttaritarinn á Húsavík gat best fengið upplýst um þetta slys vildi þetta þannig til: Í morgun er bóndinn á Völlum, Þórarinn Þorvaldsson, var að fara milli húsa (líklega fjárhúss og íbúðarhúss) í grenjandi stórhríð, fauk á hann tunna og fótbraut hann. Bóndinn var einn og gat hann því enga aðra björg sér veitt en að skríða og tókst honum við illan leik og eftir mikla þrekraun að ná heim til sín. Geta menn gert sér í hugarlund að til slíks hefur þurft mikið þrek í stórhríð og miklu frosti, þó ekki sé vitað hve löng leiðin var. Símað var til læknis til Þórshafnar, og lagði héraðslæknirinn, Friðrik Sveinsson af stað um hádegi, en gekk ferðin mjög illa. Þegar síðast fréttist um kl 19, var læknirinn kominn að Sævarlandi eða um 30 km. leið. Var , hann þá búinn að skipta þrisvar um bíla og þriðji bíllinn, sterkur og mikill bíll, var á leiðinni frá Þórshöfn. Vonir stóðu til að læknirinn næði til sjúklingsins milli kl. 9 og 10 í kvöld, en milli Sævarlands og Valla er 5 km. leið, en í stórhríð að fara.

Tíminn segir af ísnum 14.febrúar:

MB-Reykjavík, laugardag. Norðanveðrið er nú gengið niður um allt land, en þó var enn hvasst á hafinu austur og suðaustur af landinu um miðjan dag. Ísinn er enn mjög skammt undan landi og hefur valdið miklu veiðarfæratjóni hjá Vestfjarðabátum. Í dag var í fyrsta skipti í langan tíma flogið yfir íssvæðið og sáu leitarmenn ísspangir í mynni Ísafjarðardjúps og margar spangir fimm mílur frá landi og nær út af Vestfjörðum norðanverðum. ... Fréttaritarar blaðsins á Vestfjörðum hafa sagt okkur frá miklu veiðarfæratjóni báta þaðan vegna ísreks. Guðmundur Sveinsson á ísafirði sagði okkur í dag, að samkvæmt fregnum frá bátum á miðunum virtist ísröndin vera um 23 mílur undan Kóp (milli Tálknafjarðar og Arnarfjarðar) og um 20 mílur undan Barða (milli Dýrafjarðar og Önundarfjarðar) og á öllu þessu svæði og að Straumnesi væri mikið ísrek á miðum bátanna. Hann kvað marga báta í dag ekki hafa lagt nema hlut af línunni.

En það hlánaði strax aftur og enn varð aurbleyta til vandræða. Tíminn 16.febrúar:

KJ-Reykjavík, mánudag Þung færð er nú víða á vegum landsins vegna aurbleytu, og á einum stað, að minnsta kosti, flæddi á yfir veg í dag vegna krapastíflu. Var það Bjarnadalsá í Norðurárdal í Borgarfirði.

Morgunblaðið segir 16.febrúar frá vatnsflóði í stórhríð og skaða sem það olli - og síðan eru enn frekari fregnir af ofsaveðrinu:

Um 500 hænsni drukknuðu í hænsnahúsinu. Íslensk veðrátta getur valdið bóndanum miklum erfiðleikum og jafnvel stórtjóni, hvað þá þegar aðrir eins umhleypingar eru og snögg veðraskipti á þorra, eins og var í sl. viku. Fréttaritari blaðsins, Víkingur bóndi á Kífsá í Eyjafirði, lýsir hér tveimur slíkum dögum bóndans, föstudag og laugardag í s.l. viku [12. og 13.]. Hjá nágrönnum hans, á Lónsbakka, varð stórtjón, er lækur stíflaðist af skafli og vatnið fór inn í hænsnahúsið og drekkti 500 ungum og olli meiri skemmdum. Er giskað á að tjónið af þessu sé um 100 þúsund krónur. Fer frásögn Víkings hér á eftir í fréttabréfi.

Kífá, Akureyri, 15. feb. Kæru vinir. Héðan af norðurhjaranum er sitthvað að frétta, þegar farið er að tala mann til og rekja úr manni garnirnar. Fyrst er það þá veðrið, eins og vant er. Þetta hefur verið dásamleg tíð allan þorrann, að einum degi undanskyldum. Ef maður sleppir goluskrattanum um daginn, en hún kom eitthvað misjafnt niður og það var ekkert mjög hvasst hér. En á föstudaginn fékk maður að kynnast þorra gamla, eins og hann er að  eðlisfari. Um morguninn sá ég að það var ekkert skólaveður fyrir strákana (10 og 11 ára), svo að ég ákvað að hafa þá með í fjósið. Við lögðum svo af stað í jeppanum eftir að hafa hresst okkur vel á kaffi og hafragraut. En fljótt eftir að húsveggnum sleppti, sáum við ekki til jarðar fyrir kófi, svo að ég sagði eldri stráknum að hlaupa á undan og vísa veginn. Ég varð að fylgja honum fast eftir til að sjá hann og þó var orðið bjart af degi. Eftir skamma stund kom hann og kvartaði um að hríðin væri sár í andlitið. Ég sendi þá þann yngri og hljóp hann á undan um stund, en þá fór jeppinn að hiksta og drap loks á sér. Við skildum bílinn svo eftir og löbbuðum í fjósið, en það er röskur kílómeter. Þar var allt í besta lagi, nema hvað ein kýrin var að beiða og urðum við að sleppa henni hjá. Ég skildi svo drengina eftir við gegningarnar, en fór að huga að hænsnum, sem ég á um einn km frá fjósinu. Þá tók ég eftir að lækirnir voru í hroða vexti ennþá eftir hlákuna undanfarið. Það hafði leyst til fjalla og seig enn undan og veðraskiptin voru svo skammt að jörðin var þíð undir snjónum. Það var því sýnilegt að ef ræki í lækina svona, mundu þeir bólgna mikið upp. Ég komst í hænsnahúsið, en ekki var árennilegt að komast inn, fennt fyrir allar dyr og kófið svo mikið, að það var nær ógerningur að moka. Mér kom þá í hug gamalt ráð beitarhúsamanna á Hólsfjöllum og fór að athuga strompinn. Jú, hann var myndarlegur, eins og annað á þessu búi, sem Brynjólfur Brynjólfsson lét byggja, en er nú eign Útvegsbanka Íslands, og hinn besti inngangur. Ég var fljótur að fleygja í hænsnin og dreif mig svo af stað til baka. Ég kom við hjá Jónasi á Lóni, en þar er hænsnabú byggt á Lónbakkanum. Lónið er lækur, sem aðrir lækir renna í úr fjallinu. Jónas hafði komið gangandi úr bænum, um 5 km leið, og var hinn hressasti að vanda. Við athuguðum lækinn og var ekki að sjá að hann væri hættulegur ennþá. Ég hélt svo áfram upp í fjós og voru strákarnir þá langt komnir með fjósverkin, en flórinn varð að vera ómokaður þetta málið. Við drifum okkur svo heim og komum við í fjárhúsunum á leiðinni og gáfum fénu.

Það var farið að halla af degi, þegar við komum heim holdvotir og klökugir eftir að fara úr einu húsinu í annað og út í hríðina á milli. Við borðuðum vel og fórum í þurrt og lögðum svo af stað aftur til að gera kvöldverkin. Þá var svolítið farið að lægja, en versta veður samt. Lónið hafði haldið áfram að bólgna upp og var nú farið að flæða yfir veginn og upp á túnið á Mýrarlóni, þar sem aldrei er vitað til að hafi flætt fyrr. Á laugardagsmorguninn þurfti í ýmsu að snúast. Nú þurfti að koma bílnum í gang og koma tveggja daga mjólk á veginn. Ég varð að láta strákana vera heima og hjálpa mér með fjósið. Svo varð ég að láta draga bílinn í bæinn. Háspennukeflið var ónýtt og hann allur uppfenntur og klukkan var orðin þrjú, þegar ég kom til hænsnanna til að gefa fyrri gjöfina. Klukkan að ganga fimm kom ég til Jónasar á Lóni og þar var heldur ljótt um að litast. Skafl hafði dregið þvert yfir Lónið, rétt fyrir neðan hænsnabúið og stíflað það og vatnið hafði runnið inn í húsið. Um allt húsið var hnédjúpt vatn um morguninn þegar að var komið og nær helmingur af hænsnunum dautt. „Ef við hefðum ekki verið búnir að koma upp skítapöllunum hefði allt verið dautt," sagði Jónas, þegar ég hitti hann. Það fóru um 500 stykki, flest ungar, komnir að varpi. Þeir voru óvanir prikunum og engin prik hjá sumum þeirra. Þar fóru allir nema nokkrir sem stóðu ofan á líkunum af þeim dauðu, þar sem þeir höfðu hrúgast upp.“ Kornbirgðir voru stórskemmdar og ónýtar og allt rennandi blautt, hvergi hægt að gefa hænunum, nema í dalla, en þær eru vanar að fá kornið á gólfið. Svo má reikna með að þær sem eftir lifa hætti að verpa í bili að minnsta kosti. Það er vægt reiknaður 100 þús. kr. skaði fyrir þessa ungu menn, sem þarna hafa verið að koma upp sjálfstæðu fyrirtæki af fádæma dugnaði og þrautseigju, en þeir eru Jónas Ellertsson og Óskar Hermannsson. Kl. var að ganga sex þegar ég kom heim í hádegismatinn þennan daginn og þó hafði ekkert komið fyrir hjá mér, — Víkingur.

Höfn, Hornafirði, 14. febrúar. — Síðastliðinn föstudag [12.] gerði hér afspyrnurok af norðri. Telja eldri menn að veður þetta sé ámóta og hið fræga páskaveður 1917. Miklar skemmdir urðu á mannvirkjum á mörgum sveitabæjum. Það helsta er að þak fauk af heimavist barnaskólans í Suðursveit, á annað hundrað járnplötur. Á Reynivöllum fauk jeppi og fór margar veltur. Á Jaðri í sömu sveit fauk vörubíll um eina veltu. Víða brotnuðu rúður úr gluggum og á einstaka stað fauk eitthvað af járnplötum af húsum. Á Krossbæ í Nesjum tók þak af nýrri þúsund hesta hlöðu, þannig að önnur hliðin lagðist inn en hin fauk af. Á Reyðará í Lóni fauk fjárhús og hlaða og nokkuð af heyi. Fénaður allur hafði hrakist frá húsum en bjargaðist í djúpum grafningum, sem þar voru nærri, en hús þessi standa á bersvæði, og lá ekkert fyrir fénu annað en lónið, ef grafningar þessir hefðu ekki bjargað. Í Svínhólum sem er eyðijörð, tók þak af tveim hlöðum, 13 símastaurar brotnuðu í Lóninu, bara af hvassviðrinu. Túngirðing á Reyðará sópaðist alveg burt og mikið grjót fauk á tún. Bátur skemmist af eldi. Klukkan 7:30 á laugardagsmorgun varð þess vart að eldur var laus í m.b. Hvanney SF 51 þar sem hún lá við bryggju. — Slökkviliðið kom óðara á vettvang og tókst að slökkva eldinn á 40 mínútum. Mjög miklar skemmdir urðu á bátnum. Brann þil það sem er milli lúkars og lestar. Lúkarinn er mikið sviðinn innan en hann er allur þiljaður með harðplasti. Dekk, mastur og þilfarsbitar brunnu og nokkuð. Báturinn fer nú í slipp til Neskaupstaðar. Má búast við að viðgerð taki mánuð. — Gunnar

Breiðdalsvík, 13. febr, — Ofsaveður með snjókomu gekk hér yfir í fyrrinótt og í gær. Þakplötur fuku af íbúðarhúsi í Snæhvammi og símalínur slitnuðu beggja vegna Breiðdalsvíkur. Þetta er í annað sinn á þessum vetri, sem við erum símasambandslaus. Brýn nauðsyn er að Landssíminn og Slysavarnafélögin starfræki talstöðvar til öryggis íbúum afskekktra byggðarlaga. — Fréttaritari

Tíminn segir 18.febrúar tjónafregnir - úr fyrra veðrinu [9.].

SA-Fagurhólsmýri, miðvikudag. Nóttina milli áttunda og níunda þessa mánaðar gerði mikið hvassviðri hér í Öræfunum. Á Fagurhólsmýr'i voru 8—9 vindstig, en á Kvískerjum, sem er austasti bær í Öræfum, gerði eitt hið mesta fárviðri, sem þar hefur komið í manna minnum. Virtist fárviðrið vera á mjóu belti, og var svo mikið, að það drap veiðibjöllu í hrönnum og eru þess aðeins fá dæmi hér um slóðir svo kunnugt sé. Fárviðrið á Kvískerjum stóð í um það bil tólf tíma. Því fylgdi mikið grjótflug og um tuttugu járnplötur fuku af vélaskemmu og hlöðu á bænum. Einnig skemmdust gluggar, og rúður brotnuðu af norðurhlið húsanna. Svo virtist að hvassviðrið væri aðeins á takmörkuðu svæði eða á eins til tveggja kílómetra belti út frá bænum. Þar hefur grjótfokið orðið mest og skafið allan grassvörð, þar sem ís huldi ekki, en þó ekki af ræktuðu landi. Þar úti á fjörunum fundust 50 veiðibjöllur dauðar eftir veðrið. Á Breiðamerkursandi hefur það áður komið fyrir, að veiðibjöllur hafi drepist í fárviðrum, en þá aðeins í skararbyl. Einnig getur Hannes á Núpsstað þess, að er hann fór í póstferð árið 1918 [rétt: 1917] eftir hið svonefnda páskaveður, hafi verið mikið af dauðum fugli á sandinum, aðallega skúmi, austan við Stemmu. Á Breiðamerkursandi skemmdust símalínum 4 símastaurar brotnuðu og línur slitnuðu og um 60 símakúlur brotnuðu. Hinn 12. þessa mán. slitnuðu einnig símalínur á Skeiðársandi í norðaustan hvassviðri, og varð þá símasambandslaust við sveitina hér í 3—4 daga. Enn þá er símasambandslaust héðan við sveitirnar austan Breiðamerkursands.

Morgunblaðið segir 18.febrúar enn fregnir af tjóni - nú úr síðara veðrinu:

Vopnafirði, 17. febr. Símasambandslaust hefur verið í nokkra daga hér. Á föstudag kom hér versta veður, sem elstu menn í Vopnafirði muna. Veðurhæðin var geysileg, nokkur snjókoma og mikill skafrenningur. Á tveimur bæjum í sveitinni, sem hafa dyr í suðurgafli, átti fólk erfitt útgöngu, þar sem snjórinn safnaðist þar fyrir. Skólinn var lokaður eftir hádegi. Á laugardag brá til betri áttar og gerði hláku. Á sunnudag átti að halda áfram norrænu skíðagöngunni, en þá var svo komið snjólagi, að ekki tókst að finna nógu langa göngubraut. Á þriðjudag var sunnan gola og 10 stiga hiti kl.8 að morgni. Nú er akfært um alla sveitina. Mjólkurflutningar lögðust aðeins niður á föstudag og fram á miðjan laugardag. — R.G.

Austurland segir nú fregnir af tjóni í síðara illviðrinu í pistli 19.febrúar:

Frá Fáskrúðsfirði. Búðum 17. febr. — BB/GÓ Fárveður Síðastliðinn föstudag [12.] rauk hér upp með eitthvert hið mesta fárveður, sem menn muna, og þó að skaðar yrðu töluverðir, má segja að þeir urðu minni en vænta mátti. Mestir skaðar urðu á húsþökum og þá fyrst og fremst á félagsheimilinu nýja. Er því kennt um, að samkvæmt brunareglugerð er bannað að hnykkja nagla og því séu þakplötur yfirleitt lausar. Af félagsheimilinu fuku allar plötur af innþakinu. Ekki urðu skemmdir innanhúss. Gert hefur verið við þakið til bráðabirgða. Þá fauk og að mestu þakið af bátaskýli Einars Sigurðssonar í Odda. Ein trilla snerist við og fleira bæði fast og laust fór á stjá. Má reyndarkallast mildi, að ekki skyldu verða slys á fólki, má eflaust mest þakka það því, að fáir voru á ferli meðan veðurofsinn var mestur, enda engum úti vært.

Eins og áður sagði skipti aftur yfir í veruleg hlýindi að loknu illviðrinu. Allsterk sunnanátt varð og olli hún hláku - en snjór var þó hvergi mikill.

Morgunblaðið segir 17.febrúar frá flóði á Þingvöllum:

Fréttir bárust af því í gær, að Öxará flæddi yfir veginn á Þingvöllum og Vellina ofan i Nikulásargjá, en hefði ekki valdið vegarspjöllum.

Tíminn segir 23.febrúar frá grjóthruni undir Eyjafjöllum:

EÓ—Þorvaldseyri, mánudag. Í morgun lá við stórslysi á bænum Lambafelli undir Austur-Eyjafjöllum, er grjótskriða féll úr Lambafellsfjalli. Stór björg lentu á skúr við bæjardyrnar og á fjósþekjunni, en svo giftusamlega tókst til að hvorki menn né skepnur sakaði. Þetta gerðist um tíuleytið í morgun. Hróbjartur Pétursson, bóndi á Lambafelli var staddur í fjósinu en annað heimilisfólk var inni í bænum. Heyrði hann þá þyt í lofti líkt og þrýstiloftsflugvél færi yfir og um leið skaust hundur hans inn í fjósið og bar sig aumlega. Fór Hróbjartur þá út í fjósdyrnar til þess að aðgæta hverju þetta sætti, en um leið staðnæmdist heljarstórt bjarg um sex metra á hvern veg við fjósgaflinn. Í sömu svifum skall annað bjarg á fjósþekjunni af svo mikilli ferð, að það fór ekki niður í fjósið heldur reif skarð fram úr þekjunni og skall niður á steypt haughúsþak fyrir framan fjósið. braut það og sat fast í gatinu. Var þetta bjarg um einn metri á hvern veg. Vestan við íbúðarhúsið er skúr fyrir bæjardyrum. Hafði enn einn steinn, einnig um metri á hvern veg, farið fram sundið milli hlöðu og íbúðarhúss, brotið reykháf um og staðnæmst fyrir framan bæinn. Þá hafði einn steinn af líkri stærð staðnæmst fast við búrgluggann en ekki valdið skemmdum á húsinu. Við íbúðarhúsið stóð fólksbíll af Moskvits-gerð og var hann eign fatlaðs pilts á bænum, Enn einn steinn lenti á honum og stórskemmdi hann. Þess má geta, að þar sem stærsta bjargið stöðvaðist við fjósgaflinn, hafði um morguninn staðið nýleg dráttarvél, en af tilviljun hafði hún verið hreyfð og slapp því. Furðu litlar skemmdir urðu á túninu, því aurskriðan staðnæmdist ofan við túnið, nema björg þau er fyrr voru nefnd Má teljast mikil mildi, að ekki skyldi stórslys hljótast af þessu skriðufalli. [Í Morgunblaðinu 26.febrúar má sjá myndir af björgunum og skriðunni].

Það eru fjögur risaháþrýstisvæði sem keppa um hæsta 500 hPa-flöt febrúarmánaðar í sögu athugana yfir Keflavíkurflugvelli. Metið sem enn stendur er frá hádegi 21. febrúar 1965, 5782 metrar, 12 stundum síðar en gildistími kortsins hér að ofan. Næst þessu kemst svo hæðin mikla í lok febrúar 1962, en þá varð loftþrýstingur við sjávarmál hærri en 1965, 1051,7 hPa, en þann 21. 1965 fór þrýstingur í 1048,6 hPa á Vopnafirði. 

Nú nálgaðist ísinn fyrir alvöru. Tíminn segir ísfregnir 26.febrúar:

MB-Reykjavík, fimmtudag OLD. Meiri ís er nú fyrir Norðurlandi en verið hefur áratugum saman og er lega hans þannig, að þeir sem best þekkja til telja hættu á því að Austfirðir geti fyllst af ís, ef ekki verður breyting á átt. Hafísbreiðan er aðeins örskammt frá ystu töngum norðanlands, og má einnig búast við að hún geti orðið þar landföst, ef norðanáttin helst. Blaðamönnum var í dag boðið í flug með TF-SIF, flugvél Landhelgisgæslunnar. Flogið var norður með Vestfjörðum og fyrsti ísinn sást 70 km út af Stiga. Í mynni Ísafjarðardjúps er svo stór en gisin ísbreiða, mun þéttleiki hennar vera frá tveim til fjórir áttundu, og er hún fær skipum í björtu. Þá eru ísrastir upp að Kögri og Straumnesi, þær eru mjóar og færar skipum í björtu. Íshrafl er upp undir land við Horn, en austan við Horn fjarlægist ísinn landið nokkuð og er einkum stórt vik norður í ísröndina út af Húnaflóa. Út af Skagafirði þverbeygir ísinn svo að landi og er aðeins 4 mílur frá Siglunesi og liggur þar á kafla austur með landinu á móts við fjöllin austan Eyjafjarðar. Er þarna um að ræða ísbreiðu, sem virðist hafa losnað nokkuð frá meginísnum og er jakahröngl milli hennar og meginíssins. Íslítið er vestan við Grímsey, en skammt norður af henni er samhangandi og allþétt ísbreiða, eins langt og séð verður. Um hádegið í dag hringdi fréttaritari blaðsins í Grímsey og sagði hann að ísinn sæist þá greinilega frá Básum. Er við flugum yfir eyjuna var þar þoka, og byrgði hún raunar víða útsýni. Hún grúfði einkum þar yfir, sem ísinn var gisinn, en greiddist heldur í sundur þegar samfelldur ís var undir.

Ísbreiðan norður af Grímsey liggur svo austur með og norður af Hraunhafnartanga á Sléttu gengur svo ístota til suðurs, og er aðeins 12 sjómílur frá Hraunhafnartanga. Síðan liggur ísinn í boga um 60 km. norðaustur af Langanestá og beygir þar til suðurs og er syðsta tungan nú um 150 kílómetra undan landi, beint út af Gunnólfsvíkurfjalli á sunnanverðu Langanesi. Tunga þessi bendir til þess að Austur-Íslandsstraumurinn sé farinn að hafa áhrif á ísrekið, enda eru áberandi margar mjóar en þéttar rastir í þessari tungu, með aðeins jakastangli á milli, Þessar ísrastir virðast stefna þvert á strauminn og er mjög hætt við því, að ísinn haldi áfram að reka suður með Austfjörðum og kvað Jón Eyþórsson ekki enn unnt að sjá fyrir afleiðingar þess. Ókunnugt var um þessa ístungu fyrr en flogið var þarna yfir í dag, og má raunar segja, að hún sé einna alvarlegasta sönnun þess, að hætta er á að landsins forni fjandi geti hæglega gert mönnum búsifjar að þessu sinni, ef ekki bregður skjótlega til austan- eða sunnanáttar. Er nánar sagt frá því á baksíðu blaðsins. Ís sá, sem er fyrir landinu, er venjulegur vetrarís, að sögn Jóns Eyþórssonar, veðurfræðings, sem var með í þessari ferð, og flestar þessar upplýsingar eru hafðar eftir. Hann kvað ísinn yfirleitt vera þunnan, frá 80—100 cm á þykkt. Ísinn er mjög brotinn og er ískurlið víðast sundurlaust, nema í ísbeltum og röstum, þar eru sumstaðar jakasamfellur og belti, mest ber á því austan til. Enn eru belti þessi ekki samfrosta en ef frost gerir má búast við því, að þau frjósi saman og verði þá með öllu ófær skipum. Jón kvaðst ætla, að nú væri meiri ís fyrir Norðurlandi en verið hefði áratugum saman, telur hann að svona mikill ís hafi vart verið þar síðan á öðrum áratug aldarinnar.

MB-Reykjavík, fimmtudag. Eins og s]á má af samanburði á ískorti því, sem birt er hér á síðunni og Landhelgisgæslumenin teiknuðu á leið heim úr ísfluginu í dag og á því korti, sem birtist í fimmtudagsblaðinu, hefur ísinn færst mikið nær landi á einum sólarhring. Hefur hann rekið allt að 24 mílum nær sums staðar, að sögn Þrastar Sigtryggssonar, skipherra. Þá fannst nú einnig ístunga, sem virðist á ferð suður með Austfjörðunum, og ef ekki verður breyting á átt, getur svo farið að Austur-Íslandsstraumurinn beri hann inn á Austfirði, en það hefur ekki komið fyrir i hálfa öld, svo nokkru nemi. Jón Eyþórsson, veðurfræðingur, sagði í viðtali við blaðið, að greinilegt væri, að Austuríslandsstraumurinn væri farinn að hafa áhrif á ístungu þá, sem nú gengur suður með Norðausturlandinu. Verði áframhaldandi vestanátt og norðvestlæg átt fyrir norðan land, má búast við því, að stöðugt reki meira og meira úr ísnum austur fyrir. Þar tekur Austuríslandsstraumurinn við honum og keyrir hann suður með Austfjörðunum, en þessi straumur beygir vestur á bóginn, þegar komið er fyrir Berufjörð, og hefur stundum borið ísinn vestur með Suðurlandi, eins og síðar verður sagt frá. Jón kvað enn ekki hægt að segja neitt fyrir um afleiðingarnar af ístungunni austur af Langanesi, en svo gæti farið, ef ekki skipti um átt, að straumurinn bæri ísinn suður með Austförðum og inn á þá. Slíkt hefur ekki komið fyrir lengi. Hins vegar kvað hann þennan ís það þunnan, að hann myndi fljótlega bráðna, þegar kæmi suður með landinu, svo fremi engar stórvægilegar breytingar yrðu frá því sem nú er. Þess má geta í þessu sambandi, að Veðurstofan telur engar breytingar á vindátt sjáanlegar. og má því búast við að ísinn haldi áfram að lóna þar sem hann er nú og haldi áfram að færast nær landinu. Þeir Jón og Þröstur Sigtryggsson skipherra kváðu allmiklar breytingar hafa orðið á ísnum frá því í gær, einkum austan Horns, Að vísu hefur ísinn þokast talsvert nær landi í Ísafjarðardjúpi en þegar kemur austur fyrir Horn, er munurinn meiri. Til dæmis hefur hann rekið um 16 sjómílur nær landi á Strandagrunni og út af Rifstanga hefur hann nálgast um 24 sjómílur. Í gær var ísinn 14 sjómílur út af Sauðanesi, en nú er hann aðeins fjórar mílur þar undan. Jón kvaðst óttast, að einnig fyrir Norðurlandi gæti ísinn orðið landfastur, ef þessi átt héldist.

Hins vegar berst ís aldrei suður fyrir Vestfjarðakjálkann, suður á Breiðafjörð, og ís sá, sem stundum hefur rekið að suðurströnd landsins í mestu ísaárum, hefur ávallt komið suður með Austfjörðum. Á þessari öld hefur ekki verið mikið um hafís hér við land, eftir að kemur fram á þriðja áratuginn. Jón Eyþórsson sagði okkur, að árið 1902 hefði verið mesta ísárið hér við land á öldinni. Í marslok það ár voru komin hafþök af ís fyrir Austurlandi og barst íshroði vestur um Ingólfshöfða. Við Rit (norðan Ísafjarðardjúps) var þá landfastur ís og í seinni hluta apríl lá ís með öllu landi frá Langanesi og suður á Papós og ískurl rak allt til Vestmannaeyja. Þá hvarf ísinn ekki frá Norðurlandi að fullu, fyrr en um miðjan júní. 1907 var mikill ís við Langanes þá fórst þar skip í ís 22. mars fimmtán sjómílur suðaustur af Langanesi. Var það norskt skip. 1911 fyllti Austfirði, suður að Berufirði, af ís í mars mánuði. Árið 1914 varð ís landfastur við Langanes í maímánuði, en náði ekki nema suður um Vopnafjörð. Síðan mun ís ekki hafa rekið fyrir Austfirði svo teljandi sé, að sögn Jóns. Þá má þess geta, að á seinni hluta síðustu aldar, nánar til tekið árið 1881. rak ís vestur um Meðallandsbugt og gengu, þá þrjú bjarndýr á land í Vestur-Skaftafellssýslu! Þess skal að lokum getið, að allmikil þoka var yfir ísnum er við flugum yfir hann í dag og fylgdi flugvélin ísröndinni eftir ratsjármælingum og má óhætt hrósa áhöfn vélarinnar fyrir leikni hennar og natni við það starf. Í áhöfn vélarinnar voru þessir menn: Þröstur Sigtryggsson, skipherra, Guðjón Jónsson, flugstjóri, Sigurjón Hannesson, stýrimaður, Ásgeir Þorleifsson, aðstoðarflugmaður, Ásgeir Halldórsson, loftskeytamaður og Ingi Loftsson, vélamaður.

ED-Akureyri, fimmtudag. Nokkuð hefur verið um það undanfarna daga, að menn við Eyjafjörð hafi gætt sér á hnísu kjöti. Ástæðan er sú, að í vikunni innikróaðist hnísuvaða, sem í voru um fimmtíu hnísur í smávík við Eyjafjörð, og hafa menn farið þangað til þess að draga sér björg í bú. Forsaga þessa máls er sú, að fyrir helgina voru miklar stillur við Eyjafjörð, og þrátt fyrir það að frost kæmist aldrei niður fyrir fimm stig, og væri yfirleitt ekki meira en 2-3 stig að næturlagi, skændi fjörðinn. Á mánudag gerði svo norðan hvassviðri og fór ísinn að reka að landi. Ísinn rak inn á Arnarnesvík, sem er fram undan Fagraskógi, og þar lenti stór hnísuhópur fyrir innan hann, og komust þær ekki út aftur, því ísrekið hrannaðist upp og var það mikið, að þær gátu ekki synt undir það.

Morgunblaðið segir 28.febrúar af hálku í Reykjavík:

Mikil ísing var á götum borgarinnar í gærmorgun [27.] og var lögreglunni kunnugt um 12 árekstra á tímanum frá því rétt fyrir 9 og fram til kl. 11. [Veðráttan segir ástæðuna hafa verið frostregn].

Tíminn segir 28.febrúar af góðri færð:

SÞ-Þingeyri, FB, MB, Reykjavík, laugardag. Færð er nú allgóð um land allt, að því er Snæbjörn Jónasson verkfræðingur Vegagerðarinnar sagði okkur í dag. Í gær var Breiðadalsheiðin opnuð fyrir bíla, og þar með mun vera orðið bílfært frá Bolungarvík, suður í Vatnsfjörð að minnsta kosti. Þingmannaheiði hefur verið farin á jeppum, en hefur samt ekki verið opnuð formlega fyrir bílaumferð. Er hún orðin snjólítil og ætti að vera hægt að ryðja hana með litlum tilkostnaði, að því er Vestfirðingar segja, ef ekki breytir um veður. Það er mjög sjaldgæft, að fært skuli vera alla þessa vegalengd á þessum tíma árs, þótt litlu hafi munað oft undanfarin ár, en nú má segja, að jeppafært sé að minnsta kosti frá Reykjavík og alla leið til Ísafjarðar.

Háþrýstisvæðið sem framan af mánuði hélt sig mest við Bretland þokaðist í síðustu vikunni nær Íslandi og nálgaðist metstyrkleika. Það fór síðan rólega vestur á bóginn. Lægðardrög komu hvert á fætur öðru úr norðvestri, yfir Grænland og ollu til skiptis vestan- og norðanáttum. Tvö urðu skæðari en önnur, það fyrra þeirra gekk yfir í byrjun marsmánaðar. Mikið norðanhvassviðri gerði í kjölfar þess. Tjón varð töluvert. Næsta lægðardrag fór yfir fáeinum dögum síðar - minnisstætt, en olli samt ekki tjóni sem talandi er um. 

Hafísinn lagðist nú að landi, náði hámarksútbreiðslu undir lok marsmánaðar. Tíminn segir frá 3.mars:

MB—Reykjavík, þriðjudag. Hinar verstu spár um hafísinn virðast vera að rætast. Hvöss norðan og norðaustanátt er um allt land og ísinn rekur óðfluga til lands og sennilegt má telja, að hann verði landfastur um allt norðanvert landið á morgun. Vegna afar slæms skyggnis hefur ekki verið unnt að kanna nákvæmlega hvernig ísröndin er í dag, en ísinn virðist reka hratt til suðvesturs, þar sem spurnir hafa verið af honum. Ófært er orðið til Grímseyjar vegna íss og leiðin fyrir Horn er ófær. Búist er við miklum truflunum á skipaferð um. Í dag hefur verið norðanrok og frost um mest allt landið og talsverð snjókoma norðan lands og skyggni slæmt. Veður hæðin hefur náð 10—11 vindstigum á nokkrum stöðum og frost er nálægt 10 stigum nyrðra og klukkan fimm í dag var frost um allt land nema í Öræfum. Fréttaritari blaðsins í Grímsey, Guðmundur Jónsson, sagði blaðinu í dag að geysimikið ísrek færi framhjá eyjunni til suðvesturs og ræki ísinn hratt. Þá var skyggni svo slæmt, að ekki sást neitt til meginíssins, en Guðmundur taldi, að ísinn ræki með 1—2 mílna hraða á klukkustund. Ófært er nú talið á skipum til Grímseyjar. Guðmundur Sveinsson á Ísafirði kvað mikinn ís kominn inn á Ísafjarðardjúp og rekur hann vestur Djúpið. Guðmundur kvað menn á Ísafirði óttast, að Djúpið yrði með öllu ófært á morgun. Olíulítið er orðið á Ísafirði, enda hafa menn keypt þar mjög mikla olíu undanfarna daga og birgt sig upp. Vitað er að talsverður ís er á reki á Húnaflóa út af Skaga og Siglunesi, í mynni Eyjafjarðar, inni á Skjálfanda og nokkrir jakar hafa orðið landfastir á Sléttu. Þá má einnig telja nær víst að ísinn leggist að Austfjörðum norðanverðum ef dæma á eftir vindáttinni, en engar ísfregnir hafa borist frá Austfjörðum í dag.

Dagana 24.febrúar til 6.mars fóru fjögur (eða fimm) lægðardrög úr norðvestri yfir landið. Fyrstu tvö (þrjú) voru veigalítil - en sveifluðu samt vindátt og hita, Næstsíðasta lægðardragið varð mun öflugra heldur en sú fyrri. Kortið hér að ofan sýnir stöðu þess seint að kvöldi mánudagsins 1.mars. Það dýpkaði ört og undir morgun skall á með norðanstormi um land allt og ört kólnandi veðri. Veður þetta varð sérlega slæmt undir Eyjafjöllum. Síðasta dagið í röðinni fór svo yfir þann 6., en olli ekki teljandi tjóni - þótt eftirminnilegt sé ritstjóranum. 

