Reynsluleysi

Nú ætlar ritstjórinn að ræða af reynsluleysi um nýlega gerð veðurspáa. Lesendur eru beðnir um að taka því sem hér fer á eftir með sérstakri varúð. 

Evrópureiknimiðstöðin reiknar tvisvar á dag 50 spár 15 daga fram í tímann og þuklar jafnframt á útkomunni og segir frá ef farið er nærri eða fram úr því sem mest hefur orðið í samskonar spám sem ná til síðustu 20 ára. Oft er ein og ein af spánum 50 með eitthvað útogsuðurveður - og telst það ekki til tíðinda. 

En stundum gefur stór hluti spánna 50 til kynna að eitthvað óvenjulegt kunni að vera á seyði. - Líkur á því að svo sé raunverulega aukast eftir því sem styttra er í hið óvenjulega. 

Gallinn er hins vegar sá að í reynd þarf þó nokkra reynslu til að geta notað þessar upplýsingar í daglegum veðurspám. Sú reynsla mun byggjast upp - og til munu þeir sem orðnir eru vanir menn. Ritstjóri hungurdiska er því miður ekki einn þeirra - en ætlar samt að sýna svona spá sem evrópureiknimiðstöðin hefur gert fyrir þriðjudaginn 3. maí. 

Kortið sýnir hana.

Hér er reynt að spá fyrir um hvort 24-stunda úrkomumagn er nærri metum. Tveir vísar eru sýndir - hér kallaðir útgildavísir (lituðu svæðin) og halavísir (heildregnar línur). Líkanið veit af því að úrkoma er að jafnaði í lágmarki hér á landi á þessum árstíma - sömuleiðis veit það að úrkoma á vestanverðu Norðurlandi er að jafnaði mun minni heldur en sunnanlands.

Það úrkomumagn sem verið er að spá (20 til 40 mm - ekki sýnt hér) er ekki meira en svo að vísitölurnar væru nær örugglega lægri ef um haust væri að ræða - og sömuleiðis hreyfir þetta magn varla útgildavísa sunnanlands. - En reiknimiðstöðin veit af árstíðasveiflu og að úrkoma er meiri á Suðurlandi en nyrðra - og tekur tillit til þess.

Hér verða vísarnir ekki skýrðir frekar, en þess þó getið að veðurfræðingum er sagt að hafa varann á ef útgildavísirinn fer yfir 0,9 - og sömuleiðis ef halavísirinn (nafnið vísar til hala tölfræðidreifingar) nálgast 2,0 - hér er hann yfir 2 inn til landsins í Húnavatns- og Skagafjarðarsýslum, 0,0 er hins vegar algengt. 

En - líkan evrpópureiknimiðstöðvarinnar er ekki með full tök á landslagi - og við skulum því eins og venjulega láta Veðurstofuna alveg um raunverulegar spár um þriðjudagsúrkomuna - og muna að auki að ritstjórinn nær reynslulaus í túlkun útgildaspáa reiknimiðstöðvarinnar. 

En það er samt fróðlegt að sjá hvað verið er að reyna að gera.