7.10.2013 | 18:52
Af suðurhveli snemma í október
Við skulum nú líta á veðurkort sem sýnir ástandið á suðurhveli jarðar um þessar mundir - á sama spátíma og norðurhvelskortið sem við litum á í síðasta pistli, mánudaginn 7. október kl.18. Spáin er úr bandaríska gfs-líkaninu.
Byrjun október á suðurhveli samsvarar nokkurn veginn aprílbyrjun hér á norðurslóðum. Vetur er enn í fullum gangi en úr þessu fer að vora.
Lítið s er sett við suðurskautið. Syðstu angar meginlanda eru merktir á kortið. Lengdarbaugurinn 20°V er einnig merktur - sé þar haldið beint til norðurs lendum við um síðir á Íslandi. Hvíta stjarnan (sést betur sé kortið stækkað) er sett á 20. lengdarbauginn nærri 65°S (Ísland er á 65°N - hrikalega norðarlega).
Kortið sýnir hæð 500 hPa-flatarins, jafnhæðarlínur eru heildregnar og þykktin er táknuð með litum, rétt eins og á norðurhvelskortunum sem við höfum oft fjallað um. Heimskautaröstin syðri ólmast í kringum kalda svæðið og ber lægðir og skilakerfi í endalausri röð til austurs. Bláa svæðið (5280 metra þykkt) nær hvergi til meginlandanna. Fjólubláa svæðið er í þessu tilviki einskorðað við hálendi Suðurskautslandsins og gæti tilvera þess verið sérvisku gfs-líkansins að kenna (ritstjórinn er þó ekki viss).
Við norðanmenn eigum erfitt með suðurhvelskort. Það stafar aðallega af því að á þeim er lægri þrýstingur til hægri við vindstefnu en ekki til vinstri við hana eins og á norðurhveli. Svigkraftur jarðar leitast við að snúa hreyfingu til vinstri syðra - en til hægri á okkar slóðum. Þetta gerir öll veðurkort heldur framandi í okkar augum.
Þetta stafar af því að vestanáttin - bæði á suður- og norðurhveli er í stefnu snúnings jarðar. - Ef við gætum horft á suðurhvelskortið frá sama stað og við venjulega horfum á norðurhvelið - en niður í gegnum jörðina kæmi í ljós að vindur snýst í kringum lægðir suðurhvels rétt eins og hjá okkur - með lægri þrýsting á vinstri hlið.
En að horfa á suðurhvelið innanfrá gerir auðvitað enginn - við horfum niður á suðurskautið á kortinu að ofan. Flest veðurkort af suðurhveli sýna bara hluta hringsins. Til að ná áttum verðum við fyrst að snúa þeim á haus (þannig að stefna til miðbaugs verði niður) og síðan standa með þau fyrir framan spegil til að rétta vestur og austur aftur af. Þá fellur allt í kunnuglegan farveg - lægðir og skilakerfi taka á sig norrænan svip.
En til þess að njóta korts eins og þess að ofan til fulls þarf að horfa á mörg - og á öllum árstímum. Lesendur þurfa ekki að óttast það að ferðir til suðurhvels reglubundin á þessum vettvangi. - En hollt er að horfa á eitt þeirra.
