Enn bólar ekkert á kalda loftinu

Enn bólar ekkert á kalda vetrarloftinu. Það heldur sig enn norður við norðurskaut og fyrir vestan Grænland. Ísland og allt hafsvæðið austan Grænlands - austur til Noregs er í suðlægum og tiltölulega hlýjum vindum. Þetta sést vel á norðurhvelskortinu að neðan, en það sýnir hæð 500 hPa-flatarins og þykktina um hádegi á miðvikudag. Evrópureiknimiðstöðin reiknar.

 

Jafnhæðarlínur eru heildregnar - því þéttari sem þær eru því meiri er vindurinn. Lega línanna segir til um vindáttir rétt eins og jafnþrýstilínur á hefðbundnum veðurkortum. Þykktin er sýnd í lit. Hún mælir hita í neðri hluta veðrahvolfs - því meiri sem hún er því hlýrra er loftið. Kvarðinn til hægri á myndinni sýnir gildin - kortið batnar mjög sé það stækkað með smellum.

Mörkin á milli blárra og grænna lita er við 5280 metra þykkt. Skipt er um liti á 6 dekametra (60 metra) bili. Meðalþykkt við Ísland á þessum árstíma er nærri 5240 metrum - landið er hins vegar nánast allt í græna litnum og af því má ráða að hiti í neðri hluta veðrahvolfs er á kortinu meira en 2 stigum yfir meðallagi. Enda er áttin suðaustlæg í hæð - en austlægari neðst. Þegar vindur snýst með sól með hæð er hlýtt aðstreymi ríkjandi.

Hæðarhryggur er nokkuð langt fyrir austan - þótt hann sé ekki öflugur heldur hann enn á móti framsæknum háloftabylgjum úr vestri. Eins og undanfarnar 6 vikur eða svo brotna þær allar við Bretland - en skjóta um leið suðlægu lofti til norðurs yfir Ísland og langt norður í höf.

Á hungurdiskum hefur 5100 metra þykkt og lægri gjarnan verið notuð sem ígildi kaldrar vetrarveðráttu. Henni fylgir hiti vel undir meðallagi hér á landi - en hún nær þó oft til landsins og er enn oftar á sveimi rétt norðan við landið. Við getum auðveldlega talið okkur niður eftir bláu litunum og fundið svæði sem eru undir 5100 metrum. Við leitum einfaldlega (niður) að fjórða bláa litatóninum á kvarðanum.

Hann finnst ekki í nágrenni við landið - hylur norðvestasta hluta Grænlands og er ekki langt vestan við Grænland suðvestanvert. Eini staðurinn sem ber kalt loft í átt til okkar er vindstrengurinn norðaustur af Nýfundnalandi - en þar bíður hlýtt Atlantshafið og hitar loftið þannig að það verður orðið sæmilega hlýtt þegar og ef það kemst hingað.

Það er enn kalt í norðaustanverðum Bandaríkjunum - en þó er versti kuldinn talsvert norðar. Hæðarhryggurinn mikli sem olli methlýindunum mestu í Alaska hefur gefið sig - en það svæði er þó inni í græna litnum - rétt eins og Ísland - og hiti þar með yfir meðallagi. Þó er stutt í mjög kalt loft norður af Alaska og trúlegt að það eigi eftir að skjóta sér til suðurs eða suðausturs - það væri ekki lengi að því. Við sjáum þéttar jafnhæðarlínur og mikinn vind á jaðri hæðarsvæðisins - ólíkt því sem er hérna Atlantshafsmegin á norðurslóðum.

Síðustu daga hefur kuldapollurinn mikli, sá sem við höfum kallað Síberíu-Blesa, verið að skjóta litlum kuldaskotum yfir heimskautið og inn í kanadapollinn Stóra-Bola. Við sjáum tvö skot sem litlar lægðir á kortinu - önnur er nánast beint yfir norðurskautinu en hinn er kominn suður yfir norðanvert meginland Kanada. Þessi skothríð á að halda áfram og svo lengi sem ekki er miðað á Grænland erum við í góðu skjóli. Tíu daga spá evrópureiknimiðstöðvarinnar sér ekkert slíkt mið.

En svo er aftur annað mál að ekki er að sjá neitt sérlega hlýtt loft stefna til landsins heldur - þannig að hin makalausa hitaflatneskja janúarmánaðar virðist ætla að halda áfram.

Þessi hitaflatneskja færði okkur þó næsthlýjasta janúar sem vitað er um á Teigarhorni - en mæliröðin þar nær allt aftur til 1873. Eru það talsverð tíðindi þótt Vesturland hafi ekki gert eins vel - hitinn í Stykkishólmi í 20. sæti (mætti nú athuga betur). Landið allt kannski í því tíunda. Tengja má á janúartíðarfarsyfirlit Veðurstofunnar.