Af þurrkum (og rétt er minnst á votviðri)

Enn blæs austan- og norðaustanáttin eins og ekkert hafi í skorist - og ekkert lát sýnist á. Þessu fylgir þurrkur um landið vestanvert - en úrkomutíð er austan- og norðaustanlands og sömuleiðis norðan til á Vestfjörðum.

Það er erfiðara að fylgjast með stöðu úrkomunnar gagnvart meðaltölum heldur en hita og loftþrýstings. Það er þó auðveldara sé hún mikil heldur en lítil. Sólarhringsúrkomumet eru slegin á nánast augabragði (það leynir sér ekki) en þurrkmet er ekki hægt að slá nema á löngum tíma. Hér á landi er úrkoma mæld á meir en 100 stöðvum, bæði mönnuðum og sjálfvirkum. Mönnuðu stöðvarnar eiga að senda veðurskeyti að minnsta kosti einu sinni á dag - en því miður er oft misbrestur á því - ástæður ýmsar. Heildarmynd af þurrkum fæst því langoftast ekki fyrr en komið er langt fram í næsta mánuð - þegar búið er að koma skrám í endanlegt lag.  

Lítum nú á nokkur atriði, fyrst heildarúrkomu það sem af er ári í Reykjavík og í Stykkishólmi. Í Reykjavík er hún 78,5 mm. Fljótt á litið virðist þetta ekki vera sérlega lítið - en þegar nánar er að gáð hefur árið aðeins 11 sinnum byrjað með jafn lítilli úrkomu að því er mælingar greina. Samfellt hefur verið mælt frá 1921, en líka samfellt á árunum 1885 til 1907. Árin á milli vantar. Fara þar nærri tuttugu ár aftur í tímann til að finna jafnþurra ársbyrjun í Reykjavík, til 1995.

Í Stykkishólmi hefur úrkoman það sem af er ári aðeins 33,9 mm. Þar ná samfelldar úrkomumælingar aftur til haustsins 1856. Svo er að sjá sem úrkoma hafi aðeins einu sinni verið minni en nú. Það var í ársbyrjun 1936. Þá mældist úrkoman á sama tíma 17,2 mm. Ársbyrjunin 1980 var nærri því jafnþurr og nú - munar innan við 1 mm.

Hafa ber í huga að einn til tveir úrkomusamir dagar eru fljótir að skjóta þurrkmetum út af kortinu - en þar sem nú eru aðeins átta dagar eftir af febrúar og enga breytingu á vindátt að sjá er rétt að fara að huga að þurrkmetum febrúarmánaðar.

Trúlega á núlíðandi febrúar ekki nokkurn möguleika á að slá þurrkmet fyrir landið allt - til þess hefur úrkoman á Norðaustur- og Austurlandi verið allt of mikil. En þurrkmet landsins alls á febrúar 1977, norðanlands telst febrúar 1930 þurrastur, á Vesturlandi er það febrúar 1977 og febrúar 1966 á Suðurlandi.

Í viðhenginu er listi yfir þurrasta febrúarmánuð á (flestum) mönnuðum veðurstöðvum, heildarúrkomu mánaðarins og hvaða ár þetta var. Þeir sem vilja geta afritað listann yfir í töflureikni og raðað honum eins og hverjum þykir best. Það eru um 15 stöðvar sem gera sig líklegar til nýrra febrúarþurrkmeta. Engin úrkoma hefur enn mælst í febrúar í Stafholtsey í Borgarfirði, aðeins 0,1 mm hefur mælst á Augastöðum í Hálsasveit og fáeinar stöðvar aðrar eru ekki langt þar fyrir ofan.

Tæpur tugur stöðva horfir í hina áttina - þar er góður möguleiki á því að febrúar verði sá úrkomusamasti sem vitað er um.

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• þurrasti febrúar

Athugasemdir

[Torfi Stefánsson (IP-tala skráð) 21.2.2014 kl. 17:53]

Já, þau leynast víða metin þó það séu ekki hitamet.

Trausti var næstum búinn að missa af þessu þurrkameti, komið langt fram í febrúar.

Samt er þetta mesta metið sem ég hef orðið var við fyrr og síðar á Traustabloggi:

Í Stykkishólmi hefur úrkoman aðeins einu sinni mælst minni en nú það sem af er ári, þ.e. frá 1856!!!