Hlýjustu maídagarnir

Frá því í ágúst í fyrra hefur þurr upptalning á hlýjustu dögum hvers mánaðar frá 1949 til okkar dags verið fastur liður á hungurdiskum. Nú er komið að maímánuði. Ekki er útlit fyrir að hitamet verði slegin næstu daga þannig að pistillinn er ekki úreltur um leið og hann birtist. Hafa ber í huga að ekkert er vitað um afgang mánaðarins. Kannski hann lumi á einhverju óvæntu.

En við lítum þá daga sem sýnt hafa hæstan meðalhita sólarhringsins yfir landið allt, hæsta meðalhámarkið og hæsta meðallágmarkið. Allar hitatölur eru í °C.

röð	ár	mán	dagur	meðalh.
1	1992	5	27	11,48
2	1992	5	26	11,42
3	1997	5	31	11,36
4	1956	5	26	11,29
5	1991	5	28	11,28
6	1985	5	19	11,25
7	2004	5	30	11,11
8	1987	5	20	10,97
9	1987	5	21	10,81
10	1962	5	26	10,78
11	1980	5	18	10,73
12	2004	5	29	10,73
13	2008	5	27	10,72
14	2008	5	25	10,64
15	1977	5	23	10,52

Tveir góðir dagar í maí 1992 trjóna á toppnum. Norðausturhorn landsins stóð sig best í þessari hitabylgju með hin ótrúlegu 25,6 stig á Vopnafirði innanborðs síðdegis þann 26., Íslandsmet maímánaðar. Hiti komst í 25,0 stig á Raufarhöfn sama dag. Á hitabylgjulista hungurdiska (kannski birtist eitthvað af honum síðar) er þessi hitabylgja reyndar „aðeins“ í öðru sæti maímánaðar (frá og með 1949), 20. til 22. maí 1987 eru sjónarmun ofar þegar miðað er við landið allt. Þeir dagar eru hér að ofan í 8. og 9. sæti.

Hér er 31. maí 1997 í þriðja sæti hæsta landsmeðalhita. Þá mældist hiti 22,6 stig á Raufarhöfn. „Gamall“ dagur, 26. maí 1956 er í fjórða sæti. Þennan dag og næstu daga gerði eitt versta veður sem vitað er um í maí hér á landi með gríðarlegu sjóroki sem spillti gróðri langt inn í land og sást sjávarselta vestan af Grænlandshafi á rúðum austur í Bárðardal. Mikið sandfok var inn til landsins norðaustanlands, þök fuku af húsum og trillur sukku í höfnum.

Í tíunda sæti er 26. árið 1962. Hann var eftirminnilegur á Laugarvatni en þá féll skriða úr fjallinu og náði niður í byggðina, tjón varð þó aðallega á gróðri. Skyldi sárið vera horfið nú, 50 árum síðar?

Listinn um hæsta meðalhámarkshita á landinu er svipaður:

röð	ár	mán	dagur	m.hámark
1	1992	5	26	15,76
2	1987	5	22	15,58
3	1987	5	21	15,55
4	1991	5	28	15,25
5	1956	5	26	15,16
6	1987	5	26	15,14
7	1955	5	27	15,10
8	1985	5	19	15,08
9	1960	5	13	14,91
10	1960	5	14	14,87

Hér koma þó dagar sem ekki eru á fyrri lista, t.d. 13. og 14. maí 1960 en þá gerði mikla hitabylgju um landið vestanvert (aldrei þessu vant) og komst hiti þá m.a. í 20,6 stig í Reykjavík og hefur ekki mælst meiri síðan í maí. Met sem enn standa voru þá sett á mörgum stöðvum. Sjónarmun hærri tala (20,7 stig) er til í Reykjavík í maí, frá þeim 19. 1905. Athuga þyrfti þá tölu betur, en vafalausara er að 20,2 stig mældust þar 26. maí 1901.

Að lokum lítum við á hæstu landsmeðallágmörkin - hlýjustu maínætur landsins.

röð	ár	mán	dagur	m.lágmark
1	1992	5	27	9,09
2	1991	5	28	8,69
3	2001	5	6	8,33
4	2004	5	30	8,26
5	2008	5	27	8,11
6	1962	5	26	8,06
7	1992	5	28	8,06
8	1959	5	24	8,03
9	1980	5	18	7,97
10	2004	5	31	7,95

Hér bregður svo við að fleiri dagar frá þessari öld eru með heldur en á fyrri listum (var aðeins einn á topptíu meðalhitans en enginn á topptíu meðalhámarksins). Gott að hugsa til hlýrra nátta einmitt þegar þetta er skrifað að kvöldi 15. maí 2012, frostið komið niður í -11 stig í Sandbúðum og hæsti hiti klukkustundarinnar á landinu ekki nema rúm 2 stig á Garðskagavita og Gufuskálum.