Sígur á seinni hlutann

Nú fer að síga á seinni hluta þeirrar óvenjulegu hitabylgju sem gengið hefur yfir landið síðustu daga. Ekki alveg tímabært að fara í uppgjör en það er samt hægt að fullyrða með nokkurri vissu að þetta sé mesta hitabylgja sem við höfum séð í maímánuði frá upphafi mælinga og í fljótu bragði er hún enn óvenjulegri fyrir það að hvað lengd og útbreiðslu varðar virðist hún öflugri heldur en nokkur hitabylgja sem við höfum séð í júní í að minnsta kosti 80 ár. Þær áköfu júníhitabylgjur sem við höfum þó séð hafa verið styttri og ekki náð jafn mikilli útbreiðslu og þessi. 

Það er erfitt að svara því til fullnustu hvað veldur. Margar tilviljanir koma þar við sögu. Fyrst er það staða veðurkerfa. Hún hefur verið í óvenjulegra lagi. Síðan má efalítið telja snjóleysi, búið að bræða mestallan vetrarsnjó af stórum svæðum landsins. Sjávarhiti er þar að auki í hærra lagi miðað við árstíma. 

Á hinu almenna veðurkorti sést staðan vel.

Hringrás lofts á norðurhveli er mjög rofin. Í stað sæmilega hreinnar vestanhringrásar í kringum kulda norðurslóða hefur mikil og hlý hæð skotist norður á bóginn við Ísland og legið þar í friði í nokkra daga. Sunnar er vestanáttin mjög slitrótt - fjölmargar smábylgjur á ferð og valda sumar þeirra kulda langt suður á bóginn - greiðsla fyrir hlýindin hér. Enn eru þrír nokkuð öflugir kuldapollar yfir íshafsslóðum, en gera sig ekki líklega til að angra okkur í bili. En hæðin endist ekki endalaust - að henni sækir kaldara loft, en til allrar hamingju úr suðvestri. Það þýðir að þótt talsvert kólni þegar hæðin brotnar verður ekki hægt að tala um að hret taki við - heldur venjulegur maíhiti. 

Flettingar sýna að þessi hæð er með öflugra móti, við eigum kannski tvær eða þrjár ámóta á lager síðustu 80 ára - ekki meir. Þykktin sem fylgir (hún mælir meðalhita í neðri hluta veðrahvolfs) er mikil líka, en er þó ekki við met. Hlýindin eru við það að vera þau mestu sem búast má við við þessa þykkt. Þannig að það er eitthvað fleira sem kemur við sögu. Sólin er auðvitað mjög öflug á þessum árstíma, landið þurrt og heppilegt niðurstreymi hefur komið í veg fyrir að skúrir tækju að myndast. 

Ljóst er að almennar líkur á atburði sem þessum eru mjög litlar - en hann gerðist samt. Gaman væri ef einhverjir góðir aðilar tækju að sér að finna uppruna þessa lofts - en ritstjóri hungurdiska er orðinn of gamall í slíka leynilögreglurannsókn. Hann mun þó á næstunni reyna að henda upp einhvers konar talnasamanburði - en ekki fyrr en þessu linnir.