Snjór á hörpu

Það er ekki mjög algengt að alhvítt sé á athugunartíma að morgni í Reykjavík eftir sumardaginn fyrsta, en gerist þó endrum og sinnum. Eitthvað oftar festir snjó að nóttu sem er svo horfinn að mestu kl.9, þegar mæling er gerð. Sömuleiðis er einhver munur á efri og neðri byggðum höfuðborgarsvæðisins hvað þetta varðar. 

Í morgun (fimmtudaginn 27. apríl) var snjódýpt mæld 11 cm á Veðurstofutúni, en 9 cm í nýja reitnum (Háahlíð). Snjódýptarmælingar hafa verið gerðar reglulega í Reykjavík frá 1921. Svo virðist sem snjór á jörð á þessum tíma árs sé heldur algengari á Veðurstofutúni heldur en var á eldri mælistöðvum (Sjómannaskóli, Reykjavíkurflugvöllur, Landssímahús, Skólavörðustígur). Áður en flutt var á Veðurstofutún hafði snjódýpt aðeins einu sinni mælst 10 cm í Reykjavík svo seint að vori (það var 7.maí 1923). Í þau 50 ár sem stöðin hefur verið þar sem hún er nú hefur það hins vegar gerst 5 sinnum, síðast í morgun. Næsta tilvik á undan var þann 1. maí 2011 (16 cm) - mjög eftirminnilegt tilvik. Þann 27. apríl 1975 mældist snjódýptin 12 cm (svipuð og nú), 13 cm þann 1. maí 1993 og 17 cm þann 1. maí 1987. Það er mesta snjódýpt á hörpu í Reykjavík. Daginn áður, þann 30.apríl 1987 mældist snjódýptin 10 cm. Afskaplega eftirminnilegt. 

Síðast var alhvítt svona seint í Reykjavík 29. apríl 2017, en snjódýpt mældist þá aðeins 2 cm. Eins og áður sagði vitum við um tilvik þar sem alhvítt var í byggðum á höfuðborgarsvæðinu að næturlagi seinna að vori, allt fram í júní. 

Þess má geta að ekki hafði orðið alhvítt í Reykjavík síðan 22. febrúar og voru því - þar til í morgun - smámöguleikar á snjóleysistímameti. En þeir (litlu) möguleikar hafa nú fokið út um gluggann - alauðaskeiðið í ár (hvert sem það svo verður) styttist um rúma tvo mánuði. Ákveðin vonbrigði í heimi metanörda. Í hungurdiskapistli frá því í fyrra má lesa um lengd alauðaskeiðsins í Reykjavík. Má þar sjá að nánast óhugsandi er að slá lengdarmetið frá 1965 (en kannski gerist það einhvern tíma). 

Smálægðaveturinn?

Þegar ritstjórinn horfir út um gluggann á ritstjórnarskrifstofum hungurdiska er jörð orðin hvít. Nokkur viðbrigði frá óvenjulegum hlýindum undanfarinna vikna. Kerfið sem veldur þessari snjókomu er heldur smátt í sniðum - stærðin er sú sem þeir sem vilja flokka allt kalla miðkvarðakerfi (mesóskala). Afskaplega erfið fyrir veðurspámenn - en nákvæm veðurlíkön nútímans eru þó þrátt fyrir allt farin að ráða eitthvað við, eitthvað sem alls ekki var á veðurspárárum ritstjórans fyrir rúmum 40 árum. Það sýndi sig í vetur að smákerfi sem þessi geta haft veruleg áhrif í þjóðfélagi nútímans, jafnvel kostnaðarsamari heldur en á árum áður. Kerfið sem dengdi niður snjó á höfuðborgarsvæðinu skömmu fyrir jól var af þessu tagi (svo tók stærra kerfi við og bjó til hríð úr snjónum). Sömuleiðis má telja kerfið litla sem bjó til snjóinn sem varð aðalefni snjóflóðanna eystra fyrir um mánuði. 

Hvað verður úr því kerfi sem liggur við Suðvesturland einmitt núna er ekki vitað. Það er alla vega mun erfiðara að búa til skafrenning og hríð í apríllok heldur en um hávetur - sólin er orðin dugleg. En veðurlíkön eru samt að gera ráð fyrir mikilli úrkomu næsta sólarhring.

Hér er sólarhringsúrkomuspá uwc-líkansins svonefnda. Sýnir úrkomu sem fellur í líkaninu frá því klukkan 18 í dag (miðvikudag 26. apríl) til kl.18 fimmtudag 27. apríl. Hæsta talan er 64 mm, nærri Garðskaga - það er mjög mikið - og væri feiknamikið ef allt félli sem snjór - sem það gerir varla. Önnur líkön setja hámarksúrkomuna ekki á sama stað - úti á sjó - og hæstu tölur eru ekki þær sömu. Þessar háupplausnarspár eru gerðar á 6 klukkustunda fresti og hvert rennsli flytur hámarkið frá einum stað til annars og sýnir misháar tölur. Ekkert samkomulag um það.

En reikningarnir sýna okkur samt að úrkomumætti loftsins er nokkuð mikið - fái það að lyftast. Mjög lítill vindur er í háloftunum, en svo virðist sem rakt og (til þess að gera) hlýtt loft (sem hefur fengið að malla yfir sjónum við Suður- og Suðvesturland) liggi undir þurru og (til þess að gera) köldu lofti norrænnar ættar.

Viðkvæm jafnvægisstaða - glórulítið fyrir ritstjóra hungurdiska að fabúlera meir um hana. Við sjáum hvað gerist - lýkur smálægðavetrinum mikla með þessu?