Morgunblaðið segir af fyrri degi illviðrisins  í pistli 3.mars:

Hríðarveður var um allt Norðurland í gær, 10—11 vindstig á norðan og frostið fór vaxandi. Af þeim sökum var lítið skyggni og sást því lítið til íssins úr landi, en skip voru lítið á ferðinni. Þó færðist ísinn nær landi fyrir Norðurlandi, svo sem eðlilegt má teljast í slíku veðri og talinn færast ört nær á Austurlandi. Gerðu menn eins ráð fyrir að ís yrði kominn inn á firði, þegar veðrinu slotaði. Skip fóru ekkert fyrir Horn, því þar hafði varðskip tilkynnt um landfastan ís í gærmorgun. Í gærmorgun sást samfelld ísbreiða frá Grímsey, skammt norðan við eyna og rak ísinn hratt til suðurs. Bárust einnig fréttir af stökum jökum inni á Eyjafirði og frá Hrauni á Skaga sást íshrafl, sem nálgaðist hratt. Litlafell var á ferð austur með Norðurlandi í gær og varð vart ísjaka mílu af Kjálkanesi og aftur 3 mílur norðvestur af Gjögurtá. Einnig varð skipið vart við ísspöng 4—6 sjómílur norðan við Flatey á Skjálfanda, en þar hefur ekki frést af ís fyrr. Þá fréttist af nokkrum landföstum jökum við Harðbak á Melrakkasléttu. Þyrill var á leið til Raufarhafnar austan megin, en sneri við í gær og fór til Seyðisfjarðar og bíður veðurs. Stapafellið sá í gær staka ísjaka á Ísafjarðardjúpi. Annars taldi varðskip sæmilega greiðfært að Horni í gærmorgun, en eftir það var landfastur ís. Fréttist af fastri ísspöng við Kögur.

Í gær var norðanhvassviðri um allt land með kulda og miklu sandroki, þar sem aðstæður eru fyrir slíkt. Í Vestmannaeyjum voru 12 vindstig og þar fauk olíugeymir frá húsi. Í Reykjavik fauk skorsteinn úr múrsteinum ásamt sjónvarpsloftneti af húsinu nr. 87 við Hverfisgötu.

Veðrið varð sérlega slæmt undir Eyjafjöllum. Tíminn segir frá 4.mars:

MB-Reykjavík PE-Hvolsvelli. Stórtjón varð í fárvirði undan Eyjafjöllum í gærkvöldi og í nótt, en erfitt er að gera sér að fullu grein fyrir því hve mikið tjónið er, því símasambandslaust er austur. Þó er vitað, að þök hafa fokið af mörgum húsum meira og minna og fjöldi símastaura og rafmagnslínustaura hefur brotnað og einnig hafa orðið skemmdir á bilum, meðal annars braut grjótfokið framrúður úr þremur mjólkurbílum. Blaðið náði í kvöld tali af Brynjólfi Björnssyni mjólkurbílstjóra, sem fór austur í dag til að ná í mjólk. Hann kvað þakplötur hafa fokið af fjárhúsi í Skarðshlíð, á Leirum sópuðust þök burtu af tveimur hlöðum. Í Berjanesi fór þakið af vélageymslu og rúður brotnuðu í fjósi i Nýabæ og í íbúðarhúsinu á Miðgrund. Á túninu í Ormskoti fauk jeppi á hliðina. Brynjólfur kvaðst ekki vita með vissu, hve miklar skemmdir hefðu orðið á símalínum og rafmagnslinum, en hann kvaðst hafa séð marga brotna símastaura og rafmagn fór af klukkan þrjú í nótt Á Skógum var rafmagnslaust frá því klukkan þrjú í nótt. Brynjólfur kvað tvo mjólkurbíla frá Kaupfélagi Skaftfellinga, sem voru á leið austur í gærkveldi, ekki hafa farið lengra en að Skarðshlíð og voru þá framrúðurnar farnar úr báðum bílunum vegna grjótfoks. Þegar hann var á leiðinni í dag sá hann vindstrók fram undan sér og skipti engum togum að steinhnullungur á stærð við bolta skall á framrúðunni og braut hana. Hafði rokið rifið þennan hnullung upp. Blaðið hafði spurnir af því, að rafmagn væri komið á undir Útfjöllunum í kvöld, þar eð svo vel hittist á að viðgerðarflokkur frá rafmagnsveitunum var staddur eystra til að gera við  Vestmannaeyjalínuna. Hins vegar var þá enn rafmagnslaust undir Austur-Eyjafjöllunum. Veðrið mun hafa náð hámarki í gærkveldi og nótt, en eins og sjá má af grjótfokinu í bílinn hjá Brynjólfi var enn ofsahvasst í hrinum í dag. Telja má víst, að tjónið undir Fjöllunum hafi orðið eitthvað meira en enn hefur tekist að fá upplýsingar um, en alla vega er ljóst, að tjónið er mjög mikið.

MB-Reykjavík, miðvikudag. Norðangarðurinn er að mestu genginn niður. Þó er enn allhvasst á Austfjörðum í kvöld, og þar hefur verið mikið foraðsveður og allir vegir tepptir vegna fannkomu. Norðanáttin mun ganga alveg niður á morgun, en á föstudag er spáð vestlægri átt með vægu frosti eða frostleysu vestanlands, en nokkru frosti austanlands. Ekki er reiknað með því að vestanáttin hafi neitt gott í för með sér norðanlands, heldur haldi áfram að keyra ísinn nær, en annars er því ekki spáð að hún verði mjög hvöss. Blaðið hafði í dag samband við fréttaritara sína á ísasvæðinu og fleiri kunnuga aðila og fara umsagnir þeirra hér á eftir:

Stefán Eggertss á Þingeyri símaði í dag að sjá mætti ísjaka á reki út á Önundarfirði væri farið rétt út fyrir þorpið. Vel væri fært í gegnum ísinn að deginum til, en gæta þyrfti mikillar varúðar við siglingu að nóttu til. Stefán fréttaritari hafði það eftir sjómönnum á bátum, að ísjakar væru komnir allt suður á Patreksfjarðarflóa. Guðmundur Sveinsson á ísafirði kvaðst hafa heyrt á tal sjómanna, og væri mikið ísrek vestur með öllum fjörðum alla leið suður á Patreksfjarðarflóa. Einar Hálfdáns fór fyrir Kóp í dag og varð að fara alveg upp undir landi til að komast fyrir ísnum. Hins vegar væri engan ís að sjá á Djúpinu sjálfu frá Ísafirði. Guðmundur P. Valgeirsson á Bæ í Trékyllisvík sendi skeyti síðdegis í dag og kvað hann hafísinn nálgast óðfluga. Væri samfelldur ís landfastur austur í Drangaskarð og Drangavík. Frá Dröngum sæist ekki út fyrir ísinn. Allmikið íshrafl væri út af Trékyllisvík, og ræki það hratt að landi, stakir jakar væru þegar orðnir landfastir. Guðmundur taldi allar líkur á því að allar víkur og firðir fylltust í nótt.

Guttormur Óskarsson á Sauðárkróki kvað ísjaka komna upp í fjöru á Borgarsandi, fyrir botni Skagafjarðar, en þar væri þó aðeins um nokkra jaka að ræða, 10 eða svo. Guttormur talaði við bóndann á Reykjum á Reykjaströnd og kvað hann þó nokkra jaka vera komna þar upp í fjöru og væri jakahröngl að sjá þar út með. Ísspöng var þá fyrir utan Drangey, en vegna slæms skyggnis var ekki gott að segja til um, hve stór hún væri. Bjarni Jóhannsson á Siglufirði kvað skyggni þar slæmt, en þó sæist ís úti á firðinum, en þar væri þó aðeins um einstaka jaka að ræða. Hann talaði við vitavörðinn á Sauðanesi vestan Siglufjarðar og bóndann á Reyðará austan fjarðarins. Á báðum stöðum var mikinn ís að sjá. Við Sauðanesið var hann orðinn landfastur og mikill ís að sjá úti fyrir. Sömu sögu er að segja frá Reyðará. Þar er ísinn einnig orðinn landfastur, en skyggni er slæmt, svo ekki sést hve mikill ís er þar úti fyrir.

Björn Stefánsson á Ólafsfirði kvað fjörðinn vera að fyllast af ís og þegar í nótt hefðu ísjakar komist inn í höfnina. Í morgun var mikill ís kominn inn á fjörðinn, og þegar póstbáturinn Drangur kom til Ólafsfjarðar í morgun varð hann að snúa við hjá Kleifum. Síðan hefði verið meira og minna ísrek inn fjörðinn í allan dag og væri nú mjög mikill ís kominn þar inn. Síðdegis í dag náði ísinn út Básavík í austanverðum firðinum, en heldur minni ís var þá enn vestan megin. Hins vegar var þá mikið ísrek inn vestan megin og kvað Björn allar horfur á því að fjörðinn fyllti af ís næstu klukkutímana. Hinsvegar var skyggni það slæmt að ekki sást nema rétt út í fjarðarmynnið. Björn kvað ís ekki kominn að ráði inn í höfnina sjálfa. Vír var strengdur milli hafnargarðanna til þess að hindra ísinn í að reka inn á höfnina vegna bátanna, en þrátt fyrir það hafa þó nokkrir stórir jakar komist inn fyrir. Pálmi Jóhannsson á Dalvík kvað fyrstu jakana hafa sést þar í gærkvöldi og í dag, einkum í hádeginu hefði verið talsvert ísrek, en skyggni væri slæmt. Talsverð hrönn væri komin í fjöruna austan við þorpið og í Hálshorni, sem er austan við víkina, væri kominn nokkur ís og mætti því telja víst að einhver ís væri kominn inn Eyjafjörð. Guðmundur Jónsson í Grímsey hafði þær fréttir að færa, að eyjan væri orðin umflotin ís, sem stöðugt ræki suðvestur á bóginn. Guðmundur kvað ísrekið meira í dag en í gær og spangirnar bæði stærri og þéttari. Hann kvað ísrekið nú ná orðið saman rétt fyrir innan eyjuna. Hann kvað óhætt að segja, að geysilegt ísmagn hefði rekið framhjá eyjunni þessa daga og væri ísinn nú orðinn mjög þéttur. Ekkert kvikt hefði enn sést á ísnum og engin borgaris hefði sést innan um. Guðmundur kvað
alla báta þeirra Grímseyinga hafa verið tekna á land, svo ísinn grandaði þeim ekki.

Þormóður Jónsson á Húsavík kvað engan ís sjást þaðan og vegna veðurs hafa engir bátar verið á sjó. Esjan kom til Húsavíkur í dag frá Akureyri og mun liggja þar, þangað til í birtingu á morgun. Skipinu gekk vel frá Akureyri. Þormóður ræddi í dag við Tryggva Blöndal, skipstjóra á Esjunni, og hvað Tryggvi töluvert íshrafl vera í mynni Eyjafjarðar, þó meira út af Gjögri. Norðaustur af Hvalvatnsfirði var ísinn þéttastur og þar varð skipið að þræða milli jaka. Eftir að skipið kom austur á Skjálfandaflóa sást enginn ís. Blaðið átti tal við húsfreyjuna á Grjótnesi, sem er nær yst á vestanverðri Melrakkasléttu. Hún kvað jaka sjást þaðan og væru nokkrir þeirra orðnir landfastir. Guðmundur Stefánsson á Harðbak á Melrakkasléttu kvað mikinn ís að sjá fyrir Sléttu. Jakar væru landfastir á fjörum og ísspöng að sjá úti fyrir og þaðan að sjá samfelldur ís úti fyrir. Guðmundur kvaðst ætla, að tvær til þrjár mílur væru út að spönginni.

Björn Kristjánsson, vitavörður í Skoruvík, gekk á fjörur í dag og fann þá rekinn dauðan rostung. Rostungurinn var fjórir metrar á lengd og einn og tuttugu þvert yfir. Björn kvað rostunginn ekki hafa verið alveg nýdauðan og voru vígtennurnar brotnar úr honum. Björn kvað ísinn hafa sést í dag frá Skoruvík, en skyggni væri mjög slæmt. Mjó ístunga væri komin upp í fjöru frá miðri Skoravík og út að Fossi, en fyrir utan hana virtist vera auður sjór, þá átta kílómetra, sem séð yrði. Þorsteinn Magnússon í Borgarfirði eystra sagði okkur þær fréttir, að enginn ís hefði enn sést þar, enda skyggni afleitt í gær og í dag, þar eð foraðsveður af norðaustri með snjókomu hefði geisað þar. Hins vegar sagði hann, að brim hefði verið minna en búast hefði mátt við, og drægju menn þá ályktun af því, að ís myndi vera úti fyrir.

SK—Vestmannaeyjum, miðvikudag. Hér gekk ofsaveður yfir í gærkvöldi og nótt. Náði veðurhæðin þrettán vindstigum af norðri, sem er mjög slæm átt hér vegna byljahættu. Olli veður þetta skemmdum á húsum og meiðslum á fólki. Alvarlegustu afleiðingar veðurs þessa voru þær, að þak tók af geymsluhúsi hér við kirkjugarðinn. Lenti þakið á húsinu á Fjólugötu eitt og mölbraut eldhúsgluggann þar, einnig setti það göt á þak hússins. Heimilisfólk sat að snæðingi í eldhúsinu, þegar þetta dundi yfir, og þyrluðust glerbrotin um fólkið og skarst það meira og minna og varð að sauma skurði á andlitum þess. Fleiri rúður brotnuðu og í húsinu og einnig mun brakið hafa lent á bíl er stóð úti fyrir og skemmdi hann eitthvað. Enn fremur fuku plötur af fleiri húsþökum, en ekki munu þær hafa valdið teljandi tjóni. Geysimikið særok gekk yfir bæinn og var næstum útilokað að aka bílum, vegna þess að rúðurnar urðu ógagnsæjar af völdum seltunnar undir eins.

Morgunblaðið segir frá Eyjafjallaveðrinu 5.mars:

Borgareyrum, Vestur-Eyjafjallahreppi, 4. mars. Norðaustan ofsaveður var hér undir Eyjafjöllum í fyrradag og fram yfir hádegi í gær er tók að lægja. Símabilanir hafa orðið miklar svo erfitt er að ná greinilegum fréttum úr sveitunum hér í kring. Veðrið hefur orðið að tjóni á húsum og mannvirkjum. Heyhlaða fauk í Skarðshlíð, sennilega fjárhúshlaða, tvær hlöður og fjárhús að Leirum fuku og að Berjanesi fauk geymsluhús og einnig svínahús að einhverju leyti, en bóndinn þar hefur svínarækt. Á Hvassafelli, nýbýli byggt úr jörðinni Steinum, fauk fjárhúshlaða, og í Holti fauk fjós að einhverju leyti. Þá brotnuðu rúður í húsum víða. Jeppi, sem var á leið eftir þjóðveginum við Holt fauk út af veginum. Bílstjórinn var Sigurður Eiríksson, bóndi í Ormskoti, en séra Sigurður Einarsson í Holti var með honum. Þá sakaði hvorugan við veltuna. — Markús.

Vík í Mýrdal, 3. mars. Norðan fárviðri brast á í gær og fylgdi því nokkurt frost, en ekki úrkoma. Veðurhæðin var svo mikil, að óstætt var í verstu hrinunum. Áætlunarbíllinn, mjólkurbílarnir og fleiri bílar, sem áttu að koma til Víkur í gær frá Selfossi og Reykjavík, komust ekki lengra en austur undir Eyjafjöll. Grjótflug var svo mikið í rokinu, að rúður brotnuðu í bílum og segldúkar sviptust af. Bílar komust ekki heldur frá Vík yfir Sólheima- og Skógasand, vegna veðurhæðar, sandbyls og grjótflugs Sums staðar var snjóföl og þar sást ekkert fyrir skafbyl. Símasambandið héðan til Reykjavíkur rofnaði og svo mikið ólag komst á Sogsrafmagnið, að notast varð við raforku frá gömlu ljósamótorunum í Vík. Tvö nýleg hús í Vík skemmdust töluvert í óveðrinu, þar sem þakplötur fuku af þeim. Á öðru húsanna fauk nokkur hluti þaksins í burtu og sperrur og bitar brotnuðu og fuku með þakplötunum. Lenti sumt af þessu á þaki þriðja hússins og skemmdi það dálítið. Nokkrir Vestmannaeyjabátar lágu í vari hér upp við ströndina í gær og fram til þessa. Menn telja þetta norðanhvassviðri það versta, sem þeir muna eftir að hér hafi komið. — Fréttaritari

Tíminn segir enn af ísreki 10.mars - og roktryggingum:

MB-Reykjavík, þriðjudag. Ísinn hér við land virðist í stórum dráttum ekki hafa breyst mikið frá því í gær, en þó mun hann yfirleitt hafa færst heldur fjær. Þó er ísinn enn skammt undan víða og til dæmis símaði fréttaritarinn á Raufarhöfn í dag, að höfnin þar væri lokuð eins og stæði vegna ísreks og skip, sem fór fyrir Melrakkasléttu í dag, tilkynnti að allmikið íshrafl væri á siglingaleiðinni. Einhverjar skemmdir urðu á hafnarmannvirkjum á Raufarhöfn vegna ísreksins, m.a. á söltunarbryggju. Var verið að „teyma“ jakana út úr höfninni síðdegis í dag. Skip, sem fór fyrir Melrakkasléttu í dag tilkynnti að nokkurt íshrafl væri þar á siglingaleið. Ísinn við Grímsey er heldur gisnari en í gær, en þó er íshrafl við eyjuna og þéttari ís að sjá utar. Íshrafl náði í dag inn að Hrólfsskeri á Eyjafirði. Á Húnaflóa er enn talsverður ís og er aðeins fáar mílur undan Vatnsnesi. Suðlæg átt og hlýindi eru nú ríkjandi og spáð hægu veðri næstu daga.

MB-Reykjavík, þriðjudag. Brunabótafélag íslands hefur nú tekið upp „roktryggingar", það er að vátryggja hús gegn þeim skemmdum sem á þeim kunna að verða í roki Enn eru þessar tryggingar að nokkru á tilraunaskeiði og bundnar við einn hrepp, Austur-Eyjafjallahrepp, en þar hafa nokkrir bændur þegar tryggt hús sín á þennan hátt — og sumir notið góðs af.

Fréttamenn Tímans fóru austur undir Eyjafjöll og ræddu við heimamenn um vinda og illviðri þar um slóðir - ýmis konar fróðleikur kemur fram í þessari grein sem birtist í blaðinu  12.mars - dagsetningin sem nefnd er, 24. febrúar er vafasöm, hægviðri var á landinu þann dag eftir því sem best verður séð. Væntanlega er átt við miðvikudaginn 3.mars:

„Fárviðri undir Eyjafjöllum“, „Stórtjón í ofsaroki undir Eyjafjöllum“. „Þök fjúka af húsum undir Eyjafjöllum" ... Slíkar fyrirsagnir hafa býsna oft birst í íslenskum blöðum fyrr og síðar, og eiga því miður vafalaust eftir að birtast oft enn þá. Þessar fréttir hafa valdið því, að þegar við heyrum minnst á rok detta okkur Eyjafjöllin í hug, og þegar við heyrum minnst á Eyjafjöllin, dettur okkur rok í hug. Ef einhver skyldi láta sér detta í hug að þessi sífelldu rok undir Eyjafjöllum stöfuðu einfaldlega af því að þar væri eitthvað óvenju illa gengið frá húsum, þá er sá sami á slæmum villigötum staddur, því hvergi á Íslandi mun eins tryggilega gengið frá húsum og þar. Í stuttu máli sagt þá dettur engum þar í hug að ganga frá húsþökum og gluggum þar á sama hátt og gert er í vönduðustu húsum annars staðar. Til dæmis er í Reykjavík og sjálfsagt víðast eða alls staðar í kaupstöðum bannað að hnykkja þaksauminn, svo unnt sé að rjúfa þekjuna utan frá, ef eldsvoði verður. Þeir undir Fjöllunum segja, að þeir geti alveg eins fleygt járninu strax eins og skilið við sauminn óhnykktan. Og að þeir láti sér nægja að binda sperruendana niður í steypuna með einum vír, — nei, þeir eru ekki að henda timbrinu á þann hátt undir Fjöllunum.

Hún er fræg, gamla lygasagan, um það þegar naglbítur, sem var gaddaður niður í kálgarði undir Fjöllunum, fauk, en sumar sönnu sögumar eru hreint ekkert trúlegri, og satt best að segja myndi ég ekki þræta fyrir að hún gæti verið sönn! Sannleikurinn er nefnilega sá, að rokið undir Eyjafjöllum er ekkert venjulegt rok, eins og við eigum að venjast því. heldur óskaplegir og óútreiknanlegir sviptibyljir sem æða úr skörunum og kastast fram og til baka. Stundum fjúka þök í austur í austanátt, langar leið ir „á móti“ veðrinu, og þegar ofsaveðrið skellur á rammbyggðum þökum er það stundum að hlíðin, sem er í skjóli, lætur undan, einfaldlega vegna sogkraftsins.

Blaðamenn Tímans óku austur undir Eyjafjöll síðastliðinn sunnudag [7.mars], sumpart til þess að virða fyrir sér skemmdirnar í síðasta fárviðri, sem geisaði þar aðfaranótt miðvikudagsins 24. [?] febrúar, og sumpart til að spjalla við tvo fullorðna og greinargóða bændur þar eystra um rokið, fyrr og síðar. Á sunnudaginn var blíðskaparveður undir Fjöllunum, enda getur veðursæld verið þar ákaflega mikil. Sólríkir og lygnir sumardagar undir Fjöllunum eru til dæmis einhverjir fegurstu dagar, sem getur á landi hér, og þeir sem aldrei hafa ferðast undir Fjöllunum nema á slíkum dögum geta ekki ímyndað sér hamfarir náttúrunnar þar í almætti hennar. Nóttina áður en við komum hafði að vísu verið hvasst á þessum slóðum, og við heyrðum skáldprestinn í Holti segja yfir kaffibolla á Hvoli að „rafmagnið hefði farið af í Holti, eins og venjulega", en Eyfellingar kippa sér ekki upp við svoleiðis smámuni. Enda mun lítill skaði hafa orðið í því veðri.

Við hittum fyrst að máli Einar Jónsson bónda á Moldnúpi, sem um margra ára skeið var skipstjóri í Eyjum. Hann flutti síðan að nýju á föðurleyfð sína, en hefur þó ekki að öllu sagt skilið við sjóinn. Hann er sem sé formaður á síðasta sexæringnum undir Fjöllunum síðasta skipi, sem gert er enn út til fiskjar frá hinni hafnlausu strönd suðurlandsins á sama hátt og gert var öldum saman, en það er önnur saga. Og yfir rjúkandi kaffibollum tókum við tal saman. — Það þýðir ekkert að vera að segja þessar sögur héðan, sagði Einar. — Það halda allir, sem ekki þekkja til, að þær séu lygi, og hinum koma þær ekki á óvart. Einn merkisbóndi, sem býr hér nálægt mér, var eitt sinn samferða fólki austan úr sveitum í áætlunarbíl. Hann fór að segja því frá því, hvernig þessi veður höguðu sér, og hann krítaði hvergi liðugt, enda sannsögull maður með afbrigðum. Hann sá, að sessunautur hans var ekki meira en svo trúaður á frásögn hans og leit í kringum sig. Og þá sá hann, að þeir sem í kringum þá sátu byrgðu niður í sér hláturinn. Þeim datt bersýnilega ekki annað í hug en hann væri að segja tómar lygasögur. Ekki hefur hann þó verið að segja söguna um gaddaða naglbítinn? — Nei, sagði Einar og kímdi við, — en hann var að segja þeim frá einna ótrúlegasta atvikinu, sem ég hef heyrt. Það gerðist í Mínervuveðrinu svokallaða á þriðja áratug þessarar aldar. Þá var óskaplegt veður sem olli hér miklum skaða. Jörð var orðin þíð á yfirborðinu, en klaki undir. Þá kom óskaplegur sviptivindur hjá Hvammi og hann skrúfaði sig niður í jörðina og bókstaflega reif hana upp niður á klaka, og þeytti öllu út í buskann. Þarna var lengi far í jörðina eftir, en nú mun það varla sjást lengur. Það er ekki von að húsþök standist slíka vinda. — Og svo var það þegar hestasláttuvélin fauk á Núpi. Hún fauk að vísu ekki langt, en Sigurður heitinn Ólafsson, sem þar bjó og var mjög sannorður maður. sá þegar hún barst til fyrir vindinum. Þetta er vissulega ótrúlegt, því hesta sláttuvélar eru mjög þungar, það þarf tvo hrausta menn til ð færa þær til hliðar, og þær eru mjög lágar og taka lítið veður á sig. En engu að síður færði einn bylurinn hana til á Núpi. —

Veðrin hérna skella yfirleitt ekki á okkur að óvörum. Við sjáum það á skýjamyndunum á jöklinum, ef von er á þeim. Ef það myndast slétt, grá þoka á jökulhettunni, þá er vissara að vera við öllu búinn. Verstu veðrin eru í norðlægri átt, allt frá útnorðan og til austurs. En hina einstöku bylji getur enginn reiknað út. Þeir koma niður úr skörðum og dölum, æða fram og til baka og geta valdið stórskaða á einum bænum, en á næsta bæ hreyfist enginn hlutur. Til dæmis á Hvammi kemur það fyrir að vindsveipur æðir vestur fyrir núpinn og þar vestur úr. Þá myndast geysilegur sogkraftur meðfram hlíðinni, sem beinir stormsveipnum þangað og þar tvíeflist hann, og fer þá gjarna til baka austur með fjallinu. Og hið sama gerist raunar oft, þegar stormsveiparnir skella á húsþökunum. Þá sést ekkert á þeirri hlið sem snýr að veðrinu, en ofan við þá hliðina, sem undan snýr, myndast óskaplegur sogkraftur og hann sogar þakið út undan veðrinu. Og niður í lofttómið, sem myndast við skjólhlið húsanna skrúfar vindurinn sig einnig og rífur þar allt lauslegt í burtu. í síðasta veðrinu hérna til dæmis gerðist þetta. Annars varð hér lítið tjón þá. Ég á þungan heyvagn með járnbeisli og hann stóð í skjóli undir fjósveggnum. En engu að síður reif rokið hann með sér. Heim að bænum liggja rafmagns og símalínur á ská, þannig að vagninn hefur varla með nokkru móti komist á milli stauranna alla þá vegalengd sem hann fauk. Hann fauk hátt í hundrað metra niður á tún og hlýtur að hafa skrúfast upp fyrir línurnar, því hvergi hefur hann komið við staurana og hvergi er far eftir hann á jörðinni alla þessa leið. Nú liggur hann á hvolfi við heimreiðina og það er svo erfitt að velta honum við, að ég er að hugsa um að bíða eftir dálitlu austanveðri, til þess að rétta hann við! Við gengum út með Einari bónda. Hann sýndi okkur austangaflinn á steinsteyptu húsi og auðséð var, að efsti hluti hans hafði verið steyptur upp. — Það var í einu veðrinu, að það fauk hluti af þakinu hérna. Það var rammbyggilega bundið ofan í steypuna en rokið gerði sér lítið fyrir og reif bara efsta hluta hennar með sér og bar allt saman samhangandi góðan spöl. Í þessu sama veðri átti ég rauðviðartré, sem var tíu tommur á kant hér uppi á túni. Það fauk langar leiðir!

Nú stigum við upp í bílinn og ókum í austurátt og Einar bóndi fylgdi okkur. Er við komum yfir Holtsósinn beygðum við til suðurs því við ætluðum að líta á skemmdirnar af völdum síðasta veðursins á Berjanesi og Leirum, en á báðum þessum bæjum urðu miklar skemmdir. — Hérna er eitt almesta roksvæðið, sagði Einar, — á Steinabæjunum og bæjunum þar suður af, og reyndar ókum við áðan framhjá slæmu svæði. þar sem eru bæirnir Holt, Vallnatún, Ormskot og Grundarbæirnir, sem standa frammi undir Holtsnúpnum. Við hittum Andrés bónda Andrésson í Berjanesi heima á hlaði — og þar gaf á að líta. Fyrir öllum gluggum hússins voru rimlaflekar og sömu sögu var að segja um fjósgluggana. Örskammt frá bænum (í ca. tuttugu metra fjarlægð) stendur nýbyggð hlaða geysistór. Hún er steinsteypt og þræljárnbundin. Nú er mikið af járninu fokið burt af þaki hennar. Hún var byggð síðastliðið sumar og þetta er í annað skiptið, sem járnið fýkur. Þó var Andrés búinn að hnykkja hvern einasta nagla í þakinu í annað sinn. En það var ekki þakið sjálft, sem vakti mestu athygli okkar heldur norðurgafl hússins. Hann er byggður úr 16 cm þykkri steinsteypu og allur járnbundinn. Á tveim stöðum ganga stuðningsveggir í vinkilinn úr gaflinum einnig úr steinsteypu og járnbundnir við meginvegginn. Þeir ná upp á miðjan gafl. Og þessi rammbyggilegi steinveggur hafði bókstaflega fokið í sundur! Hann hafði rifnað að endilöngu fyrir ofan stuðnings veggina og lyfst upp á þá! Járnbindingarnar í veggnum höfðu ekki slitnað, en hins vegar gefið sig eitthvað. Þarna er ekki um annað að gera en steypa nýjan gafl þegar vorar. Hafi einhver efi leynst í hugskoti okkar yfir roksögunum undir Fjöllunum áður en við sáum þessi vegsummerki, þá hvarf hann í það minnsta núna. Það væri gaman að vita, hver styrkleikur þess vindsveips sem þessu olli hefur verið á vindmæli. — Þeir eru snarpir byljirnir hérna á stundum, sagði Andrés bóndi, — og þeir taka oft ekki yfir nema örmjótt belti. Til dæmis get ég sagt ykkur það, að við urðum ekki vör við þann byl, sem þessu olli heima í húsinu, og er þó ekki langt á milli. Járnplöturnar voru svo að tínast af fram eftir allri nóttu. — Þú neglir fyrir gluggana? — Já, annað er þýðingarlaust. Rokið sópar upp mölinni hér á hlaðinu og feykir með sér steinum af aurunum Rúðurnar verða eins og silunganet ef ekki er neglt fyrir gluggana. — Ég sá einu sinni rúður í bæ í Holtshverfinu eftir svona veður. sagði Einar. — Þær voru eins og smáriðið net krafturinn á steinunum hefur verið eins og á byssukúlu, því hvergi var brotið út frá, bara götin eftir steinana eins og klippt út úr. Næst lá leið okkar að Leirum. Þar býr ungur bóndi Jón Sigurðsson og hann varð einnig fyrir miklu tjóni í síðasta veðri. Skammt norðan við bæinn stóð hlaða og fjárhús. Í fjárhúsunum voru um áttatíu kindur þessa nótt. Húsin voru að vísu gömul, en tryggilega frá þeim gengið, eftir því sem hægt er við slík hús. Þakið fór af öllum húsunum í heilu lagi og lagðist fram og niður yfir fjárhúsið, yfir allan kindahópinn. Svo giftusamlega tókst að enga kind sakaði og ekki heldur hest sem var í kró í húsunum. Skammt frá var minni hlaða, steypt. Þakið af henni var horfið út í buskann. Okkur datt helst í hug loftárás.

Svo var haldið upp fyrir þjóðveginn að nýju og Gissur bóndi í Selkoti sóttur heim. Hann byrjaði á sama formálanum og Einar á Moldnúpi að það þýddi ekkert að segja þessar roksögur, það tryði þeim enginn. En við fullvissuðum hann um að við tryðum orðið hinu og þessu eftir að hafa séð steinsteypta vegginn í Berjanesi. — Ég er afskaplega veðurhræddur maður, sagði Gissur og tók í nefið og bauð öðrum að góðum og gömlum íslenskum sið. — Það á líklega rætur sínar að rekja til þess, að ég varð afskaplega hræddur sem barn. Það var um vor árið 1907, þegar ég var 8 ára. Þá gerði óskaplegt veður hérna undir Fjöllunum. Ég átti þá heima í Drangshlíð hjá foreldrum mínum. Þá nótt fauk hver einasta rúða úr húsinu í Drangshlíð. Fólkið tók sængur úr rúmum sínum og tróð í gluggana eftir því sem hægt var. Ég man að ég varð svo hræddur að ég skreið upp í til ömmu minnar. Þá var nýbúið að sleppa fénu og margt fauk ofan fyrir og drapst. Ég held að allt fólkið hafi verið hrætt og ég bý að þessu enn. Nei annars það var ekki allt hrætt. Ég man eftir gömlum manni þarna á heimilinu. og sá var nú rólegur yfir þessu öllu. Hann svaf alla nóttina, nema þegar umgangur fólksins hélt fyrir honum vöku og ég man enn eftir að hann reis einu sinni upp og hreytti út úr sér: „Hver andskotinn er þetta, getið þið ekki hangið í rúmunum!" Þá var hver einasta rúða farin úr bænum op allir aðrir en hann dauðhræddir um líf sitt! Og í þessu veðri gerðist einn af þessum ótrúlegu atburðum, sem þið eruð víst að sækjast eftir að heyra um. Hann gerðist á Hrútafelli. Það voru traðir heim að bænum, ég man nú ekki nákvæmlega lengur hve breiðar né háar þær voru, en mig minnir þær hafi verið nokkuð breiðar og garðarnir svona mittisháir. Þriggja vetra hestur stór og stæðilegur, var fyrir norðan traðirnar, þegar ein stormhviðan gekk yfir. Og heimilisfólkið horfði á klárinn takast á loft, svífa yfir traðirnar og koma standandi niður hinum megin við þær, án þess að snerta garðana! Þetta þótti ótrúleg saga og þykir víst enn, en fólkinu bar svo saman í frásögninni, og var enda mjög sannort að ég veit að þetta er satt. Hesturinn var kallaður Fok-Nasi upp frá því og ég man vel eftir honum. — Tapast ekki oft hey í þessum veðrum að sumarlagi? — Jú, blessaðir verið þið, hvort það gerir, eða öllu heldur gerði, það er nú orðið minna um það, vegna þess að slátturinn er fyrr búinn. Septemberveðrin voru oft verst. En ég man eftir að Sigurjón í Hvammi sagði einu sinni við mig, að hann vildi glaður gefa 60 hesta af töðu á hverju sumri ef hann ætti víst að annað hey fengi að vera í friði. Ég man eftir því, að pabbi var einu sinni að heyja á svokölluðum Helgubakka í Bakkakoti. Við vorum að hirða um daginn og fluttum heim á klökkum jafnóðum. Ekki höfðum við undan að flytja og um kvöldið var farið að hvessa og við sáum, að vonskuveður var í aðsigi. Við tókum það til ráðs að velta öllum böggunum saman og binda þá saman á bakreipunum. Svo bundum við reipi vandlega utan um alla hrúguna og gengum eins vel frá og okkur var framast unnt þar eð við bjuggumst við hinu versta. En morguninn eftir var ekki einn einasti baggi á sínum stað. Mest af heyinu var fokið út í veður og vind nokkuð hafði staðnæmst í jökulá. sem rennur þarna hjá og var vitanlega ónýtt. Annars stenst einn og einn baggi þessi veður auðvitað ekki. Þeir hverfa bara út buskann. Það er oft einkennilegt í þessum veðrum, hve verstu sveipirnir koma úr allt annarri átt, en veðrið stendur raunverulega af. Ég man til dæmis eftir páskaveðrinu 1917. Þá fuku og eyðilögðust hérna 5 skip af völdum veðursins, fjögur undir Austur-Eyjafjöllum og eitt undir Vesturfjöllunum. Þau fuku öll í buskann og brotnuðu, en eitt þeirra fauk í heilu lagi upp á bakkann og brotnaði þar í spón. Var þetta þó norðanveður og talsvert frá fjöllunum. — Og kannski það sé best að bæta einni við enn, sagði Gissur og kímdi. Ég veit fyrir víst að hún er sönn, því vegsummerki sá fjöldi manns. Það var einu sinni hlaða á Steinum, sem var steinsteypt. í einu svona veðri tók stormsveipur hana bókstaflega á loft í heilu lagi, veggi og allt saman niður í svörð og kastaði henni drjúgan spöl og þar skall allt niður í mask! Það var orðið áliðið dags, þegar við slitum okkur frá sögum og góðgerðum Gissurs og Gróu konu hans og héldum til Reykjavíkur. Og það voru „hljóðir og hógværir menn sem héldu til Reykjavíkur“, að þessu sinni í logninu og þökkuðu sínum sæla fyrir að hafa ekki lent í neinu þeirra veðra, sem við höfðum heyrt þessa skemmtilegu og greinargóðu bændur segja okkur frá.

