30.9.2014 | 00:43
Á loftvogarvaktinni
Þótt hvassviðri séu leiðinleg getur verið gaman að fylgjast með hegðan loftvogarinnar í smáatriðum undir slíkum kringumstæðum. Á fyrri tíð voru engar tölvuspár og loftvogin mikilvægt spátæki - kvikasilfursloftvogir voru mjög óvíða til og spámenn notuðust við dósarloftvogir. Þær skástu gátu komið að miklu gagni - þá var bankað í vogina á 15-mínútna fresti (ef hreyfingin var mikil) og staðan rituð niður á millimetrapappír. Mátti þá sjá helstu þrýstikerfi fara hjá - jafnvel hin smæstu.
En nú segja tölvurnar okkur þetta allt fyrirfram - reyndar hafa þær ekki alltaf rétt fyrir sér og því síður eftir því sem þrýstikerfin eru smærri og lengra er spáð fram í tímann. Við lítum á 4 kort úr spárunu evrópureiknimiðstöðvarinnar frá hádegi á mánudag 29. september. Þau sýna þrýstibreytingar næstu tvo sólarhringana. Þær eru býsna stórgerðar - miðað við smæð kerfanna.
Fyrsta kortið gildir kl. 6 að morgni þriðjudags. Þá fer snarpasta kerfið hjá. Jafnþrýstilínur eru heildregnar, þykktin er sýnd með daufum strikalínum en þrýstibreyting síðustu 3 klst. er sýnd í lit. Rauður litur sýnir þrýstifall, en blár þrýstiris.
Lægðin litla fyrir suðvestan land er mjög kröpp, þrýstingur fellur um nærri 18 hPa þar sem mest er á undan henni. Enda er fárviðri sunnan við lægðarmiðjuna - sé að marka spána. Við virðumst ætla að sleppa að mestu - en þó slær landsynningsstrengur sér inn á landið um það leyti sem kortið gildir og næstu klukkustundirnar þar á eftir. Önnur lægð (sú sem olli illviðrinu í dag - mánudag) er vestast á Grænlandshafi og sækir aðeins í sig veðrið. Lægðirnar snúast nú í hring um hvor aðra - um einhverja sameiginlega miðju ofar í veðrahvolfinu.
Næsta kort sýnir stöðuna kl. 21 annað kvöld (þriðjudagskvöld 30. september).
Hér er gamla lægðin (merkt 2) gengin í endurnýjun lífdaga og er á norðvesturleið rétt fyrir vestan land. Henni fylgir þrýstifall - ekki nærri því eins mikið og á undan morgunlægðinni - en samt -9,0 hPa á þremur klukkustundum. Það táknaði einhvern tíma stormstyrk (>20 m/s). Hin lægðin er hér á suðausturleið á hringleið sinni.
Á næsta korti, en það gildir kl. 9 á miðvikudagsmorgni 1. október, er sú lægð (erfitt er að fylgja þessu eftir) komin upp að Vesturlandi.
Hafa nú lægðirnar nærri því sameinast í eina. Ekki er verulegt þrýstifall á undan þessari hrinu - en þess í stað er ískyggilegt þrýstiris, tæp 12 hPa sem fylgir í kjölfarið. Svona nokkuð var á fyrri tíð enn óþægilegra heldur en þrýstifallið. Þrýstifall - þótt mikið sé - gefur smáaðdraganda að illviðrinu - ekki langan - en samt. Mjög mikið þrýstiris er oft ákafast strax eftir að það byrjar - þá skellur illviðrið einfaldlega á um leið og loftvog fer að rísa.
Það róar okkur nokkuð nú á dögum að tölvuspárnar gefa miklu meiri fyrirvara heldur en loftvogin ein auk þess sem þær eru endurnýjaðar á ýmist 6 eða 12 tíma fresti. Spá reiknimiðstöðvarinnar í dag gefur sterklega til kynna að þrýstiórói sé yfirvofandi. Við vitum nú hvers konar lægðir eða önnur kerfi eru á ferðinni - og við hverju má búast - jafnvel þótt spáin gangi ekki eftir í smáatriðum.
En svo áframhaldið? Síðasta kortið í þessari syrpu sýnir þrýstibreytingar á miðvikudagskvöld kl. 24.
Lægðirnar eru nú sameinaðar fyrir norðan land - en ný og mjög vaxandi lægð er suður í hafi. Þriggja stunda þrýstifall samfara henni er hér mest um 11 hPa - ekki sérlega efnilegt.
