Smávegis af apríl

Mjög kalt var í veðri framan af aprílmánuði og útlit var fyrir að hann yrði í hópi hinna köldustu á öldinni. Þó ekki sé beinlínis hægt að tala um hlýindi síðustu tíu dagana hafa þeir samt verið góðir og nægt til þess að koma hitanum upp í meðallag síðustu tíu ára á landsvísu og upp í 9. til 13. sæti (af 20) á aldarlista hinna mismunandi spásvæða. Hlýjast að tiltölu hefur verið á Norðausturlandi, þar er mánuðurinn í 9.hlýjasta sæti á öldinni, en kaldast að tiltölu hefur verið á Suðurlandi, þar er hann í 13.sæti. Til lengri tíma litið telst mánuðurinn í hlýja þriðjungi, á landsvísu í 33. hlýjasta sæti af 147. 

Úrkoma í Reykjavík mældist 74,6 mm - það er í ríflegu meðallagi. Á Akureyri mældist úrkoman 33,1 mm sem er líka rétt ofan meðallags. Þetta eru óstaðfestar tölur. 

Lengi vel var mjög sólarlítið í Reykjavík, en síðustu dagar hafa verið óvenjusólríkir. Endanleg summa liggur ekki fyrir, en gæti orðið í kringum 115 stundir. Það er nokkuð undir meðallagi. Fæstar sólskinsstundir sem við vitum um í apríl í Reykjavík mældust 1974, 57,2, en flestar 242,3 árið 2000. Í fyrra mældust sólskinsstundir í apríl 116,4 í Reykjavík. Á Akureyri eru sólskinsstundirnar á sjálfvirka mælinum nú orðnar rúmlega 180 - en við bíðum fram í næstu viku með uppgjör úr þeim hefðbundna. Líklega telst apríl sólríkur á Akureyri. 

Illviðrið snemma í mánuðinum er í flokki hinna verstu í apríl. Sennilega í hópi þeirra 10 verstu síðustu 100 árin.  

Öðruvísi mér áður brá

Undanfarna daga hafa fréttir borist um ísrek í Grænlandssundi og að ísinn hafi nálgast land. Þessar fréttir eru auðvitað réttar og alltaf ástæða til að vara sæfarendur við jökum. En sannleikurinn er samt sá að sérlega lítið er af ís á þessum slóðum. Það litla sem er er sundurtætt og nánast hvergi um samfelldan ís að ræða í sundinu. 

Hér má sjá klippu úr modis-gervihnattamynd sem birtist á vef Veðurstofunnar í gær (29.apríl). Það er með ólíkindum hvað ísmagnið er rýrt miðað við árstíma, ef öllu væri safnað saman yrði úr örmjór straumur suðvestur sundið. 

Ísinn liggur í röstum - sem mótaðar eru af straumum og vindi - og iðuvarðveislu (engin miskunn þar). 

Öðruvísi mér áður brá. Athygli vekur að autt er með nánast allri Blosseville-strönd. Sjálfsagt gerist það alloft að vindur hreinsi ís þar frá á mjóu belti, en þetta er að jafnaði hvað óaðgengilegasta svæði á allri Grænlandsströnd sunnan 75. breiddarstigs. Ófær ís er oft á þessum slóðum allt sumarið. Gera má ráð fyrir því að forfeður okkar hafi einhvern tíma séð til strandar á þessum slóðum á sínum tíma og trúlega eitt og eitt skip á síðari öldum. Ströndin er kennd við franskmanninn Jules de Blosseville sem sá þar til strandar 1833, laskaði skipið - sneri til Íslands til viðgerðar. Þegar henni var lokið reyndi hann aftur - en til hans og áhafnar hans hefur ekki spurst síðan. Inúítar höfðu auðvitað farið þarna hjá, en Blossevilleströnd, frá Kangerlussuaqfirði (þar sem þeir höfðu talverða sumarútgerð á stundum) norður til Brewsterhöfða sunnan Scoresbysunds var rýr vegna ísa og illviðra. 

Frá erfiðri könnunarsögu Austur-Grænlands er sagt í góðri bók - titillinn er að vísu fádæma kauðalegur - (sjá mynd hér að neðan). 

Á árum áður var sum sé nánast aldrei íslaust á þessum slóðum - jafnvel þó íslítið væri norðar. 

Satt best að segja er ritstjóri hungurdiska undrandi á þessari ísrýrð á þeim árstíma þegar ísmagn er venjulega í hámarki á þessum slóðum. Hefur þó gerst áður. Ekki hefur ritstjórinn neitt vit á lífkerfi hafísslóða - en ástand sem þetta hlýtur að reyna nokkuð á. 

En eins og sagði í upphafi er allaf rétt að gefa ísnum gaum - hann getur valdið hættu fyrir sæfarendur og svo er spurning um ísbirni á hrakningi.