Afskaplega óstöðugar framtíðarspár

Það eru ekki ný tíðindi að framtíðarspár séu óstöðugar. Eins og minnst hefur verið á hér á þessum vettvangi áður hafa lengstu spár að undanförnu verið stöðugt að gefa til kynna myndun háþrýstisvæðis í námunda við Ísland - eða þá yfir Grænlandi. Einhvern veginn hefur samt lítið orðið úr slíku og þessi háþrýstisvæði alltaf dottið út þegar nær dregur. Þunginn í þessum spám hefur þó á heildina litið farið vaxandi og virðast evrópskar veðurstofur almennt gera ráð fyrir kuldum í Evrópu á næstunni - og úrkomutíð við austanvert Miðjarðarhaf. 

Spár eru hins vegar afskaplega óstöðugar. Við lítum til gamans á fjórar þeirra og sýna þær hæð 500 hPa-flatarins og þykktina og gilda allar um hádegi á fimmtudag í næstu viku (24.janúar) - myndin verður skýrari við stækkun (og svo er hún líka í viðhenginu).

Í efra vinstra horni er spá evrópureiknimiðstöðvarinnar frá því síðdegis í gær, þriðjudag. Þá er risin upp risastór fyrirstaða við Ísland - með tilheyrandi hlýindum hér á landi (alla vega tímabundnum). Vonskuveðri - óvenjuskæðu - er spáð á sunnanverðu Englandi og í Norður-Frakklandi. Væntanlega hafa ýmsir hrokkið við þegar þeir sáu þessa spá. 

En næsta spá reiknimiðstöðvarinnar - sú sem send var út snemma í morgun sýnir allt annað ástand við Ísland - mikla (og hlýja) sunnanátt með bleytu. Fyrirstöðuhæðin er orðin að hrygg sem fer allhratt til austurs - en kaldara loft sækir að úr vestri. Kuldapollurinn Stóri-Boli í ólíkri stöðu á þessum tveimur myndum - báðum úr sama líkani en með aðeins 12-klukkustunda upphafstíma. 

Neðri myndirnar tvær sýna tvær Bandarískar spár, sú til vinstri er sú frá því kl.6 í morgun. Hún er ekki mjög ólík miðnæturspá reiknimiðstöðvarinnar - nema hvað kuldapollurinn Stóri-Boli er mun meira ógnandi. Spáin í neðra hægra horni sýnir spá bandarísku veðurstofunnar frá því á miðnætti (sama tíma og reiknimiðstöðvarspáin þar fyrir ofan). Kalda loftið úr vestri er hér enn nær - og fyrirstaðan mikla ekki sjáanleg. 

Kuldarnir á Englandi eru horfnir að mestu úr nýju spánum. Aftur á móti standa spár um nokkra kuldatíð á meginlandi Evrópu áfram og sömuleiðis þær sem benda til úrkomu við Miðjarðarhaf. 

Þetta sýnir okkur vel að varlegt er að treysta langtímaspám - alla vega þegar miðað er á ákveðna daga. En enn vitum við ekkert um það hvort fyrirstaðan mikla kemur til með að sýna sig - vel má það vera - það er enn nægur tími fram í næstu viku (margar reikniumferðir miðstöðvanna) og síðan allur febrúar og mars.

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• spár - skýrari mynd

Fyrri hluti janúarmánaðar

Nú má segja að hálfur janúar sé liðinn (eða nærri því). Meðalhiti í Reykjavík er +3,6 stig, +4,1 stigi ofan meðallags sömu daga 1961-1990, en +2,7 ofan meðallags síðustu tíu ára og eru dagarnir 15 þeir þriðjuhlýjustu á öldinni (af 19), lítillega hlýrra var 2003, en nokkru hlýrra 2002 (+4,2 stig). Kaldastir á öldinni voru sömu dagar 2005. Á langa, 144-ára listanum, er mánuðurinn í 9. til 10. hlýjasta sæti. Hlýjast var 1972, meðalhiti +5,9 stig, en kaldastur var fyrri hluti janúarmánaðar árið 1918, meðalhiti -9,5 stig.

Á Akureyri er meðalhiti dagana 15 +2,7 stig, +4,9 stigum ofan meðallags 1961-1990, en +3,4 stig ofan meðallags síðustu tíu ára.

Hiti er ofan meðallags síðustu tíu ára um land allt, mest er jákvæða vikið við Upptyppinga, +4,1 stig, en lægst í Seley, +0,7 stig.

Úrkoma í Reykjavík hefur mælst 47,4 mm, það er í ríflegu meðallagi, en á Akureyri hefur hún mælst 19,8 mm, rétt undir meðallagi fyrri hluta janúar.

Sólskinsstundir hafa aðeins mælst 2,9 í Reykjavík. Það er lítið, en hefur verið minna sömu daga meir en 30 sinnum síðustu 100 árin rúm.