Tíminn segir af ís 18.mars:

MB—Reykjavík, miðvikudag. Hafþök af ís eru nú fyrir öllum Ströndum. Ís er orðinn landfastur að nýju við Straumnes og frá Horni er landfastur ís sem ekki sér út fyrir með Hornströndum og Ströndum og í kvöld var ísinn búinn að loka Steingrímsfirði og kominn inn undir höfnina í Hólmavík og jakahröngl var komið inn á Hrútafjörð. Fyrir austan Húnaflóa hefur ísinn ekki færst nær, svo kunnugt sé, nema á Langanesi, þar færðist ísinn talsvert nær landi í dag og er þar komið mikið íshrafl á siglingaleið að nýju.

Þjóðviljinn segir af tjóni í sinubruna 23.mars:

Á sunnudagsnóttina brunnu fjárhús og hlaða sem stóðu í svonefndu Flatahrauni við Hafnarfjörð. Höfðu unglingar kveikt í sinu þarna skammt frá og breiddist eldurinn út um stórt svæði og komst í fjárhúsin og hlöðuna. Voru þau alelda er slökkviliðið kom á vettvang og tókst ekki að bjarga neinu sem í þeim var. Hins vegar tókst að verja þriðja húsið sem var áfast við þau. Eigandi húsanna var Gunnlaugur Stefánsson kaupmaður, hafði hann engar kindur í fjárhúsunum en geymdi í þeim timbur og fleiri byggingarvörur. Byggingarvörurnar voru allar óvátryggðar og er tjón eigandans því mikið. [Að sögn Vísis brunnu 6 til 8 þúsund fermetrar lands].

Sérlega kalt var í nokkra daga eftir þann 20.mars og minnisstæður næðingurinn í Borgarnesi. Tíminn segir af ísreki 24.mars:

MB-Reykjavík, þriðjudag. Ísinn hefur færst talsvert nær landi á austursvæðinu, þ.e. austan við Grímsey í norðanáttinni undanfarið. Eru nú hafþök af ís fyrir Sléttu, frá Skoruvík á Langanesi sést ekki út fyrir ísinn, hann er landfastur í Vopnafirði og Borgarfirði eystra og jakar hættulegir skipum eru komnir alla leið inn á Norðfjarðarflóa. Jónas Jakobsson veðurfræðingur sagði blaðinu í kvöld, að norðaustanáttin, sem ríkt hefur undanfarið fyrir norðan hefði greinilega þokað ísnum nær landi, einkum á austursvæðinu. Á vestursvæðinu hefðu breytingar ekki orðið miklar svo sýnilegt væri. Varðskip tilkynnti mikið ísrek í dag sex sjómílur norðvestur af Stiga í stefnu á Aðalvík, en skyggni var þá mjög slæmt. Þó töldu varðskipsmenn að ísinn myndi loka fyrir Straumnes. Frá Horni var tilkynnt í morgun til Veðurstofunnar, að þar væri endalausa ísbreiðu að sjá, hvert sem litið væri til hafs. Frá Grímsey var tilkynnt í kvöld, að stóra jaka og spangir hefði rekið í allan dag framhjá eynni til suðvesturs. Ísbreiðan væri landföst norðaustan á eynni og í þeirri átt sést ekki í auðan sjó. Frá Vopnafirði var tilkynnt í kvöld, að ísinn hefði í dag rekið til austurs og væri orðinn landfastur við Fagradal. Frá Dalatanga var Veðurstofunni tilkynnt klukkan fimm í kvöld, að stakir jakar og mjög gisið íshröngl væri á öllu svæðinu frá Norðfjarðarhorni og eins langt og séð yrði i norður og austur. Jakar væru í Norðfjarðarflóa og Seyðisfjarðarflóa og væru þeir hættulegir skipum. Mikið frost hefur verið nyrðra í dag, 10—16 stig og norðaustlæg átt ríkjandi og kvað Jónas horfur á óbreyttu veðri og frosti fram á fimmtudag.

Þorsteinn Magnússon i Höfn í Borgarfirði eystra símaði í morgun að ísinn væri orðinn landfastur þar og hefði hann þjappast mikið saman sunnan til í firðinum og væri orðinn þar bæði mikill og þéttur.

Ísfregnir í Morgunblaðinu 25. og 26. mars:

[25.] Hafísinn, sem hingað til hefur legið að Ströndum og lokað leiðinni að Norðurlandi að vestan, er nú kominn suður með öllu Austurlandinu, allt suður á móts við Fáskrúðsfjörð og var í gær á hraðri leið suður og nær landi. Er skipaleiðin austur með landinu því lokuð, og menn óttast að ísinn fari nú að fylla Austfirðina. Jafnframt er mikill kuldi alls staðar á landinu. Voru 11 stig í Reykjavík í gær, 15 stig á Akureyri og 23 á Grímsstöðum. Á Austfjörðum var 12—17 stiga frost og mundi því ísinn frjósa saman, ef hann stöðvaðist inni á fjörðunum. Feðgar frá Mánárbakka á Tjörnesi heyrðu torkennileg hljóð, er þeir voru á ferðinni úti við í gær, og lét fólkið sér detta í hug að þar væru bjarndýr úti á ísnum. Ekki varð þó nokkur kviks vart og allskonar hljóð í ísnum, er hann brotnar, eru algeng. Flugvél landhelgisgæslunnar fór í ísflug við Austurland í gær og kvað ísinn ná suður fyrir Hvalbak.

[26.] Blaðið átti í gær tal við fréttaritara sína á Húsavík, Kópaskeri, Vopnafirði og Borgarfirði eystra og spurðist fyrir um veðurfar og ís. — Á Húsavík liggur Herðubreið og kemst ekki þaðan sökum íss, en hafís er þar ekki nálægt, hefur ekki farið að ráði inn fyrir Lundey, og því ekki þörf að girða fyrir höfnina, en þar er nú að myndast lagís sökum undangenginna frosta. Á Kópaskeri er allt fullt af ís. Lausafregnir herma að spor eftir hvítabirni hafi sést á Melrakkasléttu, en talið er að það hafi ekki við rök að styðjast. Talsvert er af ísi út af Tjörnesi og eftir að kemur austur fyrir Axarfjörð er ís samfellt með Núpasveit eins langt og sér út. í ís breiðunni er einn og einn stór jaki. Á Vopnafirði er enginn ís sjáanlegur, en ísþoka að sjá út flóann. Þar hefur verið geysilegt frost og síðast 21 stig í fyrradag. Á Borgarfirði eystra er allt samfrosið í ís að landi sunnan megin og að Geitavíkurtanga að norðan. Þaðan er autt út með landinu og sér yfir ísinn í auðan sjó. Í gærmorgun var ísbrún með öllu hafi, en horfin síðari hluta dags. Engin dýr er að sjá á ísnum frá þessum stöðum. Frost hefur verið mikið fyrir Austurlandi að undanförnu, en lækkaði að marki í gær og var t.d. 8 stig á Borgarfirði síðdegis.

Neskaupstað, 25. mars. Ísinn, sem í gær svo til girti fyrir Norðfjarðarflóa, er nú allur horfinn utan nokkrir stakir jakar. Í morgun sást þó í ísröndina við hafsbrún svo varla er hann langt undan. Olíuskipið Kyndill, sem átti að koma hingað með olíu í dag, hefir ekki komist leiðar sinnar þar sem ís er landfastur við Gerpi. Nú hefir dregið mikið úr frosthörkunni, ekki nema 5 gráðu frost í dag og hallast margir á skoðun að nú muni draga til austanáttar, en það geti þýtt að þá reki ísinn að landi aftur. — Ásgeir.

Gilsárstekk, Breiðdal 25. mars. Hér hafa að undanförnu verið miklar frosthörkur, 15—18 stiga frost og jörð nærri snjólaus og fer því illa. Í gærkvöldi sást hafísinn hér úti í hafi allangt úti. Menn vona að ísinn eigi ekki eftir að heimsækja okkur hér, en um það verður engu spáð á þessu stigi málsins. Norðanáttin heldur honum frá landi hér eins og er. Héðan er gerður út einn bátur frá Breiðdalsvik, Sigurður Jónsson og er hann búinn að landa hér um 170 tonnum, meirihlutinn er ufsi. Um tuttugu manns vinna í frystihúsinu og þarf að fá menn að úr nálægum sveitum til vinnunnar, enda er mjög lítið um atvinnu á Stöðvarfirði og Djúpavogi. — Páll

 Kortin hér að ofan eru fengin úr árlegu yfirliti sem Jón Eyþórsson ritaði þessi árin í Jökul, tímarit Jöklarannsóknafélagsins um hafís á viðkomandi ári. Gagnlegir pistlar. Eftir að Jón féll frá er bestu heimildir um hafís að finna í riti Veðurstofunnar, Hafís við strendur Íslands (sem því miður hefur enn ekki verið myndað stafrænt). Tíminn segir af ískönnunarflugi 27.mars - þessa daga komst ísinn vestur undir Hrollaugseyjar - það lengsta í þetta sinn:

MB—Reykjavík, föstudag. Landhelgisgæsluflugvélin SIF fór í dag í ískönnunarflug og virðast ekki hafa orðið miklar breytingar á ísnum, þó hefur rekís út af Austfjörðum enn borist suður á bóginn, og syðsti ísinn, sem sást úr flugvélinni, er kominn beint austur af Hrollaugseyjum, það er sunnar en Hornfjörður. Að fluginu loknu var gefin út svohljóðandi fréttatilkynning: „Ískönnunarflug 26.3. 1965. Rekís var nú kominn um 35 sjómílur suður af Hvalsbak, en var mjög gisinn (1/10-2/10) allt norður á móts við Skrúð. Þétt spöng virtist vera að loka Reyðarfjarðarmynni. Þaðan lá ís að landi að Norðfjarðar horni, að Fjúksnesi sunnan Dalatanga, Kögri við Loðmundarfjörð og landfastur þaðan að Ósafles sunnan Héraðsflóa. Þaðan var íslaust með landi að Langanesi. Ístungan suður með Austfjörðum var 30—40 sjómílna breið, og bar mest á löngum (10—20 sjómílna) spöngum, eða röstum, er lágu aðallega frá vestri til austurs. Í mynni Norðfjarðar og Seyðisfjarðar var ísinn ekki þéttari en svo, að sigling var möguleg ef ekki hefði verið þung undiralda af norðaustri. Norður af Skoruvík var ísinn samfrosta um 10 sjómílur út, en sundurlaus utar, eftir því, sem séð varð. Frá Sléttu og vestur á Húnaflóa virtist sigling allgreið meðfram landi í björtu veðri. Enginn rekís sást á Húnaflóa innan línu Gjögur—Kálfshamar. Inn með öllum Hornströndum lá tveggja til fimm sjómílna breið landföst ísræma, en meðfram henni virtist sigling sæmilega greið allt að 2—3 sjómílur út, en þar þéttist ísinn aftur. Frá Horni að Straumnesi var þéttleiki um 5/10 og sigling virtist möguleg. Ástand íssins á þessum slóðum mun talsvert háð sjávarföllum, en háflóð var, er flogið var þarna yfir. Nokkrir borgarísjakar sáust austur af Horni.”

Morgunblaðið segir 30.mars frá miklum sinubruna nærri Eyrarbakka:

Á laugardag varð mikill sinubruni í mýrinni ofan við Eyrarbakka. Urðu talsverðar skemmdir á háspennulínunni til Þorlákshafnar, sem þarna liggur áleiðis yfir Ölfusárósa. Eyrbekkingar urðu þess varir á laugardagsmorgun, að mikill eldur logaði í sinu fyrir ofan bæinn. Lagði svo mikinn reyk yfir Eyrarbakka, að leggja varð niður kennslu í barnaskólanum fyrir hádegi. Í ljós kom að skemmdir höfðu orðið á háspennulínunni til Þorlákshafnar og hún rofnað. Fjórir staurar brunnu og eyðilögðust alveg og aðrir fjórir skemmdust meira eða minna. — Fljótlega tókst þó að gera við línuna. Morgunblaðið hafði í gær tal af Guðjóni Guðmundssyni, rekstrarstjóra raforkumálastjórnarinnar, og kvað hann skemmdir hafa orðið á háspennulínunni á u.þ.b. tveggja kílómetra svæði. Væri nokkuð algengt, að sinubrunar yllu tjóni á raflínum, en þó væri þetta mesta tjón, sem honum væri kunnugt um af þessum völdum. Jón Guðmundsson, yfirlögreglu þjónn á Selfossi, skýrði svo frá, að ókunnugt væri um upptök sinubrunans, en biður alla þá, sem einhverjar upplýsingar kynnu að geta gefið um það mál, að hafa samband við lögregluna á Selfossi eða hreppstjórann á Eyrarbakka, hið fyrsta.

Undir mánaðamót snerist vindur til suðaustlægrar og austlægrar áttar og hlýnaði verulega í fáeina daga, sérstaklega um landið sunnan- og vestanvert. Ótrúleg viðbrigði á fáum dögum þótti ungu veðurnördi. Vorið var samt ekki alveg komið. Það gerði líka töluverð hret í apríl. Morgunblaðið segir frá hlýindunum í pistli 1.apríl:

Í fyrradag og þó einkanlega í gær hef»r verið óvenjulega hlýtt í veðri á Suður- og Vesturlandi. Stafar þetta af því, að hlýir loftstraumar frá Bretlandseyjum leika nú um landið. Er mistrið í loftinu því sennilega verksmiðjureykur frá stórborgum Bretlandseyja. Í gær varð mestur hiti 17 stig á Hellu, 15 stig í Síðumúla og 13 stig í Nautabúi. Í Reykjavík var hitinn laust eftir hádegi 10 til 11 stig. Jón Eyþórsson, veðurfræðingur, skýrði blaðinu frá því i gær, að hæg suðaustan átt væri um allt Suður- og Vesturland en stafalogn nyrðra. Svo hlýtt væri á Suður- og Vesturlandi, að nánast væri um hitabylgju að ræða, miðað við árstíma. Veður þetta væri ættað frá Bretlandseyjum og því fylgdi mistur, sem sennilega væri verksmiðjureykur eins og oftlega áður. Mestur hiti í gær var 17 stig á Hellu á Rangárvöllum, 15 stig í Síðumúla í Borgarfirði og 13 stig í Nautabúi í Skagafirði. Við ströndina suðvestan lands og í Vestmannaeyjum væri heldur minni hiti, 8 til 9 stig, og í Reykjavík 10 til 11 stig. Nálægt fjöllum væri hitinn yfirleitt mun meiri, og stafaði það af hnúkaþey. Sólskin var yfirleitt alls staðar fram yfir hádegi í gær en úr því dró mistrið fyrir sólu. Þó var mun glaðara sólskin í Borgarfirði en á Suðurlandi. Yfirleitt var hlýtt í dölum nyrðra en á annesjum var hitinn yfirleitt 3 til 5 stig en aðeins 1 stig á Raufarhöfn. Þar var enn stafalogn, og því ekki líklegt að hlýindin hefðu áhrif á hafísinn fyrst um sinn, að því er Jón Eyþórsson sagði.

Austurland segir frá ískomunni á Norðfirði í pistli 2.apríl:

Síðdegis á laugardag [27.mars] sáu Norðfirðingar hafísinn teygja sinn hvíta, kalda fingur inn fyrir Uxavogstangann. Síðan þokaði hann sér hægt en örugglega inn að Eyrinni, en þá hikaði hann við, eins og honum litist ekki meira en svo á blikuna. Og ísinn beygði af leið og mjó rönd af honum lagðist upp að suðurlandinu og inn með Búlandinu. En á sunnudagsmorgun gaf á að líta. Í skjóli myrkursins hafði hafísinn, sem daginn áður staldraði við út af Eyrinni, laumast um allan fjörðinn og fyllti hann svo landa á milli, að varla sá vök. Mönnum varð tíðlitið út á fjörðinn á þessa nýstárlegu sjón og ekki var um annað rætt en hafísinn. Þetta þótti mönnum fögur, en kuldaleg sjón. En gömlu mennirnir ypptu öxlum og létu lítið yfir. „Þið hefðuð átt að sjá ísinn 1918, eða 1902. Það var ís, sem talandi var um. Þar mátti sjá stóra og ægifagra borgarísjaka. Það var nú eitthvað annað en þetta skæni, í mesta lagi þriggja metra þykkt“. Og gömlu mennirnir segja sögur af ísaárunum 1918 og 1902, þegar farið var labbandi beint af augum frá Nesi suður á bæi og þegar bjarndýrið gerði vart við sig á Stuðlum, og þeir velta því fyrir sér, hvort það muni ekki hafa verið sama dýrið og unnið var í Mjóafirði. Og hugurinn reikar lengra aftur en minnið nær, þegar bjarndýrið var skotið úr bæjardyrunum á Nesi. ... En það eru fleiri firðir hér eystra, sem orðið hafa fyrir heimsókn íssins, s.s. Seyðisfjörður og Mjófjörður. Samgöngur við Mjóafjörð liggja alveg niðri. Einu samgöngur við Seyðisfjörð eru með snjóbíl um Fjarðarheiði. Borgarfjörður er einangraður, og þannig er um fleiri byggðarlög. Norðfjörður hafði ekki aðrar samgöngur fyrst eftir að ísinn kom, en um flugvöllinn, en nú hefur Oddsskarð verið rutt og eru því samgöngur á landi við nágrannabyggðir. Ísinn hefur borist allt suður um Berufjörð. Lokaði hann um tíma Breiðdalsvík og Fáskrúðsfirði og mikinn ís bar inn á Stöðvarfjörð. En Reyðarfjörður hefur sloppið og komast skip nú að sunnan allt til Eskifjarðar.

Talsvert hret gerði um miðjan mánuð. Morgunblaðið 13.apríl:

Hríð var um allt Norðurland í gær, allt frá Breiðafirði og austur á Hérað, og talsverð veðurhæð. Svo páskahretið [páskar voru 18.apríl] lætur ekki á sér standa. Norðanátt er spáð á morgun og bjartviðri um Suður- og Vesturland. ísinn virtist vera að hreinsast út úr fjörðunum á Austurlandi undan veðrinu, en skyggni var alls staðar slæmt í gær og litlar fréttir bárust. A Akureyri var í gær skafrenningur og frost, en ekki hafði bætt á miklum snjó, að sögn fréttaritara blaðsins. Hann hafði farið um Fljótsheiði og Vaðlaheiði, sem voru vel færar og taldi hann alla vegi færa enn. Fréttaritarinn á Húsavík sagði, að þar væri mestur snjór í sjálfum bænum. Þó væri fært um aðalgöturnar. Aðrir vegir væru betri, t.d. vel fært úr sveitinni og til Akureyrar. En á Tjörnesi væri mikill snjór og óvíst um færð á vegum. Þessi snögga veðurbreyting olli erfiðleikum hjá Húsavíkurbátum. Margir áttu úti grásleppunætur, sem þeir geta ekki vitjað um og óttast að eitthvað af þeim tapist. Fréttaritarinn á Þórshöfn símaði í gær að fjörðurinn væri aftur orðinn fullur af ís og að stórhríð hefði verið á Þórshöfn síðan daginn áður. Frá Vopnafirði símaði fréttaritari blaðsins: — S.l. viku hefur verið talsverður ís á firðinum, en í nótt hefur verið vestan og norðvestan stormur með nokkuð mikilli snjókomu og hefur ísinn rekið til hafs. Nokkrir áttu hákarlalínu úti, þegar ísinn kom og mun hún nú alveg farin. Nú er enginn ís sjáanlegur lengur nema jakar á fjöru. Töluverður snjór er kominn hér og allir vegir héðan ófærir. Samgöngur hingað s.l. mánuð hafa svo að segja engar verið, aðeins komið 2—3 litlar flugvélar frá Akureyri. Ekki er þó orðinn skortur á neinu. Nóg er af olíu, en verra er það með póstinn. Við erum núna að fá mestan hluta blaðanna síðan fyrir mánaðamót. Þó vantar í, því bíll bilaði og pósturinn okkar situr á Raufarhöfn. En við höfum þurft að sækja hann til Þórshafnar. — RG.

Morgunblaðið segir af samgöngum og ís 21.apríl:

Margir Reykvíkingar lögðu leið sína austur yfir heiði og um Suðurland um bænadagana og páskadagana. Sumir fóru upp á Öræfi og til jökla. Veður var yfirleitt gott, svalt og bjart. Um 200 manns óku allt til Hornafjarðar, því að eiði eða grandi hafði hlaðist upp fyrir ármynni Jökulsár á Breiðamerkursandi, og lítið var í öðrum ám. Notuðu ferðamenn sér þetta á laugardag, og mátti ekki tæpara standa, því að á sunnudagsmorgun braut áin sér rennu í sjó fram.

Ófært virtist bæði Langanesmegin og fyrir Horn til Norðurlandsins vegna ísbreiðunnar, er flugvél landhelgisgæslunnar fór ísflug á 2. páskadag. Virðist ísinn mjög út af Húnaflóa og fyrir Skaga og er þar illfært skipum, en víðast annars staðar er fært með landinu fyrir norðurlandi. Ísbreiðan liggur síðan alla leið norður til ísjakans Arlis II við Grænlandsströnd, að því er flugmenn af Keflavíkurflugvelli hafa séð. Landhelgisflugvélin sá þéttan ís út af Þistilfirði og var hann að leggjast að einnig sunnan megin Langaness og ófært norður fyrir Horn. Ennfremur lá ís upp að Digranesi, en autt var með landi þaðan og suður úr. Sjálf ístungan teygði sig svo út á haf allt suður á móts við Hvalbak, en lítið var í henni syðst. Við sjálft Horn vestan megin virtist fært, en ekki austur af Horni. Mikill is var í gær á Húnaflóa, inn Miðfjörð og Hrútafjörð. — Fréttaritarar blaðsins á Blönduósi og Hvammstanga símuðu eftirfarandi ísfréttir: Hvammstanga, 20. apríl. Miðfjörður er nú fullur af hafís og svo langt sem séð verður. Ísinn rak hér inn fyrir rúmri viku og er nú alveg samfrosinn bakka á milli. Stillt og bjart veður hefur verið undanfarið, en í dag er þíðviðri. Mikill hafís er einnig inni á Hrútafirði. Snjólaust má heita í  Vestur-Húnavatnssýslu og því vel fært um allar sveitir. — S.T.

Blönduósi, 20. apríl. — Síðan í lok mars hefur hafís verið mjög nærri landi úti fyrir Blönduósi. Fram í miðjan apríl var hann að mestu kyrrstæður og oftast landfastur við Þingeyrarsand og Vatnsnes. Um bænadagana rak þann ís norður með Skaga, en á laugardaginn fylltist Húnaflói af ís, eins langt og séð varð frá Blönduósi, nema hvað mjó renna var auð við landið frá Ytri-Laxá inn að Húnaósi. Í morgun var ísinn óbreyttur og sjórinn allagður milli ísbrúnarinnar og lands. Í dag hefur verið suðaustanátt og þíðviðri. Ísinn hefur færst nokkuð frá, en sýnir þó ekki á sér verulegt fararsnið. Og alltaf í frosti hefur ísinn lagt milli jakanna. Allstór borgarísjaki er strandaður skammt frá landi móts við Vindhæli á Skagaströnd og gnæfir hann upp úr ísbreiðunni. BB

Í lok apríl, sérstaklega þann 30., komu aftur óvenjulega hlýir dagar á Suðvesturlandi,  Vesturlandi og á norður fyrir Djúp. Einnig var mjög hlýtt inn til landsins norðaustanlands.  Kortið sýnir stöðuna kl.15 föstudaginn 30. Hiti komst í 17,5 stig á Reykhólum, hæsti hiti sem mælst hefur í apríl á Vestfjörðum. Hiti var víða á bilinu 13 til 15 stig. Hafís var við Norður- og Austurland og þar var mjög kalt við sjóinn og meira að segja neðan frostmarks bæði á Dalatanga og á Teigarhorni um miðjan daginn.

Norðaustan- og austannæðingar ríktu í maí. Sæmileg tíð var suðvestanlands, en mjög kalt á hafíssvæðunum fyrir norðan og austan. Þótt íslítið væri á siglingaleiðum, hélst þéttur ís inni á innfjörðum Húnaflóa og við norðausturhornið og olli staðbundnum vandræðum, auk kulda.

Tíminn segir af tregri sprettu 19.maí:

MB—Reykjavík, þriðjudag. Segja má að engin spretta til gagns sé komin um mestan hluta landsins, enda ríkja þrálátir kuldar við norðurströndina og suður um Austfirði. Í flestum héruðum eru þó enn til nóg hey, þótt einstaka menn séu orðnir heylausir, en þó standa nú yfir heyflutningar til nokkurra byggðarlaga.

Morgunblaðið dregur 20.maí saman pistla sem þá höfðu birst í tímaritinu Veðrinu:

Í tímaritinu Veðrið gerir Knútur Knudsen, veðurfræðingur, grein fyrir veðráttunni hér á landi sl. haust og vetur. Það vekur athygli í töflum hans, að í vetur hefur úrkoma verið óvenjulítil í Reykjavík, og langt fyrir neðan meðallag í marsmánuði, þ.e. 13 mm á móti 65 í meðalári, og jafnframt eru sólskinsstundirnar í vetur langt fyrir ofan meðallag, alltaf nema í nóvember. Aftur á móti hefur marga mánuðina verið talsvert kaldara en í meðalári, t.d. 0.1 stigs frost í mars í stað 1.5 stiga hita í meðalári. Í annarri grein i heftinu, þar sem Jónas Jakobsson ræðir um hitastig yfir Keflavík, segir hann m.a. að marsmánuður þar hafi verið nærri tveimur stigum kaldari við jörð en i meðalári, nálægð hafíssins við Norður- og Austurland hafi án efa átt þar sinn þátt, ásamt lágum sjávarhita við Suðurland, því fyrir ofan eins kílómeters hæð hafi hitinn yfir Keflavík verið vel í meðallagi. Og Knútur Knudsen segir í sínu yfirliti um marsmánuð, að hafísinn hafi verið stutt undan eða uppi í landsteinum allan marsmánuð og norðlægir vindar hafi því lítt náð að mildast yfir auðum sjó og verið óvenjukaldir. Lengra fram á vorið en til marsloka ná yfirlit veðurfræðinganna ekki, en leikmönnum finnst einmitt að hafísinn hafi haft þau áhrif á vorið þar til þessa í Reykjavík, að það sé óvenju þurrt, sólríkt en svalt.

Morgunblaðið segir af sprettu 22.maí:

Grímsstöðum, Mývatnssveit, 21. maí. Lítið er farið að grænka hér um slóðir og frekar kalt i veðri. Allt þar til í gær var Mývatn ísi lagt, en þá var hér hvassviðri og braut þá allan ísinn af vatninu svo það er nú íslaust orðið með öllu. Okkur virðist sem allir þeir farfuglar er hingað koma á sumrin, hafi þegar skilað sér, þrátt fyrir kalsasama tíð, en það var um síðustu helgi sem næturfrost komst hér allt niður í -5 stig. Stórfenni er hér í heiðunum í kring. — Jóhannes

Morgunblaðið segir af gróðurleysi 23.maí:

MBL. hafði tal af nokkrum fréttariturum sinum fyrir norðan og austan í gærmorgun. Vorið hefur verið ákaflega gróðurlaust og kalt og þurft að gefa fé inni. Í gærmorgun var svolítið betra hljóð í mönnum, sögðu að nú væri farið að rigna og veður heldur mildara og höfðu þeir því vonir um að nú væri ástandið að skána.

Ágætt að minna á að eldsumbrot héldu allt árið áfram við Surtsey, tvær eyjar risu úr sæt - en hurfu aftur. Tíminn segir frá 25.maí:

MB-Reykjavík, mánudag. Eldsumbrot eru á sjávarbotni í norðaustur og austur frá Surtsey. Skipverjar á Þórunni, VE 28, sáu greinilega merki eldsumbrota á sjöunda tímanum í morgun og blaðamenn Tímans, sem flugu út að Surtsey um hádegið í dag, sáu einnig greinileg ummerki, eins og meðfylgjandi mynd ber með sér, en sennilega nær Surtsey en skipverjar á Þórunni telja sig hafa orðið varir við þau. Dr. Sigurður Þórarinsson taldi í viðtali við blaðið i kvöld, að sennilegt væri að þarna væri um að ræða fleiri en einn gos stað á sömu sprungu.

Tíminn segir 26.maí af þéttum hafís við Húnaflóa:

HS-Hólmavík, þriðjudag Enn liggur þéttur ís inni á fjörðum við Húnaflóann, og eru Steingrímsfjörður, Kollafjörður, Bitrufjörður, Hrútafjörður og Miðfjörður fullir af ís. Eins og nærri má geta fylgja ísnum miklir kuldar og síðustu tvær næturnar eru þær fyrstu í vor, sem næturfrost hefur ekki verið á Hólmavík. Ísinn fyllir enn Steingrímsfjörð inn í fjarðarbotn og engin hreyfing er á ísnum nema eftir sjávarföllum. Sömu sögu mun að segja úr öðrum fjörðum við innanverðan Húnaflóa, austur að Vatnsnesi. Er þegar fyrirsjáanlegt, að allur gróður bíður stórkostlegan hnekki vegna kulda þeirra, sem ís þessum fylgir, auk annars tjóns. Úthagi er hér enn fannhvítur og ekki er enn hægt að segja, að grænn litur sé kominn á tún hér í Steingrímsfirði. Aðeins sést breyting í börðum, gömlum túngörðum og vegarköntum. ... Mikil næturfrost hafa fylgt þess um ís, og hefur kuldinn komist niður í fimm til sjö stig að næturlagi. Síðustu tvær nætur hafa þó ekki verið frost. Það hefur bjargað mönnum hér mikið, að vegir hafa ávallt verið færir, þannig, að unnt hefur verið að flytja vörur landleiðina. Ekki er of djúpt tekið í árinni þótt sagt sé, að ástandið hér sé mjög alvarlegt. Vegna atvinnuleysisins, sem ísnum fylgir, má segja, að gjaldgeta fólks sé engin, og hið sama er að segja um sveitarfélagið.

Vorinu miðar hægt. Morgunblaðið segir frá 26.maí:

BÆ, Höfðaströnd — Fönn er að heita má farin af láglendi hér og ísinn tekinn af flestum vötnum. Næturfrost hafa verið fram undir 20. maí og verið bansettur kuldi ef eitthvað kulaði af norðri. Ís hefur alltaf verið að flækjast á firðinum, en er nú að verða minni og hefur ísinn verið til óhagræðis fyrir allan veiði skap. Frost er ennþá í jörðu og þiðnar seint. Er því viðbúið að nokkur tími líði þar til hægt verður að setja í garða. Mér virðist líka að nokkur óhugur sé í þeim er kartöfluuppskera hefur brugðist hjá undanfarin ár vegna sumarfrosta.

Nú fór tíð heldur batnandi, nema helst í hafíssveitunum. Tíminn segir frá 1.júní:

MB—Reykjavík, mánudag. Nú eru hlýindi um allt land og gróður hvarvetna að taka við sér. Blaðið átti í dag tal við nokkra fréttaritara sína í þeim byggðarlögum, sem mestir kuldar hafa verið í vegna hafíssins og gróður var sama og ekkert á veg kominn. Þeir voru allir léttir í skapi og bjartsýnir og kváðu mikil og góð umskipti hafa orðið síðustu dagana. Undanfarna daga hafa verið mikil hlýindi norðanlands og hefur hiti víða komist hátt upp í tuttugu stig. Hafísinn hefur einnig að mestu kvatt strandir landsins og siglingar eru orðnar greiðfærar á flestallar hafnir. Jafnframt hefur gróðurinn þotið upp og þar sem hann er skemmst á veg kominn telja menn að skammt sé þess að bíða að fé hafi nægan haga. Guðmundur P. Valgeirsson á Bæ í Trékyllisvík sagði að nú væri þar engan ís að sjá og gróðri færi vel fram en þó væri enginn hagi kominn enn þá. Von væri nú alveg á næstunni á áburðarskipinu, en enginn áburður hefur enn verið fluttur til íbúa Árneshrepps. Pétur Bergsveinsson á Hólmavík sagði að allur ís væri horfinn af Steingrímsfirði. Í fyrradag kom þar vestankul og rak ísinn i burtu. Sést nú enginn ís frá Hólmavík. Ísinn hefur rekið austur yfir Húnaflóa og mun einhver ís vera á Húnafirði. Steingrímsfjörður hefur veríð lokaður af ís hátt í þrjá mánuði. Þar hafa verið hlýindi undanfarna daga og hefur hitinn komist yfir fimmtán stig.

