Í heiðhvolfinu við sumarsólstöður

Við lítum nú á kort sem sýnir hæð 30 hPa flatarins og hitann í honum við sumarsólstöður. Myndin er byggð á spálíkani bandarísku veðurstofunnar (gfs) og gildir kl. 18 laugardaginn 21. júní 2014.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Norðurskautið er rétt ofan við miðja mynd.  Risastór hæð með miðju yfir norðurskautinu þekur allt hvelið. Þetta þýðir að austanátt er ríkjandi á því öllu. Jafnhæðarlínur eru heildregnar og sýnir sú sem næst er hæðarmiðjunni 24500 metra (24,5 km). Þetta er nákvæmlega eins og það á að vera á þessum árstíma. Litafletir marka hita, dekksti brúni liturinn á við bilið -38 stig til -42 stig. 

Sé farið í smáatriði reka menn augun í það að heldur hlýrra er yfir Atlantshafi og Kyrrahafi heldur en yfir meginlöndunum á sama breiddarstigi. Þetta stafar væntanlega af því að veðrahvolfið bólgnar heldur meira yfir landi en sjó framan af sumri - meðan það misvægi stendur verður hitadreifingin trúlega á þennan veg. Uppstreymi kælir loft.

Sólin skín allan sólarhringinn norðan heimskautsbaugs og hitar heiðhvolfið. Það gerist reyndar á þann hátt að sólgeislunin býr til óson - en það nemur stuttbylgjugeisla og hitnar - annað loft hitnar svo í framhaldi af því (aðallega með sveimi). Smáatriði þeirra ferla eru ekki einföld og vel utan þægindasviðs ritstjórans.

En austanáttin heldur sér að minnsta kosti vel fram í ágúst - en alltaf dálítið spennandi að fylgjast með henni detta í sundur. Vestanátt er annars ríkjandi í meginhluta veðrahvolfs sem og í neðsta hluta heiðhvolfsins. Verði veðurfarsbreytingar verulegar í framtíðinni má búast við því að sú hæð þar sem áttaskiptin verða raskist, sérstaklega að sumarlagi. - En ekkert bólar á slíku.