Gjóað augum á vetrarspá

Við lítum til gamans á vetrarspá evrópureiknimiðstöðvarinnar. Fyrir verður kort sem sýnir hæðarvik 500 hPa-flatarins í desember til febrúar. Dreifing vikanna segir eitthvað um meðalstyrk og stefnu háloftavinda í þessum mánuðum.

Við sjáum hér hluta norðurhvels jarðar. Litafletirnir sýna vikin - gulir og brúnir litir eru svæði þar sem búist er við jákvæðum hæðarvikum, en á þeim bláu eru vikin neikvæð. Þó vikin séu í raun ekki stór verða þau samt að teljast nokkuð eindregin. Spáð er öllu flatari hringrás heldur en að meðaltali - vestanáttin við Ísland og fyrir sunnan það öllu slakari en algengast er. Háþrýstisvæði algengari norðurundan en vant er - og lægðabrautir fremur suðlægar - inn yfir Suður-Evrópu fremur en yfir Ísland og Noregshaf. Norðaustanáttir að tiltölu algengari en suðlægu og vestlægu áttirnar. 

En jafnvel þó spáin rætist er rétt að hafa í huga að hún tekur til þriggja mánaða og sá tími felur ótalmargt. Aðrar upplýsingar frá reiknimiðstöðinni gefa t.d. til kynna að þetta mynstur nærri Íslandi verði hvað eindregnast í janúar. 

Hringrás á okkar slóðum hefur verið býsna sveiflukennd síðasta áratuginn. Við teljum 2009/2010, 2012/2013, 2013/2014 og 2015/2016 til austanáttarvetra (miðað við desember til febrúar), en 2011/2012, 2014/2015 og 2017/2018 til vestanáttarvetra, 2009/2010, 2010/2011 og 2017/2018 hölluðust heldur til norðurs, en 2016/2017 til suðurs. Verður komandi vetur austan- OG norðanáttavetur eins og 2009/2010? Hringrásin var gríðarafbrigðileg þann vetur og á ritstjóri hungurdiska fremur erfitt með að ímynda sér að slíkt endurtaki sig nú. Enda hafa vikin á kortinu hér að ofan ekki roð í það. 

Árstíðaspár af þessu tagi eru algjör tilraunastarfsemi og lítt martækar, en merkilegt verður að telja rætist þessi - sérstaklega vegna þess að hér er veðjað á allt annað veðurlag en ríkt hefur undanfarna mánuði.