Janúarlok

Þrátt fyrir töluverða ófærð og almennan óróa í veðri er liðinn janúarmánuður samt hlýrri en í meðallagi um land allt. Úrkoma á Suður- og Vesturlandi var langt umfram meðallag. Vonandi má lesa um það á vef Veðurstofunnar von bráðar.

Meðalloftþrýstingur hefur verið lágur í janúar en þó hafa eftirtektarsöm veðurnörd trúlega gefið því gaum að þessa dagana er loftþrýstingur ekki sérlega siginn þrátt fyrir fjörugan lægðagang. Margar lægðir eiga að fara hjá næstu vikuna - býsna krappar og vindasamar en ekkert sérlega djúpar miðað við árstíma. Lægðirnar eru þó það nærgöngular að mestu hlýindin fara ýmist hjá landinu eða standa afskaplega stutt við.

Þar sem reglan um að hollusta fylgi háloftakortum er í hávegum höfð á hungurdiskum skulum við nú líta á eitt slíkt. Það er í kunnuglegu gervi hirlam 500-hPa og þykktarspár sem gildir kl. 18 þriðjudaginn 1. febrúar.

Jafnhæðarlínur eru svartar og heildregnar, jafnþykktarlínurnar eru rauðar strikaðar. Hvoru tveggja er mælt´í dekametrum (1 dam = 10 metrar). Því þéttari sem jafnhæðarlínurnar eru því meiri er vindurinn í veðrahvolfinu miðju og því meiri sem þykktin er því hlýrri er neðri hluti veðrahvolfs. Vindurinn dregur þykktarlínurnar til rétt eins og um spunninn þráð sé að ræða (jæja, kannski ekki alveg). Þar sem þær bera hærri þykkt með sér er sagt að hlýtt aðstreymi ríki (t.d. við rauðu örina á myndinni) en þar sem lægri þykkt sækir á er aðstreymið kalt (t.d við bláu örina austan Nýfundnalands.

Ef við förum í saumana á kortinu má sjá að það er 5340 metra jafnhæðarlínan sem liggur um Ísland, þetta er um 100 metrum yfir meðaltali árstímans. Það er 5160 metra jafnþykktarlínan sem sveigist inn á norðvestanvert landið. Þykktin sú er heldur undir meðallagi árstímans en stendur stutt við. Yfir landinu er frekar skarpt lægðardrag og má gera ráð fyrir að það sé á töluverðri ferð til norðausturs - samkvæmt þeirri þumalfingurreglu að stutt skörp lægðardrög fari hraðar yfir en löng. En við skulum þó aldrei ofgera þumlinum - munum það.

Það sem er athyglisverðast á þessu korti í augum sem gera lítið annað en að stara á veðurkort er að þykktin skuli varla komast undir 5040 metra á öllu svæðinu vestan og suðvestan Grænlands. Þar ríkir ein allsherjar þykktarflatneskja. Það liggur við að hægt sé að líta undan - en við skulum samt ekki vanmeta þann þykktarbratta sem er í kringum heimskautaröstina - en hana er að finna á þeim slóðum þar sem jafnhæðarlínurnar eru þéttastar. Þar er í sjálfu sér nægt fóður í illviðri.

En austur í Evrópu bendir blá og þykk ör á 4920 metra jafnþykktarlínuna sem rétt gægist inn á kortið og dregur að sér athygli veðurnörda - þótt þau ættu að vera að fylgjast með allt öðru og jafnvel þótt línan sú komist ekki lengra vestur.