Veðurstofusumrinu lokið

Nú er veðurstofusumrinu lokið, en það nær sem kunnugt er til mánaðanna júní til september. Nokkuð var gæðum þess misskipt eftir landshlutum. Hér syðra er það í hópi þeirra hlýjustu og sólríkustu en norðanlands og austan var hiti lægri en í meðalsumri síðustu tíu ára og þungbúið lengst af. Keppni í sumarhlýindum er orðin töluvert harðari heldur en var á árum áður. Í Reykjavík er sumarið það fimmtahlýjasta frá upphafi mælinga, aftur á móti er vitað um fleiri en 30 sumur hlýrri á Akureyri. Á landsvísu lendir hiti sumarsins í 25. til 26.sæti af 146 sem reiknuð hafa verið. 

Myndin sýnir meðalhita sumars í byggðum landsins. Meðaltöl fyrir 1874 eru mjög óviss og rétt að sleppa þeim í keppni. Á landsvísu eru sumrin 1933 og 1939 enn þau hlýjustu þrátt fyrir að hlý sumur hafi verið fleiri á síðari árum en var þegar hlýjast var fyrir 80 árum og tíu ára meðalhiti sumars hærri nú en var þá. 

Taflan hér að neðan sýnir hvernig sumarhitinn raðast eftir spásvæðum og meðal annarra sumra aldarinnar. Rétt er að hafa í huga að ýmis álitamál eru í reikningunum. Til dæmis reynist ómarktækur munur á 3. og 7. Faxaflóasætinu, það eru aðeins sumrin 2010 og 2003 sem eru ótvírætt hlýrri heldur en það nýliðna - rétt eins og er í Reykjavík. Taflan er einungis sett upp til gamans.

Sé miðað við þá reglu að þriðjungur sumra teljist hlý, og þriðjungur köld, var nýliðið sumar hlýtt við Faxaflóa og á Suðurlandi, en kalt á Ströndum og Norðurlandi vestra og á Austurlandi að Glettingi. Á öðrum spásvæðum telst það í meðallagi á öldinni. Sé miðað við lengri tíma, t.d. 140 ár er sumarið talið hlýtt á öllum spásvæðum. 

Þetta var mikið sólskinsumar á Suðurlandi, líklega það þriðjasólríkasta sem við þekkjum í Reykjavík, svo litlu munar þó á sætum að við getum ekki staðfest það endanlega fyrr en farið hefur verið yfir mælingarnar frá degi til dags. Sólskinsstundir hafa verið mældar samfellt frá 1923 og þar að auki eigum við heillegar eldri mælingar aftur til 1912. 

Lengi vel leit ekki vel út með hita í september, en glæsilegur endasprettur síðasta þriðjunginn kom honum upp í 4. hlýindasæti á öldinni við Faxaflóa og nánast upp í meðallag síðustu tíu ára um landið norðan- og austanvert. Um þessi óvenjulegu hlýindi hefur áður verið fjallað hér á hungurdiskum.

Hiti ársins það sem af er er hár, á landsvísu þó ekki meðal þeirra tíu hæstu, en í Reykjavík hafa fyrstu 9 mánuðir ársins aðeins þrisvar verið hlýrri en nú (2003, 2010 og 2014) og þrisvar jafnhlýir (1939, 1964 og 2004). Meðalhiti nú er 6,8 stig, var 7,1 í sömu mánuðum 2003. Við vitum auðvitað ekkert um hitann það sem lifir árs - ekki á vísan að róa í þeim efnum. Við munum t.d. hin gríðarlegu hlýindi síðustu þriggja mánaða ársins 2016 þegar hitinn í Reykjavík skaust úr 15.sæti fyrstu 9 mánaðanna upp í annað sæti í árslok - nú eða 1880. Í septemberlok var það ár í 11.hlýjasta sæti á Reykjavíkurlista sem nær til okkar tíma - en árið endaði í því 82. Annað eins hrap hefur aldrei sést (ótrúlegt - en satt). 

Athugasemdir

[Hjalti Þórðarson (IP-tala skráð) 1.10.2019 kl. 12:45]

Alveg eins og vera ber í ríkjandi NA-N vindátta sumri?

Afskaplega sérkennilegt tíðarfar sl 6 mánuði, amk á mínum slóðum á Norðurlandi.

- Apríl svo einstakur að varla hefur svona veðragóður júnímánaður komið. - Þurrkar frá byrjun apríl til byrjun júlí, svosem ekkert óskaplega óalgengt en óvanalegt var að frost var farið úr jörðu löngu fyrir sumarmál.- Handónýt gras- og trjáspretta í mánuð frá miðjun maí.- Frost margar nætur í byrjun júní og aftur í ágúst.- Gránaði mjög snemma i fjöll. - Kartöflugrös féllu mjög snemma.-Nokkrar hitabylgjur inn á milli svalrar tíðar.- Tvær óskaplegar hellidembur í ágúst og september sem voru engu líkar. - Blíðan í síðustu viku með logni og 14-19 stiga hita yfir daginn. - Hef aldrei á æfinni séð annað eins af skógarþröstum.