Skyldu einhver veðurnörd enn stunda loftvogarbank?
Flokkur: Vísindi og fræði | Facebook
Um bloggið
Hungurdiskar
Færsluflokkar
Heimsóknir
Flettingar
- Í dag (14.11.): 22
- Sl. sólarhring: 433
- Sl. viku: 2284
- Frá upphafi: 2410273
Annað
- Innlit í dag: 13
- Innlit sl. viku: 2044
- Gestir í dag: 13
- IP-tölur í dag: 13
Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar
Eldri færslur
- Nóvember 2024
- Október 2024
- September 2024
- Ágúst 2024
- Júlí 2024
- Júní 2024
- Maí 2024
- Apríl 2024
- Mars 2024
- Febrúar 2024
- Janúar 2024
- Desember 2023
- Nóvember 2023
- Október 2023
- September 2023
- Ágúst 2023
- Júlí 2023
- Júní 2023
- Maí 2023
- Apríl 2023
- Mars 2023
- Febrúar 2023
- Janúar 2023
- Desember 2022
- Nóvember 2022
- Október 2022
- September 2022
- Ágúst 2022
- Júlí 2022
- Júní 2022
- Maí 2022
- Apríl 2022
- Mars 2022
- Febrúar 2022
- Janúar 2022
- Desember 2021
- Nóvember 2021
- Október 2021
- September 2021
- Ágúst 2021
- Júlí 2021
- Júní 2021
- Maí 2021
- Apríl 2021
- Mars 2021
- Febrúar 2021
- Janúar 2021
- Desember 2020
- Nóvember 2020
- Október 2020
- September 2020
- Ágúst 2020
- Júlí 2020
- Júní 2020
- Maí 2020
- Apríl 2020
- Mars 2020
- Febrúar 2020
- Janúar 2020
- Desember 2019
- Nóvember 2019
- Október 2019
- September 2019
- Ágúst 2019
- Júlí 2019
- Júní 2019
- Maí 2019
- Apríl 2019
- Mars 2019
- Febrúar 2019
- Janúar 2019
- Desember 2018
- Nóvember 2018
- Október 2018
- September 2018
- Ágúst 2018
- Júlí 2018
- Júní 2018
- Maí 2018
- Apríl 2018
- Mars 2018
- Febrúar 2018
- Janúar 2018
- Desember 2017
- Nóvember 2017
- Október 2017
- September 2017
- Ágúst 2017
- Júlí 2017
- Júní 2017
- Maí 2017
- Apríl 2017
- Mars 2017
- Febrúar 2017
- Janúar 2017
- Desember 2016
- Nóvember 2016
- Október 2016
- September 2016
- Ágúst 2016
- Júlí 2016
- Júní 2016
- Maí 2016
- Apríl 2016
- Mars 2016
- Febrúar 2016
- Janúar 2016
- Desember 2015
- Nóvember 2015
- Október 2015
- September 2015
- Ágúst 2015
- Júlí 2015
- Júní 2015
- Maí 2015
- Apríl 2015
- Mars 2015
- Febrúar 2015
- Janúar 2015
- Desember 2014
- Nóvember 2014
- Október 2014
- September 2014
- Ágúst 2014
- Júlí 2014
- Júní 2014
- Maí 2014
- Mars 2014
- Febrúar 2014
- Janúar 2014
- Desember 2013
- Nóvember 2013
- Október 2013
- September 2013
- Ágúst 2013
- Júlí 2013
- Júní 2013
- Maí 2013
- Apríl 2013
- Mars 2013
- Febrúar 2013
- Janúar 2013
- Desember 2012
- Nóvember 2012
- Október 2012
- September 2012
- Ágúst 2012
- Júlí 2012
- Júní 2012
- Maí 2012
- Apríl 2012
- Mars 2012
- Febrúar 2012
- Janúar 2012
- Desember 2011
- Nóvember 2011
- Október 2011
- September 2011
- Ágúst 2011
- Júlí 2011
- Júní 2011
- Maí 2011
- Apríl 2011
- Mars 2011
- Febrúar 2011
- Janúar 2011
- Desember 2010
- Nóvember 2010
- Október 2010
- September 2010
- Ágúst 2010
Bæta við athugasemd [Innskráning]
Ekki er lengur hægt að skrifa athugasemdir við færsluna, þar sem tímamörk á athugasemdir eru liðin.