Austanáttarmet í febrúar

Í janúar var metaustanátt í háloftunum yfir landinu - langtum meiri heldur en áður hefur þekkst. Febrúar endurtekur leikinn. Ritstjóranum fannst austanáttin í febrúar 1977 vera mikil - enda hefur hún setið í efsta sæti febrúarmánaða frá upphafi háloftaathugana um 1950. En febrúar í ár endaði langt fyrir ofan - ótrúlega langt, rétt eins og í janúar.

Við sjávarmál hefur austanáttin heldur aldrei verið meiri á sama tímabili - en þar er stutt í febrúaraustanáttina 1966. Bolli Pálmason kortagerðarmeistari Veðurstofunnar hefur búið til þrýstivikakort fyrir febrúar.

Heildregnu línurnar sýna meðalloftþrýsting, en litirnir þrýstivikin. Það er, rétt eins og í janúar, mest vestur af Bretlandseyjum þar sem þrýstingurinn í febrúar var 27,5 hPa undir meðallagi. Í janúar var mesta vikið rétt tæp 20 hPa - og þótti mikið.

Síðara kortið sýnir þykktarvikin í febrúar - vik hita í neðri hluta veðrahvolfs frá meðallagi.

 

Heildregnu línurnar sýna meðalhæð 500 hPa-flatarins. Þar má sjá sama lægðardrag fyrir sunnan land og var í janúar. Vindur blæs nokkurn veginn samsíða jafnhæðarlínunum og af kortinu má ráða að austanátt hefur verið ríkjandi í mánuðinum - en venjulega er ríkjandi vindur af vestsuðvestri.

Jafnþykktarlínur eru strikaðar. Þær skera jafnhæðarlínurnar við Ísland. Vindurinn leitast við að hækka þykktina yfir mestöllu landinu, ber að hlýtt loft úr austsuðaustri og austri.

Myndin sýnir kuldastrokuna vestan frá Labrador mjög vel, kalt loft var allan mánuðinn á leið til austurs til Bretlandseyja. Í fjólubláa blettinum er þykktarvikið stærra en 100 metrar. Það þýðir að hiti í neðri hluta veðrahvolfs hefur verið um 5 stigum undir meðaltali í mánuðinum. Svona hefur ástandið verið síðan 20. desember. Allur þessi vindur og kuldi hefur nú kælt yfirborð sjávar þannig að risastórt neikvætt sjávarhitavik nær um Atlantshafið þvert á þessum slóðum.

Kalda loftið í vestri og suðri hefur á liðnum tveimur mánuðum rétt náð til Íslands þrisvar-fjórum sinnum. Spár í dag (laugardaginn 1. mars) eru nú helst á því að vestankuldinn muni um miðja vikuna loks komast alla leið norður fyrir land. Þá gæti skipt um veðurlag. Hvort hér verður aðeins um fáeina undantekningadaga að ræða eða varanlegri breytingu verður bara að sýna sig.