Hreinn Helgason á Raufarhöfn kvað nú allan ís horfinn enda snerist vindur til vestanáttar fyrir helgina og rak ísinn brott. Undanfarna daga hafa verið hlýindi á Raufarhöfn, upp í fjórtán stiga hita, og í dag voru þar gróðrarskúrir. Hreinn kvað gróður taka býsna snöggt við sér, en þó væri enginn hagi kominn enn enda enn snjór í brekkum. Vegir væru orðnir ágætir, en þó myndi klaki enn ekki farinn úr jörðu. Strax og ísinn var burtu hófust siglingar, en síðasta skip sem kom með almennar vörur til Raufarhafnar var Herðubreið, er þangað kom 20. mars. Í millítíðinni braust Bakkafoss þangað með vörur til Síldarverksmiðjunnar og einnig lýsistökuskip og Óðinn komst með olíu þangað á dögunum. Fyrsta skipið kom í gær með áburð, í nótt kom þangað tunnuskip og var væntanlegt í dag og í dag kom einnig sementskip. Í nótt kemur lýsistökuskip og á morgun kemur Esjan. Þá má einnig telja víst að olíuskip komi við fyrstu hentugleika. Kristján Víum á Vopnafirði sagði síðasta ísinn hafa rekið brott í nótt. Tíðin hefði verið góð undanfarna daga og í gær og í dag hefði verið heitt. Hagi væri samt enginn kominn og menn hefðu ekki getað sleppt sauðfé enn þá, en gróðri fer vel fram í hlýindunum. Þorsteinn Magnússon i Höfn í Borgarfirði eystra kvað ísinn horfinn, en Þó kvaðst hann í dag sjá, í ís úti fyrir, en það myndi vera ís, sem rekið hefði frá Vopnafirði austur á Héraðsflóann. Þorsteinn kvað byrjað að grænka, en fyrir tveimur dögum hefði engan grænan lit verið að sjá, ekki einu sinni í tóftarbrotum. Þessa tvo daga sem hlýindin hefðu verið hefði græni liturinn komið ótrúlega fljótt. Blaðið átti einnig í dag tal við Árna G. Pétursson, sauðfjárræktarráðunaut hjá Búnaðarfélagi íslands og Gísla Kristjánsson, ritstjóra. Árni kvaðst telja, að sauðburður hefði alls staðar gengið vel og væri honum nú að verða lokið víðast hvar. Gísli kvaðst telja, að ekki kæmi til mála að meira hey þyrfti að útvega úr þessu, því menn myndu almennt geta byrjað að beita fé sínu innan skamms.

Morgunblaðið segir af vatnavöxtum í pistli 1.júní:

Skyndilega hlýnaði um nærri allt land á laugardag. Í hitunum fyrir norðan urðu miklir vatnavextir og flæddi yfir allt láglendi Eyjafjarðar hlíða í milli.

Veðráttan segir frá því að 3.júní hafi eldingu slegið niður í íbúðarhús í Lóni í Kelduhverfi.

Tíminn segir enn af gosi við Surtsey og ís á Vopnafirði 4.júní:

MB-IGÞ-Reykjavík, fimmtudag. Stórgos hófst síðdegis i dag við Surtsey, þar sem nokkur ókyrrð hefur verið að undanförnu. Jafnframt fylgdu jarðskjálftakippir í Vestmannaeyjum og sprenging frá gosinu er talin hafa heyrst upp á Hvolsvöll. Um níuleytið i kvöld töldu menn, sem flugu þarna yfir, að gosstrókurinn væri um sex þúsund metrar á hæð.

KW-Vopnafirði, fimmtudag. Fyrsta síldin kom hingað i gær, en hafísinn rak inn fjörðinn í dag og sneru sjö skip við með um fimmtán þúsund mál og sigldu suður á firði. Virðist hafísinn ekki ætla að gera endasleppt við okkur og ekki gott að segja hve miklu tjóni hann á eftir að valda, nema hann reki hið bráðasta til hafs. Í gær komu hingað tveir bátar með samtals um 3000 mál síldar. Fyrri part dagsins í dag rak allmikinn js hingað inn á fjörðinn. Mun þar bæði um að ræða ís sem var hér áður á firðinum svo og ís, sem rak út af Bakkaflóanum. Ísinn rak nær inn undir höfn. Sjö bátar ætluðu að landa hér um 15 þúsund málum í dag, en þegar þeir komu inn á fjörðinn var ísinn orðinn svo þéttur, að þeir urðu að snúa við. Munu þeir hafa þurft að fara suður á firði, sumir alla leið til Breiðdalsvíkur, til þess að landa. Einn þessara báta var kominn inn fyrir Fagradal, þegar hann varð að snúa við. Hafísinn virðist ekki ætla að gera það endasleppt við okkur og er vitanlega mikið tjón af honum hvern daginn sem hann hindrar svo mikla löndun hjá okkur sem í dag.

Tíminn segir 5.júní frá stofnun veðurathugunarstöðvar á Hveravöllum:

GB—Reykjavík, föstudag Um næstu mánaðamót verður hafin bygging fyrsta íbúðarhúss uppi á miðhálendi Íslands, nánar tiltekið á Hveravöllum, þar sem Veðurstofa Íslands ræðst í að byggja fyrstu veðurathugunarstöð með lærðu starfsfólki uppi á öræfum, og verða þar til húsa hjón, sem raunverulega eru einangruð frá byggðum hálft árið. ... Einu sinni áður hefur starfað veðurathugunarstöð á Jökulhálsi við Snæfellsjökull. Að þeim athugunum stóðu Svisslendingar, og var dr.Zingg forstöðumaður. Hann dvaldist vetrarlangt í skála á Jökulhálsi fyrir röskum þrjátíu árum við annan mann. Dr. Zingg hefur og gefið Veðurstofunni góð ráð í sambandi við þessa fyrirhuguðu veðurathugunarstöð á Hveravöllum, sem erlendur styrkur hefur fengist til að reisa og Veðurstofan gerir sér vonir um að gefi góðan skerf í veðurrannsóknir hér á landi. Undanfarin sumur hefur Veðurstofan haft veðurathugunarmenn sumarlangt í Jökulheimaskálanum og einnig á Hveravöllum, en það sem skortir, er að fylgjast sem nánast með veðurfari og úrkomu þar að vetrarlagi.

Tíminn segir 9.júní frá góðum heyskaparhorfum suðvestanlands:

MB-Reykjavík, þriðjudag. Sláttur er hafinn hér í nágrenni Reykjavíkur og er það fyrr en menn þorðu að vona fyrir skömmu og fyrr en í meðalári. Gróður hefur þotið upp eftir að hin langþráða væta kom á dögunum og nú horfir mjög vel með heyskap hér suðvestanlands, að sögn Gísla Kristjánssonar ritstjóra.

Morgunblaðið birtir enn ísfrétt 11.júní:

Blönduósi, 9. júní. — Fyrir helgina var mikill ís á Húnaflóa og eins langt og sást frá Blönduósi. Ís er enn á sömu slóðum, en orðinn. mjög gisinn.

Tíminn segir fréttir úr Vatnsdal 12.júní:

GJ, Ási Vatnsdal, föstudag. Hér hefur vorið verið allerfitt og hafa bændur orðið að gefa fé fram undir mánaðamótin síðustu. En undanfarnar tvær vikur hefur tíðin verið ágæt og nú er spretta orðin í meðallagi. Kartöflur hafa nýlega verið settar niður. Klaki fór með seinna móti úr jörð í vor vegna kuldanna, og íshrafl er enn um allan Húnaflóa. Þar var ísinn samfelldur fyrir nokkrum dögum.

Tíminn segir 13.júní frá víðtæku kali í túnum á Austurlandi. Minnir okkur á að „hafísárin“ svokölluðu voru einnig kölluð „kalárin“. Kalið olli miklu tjóni og vandræðum.:

BÞG—Reykjavík, laugardag. Segja má a8 algert neyðarástand ríki nú víðast hvar á Austurlandi, í Fljótsdalshéraði, og sums staðar annarsstaðar á Austfjörðum, vegna gífurlegs kals í túnum, sem er svo víðtækt, að menn muna ekki annað eins. Á um 30 jörðum er varla stingandi strá á túnum og standa bændur uppi alveg ráðalausir. Má jafnvel búast við, að fækka verði búfénaði stórlega. Er ástandið verst þar sem tún en flöt og eru aðeins grænir toppar á stangli.

Morgunblaðið segir einnig af kalskemmdum 15.júní:

Blaðið aflaði sér nánari upplýsinga um kalskemmdir í túnum á Austurlandi, en frá þeim var skýrt hér í blaðinu í samtali við fréttaritara nú fyrir helgina. Í ljós kemur að kalskemmdir eru miklar í Breiðdal, um miðbik Fljótdalshéraðs, á utanverðum Jökuldal og nokkuð í Borgarfirði eystra og á Vopnafirði Orsakanna virðist að leita í svellalögum á flötum mýrartúnum. ... Blaðið átti í gær tal við dr.Bjarna Helgason jarðvegsfræðing, en hann fór austur nú fyrir skemmstu og athugaði kalskemmdirnar og tók jafnframt nokkur jarðvegssýnishorn. Skoðaði hann aðallega Mið-Hérað. Taldi hann, að ef svo mætti að
orði kveða, myndu bændur hafa flutt til Ameríku, ef þetta hefði skeð fyrir rúmri hálfri öld svo alvarlegt væri þetta á allmörgum jörðum. Mætti segja að þar yrði varla um kúhaga að ræða á túnum í sumar, svo slæmt væri kalið. Dr. Bjarni taldi að þetta fylgdi algerlega svellalögum í vetur og mætti því kalla þetta svellkal. Ekki sagði hann kal sjást á úthaga. Spurningin væri því sú hvort hér gæti verið um að ræða of lingert grasfræ fyrir okkar veðráttu og stofnarnir sem fluttir eru inn, ættu ekki við hér á landi. Styddi það enn nauðsyn þess að við gætum komið upp okkar eigin grasfræstofni. Þá kæmi eflaust að einhverju leyti til áburðarnotkun og kalkskortur á jarðvegi, en þau mál væru enn á algeru rannsóknarstigi. Kalið virðist fylgja eftir djúpplægðum mýrum. Alvarlegast virtist honum ástandið niðri á Norðfirði, en þar liti út fyrir að erfitt yrði með kúahaga í sumar, hvað þá hey í vetur.

Gaman að rifja upp framtíðarspádóma Gunnars Bjarnasonar. Tíminn segir frá 16.júní:

Gunnar Bjarnason, búfræðikennari og ráðunautur, hefur nú nýlega látið spádómsbók sína á þrykk út ganga, — stutta að vísu, aðeins einn kapítuli í sex versum sem hljóða svo: „1. Fóður búfjárins í 50—60 fóðurverksmiðjum, sem hver nýtir 2000 hektara af landi. Jarðyrkja og búfjárrækt skiljast að. 2. Mjólk og lítið af smjöri verður framleitt úr 50 þúsund kúm, sem standa á hundrað fjósum. Nautakjöt verður framleitt af einblendingum af holdakynjum. 3. Afurðir af svínum og alifuglum verða framleidd á nokkrum stórbúum á jarðhitasvæðum. 4. Loðskinn verða framleidd af minkum og chinchiue. Mikilvægur iðnaður mun byggjast upp í landinu, sem hagnýtir þessi skinn og gærur. Þessi iðnaður gerir kröfur til smekkvísi og listfengi, sem íslendingar eiga nóg af. 5. Sauðfjárrækt verður stunduð áfram af þróttmiklum fjallabændum, en efnamenn munu einnig stunda ræktun og kynbætur sauðfjár sér til skemmtunar. 6. Íslenski reiðhesturinn verður ræktaður eins og nú, landsmönnum til unaðar og frægðar meðal annarra þjóða.“ — „Svo mörg eru þau orð.

Morgunblaðið segir 16.júní fréttir úr Öskju, þegar þrjú og hálft ár voru liðin frá síðasta eldgosi þar:

Jóhannes Sigfinnsson, bóndi á Grímsstöðum í Mývatnssveit, skýrði Morgunblaðinu svo frá í gær, að um síðastliðna helgi hefðu 10 skátar frá Akureyri farið inn að Öskju og m.a. mælt hitastigið Víti við Öskjuvatn. Reyndist hitinn í vatninu 60 stig. en í leirnum meðfram tjörninni yfir 80 stig. Þó sáu skátarnir gufustrók leggja upp af hver sunnan við Öskjuvatn. Virtist þeim vera gufusprengingar í hvernum norðanvert í fjallinu.

Sagt er frá hafís á Miðfirði í Tímanum 19.júní:

Fyrsti ísjakinn, sem kom inn á Miðfjörð 1965, kom 15. mars. Næstu daga komu nokkrir ísjakar daglega inn fjörðinn. Jakastangl þetta jókst svo, að um eða upp úr 20. mars var komið svo mikið jakahröngl á fjörur, kannski þó fremur að vestan, að ekki varð bátum fram komið til hrognkelsaveiða. Svo var reyndar víða í nágrenni Miðfjarðar, til dæmis við Vatnsnes. En fyrst sunnudaginn 28. mars, síðari hluta dags, kom svo fyrsta spöngin inn fjörðinn. Var svo meiri og minni ís á firðinum, sem hraktist nokkuð milli landa, og tók hann að þéttast eftir mánaðamótin — og að kvöldi sjötta apríl var Miðfjörður alveg fullur af ísi, nema fyrst var lítil vök með landi frá Syðri-Hvammsá að Grafarmelum. Hélst sá ís nálega eins til 27. maí — þó með þeim frávikum, að vökin fylltist mjög fljótt og mjög lítillega virtist ísinn gisna á norðurhluta fjarðarins 8. og 9. apríl og 29. apríl til 2. maí, alls sex daga, en var alveg óbreyttur annars, nema lagís milli jaka eyddist í maí. Tuttugasta og sjöunda maí, á uppstigningardag, byrjaði ísinn að gisna. Hélt ísinn svo áfram að gliðna og gisna, uns annan júlí, að segja mátti, að hann væri farinn, nema lítið jakastangl, og var það fyrsti dagurinn, eftir að ísinn kom, sem skip hefðu komist inn fjörðinn og að bryggju á Hvammstanga. Skip voru þar þriðja til fimmta júní, með áburð til bænda. (Þetta er ritað 7. júní). ... Ísinn olli því, að mjög seint greru tún við sjóinn, þar sem ísinn lá, en miklu fyrr til dæmis einn til tvo km frá sjó og fjær, þó þokur væru hér óvenju tíðar frá miðjum maí og þar til losnaði um ísinn. — Ólafur Tryggvason, Kothvammi, V.-Hún.

Heldur kalt var austanlands. Morgunblaðið segir frá 19.júní:

Egilsstöðum, 18. júní. Hér er mikill kuldi í dag og meira að segja snjóél. Hiti er aðeins 3 gr. nú um hádaginn. Þessi kuldi hefur verið í nokkra daga og fer gróðri ekkert fram.

Fyrstu helgina í júlí var allmikil hitabylgja inn til landsins á Suðvesturlandi, kennd við landsmót Ungmennafélags Íslands á Laugarvatni. Gengu miklar sögur af hitunum. Kortið að ofan sýnir stöðuna í 500 hPa-fletinum og hrygginn hlýja sem olli blíðunni. Kortið að neðan sýnir hita kl.15. sunnudaginn 4.júlí. Hiti komst í tæp 25 stig á Hæli í Hreppum og á Jaðri í Hrunamannahreppi og víðast hvar á Suðurlandi yfir 20 stig. Einnig var mjög hlýtt inn til landsins vestanlands og á stöku stað á vestanverðu Norðurlandi - en síður í hafgolunni í Reykjavík (og Borgarnesi). Sögur gengu um að hiti hefði náð 30 stigum á Laugarvatni, en það hefur tæplega verið, gæti hugsanlega hafa farið í 26 til 27 stig þar og á stöðum eins og á Húsafelli - en engar mælingar er að hafa. Við trúum vart hærri tölum en það. 

Enn ollu sinueldar vandræðum. Morgunblaðið 6.júlí:

Um 1000-2000 fermetrar af falllegri lyngbrekku skemmdust af eldi s.l. sunnudag við Grunnuvötn í Heiðmörk. Eldurinn var kveiktur af mannavöldum og hafði breiðst út frá grjóthlóðum. ... Þetta er í þriðja sinn, sem kveikt er í sinu og mosa á þessu vori og sumri. Hin svæðin, sem brunnin eru, eru heldur stærri en brunasvæðið nú.

Tíminn segir af heyskap 7.júlí:

BÞG—Reykjavík, þriðjudag. Tíminn gerði í dag könnun á því, hvað heyskap liði í sveitum landsins. Af viðtölum við menn úr öllum landsfjórðungum, virðist mega draga þá ályktun, að heyskapur sé víðast hvar hafinn og gangi allsæmilega sunnan lands og norðan, en rétt byrjaður og heldur lítill á Suðvesturlandi, og á Austfjörðum er ekki að tala um neinn heyskap, svo miklar eru kalskemmdirnar, eins og kunnugt er af fyrri fréttum.

Svo var það víkingaskipið á Hlíðarvatni og vandræði þess. Morgunblaðið 12.júlí:

Vegna hinna miklu þurrka, sem verið hafa í sumar, hefur Víkingaskipið á Hlíðarvatni ekki komist á flot. Þar er þó tekið á móti gestum, þar sem skipið stendur á landi við vatnið, og seld gisting, beini og veiðileyfi. Opnað var um miðjan júní, en aðsókn verið fremur lítil. Síðan um miðjan mars hefur mælst innan við 200 mm regn í Haukatungu, og vatnsborðið á Hlíðarvatni er því miklum mun lægra en það var í fyrra. Aftur á móti mundi Víkingaskipið fara sjálfkrafa á flot, eftir 3—4 daga rigningu, því það stendur niðri við vatnið, að því er Ingólfur Pétursson, hótelstjóri, tjáði blaðinu. Svo miklir þurrkar eru þarna, svo sem víðast hvar á landinu, að vatnsból eru þorrin og laxveiðiárnar eru mjög litlar. Silungurinn veiðist þó eftir sem áður í Hlíðarvatni, en göngufiskur gengur ekki í það í svo vatnslitlu. Ekki kvað Ingólfur hæft í því að til stæði að flytja Vikningaskipshótelið á annað vatn, enda ekki þægilegt að gera það svona um hásumarið.

Tíminn segir af blíðu sunnanlands 20.júlí:

Stjas-Vorsabæ, laugardag. Síðustu tvo daga hefur brugðið til sunnanáttar með lítilsháttar vætu annars hefur lítið rignt hér að undanförnu og mikil veðurblíða verið í langan tíma. Það, sem af er slætti hefur heyskapartíð verið hagstæð. Þar sem snemma var byrjað að slá og vélvæðing mikil við heyskapinn er fyrri sláttur túna vel á veg kominn.

Laxveiði var treg, Morgunblaðið segir frá 21.júlí:

Eins og áður hefur verið skýrt frá í blaðinu, hefur lax gengið seint í flestar ár landsins, og veiði verið fádæma lítil.

Tíminn segir 23.júlí frá heyskap og kalskemmdum og nauðsynlegri aðkomu hins opinbera:

MB—Reykjavík, fimmtudag. Meiri og minni kalskemmdir eru á túnum a.m.k. 240 býla í Múlasýslu og á þessum býlum eru samtals 946 hektarar, eða 31% af túnum Þeirra, ýmist dauðkalin eða svo mikið kalin að óumflýjanlegt er að endurvinna það land, og hafa sumir þegar endurræktað tún sín. Auk þessa eru um 680 hektarar af túnum þessara býla stórskemmdir af kali, og tekur mörg ár að láta það land jafna sig. Varlega áætlað mun töðufengur í Múlasýslum verða 50—70 þúsund hestburðum minni í sumar en venjulega. Þetta kom meðal annars fram i erindi, sem dr. Halldór Pálsson búnaðarmálastjóri hélt í útvarpið, í gærkvöldi, en þar ræddi hann einkum um heyskaparhorfur í sumar. Búnaðarmálastjóri sagði, að of snemmt væri enn þá að segja til um hvernig heyskapur í sumar yrði, en heyskaparhorfur væru frá því að vera góðar til þess að vera ágætar, nema á Austurlandi. Búnaðarmálastjóri sagði, að veðrátta um allt land hefði verið óvenju stillt og þurrviðrasöm frá því fyrir sumarmál, en mjög köld austanlands og norðan fram undir maílok, er hlýna tók norðanlands, en austanlands hefði verið mjög kalt þar til síðustu dagana.

Sunnan og suðvestanlands greri snemma í vor, en vegna langvarandi þurrka spratt þar fremur hægt og sláttur hófst þar ekki almennt fyrr en um mánaðamótin júní/júlí. Fyrrihluta júlí lék veðráttan við bændur á þessu svæði og mikið magn náðist af vel verkuðum heyjum. Hins vegar fengu margir minna magn en venjulega vegna lítillar sprettu, en treysta því að fá meiri há, enda hefur hún sprottið vel í rekjunni undanfarið, einkum þar sem vel hefur verið borið á. Má því telja að heyskaparhorfur suðvestanlands og sunnan séu ágætar, svo framarlega sem tíðar far verður gott næstu sex sjö vikurnar. Vestanlands og norðan greri mun seinna en sunnanlands og voru tún víða mjög lítið sprottin um mánaðamótin júní/júlí vegna kulda og þurrka, og höfðu fáir bændur í þessum landshlutum Þá byrjað slátt að nokkru ráði. Tún á Vestur- ,og Norðurlandi hafa yfirleitt sprottið vel síðastliðinn hálfan mánuð. Við Breiðafjörð eru horfur góðar og sömu sögu mun yfirleitt að segja um Vestfirði, og snúi brátt til þurrkatíðar aftur mun heyskapur verða vel í meðallagi á þeim slóðum.

Í Strandasýslu og Vestur-Húnavatnssýslu spratt mjög seint og þar er sláttur víðast hvar nýbyrjaður og mjög lítið magn hefur veríð unnt að þurrka þar. Spretta er nú orðin góð víða í þessum sýslum og horfur því fremur góðar með heyskap ef vel viðrar. Í A-Húnavatnssýslu og Skagafirði var spretta nokkru fyrri til en við vestanverðan Húnaflóa, einkum í innsveitum. Byrjuðu margir þar slátt um mánaðamótin eða í fyrstu viku júlí. Lítur vel út með heyskap í þessum sýslum. Í Eyjafirði eru horfur ágætar og hefur þar náðst upp mjög mikið magn af vel verkaðri töðu og hafa ýmsir bændur þegar lokið fyrri slætti eða eru að ljúka honum, en eins og venjulega er heyskapur ekki eins langt kominn í úthluta Eyjafjarðar og i mið- og innhluta héraðsins. Í Suður-Þingeyjarsýslu eru horfur allgóðar, en þar spratt fremur seint vegna þurrka og kulda. Heyskapartíð hefur verið hagstæð og bændur slegið allmikið og hirt eftir hendinni og síðustu dagana hefur gras þotið upp í hlýindum. Í Norður-Þingeyjarsýslu eru heyskaparhorfur batnandi, en þar var seinsprottið og á nokkrum jörðum voru tún kalin til mikils skaða, alls um 80 ha á 14 býlum og má reikna með að heyfengur þar verði 3—4 þús. hestburðir undir meðallagi.

Í Múlasýslum er ástandið mjög slæmt eins og fyrr segir vegna kalsins. Hefur áður verið greint frá ýmsum orsökum þess í Tímanum, en Búnaðarmálastjóri skýrði frá því í erindi sínu, að Búnaðarfélag Íslands hefði sent tvo starfsmenn sína austur til þess að mæla skemmdirnar og í skýrslu þeirra koma fram þær upplýsingar, sem getið var í upphafi fréttar þessarar. Auk kalsins í Múlasýslum hefur spretta verið mjög léleg á óskemmdri jörð vegna þurrka og kulda, en nú síðustu daga hefur mjög brugðið til hins betra. Eru nú flestir byrjaðir heyskap eystra. Í Austur-Skaftafellssýslu er lítið sem ekkert um kal, en spretta var þar lengi léleg vegna þurrka og kulda en nú er þar orðið allgott útlit og verði góð tíð héðan af munu Austur-Skaftfellingar ekki verða í vandræðum, þótt ólíklegt sé að þeir geti miðlað öðrum. Búnaðarmálastjóri sagði, að ekki væri að svo komnu máli unnt að segja til um, hve mikil hey mundi vanta á Austurlandi í haust, en öruggt væri að þar yrði mikill heyskortur. Væri því óhjákvæmilegt og sjálfsagt að hið opinbera hlypi undir bagga með þeim, sem verst yrðu staddir, og treysta menn því að ríkisstjórnin bregðist vel við, en það leysti ekki allan vandann. Til Þess að unnt væri að hjálpa þyrftu að hey að vera til og hvort bændur í öðrum landshlutum yrðu aflögufærir í haust væri ekki hægt að fullyrða um að svo komnu máli. Þó væru góðar horfur á því að bændur suðvestanlands yrðu aflögufærir. Búnaðarmálastjóri sagði að lokum: „Ég vil ljúka orðum mín um með þeim tilmælum til allra bænda landsins að afla eins mikilla heyja og nokkur kostur er á. Ég þoli ekki að heyra bændur segja, að þeir séu búnir að heyja nóg. Sú þjóð, sem átt hefur í stríði við heyleysi tæpar 11 aldir mun seint eiga of mikil hey. Í haust þarf að gæta þess að setja varlega á heyin, hvar sem er á landinu. Heykaup og heyflutningar þurfa að gerast í sumar og haust. Því má enginn á hausti komanda setja óvarlega á í trausti þess að einhver fyrirhyggjusamur bóndi bjargi honum á síðustu stundu ef fóður þrýtur.“

Þann 30.júlí varð jörð alhvít á Grímsstöðum á Fjöllum, snjódýpt mældist 2 cm. Tíminn segir af kuldum og snjó fyrir norðan 31.júlí:

ED-Akureyri, föstudag. Nú hefur kólnað í veðri hér norðanlands og aðfaranótt miðvikudags féllu kartöflugrös í allmörgum görðum í Mývatnssveit og Aðaldal. Í morgun var grátt í rót í Mývatnssveit og sum fjöll voru hvít. Á miðvikudagsnóttína var mjög kalt nyrðra og víða frost. Frost fór niður í þrjú stig í Aðaldal. Þar féll gras víða í kartöflugörðum, en eins og venjulega var það mjög misjafnt, enda fer það eftir legu garðanna mót vindum og sól. Í Mývatnssveit var einnig kalt þessa nótt og féllu Þar einnig víða grös í kartöflugörðum. Þar er sömu sögu að segja, sumir garðar eru svartir aðrir grænir. Ekki mun hafa fallíð grös í görðum hér í Eyjafirði. Í morgun var grátt í rót í Mývatnssveit, Vaðlaheiðin var grá og Kinnarfjöllin hvít. Fnjóskadalnum var grátt heim undir bæi og sporrækt var í Grýtubakkahreppi. Þá er færð farin að þyngjast á Siglufjarðarskarði. Áætlunarbílnum frá Siglufirði til Varmahlíðar gekk að vísu allvel, ekki er talið ráðlegt að leggja á Skarðið á keðjulausum bílum. — Búist er við kalsaveðri hér norðanlands um helgina, en vonandi verða ekki svo miklir kuldar að gróður bíði hnekki í stórum stíl.

Tíminn segir af ískönnun 4.ágúst:

MB-Reykjavík, þriðjudag. Varðskip kannaði í dag ísinn út.af Vestfjörðum, en undanfarið hefur verið talsvert um tilkynningar frá skipum um ís á siglingaleið fyrir Horn. Samkvæmt þeim upplýsingum, sem Landhelgisgæslan hefur sent blaðinu virðist ís ekki vera að ráði nær landinu ven venjulega og Jón Eyþórsson, veðurfræðingur, sagði að ekki væri neitt unnt að spá fyrir um legu íssins í vetur af þeim upplýsingum sem fyrir liggja. Það kemur alloft fyrir síðari hluta sumars að ís rekur nálægt Horni, einkum ef vestanátt hefur verið ríkjandi á hafinu. Nú teygist mjó ístunga suður á móts við Horn við austurjaðar Reykjarfjarðaráls eins og sést af meðfylgjandi korti. Að vísu mun þessi tunga vera óvenjulega sunnarlega, en þó engan veginn svo að til stórtíðinda megi teljast. Vegna þess að blaðið hefur heyrt menn hafa, orð á því að líklega væri nálægð íssins nú fyrirboði ísaveturs spurði það Jón Eyþórsson veðurfræðing um það atriði. Jón sagði að þessi ís væri í sjálfu sér engin bending um íshættu næsta vetur, því hann myndi verða á bak og burt innan tíðar og sá ís, sem okkur myndi stafa hætta af væri tæplega myndaður ennþá.

Morgunblaðið segir 4.ágúst af næturfrosti í Kjós:

Valdastöðum, Kjós, 3. ágúst. Frost mældist í nótt sem leið í Kjósinni og komst frostið niður í eitt til tvö stig. Ekki er mér kunnugt um skemmdir en búast má við að þær hafi orðið nokkrar, t.d. á kartöflugrasi.

Morgunblaðið segir af þurru ári og vatnsskorti 7.ágúst:

Úrkoman í Beykjavík fyrstu 7 mánuði þessa árs mældist aðeins 65% af því sem er í meðalári og er það minna en nokkru sinni fyrr frá því að mælingar hófust. Varð úrkoman þessa 7 fyrstu mánuði aðeins tæplega 262 mm á móti 404 mm í meðalári. Hefur þetta haft það í för með sér, að yfirvofandi hætta er á vatnsskorti í Gvendarbrunninum, ef ekki rignir fljótlega. Hafnfirðingar fá sitt neysluvatn úr Kaldárbotnum og er nú farið að bera á vatnsskorti hjá þeim. Gripið hefur verið til þess ráðs að minnka framrennsli fram í Elliðavatn til að reyna að halda í horfinu í Gvendsbrunnum. Það hefur einnig hjálpað nokkuð til, að vatnsneysla er minni þennan hluta árs heldur en að vetrarlagi og er einkum minna notað af vatni til iðnaðar.

Tíminn segir enn af heyskap 11.ágúst:

JHM-Reykjavík, þriðjudag. Heyskapur hefur gengið vel um allt land í sumar, nema á Austurlandi, þar sem bændur hafa orðið illa úti vegna kalskemmda á túnum sínum. Blaðið hafði tal af Gísla Kristjánssyni, ritstjóra, og sagði hann, að heyskapurinn á Suður- og Suðvesturlandi hafi verið svo góður, að til fágæta má teljast. Spretta á túnum allt frá Mýrdal og upp í Borgarfjörð hefur verið óvenju góð, og heyskapur gengið svo vel, að flestar hlöður eru orðnar fullar, og bændur eru farnir að stakka hey úti. Hrakningar á hey hafa engir orðið í sumar og tafir við heyverkun hafa verið sama og engar. Bændur á þessum slóðum eiga margir hverjir þegar of mikið hey og geta sumir selt töluvert magn til þeirra, sem með þurfa. Heyskapurinn hefur einnig gengið vel fyrir vestan, nema hvað það spratt nokkuð seint á túnum. Þurrkar hafa komið í veg fyrir háarsprettu, en grasið hefur samt verið gott. Á Norðurlandi hefur heyskapurinn einnig gengið vel, nema hvað sprettan var seint á ferðinni. Aftur á móti hefur heyskapurinn verið mjög erfiður fyrir austan í sumar, og sums staðar hefur varla verið nógu mikil beit fyrir nautgripi. Sauðlönd hafa aftur á móti verið skárri. Það er of snemmt að spá nokkru um heildarútkomuna fyrir austan, sagði Gísli, „það hefur nefnilega verið hálfgerð ísöld þar“.

Nú horfði til vandræða í vatnsmálum Hafnfirðinga. Morgunblaðið 15.ágúst:

Vegna mikilla þurrka í vor og í sumar er nú orðinn mikill vatnsskortur í Hafnarfirði. Frá því kl.10 á morgnana fram til kl.7 á kvöldin er algjörlega vatnslaust í stórum hlutum bæjarins og þá fyrst og fremst í kringum Hamarinn. Á öðrum svæðum bæjarins, sem hátt liggja, er og vatnsrennslið mjög lítið. Hefur fólk tekið það ráð við þessu að fylla öll hugsanleg ílát af vatni, jafnvel baðker í því skyni að sitja ekki uppi. Orsök er sú, að vatnsmagnið i vatnsbóli Hafnfirðinga við Kaldárbotna hefur farið stöðugt minnkandi í sumar vegna þurrka. ... Vatnsleysið í Hafnarfirði hefur komið öllum á óvart, þar eð talið hafði verið til þessa, að vatnsbólið myndi geta fullnægt vatnsþörf bæjarfélagsins, sem hefði tugþúsundir íbúa.

Morgunblaðið segir óþurrka- og kalfréttir úr Breiðdal 24.ágúst:

Breiðdalsvík, 20. ágúst. — Eins og áður hefur komið fram í fréttum, var óvenju mikið um kalskemmdir í túnum í vor. Af þessum sökum byrjaði sláttur mjög seint og vegna ótíðar eru margir bændur enn ekki farnir að hirða neitt. Jafnvel dæmi til að ekki sé byrjað að slá. Ef ekki bregður fljótlega til þurrka, verða hér mjög alvarleg vandræði. Nokkuð víða er spretta sæmilega góð, en þá koma óþurrkarnir til. Eru óþurrkarnir eiginlega orðnir ennþá verri en kalskemmdirnar, því í sæmilegri heyskapartíð hefði þó verið hægt að nýta úthaga. — Páll.

