Ársmeðalhiti á landsvísu (óformlega þó)

Nú má reyna að slá á ársmeðalhita í byggðum landsins. Það sem hér birtist er þó óformleg niðurstaða ritstjóra hungurdiska. Hann lætur Veðurstofuna um að koma með nákvæmari tölur fyrir einstakar veðurstöðvar - og fleiri niðurstöður.

Ársmeðalhitinn 2024 stendur nú í 3,4 stigum. Það er -0,6 stigum neðan meðallags áranna 1991 til 2020 (eða 0,5 allt eftir því hvernig stendur á öðrum aukastaf í endanlegu uppgjöri). Hitinn er -1,0 stigi neðan meðallags síðustu tíu ára. Árið er því það kaldasta síðan 1998, en þá var sjónarmun kaldara en nú. Kaldasta í 26 ár. Segja má að þetta sé því kaldasta ár allra íbúa landsins undir þrítugu (nema að þeirra sem voru sérlega veðurnæmir fyrstu æviárin). Ritstjóri hungurdiska telur hins vegar 23 kaldari ár á sinni æfi - og nokkur með sama hita að auki. 

Við skulum til gamans líta á tvær myndir (smáatriðin eru hálfgert klám - en aðalatriði koma vel fram).

Hér má sjá hita á landinu síðustu 200 árin - (fyrstu 50 að vísu næsta ónákvæm). Fyrsta árið, 1823, er lengst til vinstri á myndinni, en 2024 lengst til hægri. Litamerkingar eru þannig að 20 hlýjustu árin eru rauð. Þessi öld, sú 21., hefur stolið þeim langflestum, en fáein ár á tímabilin 1928 til 1964 verjast þó enn. Afgangur hlýjasta þriðjungs áranna (um 48 ár) eru merkt með bleikrauðum lit. Finna má slatta af slíkum á hlýskeiði 19. aldar, fyrir 1860. Við viljum trúa því. Tuttugu köldustu árin eru merkt með dökkbláum lít. Aðeins eitt ár í okkar minni fær hann, árið 1979. Afgangur kaldasta þriðjungs áranna (um 48 ár) er gefinn daufur blár litur. Hafísárin skera sig þar úr í minni okkar gamlingjanna. Afgangur áranna (um 67) fékk ekki lit - en myndaforritið ákvað hins vegar að gera þau gráleit - (ritstjórinn nennir ekki að eiga við það - spillir í sjálfu sér ekki meginatriðum). Árið í ár verður þannig grátt og guggið - er meðalár miðað við allt tímabilið. 

Við lítum líka á aðra mynd. Þar má sjá sömu liti og sömu skiptingu nema að allir mánuðir eru saman á myndinni.

Hér sjást hlýskeiðin þrjú mæta vel - en það er samt misjafnt hvernig þau birtast í einstökum mánuðum. Einnig kuldaskeiðin. Það eru ekki margir bláir blettir á þessari öld. Aðeins tveir eru dökkbláir, september 2005 og desember 2022. Bláir blettir aldarinnar eru alls 20 talsins á 24 árum. Árið í ár, 2024 státar tveimur bláum blettum, í september og október. Það færði okkur hins vegar þrjá bleika, mars, maí og júlí. 

Þetta segir okkur auðvitað ekkert um framtíðina - jafnvel þótt augun kunni að finna alls konar mynstur á myndunum - sum smáatriði mega kannski teljast merkingarbær, en það er í reynd mjög erfitt að heyra ákveðna tóna í nið vestanvindafljótsins. 

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• Mánaðarmeðalhiti í byggðum landsins 1823-2024