Norðanátt í vændum?

Óðalægðaskeiðinu á N-Atlantshafi er ekki alveg lokið - en svo virðist þó sem vindur ætli að halla sér til hefðbundinnar norðanáttar hér á landi. Seinni lægðin sem fjallað var um í pistli hungurdiska í gær (fimmtudag) á að valda illviðri í Vestur-Noregi á morgun (laugardag 10. janúar). Norska veðurstofan gefur helstu illviðrum nöfn - þetta heitir Nína og kemur ekki beint við sögu hér á landi. 

Við erum enn undir áhrifum lægðar sem er að grynnast fyrir vestan land - hún að grynnast enn frekar og fara austur suður af landinu á morgun, laugardag. Síðan á ný lægð að nálgast á sunnudag en nú ber svo við að hún virðist frekar saklaus í spám - miðað við atganginn að undanförnu. 

Vissara er hins vegar að fylgjast með lægð sem kemur í kjölfar hennar en sú á að fara til norðausturs fyrir suðaustan land og dýpkar væntanlega mikið. Í kjölfar hennar gengur í ákveðna norðanátt hér á landi og sér vart fyrir endann á henni í lengri spám. Munum þó að spár hafa reynst vægast sagt ótryggar upp á síðkastið. 

Mjög hefur dregið úr æði heimskautarastarinnar og á kortinu hér að neðan er litarhaft hennar aftur orðið „eðlilegt“.

Kortið gildir um hádegi á sunnudag og sýnir hæð og vind í 300 hPa fletinum. Jafnhæðarlínur eru heildregnar, vindur er sýndur með hefðbundnum vindörvum en vindhraði jafnframt í lit. Heimskautaröstin hlykkjast eins og ormur yfir kortið þvert - en fyrir sunnan land. 

Sunnudagslægðin getur ekki dýpkað ofan á hæðarkryppunni fyrir sunnan land - en aftur á móti eru mun meiri möguleikar austan megin í lægðardraginu austur af Nýfundnalandi og þar á næsta stórlægð uppruna sinn. Eins og áður sagði eru nú líkur á því að hún fari fyrir suðaustan land (en við skulum samt ekki alveg útiloka annað fyrr en slík verður raunin). Evrópureiknimiðstöðin nefnir 938 hPa við Færeyjar um hádegi á mánudag (hlutirnir gerast hratt). Ætli bætist þá ekki enn við á nafnalista Norðmanna?

Í kjölfar lægðarinnar á röstin að fara í heldur suðlægari stöðu - sem slær á breytileikann hjá okkur. Annars skulum við líka veita athygli austlægum háloftavindum við Norðaustur-Grænland - alveg efst á kortinu. Þar norður af er háloftahæð - ekki stór um sig en skiptir samt máli. 

Hún sést vel á kortinu að neðan.

Kortið sýnir norðurskautssvæðið, Ísland er alveg neðst, en norðurskautið rétt ofan við miðju. Heildregnar líkur sýna hæð 500 hPa-flatarins en litirnir sýna hér þykktina. Þykktin mælir hita í neðri hluta veðrahvolfs. því meiri sem hún er því hlýrra er loftið. Kortið er úr reiknimiðstöð bandarísku veðurstofunnar og gildir á sama tíma og fyrra kortið, um hádegi á sunnudag (11. janúar).

Hér sjáum við aðallega kulda - eins og vera ber á norðurslóðum um miðjan vetur. Kuldapollarnir stóru, þann Kanadamegin höfum við kallað Stóra-Bola - en þann á austurhveli Síberíu-Blesa. Á milli þeirra má sjá þriðja pollinn, hann er reyndar gjöf að austan til Stóra-Bola - en verður að fara í sveig í kringum dálitla hæð við Norðaustur-Grænland.

Þetta er ekki mikil hæð - en þvælist fyrir kalda loftinu - hún eyðist (vegna útgeislunarkólnunar) ef hún er kyrr nógu lengi - en annars er hún nærri því ódrepandi - það þarf hlýjan hrygg að sunnan til að veiða hana og draga á brott.

Alla vega virðist sem hæðin verði þarna fram undir næstu helgi. Hún kemur okkur óbeint að gagni - bæði hindrar hún aðsókn stóru kuldapollanna meðan hún er á þessum stað og auk þess þvælist hún fyrir háloftalægðunum suður af - vonandi þannig að verstu átök tengd röstinni haldist fyrir sunnan og austan land. 

Norðanáttin ætti því ekki að verða mjög köld (komi hún) fyrr en vel er liðið á næstu viku.

Athugasemdir

[Torfi Stefánsson (IP-tala skráð) 10.1.2015 kl. 09:33]

Mér skilst að spáð sé hörkufrosti fram að næstu helgi amk. Kannski slær þessi mánuður kuldamet? Ekki virðist þó hætta á úrkomumeti eins og stefndi í eftir úrhellisrigninguna núna fyrr í vikunni, helmings mánaðarúrkoma á einum degi, því það á að vera þurrt með þessum kulda (samkvæmt norsku spánni).

Við fáum sem sé ekkert hitamet þennan mánuðinn.

[Trausti Jónsson, 11.1.2015 kl. 00:18]

Jú, hörkufrost er þar sem vindur er hægur og bjart er í veðri. En um leið og hreyfir vind dettur frostið niður. Loftið yfir landinu næstu daga verður ekki mjög kalt - en sé að marka spár kólnar talsvert á fimmtudaginn - en þá segir evrópureiknimiðstöðin að verði bæði kalt og hvasst um tíma. - En alvöruhláku virðist ekki að vænta á næstunni.