Tíminn segir 24.ágúst frá grjóthruni á Krýsuvíkurvegi:

KJ-Reykjavik Ik, mánudag. Tvö nokkuð stór björg féllu í gær á Krýsuvíkurveginn, þar sem hann liggur meðfram Hlíðarvatni. Mun vætutíðin hafa orsakað það að þau losnuðu úr skriðu, sem er fyrir ofan veginn, og varð hann illfær af þeim sökum. Voru lesnar tilkynningar til ökumanna í útvarpið af þessum sökum, og vegagerðin fjarlægði síðan björgin í morgun. Engar teljandi skemmdir urðu á veginum.

Mikið hret gerði 25.ágúst og næstu daga á eftir. Alhvítt varð á fjórum veðurathugunarstöðvum, Barkarstöðum í Miðfirði, Hólum í Hjaltadal, Reykjahlíð og Grímsstöðum á Fjöllum. Á Hólum var alhvítt 2 morgna, en 4 á Grímsstöðum, snjódýpt mældist þar mest 9 cm. Ritstjóri hungurdiska minnist þess sérstaklega að um morguninn 25. féllu snjókorn í Borgarnesi og snjó festi stutta stund niður í rætur Hafnarfjalls handan fjarðar. Er það eina skipti sem hann man eftir slíku í ágústmánuði. 

Kortið sýnir kuldann og hrakviðrið að morgni 25. ágúst. Vísir segir af hretinu sama dag undir fyrirsögninni „Vetur heilsar“.

Hitinn komst víða niður í 3—5 stig, t.d. var 3ja stiga hita á öllu Suðurlandsundirlendinu í nótt, en kaldast í byggð var 1 stigs hiti á Kjörvogi. Aftur á móti var 1 stigs frost á Hveravöllum með snjókomu. Norðanlands og á Vestfjörðum var ýmist kalsarigning eða slydduél í morgun og náðu þau suður fyrir Snæfellsnes, en þar fyrir sunnan er yfirleitt þurrt veður. ... Í Reykjavík urðu nokkrar skemmdir af völdum hvassviðris í nótt, m.a. fauk girðing á Hverfisgötu og rafmagnslína slitnaði inni í Höfðaborg og féll í götuna.

Hretfréttir í Tímanum 26.ágúst:

HÓl, Reykjavík, miðvikudag. Hvassviðri og kuldi var á vestanverðu landinu í dag og nótt. Voru 8 vindstig í Reykjavík og fjögurra stiga hiti. Í Vestmannaeyjum og á Vestfjörðum voru 9 til 10 vindstig, víðast eins til þriggja stiga hiti um Vestfirði, en komst niður í frostmark í Kjörvogi. Úrkoma var talsverð á Vestfjörðum, rigning og slydda. Á Norðurlandi og Austfjörðum var lygnara, en kalt. Víða slydda og rigning á Norðurlandi, en þurrt á Austfjörðum. Austanfjalls var þriggja stiga hiti, en austan Mýrdalsjökuls var allmiklu hlýrra. Blaðið átti tal við Guðmund Sveinsson, fréttaritara sinn á Ísafirði í dag. Sagði hann, að þar hefði verið vonskuveður í nótt og fram eftir degi. Tepptist Breiðadalsheiði í gærkvöldi og var ófær milli klukkan 8 í gærkvöldi og til kl. 2 í dag. Snjóaði í fjöll á Ísafirði í morgun, en frost var ekki í byggð, og féll ekki kartöflugras. Skriða féll á Óshlíðarveg í nótt en vegurinn var strax ruddur.

Guðmundur P. Valgeirsson, fréttaritari blaðsins í Trékyllisvík, tjáði blaðinu að norðan hríðarveður væri þar í dag og hefði gránað í sjó niður. Talsvert hvassviðri var með rigningu og sjókomu, Er allt á floti og hefur víða runnið á vegi. Nokkuð var að lægja undir kvöldið. Haraldur Sigurðsson á Akureyri sagði, að þar væri leiðindaveður, þriggja stiga hiti og hvasst, en úrkomulaust.

Morgunblaðið segir einnig hretfréttir 26.ágúst:

Í fyrrinótt kólnaði mikið, einkum um vestanvert landið. Snjóaði í fjöll og allt niður í byggð á Vestfjörðum, og á vestanverðu Norðurlandi. Þessu fylgdi hvassviðri, 8—9 vindstig í Reykjavík og var kalsarigning eða slydda víða fyrir norðan og vestan í gær. Seinni hluta dags í gær lægði veðrið, en Veðurstofan spáði víða næturfrosti í nótt. Fannst mörgum þetta fyrsta kuldakast minna óþægilega mikið á að Vetur konungur væri í nánd. Mbl. hafði tal af nokkrum fréttariturum sínum, til að fá hugmynd um veðrið og fara þær fréttir hér á eftir:

Akranesi — Snjóað hefir í Akrafjall í nótt. Var greinilegt í morgun að snjó hafði fest á Geirmundartind og Háahnjúk. Í fyrsta sinn á sumrinu snjóaði í fjöll í Flókadal og Heiðarhyrna í Skarðsheiði brá litum. — Oddur

Stykkishólmi, — Hér er snjór niður í miðjar hlíðar. Krapahríð var í nótt og nú er norðaustankaldi og gengur á með skúraleiðingum. Heiðarvegir tepptust. Fréttaritari.

Ísafirði, — Í gærkvöldi og í nótt snjóaði talsvert við Ísafjarðardjúp. Er snjór niður í miðjar hlíðar og næstum alveg niður í sjó á Grænuhlíð, austan Ísafjarðardjúps. Heiðavegir tepptust. Í morgun var mjög þungfært yfir Breiðadalsheiði milli Ísafjarðar og Önundarfjarðar, en þó munu jeppar með keðjur á öllum hjólum hafa komist þar yfir. Heiðavegirnir verða sennilega ruddir í dag, enda ættu að vera hæg heimatökin, því 6 jarðýtur vinna nú að mikilli vegagerð á Breiðadalsheiði. Kuldakast hefur verið hér undanfarna daga, veður hryssingslegt og talsvert mikið rignt. Má heita að það sé eina úrkoman í sumar. En tíðarfar á Vestfjörðum á þessu sumri hefur verið eindœma -gott. — H.T.

Hólmavík. — Hér snjóaði í fjöll í nótt. Í morgun var 4 stiga hiti, norðaustan hvassviðri og rigning á láglendi. Nú er að lægja. Mér er ekki kunnugt um hvort meira hefur snjóað norðar á Ströndunum, en í Kjörvogi var 1 stigs hiti. Ég sé ekki að kartöflugras hafi orðið fyrir skemmdum af frosti ennþá. Aflabrögð hafa verið hér heldur rýr í sumar. Mjög lítið fengist á dragnót og handfærabátar hafa aflað lítið. Þó virðist afli heldur að glæðast. — Andrés.

Blönduósi. — Hér hefur verið norðan hret í dag og alsnjóa allt niður í 100 m yfir sjó. — Björn.

Siglufirði. — Hér er orðið grátt ofan í byggð. Hefur verið úrkoma, snjóað í fjöll og rignt í byggð. Eins stigs hiti er og kalt. Er Siglufjarðarskarð orðið torfært. — Stefán

Mývatnssveit — Hér er kalt, rúmlega 3 stiga hiti og norðan súld. Nú er að kólna og má búast við að snjói í nótt. Í suðursveitina að sjá, er mjög dimmt yfir og sennilega komin snjókoma þar. — Jóhannes.

Tíminn segir af skemmdum sem illviðrið olli í Bolungarvík í pistil 27.ágúst:

KJÚL, Bolungarvík, fimmtudag. Aðfaranótt miðvikudagsins [25.] var mikið hvassviðri í Bolungarvík og olli nokkrum skemmdum. Í Þjóðólfstungu fauk allt járn af nýbyggðu íbúðarhúsi, og varð bóndinn þar fyrir miklu tjóni. Í þorpinu urðu víða skemmdir á girðingum, og var laust brak á fjúka, járnplötur losnuðu á nokkrum stöðum.

Fregnir af miklum fjársköðum í þessu veðri birtust ekki fyrr en í október. Morgunblaðið segir frá þann 13.október:

Ærlæk, Axarfirði: Haustgöngur hófust hér að venju um 20. september og var ekkert fréttnæmt af nærheiðunum. Höfðu aðeins fundist nokkrar kindur, sem lagst höfðu afvelta eða faríð í hættur, en engu meira en oft áður. En gangnamenn af Búrfellsheiði höfðu aðra sögu að segja. Þar hafði verið ljót aðkoma, fé fundist dautt í tugatali. Hafði það ýmist fennt eða hrakið í hættur og farist. Fundust þá strax í fyrstu göngum milli 30 og 40 kindur og í öðrum göngum bættust margar við, svo talið er að þegar hafi fundist um 50 fjár alls. Og munu þá ekki Öll kurl komin til grafar enn, því snjó hefur ekki að fullu leyst úr heiðinni. Telja gangnamenn varla vera undir 70 fjár, sem farist hafi, þó varlega sé áætlað. Fjárskaði sem þessi hefur ekki orðið á Búrfellsheiði á þessari öld, en sagnir eru um, að um svipað leyti árið 1902 hafi farist þar fé, en ekki líkt því svona mikið. Foraðsveður það,  sem hefur valdið þessum fjárskaða í sumar, mun hafa verið 25. ágúst. — Jón.

Morgunblaðið segir af hrakningum í pistli 31.ágúst:

Aðfaranótt sunnudagsins s.l. [29.ágúst] komu tveir menn úr Reykjavík gangandi ofan að Húsafelli. Var þá frost og hörkubylur. Kristleifur Þorsteinsson á Húsafelli fór þegar með mönnunum upp á Kaldadal, en þar höfðu þeir velt Land-Roverbifreið sinni í snjónum. Í bílnum, sem valt, voru auk hinna tveggja fyrrnefndu manna kona með þrjú börn, 2ja, 4ra og 6 ára. Bjó hún um sig í bílnum þar sem hann lá á hliðinni og voru börnin sett í hvílupoka. Varð hún ásamt börnunum að bíða þar á staðnum í 5 1/2 tíma þar til hjálpin barst. Bíllinn valt á Langahrygg miðjum. Kristleifur sagði að það hefði rétt verið svo að hann hafði sig þangað upp eftir á nýjum Austin-Gipsi bíl, svo var fannfergið. Tók hann fólkið með sér niður að Húsafelli og gisti það þar um nóttina. Daginn efir var haldið upp á Langahrygg að sækja bílinn og náðist hann brátt á réttan kjöl og var þegar gangfær, en ekki komst hann af eigin rammleik niður að Húsafelli sökum þess að hann var á sléttum dekkum. Kristleifur hafði orð á því að konan og krakkarnir hefðu sýnt sérstakan dugnað. Engum varð meint af volkinu nema hvað karlmennirnir fengu harðsperrur.

Tíminn segir 1.september af lokum hretsins:

MB-Reykjavik, þriðjudag. Illviðrakaflanum, sem gengið hefur yfir Norðurland að undanförnu er nú lokið, og í dag var þar yfirleitt besta veður, en fjöll eru enn alhvít. Heyskapur hefir staðið i stað viðast norðanlands í um hálfan mánuð og í snjónum síðustu vikuna hefur fé flykkst niður til byggða og hefur verið rekið til réttar á a.m.k. fjórum stöðum i Húnavatnssýslu og Skagafjarðarsýslu. Í dag skein sól á Norðurlandi eftir nær óslitinn illviðrakafla í hálfan mánuð. Síðustu viku hefur snjóað meira og minna og eru fjöll alhvít. Fé hefur flykkst niður í byggð og hefur sums staðar verið rekið til réttar. Á fimmtudaginn var réttað í Staðarrétt í Skagafirði og á sunnudag inn í Sauðárkróksrétt. Í gær var svo réttað í Vatnsdalsrétt og í dag í Auðkúlurétt. Heldur virtist þeim Vatnsdælingum féð rýrt, en á það ber að lita að það var blautt og svangt, en náð var í það fram fyrir girðingu, þar sem það var á hagleysu vegna snævarins. Skagfirðingar telja féð hafa litið allvel út. Erlingur Davíðsson, ritstjóri á Akureyri, kannaði þessi mál fyrir blaðið í Eyjafjarðarsýslu og Þingeyjarsýslum. Hann kvað fé víðast hvar hafa komið heim til byggða og sums staðar í ríkum mæli, nefndi hann t.d. að við fjárgirðingu Akureyrarbæjar hefðu i gær verið mörg hundruð fjár og frammi í Saurbæjar- og Hrafnagilshreppum væri mikið fjöldi kominn. Þar væru bændur yfirleitt búnir að heyja tún sín og hleyptu fénu á þau, er það kæmi til byggða. Hann kvað hvergi hafa verið réttað enn á þessu svæði. Um færð hafði hann þær fréttir, að Axarfjarðarheiði hefði lokast vegna snjóa fyrir helgina og hefði verið ófær eða illfær í dag, Siglufjarðarskarð væri ófært enn og Lágheiði hefði verið haldið opinni með vegheflum. Á mánudagsnóttina hefðu jeppar verið fastir á veginum milli Möðrudals og Grímsstaða og hefði þá mikill snjór verið á öllum öræfum og allt austur í Hrafnkelsdal. Illviðrakafli þessi hefur einnig hamlað heyskap, eins og gefur að skilja. Erlingur sagði að hann hefði fengið þær fréttir að á Langanesi og í Þistilfirði hefði innan við helmingur bænda náð að heyja helming af fyrri slætti og sumir sáralítið. Blaðið náði í dag tal af Einari Stefánssyni á Egilsstöðum, en hann var þá staddur á Bakkafirði. Hann kvað þar ákaflega kuldalegt og hefði snjóað langt niður í fjöll. Hann fór þangað á laugardag um Möðrudalsfjöll og Vopnafjörð og fékk þreifandi byl. Nú kvað hann orðið nokkurn veginn heiðríkt. Hann kvað heyskap mjög mismunandi á veg kominn, en margir ættu eftir að heyja mjög mikið. Sömu sögu væri að segja af Héraði, þar væru sumir allvel á veg komnir með heyskapinn, en aðrir ættu mjög mikið eftir. Fé hefði komið mikið niður fyrir austan, en þar hefði ekkert verið réttað, enda engar girðingar sem fé stöðvast við. Hann kvaðst hafa heyrt á mönnum að þeim litist prýðilega á féð, enda væri gróður til fjalla eystra með allra besta móti og gróðri hefði farið þar fram, alveg þar til snjóaði.

Tíminn frá vandræðum á Akureyrarhöfn 2.september:

HS—Akureyri, miðvikudag Um áttaleytið í morgun fór togarann Hrímbakur EA 5 á kreik hér í höfninni, en hann hefur legið við festar undanfarin ár. Rak togarann norður undir tanga, en hann strandaði þó ekki. Samkvæmt upplýsingum hafnarstjórans var Hrímbakur með fimm liði af keðjum úti, en allhvasst var í morgun, vindur á sunnan og suðaustan 25 til 40 hnútar. Harðbakur mun flytja Hrímbak upp að bryggju á morgun.

Morgunblaðið segir 2.september af snjókomu á Siglufirði og snjóflóði í Siglufjarðarskarði:

Siglufirði: — Undanfarna daga hefur úrkoma verið mikil og snjóað til fjalla og raunar niður í byggð. Skarðsvegurinn tepptist, en dag hvern hefur þó vegamálastjórnin látið aðstoða bifreiðir yfir fjallveginn. Á sunnudag s.l. [29.] er hvítur snjórinn lá yfir bæ og byggð, og bleytuslyddan minnti á nálægð haustsins, kom vb. Siglfirðingur með söltunarsíld til Siglufjarðar. Það er máski ekki einsdæmi, en áreiðanlega fátítt, að síld sé söltuð í snjókomu.

Siglufirði, 1. september. Það bar til á 10. tímanum í morgun, að 15 m breið snjóskriða féll á Skarðsveginn ofarlega í sneiðingnum Siglufjarðarmegin. Féll snjóskriðan á jarðýtu Siglufjarðarkaupstaðar, sem þarna vann að snjóruðningi, braut rúður í hlífðarhúsi ýtunnar, fyllti hana af snjó og færði í kaf. Tveir menn voru að störfum á ýtunni, en höfðu rétt áður en skriðan féll yfirgefið hana til að fá sér kaffisopa. Sakaði þá ekki. Þegar var sendur mannsöfnuður til að ná ýtunni úr snjóskriðunni og tókst það skömmu fyrir hádegið í dag og heldur hún áfram snjóruðningi af Skarðinu, sem að forfallalausu ætti að opnast til umferðar einhvern tíma í nótt. Þá féllu nokkrir smærri aurskriður úr Strákafjalli á vegarruðninginn út að jarðgöngunum. Var sá vegur um tíma í morgun ófær, en er nú fær a.m.k. jeppum og stærri bílum. Þá féll og um eitt-leytið í dag aurskriða úr fjallshlíðinni ofan við bæinn sunnan svokallaðra Gimbrarkletta, skar í sundur veg, sem liggur upp í Hvanneyrarskál, fyllti á kafla svonefndan Efriskurð, en það er skurður sem ætlaður er til að taka á móti vatnsog aurrennsli úr fjallinu, hélt áfram niður undir efstu hús bæjarins, en stöðvaðist í svonefndum Neðri-skurði, sem þjónar sama tilgangi og hinn. Hefðu þessir skurðir ekki verið til staðar er vafalaust að skriðan hefði valdið skemmdum á lóðum og máski öðrum verðmætum. Í gær var hér hiti og gott veður, eftir margra daga úrfelli og snjókomu, en í nótt gekk aftur á með úrfelli og mun það orsök skriðufallanna. — Stefán

Nú dró til tíðinda við Skeiðará. Tíminn 3.september:

MB—Reykjavík, fimmtudag. Allt bendir nú til þess, að hlaup sé komið í Skeiðará, en ekkert bendir enn til eldsumbrota í Vatnajökli, enda mun það vera venja, að Grímsvötn gjósi ekki, fyrr en Skeiðarárhlaup hafa náð hámarki.

Tíminn heldur áfram 4.september:

MB-Reykjavík, föstudag. Það er nú orði ljóst, að komið er hlaup í Skeiðará úr Grímsvötnum, þótt hlaupið sé enn ekki orðið mikið að vöxtum, en eins og sagt var frá í blaðinu í dag eru hlaup í Skeiðará oft lengi að vaxa til hámarks, allt að 10—20 daga. Þá er einnig orðið mjög hátt í Grænalóni og ekki ósennilegt að hlaup komi úr þeim í Súlu í haust. Guðmundur Kjartansson jarðfræðingur, Magnús Jóhannsson útvarpsvirkjameistari og kona hans frú Hanna Brynjólfsdóttir flugu yfir Grímsvötn og Skeiðará í dag. Í viðtali við blaðið að fluginu loknu sögðu þau, að ekki væri vafi á því að Grímsvötn væru hlaupin. Magnús flaug þarna yfir í síðasta hlaupi, í janúar 1960, þegar hlaupið var nýbyrjað, og sagði hann nákvæmlega sams konar ummerki nú, nema hvað hlaupið nú væri enn ekki orðið alveg eins mikið. Greinilegar sprungur eru komnar í jökulinn á Grímsvatnasvæðinu, sem sýna að jökullinn er þegar tekinn að síga vegna framrennslis vatnsins, sem undir er. Skeiðará sjálf er ekki orðin mjög vatnsmikil ennþá, en þó talsvert meiri en eðlilegt er. Hún er mjög dökk að sjá og af henni leggur megna brennisteinsfýlu og nokkur jakaburður er kominn í hana. Áin kemur öll fram undan jöklinum í einu lagi ennþá, fast við Jökulfellið svokallaða, sem er vestan við Bæjarstaðarskóg. Síðan greinist hún í tvær höfuðkvíslar. Önnur þeirra lónar fyrst nokkuð í Morsárdalinn, en rennur síðan fram með brekkunum austan hans og austur með þeim fyrir framan Skaftafell og hefur, eins og segir í blaðinu í dag rofið vegarsamgöngur að Skaftafelli. Önnur kvísl, álíka mikil, rennur beint fram sandinn, vestar. Annað sáu þeir félagar í þessari ferð. sem einnig er mjög fréttnæmt og menn áttu síður von á. Vatnsborð Grænalóns hefur hækkað mjög mikið og mun ekki hafa verið svo hátt um ára- eða jafnvel áratugaskeið. Er vatnsborðið nú aðeins um 10—15 metrum lægra en hæstu ummerki eftir vatnsborð eru þarna. Fyrir nokkrum árum, þegar lítið var í lóninu, var heillöng leið frá því inn að skriðjökli, sem gengur niður frá Þórðarhyrnu, en nú er hann umflotinn og gengur tunga úr honum út í. Áður fyrr rann vatn úr Grænalóni út í Núpsvötn en ekki Súlu, og nú vantar aðeins um 5—6 metra til þess að vatn renni þangað. Magnús kvað allar líkur benda til þess að búast mætti við hlaupi í Súlu í haust, en ef vatnið næði að renna út í Núpsvötnin gæti skapast jafnvægi, sem kæmi í veg fyrir Súluhlaup. Magnús kvað allan jökulinn frá Þórðarhyrnu og inn að Grímsvötnum vera mjög sprunginn og brotinn og kvaðst hann hræddur um að fram færu að koma einhver umbrot i jöklinum. Hefðu miklar breytingar orðið þarna í yfirborði jökulsins undanfarin tvö ár. En er of snemmt að spá neinu um það, hvort gos verður í Grímsvötnum í sambandi við þetta hlaup í Skeiðará, en gos verða þar ekki nærri alltaf, þegar hlaup koma. Síðasta gosið varð árið 1945, en það var lítið. Næsta gos þar áður varð 1934 og það var stórgos, til dæmis sást gosmökkurinn alla leið frá Reykjavík. Gosin koma yfirleitt ekki fyrr en hlaupin eru í hámarki, svo enn getur liðið vika, þar til útséð er um hvort gos verður. Búast má við að símasamband rofni austur yfir Skeiðársand þá og þegar, því stór hlaup í Skeiðará eira engu þar sem þau fara yfir. Fyrir ári síðan voru gerðar fyrstu mælingar fyrir framtíðarvegi yfir Skeiðarársand með tilliti til brúargerðar á Skeiðará. Áin hefur löngum verið óyfirstíganlegur þröskuldur í vegarmálum og til skamms tíma hefur verið talið að brúargerð á henni yrði óframkvæmanleg og hún yrði síðasti og eini farartálminn í hringvegi kring um landið. Mælingarnar í fyrrasumar voru gerðar beinlínis með tilliti til þess að búist var við hlaupi í Skeiðará á næstunni og væri því unnt að sjá hvaða áhrif hlaup myndi hafa á veg og brú yfir Skeiðará. Ættu um það að fást merkar upplýsingar að afstöðnu því hlaupi, sem nú er að hefjast.

Í Tímanum 7.september er léttlesin grein „Þegar Skeiðará breytist í Amasonfljót“ - „mb“ kvittar fyrir. Ágætt yfirlit um sögu Skeiðarárhlaupa eins og hún var þekkt þá (síðar hefur margt bæst við). 

Tíminn segir af vatnsskortinum í Hafnarfirði í pistli 8.september - og einnig af Skeiðarárhlaupinu:

MB-Reykjavík, þriðjudag. Mjög tilfinnanlegur vatnsskortur er nú í Hafnarfirði og fer vaxandi með degi hverjum. Þau hverfi, sem standa hátt, hafa ekkert vatn allan daginn og jafnvel frá klukkan átta að morgni og fram yfir miðnætti. Veldur þetta eðlilega miklum óþægindum, auk þess sem það getur beinlínis orsakað mikla hættu, ef eldsvoða ber að höndum. Húsmæður í þeim hverfum, sem verst eru sett, hafa ekkert rennandi vatn allan daginn og verða að vaka fram yfir miðnætti til þess að fá vatn til að geyma til næsta dags. Öldugötuskólinn, sem átti að taka til starfa 1. september, getur ekki tekið til starfa meðan þetta ástand ríkir í vatnsmálunum, en einnig mun þar fleira koma til, því eftir mun að hreinsa í kringum skólann, vegna byggingarframkvæmda, áður en kennsla hefst. Þá er þess að gæta, að öryggi gegn eldsvoðum er að sjálfsögðu mjög skert á meðan slíkt vatnsleysi er, þar eð bílar ná ekki vatni úr brunahönum, og hefur þetta ástand vafalaust m. a. stuðlað að því að slökkviliðsstjórinn lét háþrýstibíl kaupstaðarins ekki fara út fyrir bæjartakmörkin í margumræddum bruna á Setbergi, þar eð langan tíma myndi hafa tekið að fylla bílinn að nýju hefði eldur orðið laus í vatnslausu hverfi. Fyrir nokkru voru gerðar vatnaveitingar við vatnsbólið við Kaldárbotna, og áttu þær að bæta ástandið, en þær urðu ekki til mikilla úrbóta og fer ástandið stöðugt versnandi, vegna hins óvenjulega úrkomuleysis. Nú mun vera í ráði að taka vatn úr borholu við Kaldársel, en hola sú var boruð árið 1962 á vegum Jarðborana ríkisins, er verið var að leita að jarðhita. Lítill hiti fannst þá þótt borað væri 900 metra niður, en hins vegar er unnt að fá gott vatn úr holunni. Er nú fyrirhugað að setja upp rafstöð við holuna og dæla úr henni vatni og gera menn sér vonir um að fá úr henni um 500 lítra á mínútu. Hins vegar mun ekki unnt að segja til um hvenær þetta verk kemst í framkvæmd.

MB—Reykjavík, þriðjudag. Skeiðará heldur áfram að vaxa en þó mun ekki hafa verið mikill munur á vatnsmagninu í henni í dag og í gær, og hún hegðar sér að öllu leyti líkt og þá. Ekkert gos er ennþá í Grímsvötnum, en megna brennisteinsfýlu leggur af ánni, sem hefur brotið allmikið jakahröngl úr jöklinum og borið fram. Ekki mun hafa vaxið neitt að ráði í öðrum vötnum á sandinum, Sandgígjukvísl, Súlu né Núpsvötnum.

Skeiðarárhlaupið rénaði. Tíminn segir frá 10.september:

MB—Reykjavík, fimmtudag. Skeiðarárhlaupið er nú í rénun, og verður því ekki eins mikið og flest fyrri hlaup. Að vísu er enn allmikið vatn í ánni, en munurinn nú og fyrir nokkrum dögum er samt greinilegur, að sögn Sigurðar Arasonar á Fagurhólsmýri. Sigurður sá yfir hlaupið í gær og telur hann, að þá hafi vatnsflaumurinn verið um þrír kílómetrar á breidd þar sem símalínan liggur austur yfir sandinn, enda hafa nokkrir staurar farið í flóðinu og er símasambandslaust austur yfir sandinn, en samband er í gegnum Höfn vestur yfir Breiðamerkursand.

Morgunblaðið segir heyskaparfréttir úr Mýrdal 24.september:

Litli-Hvammur, 19. sept.: Slætti í Mýrdal lauk almennt um viku af september og hafði staðið heldur með lengra móti og stafar það af óþurrkakafla, sem var hér í ágústmánuði. Annars má telja þetta sumar fremur gott og eru hey með mesta móti og hafa menn víða hlaðið upp stórum heyjum úti, þar sem hlöðupláss hefur þrotið. Kartöflugras féll sumstaðar snemma af völdum frosts og er kartöfluuppskera mjög misjöfn, þar sem búið er að taka upp.

Tíminn segir 26.september af heyflutningum milli landshluta:

KJ—Reykjavík, laugardag. Í næstu viku lesta tvö heyflutningaskip i Borgarnesi og Þorlákshöfn á Austfjarðahafnir, en fjórar heybindingavélar eru nú i gangi á Suðurlandi og í Borgarfirði. Dísarfellið mun lesta fyrst, en það tekur um 40 þúsund cub. fet í lest og auk þess mun  skipið taka dekkfarm af heyi á Austfjarðahafnir. Mælifellið mun lesta síðar í vikunni, og taka um fimm hundruð í lest. Fjórar heybindingsvélar eru nú í gangi, og er unnið við þær eftir því, sem hægt er vegna veðurs, en veður verður að vera þurrt þegar heyið er bundið í vélunum. Ein heybindingsvélin er staðsett í Borgarfirði, önnur í nágrenni Reykjavíkur, sú þriðja er í Árnessýslu og fjórða vélin er i Rangárvallasýslu. Hermann Guðmundsson, bóndi á Blesastöðum, annast um innkaup á heyi á Suðurlandi, auk þess sem hann tekur á móti gjafa heyi og peningum til heykaupa. Núna um helgina mun hann verða í Rangárvallasýslu við heykaup. Nokkuð hefur það tafið fyrir, að heykaupin eru gerð á sama tíma og göngur og réttir standa yfir, og er búist við, að heyflutningar til Austfjarðahafna muni standa yfir langt fram í október, því að þegar göngum og réttum lýkur, tekur sláturtíðin við, og bændur eru það fáliðaðir, að ekki er hægt að sinna mörgum verkum samtímis. Er það von manna, að haustveðráttan verði það góð, að hægt verði að sinna heyflutningum til bænda á kalsvæðunum á Austurlandi.

Tíminn birti 1.október fregn um mögulegt eldgos - en það var alls ekki. Við látum fréttina samt fylgja með:

MB-Reykjavík, fimmtudag. Sú fregn barst út um borgina í morgun að eldgos væri hafið einhvers staðar á miðhálendinu. Veðurathugunarmenn á Hveravöllum töldu í morgun að þeir sæju reykjarstróka frá eldgosi í stefnu á norðanverðan Hofsjökul. Svo virðist nú, sem hér hafi eingöngu verið um einkennilegar skýjamyndanir að ræða, og þegar dr. Sigurður Þórarinsson flaug yfir hálendið fyrri part dags í dag sá hann engin merki um eldsumbrot, en skýjabakki var þá yfir Sprengisandi, austanverðum Hofsjökli og norður yfir Eyjafjarðarhálendi.

Mikil umskipti urðu í veðri með október. Mánuðurinn varð hlýr og mjög úrkomusamur um landið sunnan- og vestanvert. Morgunblaðið segir af umskiptum eystra í fregn 2.október:

Egilsstöðum, 1. okt.: — Ljómandi fallegt veður er hér í dag, þessi yndislega suð-vestan átt, sem við þráum svo mjög hér á Héraði en höfum að mestu farið á mis við í sumar, enda nota bændur nú þennan góða þurrk til að slá og hirða síðasta stráið, því mjög votviðrasamt og kalt hefur verið nú um tíma. En í dag er hitinn um 14 stig. Í dag er verið að flytja hey, sem kom í gær til Reyðarfjarðar með skipi. Verið er þessa dagana að skera korn á Héraði. Er það þurrkað í þurrkunarvélum hér á Egilsstöðum. Kornið er misjafnt, sumt mjög gott, sumt mjög slæmt.

Tíminn birti 2.október aftur fréttir af hugsanlegum eldsumbrotum, í þetta sinn á Reykjaneshrygg. Enn er ekki fullupplýst um hvort hér hafi verið um umbrot að ræða eða ekki:

MB—Reykjavík, föstudag. Enn bárust fréttir út um borgina í dag um eldsumbrot, að þessu sinni á hafi úti. Smári Karlsson, flugstjóri hjá Loftleiðum, tilkynnti laust fyrir klukkan tíu í morgun að hann sæi mikla ólgu í sjónum um 44 mílur suðvestur af Keflavíkurflugvelli, en á þeim slóðum eru einmitt fornar eldstöðvar. Í dag flugu margir þarna yfir, en eru ekki á eitt sáttir um það hvað þarna sé að gerast, og á það bæði við um leikmenn og sérfræðinga. Smári Karlsson, sem er einn af elstu og reyndustu flugstjórum íslendinga og hefur svo hundruðum skiptir flogið yfir þessar slóðir, sagði í viðtali við blaðið í kvöld, að hann væri sannfærður um, að þegar hann flaug þarna yfir í morgun hefðu verið einhver neðansjávarumbrot þarna. Hann kvað þá í flugvélinni hafa séð úr mikilli hæð og fjarlægð hvítan blett á
sjónum. Hann kvað fyrstu tilgátuna hafa verið risastóran borgarísjaka, en þeir hefðu strax áttað sig á að hann gat ekki verið á þessum slóðum. Þá lækkuðu þeir flugið og aðgættu hvað um væri að vera. Smári kvað sjóinn hafa bókstaflega kraumað á allstóru svæði. Þetta var því líkast, sagði hann, að geysimiklu magni af lofti væri hleypt upp í gegnum sjóinn. Fyrst í stað var þetta alveg stöðugt, en svo dró aftur úr því, svo jókst það aftur, en þegar við fórum var krafturinn greinilega miklu minni. Smári kvað kraftinn hafa verið svo mikinn í þessu, þegar mest var um að vera, að hann hefði ekki þorað annað en að færa sig fjær vegna sprengihættu, enda flugvélin fullhlaðin farþegum. „Ég hefi séð allskonar fyrirbrigði á sjó úr lofti, og ég fellst alls ekki á að það sem ég sá hafi, verið neitt venjulegt brot“ sagði Smári.

