Veðrametingur enn

Þó þessu illviðri - sem við eigum eftir að kenna við eitthvað - sé ekki lokið (síðdegis þann 14.febrúar) er samt sitthvað hægt um veðurhörku þess að segja. Ársvindhraðamet voru slegin á nokkrum stöðvum - bæði hviðu- og 10-mínútna meðalvindhraðamet. Lítum á það helsta (sleppum stöðvum sem athugað hafa í aðeins örfá ár alveg). Setjum byrjun athugana í sviga.

Ársmet var slegið í Vestmannaeyjabæ (2002), á Þyrli í Hvalfirði (2003 þar fór 10-mínútna vindurinn í 39,5 m/s), á Hellu (2006 - þar var líka fárviðri, vindur fór í 35,1 m/s). Mörk á Landi (2008, líka fárviðri, 35,2 m/s), í Bláfjöllum (1997), í Grindavík (2008 - eftir að athuga met á eldri stöð), á Kálfhóli á Skeiðum (2003), á Austurárdalshálsi (2009 - þar fór vindur í 43,2 m/s), Steinar undir Eyjafjöllum (1997 - þar var fárviðri, 36,9 m/s), við Akrafjall (2009), í Skálholti (1998), á Lyngdalsheiði (2010), við Markarfljótsbrú (2010, þar var fárviðri 37,1 m/s) og við Þjórsárbrú (2004).

Hviðumet var sett á sjálfvirku stöðinni á Stórhöfða (57,5 m/s) - minna en mest mældist á mönnuðu stöðinni þar á árum áður. Árshviðumet var einnig sett á Hellu, við Vatnsfell, Vatnsskarðshóla, Árnes, Kálfhól, Mörk á Landi, Hjarðarland, á Hafnarmelum og Austurárdalshálsi. Sömuleiðis voru sett ársvindhviðumet á vegagerðarstöðvunum við Blikdalsá, Markarfljót, í Hvammi, á Lyngdalsheiði og á Vatnsskarði. Vindhviða við Hafnarfjall fór í 71,0 m/s. Hafa þarf í huga að á stöðvum vegagerðarinnar eru hviður sagðar miðaðar við 1 s, en 3 s á öðrum stöðvum - á móti kemur að vindmælar vegagerðarinnar eru flestir í 6 m hæð en ekki 10 eins á öðrum stöðvum. Met á stöðvagerðunum tveimur eru því ekki alveg samanburðarhæf.

Vindmælirinn á Skrauthólum á Kjalarnesi virðist hafa brotnað - og eitthvað kom fyrir á Keflavíkurflugvelli, en ritstjóri hungurdiska veit ekki hvað er á seyði þar - einhverjar fleiri bilanir kunna að hafa orðið víðar. 

Þar sem veðrinu er ekki alveg lokið þegar þetta er skrifað er ekki tímabært að gera upp stöðu þess í sólarhringsvindhraðakeppni á landsvísu, en við getum litið á einstakar klukkustundir. 

Meðalvindur í byggðum landsins í heild varð mestur kl.10 í morgun, 19,4 m/s. Síðustu 24 árin eru það aðeins fimm önnur veður sem ná svipuðum „árangri“, þar af tvö árið 2015, þann 14.mars og 7.desember. Hin eru eldri, 8.febrúar 2008, 10.nóvember 2001 og 16.janúar 1999. 

Það má líka bera veðurhörku klukkustunda saman á einstökum spásvæðum og sjá hvernig röðun þeirra er miðað við önnur veður - veðurviðvaranir miðast við spásvæði. Hér var aðeins flett upp 10 vindasömustu klukkustundum hvers spásvæðis. Það er aðeins á Suðausturlandi og Suðurlandi sem klukkustundir nú ná á listann - á Suðausturlandi er það í 3., 4. og 7.sæti, innan um desemberveðrið 2015. En á Suðurlandi er veðrið nú í 1. til 3. sæti - og hirðir helming sætanna 10 á listanum. 

Nokkuð ljóst er því að það þetta veður er í flokki þeirra allra verstu á þessum tveimur landsvæðum síðasta aldarfjórðunginn eða svo, sérstaklega á Suðurlandi. Sömuleiðis sýndu vindhraðametin okkur að það er líklega í flokki þeirra verstu á stöku stað á Faxaflóasvæðinu, eins og tölurnar frá Þyrli og hviðan undir Hafnarfjalli sýna. 

Full ástæða var því til að veifa rauðum viðvaranalit á þessum svæðum. 

Vonandi hefur ritstjóri hungurdiska þrek til að fjalla aðeins meira um veðrið síðar - kannski verður einhverju bætt við þennan pistil þegar uppgjör sólarhringsins liggur fyrir í nótt (eða á morgun). 

En illviðrin halda áfram - vonandi þó ekki af sömu hörku og í dag. Lægð morgundagsins (laugardags) er alveg sérlega djúp - spurning hversu neðarlega loftþrýstingur fer hér á landi, en miðjuþrýstingi er nú spáð niður undir 920 hPa - eða jafnvel neðar. Venjulega líður ár og dagur á milli þess sem svo djúpar lægðir sjást við Norður-Atlantshaf - sennilega eru þær þó heldur algengari en almennt var talið hér á árum áður. Þá töldu menn miðjuþrýsting þurfa staðfestingar við annað hvort með beinni mælingu á þrýstingi eða vindi - en nú láta menn sýndarheima tölvulíkana duga - þau hafa sennilega oftast rétt fyrir sér hvað þetta varðar. 

Athugasemdir

[Torfi Kristján Stefánsson, 14.2.2020 kl. 22:15]

Fárviðri? Þetta er nú auðvitað ekki rétt hjá sjálfum meistara veðurfræðinnar. Fárviðri reiknast við meðalvind en ekki við hviður, en hér notar gamli hauspokamaðurinn við hviður til að ýkja veðrið (og réttlæta rauðu viðvörunina). Falsfrétt hefði Trump kallað þetta ...

[Trausti Jónsson, 14.2.2020 kl. 23:06]

Í textanum kemru fram að fárviðri mældist á fjölmörgum stöðvum (meðalvinduur meiri en 32,7 m/s. Hviður voru sums staðar millu meiri. 

[Torfi Stefánsson (IP-tala skráð) 15.2.2020 kl. 07:03]

Fyrirgefðu pirringinn en í textanum hjá þér hér að ofan talar þú um "tíu-mínútna vindinn" sem meðalvind. Það eru reyndar ekki hviður en ekki heldur meðalvindur eftir því sem ég, leikmaðurinn, best veit. Meðalvindur er ju meðalvindhraði yfir heilan klukkutíma hefði maður haldið. (sbr. meðalvindur/mesti vindur/hviður á vedur.is). Þú leiðréttir mig þá ef það er ekki rétt.

Ég hafði skrifað hjá mér ummæli þín um óveðrið 14. mars 2015, sem þú nefnir einnig hér að ofan. Þar sagðir þú að svona veður komi yfirleitt sex sinnum á ári (metið var vetur 2011 en þá voru þau 11).
Það er nú öll metin í þessu veðri sem gekk yfir í gær!