Fyrri hluti júlímánaðar 2025

Hlýindin undanfarna daga hafa þokað meðalhita mánaðarins vel upp á við og fyrstu 15 daga júlí er meðalhiti í Reykjavík kominn í 11,8 stig. Það er +0,6 stig ofan meðallags 1991 til 2020 og +0,7 stig ofan meðallags sömu daga síðustu tíu árin. Raðast hitinn nú í 7. hlýjasta sæti (af 25) á öldinni. Þessir sömu dagar voru hlýjastir árið 2007, meðalhiti þá 13,3 stig, en kaldastir voru þeir 2013, meðalhiti þá 9,6 stig. Á langa listanum er hitinn nú í 27. hlýjasta sæti (af 153). Hlýjast var1991, meðalhiti 13,5 stig, en kaldast 1874, meðalhiti 7,7 stig, 8,1 1885 og 8,2 1983.

 

Á Akureyri er meðalhiti fyrri hluta júlí 13,2 stig það er +2,3 stigum ofan meðallags 1991-2020 og +2,2 stigum ofan meðallags síðustu tíu ára. Síðustu 90 árin hefur fyrri hluti júlí aðeins þrisvar verið hlýrri en nú á Akureyri (2021, 1976 og 1991).

 

Á spásvæðunum öllum er fyrri hluti júlí meðal þeirra 4 hlýjustu á öldinni (af 25). Að tiltölu hefur verið hlýjast á Austfjörðum og Suðausturlandi þar sem hann er hlýjastur, en situr í fjórða sæti við Faxaflóa og á Suðurlandi.

 

Á einstökum stöðvum er vik miðað við síðustu tíu ár mest á Gagnheiði. Þar er hiti +4,4 stigum ofan meðallags og +4,0 stig á Grímsstöðum á Fjöllum. Minnst er vikið á Mikladal við Patreksfjörð, +0,2 stig, og +0,5 á Bíldudal.

 

Úrkoma í Reykjavík hefur mælst 24,3 mm og er það í rétt tæpu meðallagi. Á Akureyri hefur úrkoman aðeins mælst 2,7 mm og er það aðeins 15 prósent af meðallagi. Á Dalatanga hafa aðeins mælst 2,5 mm sem er aðeins 4 prósent af meðallagi þar. Hefur þó á báðum stöðvum mælst enn minni fyrri hluta júlí.

 

Sólskinsstundir hafa mælst 100,7 í Reykjavík, 15 stundum umfram meðallag. Á Akureyri hafa sólskinsstundirnar mælst 111,4, 35,8 fleiri en í meðalári.

 

Mánudagurinn í þessari viku (14.júlí) var sérlega hlýr um mestallt land. Hiti komst í 20 stig á 65 prósent stöðva í byggðum landsins. Það eru ekki margir dagar sem hafa náð slíkum árangri (meir um það síðar). Árshitamet voru sett á fjölmörgum stöðvum. Sérstaklega skal nefnt met á Stórhöfða í Vestmannaeyjum, en þar fór hiti í 22,2 stig og hefur aldrei mælst jafnmikill eða meiri frá upphafi mælinga þar (1921). Einnig voru sett met á Hellu á Rangárvöllum (mælt frá 1957), á Vatnsskarðshólum (mælt frá 1978 - og lengur þar í grennd). Líklega mældist nú hæsti hiti sem vitað er um í Hornafirði - líta þarf þó betur á mælingu úr Hólum frá 1934. Met var sett á Hjarðarlandi (29,5 stig) og hefur hiti hér á landi sárasjaldan mælst meiri. Líklega var einnig sett hálendismet (eða það jafnað), en ritstjóri hungurdiska á eftir að athuga það betur (meira síðar).

 

Viðbót - síðar sama dag:

Undanfarna daga hefur verið mjög hlýtt loft yfir Keflavíkurflugvelli - sérstaklega í neðsta hluta veðrahvolfsins. Að kvöldi 14. var sett júlíhitamet í 925 hPa-fletinum (í rúmlega 600 metra hæð) þegar hiti fór þar í 18,0 stig. Í ágúst árið 2004 fór hiti í fletinum hins vegar í 18,6 stig (þ.9.). Í 850 hPa fór hiti í 13,0 stig í gærkvöldi (15.). Það er óvenjulegt. Í 20 km hæð var hins vegar óvenju kalt - þó ekki met.

Sömuleiðis hefur slatti af daggarmarks- og eimþrýstingsmetum fallið. Daggarmark og eimþrýstingur (hlutþrýstingur vatnsgufu) er mælikvarði á magn eims (vatnsgufu) í lofti. Í dag (16.) hefur loft verið sérlega rakt. Hæsta daggarmark sem enn hefur frést af í dag er 18,3 stig sem mældist á Hallormsstað kl.16, það hæsta sem þar hefur mælst. Opinber landsmet eru ekki til fyrir daggarmarkið. Mælingar á því eru mjög óáreiðanlegar en þó er ljóst að áreiðanlegt daggarmark hefur ekki oft mælst hærra heldur en þetta á landinu, vantar sennilega innan við 1 stig upp á met sjálfvirkra stöðva. Nokkuð af augljósum villum er í hæstu daggarmarksmælingum mannaðra stöðva, meira að segja í Reykjavík þar sem hæsta áreiðanlega gildið er líklega um 16 stig. Ítarleg villuhreinsun hefur (því miður) ekki farið fram. Hafa má í huga að dagar þegar daggarmarkið er langtímum saman ofan við 10 til 12 stig eru óskastundir kjallaraslaga og myglu. Það kann að hljóma sem öfugmæli að helst þurfi að kynda kalda kjallara á hlýjustu og rökustu dögum ársins - og fremur heldur en á öðrum tímum árs - en þannig er það.