Stefnumótsfréttir

Hér verður haldið áfram að fylgjast með veðurstefnumóti föstudagsins. Evrópureiknimiðstöðin hefur heldur linast á snerpu þess - en bandaríska veðurstofan heldur grautnum heitum.

Ekki það að reiknimiðstöðin hafi skipt yfir í einhverja blíðu - síður en svo - en samt er útlitið heldur skárra en það sem hún veifaði í gær. Við lítum fyrst á kort sem gildir á sama tíma og kortið sem fjallað var um í gær.

Lægðirnar þrjár eru merktar eins og í gær. Svörtu heildregnu línurnar sýna sjávarmálsþrýsting eins og reiknimiðstöðin spáir að hann verði um hádegi á fimmtudag. Hér þarf að taka sérstaklega fram að kortið er úr hádegisspárunu reiknimiðstöðvarinnar - byggir á greiningu frá hádegi í dag miðvikudag. Strikalínurnar sýna hins vegar spá gærdagsins, það er að segja þá þrýstispá sem byggði á hádegisgreiningu þriðjudagsins.

Við sjáum að strikalínur og heildregnar falla ekki alveg saman - það munar lítillega á spánum tveimur. Litafletirnir sýna svæði þar sem munurinn er meiri en 2,5 hPa. Á rauðleitu svæðunum sýnir spáin í dag lægri þrýsting heldur en sú í gær, en á þeim bláleitu er þrýstingi spáð hærra heldur en var gert í gær.

Í spá dagsins í dag eru lægðirnar tvær suður í hafi um 100 km austar heldur en þeim var spáð í gær. Þetta kann að virðast lítið en ef þessi óvissa væri færð yfir á vindstreng yfir Íslandi ættu menn að átta sig á því að hér getur skilið á milli illviðris og mun skárra veðurs. Svona óvissa veldur því að staðsetning óveðurslægðarinnar sjálfrar er að hnikast enn meira til (óvissan magnast fram í tímann) auk þess sem dýpt hennar og snerpa hoppar til frá einni spárunu til annarrar.

Spákortin tvö sem víð lítum á hér að neðan eru sem sagt talsvert óviss þegar kemur að smáatriðum - en mismunandi staðsetning smáatriða verður að aðalatriði þegar raunverulegt veður gengur yfir.

Næsta kort sýnir veðrið eins og reiknimiðstöðin spáir því í hádegisrununni í dag klukkan 21 að kvöldi föstudags. Þá er lægðin nálægt fullri dýpt skammt fyrir norðan land.

Kortið verður greinilegra sé það stækkað. Jafnþrýstilínur eru heildregnar, vindur er sýndur með hefðbundnum vindörvum og 3 klukkustunda úrkoma með grænum og bláum litum. Mörkin milli grænna og blárra lita er við 5 mm/3 klst. Séu úrkomusvæðin skoðuð nánar má sjá þar litla þríhyrninga og litla krossa. Krossarnir tákna snjókomu.

Úrkomusvæðið sem liggur frá Vestfjörðum og til suðausturs inn á mitt land er þakið krossum. Þar er snjókoma - sem vonandi bráðnar í lágsveitum. Vindurinn í úrkomubeltinu er víðast um 15 til 20 m/s. Ætli það verði ekki algengur vindhraði á svæðinu. Sjálfsagt verður hvassara í vindstrengjum - það sést ef við förum upp í 925 hPa-fötinn en hann er í um 500 metra hæð yfir Vestfjörðum þegar spáin gildir.

Hér eru jafnhæðarlínur heildregnar, vindur er sýndur með hefðbundnum vindörvum og hiti er sýndur með litum. Á græna svæðinu yfir Vestfjörðum er hann undir frostmarki - frost er sem sagt í 500 metra hæð yfir sjávarmáli. Vindur er hér meiri heldur en á yfirborðskortinu að ofan, hann er um 25 m/s á allstóru svæði. Sömuleiðis eru stór svæði suður og austur í hafi þar sem vindur er 25 m/s eða meiri.

Norðankuldastrengurinn er mjög mjór og talsvert hlýrra loft er austan við hann - það er svona með herkjum að kalda loftið sleppi suður fyrir Scoresbysund á Grænlandi - til að angra okkur.

Eins og sagði í upphafi þessa pistils reiknar bandaríska veðurstofan lægðina nú um 5 hPa dýpri en sýnt er á kortunum. Það er ekki gott að segja af hverju þessi munur stafar en í spá reiknimiðstöðvarinnar sleppur slatti af hlýja, raka loftinu austur og út úr lægð eitt á kortinu að ofan - mætir sum sé ekki á stefnumótið - það gæti munað því.

Þessi illviðrislægð er skyld þeirri sem kennd hefur verið við Súðavíkursnjóflóðið. Sú var reyndar miklu verri - sannkallað gjörningaveður. Lægðirnar eiga það sameiginlegt að verða til úr flóknum samruna margra veðurkerfa sem eiga stefnumót yfir landinu sjálfu og springa þar út og dýpka á örskömmum tíma.

Það er erfitt fyrir vind að blása af norðvestri um vestanvert landið, venjulega fer hann frekar í vestur eða norðnorðvestur - eða þá nærri logn - svikalogn er þá algengt.

Það gerist ekki nema um það bil sjöunda hvert ár að jafnaði að þrýstingur í ágúst fer niður yfir 978 hPa á íslenskri veðurstöð og einu sinni á tuttugu árum undir 970 hPa. Lægsti þrýstingur sem mælst hefur í ágúst hér á landi er 960,9 hPa það var í miklu norðaustanillviðri 1927. Þá rigndi gríðarlega á Norður- og Austurlandi.