Bloggfærslur mánaðarins, september 2020
2.9.2020 | 20:56
Sumareinkunn 2020
Ritstjóri hungurdiska hefur nú reiknað einkunn sumarsins í Reykjavík og á Akureyri. Aðferðin hefur verið skýrð áður (og er auðvitað umdeilanleg). Sumarið nær hér til mánaðanna júní til ágúst - aðferðin gæti gengið fyrir maí líka en varla september. Hæsta mögulega einkunn í þessu kerfi er talan 48 - ekkert sumar hefur náð slíkum hæðum - hvorki í Reykjavík né á Akureyri. Lægsta talan er núll, sumarið 1983 komst nærri henni - einkunn þess sumars var einn. Rétt er að taka fram að einkunnin er háð hverjum stað - hún gefur engan tölulegan samanburð milli stöðva (sem sumardagatalningin sem hér var fjallað um fyrir nokkrum dögum gerir frekar).
Sumareinkunn Reykjavíkur 2020 er 21. Það má heita í meðallagi síðustu 99 sumra (meðaltalið er 23), en 7 stigum undir meðallagi aldarinnar til þessa. Súlurnar á myndinni sýna einkunn hvers árs. Þar má greina að þetta er þriðja- til fjórðalakasta einkunn síðustu tíu ára - hún var talsvert lægri en nú bæði 2013 og 2018 og jöfn og nú sumarið 2014. Það var ágústmánuður 2018 sem bjargaði því sem bjargað varð þá því hann skilaði 11 af 13 stigum það árið. Ágúst bjargaði einnig miklu 2014 (13 stig af 20), en árið 2013 voru allir mánuðirnir þrír jafndaufir (3 stig hver). Í ár var líka nokkuð jafnt á komið með mánuðunum þremur (7, 9 og 4 stig, ágúst sístur).
Það vekur alltaf athygli á sumareinkunnarmyndinni í Reykjavík hversu tímabilaskipting er mikil. Tíuárameðaltal fór lægst niður í 15 stig á árunum 1975 til 1984, en hæst í 32 stig, á árunum 2003 til 2012 - árin 2009 til 2012 skera sig sérstaklega úr fyrir gæði. Eins og áður sagði er meðaltal síðustu tíu ára 27 stig, alveg á pari við bestu tíu ára skeið í kringum 1930 og á sjötta áratugnum. - Hvað síðan verður næstu árin vitum við auðvitað ekki, en 2015, 2016, 2017 og 2019 voru öll í flokki öndvegissumra í Reykjavík.
Þess má geta að maímánaðareinkunnin var í meðallagi í Reykjavík.
Sumarið var gott fyrir norðan - náði 29 stigum. Það er ámóta og 2013 og 2014, allmiklu lakara en 2012, en talsvert betra en öll sumrin frá 2015 til 2019 (sé eitthvað að marka einkunnargjöfina). Ágúst skilaði flestum stigum og tryggði góða útkomu, fram að því höfðu tölur verið nærri meðallagi.
Heildaútlit línurits fyrir Akureyri er nokkuð annað en fyrir Reykjavík. Lægsta tíu ára meðaltalið er þannig 19 (1966 til 1975) og það hæsta 29 (2000 til 2009) - munar 10 stigum, en 17 í Reykjavík. Ritstjóri hungurdiska túlkar það svo að meiri þráviðri séu syðra heldur en nyrðra - mánuðirnir sjálfstæðari á Akureyri heldur en í Reykjavík. Þannig eru það 7 sumur í Reykjavík sem ekki ná 10 stigum, en aðeins 1 á Akureyri (1985). Ellefu sumur ná 35 stigum eða meira í Reykjavík - en ekki nema fjögur á Akureyri. Þetta bendir til þess að mánuðir í Reykjavík vinni fremur sem heild heldur en fyrir norðan. Ekki er þó á þessari hegðan byggjandi við langtímaveðurspár.
Það er nákvæmlega ekkert samband á milli sumareinkunnar nyrðra og syðra. Þó eru fleiri sumur góð á báðum stöðum (samtímis) heldur en vond á báðum. Frábærlega góð á báðum stöðum voru 1931, 1939, 1957, 2004, 2007, 2008 og 2012, en 1959, 1969 og 1992 voru slök á báðum stöðum - 1983 var ekki sérlega gott á Akureyri heldur - á mörkum hins laka.
Ritstjóri hungurdiska hefur gert tilraunir með aðrar reikniaðferðir. Efnislega verður útkoman nánast sú sama - innbyrðis röð sumra breytist þó auðvitað lítillega. Til dæmis má reyna að bæta vindhraða við. Gallinn er hins vegar sá að vindmæliröð Reykjavíkur er mjög ósamfelld. Mjög mikil breyting varð við mæliskipti í maí árið 2000. En hægt er að nota mælingar síðan þá og gera samanburð á þeim 20 sumrum sem liðin eru síðan.
Gæðaröðin á línuritinu hér að ofan er þessi: 2009 (efst), 2012, 2010, 2011 og 2019, 2013 neðst. Sé vindur tekinn með verða fimm efstu sætin þessi (í röð að ofan): 2012, 2019, 2010, 2016, 2009, 2013 líka neðst.
Munum að lokum að þetta er bara ábyrgðarlaus leikur - ekki má nota þessar niðurstöður í neinni alvöru.
1.9.2020 | 20:33
Hiti á landsvísu í júní til ágúst
Alþjóðaveðurfræðistofnunin skilgreinir mánuðina júní til ágúst sem sumar á norðurhveli jarðar. Hér á landi viljum við helst telja september með líka. En lítum samt á alþjóðaútgáfuna.