Flokkur: Vísindi og fræði | Facebook
Um bloggið
Hungurdiskar
Færsluflokkar
Heimsóknir
Flettingar
- Í dag (23.12.): 273
- Sl. sólarhring: 361
- Sl. viku: 1235
- Frá upphafi: 2421335
Annað
- Innlit í dag: 254
- Innlit sl. viku: 1094
- Gestir í dag: 248
- IP-tölur í dag: 245
Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar
Eldri færslur
- Desember 2024
- Nóvember 2024
- Október 2024
- September 2024
- Ágúst 2024
- Júlí 2024
- Júní 2024
- Maí 2024
- Apríl 2024
- Mars 2024
- Febrúar 2024
- Janúar 2024
- Desember 2023
- Nóvember 2023
- Október 2023
- September 2023
- Ágúst 2023
- Júlí 2023
- Júní 2023
- Maí 2023
- Apríl 2023
- Mars 2023
- Febrúar 2023
- Janúar 2023
- Desember 2022
- Nóvember 2022
- Október 2022
- September 2022
- Ágúst 2022
- Júlí 2022
- Júní 2022
- Maí 2022
- Apríl 2022
- Mars 2022
- Febrúar 2022
- Janúar 2022
- Desember 2021
- Nóvember 2021
- Október 2021
- September 2021
- Ágúst 2021
- Júlí 2021
- Júní 2021
- Maí 2021
- Apríl 2021
- Mars 2021
- Febrúar 2021
- Janúar 2021
- Desember 2020
- Nóvember 2020
- Október 2020
- September 2020
- Ágúst 2020
- Júlí 2020
- Júní 2020
- Maí 2020
- Apríl 2020
- Mars 2020
- Febrúar 2020
- Janúar 2020
- Desember 2019
- Nóvember 2019
- Október 2019
- September 2019
- Ágúst 2019
- Júlí 2019
- Júní 2019
- Maí 2019
- Apríl 2019
- Mars 2019
- Febrúar 2019
- Janúar 2019
- Desember 2018
- Nóvember 2018
- Október 2018
- September 2018
- Ágúst 2018
- Júlí 2018
- Júní 2018
- Maí 2018
- Apríl 2018
- Mars 2018
- Febrúar 2018
- Janúar 2018
- Desember 2017
- Nóvember 2017
- Október 2017
- September 2017
- Ágúst 2017
- Júlí 2017
- Júní 2017
- Maí 2017
- Apríl 2017
- Mars 2017
- Febrúar 2017
- Janúar 2017
- Desember 2016
- Nóvember 2016
- Október 2016
- September 2016
- Ágúst 2016
- Júlí 2016
- Júní 2016
- Maí 2016
- Apríl 2016
- Mars 2016
- Febrúar 2016
- Janúar 2016
- Desember 2015
- Nóvember 2015
- Október 2015
- September 2015
- Ágúst 2015
- Júlí 2015
- Júní 2015
- Maí 2015
- Apríl 2015
- Mars 2015
- Febrúar 2015
- Janúar 2015
- Desember 2014
- Nóvember 2014
- Október 2014
- September 2014
- Ágúst 2014
- Júlí 2014
- Júní 2014
- Maí 2014
- Mars 2014
- Febrúar 2014
- Janúar 2014
- Desember 2013
- Nóvember 2013
- Október 2013
- September 2013
- Ágúst 2013
- Júlí 2013
- Júní 2013
- Maí 2013
- Apríl 2013
- Mars 2013
- Febrúar 2013
- Janúar 2013
- Desember 2012
- Nóvember 2012
- Október 2012
- September 2012
- Ágúst 2012
- Júlí 2012
- Júní 2012
- Maí 2012
- Apríl 2012
- Mars 2012
- Febrúar 2012
- Janúar 2012
- Desember 2011
- Nóvember 2011
- Október 2011
- September 2011
- Ágúst 2011
- Júlí 2011
- Júní 2011
- Maí 2011
- Apríl 2011
- Mars 2011
- Febrúar 2011
- Janúar 2011
- Desember 2010
- Nóvember 2010
- Október 2010
- September 2010
- Ágúst 2010
Athugasemdir
Samsvarar það ekki marsbyrjun frekar. Um 4 okt og 8 mars t.d. er daglengd 11 klst http://www.timeanddate.com/worldclock/astronomy.html?n=211&month=10&year=2013&obj=sun&afl=-11&day=1
Ari (IP-tala skráð) 9.10.2013 kl. 00:48
Ari. Dagurinn er á okkar slóðum 4. október ámóta langur og 8. mars, um 11 klst en það var ekki það sem átt var við. Nú er rúmur hálfur mánuður frá jafndægrum á hausti, aprílbyrjun er ámóta langt frá jafndægrum á vori. Dagurinn á 65°S er því nú orðinn eins og í apríl hjá okkur. Eftir tvo og hálfan mánuð er dagurinn hér um 3 klst, en 21 stund á 65°S. Textinn hjá mér hefur greinilega ekki verið nægilega skýr og biðst ég velvirðingar á því.
Trausti Jónsson, 10.10.2013 kl. 00:16
Bæta við athugasemd [Innskráning]
Ekki er lengur hægt að skrifa athugasemdir við færsluna, þar sem tímamörk á athugasemdir eru liðin.