Haustórói í veðrakerfinu

Haustórói er í veðrakerfinu þessa dagana. Þótt vestanvindabeltið hafi farið létt með að „strauja“ tvo fellibylji úr suðurhöfum gefa leifar þeirra samt verulega orku norður um allt Norður-Atlantshaf. Mesta furða hvað reiknimiðstöðvum virðist hafa gengið vel að ráða við ástandið. Fellibyljirnir tveir, Humberto og Imelda, mynduðust óvenjunærri hvor öðrum jafnvel var útlit fyrir að þeir sameinuðust á einhvern veg í svokölluðum Fujiwhara-dansi, en eftir fáein dansspor gekk vestanvindurinn inn á gólfið og byljirnir fóru úr skorðum. Leifarnar hafa þó náð að mynda tvær lægðir.

Sú nyrðri er þessa stundina í óðadýpkun langt vestsuðvestur af Írlandi, var um hádegi um 993 hPa í miðju, en á að fara niður í 950 á morgun, og síðan jafnvel enn neðar aðfaranótt laugardags. Braut lægðarinnar liggur nærri norðvesturströnd Skotlands og hefur breska veðurstofan gefið út appelsínuviðvörun fyrir það svæði, býst við hinu versta. 

Kortið sýnir tillögu evrópureiknimiðstöðvarinnar um stöðuna snemma á laugardagsmorgun (4.október). Þá á lægðin að verða hvað dýpst. Eins og við sjáum hefur hún áhrif á stóru svæði. Hér á landi hvessir nokkuð af norðri og gæti náð stormstyrk við Austfirði um tíma. Norðmenn búast líka við hinu versta og ritstjóranum sýnist að norska veðurstofan hafi flaggað rauðu á spásvæði allra syðst í landinu. Síðan segja spár að lægðin fari til suðausturs rétt við strönd Noregs, þá kemur væntanlega að dönum og hollendingum að taka fram litaspjöldin. Ritstjórinn hefur ekki enn séð flóðaviðvaranir á þeim slóðum, en þeim möguleika er ábyggilega velt upp. Má margfaldlega þakka fyrir það aukna öryggi sem sífellt batnandi spár hafa haft í för með sér. Á uppeldisárum ritstjórans í spánum hefði þessi staða auðveldlega getað breyst í martröð. 

Leifar fellibylsins Imeldu hafa hér einnig náð að mynda aftur allöfluga lægð - eftir að straujárnið rétti alveg úr honum í dag. Örlög þeirrar lægðar eru nokkuð óljós. Það sjáum við best á því að lægðin beinir mjög hlýju og röku lofti til norðurs (rauða örin á myndinni), en á sama tíma streymir kalt loft úr vestri inn á sama svæði. Þetta er afskaplega eitruð staða. Við verðum að treysta því að reiknimiðstöðvarnar hafi á réttu að standa - en sú er tillaga þeirra að þessir tveir loftstraumar fari nægilega mikið á mis til þess að ekkert mikið verði úr því, en allur er samt varinn góður - segir ritstjórinn. Hann er hins vegar ekki endilega í fullum tengslum við raunveruleika nútímareiknilíkana - alinn upp á rýrara fóðri - þar sem jafnvel skammtímaspár fóru illa úr skorðum. 

Svo virðist sem hlýindi úr vestri eigi að ganga inn á svæðið upp úr helginni og þrýsta að þeim kulda sem haustið er að reyna að búa til yfir norðurslóðum. Langtímaspár (sem eru auðvitað mjög óvissar) reyna að segja okkur af mjög sterkum háloftavindum um miðja vikuna og gangi þeir yfir Ísland. Rétt að fylgjast nánar með því - ef miðstöðvarnar skipta ekki um skoðun.