Meðalhiti reiknast 9,8 stig. Það er nákvæmlega í meðallagi síðustu tíu ára, og 0,1 stigi ofan meðallagsins 1991 til 2020. Aftur á móti 0,9 stigum ofan meðallagsins 1961 til 1990 og 0,3 stigum ofan við meðaltalið forna 1931 til 1960.
Myndin sýnir meðalhita sumarsins nærri 150 ár aftur í tímann - ekki mikið að treysta á landsmeðaltal fyrir þann tíma (þó við vitum um allmikið um hitafar þá). Svo sýnist sem allt sé á uppleið - en munum þó að leitni segir ein og sér nákvæmlega ekkert um framtíðina. Á tímabilinu 1951 til 1991 voru aðeins þrjú sumur jafnhlý eða hlýrri heldur en 2020 - en á þessari öld lendir það í 11.hlýjasta sæti - af því má ráða hversu mikið samkeppnin hefur harðnað.
Lítum í leiðinni á röðunarstöðu hita í ágústmánuði.
Eftir kalda dumbungsbyrjun á landinu suðvestanverðu snerist til betri vegar og lyftist þá hitinn upp eftir listanum - norðaustan- og austanlands héldust hlýindi lengst af.
Að tiltölu varð hlýjast á Austurlandi að Glettingi, þetta er þriðjihlýjasti ágústmánuður aldarinnar þar og sá fjórðihlýjasti á Norðausturlandi. Kaldast (að tiltölu) varð á Suðausturlandi, hiti þar í 13.hlýjasta sæti.
Um bloggið
Hungurdiskar
Færsluflokkar
Heimsóknir
Flettingar
- Í dag (9.11.): 258
- Sl. sólarhring: 345
- Sl. viku: 1692
- Frá upphafi: 2408560
Annað
- Innlit í dag: 241
- Innlit sl. viku: 1521
- Gestir í dag: 232
- IP-tölur í dag: 231
Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar
Eldri færslur
- Nóvember 2024
- Október 2024
- September 2024
- Ágúst 2024
- Júlí 2024
- Júní 2024
- Maí 2024
- Apríl 2024
- Mars 2024
- Febrúar 2024
- Janúar 2024
- Desember 2023
- Nóvember 2023
- Október 2023
- September 2023
- Ágúst 2023
- Júlí 2023
- Júní 2023
- Maí 2023
- Apríl 2023
- Mars 2023
- Febrúar 2023
- Janúar 2023
- Desember 2022
- Nóvember 2022
- Október 2022
- September 2022
- Ágúst 2022
- Júlí 2022
- Júní 2022
- Maí 2022
- Apríl 2022
- Mars 2022
- Febrúar 2022
- Janúar 2022
- Desember 2021
- Nóvember 2021
- Október 2021
- September 2021
- Ágúst 2021
- Júlí 2021
- Júní 2021
- Maí 2021
- Apríl 2021
- Mars 2021
- Febrúar 2021
- Janúar 2021
- Desember 2020
- Nóvember 2020
- Október 2020
- September 2020
- Ágúst 2020
- Júlí 2020
- Júní 2020
- Maí 2020
- Apríl 2020
- Mars 2020
- Febrúar 2020
- Janúar 2020
- Desember 2019
- Nóvember 2019
- Október 2019
- September 2019
- Ágúst 2019
- Júlí 2019
- Júní 2019
- Maí 2019
- Apríl 2019
- Mars 2019
- Febrúar 2019
- Janúar 2019
- Desember 2018
- Nóvember 2018
- Október 2018
- September 2018
- Ágúst 2018
- Júlí 2018
- Júní 2018
- Maí 2018
- Apríl 2018
- Mars 2018
- Febrúar 2018
- Janúar 2018
- Desember 2017
- Nóvember 2017
- Október 2017
- September 2017
- Ágúst 2017
- Júlí 2017
- Júní 2017
- Maí 2017
- Apríl 2017
- Mars 2017
- Febrúar 2017
- Janúar 2017
- Desember 2016
- Nóvember 2016
- Október 2016
- September 2016
- Ágúst 2016
- Júlí 2016
- Júní 2016
- Maí 2016
- Apríl 2016
- Mars 2016
- Febrúar 2016
- Janúar 2016
- Desember 2015
- Nóvember 2015
- Október 2015
- September 2015
- Ágúst 2015
- Júlí 2015
- Júní 2015
- Maí 2015
- Apríl 2015
- Mars 2015
- Febrúar 2015
- Janúar 2015
- Desember 2014
- Nóvember 2014
- Október 2014
- September 2014
- Ágúst 2014
- Júlí 2014
- Júní 2014
- Maí 2014
- Mars 2014
- Febrúar 2014
- Janúar 2014
- Desember 2013
- Nóvember 2013
- Október 2013
- September 2013
- Ágúst 2013
- Júlí 2013
- Júní 2013
- Maí 2013
- Apríl 2013
- Mars 2013
- Febrúar 2013
- Janúar 2013
- Desember 2012
- Nóvember 2012
- Október 2012
- September 2012
- Ágúst 2012
- Júlí 2012
- Júní 2012
- Maí 2012
- Apríl 2012
- Mars 2012
- Febrúar 2012
- Janúar 2012
- Desember 2011
- Nóvember 2011
- Október 2011
- September 2011
- Ágúst 2011
- Júlí 2011
- Júní 2011
- Maí 2011
- Apríl 2011
- Mars 2011
- Febrúar 2011
- Janúar 2011
- Desember 2010
- Nóvember 2010
- Október 2010
- September 2010
- Ágúst 2010