Lægðin þaulsetna að fara - hvað kemur í stað hennar?

Alla síðastliðna viku hefur þaulsetin lægð sunnan við land ráðið veðri hér á landi. Aðallega hefur hagstæð tíð fylgt henni, þungbúið og skúrasælt að vísu lengst af. Næturhiti hefur verið hár og gróður tekið vel við sér þar á meðal blessuð berin sem samt eru áberandi seinni á ferð heldur en undanfarin ár. Suma dagana hefur verið mikil blíða ríkt um landið vestanvert, því meiri eftir því sem vestar dregur og náði hiti m.a. 20 stigum í Reykjavík og sumrinu því bjargað (eða þannig).

En nú er lægðin á förum og gerir bretum sérlega gramt í geði með óhóflegri bleytu og mun væntanlega einnig valda leiðindum víðar í Vestur- og Miðevrópu. En hvað tekur við hér á landi? Við lítum eins og oft áður á 500 hPa- og þykktarspá morgundagsins, sunnudagsins 7. ágúst kl. 18.

Fastir lesendur kannast við táknmál kortsins, en svörtu heildregnu línurnar sýna hæð 500 hPa flatarins í dekametrum, en rauðu strikalínurnar tákna þykktina, hún er einnig mæld í dekametrum (dam = 10 metrar). Því meiri sem þykktin er - því hlýrra er loftið. Því þéttari sem svörtu hæðarlínurnar eru því hvassara er í 500 hPa-fletinum en hann er, eins og kortið sýnir í 5 til 6 kílómetra hæð. Línan sem liggur yfir Ísland austanvert er 5580 metra jafnhæðarlínan og er staðan yfir meðallagi árstímans. Þykktarlínan sem liggur yfir landinu (rauða strikalínan) sýnir þykktina 5460 metra. Sú þykkt er mjög venjuleg í ágúst, en táknar samt að loftið er ekkert sérlega hlýtt.

Við sjáum myndarlegan hæðarhrygg yfir Grænlandi og lokaða lægðarbylgju austur af Nýfundnalandi. Austan við lægðina er hlýtt loft í framsókn (rauða örin) en yfir Íslandi er kalt loft á leið suður (blá ör). Þetta mörkum við af því að þykktarlínan yfir landinu liggur þvert á hæðarlínurnar og norðanáttin ýtir þykktarlínunni til suðurs og kaldara loft úr norðri sækir fram.

Það er langt í næstu jafnþykktarlínu (5400 metra) fyrir norðan land, hún er vestur af Svalbarða. Næsta sólarhring á eftir (aðfaranótt mánudags og á mánudag) á hún að taka á rás til suðsuðvesturs í átt til landsins. En jafnframt nálgast hærri þykkt úr suðri. Vonandi er að sunnanloftið geti stuggað við norðankuldanum sem annars virðist yfirvofandi - eða alla vega tafið framrás hans. Um það er ekki vitað enn.

Athugasemdir

[Þorkell Guðbrandsson (IP-tala skráð) 8.8.2011 kl. 11:40]

Spárnar frá wetterzentrale.de (sem eru nú víst amerískar að uppruna?) eru sífellt staðráðnari í að gera ráð fyrir að kuldapollurinn hér norður og austur af okkur eigi glæsilega framtíð fyrir höndum, þannig að vonir okkar hér norðan heiða um "indian summer" eru trúlega fyrir bí. Jæja, en "sumarið" náði víst hátt í viku hjá okkur. Maður á að vera þakklátur fyrir það.

[Trausti Jónsson, 9.8.2011 kl. 00:55]

Já Þorkell, kuldapollurinn hringsólar langt norður í höfum og bíður færis. Evrópureiknimiðstöðin er í dag (8. ágúst) heldur bjartsýnni en sú ameríska - en litlu má þó muna með pollinn.