Margir flugu þarna yfir í dag, bæði jarðfræðingar, blaðamenn og aðrir leikmenn og eru skoðanir vægast sagt allskiptar um það, hvað þarna sé að gerast. Guðmundur Sigvaldason, jarðfræðingur, sem fór þarna yfir um hádegisbilið, sagði í viðtali við fréttamann útvarpsins, og tekið var upp í flugvél yfir þessum slóðum, að þarna væri um greinileg eldsumbrot að ræða. Hins vegar er dr. Sigurður Þórarinsson ekki á sama máli. Hann telur sig ekki hafa séð neitt þarna, sem sannaði að eldsumbrot væru þarna á hafsbotni, og taldi að þarna myndi vera um að ræða brot á Eldeyjarboða svokölluðum, sem er gömul eldstöð á hafsbotni, talinn vera leifar eyjunnar sem þarna myndaðist í eldgosinu 1783, en þá myndaðist á þessum slóðum heil eyja, en þar sem hraun kom þá ekki upp úr sjónum hvarf hún aftur í öldu
rótinu. Blaðamenn Tímans flugu þarna yfir í flugvél Björns Pálssonar á fjórða tímanum í dag, ásamt fleirum. Þá var þarna mikil ólga í sjónum og vikur sást fljóta í jöðrum ólgublettsins. Stöku sinnum komu eins og gusur upp úr miðjum blettinum og virtust þær í fljótu bragði ekki eins og þegar venjulega brýtur á boðum. Einnig virtust stundum koma upp eins og loftbóluflákar utan við sjálfan blettinn. Rétt á eftir flaug flugvél Landhelgisgæslunnar TF-SIF þarna yfir. Þröstur Sigtryggsson skipherra hvað þessa ólgu vera á svokölluðum Eldeyjarboða, sem oft brýtur á, og taldi hann að þarna væri ekki um nein óvenjuleg umbrot að ræða. Hvað vikrinum viðvíkur telja menn ekkert ósennilegt að hann sé kominn frá Syrtlingi, enda eru vikurflekkir frá honum um allan sjó og allt norður á Tjörnesi hefur hans orðið vart. Það virðist sem sagt ekki fara á milli mála, að ólgan í sjónum er á Eldeyjarboða. Hins ber að gæta, að þarna er gömul eldstöð, og því alls ekkert ósennilegt, að þar geti verið um eldsumbrot að ræða. Þá er þess enn að gæta, að gos geta dottið niður og magnast, einmitt eins og Smári Karlsson lýsir því sem hann sá, og því er vel hugsanlegt að engir sem á eftir honum fóru hafi séð eins mikla ólgu og greinilega í sjónum og hann og þeir hátt á annað hundrað farþegar sem með honum voru í RR-400 skrúfuþotu Loftleiða. Ef til vill fæst aldrei úr því skorið, hvað þarna var á seiði, en kannski kemur líka í ljós, að þarna sé um umbrot að ræða. Svo mikið er víst, að hvorki jarðfræðingar né blaðamenn hefðu neitt á móti því!!

Tíminn heldur áfram 3.október - en dregur heldur úr:

MB-Reykjavík, laugardag Engar fréttir hafa í dag borist af Eldeyjarboða, þar sem menn töldu í gær sumir hverjir líkur á eldsumbrotum á hafsbotni. Eftir því sem blaðið veit best hafa engar flugvélar farið þarna yfir í dag, og mun sennilega ekkert gert í málinu, nema nýjar fréttir berist af torkennilegri hegðan sjávarins þarna. Sennilega verður því reynt að ná í sýnishorn af vikri þeim sem þarna virtist fljóta á sjónum. Jafnvel þótt einhver eldsumbrot hafi verið þarna og vikurinn stafi frá þeim er talið sennilegt að hann sé að efnasamsetningu líkur vikrinum frá Surtsey og Syrtlingi, svo hæpið er að hann geti sannað eitt eða neitt í málinu.

Minniháttar hret gerði undir miðjan mánuð. Tíminn segir af því 15.október:

MB-Reykjavik, fimmtudag Snjókoma hefur verið á Vestfjörðum og víða norðanlands í dag og hafa sumir fjallvegir orðið ófærir. Hvöss norðanátt hefur verið um mestallt landið, og hefur kuldi fylgt henni. Vonast er til að veðrið gangi niður á morgun. Í nótt fór lægð austur með suðurströnd landsins og gekk vindur þá til norðanáttar. Í dag hefur víða verið hvasst, en í kvöld var farið að lægja vestanlands. Hins vegar gengur veður þetta austur yfir landið og má gera ráð fyrir að áhrifa þess gæti á Austfjörðum fram á morgundaginn. Jafnframt þessu hefur kólnað mikið í veðri og síðdegis í dag var frost á þrem stöðum á láglendi, á Horni, Kjörvogi og Nautabúi í Skagafirði. Í nótt tók að snjóa á Vestfjörðum, og hefur snjókoma þessi gengið austur yfir landið og síðdegis í dag mátti heita, að snjókoma væri um allt norðanvert landið, austur að Grímsstöðum. Ekki hefur heyrst um tjón af völdum veðurs þessa, en vegir
hafa eðlilega spillst nokkuð á hálendi. Samkvæmt upplýsingum Vegamálaskrifstofunnar var i dag kunnugt um tvo fjallvegi, sem þá voru orðnir ófærir, Breiðadalsheiði og Siglufjarðarskarð. Þá var Þingmannaheiði aðeins fær stórum bílum eða bílum með drifi á ölum hjólum. Einnig var þá kominn talsverður snjór á fleiri heiðar. en ekki svo mikill. að til verulegs trafala væri.

MB—Reykjavík, fimmtud. Í gær tilkynnti skipið Runólfur SH, að hafísspöng væri suðaustur af Hornbjargi og töldu skipverjar, að varasamt væri að sigla þar um nema { björtu og góðu veðri. Enn hefur ekki reynst unnt að kanna þetta mál nánar, þar eð flugvél Landhelgisgæslunnar hefur ekki getað flogið þarna yfir vegna dimmviðris. Ekki er víst, að þarna sé um verulegan ís að ræða. Fyrir nokkru sáu menn hafísspöng um 20 mílur frá Straumnesi úr flugvél Landhelgisgæslunnar. Getur verið, að hér sé um sama ísinn að ræða. Ef verulegur hafís er hins vegar kominn í mynni Húnaflóa, eru það vissulega uggvænleg tíðindi og illur fyrirboði undir veturinn. Landhelgisgæslan mun láta athuga fyrirbæri þetta, þegar flugveður gefur á þessum slóðum, en reynsla síðastliðins vetrar sýnir, að miklu gleggri mynd fæst af hafísnum úr lofti heldur en af skipum.

Tíminn segir 16.október af ástæðulausum hafísótta:

MB—Reykjavík, föstudag. Ótti manna við það að hafís væri kominn upp að landinu er sem betur fer ástæðulaus. Landhelgisgæsluflugvélin TF-SIF flaug í dag út fyrir Vestfirði og út af Húnaflóa, en menn í henni urðu ekki varir við neinn ís nær landinu en í 60 mílna fjarlægð, utan nokkra borgarísjaka.

Upp úr miðjum október gerði mjög sterka sunnanátt með gríðarlegri úrkomu sem var að nokkru tengd leifum fellibylsins Elenu. Úrkoman olli skriðuföllum og flóðum um landið sunnan- og vestanvert, og einnig var eitthvað um fokskaða.

Myndin sýnir leið fellibylsins Elenu til Íslands dagana 12. til 19. október. Þótt ritstjórinn muni vel hversu Borgarfjörð hvítskóf í þessu veðri varð foktjón ekki verulegt, en úrkoma og vatnavextir því meiri. Áminning um að leifar fellibylja geta valdið aftakaúrkomu hér á landi, eins og önnur dæmi sýna. 

Landið var í nokkra daga undir miklum sunnanstreng í háloftunum. Kortið sýnir stöðuna þann 19.október. Um kvöldið gufuðu leifar fellibylsins nánast upp skammt suðvestan við land, en ekkert lát var á rigningunni.

Tíminn segir frá 19.október fyrst frá óhappi á sjó, en síðan flóðum og skriðuföllum:

MB-Reykjavík, mánudag. Vélbáturinn Strákur, SI 145, fórst út af Grindavík í gærkvöldi, en enski togarinn Imperialist bjargaði áhöfninni, 9 mönnum, á síðustu stundu. Strákur, sem var 59 tonna eikarbátur, var á leið frá Vestmannaeyjum til Hafnarfjarðar. ... Þegar þetta gerðist var sunnan hvassviðri á þessum slóðum og mikill sjór. Eins og við mátti búast var haugabrim í Grindavík og innsiglingin algerlega ófær. Varð því þegar ljóst, að ekki væri um að ræða að sigla þangað inn. Skömmu síðar, stöðvaðist vél bátsins, vegna þess hve mikill sjór var kominn í vélarrúmið, og var því útlitið harla óglæsilegt og báturinn þá staddur rúmar tvær mílur undan Hópsnesi.

GS-Ísafirði, mánudag. Í nótt féllu sex skriður í Óslandshlíðarveginn, og stórt bjarg féll úr Gleiðarhjalla hér fyrir ofan bæinn í dag. Neysluvatn bæjarbúa er mjög mórautt, og rafmagnslaust hefur verið hér á Ísafirði af og til í dag. Í morgun kom í ljós að sex skriður höfðu fallið á Óslandshlíðarveginn í nótt, sem liggur á milli Ísafjarðarkaupstaðar og Bolungarvíkur. Var strax hafist handa um að hreinsa skriðurnar af veginum og var verkinu lokið um hádegisbilið í dag, svo hann er nú aftur akfær. Stórt bjarg féll í dag úr svokölluðum Gleiðarhjalla sem er hér fyrir ofan bæinn, og stöðvaðist bjargið fyrir ofan auð fjárhús. Spennistöð frá rafmagnsveitunum er þar rétt hjá og munaði minnstu að bjargið lenti á henni. Rafmagnslaust hefur verið hér síðasta hálftímann og alltaf af og til í allan dag. Neysluvatnið sem bæjarbúar fá innan úr Dagverðardal, hefur verið mjög mórautt og líklegt að skriður hafi fallið í vatnsbólið. Geysileg úrkoma hefur verið hér í nótt og fram á dag, sem orsakað hefur þessi skriðuföll, rafmagnstruflanir og ólag á vatninu. Með kvöldinu hefur stytt upp, og komin er SV átt.

Tíminn segir 20.október frá hlaupi í Súlu, sem ekki varð þó mjög mikið:

MB-Reykjavík, þriðjudag. Fyrir helgina hófst hlaup í Súlu á Skeiðarársandi, en eins og fram kom í fréttum af Skeiðarárhlaupinu á dögunum, var vatn orðið mjög hátt í Grænalóni. Vegna mjög slæms skyggnis eystra hefur ekki verið unnt að fylgjast með hlaupinu eins og annars hefði verið gert, en það hefur ekki verið mikið vestur á, sandinum. Blaðið átti í dag tal við Hannes bónda á Núpsstað, sem öllum mönnum er kunnugri vatnsföllunum á Skeiðarársandi. Hann kvað hlaupið hafa byrjað á föstudag og náði það hámarki vestan til á sandinum á laugardag, en á sunnudag var tekið að fjara í Súlu. Hins vegar hefur ekki verið unnt fylgjast með Sandgígjukvísl austar á sandinum og getur því vel verið að þar belji enn fram mikið vatn. Hannes kvað stórhlaup í Súlu geta varað um vikutíma, en eins og fyrr segir er enn ekki unnt segja til um, hve mikið þetta hlaup raunverulega er. Mjög mikið vatn er nú i Núpsvötnum vegna rigningarinnar eystra og gætir þess einnig í Súlu.

Tíminn segir fréttir af flóðum í ám og tjóni af þess völdum 21.október:

MB og KJ-Reykjavík, miðvikudag. Óhemju miklar skemmdir hafa orðið á brúm og vegum sunnanlands og vestan síðasta sólarhring og munu það einhverjar mestu vegarskemmdir um áratugabil hérlendis. Alvarlegasta skemmdin er að brúin á Jökulsá á Sólheimasandi hefur fallið niður og óttast er um brúna á Múlakvísl. Vestur-Skaftafellssýsla er nú algerlega einangruð og bændur sitja uppi með 10 þúsund mjólkurlítra á dag og ekki verður unnt að ljúka þar haustslátrun. Einnig hafa vegir rofnað á fjölmörgum stöðum á Suður- og Vesturlandi og skriður hafa fallið á vegi og útihús. Markarfljót var í dag vatnsmeira en það hefur verið í 20 ár, en vonir standa til að þar verði unnt að firra vandræðum.

Í morgun fór af vestasti hluti brúarinnar yfir Jökulsá á Sólheimasandi og er Vestur-Skaftafellssýsla þar með algerlega einangruð. Minnstu munaði að stórslys yrði, þegar flutningabifreið staðnæmdist á brúnni í morgun aðeins um 3 fet frá vatnsflaumnum. Daglega eru fluttir um 10 þúsund mjólkurlítrar úr Vestur-Skaftafellssýslu til mjólkurbúsins á Selfossi, og verða bændur nú að nota mjólk sina heima, eða hella henni niður að öðrum kosti, og fresta verður lokum haustslátrunar. Í morgun var Runólfur Sæmundsson bílstjóri hjá Verslunarfélagi Vestur-Skaftfellinga á leið suður og ók hann með ljósum, þar eð enn var ekki orðið bjart af degi Hann ók grunlaus út á Jökulsárbrúna, en þegar hann var kominn langleiðina vestur yfir hana, sá hann að vestasti hluti hennar var horfinn og vatnsflaumur beljaði fram. Runólfur snögghemlaði og staðnæmdist, bifreiðin um það bil 3 fet frá skarðinu. Runólfur bakkaði síðan austur yfir brúna aftur og þegar hann var kominn yfir féll niður haf það sem bifreiðin hafði staðnæmst á, og einnig uppgötvaði hann að bifreiðin var orðin hemlalaus. Höfðu hemlarnir bilað á brúnni en til allrar hamingju ekki of snemma. Með Runólfi voru farþegar úr fjölskyldu hans.

Áin hélt áfram að vaxa fram eftir degi. Jón R. Hjálmarsson, skólastjóri i Skógum fór austur að ánni í morgun, og aftur eftir hádegið og taldi hann að vatnsmagnið hefði greinilega aukist á þeim tíma. Var áin í tveimur meginkvíslum. Sú vestari hafði grafið undan stöplinum og vesturendinn hafði fallið niður ... Hann taldi austurkvíslina liggja þungt á eystri stöplinum, en Stefán Á. Þórðarson í Vík í Mýrdal, sem kom að ánni síðdegis, taldi þá ekki hættu á að eystri stöpullinn gæfi sig. Hins vegar var símalínan þá orðin í mikilli hættu og austasti símastaurinn vestan árinnar hékk á línunni. Vestur-Skaftafellssýsla er algerlega einangruð vegna bilunarinnar á Jökulsárbrúnni, og skapar það íbúunum, sem eiga allt sitt undir flutningum á landi, margháttaða erfiðleika. Samkvæmt upplýsingum Guðmundar Böðvarssonar kaupfélagsstjóra í Vík eru daglega fluttir um 10 þúsund lítrar mjólkur úr sýslunni til mjólkurbúsins á Selfossi, og er nú ekki um annað að ræða fyrir bændur en að nýta mjólkina heima, eða hella henni niður að öðrum kosti. Langsamlega flestir munu hafa fargað mjólkurvinnslutækjum sínum, þannig að fáir munu geta svo mikið sem nýtt mjólkina til smjörgerðar heima. Í dag var skilað aftur þeirri mjólk sem bílar höfðu tekið til flutnings í gærkvöldi. Haustslátrun er að mestu lokið. Í Vík mun unnt að ljúka að mestu annarri slátrun en stórgripa, en á Kirkjubæjarklaustri verður að hætta slátrun í bili. Þar verður slátrað til annars kvölds og gærur saltaðar og kjöt og innmatur sett í frystihús, en þar með verður það orðið fullt. Er þá eftir að slátra öllu fé frá tveim austustu bæjum í Fljótshverfi, Rauðabergi og Núpsstað, sem hvort tveggja eru mjög fjármiklar jarðir og eftir að slátra úr annarri smölun á öllu svæðinu milli Skaftáreldahrauns og Skeiðarársands, samkvæmt upplýsingum Vilhjálms Valdimarssonar á Kirkjubæjarklaustri. Veldur samgönguröskun þessi því bændum í Vestur-Skaftafellssýslu gífurlegu beinu fjárhagslegu tjóni á hverjum einasta degi og hætt er við að nokkuð langan tíma muni taka að lagfæra skemmdirnar við Jökulsá.

Markarfljót óx ákaflega mikið í gær og í nótt, og var ástandið þar mjög ískyggilegt í nótt og framan af degi, en í kvöld hafði heldur sjatnað í fljótinu og gerðu menn sér vonir um að takast myndi að firra vandræðum. Eysteinn vegaverkstjóri, sem býr við Markarfljótsbrú og hefur búið þar í tuttugu ár, kveðst aldrei hafa séð annað eins vatn í fljótinu, nema ef vera kynni í febrúar 1952, þegar óhemju vatnavextir urðu á þessum slóðum. Í nótt mun aðeins hafa vantað um eitt fet upp á að vatnið færi yfir sjálfa brúna og um 40 cm á að það færi yfir varnargarða.en þarna er 250 metra vatnshaf. Kvað hann fljótið breiða úr sér vestan frá Kotabæjum og upp að engjunum í Stóru-Mörk. Í nótt var talin hætta á að fljótið bryti niður varnargarð norðan við bústað Eysteins og var unnið að því í nótt að treysta hann. Eysteinn kvað vatnið hafa sjatnað nú síðdegis og gerðu menn sér vonir um að það myndi ekki valda spjöllum héðan af, en athuga þyrfti alla varnargarða, þegar flóðið væri rénað, og væri það mikil vinna. Eysteinn kvað ár hafa rofið vegi við tvær brýr í Landeyjum, við brú á veginum heim að Njálsbúð og við brú austan við Álfhólahjáleigu. Þá mun vegur einnig hafa rofnað við brúarsporð milli Barkarstaða og Fljótsdals í Fljótshlíð. Vatnið í Þjórsá hefur vaxið mjög síðustu dægur og alls hækkað um 3 metra, þar af heilan metra síðasta sólarhring. Óhemju rigning hefur verið sunnanlands og vestan síðustu dagana. Síðasta sólarhring mældist 110 mm úrkoma á Hveravöllum og í dag var þar 9 stiga hiti. Er ekki að undra þótt óhemjuvöxtur hlaupi í ár þegar svo mikið rignir á hálendinu.

Geysimiklar skemmdir urðu á vegum á Suðurlandi í dag fyrir utan Jökulsárbrúna sem getið er um annars staðar. Í kvöld var talin hætta á því að brúin á Múlakvísl á Mýrdalssandi væri að fara og var búið að loka henni fyrir allri umferð. Skógá flæddi yfir veginn og hafði rofið skarð í hann, minnstu munaði að Markarfljót brytist yfir varnargarða, vegurinn í Landeyjum rofnaði á tveimur stöðum og vegurinn í Fljótshlíð á a.m.k. einum stað. Óhemju rigning hefur verið undanfarna daga sunnanlands og vestan. Til dæmis mun hafa rignt yfir 170 mm á þremur dægrum frá mánudagskvöldi til miðvikudagsmorguns á Kvískerjum í Öræfum, en þar er mesta úrkomusvæði landsins og í dag var óhemju vatn í Hrútá á Breiðamerkursandi, að sögn eins og í mestu jökulhlaupum í Fjallsá á Breiðamerkursandi, en Hrútá er óbrúuð og hafa því ekki hlotist skemmdir af vatnavöxtum í henni. Samkvæmt upplýsingum Vilhjálms Valdimarssonar á Kirkjubæjarklaustri hafa ekki orðið skemmdir milli sanda, en gangnamenn á Landbrotsafrétti liggja tepptir við Hellisá og komast ekki til byggða. Seinni partinn í dag var Múlakvíslarbrú lokuð fyrir allri um ferð. Hékk Þá austasta undir staða brúarinnar í lausu lofti og farið var að grafa undan sjálfum endastöplinum austan megin. Jeppa var ekið austur yfir brúna síðdegis og sagði ökumaðurinn að sveigja hefði verið komin á brúna, er hann fór yfir. Þetta er stór og ný brú og ef hún færi af myndi mikið verk að koma nýrri brú á.

Í Mýrdalnum sjálfum hafa ekki orðið miklar skemmdir, þó hefur Klifandi brotist úr farvegi sínum undan brúm á veginum heim að Felli og Álftagróf, að sögn Sveins á Reyni. Skógá braust í morgun úr farvegi sínum og hefur í dag runnið yfir veginn skammt vestan við brúna. Þó var fram undir myrkur unnt að komast þarna yfir á jeppum, en búist var við að veginn myndi taka af þá og þegar. Nú í sumar hefur ný brú verið byggð á Írá, sem er vestan við Holtsnúp, og einnig verið byggður þar nýr vegarkafli. Brúin og nýi vegurinn voru í hættu í dag og var unnið að því að treysta veginn í allan dag.

Tíminn hafði í dag tal af Snorra Þorsteinssyni kennara í Bifröst vegna flóða í Norðurá í Borgarfirði. Sagði Snorri að vatnsmagn hefði í morgun verið með því allra mesta sem verður í Norðurá. Flæddi áin á tveim stöðum yfir þjóðveginn; hjá Brekku og Hraunsnefi. Hjá Brekku var vegurinn undir vatni á 80—100 metra kafla, sem var um það bil hnédjúpt. Var fært þarna yfir á stórum bilum, en litla bíla varð að draga yfir. Um níu leytið var vatnið farið að sjatna, og ekki munu hafa orðið verulegar skemmdir á veginum. Þá flæddi Bjarnardalsá yfir veginn sem liggur vestur í Dali. Guðmundur Arason hjá vegagerðinni í Borgarnesi sagði að víða hefði runnið úr vegum í Borgarfirði, en ekki hefðu þó orðið stórvægilegar skemmdir nema þar sem skriðan féll yfir veginn undan Arnþórsholti í Lundareykjadal, og ræsi fór á Dragavegi í Skorradal. Hvítá flæddi yfir veginn hjá Hvítárvöllum, og var alófær minni bílum. Kunnugir bílstjórar á stórum bílum fóru þar yfir, en minni bílar fóru yfir hjá Kljáfossi. Háflæði var um klukkan þrjú og var þá flóðið á veginum mest, en var mikið farið að sjatna um klukkan fimm. Þá flæddi líka yfir veginn á milli síkisbrúnna við Ferjukot, og vestan við brýrnar, en skemmdir munu ekki hafa orðið á veginum.

Skriða féll á fjárhús og tún að Arnþórsholti. Heimilisfólkið að Arnþórsholti í Lundareykjadal í Borgarfirði vaknaði við heldur vondan draum í morgun klukkan langt gengin í sex. Hafði skriða fallið úr fjallinu fyrir ofan bæinn, lagt fjárhúsinu í rúst, gjöreyðilagt traktor, skemmt mikið af túninu, og gert veginn fyrir neðan bæinn ófæran á löngum kafla. Tíminn hafði í dag tal af Guðmundi Magnússyni, syni Magnúsar bónda Sigurðssonar í Arnþórsholti. Sagði Guðmundur að heimilisfólkið hefði vaknað klukkan að ganga sex | morgun við að aur og grjót hafði brotið upp hurðir á bænum, og borist inn í eldhús. Þegar að var gáð, kom j ljós að skriða hafði fallið úr fjallinu fyrir ofan bæinn. Eyðilögðust fjárhúsin, sem rúma um 200 fjár og eru úr torfi, einnig fjárhúshlaða sem í voru um 500 hestar af heyi, en ekki var víst hvort allt heyið hefði skemmst. Allir skurðir í túninu fylltust af aur og grjóti, og túnið er þakíð aur og grjóti á stórum kafla. Traktor. sem stóð við bæinn fór í smátt, en skriðan fór sitt hvoru megin við fjósið. Á veginum fyrir neðan bæinn er um bað bil tvö hundruð metra kafli þakinn aur og grjóti, og var engum bíl fært um veginn í dag. Jarðýta var fengin í dag til að ýta skriðunni frá bænum, og ræsa fram. Bóndinn í Arnþórsholti hefur þarna orðið fyrir miklu tjóni, en hann hafði engar tryggingar sem ná yfir tjón af völdum skriðufalla. Sagði Guðmundur Magnússon í viðtali við blaðið í dag, að ekki væri vitað til þess að skriður hefðu áður fallið úr fjallinu fyrir ofan bæinn.

Mjólk úr Borgarnesi til Snæfellsness Mjólkurbúið í Grafarnesi fær daglega nokkurt magn af mjólk frá mjólkurbúinu í Búðardal, en vegna vegaskemmda í Dölunum tókst ekki að ná í mjólk af öllum bæjum þar í dag. Pantaði því Mjólkurbúið í Grafarnesi 2500 lítra af mjólk frá Borgarnesi til þess að ekkí yrði mjólkurskortur þar á morgun, og hægt yrði að fullnægja eftirspurn í þorpunum á Snæfellsnesi. Skriður féllu á Skógarstrandarveginn undir Narfeyrarhlíð, en ekki munu hafa orðið verulegar skemmdir á veginum. Þá féll aur á veginn fyrir Búlandshöfða, en hann mun þó ekki hafa verið ófær af þeim sökum. Miklar vegaskemmdir í Dölum. Steinþór Þorsteinsson fréttaritari Tímans í Búðardal sagði í viðtali við blaðið í dag að töluvert hefði orðið um vegaskemmdir í Dölunum í nótt. Skriða féll á veginn um Bröttubrekku þar sem kallað er Banavellir rétt sunnan við Austurá. Komu tveir olíubílar frá Akranesi þar að í morgun, og tókst að komast yfir skriðuna, þegar þeir höfðu velt stærstu steinunum af veginum. Veghefill var svo sendur frá Búðardal og var vegurinn orðinn vel fær um hádegisbilið. Reykjadalsá rann yfir veginn á um 500 metra kafli við Fellsenda í Miðdölum, og mun áin hafa grafið sig þar niður á kafla. Var á tímabili meira en skófludjúpt vatn á veginum, og einnig mun áin hafa farið yfir nýrækt á Fellsenda. Olíubílarnir tveir voru á leið í Saurbæinn, en urðu að snúa við á Svínadalsvegi, því þar hafði vegurinn rofnað við ræsi. Hörðudalsá rann í tveim strengjum yfir Skógarstrandarveg. um miðjan dag í dag var farið að sjatna i ánni og var vegavinnuflokkur að fara á staðinn. Vonuðust vegagerðarmenn til að vegur inn yrði orðinn akfær um kvöldmatarleytið.

Flóð hefur verið i ám í Skagafirði í dag eins og víða annars staðar á landinu, en ekki er kunnugt um neinar skemmdir af völdum flóða utan hvað Víðinesá hafði flætt lítillega yfir veginn í Hjaltadal, en engar skemmdir eða tafir á umferð hlutust af því.

Morgunblaðið segir einnig af vatnsvöxtum 21.október:

Feikna miklir vatnavextir urðu í fyrrinótt og gær um sunnan- og vestanvert landið og aur- og grjótskriður féllu úr fjallshlíðum. Skriða féll í Hvalfirði og lokaði veginum um skeið. Þá er Dragavegur ófær og Hvítá flæddi yfir bakka sína hjá Hvítárvöllum og við Síkisbrýrnar. Þá flæddi Norðurá í Borgarfirði yfir veginn hjá Hraunsnefi og skriða féll á veginn í Lundarreykjadal. Flóð þessi voru í rénun í gærkvöldi. Yfirverkfræðingur Vegagerðar ríkisins, Snæbjörn Jónasson, sagði í fréttaauka útvarpsins í gærkvöldi að þetta myndu mestu vegaskemmdir, af völdum flóða á tilteknu svæði, síðustu áratugina. Mestar eru skemmdirnar við Jökulsá á Sólheimasandi en frá þeim er skýrt á öðrum stað í blaðinu. Blaðið átti í gær tal við Magnús Rögnvaldsson, vegaverkstjóra í Búðardal, og sagði hann svo frá: Skaðar hafa orðið á Vesturlandsvegi hér í Dölum. Reykjadalsá flæðir yfir veginn vestan við Bröttubrekku hjá Fellsenda á 500—600 m kafla. Í Svínadal fór stykki úr veginum á tveimur stöðum, á öðrum staðnum skekkist ræsi og tveir metrar fóru af veginum, en á hinum staðnum tók 15 m úr veginum, en hann var um 5 metrar á hæð á þeim stað. Skriða féll í Svínadal, þar sem vegurinn liggur þó ekki, og allt út í á og stíflaði hana um skeið en rann síðan fram. Hörðudalsá tók stykki úr veginum við brúna og var hann lokaður í gær. Hægt var að komast vestur yfir Reykjadalsá á stórum bílum og jeppum, þótt hún flæddi yfir veginn. Úrfellið mun hafa verið mest í Miðdölum og Svínadal. Þurr jörðin gleypir mikið vatn í sig, bólgnar síðan upp og hleypur fram þar sem aðstæður eru fyrir hendi, sagði Magnús að lokum. Skriður féllu á veginn í Narfeyrarskriðum í Álftafirði og var hann lokaður í gær.

Sólheimajökull, einn af skriðjöklum Mýrdalsjökuls, hefur á seinni árum gengið til baka, sem aðrir jökulsporðar, oft 30-50 m á ári ,en Jón Eyþórsson mælir árlega jökulsporðinn þarna. S.l. sunnudag fór Jón þangað til mælinga og komst að raun um að í þetta sinn hafði Sólheimajökull gengið fram, allt að 50 m. Þetta telur Jón að hafi gerst í fyrravetur. Hefur aðaljökullinn gengið fram um 50 m, og hafði jökullinn ýst upp brekkuna á höfðanum á milli sporðanna, er nefnist Jökulhaus, af feiknarkrafti og farið 18 m upp eftir brattri brekkunni. Eystri jökulsporðurinn hafði gengið fram um 22 m. Fyrst fór að bera á þessu í hitteðfyrra, er Sólheimamenn sáu að jökullinn hafði bólgnað upp, er þeir fóru yfir hann á Hvítmögu. í vor sem leið hafði jökulsporðurinn þó ekki enn náð að ganga fram, þegar Jón skoðaði hann. En mjög bratt er þarna við upptök þessa skriðjökuls og má alltaf búast við kippum í honum, sagði Jón.

Tíminn greinir frá lokum Súluhlaups 22.október:

MB—Reykjavík, fimmtudag. Svo virðist nú sem hlaupinu í Súlu sé lokið, en verið getur, að hlaupsins úr Grænalóni gæti enn austur í Sandgígjukvísl, en þangað er engum fært nema fuglinum fljúgandi vegna vatnavaxta á Skeiðarársandi, o>g þokuloft hefur komið í veg fyrir, að unnt væri að athuga hlaupið úr lofti. ... Hannes [á Núpsstað] sagði, að hefði ekki mikið vatn runnið fram um Sandgígjukvísl, væri hlaup þetta miklu minna en Súluhlaupin voru, meðan þau voru og hétu.

Morgunblaðið rekur flóða- og skriðuskemmdir í pistli 22.október:

Eins kunnugt er, hafa orðið geysilegar skemmdir á vegum og brúm vegna hinna miklu rigninga undanfarið, og t.d. hefur Vestur-Skaftafellssýsla einangrast af þessum völdum. Til þess að fá nánari fregnir af þessum skemmdum hafði blaðið í gær tal af Sigurði Jóhannssyni vegamálastjóra og Snæbirni Jónassyni yfirverkfræðingi Vegamálaskrifstofu ríkisins. — Er þetta ekki með almestu vegaskemmdum núna seinni árin? — Jú, það er óhætt að segja það, að ekki hafi orðið þetta miklar skemmdir á svona stóru svæði núna á síðustu áratugum. Aftur á móti má geta þess, að 1933 urðu geysimiklar skemmdir á vegum af völdum rigninga, og fóru þá ein eða tvær brýr á Mýrdalssandi og ein í Norðurárdal. Hvar hafa mestu skemmdirnar orðið? — Helstu skemmdirnar hafa að sjálfsögðu orðið við Jökulsá á Sólheimasandi, en þar hefur, eins og kunnugt er farið hluti af brúnni. Þá hafa miklar skemmdir orðið á vegum við Skógará, Reykjadalsá, Hörðudalsá og í Svínadal í Dölum. Þá hafa hrunið skriður á Hvalfjarðarveg, í Narfeyrarhlíð á Skógarströnd og í Lundareykjadal. Auk þess hefur verið stórhrun á Bolungarvíkurvegi alveg síðan í síðustu viku. Víða hafa líka orðið minniháttar skemmdir, þar sem ár hafa flætt á vegi. — Hvenær reiknið þið með að vera búnir að koma vegunum í ökufært ástand? — Við gerum ráð fyrir, að umferð verði beint á vegina á Vesturlandi í dag eða á morgun, þótt fullnaðar viðgerð verði ekki lokið strax. Það mun aftur á móti dragast lengur, þar til bráðabirgðaviðgerð verði lokið á brúnni yfir Jökulsá á Sólheimasandi, því að eins og ástandið var í morgun, er ekki viðlit að hefja neinar framkvæmdir þar fyrr en lækkað hefur í ánni. Tækin verða komin að ánni í dag eða í kvöld, og mun strax verða hafist handa, þegar vatnið sjatnar í ánni. -— Hvaða skemmdir urðu á brúnni? — Brúin, sem er 220 metra löng, er í tíu höfum og er vestasta hafið alveg sigið í annan endann og liggur hann undir vatnsflauminum. — Og hvernig fer svo viðgerðin á brúnni fram? — Um það er ekki hægt að segja fyrr en athuguð hafa verið öll verksummerki. Ef brúin er ekki þeim mun meira löskuð og snúin, verður reynt að lyfta henni með því að setja trékálf undir annan endann. Sé hafið hins vegar mjög illa farið, getur farið svo að stytta þurfi brúna, sem því nemur. En þetta verður aðeins bráðabirgðaviðgerð, því að fullnaðarviðgerð getur ekki fari fram fyrr en einhvertíma næsta vor. — Hafið þið nokkrar tölur um það, hvað kostnaðurinn við lagfæringuna á brúnni komi til með að verða mikill. — Nei, það höfum við ekki, en hann skiptir eflaust hundruðum þúsunda. Kostnaðurinn bara við stöpulinn og við það að lyfta brúnni og gera nýja varnargarða. getur hæglega farið upp í hálfa milljón. Þar við bætist svo kostnaðurinn við að koma umferðinni á og allt tjónið sem Vestur-Skaftfellingar hafa orðið fyrir af þessum sökum. — En hvað um kostnaðinn við að lagfæra alla þá vegi, sem urðu fyrir skemmdum? — Við höfum heldur ekki tölur um það, en þegar allt þetta, sem hér er að framan nefnt, að viðbættum kostnaði við ýmsar smærri viðgerðir, er lagt saman, er ekki svo fjarri lagi að ætla, að heildar kostnaðurinn geti orðið um ein til tvær milljónir.

