Dægursveifla í júlí - mest og minnst

Hér er, til gamans, listi yfir þær sjálfvirkar veðurstöðvar sem mæla mesta og minnsta dægursveiflu í júlí. Dægursveifluna er hægt að skilgreina á tvennan hátt. Annars vegar sem mismun á lágmarkshita og hámarkshita sólarhringsins [köllum það aðferð A] en hins vegar út frá svonefndum klukkumeðaltölum. Þá er reiknaður meðalhiti á klukkustundarfresti allan sólarhringinn og munur reiknaður á hæsta og lægsta meðaltalinu [köllum það aðferð B].

Á þeim tíma árs sem sólargangur ræður mestu um dægursveifluna (sumar) er ekki mjög mikill munur á aðferðunum tveimur, en hins vegar er hann mjög mikill á vetrum, einkum í svartasta skammdeginu. Á þeim tíma árs ræður tilfallandi staða veðurkerfa mestu og hámarkshiti getur allt eins verið að nóttu frekar en degi. Útkoma úr aðferð A er alltaf stærri en útkoman úr aðferð B. Hlutfallið B/A getur því mest orðið 1,0 - en er oftast minna. Við getum þess í framhjáhlaupi að það má kalla festu dægursveiflunnar. Ef til vill má fjalla nánar um hana síðar.

Hér að neðan er miðað við aðferð B. Töflurnar sýna minnstu og mestu dægursveifluna í júlímánuði. Fyrst eru stöðvar minnstu sveiflu. Dálkarnir eru, röð, hæsta klukkumeðaltal, lægsta klukkumeðaltal og munur þeirra beggja, allt í °C. Nafn stöðvarinnar er síðan aftast.

röð	hæst	lægst	mism		Stöð
1	8,13	7,22	0,91		Seley
2	8,01	6,87	1,14		Fontur
3	9,33	8,13	1,20		Bjarnarey
4	8,74	7,48	1,26		Papey
5	10,01	8,67	1,34		Straumnesviti
6	9,52	8,15	1,37		Skagatá
7	5,97	4,53	1,44		Brúarjökull
8	9,37	7,90	1,47		Hornbjargsviti
9	9,28	7,77	1,51		Dalatangi
10	10,34	8,80	1,54		Bjargtangar
11	11,10	9,54	1,56		Ingólfshöfði
12	8,74	7,11	1,63		Kambanes

Hér sést að allar stöðvarnar nema ein eru á eyjum og annesjum. Austurlandsstöðvarnar sem eru nærri því ofan í köldum Austuríslandsstraumnum taka fjögur efstu sætin, síðan koma stöðvar við sjóinn á norðanverðum Vestfjörðum ásamt Skagatá. Á milli þessara stöðva er síðan stöðin á Brúarjökli, í sjöunda sæti. Jökulyfirborðið stelur mestöllum sólarvarma dagsins bæði við stöðina og einnig yfirborðs ofar á jöklinum þaðan sem loftið sem streymir hjá stöðinni er oftast komið. Í 9 til 12 sæti eru síðan aðrar nesjastöðvar.

Takið líka eftir hitatölunum sjálfum. Þegar þær eru skoðaðar verður að hafa í huga að mishlýir júlímánuðir eru í safni hverrar stöðvar, alla vega er mikið óráð að fara út í mikinn samanburð sem byggir á aukastöfum. Ingólfshöfði er þó trúlega hlýjastur þessara staða og Brúarjökull kaldastur.

röð	hæst	lægst	mism		Stöð
1	13,50	6,16	7,34		Brú á Jökuldal
2	14,71	7,38	7,33		Reykir í Fnjóskadal
3	15,76	8,71	7,05		Hjarðarland í Biskupstungum
4	14,65	7,68	6,97		Húsafell
5	13,47	6,62	6,85		Möðrudalur
6	14,64	7,81	6,83		Þingvellir
7	14,24	7,62	6,62		Bjarnarflag
8	14,56	7,94	6,62		Básar á Goðalandi
9	14,83	8,23	6,60		Ásgarður í Dölum
10	14,54	7,98	6,56		Hallormsstaður
11	14,94	8,41	6,53		Torfur í Eyjafirði
12	15,10	8,60	6,50		Kálfhóll á Skeiðum

Dálkarnir eru þeir sömu og í fyrri töflunni. Brú á Jökuldal er efsta stöð listans, ekki munar þó nema 0,01 stigi á henni og stöðinni í öðru sæti sem er Reykir í Fnjóskadal. Ekki skulum við taka þennan mun hátíðlega - vanda þarf reikningana betur ef greina á milli - kannski er það ekki hægt. Síðan kemur hver stöðin á fætur annarri, langflestar á sléttlendi eða í dalbotnum í öruggri fjarlægð frá ströndinni. Rita mætti langt mál um áhrif landslags á hverjum stað og gaman væri að líta nánar á það - en verður auðvitað ekki gert hér. En takið samt eftir því að enginn þessara stöðva er inni á sjálfu hálendinu. Hvernig stendur á því?