Af tveimur hlýskeiðum - hungurdiskamynd frá 2011 uppfærð

Í tilefni hlýindanna er rétt að uppfæra mynd sem áður birtist á hungurdiskum 28. nóvember 2011 - (jú, rétt fyrir þann kalda desember 2011). Nú eru allt í einu liðin 5 ár og hægt að bæta þeim við. 

Hér má sjá 12-mánaða keðjumeðaltöl hita í Reykjavík (myndin skýrist að mun sé hún stækkuð). Blái ferillinn sýnir tímabilið 1927 til 1945 (kjarna gömlu hlýindanna) og sá rauði hlýindin nýju (frá 2001 til okkar daga). Tölur eru settar við hæstu tinda og dali - bláar tölur eiga við bláa ferilinn, en þær rauðu við þann rauða. 

Blái ferillinn sýnir 12-mánaða keðjumeðaltal hita í Reykjavík 1927 til 1943, en sá rauði 2001 til 2011. Fyrsti punktur á bláa ferlinum á við 12-mánaða tímabilið janúar til desember 1927, en fyrst á rauða ferlinum er tímabilið janúar til desember árið 2000. Í báðum tilvikum var búið að hlýna umtalsvert áður en upphaf myndarinnar sýnir, en alls ekki var orðið ljóst að um eitthvað óvenjulegt væri að ræða.

Flestir gerðu sér þó grein fyrir því veturinn 1928 til 1929 að eitthvað hefði gerst og svipað kom upp veturinn 2002 til 2003. Ekki er marktækur munur á hlýindum þessara ára þótt myndin sýni að 2002 til 2003 hafi gert sjónarmun betur.

Eftir hlýindin 1928 til 1929 datt hitinn nokkuð niður aftur. Þótt hér sýnist fallið vera mikið var það þó ekki meira en svo að „kuldakaflinn“ 1930 til 1931 er ámóta hlýr og hlýjustu ár áratuganna á undan höfðu verið. Aftur hlýnaði 1932 og er árið 1933 enn það hlýjasta sem vitað er um á Norðurlandi. Litlu munaði þó 2014 að það met félli. Síðan kólnaði heldur 1935 til 1937. Að því loknu komu tveir afarmiklir hitatoppar, 1939 og 1941, sá fyrri toppaði á 12-mánaða tímabilinu mars 1939 til febrúar 1940 en sá síðari í apríl 1941 til mars 1942. Þessir tveir toppar eru ekki marktækt lægri heldur en 2002 til 2003-toppurinn.

Það hlýindaskeið sem við nú lifum hefur verið öllu jafnara heldur en það fyrra. Hitinn hefur aðeins þrisvar rétt gægst niður fyrir 5 stigin - var hins vegar langtímum saman undir þeim á fyrra hlýskeiðinu - en fór þá aldrei niður fyrir 4 stig - og á síðara skeiðinu hefur hann ekki enn farið niður fyrir 4,5 stig. 

Við sjáum að enn ekki er hægt að tala um að hlýskeiðinu sé lokið eða að hiksti sé í því. Varla er tímabært að nefna það einu sinni fyrr en hitinn fer niður fyrir 4 stig, eða niður fyrir 4,5 í einhvern tíma. Minna má á að ársmeðalhiti (rétt ár) var aðeins fjórum sinnum hærri en 4,5 stig á öllu kuldaskeiðinu 1966 til 1995. 

Meðalhiti síðustu 12-mánaða er 5,7 stig - vantar mikið upp á toppinn 2002 til 2003 sem hitti þá „illa í“ árið - en 2016 verður samt meðal hlýjustu ára allra tíma í Reykjavík. 

Ef desemberhlýindin halda áfram verður samanburði við eldri tíð eitthvað sinnt í pistlum á næstunni.