Með snarpara móti - miðað við árstíma

Leifar vetrarins lifa oft lengi fram eftir í norðurhöfum og slettast þar um svæðið í líki snarpra kuldapolla. Í þeim miðjum er afskaplega kalt, en komist þeir í námunda við hlýrra loft úr suðri geta þar myndast öflugar lægðir sem valda leiðindum þar sem þær fara hjá. Við þekkjum þetta auðvitað mætavel hér á landi, oftar þó í formi norðlægra hreta heldur en útsynningskasta þegar komið er fram yfir miðjan maí. 

Við finnum þó slík útsynningsköst í fortíðinni, sum voru minnisstæð vegna vandræða sem þau ollu í sauðburðinum, en gera minna af sér nú á dögum þegar allt slíkt á sér stað í húsum. Ekki þarf að fara mörg ár aftur til að rekast á leiðindaútsynning í síðari hluta maímánaðar. Það var 2018. 

Nú er spáð einhverju ámóta (veðrið er þó aldrei eins). Ekkert verður á þessu stigi sagt til um það hvort veruleg leiðindi fylgja - eða bara bleytuhrollur. Þetta er samt með snarpara móti (rætist spár).

Hér má sjá spá evrópureiknimiðstöðvarinnar um hæð 500 hPa-flatarins, vind og hita í honum síðdegis á föstudag, 19.maí. Gríðarlegur vindstrengur er þá yfir landinu. Vindhraði í 5 km hæð meiri en 50 m/s. Jafnhæðarlínur þéttar eftir því. Við vitum um fáein tilvik með svona miklum vindi yfir Keflavíkurflugvelli síðari hluta maí, en að jafnaði líða samt mörg ár á milli þess sem það gerist. 

Mikil hlýindi fylgja, en aðeins stutta stund. Þykktin (en hún mælir hita í neðri hluta veðrahvolfs) á að fara upp fyrir 5560 metra yfir Austurlandi um þær mundir sem kortið gildir. Það er því rétt hugsanlegt að við fáum fyrstu 20 stig ársins á landinu þennan dag - en vegna sólarleysis er það samt algjörlega sýnd veiði en ekki gefin. Leiðindaveður verður um mikinn hluta landsins - og það jafnvel í nokkra daga.

Lægðarmiðjan er vestur á Grænlandshafi. Spár segja að miðjuþrýstingur hennar fari niður fyrir 970 hPa á föstudag. Það er ekki algeng tala á þessum tíma árs hér við land - en þar sem lægðin er langt vestan við land eru lágþrýstimet ekki í hættu hér á landi. Hæð 500 hPa-flatarins í háloftalægðarmiðjunni er líka óvenjulág, 5010 metrar. Við vitum ekki um mörg lægri tilvik yfir landinu - en einhver má finna í nágrenni þess - sé leitað. 

Við, veðurnördin, getum alla vega skemmt okkur eitthvað yfir þessu. Aðrir verða bara að gera sem best úr á sinn hátt og við vonum öll að sumarið verði gjöfult.