Kaldur apríl í háloftunum?

Spurningamerkið í fyrirsögninni er reyndar óþarft því apríl var vissulega kaldur hér á landi, jafnvel kaldasti mánuður vetrarins á örfáum stöðvum. Fyrstu fregnir benda einnig til þess að hann hafi verið kaldasti mánuður vetrarins í háloftunum yfir landinu (þótt vormánuður sé). Það segir greining evrópureiknimiðstöðvarinnar, meðalþykktin yfir landinu var ekki nema 5195 metrar.

Greiningar evrópureiknimiðstöðvarinnar ná aðeins aftur til 1958 og hefur apríl aldrei á því tímabili verið jafnkaldur í neðri hluta veðrahvolfs. Næst kemst apríl 1983 með 5202. Munurinn er ekki marktækur. Samtímagreiningar eru til frá því að reglubundnar háloftaathuganir hófust skömmu fyrir 1950. Sé leitað í það safn kemur í ljós að þrír aprílmánuðir, 1949, 1951 og 1953 eru með jafnlitla þykkt og apríl nú, 1953 lægstur. Þá var meðalþykktin að sögn 5182 metrar.

Í bandarísku endurgreiningunni sem hungurdiskar vitna oft til eru þessir mánuðir lítillega hlýrri, 1951 lægstur með 5205 metra. En meðalhiti í apríl nú var þó nokkuð hærri heldur en hitinn var í apríl 1949, 1951 og 1953. Í Reykjavík var 1951 kaldastur, meðalhiti 0,0 stig, en í nýliðnum apríl var hann hins vegar 1,9 stig.

Þykktin er að jafnaði mjög góður mælikvarði á meðalhita mánaða. Hún neglir hann samt ekki niður. Sé loft óvenju stöðugt er hiti lægri heldur en þykktin segir til um. Sé það óstöðugt er hitinn hærri. Tökum við mark á því verðum við að gera ráð fyrir því að loft hafi verið óvenju óstöðugt í nýliðnum aprílmánuði. Sjórinn er e.t.v. mun hlýrri nú heldur en var við sambærilegar háloftaaðstæður í kringum 1950.

Niðurstaðan gæti verið sú að apríl hafi nú verið um 1,5 stigum hlýrri heldur en hann ætti að vera. Það er út af fyrir sig merkilegt.

Það er ekki við því að búast að endurgreiningar reiknimiðstöðvarinnar og þeirrar bandarísku séu nákvæmlega sammála um ástand á fyrri tíð. Hvorug er heldur endilega alveg rétt. Við förum því gætilega í samanburði við fyrri tíma. Við leit finnst að það hefur aðeins tvisvar gerst áður á tímabili endurgreiningarinnar (frá 1871) að þykktin í apríl hafi verið sú lægsta á vetrinum. Þetta var árin 1953 og 1922. Þetta segir varla neitt um sumarið því 1953 var það mjög hagstætt en harla skítt 1922.

Og enn malar norðanáttin.

Athugasemdir

[Sigurður Þór Guðjónsson, 4.5.2013 kl. 02:26]

Þetta er upphaf endalokanna! 1979 snýr svo aftur í maí!