Um skriðuna í Arnþórsholti - Í vatnsveðrinu mikla á Suðvesturlandi í fyrradag [20.] féll stór skriða á bæinn Arnþórsholt í Lundareykjardal, lagðist yfir hluta af túninu, lenti aðeins utan í íbúðarhúsinu og sprengdi upp útidyr, huldi 200 kinda fjárbús, og rann báðum megin við fjósið. Mbl. hringdi til bóndans, Guðmundar Magnússonar. Klukkan var að ganga sex um morguninn og fólk í svefni þegar skriðan kom utan í húsið, sprengdi upp útihurðina og kom aur og grjót inn á gólfið. En hurðin er svo til við jafnsléttu. Fólkið vaknaði en þetta gerðist svo snöggt, að ekki varð tími til að verða hræddur. Þetta var eins og skot úr byssu, að því er Guðmundur sagði. Skammt fró húsinu stóðu fjárhúsin, gömul hús úr torfi og járnklædd, sem rúma 200 kindur. Skriðan fór yfir þau og sagði Guðmundur að þau væru ónýt. Hann er með á annað hundrað fjár, og er nú að velta fyrir sér hvernig hann eigi að leysa þann vanda að vera húsalaus fyrir skepnurnar. Skriðan kom úr hálsinum fyrir ofan bæinn og er 600—700 m löng. Í henni er bæði aur og grjót og lagðist hún yfir talsvert stórt svæði af túni. Fé gæti hafa farist í henni, það er ógerlegt að vita, sagði Guðmundur. Í fjósinu voru 12 gripir. Sakaði fjósið ekki, en skriðan fór báðum megin við það. Guðmundur sagðist ekki vita til að nokkurn tíma hefði fallið skriða fyrr á þessum slóðum. En þessa nótt var geysileg úrkoma.

Skriðufarið við Arnþórsholt í Lundareykjadal nærri tíu árum eftir að skriðan féll 1965. Mynd tekin 22.júlí 1974. 

Tíminn segir enn af vatnavöxtum 23.október:

MB—Reykjavík, föstudag. Í nótt og dag rigndi víða mikið sunnanlands og mikil hlýindi voru um allt land og frostlaust upp fyrir efstu jökla. Má því búast við miklu vatni áfram i ám hér sunnanlands, enda er jörðin orðin mjög vatnsmettuð. Síðdegis í dag hafði vaxið mjög í Skálm á Mýrdalssandi og rann hún á löngum kafla með fram veginum og var hann talinn í hættu. Vatn jókst í dag í Jökulsá á Sólheimasandi og hefur ekki reynst unnt að aðhafast neitt þar til úrbóta. Í dag var brotist á stórri jarðýtu yfir álinn vestan við brúna og náð í menn sem þurftu að komast vestur yfir og stukku þeir af brúnni og yfir á ýtuna, og einnig komu menn austur yfir, sem höfðu teppst fyrir vestan. Sýnt er nú af veðurlaginu, að ekki muni takast að koma brúnni í lag næstu dagana. Mun á morgun komið fyrir stálvírum yfir ána, til þess að ferja mjólkina, en eins og áður hefur verið sagt hér í blaðinu, teppast um 10 þúsund mjólkurlítrar daglega fyrir austan Jökulsá, og verða bændur að hella mestu af mjólk inni niður. Í kvöld var orðið mjög mikið vatnsmagn í ánni, og mun hafa verið orðið næstum eins mikið og það varð þegar brúin fór, og er ekki viðlit að vinna neitt þar við viðgerðir, meðan svo er ástatt. Síðdegis í dag var orðinn mikill vöxtur í Skálm á Mýrdalssandi og óx áin enn undir dimmumótin. Rann hún þá með fram veginum á fjögurra metra kafla, og var vegurinn talinn í nokkurri hættu, en þó mun ekki hafa legið mikill straumþungi á honum. Mikið hefur rignt hér sunnanlands í dag, og samfara rigningunni hafa verið mikil hlýindi, einnig norðanlands, Þar sem þurrt hefur verið. Var til dæmis 16 stiga hiti á Tjörnesi í dag. Samkvæmt upplýsingum veðurfræðinga mun í dag hafa verið frostlaust upp í a.m.k. tveggja kílómetra hæð, þannig að þíða hefur verið á öllum jöklum og hefur það vitanlega geysimikil áhrif á vöxt allra jökulvatna Þá kemur það og til, að vegna hinna miklu úrkomu undanfarið er jörðin orðin mjög vatnsmettuð og því hellist vatn ört fram af öllum heiðum. Má því búast við mjög miklum vatnavöxtum næstu dægrin og enn er spáð hlýindum og úrkomu á suðaustan hér sunnanlands.

Morgunblaðið segir 23. október enn af vatnavöxtum:

Holti, 22. október. Stórrigningar hafa gengið hér undanfarna daga og valdið miklum vatnavöxtum. Mikið vatn liggur á þjóðveginum á Mýrdalssandi á um 4 kílómetra kafla vestan við Langasker. Er vegurinn í hættu ef vatnavextir halda áfram.

Tíminn segir 27.október af viðgerð brúarinnar á Sólheimasandi:

JRH—Skógum, þriðjudag. Allar líkur benda til þess að vegarsamband komist á við Vestur-Skaftafellssýslu á morgun því þá verður réttur hlykkurinn á Jökulsárbrúnni. Þar er nú mikið af stórvirkum tækjum og fjöldi starfsmanna. Í dag hefur vatnið i Jökulsá minnkað mikið, enda hefur nú stytt upp.

Tíminn segir 28.október af grein í Náttúrufræðingnum:

MB-Reykjavík, miðvikudag. Í nýútkomnu hefti Náttúrufræðingsins birtist ritgerð eftir Jón Jónsson jarðfræðing, er nefnist „Bergsprungur og misgengi í nágrenni Reykjavíkur." Ræðir hann þar ýmsa þætti jarðfræði nágrennis Reykjavíkur og segir m.a. að engar líkur séu til þess að eldgosum sé lokið að fullu og öllu á Reykjanesskaga, en japanskir vísindamenn hafi sagt fyrir um eldgos, með því að rannsaka efnasamsetningu grunnvatns, 9 mánuðum áður en eldgos hefjist ...

Síðar segir Jón: „Því skal hér slegið föstu, að alls engar líkur eru til þess að eldgosum sé að fullu og öllu lokið á Reykjanesskaga. sömuleiðis skal á það bent, að gos í námunda við það svæði, sem hér hefur verið um rætt, geta haft alvarleg áhrif á vatnsból í námunda við gosstaðinn. Að ógleymdum öðrum hættum beinum og óbeinum. Jón segir, að miklar líkur séu til þess að gos á þessu svæði myndu hafa áhrif á efnasamsetningu grunnvatnsins og í Japan hafi verið hægt að segja fyrir eldgos út frá rannsóknum á efnasamsetningu grunnvatnsins allt að 9 mánuðum áður en gos hófst og sé því ærin ástæða til að fylgjast vel með efnasamsetningu grunnvatns á Reykjanessvæðinu og gildi þetta fyrst og fremst um vatnsból á sunnanverðu svæðinu, Kaldárbotna og Gvendarbrunna.

Morgunblaðið segir af hlýindum í Miðfirði 28.október:

Staðarbakka í Miðfirði, 26. október. Eins og annars staðar á landinu hefur verið hér veðurblíða í haust, að vísu mikið úrfelli með köflum, en alltaf hlýtt. Kýr eru víðast látnar út ennþá, og tún hafa jafnvel grænkað í haust.

Tíminn segir 29.október frá Grænalóni - eftir hlaupið í Súlu:

MB-Reykjavík, fimmtudag. Í gær v»r flogið yfir Grænalón í fyrsta skipti eftir hlaupið á dögunum. Vatnsborðið virðist hafa lækkað um 20 metra og að sögn Jóns Eyþórssonar er það álíka hátt og eftir ýmis fyrri hlaup Grænalóns, að því er talið er. Enn er mikið vatnsmagn í Súlu og talsvert mikið hefur brotnað úr jöklinum og sjást jakar í hlíðum við vatnið.

Tíminn segir 2.nóvember síðbúnar fréttir af skriðuföllum:

KJ—Rvík, mánudag. Aðfaranótt miðvikudagsins í síðustu viku [27.] féllu tvær skriður í nánd við Húsafell í Reykholtsdal og lentu þær á hitaveituleiðslu og fullorðinni kind. Guðmundur Pálsson, annar bóndinn á Húsafelli, sagði Tímanum frá þessu í dag, er hringt var í hann. Sagði hann, að önnur skriðan hefði fallið úr Útfjalli, og hefði sú farið á hitaveituleiðsluna. Hitaveituleiðslan er um 600 metrar að lengd og eyðilagðist 150 metra kafli vegna skriðunnar, en búið er að gera við skemmdirnar. Hin skriðan fór úr Bæjarfjalli, og lenti ein fullorðin kind undir henni, að vitað er, en ekki er vitað, nema fleiri kindur hafi orðið undir skriðunni. Skriðuhlaup þessi orsökuðust af hinu mikla vatnsveðri sem var um daginn, og þá gróf vatnið líka niður veginn heim að bænum, en ekki alvarlega þó.

Tíminn 4.nóvember segir af spá um kólnandi veðurfar - segja má að hún hafi ræst hvað næstu ár snerti - en enn bíðum við ísaldar þeirrar sem minnst er á:

MB-Reykjavík, miðvikudag. Að sögn Arbeiderbladets i Osló hefur frægur norskur jöklafræðingur, Olav Liestöl, látið í ljósi áhyggjur yfir kólnandi veðurfari og vitnað til rússnesks veðurfarsfræðings, sem spáir 10 köldum árum fram undan. Ekki er þó ástæða fyrir okkur íslendinga að hrökkva mikið við vegna þessara spádóma, enda eru þeir ekki nýir af nálinni, og þróun jökla hér síðustu árin bendir ekki til áðurnefndrar þróunar, eins og flestir vita. Yfirfyrirsögnin a grein hins norska blaðs er: Begynnelsen pá en ny is-tid?, „Upphaf nýrrar ísaldar?" og í aðalfyrirsögn segir: Slæmt veður í næstu tíu ár. Síðan segir: „Við eigum von á nýrri ísöld, segir Olav Liestöl. Fjórða árið í röð hefur mælst greinileg aukning á jöklunum okkar Hingað til hefur þessi aukning komið fram á efstu bungum þeirra, en reynslan sýnir að eftir fjögur ár fara þeir einnig að vaxa neðst. Til dæmis getur Svartisen vaxið 20—30 metra á ári. Þetta getur haft áhrif á raforkuver, sem knúin eru jökulvatni. Til dæmis mun raforkuverið í Glomfjord fá minna aðrennslisvatn við það að Svartisen vex. Hið sama getur gerst um allt landið. Liestöl sagði í fréttatíma útvarpsins að t.d. Harðangursjökullinn hefði bætt við sig hálfum metra, umreiknað í vatn. Það lítur út fyrir að aukningin í Norður-Noregi verði talsvert meiri en þetta. Meðal orsakanna eru kaldari sumur, meiri vestlægir vindar, meira regn og meiri vetrarúrkoma. Liestöl vitnaði einnig til ummæla rússnesks veðurfarsfræðings sem nýlega heimsótti heimskautarannsóknarstofnunina. Hann hélt því fram, að hann gæti sannað að það kæmu tímabil, þar sem veðurfarið héldist nokkurn veginn óbreytt og að nú sé að hefjast tímabil með köldum sumrum og miklum vetrarsnjó. Um lengd slíkra tímabila sagði Liestöl að talið sé að þau vari í 10—20 ár og „ef slíkt tímabil er á annað borð að byrja hjá okkur getur svo farið að við megum búast við slæmu veðri næstu tíu árin, en þetta eru nú bara ágiskanir", flýtti hann sér að bæta við í viðtalinu. Blaðið átti tal við Jón Eyþórsson veðurfræðing um þessa grein og spurði hann álits. Jón sagði m.a.: Það getur vel verið að jöklar séu að bólgna upp í Noregi, og Liestöl á að vita alveg um það. Raunar hafa tveir jöklar sýnt sig í því hér á landi, bæði Brúarjökull og Síðujökull. Hitt er svo alger firra að vera að tala um ísaldir, og það er því miður ekki nýtt að vísindamenn slái um sig með slíkum orðum til þess að vekja á sér athygli, en ég hélt satt að segja að prófessor Olav Liestöl væri yfir slíkt hafinn og grunar mig að blaðamaðurinn hafi þar lagt honum stærri orð í munn en hann myndi sjálfur kjósa. Ég minnist þess í þessu sambandi, að nú eru nákvæmlega 30 ár síðan Niels Nielsen prófessor fór í ferð sína til Grímsvatna og eftir heimkomuna lét hann hafa eftir sér: Vi gár en ny istid i möde, En einmitt þessi ár hefur hér óneitanlega verið geysimikið góðviðri. Hann kvaðst ekki vera búinn að vinna tæmandi úr mælingum frá í sumar, en hann hefði farið upp að Hagavatni um helgina og mælt jökulinn þar. Eystri jökullinn hefði hopað um 228 metra síðustu tvö árin, sem væri mjög mikið. Við spurðum Jón nokkuð um þróun íslensku jöklanna undanfarið. Hann gat þess að Síðujökull og Brúarjökull hefðu bólgnað talsvert, og Sólheimajökull hefði einnig gengið nokkuð fram.

Þann 4. og 5. nóvember fór djúp lægð norðaustur um Grænlandshaf og Grænlandssund. Henni fylgdi bæði hvassviðri og gríðarleg úrkoma. Loftið kom langt að sunnan, rakaþrungið. Ekki hefur þó tekist að tengja það hitabeltisstormum eða öðrum hvarfbaugshroða. Tíminn segir frá 5.nóvember:

MIÍ—Reykjavík, fimmtudag. Óhemju skemmdir urðu á vegum á Vestfjörðum og Vesturlandi í miklu vatnsveðri síðastliðinn sólarhring. Skriður hafa fallið í tugatali á vegi og hús, ár hafa rofið vegi á mörgum stöðum og brýr hafa eyðilagst í vatnsflaumnum. Enn hefur ekki reynst unnt að kanna nærri allar vegaskemmdirnar, þar eð skriður hafa einangrað stóra kafla, en óhætt er að fullyrða að tjónið skipti mörgum milljónum króna. Erfitt er enn að gera sér glögga grein fyrir skemmdunum, en hér fara á eftir þær upplýsingar, sem blaðið gat aflað sér í dag frá fréttariturum sínum og hjá Snæbirni Jónassyni yfirverkfræðingi hjá Vegamálaskrifstofunni og Páli Bergþórssyni. veðurfræðingi. Páll sagði, að úrkoma hefði verði geysimikil á mörgum stöðum vestanlands síðasta sólarhringinn, en mjög mismikil. Nú í kvöld var úrkoman yfirleiti gengin niður. eða um það bil. Til dæmis var úrkoman í Kvígindisdal 61 mm frá því kl. 17 i gærdag til kl 8 í morgun og alls 71 mm allan sólarhringinn frá klukkan 8 til 8. Hins vegar var sólarhringsúrkoman á Hvallátrum ekki nema 17 mm. Á Galtarvita var sólarhringsúrkoman 32 mm í Æðey var hún aðeins 3.3 mm. en 41 í Látravík og 3 á Kjörvogi. Sést af þessu, hve mjög misjöfn úrkoman hefur verið. Segja má, að vatnsveðrið hafi náð frá Borgarfirði norður um Vestfjarðakjálkann. Fylgdu því hlýindi og víða mikið hvassviðri. Í kvöld var enn víða allhvasst, en Páll bjóst við því. að yfirleitt myndi kólna allmikið í nótt. Hann taldi líkur á miklu saltroki hér um vestanvert landið í nótt.

Guðmundur Sveinsson á Ísafirði sagði blaðinu i dag, að þar hefði byrjað að rigna kl.12 í gær, og hefði rignt stanslaust til klukkan 12 á hádegi í dag. Geysilegar skemmdir hafa orðið á Ísafirði og i nágrenni vegna skriðufalla og veit enginn enn hve miklar þær raunverulega hafa orðið vegna þess að ófært er um vegina. Klukkan átta i morgun byrjaði aurskriða að renna niður svokallaðan Stakkaneshrygg sem er rétt innan við Ísafjarðarkaupstað. Við það komust nýbyggð íbúðarhús við Miðtún, Sætún og Seljalandsveg í mikla hættu Var mikið aurrennsli þarna niður fram undir hádegið, og var stór jarðýta höfð til taks til að ýta aurnum fram af Seljalandsveginum. Um hádegisbilið í dag var Oddur Pétursson bæjarverkstjóri á leið heim til sín í mat. Tók hann þá eftir því, að mikil aurskriða var að koma niður. Oddur var gangandi. og ýtustjórinn var farinn heim til sin i mat Oddur sá, að skriðan stefndi beint á íbúðarhús Guðbjarts Guðbjartssonar í Miðtúni 29. Hann hafði snör handtök. hljóp upp á jarðýtuna og tókst í tíma að komast á henni að húsinu. Gat hann lagt henni þannig að skriðan lenti á ýtutönninni og rann þannig fram hjá húshorninu Hefði Oddur ekki gripið til þessa snarræðis myndi húsið hafa fyllst af aur. Alls munu fimm eða sex skriður hafa runnið niður af Stakkanesshryggnum, og um fjögurleytið í dag kom stór skriða þaðan. Lenti hún á steinsteyptum bílskúr. sem var fyrir tvo vörubíla og stóð við Seljalandsveg. Skúrinn var eign Sigurðar Ólafssonar og Kristmundar Gíslasonar. Skriðan braut skúrinn niður. Óhemju mikið af grjóti hefur borist niður í þessu aurrennsli og liggur mikið af því nú í kringum íbúðarhús Agnars Jónssonar og Hermanns Hálfdánarsonar við Seljalandsveg. Í morgun slitnaði lítil spennistöð Rafveitu Ísafjarðar úr sambandi, og varð rafmagnslaust á Ísafirði í um það bil hálftíma rétt fyrir hádegið. Guðmundur kvað ógerlegt að segja til um. hve miklar skemmdir hefðu orðið á vegum í nágrenni Ísafjarðar, en vitað væri, að þær væru geysimiklar Hefur enn ekki verið unnt að kanna þær til neinnar hlítar þar eð ófært er vegna skriðufalla í nágrenni kaupstaðarins.

Þó sæist frá Ísafirði, að skriður hefðu fallið á veginn í Álftafirði og valdið þar miklum skemmdum. Þá vissi Guðmundur til, að fimm eða sex skriður hefðu fallið á veginn út i Hnífsdal og miklar skemmdir hefðu orðið á veginum yfir Breiðadalsheiðina. Kristján Júlíusson i Bolungavík kvað óhemju úrfelli hafa verið þar um slóðir undanfarinn sólarhring, svo að elstu menn myndu ekki annað eins. Mikill aur hefði hlaupið í vatnsföll og væri víkin kolmórauð og sæist liturinn á sjónum langt út á Djúp. Geysimiklar skemmdir hafa orðið á vegum þar í grenndinni. Eina mestar eru þær í Óshlíðinni, og er vegurinn um hana meira og minna undir aur.skriðum. Til dæmis er vegarkaflinn frá Sporhamri inn að Kálfadal að mestu leyti undir aur, en það er rúmlega hálfs kílómetra kafli. Þar var í haust gerður stallur í urðina og var til þess ætlast, að stallurinn tæki við grjóthruni og aurskriðum, en nú virðist svo sem vatnið hafi grafið sig niður í stallinn og aurinn þar fyrir neðan hafi beinlínis flotið fram og yfir veginn. Þá hefur hækkað mjög mikið í Miðdalsvatni og hefur vatn úr því flætt yfir veginn neðan við Geirastaði, og er þar nú sums staðar hnédjúpt vatn á veginum.

Séra Stefán Eggertsson á Þingeyri sagði. að vitað væri með vissu, að fært væri frá Mjólká til Þingeyrar. Vörubílar frá Landsímanum hefðu í gær teppst við skriðu norðan Dýrafjarðar og sneru þá við. Í dag lögðu þeir aftur af stað og fór jarðýta með þeim. Mokaði hún margar skriður af veginum en þegar kom inn að Lambadalsá, varð ekki lengra komist, því að áin hafði flætt framhjá brúnni og hafði rofið þar 20—30 metra skarð í veginn. Beljaði hún þar fram og var útilokað að komast yfir hana. Sneru bílarnir því við og voru komnir til Þingeyrar aftur í kvöld. Þá hafði Stefán frétt, að aurskriður hefðu fallið í Bjarnardal í Önundarfirði en ýta var komin þangað í kvöld og farin að ryðja veginn. Þá var nýi vegurinn yfir flatlendið inn af Önundarfirði illfær eða ófær. og verður að krækja inn fyrir, eftir gömlum og slæmum vegi. Stefán náði í dag talstöðvarsambandi við Guðmund Þórðarson, verkstjóra. og taldi Guðmundur þá að einar 8 skriður hefðu fallið á veginn í Breiðadalnum, en var þá ekkí búinn að fullkanna tjónið þar. Svavar Jóhannsson á Patreksfirði vissi ekki um miklar skemmdir í nágrenni við sig. Þó var vitað, að vegurinn inni í Patreksfirði, innan til við bæinn Hvalsker hafði skemmst vegna þess að tunnuræsi þar tók ekki vatnsflaum, sem þar beljaði fram. svo vatnið flóði yfir veginn. Þá er vitað til, að eitthvað hafði runnið úr veginum á Kleifaheiði, en hann var fær. Svavar bjóst við, að miklar skemmdir hefðu orðið á veginum yfir Þingmannaheiði, en þær væru ókannaðar. 

Ólafur Ólafsson og Snæbjörn Jónasson sögðu, að miklar skemmdir hefðu orðið á vegum í Barðastrandarsýslu. Snæbjörn vissi um, að vegurinn upp úr Vatnsfirði hefði farið í sundur beggja vegna Þverdalsár. Í austursýslunni hafa skriður og vatnsflóð rofið veginn á mörgum stöðum. Alvarlegastar skemmdir hafa orðið við Laxá í Reykhólasveit. Þar hefur áin rofið veginn á um 20 m kafla vestan við brúna og grafið undan vesturstöpli brúarinnar, sem er um 12 metra löng. Þegar Ólafur kom þar að um fjögurleytið í dag var vestar; hluti brúarinnar mjög tekinn að síga. Þá hafði vatnsflaumurinn grafið frá símastaurum, svo að þeir héngu í línunni og ekki annað sýnt en hún myndi slitna þá og þegar. Ólafur kvað úrkomuna í Mýrartungu í nótt hafa mælst 51 mm og væri það meira en þar hefði áður mælst. Þá hafa einnig orðið miklar skemmdir á Klettshálsi vegna skriðufalla og þar hafa ræsi bilað, á Ódrjúgshálsi hafa tvö ræsi farið, Hjarðarholtsá og Eyrará hafa rofið veginn og við Eyrará nú komið um 20 metra skarð í veginn, Djúpadalsá og Gufudalsá flæða yfir veginn á stórum köflum, í Þorskafirði er vegurinn milli Kinnastaða og Kollabúða ófær og skriður hafa fallið um allan Gilsfjörð.

Í Dölum voru miklar vegarskemmdir í dag, og trufluðust mjólkurflutningar þar og féllu sums staðar alveg niður. Ólafur kvað langferðabifreiðar tepptar hingað og þangað í Barðastrandarsýslu og með öllu óvíst. hve nær þær gætu haldið för sinni áfram. Snæbjörn kvað miklar samgöngutruflanir hafa orðið á Snæfellsnesi og í Borgarfirði. Hörðudalsá á Skógarströnd flæðir yfir veginn og hefur skemmt hann og þar er alófært. Norðurá í Borgarfirði flæddi í dag yfir veginn á þremur stöðum og í kvöld fór Hvítá að flæða yfir veginn, bæði hjá Hvítárvöllum og eins vestan við síkjabrýrnar. Þá var alófært í dag yfir Reykjadalsá (norðan Bröttubrekku). Snæbjörn Jónasson kvað ómögulegt að segja um á þessu stigi málsins hve mikið tjónið á vegum og brúm væri, enda hefði ekki enn verið unnt að kana það til hlítar, þar eð heilir vegakaflar eru einangraðir vegna skriðufalla og vatnaflóða, en aðspurður kvað hann engan vafa á því að það skipti milljónum. Gleggri mynd af atburðum  mun væntanlega fást á morgun. þegar veður er orðið skaplegra.

Morgunblaðið segir 5.nóvember af hvassviðri:

Akranesi, 4. nóvember: Línubátarnir fiskuðu í gær frá tveimur og upp í fimm tonn. Var Rán aflahæst. Í gær seinnipartinn var stormsveljandi kominn og í nótt fór hann síhvessandi og síðan eldsnemma í morgun komið hvínandi rok á sunnan suðaustan og auðvitað landlega yfir alla línuna, því illstætt er á götunum í landi og haugasjór úti á miðum Ægis konungs. Morgunferð Akraborgar féll niður og einnig hádegisferðin í dag. Engin blöð fyrr en seint og síðar meir í kvöld. — Oddur.

Mikið hvassviðri var í Reykjavík og nágrenni í gærdag og gærkvöldi. Ekki urðu neinar meiriháttar skemmdir eða slys af þeim sökum, en járnplötur fuku af nokkrum húsum. T.d. fuku járnplötur á bíl sem skemmdist nokkuð. Þá fuku steinskífur af þaki vestur-þýska sendiráðsins við Túngötu í gærkvöldi og ollu nokkrum skemmdum á næsta húsi og í gærmorgun fuku járnplötur af húsi við Bergþórugötu. Truflanir urðu nokkrar á rafmagnslínum í Reykjavík og Kópavogi. Var þar einkum um að ræða, að heimtaugar slitnuðu niður. Nokkur hús urðu rafmagnslaus vegna þess.

Tíminn segir senn fréttir af fleiri skriðuföllum, vegaskemmdum og viðgerðum vestra 6.nóvember:

MB-Reykjavík, föstudag. Enn eru samgöngur í hinum mesta ólestri á Vestfjörðum. Víða hefur verið unnið í dag að viðgerðum, en búast má við að alllangt sé þar til vegir verði komnir þar í eðlilegt horf eftir hinar miklu skemmdir. Í gærkvöldi féll skriða á hús á Ísafirði og stórskemmdi það og önnur féll á háspennulínuna frá Ísafirði út í Hnífsdal, svo þar varð rafmagnslaust í nótt. Hér fara á eftir upplýsingar nokkurra fréttaritara blaðsins vestra í dag.

Guðmundur Sveinsson á Ísafirði sagði, að enn hefðu skriður valdið tjóni þar i gærkvöldi. Klukkan hálf átta í gærkvöldi féll mikil aurskriða niður svokallaða Miðhlíð, sem er milli Ísafjarðar og Hnífsdals. Sleit hún sundur háspennulínuna út í Hnífsdal og var rafmagnslaust þar í alla nótt. Þegar þetta gerðist var þornað til og komið frost. Skömmu síðar, eða um áttaleytið, féll svo önnur skriða í Eyrarhlíðinni og lenti hún á húsinu Hnífsdalsvegi 35. Þar búa öldruð hjón, Árni Gunnlaugsson, 85 ára, og Kristín Jónsdóttir, 79 ára. Þau voru stödd í eldhúsinu, þegar skriðan féll. Skriðan braut vegginn á svefnherberginu, þannig að hann lyftist frá gólfi og skriðan féll inn frá Sporhamri inn í Hnífsdal, húsinu og húsmunum. Guðmundur kvað veginn inn í Súðavík ófæran, sömuleiðis veginn til Önundarfjarðar og Súgandafjarðar og hann hefur frétt að 10 skriður hafi fallið á Breiðadal í Álftafirði féllu einnig nokkrar skriður. en engin þeirra mun hafa verið stór. Kristján Júlíusson í Bolungavík fór inn á Óshlíðarveg um það leyti sem jarðýturnar voru að ryðja veginn þar. Hann kvað milli 20—30 skriður hafa fallið á veginn frá Sporhamri inn í Hnífsdal, sumar mjög efnismiklar, svo að vegurinn hefur horfið alveg á nokkrum stöðum og hefur bylst fram fyrir brún. Þungir steinar hafa á nokkrum stöðum sprengt frambrún vegarins, svo að stór skörð hafa myndast, en a öðrum stöðum hefur vatnsflaumurinn grafið fremri vegbrúnina, svo greinilega sást beint niður í fjöru. Vatnsrennsli er enn mikið á veginn og myndar þar stórar og smáar tjarnir, sem torvelda munu mjög umferð, ef frost herðir áður en næst til að ræsa þar fram, þar eð ræsi hafa fyllst. Búið er að ryðja veginn það vel að búið er að opna akfæra leið, þótt sums staðar sé aðeins ein akrein. Víða standa berir steinar út úr skriðunum, sem hreinsa þyrfti, þegar um hægir. Kristján lagði áherslu á það, að þrátt fyrir það að Óshlíðarvegur hefði farið illa i þessari miklu úrkomu, mætti ekki gleyma því, að aðrir vegir, sem þótt hafi liggja betur við samgöngukerfi Vestfjarða, hafi einnig orðið fyrir mjög slæmum skemmdum, sem engu síður verði erfitt að ráða bót á í fljótu bragði, nú þegar þessi árstími sé kominn. Þá beri einnig að undirstrika það, að Óshlíðarvegur hafi verið lífæð byggðarlagsins í Bolungavík, síðan hann var tekinn í notkun fyrir fimmtán árum, þrátt fyrir það að hann hafi legið undir ámæli margra, sem um hann hafi farið. Kristján kvað nokkrar skemmdir hafa orðið á túnum á tveim býlum. Tvær aurskriður féllu á túnið í Meirihlíð og ein féll á nýja sáðsléttu á Fremri-Ós. Trausti Friðbertsson á Flateyri sagði að ræsi hefðu yfirfyllst á nokkrum stöðum á Hvilftarströndinni og hefði runnið þar úr veginum, en í morgun hefði verið unnið þar að viðgerðum. Í dag hefði verið orðið fært kringum fjörðinn á jeppum og léttum bílum. Taldi hann að ekki myndi miklum erfiðleikum bundið að laga veginn svo fært yrði innan fjarðar, þó væri ekki vitað um veginn frá Hjarðardal og út í Valþjófsdal, vegna þess hve mikið vatnsrennsli hefði verið, en búið væri að telja yfir 10 skriður á þessum spotta. Breiðadalur var tepptur á móts við Fremri-Breiðadal af skriðum. Þá var einnig í dag ófært yfir Breiðadalsheiðina sjálfa á bílum. Trausti sagði, að ekki myndu hafa orðið tjón á túnum né húsum í Önundarfirði, nema hvað hluti af þaki á nýbyggðri hlöðu í Valþjófsdal hefði fokið. Þá hefði komist vatn í kjallara nokkurra húsa á Flateyri. Í gær var sem einn flóa að sjá fyrir ofan nýja veginn innst í firðinum, en hann hefur staðist flóðið og í dag var þar allt með felldu.

Ólafur Ólafsson í Króksfjarðarnesi sagði, að vegir í Barðastrandarsýslu væru enn víða ófærir. Bílar komast yfir Laxá neðan við brúna, en hún er mjög illa farin, stöpullinn að vestanverðu hefur haggast mikið og vængirnir brotnað af og þar fyrir vestan er stórt skarð í veginum. Ekkert var farið að vinna í dag að viðgerðum á vegunum og er ástandið því yfirleitt óbreytt frá því í gær, nema hvað búið er að hreinsa veginn í Gilsfirði. Ólafur kvað mikið hafa minnkað í ánum, enda komið þurrt veður með frosti. í Dölum munu allir vegir sæmilega færir.

Tíminn segir af ískönnunarflugi í pistli 9.nóvember:

IVIB—Reykjavík, mánudag. Flugvél Landhelgisgæslunnar fór í dag í ískönnunarflug út af Vestfjörðum. Svo sem sjá má af því er ísinn allnálægt landi út af Vestfjörðum, t.d- er ísspöng í aðeins um 6 mílna fjarlægð frá Kögri, en meginísinn er í 20 mílna fjarlægð frá landi. Hann er þó gisinn, eða um 4—5/10 víðast. Undanfarið hefur verið suðvestlæg átt á þessum slóðum og hefur hún haft þau áhrif að straumar hafa ýtt ísnum upp undir land. Fyrir hálfum mánuði könnuðu landhelgisgæslumenn ísinn úr lofti og flugu þá um 60 mílur út og sáu líklega um 90 mílur út en urðu ekki varir við neinn ís. Þröstur Sigtryggsson skipherra. sagði blaðinu að ísinn myndi nú óvenjulega nálægt, en nú væri komin norðaustlæg átt á þessum slóðum og myndi hún að öllum líkindum ýta ísnum frá landi að nýju.

Nú varð mikil veðurbreyting að nýju. Gríðarmikið háþrýstisvæði þokaðist úr austri og endaði yfir Grænlandi. Meðan á þeim færslum stóð var vindur hægur og veður bjart. Um 20. kom allkröpp lægð úr vestri og braust austur með Suðurlandi. Hún olli mikilli snjókomu, sem náði þó ekki í Borgarfjörð (ungu veðurnördi til sérlegra vonbrigða).Tíminn segir frá 23.nóvember:

MB-Reykjavík, mánudag. Þung færð er nú víða i lágsveitum sunnanlands vegna snjóa, en miklum snjó hefur kyngt niður sums staðar á þessu svæði í nótt og í dag. Mjólkurbílar frá Vík i Mýrdal urðu að snúa við í morgun og um fimmleytið í kvöld voru þeir enn ekki farnir af stað. Hjörleifur Ólafsson hjá Vegamálaskrifstofunni sagði blaðinu að færð væri þung víða á Suðurlandsundirlendinu, en verst virtist hún vera í Mýrdalnum og vestur eftir Rangárvallasýslu. Einnig hefði verið talsverður þæfingur á Þrengslaleiðinni og í Ölfusinu. og vegarspottinn niður í Þorlákshöfn hefði verið mjög þungfær. Hellisheiðin er alófær og verður ekkert reynt að ryðja hana fyrr en veður batnar. Miklu skárri færð væri yfirleitt þegar dregur frá ströndinni, og ágæt tærð í uppsveitum sunnanlands. Vesturlandsvegur er fær alla leið vestur að Þingmannaheiði, en hún er slæm yfirferðar vegna svellbólstra, sem hlaðist hafa upp, en halda ekki, og hafa myndast þar djúpir klakaskorningar. Á Hrafnseyrarheiði var i dag þæfingsófærð og hálfófært, og Breiðadalsheiðin er alófær. Hins vegar er fært í kringum Ísafjörð. Hjörleifur kvað víða hálku á vesturlandsveginum og Snæfellsnesi. og nauðsynlegt vær; að aka með gát en snjór er þar ekki að öðru leyti til trafala, nema þar sem getið var hér að framan. Norðurlandsvegur er fær allar götur norður og austur, nema hvað Vaðlaheiðin er slæm litlum bílum, vegna djúpra hjólfara í snjóinn. Hins vegar er nokkur jafnfallinn Snjór í Eyjafjarðarsýslu, Þingeyjarsýslum og á Austurlandi og má búast við algerðri ófærð þar á samri stundu og hvessir. Pálmi Eyjólfsson á Hvolsvelli taldi, að ekki hefðu orðið verulegar truflanir á samgöngum í Rangárvallasýslu vegna snjóa, og ef hvessti mætti búast við ófærð. Stefán Á. Þórðarson í Vík sagði að þar hefði snjóað mikið í nótt og mjólkurbílarnir úr Vík sneru þar við í morgun, eftir að hafa brotist inn með fjallinu nokkurn spöl. Í kvöld var allt óráðið um, hvenær reynt yrði að brjótast vestur með mjólkina. Vilhjálmur Valdimarsson á Kirkjubæjarklaustri sagði, að þar væri sama og enginn snjór, en mikil ófærð væri á Mýrdalssandi og í Skaftártungum, einnig væri þung færð í Meðallandi. Menn voru á ferð í nótt yfir Mýrdalssand á jeppa og gekk þeim mjög illa, og í morgun komu þeir gangandi heim að vestasta bænum í Skaftártungu, Hrífunesi, og höfðu orðið að skilja bílinn eftir við Hólmsá. 

Tíminn er enn í ófærðinni 24. og 25. nóvember:

[24.] MB—Reykjavík, þriðjudag Síðdegis í dag var enn ófært vegna snjóa austur í Vík í Mýrdal, og þá var tekið að hvessa norðanlands. Má búast við, að fjallvegir nyrðra verði mjög þungir eða ófærir, en mikill snjór er kominn þar. Hjörleifur Ólafsson hjá Vegamálaskrifstofunni sagði blaðinu í dag, að mikið hefði snjóað norðanlands í dag og undanfarna daga, en þar hefði verið hægviðri þar til síðdegis í dag og nú væri kominn bylur nyrðra. Mætti búast við því, að vegir nyrðra verði þungfærir og fjallvegir ófærir, ef eitthvað verður úr hvassviðri. Einkum er kominn mikill snjór í Eyjafjarðarsýslu og Þingeyjarsýslur en einnig er talsverður snjór í Norður-Múlasýslu. Um Suðurland er það að segja, að nú er orðið greiðfært austur í og um Árnessýslu en vegir í Rangárvallasýslu eru enn þungfærir nema þá stórum bílum. Stefán Á. Þórðarson í Vík sagði blaðinu um fimm-leytið í dag, að ekki væri enn orðið fært úr Vík og mjólkurbílarnir, sem áttu að leggja af stað í gærmorgun, voru enn ófarnir. Þá var talið, að bráðlega yrði fært úr Vík og voru heflar að ryðja veginn, en Hins vegar var tekið að hvessa þar að nýju svo ekki er gott að segja um, hve lengi helst opið. Erlingur Davíðsson,  ritstjóri á Akureyri sagði blaðinu í kvöld, að þar væri komin stórhríð. Hefði verið kominn allmikill jafnfallinn snjór þar um slóðir, og í dag tók að hvessa. Ekki hafði Erlingur spurnir af því, að vegir hefðu lokast. en búast mætti við því að þeir yrðu erfiðir a.m.k. á fjöllum. Þormóður Jónsson á Húsavík hafði líka sögu að segja, en þó taldi hann, að veðrið væri orðið heldur skárra aftur á níunda tímanum í kvöld.

[25.] MB—Reykjavík miðvikudag. Vegir eru nú víða mjög þungfærir og sums staðar ófærir. Í morgun voru vegir á Suðurnesjum ófærir þar á meðal nýi Keflavíkurvegurinn, ófært er með öllu austur frá Akureyri, vegir í Þingeyjarsýslum eru þungfærir um allt hérað og illfært er eða ófært í Mýrdalnum. Blaðið leitaði upplýsinga um ófærðina hjá Hjörleifi Ólafssyni á Vegamálaskrifstofunni og nokkrum fréttariturum í dag. Hjörleifur sagði að í morgun hefðu allir vegir á Suðunesjum verið ófærir þar á meðal nýi Keflavíkurvegurinn. en yfir hann hafði skeflt á nokkrum stöðum á Strandarheiðinni. Um níuleytið í morgun komst umferð um hann i lag og síðdegis í dag var orðið fært um alla vegi á Suðurnesjum. Fært er austur um Þrengsli. en kaflinn neðst i þeim í kvosinni austan við sjálf Þrengslin er þó vondur og mjög illa gengu, að halda spottanum niður í Þorlákshöfn opnum þar skefur jafnóðum og heflarnir ryðja snjónum brott, en þess, vegur er nú mikið notaður við síldarflutningana. Fært er á bílum til Akureyrar en þar fyrir austan er ófært eða illfært. Hjörleifur sagði að stórir bílar sem lögðu af stað úr Mývatnssveit um fimm-leytið gær hefðu ekki verið komnir til Akureyrar fyrr en um fótaferðartíma morgun. Þormóður Jónsson á Húsavík sagði að brotist hefði verið með mjólk til Húsavíkur í dag úr öllum sveitum sunnan Húsavíkur, en ófært væri fyrir Tjörnesið. Vaðlaheiðin er orðin gersamlega ófær og einnig leiðin um Dalsmynni. Vörubílar er voru á leið til Húsavíkur að sunnan urðu að vera um kyrrt á Akureyri í nótt Bílstjórarnir ætluðu að fá ýtu með sér í morgun og freista að brjótast austur yfir en á sjötta tímanum í dag voru þeir ókomnir til Húsavíkur. Einar Stefánsson á Egilsstöðum sagði, að færð um Héraðið væri góð en vissi ekkí um fjallvegi. Hjörleifur taldi sennilegt, að þeir væru ófærir. og vegurinn um Hólsfjöll austur á land mun alófær. Stefán A. Þórðarson í Vík sagði, að í gærkvöld; hefði tekist að opna veginn til Víkur, en mikill snjór væri í Mýrdalnum, einkum út fyrir Litla-Hvamm, og væru traðirnar þar háar. Mjólkurbílar fóru vestur í nótt en klukkan sex í kvöld voru þeir ókomnir til baka og Stefán bjóst við, að mjög erfitt yrði að halda veginum opnum, enda kominn skafrenningur. Þungfært er úr Vik austur á Klaustur, til dæmis komu menn þaðan í dag eftir að hafa verið hálfan sjöunda tíma á ferð á jeppabifreið. Pálmi Eyjólfsson á Hvolsvelli sagði að þar væri mikill jafnfall inn snjór, logn og frost. Fært væri á stórum bílum og jeppum um héraðið. en illfært á fólksbílum, og jafnskjótt og hreyfði vind mætti búast við, að allt yrði ófært.

Síðan tepptust flestir vegir á Norðausturlandi. Tíminn 27.nóvember:

MB—Reykjavík, föstudag. Nú má heita að allir vegir norðaustanlands og á Austfjörðum séu ófærir vegna snjóa. Engin mjólk barst í dag til mjólkurbúsins á Egilsstöðum og ekki hefur verið unnt að flytja mjólk til Seyðisfjarðar í þrjá daga, en síðdegis í dag var þó ekki orðinn mjólkurskortur þar. Blaðið aflaði sér í dag upplýsinga um færðina hjá Vegamálaskrifstofunni og fréttariturum sínum. Suðurlandsvegur er nú fær til Víkur, og þaðan er farið á stórum bílum austur að Klaustri. Hellisheiðin hefur nú verið opnuð. Enginn snjór til trafala er á Vesturlandsvegi, en á Vestfjörðum eru nokkrir heiðavegir ófærir. Hrafnseyrarheiði, Gemlufallsheiði og Breiðdalsheiði. Langidalur í Húnavatnssýslu er þungur yfirferðar og einnig er Þung færð í Skagafirði og Öxnadal, en heiðarnar á milli eru snjóléttari. Bílstjórinn á Norðurleiðarútunni frá Akureyri bað í dag um aðstoð jarðýtu upp Bakkaselsbrekkuna. Þung færð er austur frá Akureyri, en þó er fært á stórum bílum yfir Vaðlaheiði og um Dalsmynni. Fært er á stórum bílum um | alla Suður-Þingeyjarsýslu, en ófært austur fyrir Mývatnssveit, og vegir í Norður-Þingeyjarsýslu munu margir alófærir. Í dag barst engin mjólk í mjólkurbúið á Egilsstöðum og var ófært um Héraðið. Ekki hefur verið unnt að flytja neina mjólk niður á firðina, þar eð allir fjallvegir eru alófærir, til dæmis hefur ekki verið unnt að flytja mjólk til Seyðisfjarðar í þrjá daga.

Vísir segir af ísingartjóni eystra 27.nóvember:

Háspennulínan frá Grímsárvirkjuninni slitnaði á Fjarðarheiði í gær og urðu viðgerðarmenn frá að hverfa sökum stórhríðar og veðurhæðar. Stórhríð var á Austurlandi í gær, þæði mikil fannkoma og rok, Eftir hádegið slitnuðu strengir í háspennulínunni, sem liggur yfir Fjarðarheiði til Austfjarða, og olli það margháttuðum truflunum, m. a. stöðvaði það eina síldarverksmiðju. Viðgerðarmenn voru sendir frá Egilsstaðakauptúni strax og fréttist um bilunina, en veðurhæðin var svo gífurleg, að þeir urðu frá að hverfa án þess að fá nokkuð að gert. Á Norðfirði var feiknaleg veðurhæð í gær, ásamt sortabyl. Gekk illa með mjólkurflutninga innan úr dalnum, þótt aðeins sé um nokkurra kílómetra leið að fara. Sömuleiðis urðu tafir á uppskipun af völdum veðursins.

Tíminn segir enn ófærðarfréttir 30.nóvember og sömuleiðis af kuldum og hitaveituvandræðum syðra:

MB-Reykjavík, mánudag. Enn hefur færð þyngst á Norðurlandi og Austurlandi af völdum snjóa, og má nú heita að allir vegir austan Akureyrar og suður á Breiðdalsvík séu alófærir. Mjólk þraut alveg á Seyðisfirði í morgun og síðan á laugardag hefur verið reynt að brjótast með um 3000 lítra af mjólk frá Egilsstöðum þangað, en sú ferð hefur gengið ákaflega illa og í kvöld voru tvær jarðýtur tepptar í Stöfunum og enginn vafi á að mjólkin er öll frosin og þar með stórskemmd.

FB—Reykjavík, mánudag. Óvenju kalt hefur verið hér í borginni að undanförnu, og hefur það haft sín áhrif á hitaveituna eins og endranær. Nú er svo komið, að hitaveitugeymarnir á Öskjuhlíðinni tæmast fljótlega upp úr hádeginu dag hvern, og eftir það situr fólk skjálfandi heima hjá sér þangað til hlýna tekur, þegar á nóttina líður, og geymarnir fara að fyllast aftur. Við náðum tali af Gunnari Kristinssyni yfirverkfræðingi hjá Hitaveitunni og sagði hann að geymarnir á Öskjuhliðinni væru nú farnir að tæmast óvenju snemma. Væri því kalt á þeim tveim stöðum í bænum, sem venjulegast verða harðast úti, þegar minnkar um heitavatnið, á Skólavörðuhæðinni og Landakotshæðinni og eitthvað út frá þeim. Gunnar sagði hins vegar. að menn vonuðu, að þetta myndi lagast fyrir fullt og allt, þegar tveir nýju hitavatnsgeymarnir verða reistir á Öskjuhlíðinni. en þeir eiga hvor um sig að taka meira vatnsmagn en allir geymarnir, sem nú eru þar fyrir. í dag fréttist til þess, að á einstöku stað í austurbænum hefði orðið svo kalt upp úr hádeginu, að senda hefði orðið fólk heim af vinnustöðum. Var ekki talið forsvaranlegt að láta það hírast í kuldanum. Af framangreindu má sjá, að margir Reykvíkingar mega búast við köldum vetri, nema, veðurguðirnir verði miskunnsamir og láti frostinu linna.

Morgunblaðið segir ófærðarfréttir af Austfjörðum 30.nóvember:

Neskaupstað, 29. nóv. — Undanfarna daga hefur verið hér hið versta veður ,snjókoma og iðulaus stórhríð. Svo er nú komið, að erfitt er að komast á bílum um bæinn, þótt tvær ýtur og snjóhefill hafi verið að verki mestallan sólarhringinn og reynt að ýta snjó af götunum.

Ingibjörg Guðmundsdóttir í Síðumúla lýsir tíðarfari í desember:

Þurrviðri og staðviðri einkenndu mest þennan mánuð. Fyrstu 4 dagana var úrkomulaust en frost.  Þ. 15. og 16. rigndi svolítið. Mældist úrkoman 5mm til samans báða dagana og það var síðasta mælanlega úrkoma mánaðarins. Þessa hlýju daga hvarf snjórinn að mestu leyti, en frost og þurrviðri næddi um jörðina svo að í mánaðarlokin  varð sumstaðar knappt um vatn handa skepnum. Nóttina þ. 29. hvessti hér óvanalega mikið, þá fauk hér stór heygalti, sem stóð við hlöðu á túninu. Þurrviðrið bjargaði þá, svo að heyið náðist að mestu með hjálp góðra nágranna. Þá brotnaði líka símastaur hér í nágrenninu og urðu þá margir bæir í Hvítársíðu símalausir þann dag.

Tíminn segir af legufærasliti 7.desember:

KJ-Reykjavík, mánudag. Togarinn Síríus slitnaði upp af legufærum á Viðeyjarsundi í nótt og rak hann upp í fjöru við Elliðaárvog, undir Gufuneshöfða.

Og Morgunblaðið segir af mikilli snjókomu nyrðra í pistli 7.desember:

Akureyri, 5. des. Hér hefur verið mikil snjókoma síðan á sunnudagsmorgun, þar til síðdegis í dag að upp stytti, en herti frost. Snjórinn hefur fallið í logni, þannig að hann er jafnfallinn, og er 60 — 70 sm. djúpur til jafnaðar. Götur bæjarins urðu flestar ófærar litlum bílum, en í dag hefur verið reynt að skafa helstu umferðargötur. Vegir í nágrenni Akureyrar eru allir ófærir öðrum en sterkustu trukkum, og hafa þeir verið notaðir til mjólkurflutninga. Mjólk hefur borist úr flestum eða öllum sveitum á þennan hátt.

Enn var ísing til vandræða. Morgunblaðið 11.desember:

Seinni hluta dags á miðvikudag skall á slyddubylur í Vestur-Skaftafellssýslu. Ákaflega mikill snjór hlóðst á símalínur, svo að nálega þrjátíu símastaurar brotnuðu vegna þungans á linunni. Flestir brotnuðu í Landbroti, sem Meðallandslínan liggur um, en einnig nokkrir í Skaftártungu. Er nú símasambandslaust við Landbrot, Meðalland og nyrðri hluta Skaflártungu. Einnig er sambandslaust við nokkra bæi annars staðar. Flokkur símaviðgerðamanna vinnur nú að við gerðum. Hér er um mikið verk að ræða og ekki hægt að giska á, hvenær því lýkur, en það fer að miklu leyti eftir veðri. Jörð er gödduð, og því tafsamt að grafa. Raflínustaurar brotnuðu sums staðar, og eru nokkrir bæir nú rafmagnslausir.

Morgunblaðið segir af hríð syðra í pistli 14.desember:

Samkvæmt upplýsingum, sem Mbl. fékk hjá Vegamálaskrifstofunni í gær, var vegurinn í Árnessýslu mjög þungfær í gær og fyrrinótt. Hafði skafið mikið í Ölfusinu, í Grímsnesi og alveg upp í Laugardal. Var vegarkaflinn við Ingólfsfjall niður að Selfossi t.d. algjörlega ófær í gær morgun. Þá var vegurinn upp í Grímsnes og niður við Eyrarbakka og Stokkseyri lokaður smærri bifreiðum. Tæki voru komin á staðinn í gær. Í Rangárvallasýslu er færðin ágæt, en fer aftur á móti versnandi þegar kemur í Skaftafellssýslu. Austur frá Vík er svo ekki fært nema stærstu bifreiðum. Í Borgarfirði og á Snæfellsnesi er færðin mjög svipuð því sem verið hefur, en í Dalasýslu var aftur á móti ekki fært nema stórum bifreiðum, en samkvæmt dagskrá Vegagerðarinnar, stendur til að ryðja Bröttubrekku í dag, þ.e.a.s. ef veður leyfir. Á Vestfjörðum eru vegir mjög svipaðir og verið hefur — velfært um sveitirnar, en færð verri á fjallvegum. Vegir eru þungir í Strandasýslu, en verða ruddir í dag, ef veður leyfir. Holtavörðuheiðin og vegurinn um Hrútafjörð var ófær í gær, en samkvæmt dagskránni verður reynt að ryðja veginn þ«r í dag. Hins vegar er ágæt færð úr Húnavatnssýslu til Akureyrar og einnig í Skagafirði. Þá er lokið við að moka veginn í Eyjafirðinum og til Dalvíkur, en einnig stendur til að Dalsmynnisleiðin til Húsavíkur verði mokuð. Úr Húsavík er fært um næstu sveitir en allþung færð er í Mývatnssveit. Á Austfjörðum er færð allsæmileg, t.d. er ágæt færð milli Egilsstaða annars vegar og Seyðisfjarðar hins vegar, svo og milli Egilsstaða annars vegar og Reyðarfjarðar, Eskifjarðar og yfir Oddskarð til Norðfjarðar hins vegar. Þá er jeppafært frá Reyðarfirði um Staðarskarð til Fáskrúðsfjarðar og þaðan til suðurfjarðanna.

Þann 15. kom óvenjudjúp lægð sunnan úr höfum upp að landinu, hún olli hláku, rigningu og hvassviðri. Dýpt lægðarinnar var nokkur undantekning frá því sem almennt var um þessar mundir - og fór ekki jafnlágt eða lægra aftur fyrr en 1982. Tíminn segir frá 16.desember:

MB-Reykjavík, miðvikudag. Í dag var mikið hvassviðri hér sunnanlands og hafrót við strendurnar og loftvog féll óvenjulega mikið. Í Reykjavík stóð hún lægst 952 millibara og á Reykjanesi 946 millibara. Klukkan 11 í morgun var veðurhæðin í Vestmannaeyjum 12 vindstig, en nokkru minni inni í landinu. Síðan slotaði veðrinu heldur síðdegis í dag meðan vindur snerist úr austri til suðvesturs og var búist við miklu suðvestanhvassviðri hér sunnanlands í nótt. Það er óvenju djúp lægð suður undan landinu, sem veldur þessu mikla hvassviðri. Víða á suðurlandi voru 7—9 vindstig í dag, og þá var einnig stormur og sums staðar rok undan Vestfjörðunum, en þar var vindur á norðaustan. Loftvog stóð mjög illa sunnanlands í dag, en þó er þar ekki um „met“ að ræða. Hún stóð lægst 946 millibara á Reykjanesi í dag [samkvæmt Veðráttunni fór þrýstingur á Reykjanesvita niður í 940,8 hPa], en í Reykjavík komst hún niður í 952 millibara. Þess má geta, að það sem menn vita til að loftvog hafi staðið lægst á Íslandi var 2.desember 1929, þá stóð hún 919,7 millibara í Vestmannaeyjum. Fyrir tveimur árum komst loftvog hér niður í 938,4 millibara. Engu að síður er mjög óvenjulegt að loftvog komist eins neðarlega og nú var. Síðdegis í dag var loftvog farin að stíga að nýju. Í nótt er búist við suðvestan hvassviðri og heldur kaldara veðri, en á morgun er þess vænst að veðrið gangi niður. Það verður samt skammgóður vermir, því önnur lægð er á leiðinni, sem valda mun hvassviðri hérlendis. Ekki var blaðinu í kvöld kunnugt um neinar teljandi skemmdir af völdum óveðursins, en því fylgdi mikil leysing og mun nokkuð hafa runnið úr vegum sunnanlands og því nauðsynlegt að aka þá með mikilli gát.

BS-Ólafsfirði, miðvikudag. Hér gerði mikið austanrok í fyrrinótt og gærdag og urðu í því miklar skemmdir á þurrkunarhúsi Magnúsar Gamalíelssonar, en um eitt hundrað járnplötur fuku af annarri hlið þess. Engin úrkoma fylgdi þessu veðri, þannig að skemmdir urðu ekki á birgðum þeim, sem geymdar voru í húsinu, en heita má að önnur hliðin sé alveg opin eftir veðrið. Ekki er mér kunnugt um að skemmdir hafi orðið á öðrum húsum hér á Ólafsfirði. Þeir tveir þilfarsbátar. sem héðan eru gerðir út voru úti, meðan óveðrið gekk yfir og öfluðu sæmilega. Þegar þeir komu að var veðrið mjög farið að lægja.

Tíminn segir 17.desember frá breytingu á farvegi Markarfljóts:

MB—Reykjavík, fimmtudag. Markarfljót breytti í gær farvegi sínum, braut skarð í varnargarð og rann austur af Dalsás, sem er austan fljótsins, austur af Litlu-Dímon. Þar flæddi fljótið upp að nýgerðum vegi og var hann um sinn í hættu, en strax var hafist handa við að keyra grjót í skarðið á varnargarðinum og sagði Eysteinn Einarsson verkstjóri við Markarfljótsbrú blaðinu í dag, að í morgun hefði hættan verið liðin hjá og fljótið verið hamið að nýju.

Mikla hálku gerði í Reykjavík (rétt einu sinni). Tíminn 18.desember:

KJ-Reykjavík, föstudag. Mikið var um bifreiðaárekstra á götum Reykjavíkur í dag, og einkum þó fyrir hádegið. Urðu alls 16 árekstrar á tímabilinu frá því klukkan níu í morgun og fram til klukkan eitt, en frá eitt til átta urðu sjö árekstrar, eða 2" talsins samanlagt í dag. Langflesta þessa árekstra mátti rekja til hálkunnar á götunum, og það er sama sagan að ökumenn gæta sín ekki á hálkunni fyrst á morgnana.

Tíminn reynir að ráða í jólaveðrið pistli 22.desember:

MB—Reykjavík, þriðjudag. Þótt vissast sé að slá engu föstu um veðrið hér á Íslandi fram í tímann, má þó telja líklegt að um mestallt landið verði hvít jól í ár að því er Páll Bergþórsson, veðurfræðingur, tjáði blaðinu í kvöld. Nokkur vafi leikur á því hvernig umhorfs verður hér á suðvesturhorninu. en það ræðst sennilega í nótt. því ekki er gert ráð fyrir snjókomu þar að ráði til jóla. Hitastigið hér verður sennilega nálægt frostmarkinu nótt og vafi, hvort snjófölið hér tekur upp. en síðan kólnar með þurri norðaustan átt hér í Reykjavík.

Enn dró til tíðinda við Surtsey. Tíminn 28.desember. Einnig segir af frosthörkum:

FB-Reykjavík, mánudag. Surtur er enn ekki dauður úr öllum æðum, eins og sýndi sig á annan dag jóla, en þá tóku menn, sem flugu yfir Surtseyjarsvæðið eftir því, að gufustrók lagði upp úr sjónum nokkur hundruð metra suðvestur af Surtsey. Skömmu seinna fór Sigurður Þórarinsson jarðfræðingur í flugvél yfir gosstöðvarnar með Birni Pálssyni flugmanni og nokkrum öðrum áhugamönnum, og sáu þeir þá gufustrók leggja upp og stöku sinnum komu svartar gjallgusur í ljós.

HZ-Reykjavík, mánudag. Miklar frosthörkur hafa verið um allt land um hátíðarnar. Í dag var frostið mest norðanlands og um miðbik landsins allt frá 15 st. upp í 20 stig. Mest var frostið á Staðarhóli í Aðaldal, það mældist 23 stig. Á Akureyri var 19 stiga frost og víðast eitthvað svipað norðanlands og í innsveitum. Aftur á móti var frostið minna út við sjóinn, þó var 14 stiga frost á Raufarhöfn.

Morgunblaðið segir enn fréttir af ófærð syðst á landinu í pistli 28.desember. Einnig er fjallað um frosthörkur:

VÍK, 27. des. — Miklir samgönguerfiðleikar hafa verið hér síðan í fyrstu snjóum og hefur næstum daglega verið unnið með jarðýtu og veghefli við að ryðja snjó af vegum. Þrátt fyrir það hafa vegir oft lokast eða verið mjög seinfærir. Nú er Mýrdalssandur talinn ófær. Áætlunarbifreið frá Austurleið, sem fór frá Kirkjubæjarklaustri kl. 1 í gærdag, varð stopp á Mýrdalssandi, vestan við Blautukvísl. Þar var skafrenningsbylur. Sex farþegar voru í bifreiðinni. Bifreiðarstjórinn gat náð sambandi við Lóranstöðina á Reynisfjalli um talstöð og bað um aðstoð. En þá þegar var jarðýta frá Vegagerðinni lögð af stað frá Vík í Mýrdal og gat rutt leiðina, svo að áætlunarbifreiðin kom til Víkur kl. 3 í nótt. Og hélt síðan áfram til Reykjavíkur. Var hún þá orðin 12 tíma á eftir áætlun. Mjólkurbílar frá Kaupfélagi Skaftfellinga í Vík, er ætluðu að Kirkjubæjarklaustri í gær, voru með trukk með ýtu á, til að ryðja leiðina, sneru aftur á Mýrdalssandi og komu til Víkur í gærkvöldi. Brandur Stefánsson, verkstjóri í Vík, taldi í viðtali ófærðina á Mýrdalssandi vera á 20 km kafla. Svo eru aðeins snjóadrög á vegum í Skaftártungu, en síðan má heita snjólaust í austursveitum. Hér í Mýrdal eru víða snjótraðir á vegum. Ef nokkuð hvessir eða snjóar má búast við að leiðin lokist fljótt. Á þetta við kaflann frá Vík að Litla-Hvammi, en úr því er færi fyrir hvaða bíl sem er til Reykjavíkur. — Sigþór.

Mikið frost hefur verið um land allt undanfarna daga og í gær var mesta frost á vetrinum, en þá fór að draga úr frostinu sunnanlands, svo búist var við frostlausu í dag um Suðvesturlandið og að einnig færi að draga úr frosti fyrir norðan. Skv. upplýsingum frá Veðurstofunni var í gær 23 stiga frost é Staðarhóli í Aðaldal í gærmorgun og fram um hádegi. Þá var 20 stiga frost á Grímsstöðum á Fjöllum. Yfirleitt var 10—20 stiga frost inn til landsins. Í Reykjavík var 9 stiga frost á mælingarstað í 2ja metra hæð í gærmorgun, en 12 stig í fyrrinótt. Þó hefur verið kaldast niður við jörð og mældist þar 17 stig. Á Akureyri var i gær 17 stiga frost, svo og á Sauðárkróki og 16 stig á Egilsstöðum. Á Hveravöltum var í gær ekki nema 16 stiga frost og kominn sunnan kaldi, en á annan jóladag var þar 22 stiga frost. Í gær var byrjað að draga úr frostinu, fyrst suðvestan lands og var kominn 2ja stiga hiti í Vestmannaeyjum um miðjan daginn.

Þann 29. fór djúp lægð til austurs fyrir sunnan land. Hún olli miklu hvassviðri við suðurströndina og hríð víða, en hríðin var þó mjög misáköf. Tíminn segir frá 30.desember:

FB—Reykjavík, miðvikudag. Geysilegt hvassviðri hefur gengið yfir sunnanvert landið í nótt og í dag. Hvergi hefur þó orðið nokkurt tjón á mönnum svo vitað sé, en í Vestmannaeyjum fuku járnplötur af húsum og trilla slitnaði þar upp og rak hana upp í kletta, þar sem hún brotnaði í spón. Mestur mældist vindhraðinn á Stórhöfða klukkan 11 í morgun en þá komst hann upp í 15 stig. Mikið hvassviðri var í Reykjavík í nótt og morgun. Engar skemmdir urðu af völdum veðursins á verðmætum, en tvær óreiðutrillur slitnuðu upp í Reykjavíkur höfn í rokinu, en þær brotnuðu samt ekki. Mikill sjógangur var við höfnina og gekk sjórinn hátt upp úti á Granda. — Það hefur verið ofsaveður hér í Vestmannaeyjum síðastliðinn sólarhring sagði fréttaritari blaðsins í dag. Óveðrið byrjaði upp úr klukkan 5 i gærdag og enn er hér ofsarok. Smávegis snjókoma var hér í- gærkvöldi en í dag hefur ekkert snjóað, og þann snjó, sem fyrir var, skafið í burtu að mestu. Járnplötur hafa losnað af húsum. rúða brotnað í einni verslun, og trillubátur slitnaði upp og er hann nú gjörónýtur. Engin slys hafa orðið á mönnum í þessu roki. Samkvæmt upplýsingum Veðurstofunnar var enn 12 stiga vindhraði á Stórhöfða klukkan 5 í kvöld en spáð, að heldur mundi lægja með kvöldinu. Herjólfur hafði átt og fara til Vestmannaeyja í kvöld en ferðinni var frestað þar til veður skánaði. Á Hellu var vindhraðinn 10 stig kl. 5 í dag Þar hafði verið skafbylur fyrr í dag svo mikill, að skyggni var á tímabili aðeins um 100 metrar Fréttaritarinn á Hvolsvelli sagði, að veðrið hefði verið óskaplega vont þar í kring í alla nótt, en þó hefði lygnt milli klukkan 6 og 8 í morgun en síðan hvesst mikið aftur og verið allra hvassast um og upp úr hádeginu. Það hefur verið hér ofanbylur en nú sér til himins, sagði hann að lokum Frost hefur verið 3—4 stig. Á Skógum og í Vík í Mýrdal hafði einnig verið mikið austanóveður í alla nótt og dag og ekki hafði mjólkurbíllinn komist til Skóga um miðjan dag í dag. Var búist við, að bílstjórinn legði ekki í að halda lengra en að Markarfljóti en þangað var hann kominn, þar sem mikil ísing var á veginum, og búast mátti við, að bíllinn fyki jafnvel út af í hálkunni. Víkurbúar sátu í myrkri annað slagið í dag, þar sem rafmagnið var alltaf að fara. Það hafði líka farið um tíma í nótt. Ófært er á vegum frá Vík, og hafði meira að segja tíu hjóla trukkur orðið að halda kyrru fyrir, þar sem hann var kominn um 4 kílómetra frá Vík, og hafði orðið að sækja bílstjórann þangað á snjóbíl og flytja hann aftur til Víkur. Ekki náðist samband við Kirkjubæjarklaustur þar sem ísing hafði hlaðist á línuna, að því er talið var. Hægt var þó að ná í Fagurhólsmýri í gegn um Höfn í Hornafirði, og fréttaritarinn á Fagurhólsmýri sagði að þar væri hvasst líklega 7—10 vindstig, úrkoma væri lítil, og lítið hefði snjóað, nema á Breiðamerkursandi þar væri snjór. Tveggja stiga frost var á Fagurhólsmýri, en þar hefur verið allt upp í 12 stig að undanförnu. Í Hornafirði var mun hægara, engin snjókoma síðdegis í dag og frostlaust. Norðanlands er mun hægara og þar hefur lítið snjóað, en frost er 2 til 5 stig.

Lýkur hér upprifjun hungurdiska á veðri og tíð á árinu 1965. Að venju má finna talnasúpu, meðalhita, mánaðaúrkomu og margt fleira í viðhenginu.  

Í fréttum af febrúarillviðrunum var minnst á páskahretið mikla 1917 - um það er sérstakur pistill á hungurdiskum, auk þess minnst á það í umfjöllun um árið 1917. Veður á sömu slóðum sem lömdu gæsir og máva til bana gerði líka 1892 og 1906 eins og fjallað er um í pistlum um þau ár. 

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• tölur ársins 1965

Hálfur nóvember

Meðalhiti í Reykjavík fyrri hluta nóvember er +3,4 stig. Það er +0,6 stigum ofan meðallags sömu daga árin 1991 til 2020, en -0,2 stigum neðan meðallags síðustu tíu ára. Raðast hitinn í 14. hlýjasta sæti aldarinnar (af 23). Hlýjast var 2011, meðalhiti þá +6,7 stig, en kaldast 2010, meðalhiti -0,5 stig. Á langa listanum raðast hiti nú í 42. sæti (af 150). Hlýjastir á þeim lista eru sömu dagar árið 1945, meðalhiti +8,2 stig, en kaldastir voru þessir dagar 1969, meðalhiti -2,6 stig.

 

Á Akureyri er meðalhiti fyrri hluta nóvember -0,4 stig. Það er -1,7 stigum neðan meðallags 1991 til 2020 og -2,3 stigum neðan meðallags síðustu tíu ára.

 

Að tiltölu hefur verið hlýjast á Suðusturlandi, þar raðast hitinn í 10. hlýjasta sæti aldarinnar. Að tiltölu hefur hins vegar verið kaldast á Ströndum og Norðurlandi vestra, þar raðast hitinn í 18. hlýjasta sæti. Röðun á öðrum spásvæðum er þarna á milli.

 

Miðað við síðustu tíu ár hefur verið hlýjast að tiltölu á Fagurhólsmýri, hiti þar +1,1 stig ofan meðallags. Kaldast að tiltölu hefur verið á Sauðárkróksflugvelli, hiti -3,1 stig neðan meðallags síðustu tíu ára.

 

Úrkoma hefur ekki mælst nema 3,3 mm í Reykjavík og hefur aðeins þrisvar mælst minni sömu daga, minnst 1963, en einnig minni en nú 1955 og 1926. Á Akureyri hefur úrkoman mælst 16,3 mm og er það um helmingur af meðallagi. Austur á Fjörðum, á Dalatanga er úrkoma hins vegar í meðallagi.

 

Sólskinsstundir hafa mælst 46,4 í Reykjavík, 22 fleiri en í meðalári og hafa aðeins fjórum sinnum mælst fleiri sömu daga. Það var 1984, 1967, 1996 og 2000. Á Akureyri hafa sólskinsstundirnar mælst 21,4, 11 fleiri en í meðalári.

 

Stöðugar austanáttir hafa verið ríkjandi, og sömuleiðis síðustu átta daga októbermánaðar.